1. No category

Rosa Belgica
110 / 2014
SOCIÉTÉ ROYALE NATIONALE
”LES AMIS DE LA ROSE”
KONINKLIJKE NATIONALE MAATSCHAPPIJ
”DE VRIENDEN VAN DE ROOS”
Jaarlijks tijdschrift
Revue annuelle
Koninklijke Nationale Maatschappij
«De Vrienden van de Roos»
Stichtend lid van de Wereldfederatie van Rozenverenigingen
Société Royale Nationale
«Les Amis de la Rose»
Membre-fondateur de la Fédération Mondiale des Sociétés de Roses
Honorary President
Barones / Baronne Lily de Gerlache de Gomery
Erevoorzitter / Président d’honneur
Z.H. Prins / S.A. Prince Wauthier de Ligne
Voorzitter / Président
Dhr / Mr. Frans Thomas
Ondervoorzitter / Vice-Président
Barones / Baronne Marie-Louise Velge
Secretaris / Secrétaire
Mw / Mme Lily Van Laethem
Schatbewaarder / Trésorier
Dhr / Mr. Reginald de Hemptinne
Bestuursleden / Membres du Comité
Mw / Mme Sonja Bourgois
Gravin / Comtesse
Henrianne de Gerlache-de Briey
Dhr / Mr. Dirk De Meyere
Graaf / Comte Ghislain d’Ursel
Dhr / Mr. Marc Lateur
Mw / Mme Martine Schelfhout
Mw / Mme Paule Smeyers
Mw / Mme Ingrid Verdegem
Dhr / Mr. Jean-Pierre Wesel
Redactiecomité / Comité de rédaction
Vertalingen / Traductions
Dhr / Mr. Laurent Neels
Mw / Mme Lily Van Laethem
Mw / Mme Ingrid Verdegem
Dhr / Mr. Jean-Pierre Wesel Secretariaat / Secrétariat:
Mw / Mme Lily Van Laethem
Hoogstraat 41, 9700 Oudenaarde
E-mail: lilyvanlaethem@skynet.be
Verantwoordelijke uitgever / Éditeur responsable:
Dhr / Mr. Frans Thomas
Jesuitenwegel 5, 9090 Melle
E-mail: f.thomas@base.be
Verantwoordelijke / Responsable website:
Dhr / Mr. Bernard Lafaut - www.rosabelgica.be
Copyright by:
«De Vrienden van de Roos»
«Les Amis de la Rose»
Druk:
Captains of Printing, Oudenaarde, 055 30 30 15
Woord van de Voorzitter
Mot du Président
Beste rozenvrienden,
Chers amis des roses,
Alweer is er een jaar voorbij. De winter van
2013-2014 was zeer mild en droog, weinig
regen en geen sneeuw, jong aangeplante
rozen en andere planten hadden op meerdere
plaatsen watertekort wat tot groeistoornissen
kon leiden. Het voorjaar was vroeg en warm
zodat onze rozen ook vroeger bloeiden dan
andere jaren. We konden dit goed merken
tijdens de internationale rozenconcours, het
gewas was minder uitgegroeid en de bloei
was al over zijn hoogtepunt.
Une année s’achève à nouveau. L’hiver 20132014 a été très doux et sec, peu de pluie et
pas de neige, les jeunes rosiers et les autres
plantes ont soufferts du manque d’eau ce
qui a pu occasionner des troubles de croissance. L’avant-saison était précoce et chaude
de sorte que les roses ont écloses plus tôt que
d’habitude. Nous avons bien pu remarquer ce
phénomène pendant les concours internationaux de roses, le feuillage n’avait pas atteint
sa plénitude et la floraison avait déjà dépassé son point
culminant.
In de maand mei heb ik in Barcelona deelgenomen aan
de Regionale Conventie “Roses in the Sun”, daarna volgden de plantendagen te Hex en dan de diverse rozenconcours in de omliggende landen.
En mai j’ai participé à la Convention Régionale des
Roses à Barcelone (Sun), puis aux journées des plantes à
Hex et à divers concours de roses européens.
Eind november, begin december heb ik te Hyderabad
(India) deelgenomen aan de Regionale Conventie.
Fin novembre, début décembre j’étais présent à Hydera­
bad (Inde) pour la Convention Régionale.
Inmiddels moeten we een aantal dossiers klaarmaken
voor de Conventie van Lyon in 2015. Deze Conventie,
zeker nu ze zo dicht bij is, raad ik aan alle rozenliefhebbers ten zeerste aan. Lyon en omgeving hebben ons heel
wat te bieden.
Dans l’entremise il est grand temps de préparer un
nombre de dossiers pour la Convention de Lyon en 2015.
Je vous recommande cette convention mondiale, Lyon
et ses environs offrent énormément de belles choses aux
amateurs de roses.
Ik wens u allen een gelukkig Nieuwjaar toe en hoop u op
één of andere gelegenheid in de rozenwereld te kunnen
ontmoeten.
Je vous souhaite une très heureuse nouvelle année et
espère être à même de vous rencontrer à l’une ou l’autre
occasion dans le monde de la rose…
ERRATUM
In Rosa Belgica 109/2013 hebben we het interessante artikel gepubliceerd
“Het mysterie van de herbloeiende rozen ontrafeld”, geschreven door dr. Pascal Heitzler.
Deze tekst was reeds eerder verschenen in “Bulletin 2012 de roses anciennes en France”.
Dat zijn we vergeten te vermelden, waarvoor onze oprechte verontschuldigingen.
•
Dans la revue Rosa Belgica 109/2013 nous avons publié l’article très intéressant,
“Le mystère de la remontance enfin dévoilé”, écrit par le dr. Pascal Heitzer.
Ce texte est paru précédemment dans “Bulletin 2012 de roses anciennes en France”.
Nous avons omis de le mentionner. Veuillez accepter nos sincères excuses pour cet oubli.
1
© BERNARD LAFAUT
Rozen in de zon!
Nieuw-Zeeland: november 2013
In het najaar 2013 woonde ik in Palmerston North
een regionale conventie bij georganiseerd door de
Nieuw-Zeelandse rozenvereniging samen met de
WFRS.
Het is 20 jaar geleden (1994) dat ik samen met
Barones de Gerlache de Gomery de tocht naar onze
tegenvoeters ondernomen heb, nu was het Marga
Verwer, public relations verantwoordelijke van de
Nederlandse rozenvereniging, die samen met mij
die verre reis ondernam.
De ervaring die we er opgedaan hebben, is niet in
woorden te vatten. In ons land waren de dagen kort,
hadden we duister weer en was het rozenseizoen ten
einde. In Nieuw-Zeeland was het meestal zonnig en
klaar en waren er bloemen zoveel men dromen kan.
De heer Charles Foulds die tijdens
de post-tour onze begeleider was.
2
© FRANS THOMAS
De conventie zelf werd georganiseerd te Palmerston
North, het noordelijke eiland, de “post-tour” was
naar het zuidelijke eiland, met name in Wellington
en Christchurch. Er is een mooi verslag over deze
conventie te lezen in WFRS NEWS, daarom ga ik
hier nu niet teveel in detail gaan, maar het was een
prachtige ervaring! Interessante lezingen, bezoek
aan mooie tuinen, bezoek aan een oude wagenverzameling. De ontvangst in de verschillende tuinen
was zeer verzorgd. Ik zie nog steeds die tafels vol
met fijne gebakjes en zo voor mij, slecht voor de lijn!
Ik hou eraan van onze Nieuw-Zeelandse vrienden
hartelijk te bedanken voor al de moeite. Tijdens het
bezoek aan de tuin van Georgina Campbell regende
het verschrikkelijk dat was spijtig, maar daar kon
Georgina niets aan verhelpen, zij waren eerder blij
want het was er maanden droog geweest, voor hen
was de regen welkom. Hayden Foulds en zijn vader
Charles hebben ons ook zeer goed begeleid waarvoor onze welgemeende dank.
Botanische tuin Christchurch N-Z.
© FRANS THOMAS
Door aardbeving beschadigde kathedraal van Christchurch.
© FRANS THOMAS
Fin 2013 j’ai eu l’occasion de participer à la convention régionale de Palmerston North, organisée par la
Société des Roses de Nouvelle-Zélande de concert
avec la WFRS.
à Christchurch. L’on peut lire un très beau rapport
concernant cette convention sur WFRS NEWS, je ne
m’y attarderai donc pas. Les conférences, les visites
de jardins et spécialement celle à une belle collection de voitures ont été des plus intéressantes. Les
réceptions inhérentes aux visites étaient toujours très
soignées. Je revois avec mélancolie les tables pleines
de fins petits gâteaux, très mauvais pour la ligne.
Frans THOMAS
Rosiers au soleil !
La Nouvelle-Zélande: novembre 2013
Il y a presque 20 ans (1994) j’avais déjà entrepris ce
même voyage vers nos antipodes avec la Baronne
de Gerlache de Gomery, cette fois-ci c’était Marga
Verwer, responsable des relations publiques de la
Société néerlandaise des Roses, qui m’accompagna.
Je tiens à remercier nos amis néo-zélandais pour
tous les efforts consentis pour ce faire ainsi que
Hayden Foulds et son père Charles qui nous ont très
bien guidé pendant cette convention. Détail: pendant
la visite au jardin de Georgina Campbell nous avons
eu une pluie diluvienne, digne de notre «drache
nationale», les gens étaient heureux de voir enfin
tomber tant d’eau vu la sécheresse qui avait sévi les
derniers mois.
Ce que nous avons vécu là-bas n’est pas aisé à
expliquer: pendant que les jours étaient courts dans
notre pays, que nous avions un temps sombre et
que la saison des roses était arrivée à son terme, en
Nouvelle-Zélande le temps était ensoleillé et clair et
tout fleurissait à qui mieux mieux.
La convention avait été organisée à Palmerston North,
l’île septentrionale, mais le «post-tour» s’est déroulé
sur l’île méridionale, notamment à Wellington et
Frans THOMAS
(Trad. française: Laurent NEELS)
3
Hulthemiahybriden of rozen met
bloemblaadjes met een rode blos
‘For Your Eyes Only’ (‘CHEweyesup’) werd de
‘Rose of the Year 2015’ in het Verenigd Koninkrijk
en ‘Peace and Love’ (‘CHEwsumsigns’) won in
2012 een Gouden Roos in Kortrijk en een Zilveren
Medaille in Le Rœulx. Voldoende reden om even
stil te staan bij deze moderne hybriden die
afstammen van R. Persica Michx. ex Jussieu, ook
bekend als Hulthemia berberifolia of Hulthemia
persica, een botanische roos genoemd naar de
Belgische plantkundige Charles van Hulthem,
die geleefd heeft van 1764 tot 1832(*).
DE PIONIERS:
JACK HARKNESS EN CHRIS WARNER
In 1967 hadden Alec Cocker en Jack Harkness een
discussie over nieuwe wegen voor het veredelen van
rozen. Cocker suggereerde het innoverend idee om
kruisingen te maken met Hulthemia Persica om zo
herbloeiende hybriden te maken met een mooie rode
blos. Dit was werkelijk een uitdaging en het duurde
twintig jaar voor de eerste hybriden van Harkness
te verkrijgen waren. ‘Euphrates’ (1986), ‘Xerxes’
(1989) en ‘Nigel Hawhorne’ (1989) bloeien slechts
éénmaal. ‘Tigris’ (1985) herbloeit zwak. Deze rozen
zijn bovendien heel gevoelig voor sterroetdauw. In
1976 gaf Jack Harkness een lezing voor de Royal
National Rose Society over zijn vooruitgang met dit
kruisingswerk. Chris Warner was een van de aandachtige luisteraars. Het enthousiasme van Harkness
sloeg naar hem over, maar het duurde tot 1982 voor
Warner een exemplaar van ‘Tigris’ (H. Persica x
‘Trier’) kon bemachtigen. Hij koos ervoor deze roos
te bevruchten met stuifmeel van R. ‘Baby Love’
(‘SCRivluv’), een heel gezonde miniatuurroos van
Scrivens met diepgele bloemen. Hij bekwam zo een
twintigtal zaailingen waarvan ‘Tiggle’ en ‘Tingle’ er
twee waren. ‘Tiggle’ leek de beste. Het is een bodembedekker met een mooie heldere vlek, maar bloeit
alleen tijdens de voorzomer. Het leek wel een goede
kandidaat om verder mee te kruisen. Een hele ploeg
ging ermee aan de slag, maar tevergeefs. Jaren werk
leverde geen bevredigend resultaat. Dan probeerde
Ronny Rawlins met ‘Tingle’ die hij van Warner
kreeg. Hij kruiste deze met de gezonde patioroos
‘SCRivbell’, waarvan de bloem niet veel voorstelde.
Een van de zaailingen met goede oogjes was niet
gezond, maar Peter James kruiste die toch met R.‘Blue
for You’ (‘PEJamblue’). Een van de zaailingen ervan
was een roos met een grote paarse vlek die mooi in
contrast was met de roomkleurige bloemblaadjes
met een zacht violette waas. Bovendien geurde ze
redelijk. Ze werd verspreid onder de naam R. ‘Eyes
for You’ (2008). Het doorzetten van de groep van
Chris Warner leverde uiteindelijk een mooie roos op.
HULTHEMIA PERSICA
In het wild groeit deze roos in de droge woestijnen
van Irak, Iran, Afganistan, Kazakstan en gebieden
rond de Kaspische Zee. Het is een kruipende struik
die niet hoger wordt dan een halve meter maar wel
veel worteluitlopers maakt, die soms twee meter
verder te voorschijn komen. Deze plant, die veel
lijkt op een braambessenstruik, wordt in de landen
van oorsprong als onkruid beschouwd. In onze
streken groeit ze slecht omdat ze veel zon en droge
grond vraagt, bovendien is de sierwaarde van de
struik beperkt. Daarom wordt ze zelden toegepast
in de tuin. Hulthemia’s werden vroeger beschouwd
als een apart plantengeslacht omdat ze enkelvoudige bladeren hebben – de bladeren van rozen daarentegen tellen drie tot negen deelblaadjes. Aan de
basis van de bladsteel missen ze bovendien de voor
rozen typische stipulae (steunblaadjes). Recent werden ze toch ondergebracht bij het geslacht rozen.
Maar de bloem, alhoewel niet geurig, is heel speciaal: de gele bloemblaadjes zijn gekenmerkt door
een opvallende bruinrode vlek aan de basis. De vijf
bloemblaadjes samen maken zo een kroontje rond
de gele stamper met paarse meeldraden. Hulthemia
persica is echter niet herbloeiend. Dit en de mooie
bloemvorm heeft zeker de veredelaars door de eeuwen heen geïntrigeerd, maar de eerste systematische kruisingen om herbloeiende of doorbloeiende
hybriden te bekomen, begonnen pas veertig jaar
geleden. Kruisingen met andere botanische rozen
zijn goed mogelijk. Zo werd door Hardy rond 1830
in de Jardins de Luxembourg, Parijs, een kruising
gevonden van Hulthemia persica en R. clinophylla
Thory. Die werd genoemd naar hem: R. x hardii.
IEDEREEN GEÏNTERESSEERD ?
Het werk van Harkness en Warner stimuleerde een
groot aantal veredelaars om nieuwe hulthemiahybriden te maken. Ralph Moore, de wereldvermaarde
4
Alissar, Princess of Phoenicia.
(FOTO PHILIP HARKNESS)
Babylon Pastel (FOTO INTERPLANT)
Alissar, Princess of Phoenicia. Pas geopende bloem.
(FOTO PHILIP HARKNESS)
Babylon Queen (FOTO INTERPLANT)
Babylon Coral.
Babylon Sunshine (FOTO INTERPLANT)
(FOTO INTERPLANT)
5
specialist in miniatuurrozen, vertrok van Tigris en
vanaf 2005 verscheen een reeks rozen onder de
naam Persian: Persian Autumn, Persian Sunset,
Persian Flame, Persian Peach en Persian Light –
alsook een buitenbeentje ‘Roses are Red’. Het zijn
goede rozen voor warme streken zoals Californië,
waar hij zijn kwekerij had. In gematigde gebieden
zijn ze ziektegevoelig. Een ander nadeel was de
schaarse herbloei, maar hij bekwam wel enkele
vruchtbare hybriden, waaronder ‘Persian Sunset’,
die later door andere veredelaars gebruikt werd.
Jim Sproul, een vriend van Moore, bestudeerde
de voorbije vijftien jaar in Bakersfield, Californië
jaarlijks duizenden zaailingen. Hij wou gezonde
herbloeiende tuinrozen met het typische kastanjerode vlek van de Hulthemia’s. Het vergt jaren om uit
een wilde roos een goede tuinroos te hybridiseren.
Vooreerst moet men bij zaailingen van zomerbloeiende rozen twee tot drie jaar wachten voor de eerste
bloemen verschijnen. Bovendien moet men een heel
groot aantal zaailingen behouden om de kwaliteit
van plant en bloem te beoordelen. Daarna moet men
goede partners kiezen die de genen voor herbloei en
goede gezondheid in zich dragen. Van de zaailingen
kiest men die met een mooie opvallende vlek en in
volgende kruisingen probeert men gezondheid en
herbloei te promoten, zonder dat de vlek verloren
gaat. Hij probeerde eigen (en soms complexe) kruisingen met ‘Tigris’, maar daamee heeft hij tot nu toe
geen succes gehad. Van Warner kreeg hij ‘Tiggle’,
de roos waarmee Warner tot 2008 geen resultaat
boekte. Hiermee maakte hij in 2002 meer dan honderd kruisingen. Dit leverde slechts één gezonde
plant met een lichte rode vlek. Deze plant was herbloeiend en ook fertiel. Uit het zaad kwamen plantjes met een mooie rode vlek. Hij werkte ook verder
met ‘Persian Sunset’ van Ralph Moore waarmee hij
in 2005 meer dan driehonderd zaailingen kon bekomen. Hiervan bleken er vier goed genoeg voor verdere kruisingen. In 2006 realiseerde hij zo een vijftigtal herbloeiende hulthemia’s. Dertig ervan behield
hij voor verdere evaluatie en nieuwe kruisingen.
Enkele van zijn hybriden zijn: ‘Eyeconic Lemonade’,
‘Eyeconic Lychee Lemonade’, ‘Eyeconic Melon
Lemonade’, ‘Eyeconic Pomegranate Lemonade’ en
‘Eyeconic Pink Lemonade’. Deze rozen zijn in
Californië herbloeiend tot doorbloeiend, schonen
goed en enkele ervan geuren zelfs. Maar ze zijn
gevoelig voor sterroetdauw. Sproul zoekt voortdurend naar verbeteringen voor zijn ‘Eyeconic’ lijn.
Deze rozen worden nu door Meilland geëvalueerd
voor introductie in Europa. Meilland heeft ook zelf
een hulthemiahybride onder de naam ‘Eyeconic’
(‘Meipouzmoi’) op de markt gebracht.
De passie voor deze mooie bloem sloeg ook over
naar Gerrit Pieter Ilsink die een tiental jaar geleden
Best seedlings 2014 6
(FOTO J.D. JANSSEN)
Bright as a Button (FOTO BERNARD LAFAUT)
Bright as a Button (FOTO CHRIS WARNER)
begon aan kruisingswerk met R. Persica. Een belangrijk criterium voor de selectie van de zaailingen was,
naast de aantrekkelijke bloem, de gezondheid en de
bloeirijkheid van de plant. De Nederlandse firma
Interplant bracht de voorbije jaren een aantal goede
Hulthemiahybriden op de markt. In 2008 verscheen
‘Babel Babylon’, een zalm-oranje enkelbloemige,
waarvan ik vind dat het kleurcontrast tussen het oog
en de petaal meer uitsproken mocht zijn. Beter zijn de
vijf rozen in de reeks Babylon Eyes: ‘Pastel Babylon
Eyes’, ‘Coral Babylon Eyes’, ‘Queen Babylon Eyes’,
‘Sunshine Babylon Eyes’ en ‘Cream Babylon Eyes’
die sinds kort verkrijgbaar zijn. Het zijn laagblijvende tot middelhoge bossige struiken, van een halve
tot hoogstens een anderhalve meter, met een heel
goede weerstand tegen ziekten. Er zijn bijgevolg
geen vervelende behandelingen nodig. Bovendien
zijn ze goed winterhard en verdragen ze heel goed
droogte. Ze staan wel graag in de volle zon. Deze
laatste eigenschappen moeten ons niet verwonderen,
gezien hun oorsprong. Ze kunnen gebruikt worden
voor randbeplanting, in de border, in massieven
maar doen het ook goed in een grote pot. Pastel
heeft pastelgele tot roomkeurige petalen en een helderrood oog. De petalen van Coral zijn koraalrose
met gele penseelstreepjes, het hart is rood met een
geel aureool en Queen heeft een fuchsiarood hart en
rose petalen. Sunshine heeft oranjerode petalen, met
een rood hart met gele rand. Cream blijft wat lager,
tot een halve meter, is roomkleurig tot geel met een
rood hart met een bruin centrum.
Het persicavirus besmette ook Jan Diedag Janssen
van het Vierländer Rosenhof. Het zoeken naar
goede ouderrozen is cruciaal voor het succes bij het
hybridiseren. Of zoals hij het noemt ‘voor goede
kinderen zijn goede ouders nodig’. Dan nog blijft
het een werk waar veel geduld voor nodig is, een
werk met heel veel vallen en opstaan. Na een opleidingsperiode en veel gesprekken met Dr. Ray, een
ervaren veredelaar van de vroegere DDR, startte
hij met zijn bedrijf in 2004. In 2007 selecteerde
hij uit talloze zaailingen ‘Persian Butterfly’, met
zachtgele tot zalmroze petalen en vlekken die, naar
het midden toe, van vuurrood naar bruinrood overgaan. Door ‘Manhattan Blue’ (1990, Hans Jürgen
Evers, Tantau) te kruisen met ‘Alissar, Princess of
Phoenicia’ (2009, Harkness & Co Ltd.) bekwam hij
twee mooie variëteiten: ‘Persepolis’ (2012) en ‘Spirit
of Hex’ (2012). ‘Persepolis’ heeft rode petalen met
een purperrode voet en wordt tot 80 cm hoog. ‘Spirit
of Hex’ is een grote struik die tot 2 meter hoog kan
worden de petalen zijn warm roze met fijne donkeroze streepjes, het hart is donker purperrood. Enkel
jaren geleden volgde hij de raad van Ann Velle om
ook te kruisen met de moschatahybride ‘Schoone
Gezelle Blomme’ (1999, L.Lens). Hiermee had
hij succes. Hij selecteerde een viertal zaailingen.
Een van de selecties van de bekomen zaailingen
wordt voorgesteld in figuur J.Janssen Best Seedling
2,2014.
Ook in België staan enkele veelbelovende persicahybriden op de proefvelden, maar het is nog te vroeg
om te oordelen over hun kwaliteit.
De pioniers bleven niet bij de pakken zitten. Harkness
bracht in 2009 ‘Persian Mystery’, ‘Alissar, Princess
of Phoenicia’ en ‘The Sun and the Heart’ uit. ‘Persian
Mystery’ is een gevulde hulthemia persica hybride.
De bloemblaadjes zijn roze met een robijnrode vlek
aan de basis. ‘Alissar’ is dubbelbloemig, heeft robijnrode vlekken aan de voeten van de roomwitte petalen
die een zachtroze rand hebben. Bij het ouder worden
verkleuren de bloemblaadjes naar roze. ‘The Sun and
the Heart’ draagt goed gevulde zachtgele bloemen
die een karmijnrode vlek hebben.
Peter James introduceerde in 2011 ‘Bull’s Eye’, een
bossige plant die goed resistent is aan blackspot (en
die beter bloeit in koelere klimaatzones). De petalen
zijn roomwit en in het midden violet-rood.
De voorbije tien jaar gebruikte Chris Warner die
ene zaailing van Rawlins zowel als vader als als
moeder in zijn kruiswerk. Hiermee bekwam hij heel
wat nieuwe variëteiten, waaronder: ‘CHEwdelight’,
‘CHEwjackbelt’, ‘CHEwjugo’, ‘CHEwpersian’,
‘CHEwsumsigns’ en ‘CHEweyesup’. De twee laatste
nieuwelingen worden zeer gewaardeerd in de rozenwereld onder de namen ‘Bright as a Button’ (2012) en
‘For your Eyes only’ (2014). ‘Bright as a Button’ heeft
nog enkele klinkende synoniemen zoals‘Eyes on Me’,
‘Raspberry Kiss’ en ‘Peace and Love’ en heeft bruinrode basale vlekken en roze tot bleekroze petalen.
Ze geurt lichtjes. Rose of the Year 2015, ‘For your
Eyes only’, heeft zalmroze petalen die naar lavendel
verouderen en een dieprode vlek. De bloemen van
beide zijn enkel. Eindelijk, na 40 jaar zwoegen, oogst
deze pionier van Hulthemia persica hybriden succes.
Graag bedank ik Philip Harkness, Chris Warner,
Martijn Ilsink, Jan Janssen, Matthias Meilland,
Patrick Masure en Bernard Lafaut voor informatie,
advies en foto’s.
Jos ROGIERS
Referenties
Guide des rosiers sauvages (2013), Patrick Masure ISBN
978-2-603-01900-9
The Rose, late summer 2014
Rozenbulletin 154 (2011), Rozenbulletin 159 (2012)
www.roses.co.uk/13-persian-mystery
sproulroses.blogspot.be
www.helpmefind.com
http://www.helpmefind.com/gardening/ezine.php?publication
ID=970&js=0
(*) Das kleine Rosenlatinum p30. Eilike Vemmer.
Sangerhäser Rosenschule
7
Les hybrides de Hulthemia ou les roses
aux pétales teintés de rouge aux joues
‘For your eyes only’ (CHEweyesup) est devenue
‘Rose of the Year 2015’ au Royaume Uni et ‘Peace
and Love’ (CHEwsumsigns) se vit octroyer une
Rose d’Or à Kortrijk et une Médaille d’Argent au
Roeulx. Le moment venu pour s’arrêter quelque
peu sur ces hybrides modernes, tous descendants
de R. persica Michx. ex Jussieu, aussi connu sous
le nom de Hulthemia berberifolia ou Hulthemia
persica, une rose botanique dénommée d’après le
botaniste belge Charles van Hulthem, qui vivait
de 1764 à 1832(*).
LES PIONNIERS:
JACK HARKNESS ET CHRIS WARNER
En 1967 Alec Cocker et Jack Harkness avaient envisagé de prendre de nouvelles routes pour l’amélioration de nouvelles variétés de roses. Cocker suggéra
de faire des croisements avec Hulthemia persica afin
d’obtenir des hybrides remontants avec du «rouge aux
joues». Un véritable challenge qui prit plus de vingt
ans avant que les premiers hybrides d’Harkness furent
disponibles. ‘Euphrates’ (1986), ‘Xerxes’ (1989) et
‘Nigel Hawhorne’ (1989) ne sont pas remontants.
‘Tigris’ (1985) remonte faiblement. Ces roses sont
en outre très sensibles à la tache noire. En 1976 Jack
Harkness donna une conférence à la Royal National
Rose Society au sujet de l’avancement de ses croisements. Chris Warner était un des auditeurs des plus
attentifs. L’enthousiasme d’Harkness l’avait convaincu mais ce ne fut qu’en 1982 qu’il put mettre la main
sur un exemplaire de ‘Tigris’ (H. persica x ‘Trier’).
Il fit le choix de féconder cette rose avec du pollen
de ‘Baby Love’ (SCRivluv), un rosier miniature aux
fleurs jaunes prononcé très sain de Scrivens. C’est
ainsi qu’il obtint une vingtaine de semis dont ‘Tiggle’
et ‘Tingle’. ‘Tiggle’ semblait être le meilleur des deux.
C’était un couvre-sol présentant une belle tache claire
ne fleurissant que pendant l’avant-saison.
Il semblait pourtant être un bon candidat pour continuer le travail de croisement. Toute une équipe se
mit à l’œuvre mais sans résultats tangibles.
C’est alors que Ronny Rawlins essaya de croiser
‘Tingle’ qu’il avait reçu de Warner avec ‘SCHivbell’,
une rose de patio très saine mais dont la fleur n’était
pas très attractive. Un des semis avec de bons yeux
n’était pas sain mais Peter James le croisa quand
même avec ‘Blue for You’ (PEJamblue). Un des
semis était une rose au voile violet tendre contrastant
parfaitement avec les pétales de tonalité crème. De
plus il présentait un parfum délicat. Il fut mis sur le
marché sous le nom ‘Eyes for You’ (2008). La persévérance du groupe de Chris Warner avait finalement
abouti à l’obtention d’une belle rose.
HULTHEMIA PERSICA
Cette rose croît dans les déserts arides d’Irak,
d’Iran, d’Afghanistan, du Kazakstan et dans les
territoires autour de la Mer Caspienne. C’est un
arbuste grimpant qui n’atteint qu’un demi-mètre
mais qui produit beaucoup de rejets en provenance du pied qui apparaissent parfois deux
mètres plus loin. Cette plante qui ressemble très
fort à un mûrier sauvage est considérée comme
une mauvaise herbe dans les pays d’origine. Elle
pousse mal dans nos contrées vu qu’elle demande
beaucoup d’ensoleillement et un sol aride. Sa
valeur décorative est limitée, ce qui explique le
fait qu’elle est rarement utilisée dans nos jardins.
Les Hulthemias étaient considérés jadis comme
une race à part étant donné qu’ils présentent des
feuilles simples, celles des roses comptent de trois
à neuf petites feuilles. A la base du pétiole ils n’ont
pas les stipules si caractéristiques des roses, ce
n’est que récemment qu’on les a classés parmi le
genre roses. La fleur, bien que non parfumée, est
très spéciale: les feuilles jaunes se caractérisent
par une tache brun rougeâtre à la base. Les cinq
pétales présentent une petite couronne autour du
pistil jaune avec des étamines mauves. Hulthemia
persica n’est pas remontant. Ce fait là et la belle
forme des fleurs ont certainement intrigué les
obtenteurs pendant des siècles. Les croisements
systématiques afin d’obtenir des hybrides remontants n’ont commencé qu’il y a une quarantaine
d’années. Les croisements avec d’autres roses botaniques sont très possibles. C’est ainsi que Hardy a
trouvé un croisement d’Hulthemia persica et de R.
clinophylla Thory dans les jardins du Luxembourg
à Paris en 1830. Ce croisement porte depuis son
nom: r. x hardii.
TOUT LE MONDE EST INTÉRESSÉ?
Les travaux d’Harkness et de Warner ont stimulé
de nombreux obtenteurs pour faire de nouveaux
hybrides d’Hulthemia. Ralph Moore, l’obtenteur
américain de notoriété mondiale, le spécialiste des
8
Chewbullseye Euphrates Eyes for you For Your Eyes Only (PHOTO CHRIS WARNER)
(PHOTO J.D. JANSSEN)
(PHOTO FILROSES)
9
(PHOTO CHRIS WARNER)
Persian Autumn (PHOTO J.D. JANSSEN)
Spirit of Hex (PHOTO J.D. JANSSEN)
rosiers miniatures, partit aussi de ‘Tigris’ avec
comme résultat depuis 2005 une série de rosiers portant le nom de Persian: ‘Persian Autumn’, ‘Persian
Sunset’, ‘Persian Flame’, ‘Persian Peach’ et ‘Persian
Light’ ainsi que ‘Roses are Red’, une exception pour
confirmer la règle. Ce sont tous de bons rosiers pour
régions chaudes comme la Californie où il avait ses
pépinières. Ils sont sensibles aux maladies en climat tempéré. Un autre inconvénient était la pauvre
remontée mais il avait obtenu quelques hybrides
convenables tel que ‘Persian Sunset’ qui a été utilisé
à profusion par la suite par d’autres obtenteurs.
Jim Sproul, un ami de Moore, étudie annuellement
depuis quinze ans des milliers de semis à Bakersfield
en Californie. Il voulait obtenir des rosiers de jardin
remontants avec la tache typique rouge marron des
Hulthemias. Il faut des années pour hybrider un bon
rosier de jardin en partant d’une rose sauvage. Il faut
au préalable attendre de deux à trois ans pour voir
les premières fleurs apparaître chez les semis de
roses fleurissant pendant l’été. En outre il convient
de conserver une grande quantité de semis afin de
juger des qualités de la plante et de la fleur. Par la
suite il faut choisir les partenaires adéquats portant
en eux les gènes de remontance et de bonne santé.
Entre les semis l’on choisit alors ceux qui présentent
une belle tache remarquable et puis on essaye de
promouvoir la santé et la remontance sans, pour
cela, perdre la tache en question.
Il essaya donc des croisements parfois complexes
avec ‘Tigris’ mais sans succès jusqu’à présent.
Warner lui donna ‘Tiggle’, la rose avec laquelle
Warner lui-même n’avait pas eu de résultats jusqu’en
2008. Il en obtint plus de cent semis en 2002 mais
n’en conserva qu’un avec une légère tache rouge.
Cette plante était remontante et également fertile. La
semence donna de petites plantes aux belles taches
rouges. Il continua aussi à travailler avec ‘Persian
Sunset’ de Ralph Moore avec laquelle il obtint plus
de trois cent semis en 2005. Après sélection il en
restaient quatre suffisamment bons pour continuer
les travaux de croisement. C’est ainsi qu’il réalisa
une cinquantaine d’Hulthemias remontants en 2006
dont il en garda trente pour évaluation et nouveaux
croisements. Parmi ces hybrides l’on trouve e.a.
‘Eyeconic Lemonade’, ‘Eyeconic Lychee Lemonade’,
‘Eyeconic Melon Lemonade’, ‘Eyeconic Pomegranate
Lemonade’ et ‘Eyeconic Pink Lemonade’. Ces rosiers
sont, en Californie, semi-remontants à remontants,
auto-nettoyants et parfois parfumés mais sensibles
à la tache noire. Sproul cherche continuellement à
améliorer sa ligne ‘Eyeconic’, ces rosiers sont maintenant évalués par Meilland pour leur introduction
éventuelle sur le marché européen. Meilland a déjà
mit un hybride d’Hulthemia sur le marché du nom de
‘Eyeconic’ (MEIpouzmoi).
Tigris Meipouzmoi 10
(PHOTO J.D. JANSSEN)
(PHOTO MEILLAND INTERNATIONAL)
LES PIONNIERS NE SE REPOSENT PAS
La passion pour cette belle fleur a aussi touché Geert
Pieter Ilsink qui commença ses travaux de croisement avec R. persica il y déjà une dizaine d’années.
Critères importants pour la sélection des semis hormis
la fleur attrayante, la santé et la floridondité. La firme
néerlandaise Interplant a déjà mis un certain nombre
d’hybrides d’Hulthemias sur le marché. En 2008
c’était le tour à ‘Babel Babylon’, aux fleurs simples
orange saumoné, je trouve personnellement que le
contraste des couleurs aurait pu être plus prononcé.
Les cinq rosiers de la série Babylon Eyes sont meilleurs: ‘Pastel Babylon Eyes’, ‘Coral Babylon Eyes’,
‘Queen Babylon Eyes’, ‘Sunshine Babylon Eyes’ et
‘Cream Babylon Eyes’ qui est disponible depuis peu.
Ce sont des arbustes touffus bas à moyens (50 à 150
cm) avec une très bonne résistance aux maladies, ne
nécessitant pas de traitement, avec une bonne rusticité supportant très bien la sécheresse. Ils aiment le
plein ensoleillement, pas étonnant vu leur origine.
Ils peuvent être utilisés en parterres, en massifs,
comme plantes de pourtour mais aussi en pot.
Pastel présente des pétales jaune pastel à crème et un
œil rouge vif. Les pétales de Coral sont rose corail
aux petits traits jaunes de pinceau, le coeur est rouge
avec une auréole jaune et Queen présente des pétales
roses et un cœur rouge fuchsia. Sunshine a des
pétales rouges orange au cœur rouge bordé de jaune.
Cream est un peu plus bas (50 cm) et est jaune crème
à jaune au cœur rouge avec un centre brun.
Harkness a mis ‘Persian Mystery’, ‘Alissar’,
‘Princess of Phoenicia’ et ‘The Sun and The Heart’
sur le marché en 2009. ‘Persian Mystery’ est
un hybride d’Hulthemia persica bien fourni. Les
pétales sont roses à la tache rouge rubis. ‘Alissar’
est double aux pétales blancs crème bordés de rose
léger. ‘The Sun and The Heart’ porte des fleurs
pleines jaunes léger à la tache rouge carminé.
Peter James a introduit ‘Bull’s Eye’ en 2011, un
arbuste touffu résistant bien à la tache noire (et qui
fleurit encore mieux dans les zones climatiques
plus froides). Les pétales sont blancs crème au
centre violet-rouge.
Depuis une dizaine d’années Chris Warner a utilisé ce semis de Rawlins aussi bien comme père
que comme mère. Résultat: beaucoup de nouvelles
variétés comme ‘CHEwdelight’, ‘CHEwjackbelt’,
‘CHEwjugo’, ‘CHEwpersian’, ‘CHEwsum signs’ et
‘CHEweyesup’. Les deux dernières sont très prisées
par le monde de la rose où on les connaît sous les
noms de ‘Bright as a Button’ (2012) et ‘For your
Eyes only’ (2014) …
‘Bright as a Button’ possède encore quelques synonymes comme ‘Eyes on Me’, ‘Raspberry Kiss’ et
‘Peace and Love’. La variété a des pétales roses à
rose blanchâtre et une tache rouge brunâtre, elle
possède un parfum délicat.
‘For your Eyes only’ présente des pétales roses saumonés tournant à la lavande au vieillissement et une
tache rouge prononcée. Les fleurs des deux rosiers
sont simples.
Finalement après quarante ans de travail acharné ce
pionnier de l’Hulthemia persica connaît le succès
qu’il mérite.
Je tiens à remercier ici Philip Harkness, Chris
Warner, Martijn Ilsink, Jan Janssen, Matthias
Meilland, Patrick Masure et Bernard Lafaut pour
leur information, conseils et photos.
Le virus de R. persica a aussi touché Jan Diedag
Janssen du Vierländer Rosenhof. Le succès de l’hybridation se résume en gros à chercher de bons parents.
Mais le travail exige aussi beaucoup de patience et de
persévérance. Jan a d’abord suivi une formation chez
le Doktor Ray, un obtenteur célèbre de l’ancienne
RDA et a commencé ses travaux en 2004. En 2007 il
a sélectionné ‘Persian Butterfly’ parmi de nombreux
semis. ‘Persian Butterfly’ présente des pétales roses
saumonés et une tache qui passe du rouge vif au
rouge brunâtre. En croisant ‘Manhattan Blue’ (1990,
Hans Jürgen Evers, Tantau) avec ‘Alissar, Princess
of Phoenicia (2009, Harkness) il obtient deux belles
variétés: ‘Persepolis’ (2012) et ‘Spirit of Hex’ (2012).
‘Persepolis’ possède des pétales rouges au pied rouge
pourpre et monte jusqu’à 80 cm. ‘Spirit of Hex’ est
un grand arbuste pouvant monter jusqu’à deux mètres
aux pétales roses aux petites stries rose foncé et au
cœur rouge pourpre. Il y a quelques années il suivit
le conseil d’Ann Velle de croiser également avec l’hybride de moschata ‘Schoone Gezelle Blomme’ (1999,
L. Lens), une des sélections des semis obtenus est présentée dans la figure J. Janssen Best Szeedling 2,2014.
Dans notre pays l’on trouve aussi beaucoup d’hybrides de persica prometteurs sur nos champs d’expérimentation. Il est encore trop tôt pour être à même
de juger de leurs qualités…
Jos ROGIERS
(Trad. Française: Laurent NEELS)
Références
Guide des rosiers sauvages (2013), Patrick Masure ISBN
978-2-603-01900-9
The Rose, late summer 2014
Rozenbulletin 154 (2011), Rozenbulletin 159 (2012)
www.roses.co.uk/13-persian-mystery
sproulroses.blogspot.be
www.helpmefind.com
http://www.helpmefind.com/gardening/ezine.php?publication
ID=970&js=0
(*) Das kleine Rosenlatinum p30. Eilike Vemmer.
Sangerhäser Rosenschule
11
Gouden Roos
Kortrijk 2014 toegekend
Op 27 juni 2014 verzamelde opnieuw een jury
van internationale groen- en rozendeskundigen
in de kasteeltuinen van ’t Hooghe te Kortrijk. In
de siertuinen van dit mooie provinciaal domein
worden jaarlijks naast de Gouden roos Kortrijk
ook de gouden en zilveren medailles toegekend
aan die nieuwe rozen die het optimaal doen in
ons Vlaamse klimaat. Andermaal scoorde de
Duitse rozenveredelaar W. Kordes Söhne met de
Gouden Roos Kortrijk 2014.
VEEL INTERNATIONALE
BELANGSTELLING
De rozentuin te Kortrijk is een onderdeel van
een internationaal netwerk van rozenproeftuinen
in Europa. Daarbij worden nieuwe rozen getest te
Kortrijk voor het Vlaamse landsgedeelte en in Le
Roeulx voor het Waalse landsdeel. Een typisch
Belgische regeling dus. De proeftuin te Kortrijk
wordt wetenschappelijk en logistiek opgevolgd door
het provinciaal onderzoekscentrum INAGRO. Een
permanente begeleidingscommissie, onder voorzitterschap van eregedeputeerde mevrouw MarieClaire Vanderstichele-De Jaegere, volgt met groene
argusogen de proefopstellingen en de demotuinen
van de rozentuin Kortrijk op. De laatste jaren is
de internationale belangstelling voor de rozentuin
te Kortrijk toegenomen. De toekenning van de
Award of Garden Excellence door de internationale rozenfederatie in 2013 verhoogt duidelijk de
reputatie van deze rozenproeftuin. Dit jaar konden
we naast Belgische juryleden ook deskundigen
ontvangen uit Nederland, Luxemburg en Frankrijk.
De Juryvoorzitter was Baron Palick van Hövell
tot Westerflier, tuin- en landschapsarchitect en
eigenaar van het bekende Waalse kasteelpark La
Feuillerie te Celles. De rozen die deelnamen aan
de prijskamp 2014 werden ingezonden door 16
rozenkwekers afkomstig uit 7 Europese landen,
namelijk Denemarken, Duitsland, Groot Brittannië,
Frankrijk, Nederland, Zwitserland en uiteraard ook
uit België. In totaal werden daarbij 89 rozenvariëteiten aangeboden, waarvan 63 nieuwigheden en 26
variëteiten die de jongste 5 jaar in de commerciële
Juryvoorzitter 2014, Baron Palick van Hövell tot Westerflier /
Le président du jury international 2014, le baron Palick van
Hövell tot Westerflier. (FOTO DIRK VANDROMME)
running kwamen. Na een eerste algemene eliminatieronde, waarbij die rozen uitgeschakeld worden
die duidelijk onvoldoende scoren qua gezondheidvitaliteit, ziekteresistentie en bloei, werden de finale
punten toegekend.
Opvallend zijn dit jaar de goede scores voor dubbelkleurige rozenbloemen of bloemen waarbij een
kleurwijziging optreedt tijdens de bloeievolutie. Dit
maakt de bloem aantrekkelijker en dynamischer
in de bloemborders. Anderzijds zien we ook duidelijk interesse voor onderhoudsvriendelijke heesterrozen en bodembedekkende rozen, zeker voor
openbaar groen maar ook voor de private tuinen.
Miniatuurrozen zijn minder in trek en goede klimrozen worden al te zelden aangeboden. Dit jaar was
er te Kortrijk toch een merkwaardige klimroos,
gouden medaillewinnaar, te zien, na de vele mindere boeiende en bloeiende jaren voor deze tuinklimmers. Niet ieder jurylid was overtuigd van de
voorgestelde geurprijs 2014 te Kortrijk toegewezen
aan de rozen van veredelaars Dorieux (Jericho) en
André Eve. De geur blijft evenwel belangrijk bij de
beoordeling.
12
De Gouden roos Kortrijk 2014 bloeide optimaal dit
jaar in perk nummer 39 en scoorde met 79.15 % van
de punten. Het is een wit-roze thé-hybride van de
veredelaar W. Kordes Söhne uit Klein OffensethSparrieshoop, Duitsland. Deze roos heeft momenteel enkel een codenummer, geen eigen naam.
La Rose d’Or de Kortrijk 2014 a présenté une floraison remarquable cette année dans la parcelle
numéro 39 et a obtenu 79,15% des points. Il s’agit
d’un hybride de thé blanc rosé de l’obtenteur W.
Kordes Söhne de Klein-Offenseth-Sparrieshoop,
Allemagne. Cette rose ne porte momentanément
qu’un code, pas de nom commercial.
Gouden roos 2014
(FOTO DIRK VANDROMME)
GOUDEN MEDAILLES KORTRIJK 2014
MÉDAILLES D’OR KORTRIJK 2014
Perk: 34
Code/naam: 07-4553-2
Veredelaar: Eve André
Type: Thé hybride
Punten: 78.32 %
Parcelle 34
Code: 07-4553-2
Obtenteur: André Eve
Type: hybride de thé
Points: 78,32 %
13
Perk: 310
Code/naam: KORjoslio
Veredelaar:
W. Kordes Söhne
Type: klimroos
Punten: 76.28 %
Parcelle 310
Code: KORjoslio
Obtenteur:
W. Kordes Söhne
Type: rosier grimpant
Points: 76,28%
ZILVEREN MEDAILLES KORTRIJK 2014
MÉDAILLES D’ARGENT KORTRIJK 2014
Perk: 18
Code/naam: RT 05415
Veredelaar: Rosen Tantau
Type: Floribunda
Punten: 74.88 %
Parcelle 18
Code: RT 05415
Obtenteur: Rosen Tantau
Type: Floribunda
Points: 74,88%
Perk: 67
Code/naam: Jericho
Veredelaar:
Roseraies Dorieux
Type: Floribunda
Punten: 74.52 %
Parcelle 67
Nom: Jericho
Obtenteur:
Roseraies Dorieux
Type: Floribunda
Points: 74,52%
Perk: 14
Code/naam:
KO 04/2144-01
Veredelaar:
W. Kordes Söhne
Type: Floribunda
Punten: 74.48 %
Parcelle 14
Code: KO 04/2144-01
Obtenteur:
W. Kordes Söhne
Type: Floribunda
Points: 74,48%
14
Parcelle 63
Nom: Stutgardia
Obtenteur:
W. Kordes Söhne
Type: Floribunda
Points: 73,52%
Perk: 63
Code/naam: Stutgardia
Veredelaar:
W. Kordes Söhne
Type: Floribunda
Punten: 73.52 %
Perk: 49
Code/naam:
VEL 12 m reba
Veredelaar: L. Lens
Type: Heesterroos
Punten: 73.35 %
Parcelle 49
Code: VEL 12 m reba
Obtenteur: Lens Roses
Type: rosier arbuste
Points: 73,35%
Perk: 75
Code/naam: Axel Kahn
Veredelaar: André Eve
Type: Heesterroos
Punten: 73.01 %
Parcelle 75
Nom: Axel Kahn
Obtenteur: André Eve
Type: rosier arbuste
Points: 73,01%
Perk: 57
Code/naam: Bengali
Veredelaar:
W. Kordes Söhne
Type: Floribunda
Punten: 72.42 %
Parcelle 57
Nom: Bengali
Obtenteur:
W. Kordes Söhne
Type: Floribunda
Points: 72,42%
15
Perk: 3
Code/naam:
KO 07/3034-01
Veredelaar:
W. Kordes Söhne
Type:
Bodembedekkende roos
Punten: 70.27 %
Parcelle 3
Code: KO 07/3034-01
Obtenteur:
W. Kordes Söhne
Type: rosier couvre-sol
Points: 70,27%
Perk: 40
Code/naam: 07-5003-3
Veredelaar: Eve André
Type: Thé hybride
Punten: 70.05 %
Parcelle 40
Code: 07-5003-3
Obtenteur: André Eve
Type: Hybride de thé
Points: 70,05%
(FOTO’S DIRK VANDROMME)
BEGELEIDINGSCOMMISSIE
ROZENTUIN KORTRIJK
dienst van Kortrijk en vanwege de provinciale dienst
Westtoer en het Streekhuis ’t Hooghe te Kortrijk.
De volgende Rozenhappening, editie eind juni 2015,
is momenteel al in volle voorbereiding.
Hoewel de roos veel concurrentie krijgt van andere
populaire tuinplanten blijf het een klassieker met
veel mogelijkheden en een blijvende aantrekkingskracht voor iedere echte tuin- en parkliefhebber.
De werkgroep die de rozenproeftuinen en demotuinen opvolgt, was het voorbije jaar actief bezig
met de algemene werking en promotie. Het is niet
voldoende om de tuin te renoveren. Het algemene
groenmanagement is een permanente zorg, zeker
in tijden waar de geldbeugels minder makkelijk
geopend worden en privaat en stedelijk groen door
sommigen nog te veel als luxe aanzien worden.
Toch slaagt INAGRO er in, met de hulp van het
Stadsbestuur Kortrijk, om het rozenpark optimaal
te onderhouden. Dit werd door de juryleden dit jaar
opnieuw bevestigd, hoewel de weersomstandigheden zeker niet optimaal waren en veel rozenplanten
te laat in de bloei kwamen of onvoldoende ontwikkelden. Ook de algemene promotie voor de rozentuin
wordt grondig aangepakt. Partnership is blijkbaar de
formule voor de toekomst. Zo is er steun vanwege
de stedelijke technische dienst en de toeristische
Vandromme Dirk - secretaris
K.H.Sint-Fiacre
West-Vlaamse beroepsvereniging voor sierteelt en groen
16
Attribution de la Rose d’Or
de Kortrijk 2014
Le 27 juin 2014 un jury composé de spécialistes
internationaux du plan vert et de la rose s’est
réuni dans les jardins du château ‘t Hooghe à
Kortrijk. C’est dans les jardins d’agrément de
ce magnifique domaine provincial que se tient
chaque année le concours de roses qui récompense les rosiers qui supportent notre climat
flamand d’une façon optimale. La Rose d’Or
2014 a été remportée par l’obtenteur allemand
W. Kordes Söhne.
Prince Wauthier de Ligne et la Baronne Marie-Louise Velge
participent au concours (PHOTO BERNARD LAFAUT)
Rose d'Or 2014 Parterre 39 Ces dernières années l’intérêt pour la roseraie s’est
considérablement développé. L’octroi en 2013 de l’
«Award of Garden Excellence» de la WFRS (World
Federation of Rose Societies) y a certainement
contribué.
(PHOTO BERNARD LAFAUT)
GRAND INTÉRÊT INTERNATIONAL
La roseraie de Kortrijk fait partie intégrante du
réseau international de roseraies d’expérimentation
en Europe. C’est la raison pour laquelle les nouvelles
variétés de roses sont testées à Kortrijk pour la
région flamande du pays et au Roeulx pour la partie
wallonne, un vrai compromis à la belge…Le jardin
d’essai de Kortrijk est épaulé scientifiquement et de
façon logistique par le centre de recherche provincial
INAGRO, une commission permanente sous la présidence de Madame Marie-Claire VandersticheleDe Jaegere, députée permanente honoraire. Cette
commission suit très attentivement les plantations
ainsi que les jardins de démonstration de la roseraie
de Kortrijk.
Code VEL 12 m reba - Parterre 49 17
(PHOTO BERNARD LAFAUT)
COMMISSION PERMANENTE
DE LA ROSERAIE DE KORTRIJK
Cette année, outre les membres belges du jury international, nous avons pu accueillir des spécialistes
venus des Pays-Bas, du Luxembourg et de France.
La présidence du jour fut assumée par le Baron
Palick van Hövell tot Westerflier, architecte de jardins et propriétaire du célèbre parc de la Feuillerie
à Celles.
Le groupe de travail qui suit les plantations et les
jardins de démonstration de la roseraie s’est occupé
activement, l’an passé, de la gestion générale et de
la promotion. Il ne suffit pas de rénover le jardin, le
management général est aussi un souci permanent,
surtout lorsque les plans verts aussi bien privés que
publics sont encore souvent considérés par certains
comme un luxe superflu.
Les rosiers qui participaient au concours 2014
provenaient de 16 obtenteurs de 7 pays européens
différents, le Danemark, l’Allemagne, la Grande
Bretagne, la France, les Pays-Bas, la Suisse et
naturellement notre pays. Au total 89 variétés de
roses furent présentées, 63 nouveautés et 26 variétés
mises au commerce depuis moins de 5 ans. Après
un premier tour d’élimination, afin de disqualifier
les rosiers n’entrant pas en compte pour l’obtention
d’une cote suffisante, quant à la santé, la vigueur,
la vitalité, la résistance aux maladies et l’inflorescence, les scores finaux ont été donnés.
En dépit de cela INAGRO parvient, avec l’aide de
l’administration municipale de Kortrijk, à entretenir
la roseraie de façon optimale. Les membres du jury
international ont remarqué ces efforts, bien que les
circonstances atmosphériques n’étaient pas de la
partie et que beaucoup de rosiers fleurissaient trop
tard ou s’étaient insuffisamment développés.
Quant à la promotion de la roseraie, l’on a remarqué
que le partenariat était une formule idéale d’avenir.
Nous sommes épaulés par le service technique
municipal, le service touristique de Kortrijk, le
service provincial Westtoer et la maison régionale
‘t Hooghe.
Ce sont spécialement les rosiers à fleurs bicolores ou
à fleurs présentant des tonalités changeantes pendant
la floraison qui ont remportés les plus hauts scores.
Ceci rend la rose plus attrayante et plus dynamique
dans les parterres. D’autre part on remarque aussi
un intérêt très clair pour les rosiers arbustes et les
couvre-sol à entretien aisé aussi bien pour le plan
vert que pour l’utilisation dans les jardins privés.
Les rosiers miniatures sont moins voulus et l’apport
de grimpants se fait de plus en plus rarement.
Cependant cette année un grimpant remarquable
est tombé dans les prix, une bouffée d’air pur après
les années de «vache maigre» de cette catégorie de
roses…
Nous sommes d’ores et déjà occupés à préparer le
prochain happening, édition juin 2015.
Bien que la rose doive faire face à la concurrence
d’autres plantes de jardin, elle reste un grand classique aux possibilités multiples, inégalées et un pôle
d’attraction bien ancré pour chaque véritable amateur de jardin…
Dirk VANDROMME
Les membres du jury international n’ont pas tous été
unanimes quant au prix du parfum 2014 remporté
par les obtenteurs Dorieux en André Eve, le parfum
est pourtant très important lors du jugement.
Garden of Excellence (Trad. française: Laurent NEELS)
Joli parterre de roses (PHOTO BERNARD LAFAUT)
18
(PHOTO BERNARD LAFAUT)
Entretien des rosiers
Il y a quelques règles à respecter pour avoir des
rosiers en bon état ayant de belles roses. A l’automne, novembre dans notre pays, l’on peut faire
une petite taille, soit diminuer la hauteur des rosiers,
mais la vraie taille se fait au mois de mars. Ici,
j’aime la taille à cinq yeux, certains la font à trois
yeux, mais alors les rosiers restent plus courts. La
plantation des rosiers doit se faire de préférence en
octobre ou novembre, mais avec deux règles absolues à respecter : ne pas planter dans une terre ayant
eu avant des rosiers. Il faut absolument changer la
terre et il est bon de mettre au fond du fumier de
vache décomposé, celui-ci ne devant pas toucher les
racines des rosiers, il faut un peu de terre entre le
fumier et les nouvelles plantes. En novembre il est
bon de donner un engrais horticole à base d’azote, de
potassium et de magnésium.
n’auront jamais de taches noires sur les feuilles. Au
cours de la saison, pulvériser en cas du blanc des
rosiers ou de la rouille, ou des pucerons avec des
produits spécifiques pour cela.
Au point de vue de la taille des rosiers paysagistes,
donc plus hauts, la taille doit se faire seulement tous
les trois ans. Pour les rosiers grimpants, la taille se
fait seulement à l’automne en gardant bien les jeunes
pousses.
En Hollande, pour renouveler la terre là où il y a des
rosiers morts, l’on plante des Tagètes … ceci assure
une remise en état de la terre, mais le bon effet peut
prendre deux ou trois ans !
Voilà quelques conseils, mais à chacun de faire ses
expériences, n’est-ce pas ?
Bon travail, chers amis des roses, les rosiers vous
donneront beaucoup de joie et vous récompenseront
des bons soins que vous leur donnez.
Au printemps donc la vraie taille et épandre un bon
engrais pour rosiers. Au long de la floraison couper
les fleurs fanées au-dessus de la première tige à cinq
feuilles.
Il est aussi important de pulvériser dès l’apparition
des feuilles avec un produit à base de cuivre, du
Cupravit par exemple. Ceci assure que les rosiers
Très amicalement et meilleurs vœux,
Lily de Gerlache de Gomery
19
Onderhoud van de rozelaars
Er zijn een aantal regels die moeten worden gerespecteerd indien men rozelaars wil in goede gezondheid en met mooie rozen. In de herfst, november
in ons land, kunnen we een kleine snoei uitvoeren,
ofwel de hoogte van de rozelaars beperken, maar
de echte snoei vindt plaats in de maand maart. Hier
hou ik van een snoei op vijf ogen, anderen doen het
op drie ogen, maar dan blijven de rozelaars korter.
Het is eveneens belangrijk, van zodra de bladeren
zich ontwikkelen, te sproeien met een product op
basis van koper, bijvoorbeeld Cupravit. Hierdoor
verzekert men dat de rozelaars nooit zwartevlekkenziekte op de bladeren zullen krijgen. Gedurende het
seizoen, sproeien met specifieke producten in geval
van meeldauw, roest of bladluizen.
Wat het snoeien van parkrozen betreft, die dus
hoger zijn, hoeft u enkel om de drie jaar te snoeien.
Klimrozelaars hoeft u enkel in de herfst te snoeien,
met behoud van de jonge scheuten.
Het planten van de rozelaars gebeurt het best in oktober of november, maar met respect voor deze twee
absolute regels: ze niet planten in een grond waar al
rozelaars hebben gestaan. De grond moet absoluut
vervangen worden en het is aangewezen om op de
bodem verteerde koeienmest aan te brengen, maar
zodanig dat deze de wortels van de rozelaars niet
raakt, er moet een beetje grond worden aangebracht
tussen de mest en de nieuwe planten. In november
is het goed een tuinbouwmeststof toe te dienen op
basis van stikstof, potassium en magnesium.
In Nederland worden Tagetes geplant om de grond
te vernieuwen waar dode rozelaars staan … dit
verzekert een vernieuwing van de grond, maar het
goede effect kan twee tot drie jaar op zich laten
wachten.
Zie hier enkele raadgevingen, maar iedereen kan
zelf experimenteren, niet waar?
Ik wens u veel arbeidsvreugde, dierbare rozenvrienden. Uw rozelaars zullen u veel vreugde geven en u
compenseren voor de goede zorgen die u hen geeft.
In het voorjaar dus de echte snoei, waarbij we ook
een goede meststof voor rozen zullen toedienen.
Tijdens het bloeiseizoen de verwelkte bloemen
afknippen boven de eerste tak met vijf bladeren.
Met vriendelijke groeten en met mijn beste wensen,
Lily de Gerlache de Gomery
(Nederlandse vert.: Jan VAN LAETHEM)
20
Deelname aan de
internationale Rozenconcours 2014
Gravin Henrianne de Briey, Vice President voor
Europa van de WFRS en lid van ons bestuur, heeft
het voorbije seizoen deelgenomen aan volgende
Internationale rozenconcours: Barcelona, Monza,
Monaco, Baden-Baden zelfs als voorzitter van de
jury, Saverne, Genève, Kortrijk, Den Haag en Le
Roeulx.
Prins Wauthier de Ligne, onze erevoorzitter, nam
deel aan de concours van Genève, Kortrijk en Le
Roeulx.
Mevrouw Lily Van Laethem, secretaris van onze
Maatschappij, was aanwezig in Kortrijk.
Laurent Neels, mederedacteur van Rosa Belgica,
vertegenwoordigde onze Maatschappij in Saverne,
Kortrijk, Den Haag en Le Roeulx.
Frans Thomas, voorzitter van de Maatschappij,
was er in Barcelona, Baden-Baden, Saverne, Parijs,
Genève, Kortrijk, Den Haag, Le Roeulx en Orléans.
Frans THOMAS
Participation aux
concours internationaux de roses 2014
Henrianne de Briey - Frans Thomas
La Comtesse Henrianne de Briey, Vice President
pour l’Europe de la WFRS et membre de notre
comité, a participé aux concours suivants: Barcelone,
Monza, Monaco, Baden-Baden où elle a été choisie
comme président du jour, Saverne, Genève, Kortrijk,
Den Haag et Le Roeulx.
Le Prince Wauthier de Ligne, notre Président
d’Honneur, était de la partie à Genève, Kortrijk et
au Roeulx.
Madame Lily van Laethem, secrétaire de notre
Société, était présente à Kortrijk.
Monsieur Laurent Neels, co-rédacteur de Rosa
Belgica, a représenté notre Société à Saverne,
Kortrijk, Den Haag et au Roeulx.
Monsieur Frans Thomas, notre président, a visité
Barcelone, Baden-Baden, Saverne, Paris, Genève,
Kortrijk, Den Haag, Le Roeulx et Orléans.
Frans THOMAS
(Trad. française: Laurent NEELS)
21
De heer Hubert Moens
gaat met pensioen
Op 1 november dit jaar heeft de heer Hubert Moens,
industrieel ingenieur verbonden aan het Provinciaal
groendomein “Het Vrijbroekpark” te Mechelen,
zijn dienst verlaten om van een welverdiende rust
te genieten. Gedurende een tiental jaren heeft hij
gewerkt bij de Groendienst van de stad Brugge.
Eind 1991 werd hij overgeplaatst naar de provincie
Antwerpen.
Hij heeft veel bijgedragen aan de naam en faam van
de Rozencollectie van het Rosarium van Mechelen,
door deelname aan open deurdagen en diverse tentoonstellingen en ook door een mooie verzameling
van oude en botanische rozen te laten aanplanten.
Dit heeft zeker bijgedragen tot het verkrijgen van
de Award of Garden Excellence tijdens de rozenconventie te Glasgow in 2003. Hij stond ook in
voor de mooie Dahliaverzameling. Onze vereniging
heeft in 1988 een Rozensalon georganiseerd in de
Lakenhalle te Brugge, toen was hij daar in dienst, in
1999 hebben we
een Rozensalon
gehouden
te
Mechelen. Hij
nam
steeds
deel aan onze
Rozensalons met
een uiterst verzorgde
stand.
Op de tuindagen te Heks in
de maand juni stonden we vaak als buur in het
Koetshuis. Onze maatschappij is hem zeer dankbaar
voor wat hij gedaan heeft om de roos te promoten.
We wensen hem nog vele jaren toe in goede gezondheid en hopen hem te ontmoeten op diverse gelegenheden in de tuin- en parkwereld.
Le premier novembre dernier Monsieur Hubert
Moens, ingénieur industriel attaché au domaine
provincial «Het Vrijbroekpark» à Mechelen, a quitté
son service afin de jouir d’un repos bien mérité.
Durant une dizaine d’années il a travaillé au service
du Plan Vert de la Ville de Brugge. A la fin de 1991
il fut muté à la Province d’Antwerpen.
du jardin à Heks pendant le mois de juillet. Notre
Société lui est très reconnaissante pour tout ce qu’il
a fait afin de promouvoir la Rose. Nous lui souhaitons encore de nombreuses années en bonne santé
et espérons le rencontrer lors de diverses occasions
dans le monde des jardins et des parcs.
Il a fortement contribué au renom de la collection de
roses de Mechelen par sa participation aux journées
portes ouvertes, aux diverses expositions et certainement par la collection de roses anciennes et botaniques qu’il fit planter dans une roseraie adjacente…
Tous ces efforts ont abouti à l’obtention de l’Award
of Garden Excellence octroyé par la WFRS lors de
la Convention de 2003 à Glasgow. Outre les roses
Monsieur Moens était également responsable de la
collection de dahlias. Notre Société a organisé un
Salon de la Rose dans la halle aux draps à Brugge en
1988 lorsqu’il y était en service. En 1999 nous avons
organisé un Salon de la Rose à Mechelen, il y participait toujours avec un stand des plus soignés. Nous
étions très souvent voisins pendant les journées
(Trad. française: Laurent NEELS)
Monsieur Hubert Moens
prend sa retraite
Frans THOMAS
Frans THOMAS
22
NA 10 JAAR ROZENKEURINGEN OP HET PCS WORDEN
DE BELGISCHE KWALITEITSROZEN IN KAART GEBRACHT
Rozen zijn echte blikvangers voor de tuin en beplantingen in openbaar groen. De voorbije decennia
werden buitenrozen echter steeds minder toegepast.
De voornaamste reden was de gevoeligheid aan
schimmels, waardoor ze soms een sombere blikvanger werden. De rozenveredelaars hebben de laatste
tien jaar echter nieuwe sterke en schimmeltolerante
buitenrozen geselecteerd. Dit bewijzen de resultaten
van 10 jaar onderzoek en keuringen op het PCS!
beter te leren onderscheiden, vroeger werden alle
vlekken in het vakje blackspot geschoven, nu herkennen we blackspot, valse meeldauw en Elsinoë.
Aangezien we in een ontspannen, aangename sfeer
werken onder bekenden, kunnen we gemakkelijk
even een ziek blad vergelijken en de diagnose van
de schimmel te bepalen. Zo kunnen we echt professioneel werken en blijven we op de hoogte van de
nieuwere cultivars.”
Frans Thomas – Rozenkeurder PCS
Gedurende 10 jaar realiseerde het Proefcentrum
voor Sierteelt (PCS – zie kader onderin) 5 aanplanten (over 3 herhalingen), die 2 jaar opgevolgd werden op schimmelgevoeligheid en plantkarakteristieken. Gedurende deze 2 jaar worden de schimmels
op rozen nooit behandeld om de tolerantie goed te
kunnen waarnemen.
Rozenkeurders in opperste concentratie
De onderzoeksresultaten werden gebundeld in een
rapport, met per soort een geïllustreerde plantenfiche, waar de schimmelgevoeligheid en de karakteristieken van de roos in beschreven worden. Er zijn
reeds 4 rapporten uitgebracht, die op het PCS (ga
naar www.pcsierteelt.be – publicaties – rapporten)
besteld kunnen worden.
Proefaanplant rozen in juni 2014 na 1,5 jaar zonder
ziektebehandelingen
Jaarlijks worden, verspreid over het groeiseizoen, 3
keuringen georganiseerd waar liefhebbers en professionelen de mogelijkheid krijgen de rozen te keuren
volgens een vastgelegde beoordelingswijze. Door
naast de nieuwe rozenselecties enkele veel toegepaste rozen als referentie aan te planten, wordt een goed
beeld gegeven van de effectieve gebruikswaarde en
schimmelgevoeligheid van de nieuwe rozenselecties.
In totaal werden van 95 rozenselecties (inclusief
referenties) de schimmeltolerantie en karakteristieken waargenomen.
Een getuigenis van een deelnemer:
“Ondanks het feit dat ik al jaren deelneem aan
internationale rozenkeuringen doorheen Europa, is
het telkens een aangename ervaring deel te nemen
aan de rozenkeuringen georganiseerd op het PCS.
Persoonlijk heb ik er ook bijgeleerd om de ziektes
Rapport met overzichtstabel resultaten en soortfiche
23
STERKE BELGISCHE ROZENSELECTIES
In het rozensortiment zijn er verscheidene types
rozensoorten, elk met hun specifieke karakteristieken en gebruikswaarde.
Heesterrozen groeien sterk uit tot hoog opgaande
(1,5 tot 2 meter) en brede struiken die rijkelijk bloeien met kleine bloemen in trossen, of in pluimen.
Nostra – VIVA International
Hedi Grimm – Lens Roses
Dinky – Lens Roses
Jean Stephenne – Lens Roses
Heavenly Pink – Lens Roses
24
Trosrozen groeien compact uit en bloeien intens
met trossen bloemen, afhankelijk van het type met
kleine of grote bloemen.
Theehybriden bloeien met individuele, grootbloemige bloemen. Deze bloemen worden vaak gekenmerkt met een aantrekkelijke geur en zijn goed
toepasbaar als snijbloem. Wel is dit type wat meer
schimmelgevoelig.
Taxandria – VIVA International
Sweet Blondie – VIVA International
Peter Paul Rubens – VIVA International
Xantippe – ILVO
Phaedra – ILVO
25
MEER INFO?
Het Proefcentrum voor Sierteelt (PCS) is het
onafhankelijk kenniscentrum voor sierteelt &
groen in Vlaanderen. Onderzoek, voorlichting
en dienstverlening focussen zich op vragen en
problemen uit de sierteelt- & groensector en
zijn sterk gericht op stimuleren van innovatie bij de teler & groenvoorziener. Het PCS
hecht veel belang aan soortkeuze, nuttig voor
zowel de teler als de groenvoorziener. Daarom
zet het PCS verschillende sortimentsproeven
op (bv. Echinacea sp;, Sedum sp., Hibiscus
sp.,…).
Wens je meer info over de rozenkeuringen of wil je
in de toekomst zelf deelnemen aan de rozenkeuringen? Neem dan contact op met Pieter Goossens
(mail naar pieter.goossens@pcsierteelt.be of bel naar
09 353 94 94) van het PCS.
WAAR KOPEN?
Lens Roses – Oudenburg – www.lens-roses.be
Meer info op www.pcsierteelt.be.
VIVA International – viva.int@skynet.be - diverse
rozenkwekers, onder andere Casteels Rozen – Putte
- www.casteelsrozen.be
ILVO - diverse rozenkwekers in kader van BestSelect – www.bestselect.be
26
Doop van de roos ‘Jean Robie’
Op vrijdag 5 september na de Internationale
rozenkeuring werd de
roos Jean Robie gedoopt,
dit naar aanleiding van de
tentoonstelling van deze
19’ eeuwse kunstschilder.
Deze nieuwigheid is een
zaailing geselecteerd door
de heer Martin Vissers uit
Herselt, uit de kruising
van (Echo x Sourire beiden winningen van Lens)
x Charlotte, een winning
van David Austin. Deze
nieuwe cultivar is een
floribunda roos, rechtop
groeiend en regelmatig
van struik. Weinig stekels en een mooi donker
groen blad dat goed weerstand biedt aan ziekten.
De bloem is dubbel en
coupevormig, lichtgeel
bij het ontluiken diepgeel
in volle bloei, met een
intense en delicate geur.
Roos ‘Jean Robie’ (BERNARD LAFAUT)
peter: Charles Picqué
meter: Nancy de Fays
ACTE DE BAPTÊME
DE LA ROSE JEAN ROBIE
A l’occasion du 51ème Concours International
de Roses Nouvelles du Rœulx et de l’exposition
consacrée à l’artiste peintre Jean ROBIE (18211910), il a été décidé d’honorer cet amant des
roses.
La variété VISmarok (code d’identification VMS8163) créée par Martin VISSERS
(Herselt, Belgique) sera dorénavant dénommée
sous le nom de:
«Jean ROBIE».
Cette variété est issue d’un semis réalisé en
2008. Le pied mère résultait d’un croisement
entre les variétés Echo et Sourire Rose, deux
obtentions de L. LENS; quant au pied père, il
était la variété Charlotte, dont l’obtenteur est
D. AUSTIN.
Cette nouvelle variété s’intègre dans la catégorie des rosiers buissons à floraison en bouquets. Son port est droit et très équilibré;
les rameaux sont peu épineux et le feuillage
vert foncé, résistant parfaitement aux parasites
durant toute la saison de végétation.
De juin à octobre, elle offre une floraison abondante; les fleurs en forme de coupe double,
composées de plus de trente pétales, sont jaune
pâle à l’ouverture et jaune vif au plein épanouissement. Le parfum est intense et délicat.
Seule ou en massif, la variété «Jean ROBIE»,
attirera les regards et les nez.
Nancy de Fays - Charles Picqué - Burgemeester Benoît
Friart (BERNARD LAFAUT)
Jean Robie - Een Belgische schilder, een roos
Gedurende het laatste Festival Europalia India
werden zijn schilderwerken, geschriften en zijn
reis naar India (1882-1884) reeds voorgesteld.
Deze keer was het een eerbetoon vooral om zijn
schilderingen van bloemen die deze eminente
Belgische schilder Jean Robie (1821-1910) te
beurt vielen.
Want Jean Robie, dat is ook een liefdesrelatie
tussen een schilder en een bloem: de roos.
Als Brusselse schilder van de 19de eeuw is Jean
Robie bekend om zijn stillevens, landschappen
en bloemtaferelen. Begenadigd met een uitzonderlijk gevoel voor bloemen, ontwikkelde Robie
een speciale liefde voor de roos wat hem de bijnaam “Amant des Roses - De rozenliefhebber”
opleverde.
27
Vereniging van rozennieuwigheden
Le Rœulx mag de titel “Koninklijke” voeren
Tijdens de Internationale Rozenconcours op vrijdag
5 september jongstleden overhandigde de gouverneur van de provincie Henegouwen aan de burgemeester van de stad Le Roeulx een oorkonde waarbij de titel van Koninklijke Vereniging toegekend
werd aan de rozentuin aldaar. Deze titel kan men
aanvragen na 50 jaar bestaan.
We verheugen ons bijzonder en feliciteren de burgemeester Benoît Friart, de verantwoordelijke schepen
en voorzitter Manu Delhove, voor hun enthousiasme
en voortdurende inzet, zowel voor de rozentuin als
ook voor de jaarlijkse internationale rozenconcours.
Op deze wijze dragen zij bij om één van de doelstellingen van onze vereniging te realiseren: de roos
beter leren kennen.
Naar aanleiding van deze concours en de daarop
volgende bezoekdagen aan de rozentuin was er ook
een welgeslaagde tentoonstelling van de 19e eeuwse
kunstschilder Jean Robie georganiseerd in de grote
zaal van het Hospice Saint-Jacques.
We wensen de stad Le Rœulx nog een bloemrijke
toekomst toe.
Frans THOMAS
FOTO’S BERNARD LAFAUT
28
La société des nouveautés de roses du Roeulx
habilitée à porter le prédicat de «Royale»
de roses nouvelles du Rœulx.
Ils contribuent ainsi à la réalisation d’un des buts
principaux de notre Société, à savoir promouvoir la
connaissance des roses.
De concert avec le concours de cette année l’on avait
organisé une exposition des plus intéressante, dédiée
au peintre Jean Robie dans la grande salle de l’hospice Saint-Jacques.
Nous souhaitons à la Ville du Roeulx un avenir jonché de fleurs …
Pendant le concours international de roses nouvelles
du Rœulx le 5 septembre dernier, le gouverneur de la
Province du Hainaut a donné une charte octroyant le
titre de «Société Royale» à la roseraie locale.
Ce fut Monsieur Benoit Friart, Bourgmestre du
Rœulx, qui se vit remettre ce document couronnant
les 50 ans d’existence de ce jardin concours.
Nous tenons tout particulièrement à féliciter
Monsieur Friart ainsi que Monsieur Manu Delhove,
échevin responsable du concours et président de
celui-ci, pour l’enthousiasme et les efforts toujours
récurrents qu’ils mettent au service non seulement
de la roseraie et du jardin concours mais aussi à l’organisation toujours impeccable du concours annuel
Frans THOMAS
(Trad. française: Laurent NEELS)
PHOTOS BERNARD LAFAUT
29
Edouard Vermeulen®
(LENS ROSES® 2014) VEL14FLIL
Tijdens de plantendagen in de kasteeltuinen van Hex
(Limburg) werd op vrijdag 13 juni 2014 de nieuwe
roos ‘Edouard Vermeulen’ gedoopt.
De ontwerper van het modehuis Natan, tevens
koninklijk couturier laat zich graag inspireren door
de natuur en was zeer blij met de nieuwe roos in zijn
lievelingskleur: bois de rose, vieux rose.
De roos werd gedoopt door Prinses Claire en Graaf
Ghislain d’Ursel eigenaar van dit uitzonderlijke
landgoed die graag het meter- en peterschap van
deze roos op zich namen.
De trosroos ‘Edouard Vermeulen’ heeft een uitzonderlijke kleur, licht lila met roze en nuances van oud
roze en perkament.
Graaf Ghislain d’Ursel; zijn echtgenote, gravin d’Ursel;
Dhr. Edouard Vermeulen; Prinses Claire de Belgique;
Prinses Léa de Belgique; Ann Velle-Boudolf, veredelaar van
de roos “Edouard Vermeulen”.
30
BLOEMTROSSEN:
Aantal bloemen per tros: 7 tot 30
De bloem lijkt bij aanvang op een klassieke roos
maar gaat zich al vlug openen om haar meeldraden
te tonen. Ze is geurend, we vinden er een combinatie
van citrus en fruit en de bloemen staan in grote trossen van 7 tot 30 bloemen.
De roos ‘Edouard Vermeulen’ heeft een blinkend
sterk blad. De groei is recht opgaand en de plant
wordt 100 cm hoog.
Deze nieuwe tuinroos is ideaal als trosroos in een
perk, tussen vaste planten of andere lage heesters
en in pot.
We hopen dat deze creatie in bois de rose in alle
tuinen over heel de wereld defileert, net zoals de
elegante collecties van Edouard Vermeulen.
BLOEM:
Vorm: Komvormig, gevulde bloemen die zich bij het
ontluiken openen en hun meeldraden tonen
Kleur: zacht lila roze met nuances van oud roze en
perkament
Diameter: 6-7 cm
Aantal bloembladen: 22
GEUR:
Aangename geur van citrus en fruit
BLOEI:
Zeer uitbundig in juni-juli en goed herbloeiend in
september-oktober.
Goede resistentie tegen bladziekten.
PLANT:
Trosroos, floribunda
Groeiwijze: rechtop
Hoogte: 80-100 cm
Breedte: 50 cm
GEBRUIK IN DE TUIN:
Ideaal als trosroos in een perk, tussen vaste planten
of andere lage heesters en in pot.
Snoei: jaarlijks in maart op 3 à 4 ogen
BLAD:
Kleur: medium groen
Aspect: glanzend
Vorm van het blad: ovaal, ellips
Aantal deelbladen: 7
STANDPLAATS:
Minstens 4 uur zon. Past zich aan aan alle soorten
grond, zowel rijke leemgrond als arme gronden (als
zandgrond, steen, …).
FLORE & POMONE
Flore & Pomone a pour but de faire connaître au public les anciennes variétés de roses et de fruits
de chez nous, ainsi que les techniques permettant de les multiplier et de les cultiver.
•
De vereniging houdt zich bezig met het conserveren van appel- en perenvariëteiten
in de streek van Jodoigne.
Secrétariat - Claude Mathieu • cmathieu@base.be
31
Rosa ‘Beauregard’
Leurs boutons sont d’une couleur rouge, et leurs
roses, de plusieurs autres qui varient selon leur stade
de développement. Rouge au cœur jaune à l’éclosion
pour terminer en rose léger et un revers saumon
crème et jaune à la base des pétales. Autant dire
qu’avec ces rosiers changeants, l’effet joyeux et amusant est garanti. Les fleurs semi doubles montrent
leurs étamines dorées et ont un parfum léger de
fruits et de fleurs. Les grands bouquets comptent de
nombreuses fleurs: de 24 à 60.
Deze doorbloeiende trosroos is iets speciaals! Met
reuze trossen van 24 tot 60 bloemen die in de knop
rood zijn, rood openen met een geel hart om via
vele nuances van roze te verbloeien naar licht roze.
De achterzijde van de bloembladen zijn licht zalm
crème en geel aan de basis. De veranderende kleuren garanderen een vrolijk en leuk effect. De bloemen zijn halfgevuld en tonen hun gele meeldraden
die een lichte geur van fruit en bloemen hebben.
R. ‘Beauregard’ heeft een licht overhangende groei,
het blad is donker groen, glanzend en lancetvormig.
Ideaal voor perken, tussen vaste planten in de border
of in pot.
Hoogte 60-80 cm. Een sterke rozelaar die voortdurend van juni tot november bloeit.
R. ‘Beauregard’ à un port buissonnant, un peu
retombant. Son feuillage est vert foncé brillant et
lancéolé. Idéal dans les parterres, entre les plantes
vivaces et en pot. Hauteur 60-80 cm. Un rosier
solide qui fleurit sans arrêt de juin jusque novembre.
32
De rozentuin van La Malmaison
Dit voorbije rozenseizoen werd in Rueil-Malmaison
vlakbij Parijs de gerestaureerde rozentuin van
Joséphine de Beauharnais, eerste echtgenote van
Napoleon Bonaparte, officieel geopend. Joséphine
was een gedreven plantenliefhebber en vooral
rozenliefhebber, meerdere pas ingevoerde species
bloeiden hier voor de eerste keer op Franse bodem.
Ze liet ook een grote serre bouwen om tropische
planten te kunnen verzamelen. Ze had een bijzondere voorkeur voor rozen, ze verzamelde wilde soorten
maar ook soorten afkomstig uit Azië, Amerika en
Centraal Europa.
Ik heb van de gelegenheid gebruik gemaakt om deze
tuin en kasteel te bezoeken toen ik naar het rozenconcours van Orléans ging. Gezien de meeste rozen
uit de tijd van Joséphine maar éénmaal bloeien,
waren er weinig rozen te zien de tweede week van
september. Ondanks het gebrek aan rozen was de
tuin toch mooi omwille van de éénjarige en vaste
planten die tussen de rozen geplant waren.
Deze tuin is een aanrader voor al wie van historische rozen houdt maar dan moet men wel einde mei
begin juni er naartoe gaan.
Frans THOMAS
La roseraie de la Malmaison
Roseraie de la Malmaison (FOTO FRANS THOMAS)
La saison passée la roseraie de la Malmaison située
à Rueil, près de Paris, a été restaurée en profondeur. Cette roseraie, jadis propriété de Joséphine
de Beauharnais, première épouse de Napoléon
Bonaparte, est depuis réouverte au public. Joséphine
de Beauharnais fut un amateur très averti des plantes
et en particulier des roses. Beaucoup de ces variétés
fleurissaient pour la première fois sur le sol français.
Elle fit construire une serre spécialement pour
pouvoir y collectionner des plantes tropicales. Elle
collectionnait en outre des roses provenant d’Asie,
d’Amérique et d’Europe centrale.
J’ai profité de l’occasion qui m’avait été offerte pour
visiter ce jardin et ce château lorsque je me suis
rendu au concours international de roses d’Orléans
en septembre dernier.
Malheureusement vu que la plupart des roses de
l’époque où Joséphine vivait sont des rosiers à floraison unique, je n’ai pu en voir que très peu.
En dépit du manque de roses le jardin était tout de
même très beau surtout les vivaces et les annuelles
plantés entre les rosiers.
Ce jardin est un «must» pour tout un chacun qui
aime les rosiers historiques. La meilleure période de
visite est fin mai, début juin.
Frans THOMAS
(Trad. française: Laurent NEELS)
33
WFRS NEWS
De World Federation of Rose Societies organiseert
volgend jaar zoals ik in mijn voorwoord reeds vermeldde een Rozenconventie in Lyon, Frankrijk.
U kan alle inlichtingen vinden en inschrijven voor
deelname op de website: www.lyon-roses-2015.org.
De Conventie vindt plaats van 27 mei tot en met
1 juni 2015, er worden pre- en posttours georganiseerd. Een aanrader voor al wie van rozen, mooie
tuinen, lekker eten en wijn proeven houdt.
Rose News verschijnt 4 x per jaar en is te downloaden op de site van de WFRS. Wie wil bijblijven met
de actualiteiten van de andere zusterverenigingen
moet dit zeker raadplegen.
De WFRS werkt al jaren om de Internationale
Rozenconcours een eenvormig puntensysteem te
laten gebruiken om de resultaten beter te kunnen
vergelijken. Het is de heer Markus Brunsing, hoofd
van de Groendienst (hoofdletter) van de stad BadenBaden, die instaat voor het uitwerken en het toepassen van dit eenvormig systeem. Bij het voorgestelde
systeem worden de punten op 100 gegeven: 30 voor
de algemene indruk en de kwaliteit van de plant,
30 voor de bloei, 30 voor de ziekte resistentie en 10
voor de geur.
La World Federation of Rose Societies organise en
2015 une Convention Mondiale à Lyon, France.
L’on peut retrouver tous renseignements utiles et
s’inscrire pour participer à celle-ci sur le site web:
www.lyon-roses-2015.org.
La Convention se déroule du 27 mai au 1er juin
2015. Un pré-tour et un post-tour sont prévus.
Nous recommandons chaudement d’assister à cette
Convention à tous les amateurs de roses, de beaux
jardins, de bonne chère et de vins.
Rose News paraît 4 fois l’an et peut être téléchargé
du site de la WFRS. Si vous désirez rester à la hauteur des actualités des autres Sociétés soeurs, une
seule adresse…
Depuis maintenant plusieurs années la WFRS tente
d’instaurer un système de cotation uniforme pour
tous les concours de roses. C’est Monsieur Markus
Brunsing, responsable du Service du Plan Vert de la
Ville de Baden-Baden, qui est chargé de l’application de ce nouveau système. La cotation se fera sur
100 points, à savoir 30 pour l’aspect général et la
qualité de la plante, 30 pour la floraison, 30 pour la
résistance aux maladies et 10 pour le parfum.
Frans THOMAS
Frans THOMAS
(Trad. française: Laurent NEELS)
34
Regionale Conventie van de WFRS
ROSES IN THE SUN BARCELONA MEI 2014
Begin mei woonden we, dit is gravin Henrianne de
Briey en ondergetekende in Barcelona de Regionale
Rose Conventie: Roses in the Sun bij. Deze conventie was georganiseerd door de WFRS samen met het
stadsbestuur van Barcelona en de Spaanse rozenvereniging. De lezingen hadden plaats in het prachtige
paleis van Pedralbes, een vroeger koninklijk paleis,
nu een cultuurtempel, omgeven door mooie tuinen.
Meerdere lezingen hadden als thema: rozen in mediterraan klimaat. Tijdens de conventie bezochten we
het bedrijf van de familie Dot te Begues.
Dit bedrijf bestaat al ruim 100 jaar. Tijdens de
Internationale rozenconcours wordt er ook een prijs
met de naam Pere Dot gegeven. Ik nam ook deel aan
de pre-conventie, dit van 8 tot en met 11 mei.
Op 9 mei vond in de rozentuin van Cervantes de
Internationale Rozenconcours plaats. Het was mijn
eerste concours dit jaar en tot mijn grote vreugde
vielen twee Lens rozen in de prijzen. De roos
‘Y1271’ verkreeg de prijs van de stad Barcelona,
de prijs voor de beste bodembedekker en de prijs
van de Spaanse vereniging van openbare parken
en tuinen, de roos ‘Y232’ de prijs voor de beste
landschapsroos.
We bezochten ook de stad Reus, de geboorteplaats
van de wereldberoemde Art Nouveau architect
Gaudi. Deze stad voert een roos in zijn wapenschild.
In het huis van de literatuur was er een mooie rozen
tentoonstelling, we bezochten er ook het Pere Mato
instituut, dit is een van de mooiste Art Nouveau
gebouwen van heel Europa. In Reus wordt ook de
lekkere aperitief vermouth gedistilleerd.
De volgende dag bezochten we de stad Saint Feliu
de Llobregat, waar we de Nationale rozententoonstelling van de Torreblanca Rose Society bezochten
evenals het stadspark waar veel rozen aangeplant
waren.
We danken de initiatiefnemers voor de goede organisatie. Het was een fijne kennismaking met de
rozenvrienden aldaar. Telkens ontmoet men op
dergelijke samenkomsten vrienden van vroeger en
maakt men nieuwe vrienden bij.
Convention régionale de la WFRS
Frans THOMAS
ROSES IN THE SUN BARCELONE MAI 2014
Début mai nous, c’est-à-dire, la Comtesse Henrianne
de Briey et votre serviteur, avons participé à
Barcelone à la Convention régionale de la WFRS,
Roses in the Sun. Cette convention, organisée de
concert avec la WFRS, l’administration municipale
de Barcelone et la Société espagnole des amis des
Roses, s’est déroulée dans le magnifique palais de
Pedralbes, un ancien palais royal, maintenant un
temple culturel, entouré de magnifiques jardins.
Plusieurs conférences avaient comme thème: les
roses dans un climat méditerranéen. Pendant cette
convention nous avons pu visiter la firme de la
famille Dot à Begues.
Cette firme largement centenaire offre chaque année
le prix Pere Dot pendant le concours international.
J’ai aussi assisté à la pré-convention du 8 au 11 mai.
Le 9 mai le concours international des roses s’est
tenu dans la roseraie de Cervantès. C’était mon
premier concours de l’année et, à ma grande joie, la
firme Lens y a remporté deux prix, la rose ‘Y1271’
reçut le prix de la Ville de Barcelone tandis que
‘Y232’ se vit octroyer le prix de la meilleure rose
de paysage.
Nous avons également visité la Ville de Reus; lieu
de naissance de l’architecte Art Nouveau Gaudi.
Cette ville qui porte une rose dans son blason était
aussi l’hôte d’une belle exposition de roses dans la
maison de la littérature. Nous avons rendu visite à
l’institut Pere Mato, un des plus beaux immeubles Art
Nouveau d’ Europe et, pour les amateurs, c’est à Reus
qu’est distillé un Vermouth des plus délectables…
Parmi nos visites nous n’oublions certainement pas
Sant Feliu de Llobregat et son exposition de roses de
la Torreblanca Rose Society ainsi que le parc municipal avec sa collection de roses.
Nous remercions les organisateurs, ce fut une prise
de contact très agréable avec les amis des roses
locaux. A chaque rencontre on revoit des connaissances et on se fait de nouveaux amis.
Frans THOMAS
(Trad. française: Laurent NEELS)
35
Talbot House Rose
In december 2015 zal het 100 jaar geleden zijn dat
Talbot House, de beroemde Britse soldatenclub uit
de Grote Oorlog, zijn deuren opende in Poperinge.
Om dat te herdenken staat een verjaardag week
vol artistiek-culturele activiteiten gepland. Speciaal
voor de gelegenheid kweekten wij een ‘Talbot
House Roos’. Deze unieke bloemsoort, die qua uitstraling heel wat mee heeft van een klaproos, staat
symbool voor de oase van rust en ‘home away from
home’ die deze club voor vele jonge soldaten betekende tijdens de Grote Oorlog. De bloem zal vanaf
onze verjaardag week verkocht worden, waarbij de
opbrengsten naar het museum gaan.
En décembre 2015 il y aura 100 ans que Talbot
House, le célèbre club de soldats de la Grande
Guerre, ouvrait ses portes à Poperinge.
Afin de commémorer cet événement l’on a mis sur
pied toute une kyrielle de manifestations aussi bien
artistiques que culturelles qui se dérouleront pendant la «semaine d’anniversaire».
Spécialement pour cette occasion l’on a créé une
«Talbot House Rose» à l’aspect d’un coquelicot,
symbole de l’oasis de repos et de «home away
from home» que ce club a signifié pour beaucoup
de jeunes combattants pendant la Première Guerre
Mondiale.
Cette rose sera vendue pendant la «semaine d’anniversaire» au profit du musée local.
Frans THOMAS
Frans THOMAS
(Trad. française: Laurent NEELS)
Bernard Lafaut
(LILY VAN LAETHEM)
De heer Bernard Lafaut, begaafd fotograaf
en toegewijd lid, verzorgt onze stands op
rozenevenementen.
Monsieur Bernard Lafaut, photographe talentueux et membre très dévoué, assure nos stands
lors des foires de roses.
36
In Memoriam
LA REINE FABIOLA
Le décès de la Reine Fabiola a été vécu en un deuil
national par tous les Belges. Les Amis de la Rose
s’associent à ce deuil et se souviendront d’une Reine qui
aimait beaucoup les roses et s’intéressait aux activités
de notre Société Royale Nationale les Amis de la Rose.
Het overlijden van Koningin Fabiola werd ervaren als een nationale rouw door alle Belgen. De
Vrienden van de Roos associëren zich met deze rouw
en zullen zich een Koningin herinneren die veel van
rozen hield en geïnteresseerd was in de activiteiten
van onze Nationale Koninklijke Vereniging De
Vrienden van de Roos.
Baronne Lily de Gerlache
(Nederlandse vertaling: Jan VAN LAETHEM)
BARONES
PIERRE VERHAEGEN
Op 27 maart overleed barones
Pierre Verhaegen in haar kasteel ‘Blauwhuis’ in Merelbeke.
Ze was bijna 87 jaar. Tot haar
80ste was ze bestuurslid van
onze vereniging. Samen met
haar dochters, kleinkinderen
en vrienden verzorgden zij tijdens de Rozensalons het secretariaat en de shop. Ze was onze maatschappij zeer
genegen. Van huis uit was ze een groot bloemenliefhebster, voornamelijk rozen.
In 1998 heeft zij een roos op haar naam gekregen:
Michelle d’Hoop.
Haar positief karakter en haar natuurlijke vriendelijkheid maakten haar een beminnelijke en hartelijke persoonlijkheid, die we niet snel zullen vergeten.
We bieden haar familie onze oprechte deelneming
aan.
Frans THOMAS
Elle a toujours été très dévouée à notre Société. Elle
affectionnait tout particulièrement les roses et était
un grand amateur de fleurs..
En 1998 une rose portant son nom lui avait été
dédiée: Michelle d’Hoop.
Son caractère positif et sa gentillesse naturelle étaient
les caractéristiques de sa personnalité aimable et
cordiale que nous n’oublierons pas de si tôt.
Nous présentons nos condoléances les plus sincères
à sa famille.
Frans THOMAS
(Trad. française: Laurent NEELS)
LA BARONNE PIERRE VERHAEGEN
Le 27 mars dernier la Baronne Pierre Verhaegen s’est
éteinte dans son château «Blauwhuis» à Merelbeke.
Elle avait presque 87 ans. Elle avait été membre
actif de notre comité jusqu’à 80 ans. De concert avec
ses filles, ses petits-enfants et des amis, elle avait
toujours tenu le secrétariat et le shop pendant nos
Salons de la Rose.
Roos “Michelle d’Hoop”
37
De rozenoorlog
Zo zijn twee vredelievende rozen per ongeluk in een
verschrikkelijke burgeroorlog beland.
Onvoorstelbaar!
Twee rozen die oorlog voeren? Is dat mogelijk?
Waarom?
Over welke rozen gaat het dan?
Misschien is het een prestigekwestie tussen ‘La
Belle Marseillaise*’ en ‘La Belle de Londres*’?
Of een godsdienstoorlog, de hemel tegen de hel,
‘St-Cecilia*’ tegen ‘Diablotin*’?
Of gewoon zuiver racisme: ‘Black Prince*’ tegen
‘Blanc double de Coubert *’? Helemaal niet!
Maar hoe is die burgeroorlog, die begon in 1455
en dertig jaar zou duren, eigenlijk begonnen?
Men zou kunnen zeggen dat alles teruggaat tot 1152,
als Aliénor d’Aquitaine, Henry II, kleinzoon van
Willem de Veroveraar, huwt. Dit huwelijk voegt ook
Aquitaine toe aan de delen van Frankrijk die reeds
in Engels bezit waren: Normandië, Anjou, Bretagne,
Saintonge…de koning van Engeland regeert dus
over de helft van Frankrijk: het hele westelijke deel.
Deze situatie zal leiden tot steeds nieuwe confrontaties tussen Franse en Engelse baronnen die uiteindelijk zouden uitmonden in de honderdjarige oorlog
die, voor Franse historici, slechts in 1337 begint en
duurt tot 1451. Deze oorlog liet de Engelsen toe hun
bezittingen nog uit te breiden, tot Parijs, Compiègne
en Calais.
In 1431 volgt het toppunt: Henry VI, hertog van
Lancaster, laat zich in Parijs tot koning van
Frankrijk kronen!
Het handelt eenvoudig om twee ‘Oude Rozen’, Rosa
gallica officinalis en Rosa x alba die, zonder dat
hen iets werd gevraagd, gekozen werden om ten
oorlog te trekken.
Enfin, niet echt de rozen natuurlijk, het waren de
mensen die ten strijde trokken die deze rozen tot
embleem gekozen hebben.
Het gaat om een verschrikkelijke burgeroorlog die
plaats vond in Engeland tussen 1455 en 1485, en
die het leven heeft gekost aan tienduizenden mannen en vrouwen.... een bloedig conflict tussen de
Lancasters en de Yorks, met de Engelse troon als
inzet.
Maar in 1428 grijpt Jeanne d’Arc in! Haar talloze overwinningen, de kroning van Charles VII te
Reims, haar aanhouding, haar schijnproces en dood
op de brandstapel in Rouen in 1429 (Jeanne was 19)
waren de reddende schok voor de entourage van
Charles VII, en riepen de Franse troepen op tot de
actie. Een golf van patriotisme zweepte de bevolking op tot weerstand en dat was het begin van het
einde voor de Engelsen. Weldra werden hun garnizoenen de een na de ander overwonnen. In 1451 was
alleen de regio van Calais nog in Engelse handen.
De Lancasters hadden de rode Gallicaroos gekozen,
terwijl de Yorks de witte Albaroos in hun blazoen
hadden.
Maar waar komen deze rozen vandaan?
R. gallica officinalis groeit niet spontaan in
Engeland, ze werd geïntroduceerd in Frankrijk, in
Provins, door Thibault IV de Champagne, die haar
in 1240 mee terugbracht van de kruistochten en die
pas later werd meegenomen over het kanaal, waar
ze snel de Engelse harten veroverde.
In Frankrijk maakte ze het fortuin van de apothekers, door haar kosmetische en therapeutische eigenschappen. In de zestiende eeuw waren alle straten
van Provins ingenomen door deze apotheken, de
zgn ‘officines’. Heden ten dage heet de roos nog
steeds Rosa gallica officinalis, rose de Provins,
rose rouge de Lancastre en Apothekersroos.
De verschillende nederlagen, en vooral dan het verlies van Normandië (Fortigny-1450) en uiteindelijk
ook Guyenne (Castillon-1453), gaven de Engelse
bevolking ‘de blues’ en er moest een zondebok
gevonden worden.
Dat kwam de familie van York goed uit, die tenslotte de rivalen van Lancaster waren voor de Engelse
troon. Ze eisten de troon op, want ze vonden Henry
VI (een Lancaster) te slap, te vroom, en bovendien
mentaal instabiel, hij moest van de troon gestoten
worden!
Maar de vrouw van Henry VI, Marguerite d’Anjou,
was niet uit hetzelfde hout gesneden als haar man.
Haar sterke greep op de adel van die tijd leidde tot
de zogenaamde Rozenoorlogen.
Rosa x alba daarentegen was een echte autochtoon, en was al eeuwen in Engelse tuinen te vinden. Ze zou een hybride zijn tussen R.coriifolia
var. froebelii (of R.canina) X R. x damascena.
Maar het is moeilijk te beweren dat het werkelijk
deze roos was die op het blazoen van de Yorks
prijkte. Toch is het zo dat ze, behalve haar botanische naam, in alle talen ook ‘Rose d’York’ genoemd
wordt.
Acht bloedige veldslagen, gespreid over dertig jaar,
zagen een regelmatige afwisseling van Lancasters
38
en Yorks op de troon.
Toen deze laatsten, schijnbaar voorgoed, op de
troon zaten, braken er tussen hen nieuwe broedertwisten uit, en het was uiteindelijk Henry Tudor,
een Lancaster via de vrouwelijke lijn, (de moeder
van Henry VI, huwde Owen Tudor na het overlijden
van haar eerste man) die tot koning van Engeland
gekroond werd. Hij werd koning Henry VII en
huwde Elisabeth van York...
Dit huwelijk was het begin van de Tudordynastie,
die eindigde in 1603, bij de dood van Elisabeth I,
die 45 jaar geregeerd had!
L'Africaine (J.P. WESEL)
De Rozenoorlogen waren het begin van het verlies
van de macht voor de adel, ten voordele van een
nieuwe klasse, de burgers en de handelaars...
De Tudorroos
Zij symboliseert de unie der twee families, de rode
roos van de Lancasters en de witte van York. Zij
verenigt in zich de twee gewezen vijandelijke rozen.
Dit symbool werd overvloedig gereproduceerd in de
iconografie van de tijd.
St. Cecilia Enkele tuinrozen worden ook soms wel eens
‘Tudorroos’ genoemd, bijvoorbeeld Rosa gallica
‘Versicolor’, ’Rose Gaujard’ of ‘Double Delight’.
Het is ook buitengewoon dat twee van de verschrikkelijke veldslagen plaats vonden waar vijfhonderd
jaar later de mooiste rozen tuin van Engeland zou
ontstaan: St Albans!
(© PÉPINIÈRE ROSES LOUBERT)
* La Belle Marseillaise (Fellemberg) kweker: Fellemberg - <1835
Belle de Londres (Compassion) - kweker: Harkness - 1972
Diablotin - kweker: Delbard-Chabert -1961
Jean-Pierre WESEL
(Nederlandse vert. Ingrid VERDEGEM)
R. alba semi-plena (J.P. WESEL)
R. gallica officinalis (J.P. WESEL)
Diablotin 39
(J.P. WESEL)
La «Guerre des 2 Roses»
Inimaginable!
Deux roses qui se font la guerre? Est-ce possible?
Pourquoi?
De quelles roses pourrait-il bien s’agir?
Peut-être une question de prestige entre ‘La Belle
Marseillaise*’ et ‘Belle de Londres*’?
Ou une guerre de religion, le ciel contre l’enfer, ‘St.
Cecilia*’ contre ‘Diablotin*’?
Ou alors du pur racisme: ‘Black Prince*’ contre
‘Blanc pur*’?
Pas du tout!
Donc deux roses absolument pacifiques impliquées
par malheur dans une vilaine guerre civile.
Mais de cette guerre civile, qui débuta en 1455
et dura 30 ans, quels en furent vraiment les
tenants et les aboutissants?
On peut considérer que tout remonte en 1152, quand
Aliénor d’Aquitaine, épouse Henri II, roi d’Angleterre, petit-fils de Guillaume le Conquérant…Cette
union ajoute l’Aquitaine aux autres régions déjà
occupées par les Anglais: la Normandie, l’Anjou, la
Bretagne, la Saintonge…
Nous avons ainsi un roi d’Angleterre, qui a autorité
sur la moitié de la France: toute la partie occidentale.
Situation qui engendrera des conflits de plus en plus
graves entre les barons des successifs rois de France
et d’Angleterre pour aboutir à «La Guerre de 100
Ans», qui officiellement, pour les historiens français,
ne commence qu’en 1337 et durera jusqu’en 1451.
Elle aura permis aux Anglais d’encore agrandir leurs
possessions, jusqu’à Paris, Compiègne et Calais.
En 1431, un comble, le roi d’Angleterre, Henri VI,
duc de Lancastre, se fait sacrer roi de France à Paris!
Il s’agit simplement de deux ‘ancêtres’, la Rosa gallica officinalis et la Rosa x alba qui, sans qu’on ne
leur demande leur avis, ont été choisies pour entrer
en guerre.
Enfin, pas vraiment elles… Ce sont des humains,
qui se sont affrontés en prenant ces roses comme
emblèmes.
Une horrible guerre civile qui se déroula en
Angleterre de 1455 à 1485 et qui coûtera la vie à des
dizaines de milliers d’hommes et de femmes…
Un conflit sanglant entre deux familles: les Lancastre
et les York; conflit ayant pour enjeu pas moins que le
trône d’Angleterre.
Mais en 1428 Jeanne d’Arc intervient! Ses différentes victoires, le sacre du roi Charles VII, à Reims,
puis son arrestation, son procès inique et sa condamnation au bûcher, à Rouen, en 1429 (Jeanne avait 19
ans!) causèrent un choc salvateur dans l’entourage
de Charles VII, galvanisèrent les troupes françaises.
Un sursaut patriotique anima toute la population, et
ce fut le commencement de la fin pour les Anglais.
Bientôt, leurs garnisons, les unes après les autres
furent vaincues. En 1451, seule la région de Calais
restait aux mains des Anglais…
Les Lancastre, avaient placé la rouge gallique sur
leur blason tandis que leur rival, les York, préféraient la blanche.
D’où viennent ces roses?
La gallique officinale, n’est pas une espèce spontanée en Angleterre. Elle fut introduite en France, à
Provins, en 1240 par Thibault IV de Champagne, de
retour de croisade. Plus tard, amenée outre-Manche,
elle conquit rapidement les Anglais.
En France, par ses propriétés thérapeutiques et cosmétiques elle fit la fortune des apothicaires, dont les
officines, au 16ème siècle avaient envahi toutes les
rues de Provins!
Aujourd’hui, elle est connue sous les noms de
rose officinale, rose de Provins, rose rouge de
Lancastre et rose des apothicaires.
Ces défaites successives, et particulièrement la
perte de la Normandie (Fortigny-1450) et pour finir
la Guyenne (Castillon-1453), causèrent un fameux
‘coup de blues’ pour la population anglaise.
… il fallait trouver un responsable, un bouc émissaire …
Cela tombait bien pour la famille d’York, rivale des
Lancastre pour le trône d’Angleterre.
Elle revendiquait ostensiblement le pouvoir, considérant Henri VI, trop mou, trop pieux, montrant
régulièrement des signes de dérèglement mental …
Il fallait le renverser!
Mais la femme d’Henri VI, Marguerite d’Anjou,
n’était pas faite du même bois que son mari. Sa
forte emprise sur la noblesse de l’époque entraîna le
déclenchement de la Guerre des deux Roses.
La Rosa x alba, par contre était vraiment une
autochtone et décorait les jardins depuis des
siècles.
Elle serait un hybride de R.coriifolia var. froebelii
(ou R.canina) X R. x damascena.
Mais il est hasardeux d’affirmer que c’est vraiment
elle qui figurait sur l’emblème des York…
Aujourd’hui outre son nom botanique, elle porte le
nom de Rose d’York.
40
Jeanne d’Arc (alba)
Belle de Londres Pendant 30 années, parsemées de 8 batailles sanglantes, on assista à une alternance régulière des
Lancastre et des Yorkistes sur le trône; quand ces
derniers parvinrent à s’asseoir, apparemment pour
du bon, sur le trône, ce fut entre eux que de nouvelles batailles fratricides eurent lieu…Finalement
c’est Henri Tudor, issu de la branche utérine des
Lancastre, (la mère de Henri VI, devenue veuve
avait épousé Owen Tudor) qui fut couronné roi
d’Angleterre, portant le titre de Henri VII. Il épousa
Elisabeth d’York… Ainsi naquit la dynastie des
Tudor, qui prit fin en 1603, avec la mort de la reine
Elisabeth 1ère, elle avait régné 45 ans!
La Guerre des deux Roses marqua le déclin de la
puissance, de l’influence de la noblesse au profit
d’une nouvelle classe de citoyens…les marchands.
(© PÉPINIÈRE ROSES LOUBERT)
La rose Tudor
Elle symbolise l’union des
deux familles, les rouges
Lancastre et les blancs
d’York. Elle rassemble
les deux roses anciennes
ennemies!
Ce symbole à l’époque
fut abondamment
reproduit en architecture
et dans l’ameublement.
(J.P. WESEL)
Dans la nature, certaines roses pourraient être appelées également, ‘Rose Tudor’.
Par exemple, la Rosa gallica versicolor, la ‘rose
Gaujard’ ou la ‘Double Delight’.
Il est étonnant et intéressant de constater que deux
terribles batailles eurent lieu là où 5 siècles plus
tard fut créée la plus belle roseraie d’Angleterre: à
St. Albans!
Blanc Pur * La Belle Marseillaise (Fellemberg) obtenteur:
Fellemberg - <1835
Belle de Londres (Compassion) obtenteur: Harkness - 1972
Diablotin obtenteur: Delbard-Chabert -1961
(J.P. WESEL)
Jean-Pierre WESEL
La Belle Marsellaise Rosamundi (J.P. WESEL)
41
(J.P. WESEL)
Agenda 2015
KWEKERIJEN LOUIS LENS (RUDY VELLE)
Redinnestraat 11 - 8460 Oudenburg
Snoeidemo
- Donderdag 26 februari 2015 om 10.00 uur, met
extra aandacht voor de snoei van heesters en
moschatahybriden.
- Vrijdag 27 februari 2015 om 14.00 uur, met extra
aandacht voor de snoei van klimrozen.
- Zaterdag 28 februari 2015 om 10.00 uur (in het
Nederlands) en 14.00 uur (in het Frans).
Rozensnoeidagen
- Zaterdag 7 maart 2015 om 10.00 uur, snoeilessen
(in het Nederlands)
- Zaterdag 7 maart 2015 om 14.00 uur, snoeilessen
(in het Frans)
Bijdrage: 6 €
Wandelen tussen de bloeiende rozen en
bezoek aan unieke rozentuin in de buurt
(aan te bevelen) (gratis)
12-13 juni 2015 (in het Nederlands)
en 20 juni 2015 (in het Frans)
Tel. 059 26 78 30 • info@lens-roses.com
Gelieve voor de snoeilessen en de geleide
wandelingen, 15 dagen op voorhand, telefonisch
of via e-mail in te schrijven.
De groepen worden beperkt tot 25 personen.
LA FEUILLERIE - CELLES (TOURNAI)
Plantes Rares et de Collection
Zeldzame- en Collectieplanten
25-26 avril 2015 / 25-26 april 2015
Rhododendron et Azalées en Fleurs
Rhododendrons en Azalea’s
9-10 mai 2015 / 9-10 mei 2015
Plantes Rares et de Collection
Zeldzame en Collectieplanten
26-27 septembre 2015 / 26-27 september 2015
www.lafeuillerie.be • contact@lafeuillerie.be
PARK VAN BEERVELDE
Tuindagen van Beervelde
Journées des Plantes à Beervelde
8-9-10 mei 2015 / 8- 9-10 mai 2015
Tuindagen van Beervelde
Journées des Plantes à Beervelde
9-10-11 oktober 2015 / 9-10-11octobre 2015
www.parkvanbeervelde.be
42
KASTEEL VAN HEX
Planten- en Rozenfestival
Festival des Plantes et des Roses
12-13-14 juni 2015 / 12-13-14 juin 2015
Planten-, rozen en Moestuinfestival
Festival des Plantes, de la Rose et du Potager
7-8-9 september 2015 / 7-8-9 septembre 2015
www.hex.be • gardens@hex.be
ROZEN CASTEELS
Leliestraat 2 - 2580 Putte (Mechelen)
Opendeurdagen
Journées portes ouvertes
6-7 juni 2015 / 6-7 juin 2015
Rozenhappening
La Fête des Roses
29-30 augustus 2015 / 29-30 août 2015
www.casteels.be • andré@casteels.be
LES JARDINS D’AYWIERS - LASNE
Fête des Plantes:
1-2-3 mai 2015 et 2-3-4 octobre 2015
Tuindagen:
1-2-3 mei 2015 en 2-3-4 oktober 2015
www.aywiers.be • aywiers@skynet.be
INTERNATIONALE ROZENTUIN
TE KORTRIJK - KASTEEL D’HOOGHE
Doorniksesteenweg 218 - 8500 Kortrijk
Rozenfeest:
eind juni 2015 van 10.00 uur tot 17.00 uur
Gans het jaar vrij toegankelijk
La roseraie est accessible toute l’année
Bezoek met gids na afspraak: 056 277 840
Visite guidée sur demande: 056 277 840
www.mooietuinen.be • Info: toerisme@kortrijk
43
ROSERAIE DE LA VILLE DU RŒULX HOME SAINT-JACQUES
Roseraie ouverte au public:
5-6 septembre 2015
Info: www.roseleroeulx.be
PLANTENTUIN MEISE
JARDIN BOTANIQUE MEISE
Nieuwelaan 38 - 1860 Meise
www.br.fgov.be
PROVINCIAAL GROENDOMEIN
VRIJBROEKPARK
Ridder Dessainlaan 65 - 2800 Mechelen
Snoeien van rozen:
vrijdag 20 maart en zondag 22 maart 2015: telkens
om 14.30 uur
Rozenfeesten:
zondag 21 juni 2015 van 11.00 tot 19.00 uur
www.provincieantwerpen.be/aanbod/dvt/vrijbroekpark.htlm
info@groenmechelen.provant.be
PROVINCIAAL GROENDOMEIN
RIVIERENHOF
Turnhoutsebaan 232 - 2100 Deurne
Het Rozenfeest:
zondag 7 juni van 11.00 uur tot 18.00 uur en is gratis
Het snoeien van rozen
Op zondag 22 februari 2015 van 10.00 uur tot 12.00
uur en van 13.30 uur tot 15.30 uur. De activiteit is
gratis. Vooraf inschrijven is verplicht. Afspraak aan
het Kasteel Rivierenhof.
Tel. 03 360 51 00 • www.rivierenhof.be
info@groenantwerpen.provant.be
44
ROSA BELGICA GOES
ELECTRONIC…
Ons tijdschrift brengt jaarlijks allerlei nieuws
in verband met de roos en aanverwante onderwerpen.
Door zijn verschijningsschema is het bijna onmogelijk heet van de naald nieuws te brengen.
Daarom doen we een oproep aan onze leden om ons hun e-mailadres op te geven.
Dit zal ons toelaten kort op de bal te spelen en hen “hot news” te brengen.
Notre périodique vous apporte annuellement des articles
en rapport avec la rose et sujets apparentés.
De par son schéma de parution il est pratiquement impossible
de vous communiquer les nouvelles “hot”.
C’est la raison pour laquelle nous vous prions de nous faire connaître
votre adresse e-mail afin de nous permettre de vous contacter.
CONTACT
Mrs. Lily Van Laethem – Hoogstraat 41 – 9700 Oudenaarde
lilyvanlaethem@skynet.be
45
OPEN: 15 maart tot 15 november: donderdag - vrijdag - zaterdag van 9.00 tot 18.00 uur
Leliestraat 2 (Bredestraat) • 2580 PUTTE (Mechelen)
Tel. 015 75 69 20 • Fax 015 75 41 95
website: www.casteelsrozen.be • E-mail: info@casteelsrozen.be
46
De nieuwe rozencatalogus van
is geïllustreerd met tientallen kleurenfoto’s
en omvat het hele aanbod van:
De catalogus kan verkregen worden door
€ 10 te storten op rek. 293-0156526-23 van
3 grootbloemige en polyantharozelaars
3 heester- en bodembedekkende rozen
➥
3 stam-, tros-, treur- en klimrozelaars
3 miniatuurroosjes
3 Engelse en antieke rozen
3 eigen creaties zoals Reinaerdiana,
Tiecelijn, Cuwaert, Tibeert, Bruun, Grimbeert,
Cantecleer, Balloon, Fanfare en VTM 2000
Rozenlaan 17
B-9111 Belsele (St.-Niklaas)
Tel. 03 772 37 91 • Fax 03 772 50 85
E-mail: selectdelforge@hotmail.com
www.delforge-roses.com
ROZEN - ROSIERS
VAN SANTE Carl
Smetledestraat 52
B-9230 Wetteren
Tel. 09 369 04 39
Fax 09 368 22 24
Rozen voor tuinen en parken - parkrozen
heesterrozen - bodembedekkers
Engelse - Meilland® - en Kordes® - rozen
47
WE WOULD PARTICULARLY LIKE TO THANK
THE FOLLOWING ROSE SOCIETIES WHO WHERE KIND ENOUGH
TO SEND US A COPY OF THEIR MAGAZINE:
•American Rose (USA)
•Annuario della Rosa (Italy)
•Asociación Uruguaya de la Rosa (Uruguay)
•Les Amis de la Rose - Revue annuelle (France)
•Rosarium (Romania)
•Rosa Klub (Czech Republic)
•Rosa Gallica - Roseraie de la Cour de Commer (France)
•Rosa News (South Africa)
•Rose Letter (Japan)
•Rosenbladet (Sweden)
•Rosenblatt (Switzerland)
•Roses et Roseraies - Bulletin de l’association
“Les amis de la Roseraie du Val-de-Marne” à l’Haÿ-les-Roses (France)
•Rousenzeitung (Luxembourg)
•Rozenbulletin (Nederland)
•The Australian Rose annual (Australia)
•The Rosarian (Canada)
•The Rose (United Kingdom)
48
INHOUD
INDEX
•Woord van de Voorzitter
Mot du Président
.....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
•Rozen in de zon! Nieuw-Zeeland: november 2013
...........................................................................................................................................................................................
Rosiers au soleil! La Nouvelle-Zélande: novembre 2013
.................................................................................................................................................................
•Hulthemiahybriden of rozen met bloemblaadjes met een rode blos
...................................................................................................................
Les hybrides de Hulthemia ou les roses aux pétales teintés de rouge aux joues
..............................................................
•Gouden Roos Kortrijk 2014 toegekend
...................................................................................................................................................................................................................................
Attribution de la Rose d’Or de Kortrijk 2014
•Entretien des rosiers
.........................................................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Onderhoud van de rozelaars
...................................................................................................................................................................................................................................................................................
•Deelname aan de internationale Rozenconcours 2014
2
3
4
8
12
17
19
20
......................................................................................................................................................
21
.........................................................................................................................................................................................................................
22
Participation aux concours internationaux de roses 2014
•De heer Hubert Moens gaat met pensioen
Monsieur Hubert Moens prend sa retraite
1
•Na 10 jaar rozenkeuringen op het PCS worden
de Belgische kwaliteitsrozen in kaart gebracht
.................................................................................................................................................................................................
•Doop van de roos ‘Jean Robie’
•Vereniging van rozennieuwigheden Le Rœulx mag de titel “Koninklijke” voeren
.......................................................................................................................................................................................................................................................................
23
27
.................
28
29
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................
30
.............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
32
.............................................
La société des nouveautés de roses du Rœulx habilitée à porter le prédicat de «Royale»
•Edouard Vermeulen®
•Rosa ‘Beauregard’
•De rozentuin van La Malmaison
La roseraie de la Malmaison
.................................................................................................................................................................................................................................................................................
•WFRS News
•Regionale Conventie van de WFRS
..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
33
34
........................................................................................................................................................................................................................................................
35
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
36
.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
37
Convention régionale de la WFRS
•Talbot House Rose
•In Memoriam
•De rozenoorlog
................................................................................................................................................................................................................................................................................................
38
40
..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
42
............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
45
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
La «Guerre des 2 Roses»
•Agenda 2015
•Contact
De artikels verschijnen onder de verantwoordelijkheid van hun auteurs.
Les articles sont publiés sous la responsabilité de leurs auteurs.