NAMMINERSORLUTIK OQARTUSSAT AATSITASSANUT IKUMMATISSANULLU AQUTSISOQARFIK 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq Ingerlatat nassuiarneqarnerat Aggusti 2015 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq Atuagaaraq 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq – ingerlatat nassuiarneqarnerat Suliarinera 1. juuli 2015 Saqqaani assilisaq: GEUS 2012-imi asimi suliaqartoq; Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfik Namminersorlutik Oqartussat Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfik mlsa@nanoq.gl Imaneq 1A, 201 Postboks 930 DK-3900 Nuuk Kalaallit Nunaat Tlf. +299 34 68 00 Fax +299 32 43 02 2 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq Imarisai Aallaqqaasiut ..................................................................................................................................................... 4 Akuersissutinut qinnuteqaatigineqartunut aamma ingerlatsiviusunut nunap assinga (aggusti 2015) ............... 5 2015-imi aatsitassarsiorluni misissuinermi ingerlatanut takussutissiaq ............................................................ 6 Qaasuitsup Kommunia .................................................................................................................................. 7 Qeqqata Kommunia ....................................................................................................................................... 9 Kommuneqarfik Sermersooq....................................................................................................................... 11 Kommune Kujalleq ..................................................................................................................................... 13 Kommunit aggornerisa avataanni (Tunup avannaa) .................................................................................... 15 Ikummatissiassanik misissuinermi ingerlatat .............................................................................................. 17 Asimi ingerlataqarnerit suussusaat .................................................................................................................. 24 Annikitsumik aatsitassarsiornissamut akuersissutit ......................................................................................... 26 Attaveqarfissanut paasissutissat ...................................................................................................................... 28 3 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq Aallaqqaasiut Aatsitassarsiorluni suliaqartut ukiuni makkunani ataatsimut isigalugu nunarsuarmi aningaasaqarnikkut ingerlanerliornermit sunnersimaneqarput. Tamanna ingerlatseqatigiiffiit nunami aatsitassarsiorluni misissuinerup aamma sinerissap avataani ikummatissiassarsiorluni misissuinerup iluanni aningaasalersuisussanik nassaarniarnissamut periarfissaannut sunniivoq. Taamaakkaluartoq Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni misissuinissamut suli soqutiginnittoqarpoq, taamaattumik ingerlatseqatigiiffiit arlallit 2015-imi aasap ingerlanerani asimi suliaqartut takussaassallutik. Sinerissap avataani ikummatissiassarsiorluni misissuinermut tunngatillugu 2015-imi Kalaallit Nunaanni Tunup avannaani ingerlatassaq ataasiinnaq pilersaarutaavoq. Aatsitassarsiorluni ingerlatarpassuarnut Kalaallit Nunaanni piffissap ingerlanerani ingerlanneqartunut nangissutigalugu, Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfiup aammaloorluni atuagaaraq saqqummersissallugu aalajangerpoq, tassani aatsitassarsiorluni misissuinermi suliassat annertunerusut aammalu ingerlatat asimi suliaqarfiusussami – aasaanerata ingerlaneraniigajuttumi - ingerlanneqartussatut pilersaarutigineqartut, nassuiarneqarlutik. Atuagaaraq siulleq 2010-imi saqqummerpoq, taamaalillunilu 2015-imi atuagaaraq Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni misissuineq pillugu atuagaaqqat saqqummersinneqartut arfinilissaraat. Asimi suliaqarfiusussat ataasiakkaat tamaasa sioqqullugit atuagaaqqamik Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni misissuineq pillugu nassuiaasunik suliaqartoqartarnerata ingerlaannarnissaa siunertaavoq. Atuagaaqqami matumani paasissutissat 2015-imi asimi suliaqarfiusussami ingerlatseqatigiiffiit misissuinermik suliaqartut suliaqarnermi pisussanut pilersaarutaat aallaavigineqarput. Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfiup paasissutissat taakkua nalinginnaasumik maajip qaammataata ingerlanerani tigusarpai. Ingerlatseqatigiiffinnit paasissutissat taakkua aallaavigalugit, Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfik aalajangerpoq, aatsitassarsiorluni misissuinermi ingerlatassatut pilersaarutigineqartut tamaasa, asimi suliaqarfiusussami pisussanngortumi ingerlanneqartussat, allaaseralugit atuagaaraq manna suliariniarlugu, taamaalilluni aamma soqutiginnittut avataaneersut ingerlatassani paasinninnissamut periarfissinneqassallutik. Atuagaaraq oqartussanut attuumassuteqartunut, ilanngullugit Kalaallit Nunaanni kommunit, nassiunneqassaaq, aammalu pingaartumik upernarneraniit aallartittumik septembarip/oktobarip qaammatai tikillugit ingerlanneqartussat nassuiarneqassallutik. Ingerlatseqatigiiffiit Kalaallit Nunaanni aasaanerani ingerlataat pillugit paasissutissarpassuit aamma ingerlatseqatigiiffiit nittartagai alakkarlugit pissarsiarineqarsinnaapput. Ingerlatseqatigiiffiit aqqinut aamma e-mailiinut allattuiffik Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfiup nittartagaani www.govmin.gl aamma atuagaaqqami matumani qupperneq kingullermi nassaarineqarsinnaavoq. Allakkiami matumani asimi ingerlatassat annertunerusut aamma akunnattumik angissusillit kisimik paasissutissiissutigineqarput. Taamaattumik ingerlatanik minnerusunik imaluunniit ingerlatanik atuagaaqqap saqqummersinneqareernerata kingorna Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfimmut paasissutissiissutigineqarsimasunik, taamaattumillu ilanngunneqarsimasunik, ingerlasoqarsimasinnaavoq. Ingerlatat akuersissuteqarfigineqarsimannginnerat imaluunniit silami pissutsit pissutaallutik ingerlanneqanngiinnarsimasut, taaneqarsimasinnaapput. Atuarluarisi. 4 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq Akuersissutinut qinnuteqaatigineqartunut aamma ingerlatsiviusunut nunap assinga (aggusti 2015) 5 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq 2015-imi aatsitassarsiorluni misissuinermi ingerlatanut takussutissiaq Quppernerni tulliuttuni aatsitassarsiorluni misissuinermi ingerlatat anginerusut, kommunip killeqarfii malillugit agguarlugit sukumiisumik nunap assitalerlugit, erseqqinnerusumik nassuiarneqarput. Silamut tunngasut allallu asimi ingerlatassatut pilersaarutigineqareersut allannguuteqarnerinik malitseqarsinnaapput, taamaattumillu ingerlatassat nassuiarneqartut aasaanerata ingerlanerani allanngorsinnaapput. Paasissutissanik annertunerusunik, soorlu sukumiinerusunik nunap assinginik najoqqutassanik aamma asimi suliaqarnermut piffissalersuinernut assigisaannillu, pissarsiniarnissamut Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfik ikiuussinnaavoq. Asimi suliaqarfiusup ingerlanerani asimi ingerlatassat qanoq ittut ingerlatseqatigiiffinnit ingerlanneqartarnersut pitsaanerusumik nassuiarniarlugu, atuagaaraq aamma sinerissap avataani ikummatissiassanik misissuinerup aamma nunami asimi ingerlatat nassuiarneqarnerannik atuagaaraq imaqarpoq. Tamatuma saniatigut immikkoortoq naatsoq, aatsitassarsiorluni misissuinermut maleruagassanut pingaarnernut tunngassuteqartoq ilanngunneqarpoq. Maleruagassat sukumiinerusut pillugit apeqqutissaqartoqarpat, taakkua Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfimmut saaffiginnilluni pissarsiarineqarsinnaapput. Kiisalu atuagaaqqap naggataani annikitsumik aatsitassarsiornissamut akuersissutinut maleruagassat aamma killiffik nassuiarneqarput. 6 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq Qaasuitsup Kommunia Nunap assinga Qaasuitsup Kommuniani aatsitassarsiorluni ingerlatanik takutitsisoq. Aappaluttumik qalipaatilinni sumiiffiit qinnuteqarfigineqartut takutinneqarput, aammalu tungujortumik qalipaatilinni aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissutit ingerlatsiviusut takutinneqarlutik. 7 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq Qaasuitsup Kommuniani aatsitassarsiorluni ingerlatat amerlasuut Uummannap aamma Qeqertarsuup Tunuata eqqaanni katersuussimapput, kisianni aamma sumiiffik Qaanaap kujataaniittoq aamma avannaaniittoq ukiuni kingulliunerusuni soqutigineqariartortoq misigineqarpoq. Matuma kinguliani suliassat 2015-imi asimi suliaqarfiusussami Qaasuitsup Kommuniani annertunerpaamik ingerlataqarfiusussat allattorneqarput. Qaanaap eqqaani ingerlatat Bluejay Mining Limited, Qaanaap kujataani ilmenit-sand-eqarfimmi aatsitassarsiorluni misissuisoq, aggustip qaammataani tulleriissaartumik periaaseqarluni misissugassanik tigusisarnermik suliaqarnissamik pilersaaruteqarpoq. Maarmorilimmi aqerlusiorfiup/zinkisiorfiup ammaqqinneqarnissaa Black Angel Mining A/S aamma FBC Mining Limited Qaasuitsup Kommuniani Maarmorilimmi aqerlusiorfitoqqap-zinkisiorfitoqqap (Inngili Qernertoq) ammaqqinneqarnissaa pillugu suleqatigiipput. Piiaanissaq pilersaarutigineqartoq pingaartumik aqerlumut, zinkimut aamma siilvimut sammitinneqarpoq. 2015-mi suliaqarfiusussaq 2016-imi qillerinernik suliaqarnissamut piareersarnermut atorneqassaaq. Nutaanik qillerinernik ingerlatsinissamut periarfissat nalilersorniarlugit, aammalu silaannaap pitsaassusaa aamma takanani sikoqarneranut tunngasut nalilersorniarlugit, aatsitassarsiorfiup takusarneqarnissaa pilersaarutigineqarpoq. Aamma maskiinatoqqat atortutoqqallu atoqqinneqarnissaannut periarfissaqarnersoq, aammalu aatsitassarsiorfiup ammaqqinneqarnerani taarsersuinissamut suut pisariaqartinneqarnersut, nalilersuisoqassamaarpoq. Tamatuma saniatigut sumiiffimmi nunap sannaanut pitsaanerusumik paasisimasaqalernissamut ujarassiornikkut nunap assiliortoqarniarpoq aammalu misissugassanik tigusisoqarniarluni. Ingerlatassat juulimiit septembarip qaammataata tungaanut ingerlanneqartussaasut nalunaarutigineqarpoq. Qeqertarsuup Tunuani aamarsuarsiorluni misissuineq Pinnacle Nominees Pty. Ltd. Uummannap kujataani aamarsuaqarfimmi misissuivoq. 2015-imi suliaqarfiusussami pilersaarutaasut tassaapput aamarsuarnik ’nutaanik’ misileraanermik ingerlatsiviusussanik, misissugassanik anginerusunik katersinissaq. Ingerlatassat aggustip aamma septembarip qaammataanni ingerlanneqassasut naatsorsuutigineqarpoq. 8 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq Qeqqata Kommunia Nunap assinga Qeqqata kommuniani aatsitassarsiorluni ingerlatanik takutitsisoq. Aappaluttumik qalipaatilinni sumiiffiit qinnuteqarfigineqartut takutinneqarput, aammalu tungujortumik qalipaatilinni aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissutit ingerlatsiviusut takutinneqarlutik. Qeqqata Kommuniani Maniitsup kujataani aamma kitaani aammalu Kangerlussuup kangerluata avannannguani aatsitassarsiorluni ingerlatanik suliaqartoqarpoq. Hudson Resources Inc.-ip Kangerlussuup eqqaani ingerlatai Canadamiut ingerlatseqatigiiffiat Hudson Resources Inc. sumiiffimmut Naajanut Kangerlussuup Kangerluata avannaaniittumut piiaanissamut qinnuteqaammik tunniussivoq, taannalu aasap ingerlanerani Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfimmit suliarineqarpoq. Akuersissummut atatillugu 2015-imi suliaqarfiusup ingerlanerani aqqusinniorneq aamma talittarfiliorneq aallartinneqassasut pilersaarutigineqarpoq. North American Nickel Inc.-ip Maniitsup eqqaani ingerlatai North American Nickel Inc. akuersissutinut pigisaminnut 2011/54-imut aamma 2012/28-imut 2015imi annertoorujussuarmik suliaqarnissamik pilersaaruteqarpoq. Aatsitassarsiorluni misissuineq saffiugassamut annertuumut kanngussammik, nikkelimik, allanik saffiugassanik nalinginnaasunik kiisalu platineqatigiinneersunik, akoqartumut sammitinneqarpoq. 9 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq 2015-imi misissugassanik katersinissaq aamma nunap assiliornissaq, qulimiguulik atorlugu nunap qanoq sananeqaateqarneranik paasissutissanik katersinissaq, kiisalu 10.000 meterit angullugit qillerinernik suliaqarnissaq, pilersaarutigineqarput. Ingerlatassat juunimiit oktobarip qaammataa ilanngullugit suliarineqarnissaat pilersaarutaavoq. Maniitsup eqqaani ujaqqat pinnersaasiassat Canadamiut ingerlatseqatigiiffiat True North Gems Inc., Qeqertarsuatsiaat eqqaanni rubinisiorfimmik pilersitsileruttortoq, Maniitsup avannamut kangiani ujaqqanik pinnersaasiassanik aatsitassarsiorluni misissuivoq. 2015-imi suliaqarfiusussami misissugassanik katersinissamik aamma ujarassiornikkut nunap assiliornissamik ingerlatseqatigiiffik pilersaaruteqarpoq. Ingerlatassaq maajimiit oktobarimut ingerlanneqartussatut pilersaarutigineqarpoq. 10 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq Kommuneqarfik Sermersooq Nunap assinga Kommuneqarfik Sermersuumi aatsitassarsiorluni ingerlatanik takutitsisoq. Aappaluttumik qalipaatilinni sumiiffiit qinnuteqarfigineqartut takutinneqarput, aammalu tungujortumik qalipaatilinni aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissutit ingerlatsiviusut takutinneqarlutik. Qeqertarsuatsiaani rubininut/safir-inut suliassaq True North Gems 2014-imi upernaakkut Qeqertarsuatsiaani rubineqarfimmi piiaanissamut akuersissummik tunineqarpoq. Ingerlatseqatigiiffiup aatsitassarsiorfiup eqqaani atortorissaarutissat sanaartorlugit ingerlappai, aammalu 2015-imi ukiaanerani naammassinissani aammalu tunisassiornerup aallartinnissaanut piariissalluni naatsorsuutigalugu. Sumiiffik pingaarneq ateqarpoq Aappaluttoq, tassani sumiiffik aatsitassartaqartoq 1 aamma 2 meterit akornanni atitussuseqarluni. Peqarfimmit rubininik aamma safir-inik piiaanissaq pilersaarutaavoq. Ingerlatseqatigiiffiup naatsorsuutigaa aatsitassarsiorfimmi nunap qaavani ammaannartumi inuit 80-it missaanniittut suliffissaqartissallugit. Qeqertarsuatsiaat avannaani vanadium aamma titanium Asimi suliaqarfiusussami matumani ingerlatseqatigiiffik Greenland Gold Resources Ltd. piffissami aggustip aallartinneraniit oktobarip qiteqqunneranut ujarassiornikkut nunap assiliornermik suliaqarniarpoq, kiisalu Qeqertarsuatsiaat avannaani akuersissummi pigisaminni tulleriissaartumik 11 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq aaqqissuussamik misissugassanik tigusinernik suliaqarniarluni. Ingerlatseqatigiiffik platineqatigiinnik (PGE), kuultimik, krom-imik, vanadium-imik aamma titanium-imik ujarlerniarpoq. Jameson Landimi ingerlataqarnerit Greenland Gas & Oil (GGO) nunamit aallaaveqartumik uuliasiorluni misissuinissamut akuersissutinik marlunnik tunineqarpoq. Ingerlatseqatigiiffiup 2015-imi sumiiffimmi ataasiarluni nunap assiliornissamut takusaanissaq pilersaarutigaa. Tamatuma saniatigut ingerlatseqatigiiffiup Jameson Land-imi siusinnerusukkut ikummatissiassarsiorluni misissuinernit paasissutissanut katersorneqarsimasunut tamaginnut qarasaasiakkut paasissutissaasiviliornissaq pillugu GEUS-ip suleqatigineranut, 2015-imi suliaqarfiusussaq atorniarpaa. Tunumi Maqqagai-mi molybdænimut suliaqarfissaq Malmbjerg Molybdenum A/S 2015-imi suliaqarfiusussami Maqqagai-imi saliinissamik pilersaaruteqarpoq. Saliinerup nalaani suut tamarmik siunissami ersarissumik atorneqarsinnaanngitsut peerneqassapput. Suliassaq molybdæn-imut akigititat appasinnerat pissutigalugu suli uninngavoq. Ingerlatseqatigiiffik 2015-imi asimi suliaqarnernik annertunerusunik ingerlatsinissamik pilersaaruteqanngilaq. 12 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq Kommune Kujalleq Nunap assinga Kommune Kujallermi aatsitassarsiorluni ingerlataqarnernik takutitsisoq. Aappaluttumik qalipaatilinni sumiiffiit qinnuteqarfigineqartut takutinneqarput, aammalu tungujortumik qalipaatilinni aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissutit ingerlatsiviusut takutinneqarlutik. Sungaartumik qalipaatilimmi (Nalunaq) piiaanissamut pisinnaatitsissut takutinneqarpoq. Narsap aamma Qaqortup akornanni Killavaat Alannguanni aatsitassanut qaqutigoortunut suliaqarfissaq Tanbreez Mining Greenland A/S Killavaat Alannguanni aatsitassanik qaqutigoortunik peqarfimmi aatsitassarsiorluni misissuivoq. Peqarfik niobium-imik, tantalum-imik, zirkonium-imik aamma aatsitassanik qaqutigoortunik qaffasissumik akoqartutut ilisimaneqarpoq. Aatsitassat taakkua oqarasuaatini angallattakkani, timmisartut motooriini aamma igalaaminerni atorneqarsinnaapput. Peqarfik saffiugassamik 4 mia. tonsinit annertunerusumik akoqartoq missiliuisoqarpoq. Suliassami sanaartornermut immikkoortumi inuit 100-it missaat aammalu ingerlatsinermut immikkoortumi inuit 80-it missaat suliffissaqartinneqassasut naatsorsuutigineqarpoq. Taakkunannga sulisussanit 75 %-it nunaqavissuussasut naatsorsuutigineqarpoq. Tanbreez Mining Greenland A/S 2013-imi aggustimi piiaanissamik qinnuteqaammik nassiussivoq, aammalu ingerlatseqatigiiffiup aamma Naalakkersuisut akornanni isumaqatiginninniarnerit suli ingerlapput. 13 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq Ingerlatseqatigiiffiup 2015-imi suliaqarfiusussami qillerinermi pisussanut pilersaarut ukioq kingullermeersoq naammassissallugu pilersaaruteqarpoq, tassani 1.000 meterit missaanniittut qillerneqarnissaat amigaataalluni. Tamatuma saniatigut 2015-ip ingerlanerani avatangiisini alapernaarsuinerit arlallit ingerlanneqassapput. Ingerlatassat piffissami juulimiit septembarimut ingerlanneqassasut naatsorsuutigineqarpoq. Narsap eqqaani Kuannersuarni aatsitassanut qaqutigoortunut suliaqarfissaq Greenland Minerals & Energy Narsap eqqaani aatsitassanik qaqutigoortunik aatsitassarsiorluni misissuivoq. Aatsitassat qaqutigoortut saniatigut peqarfik aamma zinkimik uranimillu akoqarpoq. 2013-imi ukiaanerani uranimik allanillu qinngornernik ulorianartunik akulinnik piiaanissamut akuersaanngilluinnarnissamik politikkeqarneq atorunnaarsinneqarpoq. Ingerlatseqatigiiffiup maannakkorpiaq imminut akilersinnaassutsimut misissuineq Avatangiisinut sunniutaasussanik nalilersuinermut (VVM) aamma Inuiaqatigiinni piujuartussamik iluaqutaasumik sunniutaasussanik nalilersuinermut (VSB) nassuiaatinik ilaqartoq, inaarsarlugu suliarileruttorpaa. Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfiup 2016-imi piiaanissamut qinnuteqaat nassiunneqassasoq naatsorsuutigaa. Suliassami sanaartornerup immikkoortuani inuit 1.100 missaanniittut aamma ingerlatsinermut immikkoortumi inuit 780-it missaanniittut suliffissaqartinneqassasut naatsorsuutigineqarpoq. Nanortallip eqqaani Amitsumi grafit-imut suliaqarfissaq Obsidian Mining Ltd. Nanortallip kangiani grafit-inik aatsitassarsiorluni misissuivoq. 2015-imi qulimiguulik atorlugu elektromagnetiskimik paasissutissanik (VTEM) katersinerup ingerlanneqarnissaa pilersaarutigaat. Grafit annertoorujussuarmik innaallagissamut aqqutigiuminartuuvoq, taamaalilluni VTEM atorlugu katersineq sumiiffimmi grafit-eqarnerata siammarsimassusaanut pitsaasumik paasisaqarfiussaaq. Tamatuma kingorna VTEM atorlugu misissuinermit paasisat tunngavigalugit misissugassanik katersinissaq naatsorsuutigineqarpoq, kiisalu grafit-ip minguissusaa aammalu aggornerit angissusaat aalajangersinnaajumallugu Amitsumi grafit-isiorfimmit misissugassanik tigusisoqassalluni. Ingerlatassat juulip aamma aggustip qaammataanni ingerlanneqassasut pilersaarutaavoq. 14 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq Kommunit aggornerisa avataanni (Tunup avannaa) Nunap assinga kommunit aggornerisa avataanni aatsitassarsiornermik ingerlataqarnernut takutitsisoq. Aappaluttumik qalipaatilinni sumiiffiit qinnuteqarfigineqartut takutinneqarput, aammalu tungujortumik qalipaatilinni aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissutit ingerlatsiviusut takutinneqarlutik. 15 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq Kalaallit Nunaata avannaani Citronen Fjord-imi zinkinut suliaqarfissaq Ironbark Zinc Limited Kalaallit Nunaata avannaani Citronen Fjord-imi zinkinik aamma aqerlunik periarfissaqarfiusunik aatsitassarsiorluni misissuivoq. Isumalluutit saffiugassaq 100 mio. tonsinit annertunerupput. 2010-imiilli sumiiffimmi 200-it sinnerlugit qillerisoqarpoq (18.000 m miss.). Ingerlatseqatigiiffiup nunap qaavani ammaannartumik piiaaveqarnissaq aamma qaarusummi aatsitassarsiorfeqarnissaq pillugit pilersaarutit siusinnerusukkut saqqummiuppai. Suliassap kingunerisaanik umiarsualiveqarfimmik, aqqusinernik, mittarfimmik, unnuisarfissanik, suliareqqiisarfissamik, eqqagassaalersunut inissiivimmik, nukissamik pilersuiffimmik il.il. pilersitsisoqartussaavoq. Aatsitassarsiorfiup maannakkuugallartoq ukiuni 16-ini atuunnerani ukiumut zinki akuiariigaq 250.000 tonsit aamma aqerloq akuiariigaq 30.000 tonsit tunisassiarineqartassasut ingerlatseqatigiiffiup naatsorsuutigaa. Tunisassiortoqalissappat tunisassiornerup immikkoortuani inuit 200-300 tikillugit atorfinitsinneqassasoq naatsorsuutigineqarsinnaassaaq. 2015-imi suliaqarfiusussami pilersaarutigineqanngilaq. aatsitassarsiorluni misissuinermik ingerlataqarnissaq Piiaanissamut qinnuteqaammik tigusaqarnissaq Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfiup utaqqivaa. 16 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq Ikummatissiassanik misissuinermi ingerlatat 2015-imi sinerissap avataani ikummatissiassanik misissuinissamut ingerlatassaq ataasiinnaq pilersaarutigineqarpoq. Tamanna Tunup Avannaani sajuppillatsitsisarluni paasissutissanik katersuinerup, Tunup Avannaani pisinnaatitsissummik pigisaqartut assigiinngitsut suliakkiissuteqarneranni TGS-NOPEC-imit ingerlanneqartup, ingerlaqqilluni nanginneraa. Nunap assingani takutinneqarpoq 2015-imi sajuppillatsitsisarluni misissuinernit paasissutissanik TGS-NOPEC sumi katersuinersoq TGS-NOPEC Geophysical Company ASA (TGS) 2015-imi suliaqarfiusussami Tunup Avannaani sumiiffimmi sajuppillatsitsisarluni paasissutissanik katersuinissamut Naalakkersuisunit akuersissuteqarfigineqarpoq. Katersineq ukiuni 2011-2014-imi sumiiffimmi tassani paasissutissanik katersuinermut malitseqartitsineruvoq. 2015-imi ingerlatseqatigiiffik sajuppillatsitsisarluni misissuinernit paasissutissanik 10.000 linjekilometerit angullugit katersiniarsariniarpoq, silap aamma sikut tamanna ajornartissannginneraat apeqqutaalluni. Immikkoortuni tulliuttuni sajuppillatsitsisarluni misissuinernit paasissutissanik katersineq pillugu annertunerusumik atuarsinnaavutit Ikummatissiassanik misissuineq Kalaallit Nunaanni aamma imartatsinni soqutiginninnerat annertuujuvoq. uuliasiorluni misissuinissamut nunanit allamiut 17 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq Angallatit allat sumiiffimmi suliaqarfiusumiittarmata, uuliasiorluni misissuinermik suliaqarnermi aalajangersimasunik unammilligassaqartarpoq. Paatsuuganerit aamma umiarsuarni atortunilu ajoqusertoqarsinnaanera pinngitsoortinniarlugu Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfiup matuma kinguliani makkua tikissavai: Sumiiffimmiikkaanni qanoq iliortoqassava? Sajuppillatsitsisarluni misissuinerit suuppat? Misissuinerit allat qanoq ittut ingerlanneqarpat? Uuliasiorluni misissuineq sumi ingerlanneqarpa – aamma piffissami sumi? Angalaarnermut maleruagassat suuppat? Aatsitassarsiorluni misissuinermut ingerlataqarnerit pineqartut tamarmik, aalisarneq allallu inuussutissarsiorluni ingerlataqarnerit assigalugit, ingerlataapput akuersissuteqarfigineqarsimasut, aammalu sumiiffimmi allat soqutigisaasa pisariaqartumik mianerineqarnissaat pingaaruteqarpoq. Sajuppillatsitsisarluni misissuinerit Sajuppillatsitsisarluni misissuinerni angallat sajuppillatsitsisartussaq maleruagassat malillugit aqqutissat narlumuinnaq ingerlasut (sajuppillatsitsisarnerni aqqutissat) pilersaarutigineqartut malillugit ingerlaassaaq aammalu ajornanngippat arriitsumik sukkassuseqaannavissalluni. Pisuni arlalinni sajuppillatsitsisarluni aqqutit ataasiakkaat 10 km missaannik akuttussuseqassapput, aammalu angallat sajuppillatsitsisartoq ullormut annerpaamik 100 km-inik isorartussusilimmik ingerlaartassalluni. Sajuppillatsitsisarluni misissuinerit oqaatigineqareersutut aalisakkanut qaangiuteqqittussamik sunniuteqarsinnaapput, pissutigalugu taakkua sumiiffimmi qanittumiittumi sivikitsumik tammakarsinnaammata. Kisiannili isumatusaartumik pilersaarusiornikkut aammalu mianerinninnikkut angallatinut sajuppillatsitsisartunut aamma sumiiffimmi tassani aalisartunut tamanut inissaqassaaq. Angallatit sajuppillatsitsisartut immap qaavani kabeli (streamer) kilometerinik arlalinnik takissuseqartoq kalittarpaat. Streameri taanna puttaqutit atorlugit puttalatinneqartarpoq aammalu isui isuini puttaqutinik angisuunik puttaquteqartinneqartarlutik. Streamerip aqqutalugineqarnissaq imaluunniit qulaavaaneqarnissaq ajoqutigisussaavaa. Umiarsuup nipiliuutit streamerillu hydrofonitaqartut ilanngullugit tamakkiisumik takissusaa 14 km tikillugit takissuseqarsinnaasoq. ILISIMAVIUK: Piumasaqaataavoq imaani uumasut angallat sajuppillatsitsisartoq takkutileraangat qimagunnissaminnut periarfissinneqartartut. Tassunga atatillugu periaaseq atorneqartarpoq, tassani 20 minutsit ingerlaneranni silaannarmut igeriuttakkat atorneqartut nippatsikkiartuaarneqartarlutik. 18 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq Arriitsumik nippatsikkiartuaarneranni aalisakkat aamma imaani uumasut miluumasut sumiiffimmit qimagunnissamut piffissaqassapput. Umiarsuaq sajuppillatsitsisartoq sumiiffimmit qimaguppat, uumasut piffissap sivikitsuaqqap iluani sumiiffimmut utissapput. Angallatit allat streamerimut apunnginnissaat eqqarsaatigalugu angallat sajuppillatsitsisartoq umiarsuarmit malittaasumit ataatsimit arlalinnilluunniit ingiaqatigineqartarpoq, taakkua ilaatigut umiarsuarnut allanut sumiiffimmiittunut attaveqarnissaq isumagisarlugu. KISIANNI EQQAAMAJUK: eqqummaarinnerunissat. Sumiiffimmi sajuppillatsitsisarluni misissuiffiusumi Angallatit allat umiarsuup sajuppillatsitsisartup ingerlaarfiini nalunaaqutsersuuteqarnissaq imaluunniit puttasunik piniarnermi atortoqarnissaq pinngitsoortariaqaraluarpaat. Angallatit allat sumiiffimmi misissuiffiusumi piffissani pineqartuni qassusersussagunik, nalunaaqutsersuissagunik assigisaannilluunniit suliaqassagunik, tamanna Aalisarnermut, Piniarnermut Nunalerinermullu Naalakkersuisoqarfik isumasioqatigalugu pisariaqaraluarpoq. Piffissani taaneqartuni sajuppillatsitsisarluni misissuinermik ingerlatsiviusussatut naatsorsuutigineqartut sumiiffiit misissuiffigineqartut arlaanniikkuit, makkuninnga iliuuseqassaatit: Radiut ammatiguk Nunani tamalaani ajornartoornermi kanalinik atorneqartussanik tusarnaarutissaq ammatillugu Umiarsuup sajuppillatsitsisartup aamma kabelip isuani puttaqutip akornatigut ingerlassanngilatit Angallammit sajuppillatsitsisartumit imaluunniit taassuma ingiallortaanit innersuussutit malikkit Aalisarnermut piniarnermullu atortunik ningitsissanngilatit Ingerlatanik ataqatigiissaarineq Ilaatigut aalisarnerup pilersaarusiorneqarneranut atugassamik pilersaarusioriaatsimik atuisoqassaaq. Tassani umiarsuit sajuppillatsitsisartussat ullut tamaasa maannakkorpiaq sumiiffimminnik kiisalu piffissap ingerlanerani ullunut 3-4-inut ingerlaarnissamut pilersaarutiminnik nalunaarutiginnittassapput. Arktisk Kommando ullut tamaasa nalunaarutaasartunik katersuinermik isumaginnissaaq. Paasissutissat Aasiaat Radio aamma e-mail-it aqqutigalugit pissarsiarineqarsinnaasunngortinneqassapput. Ingerlaavartumik paasissutissanik allaffigineqassaaq mlsa@nanoq.gl piniarnermi mail-inut allattuiffimmut ilanngunniaraanni 19 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq Attaveqarfissamut paasissutissat Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfik Kalaallit Nunaanni Aalisarnermut nakkutilliisoqarfik (GFLK) Imaneq 1A – 201 Postboks 501 Postboks 930 3900 Nuuk 3900 Nuuk E-mail: gflk@nanoq.gl Arktisk Kommando Aalisartut Aqqutaa 47 3900 Nuuk Tlf.: +299 34 50 00 E-mail: ako@mil.dk Sajuppillatsitsisarluni misissuinerit suuppat? E-mail: mlsa@nanoq.gl Tlf.: +299 36 40 00 Tlf.:Sajuppillatsitsisarluni +299 34 68 00 paasissutissanik nalunaarsukkanik katersineq periaasiuvoq, ilaatigut uuliasiorluni misissuinermut atatillugu sumiiffimmi nunap sannaanik paasiniaanermut atorneqartorujussuusoq. Periaatsimi nunap iluani nunap sannaata qaleriiaarnerisa assigiinngitsut tamarmik assigiinngitsumik nipip maligaasaannik utertitsisarnerat aallaavigineqartarpoq. Imaani sajuppillatsitsisarluni misissuinerni, umiarsuup nipiliortut ataaseq arlallilluunniit tamatumalu kingorna hydrofonit arlallit nipimik tigooqqaasinnaasut kalittarpai. Nipiliortut immap naqqata tungaanut nipit maligaasaannik nassitsisarput; nipit maligaasaat nunap iluanut kilometererpassuit appakaassinnaapput. Aqqutaani nipit maligaasaat sioqqat ujaqqallu qaleriissat assigiinngitsut utertillugit nalunaarsortarpaat. Nipip maligaasaat utertinneqartut hydrofonit aqqutigalugit immap qaavani nipip akisuanerani tigooraasunit immiunneqartarput. Nunap iluani qaleriiaarnerit sajuppillatsitsisarnernit paasisimaneqalernerat, nipit assigini takuneqarsinnaasut tamatuma inernerisarpaa. Nipimik akisuasumik Lydopfangere (hydrofoner) tigooraasut Lydkilder (luftkanoner)e Silaannarmik naqitamik igeriussissutit 20 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq Sajuppillatsitsisarnerni periaatsit marluupput, 2D-imik aamma 3D-imi sajuppillatsitsisarneq. 2Dimik sajuppillatsitsisarneq sajuppillatsitsinermit nipit assinganik 3D-mit sukumiinnginnerusumik takutitsisarpoq – taamaattumillu uuliasiorluni misissuinerup immikkoortuani aallarniutaasumi amerlanertigut 2D-imik sajuppillatsitsisarneq atorneqartarpoq. Ukioq manna uuliasiorfiutileqatigiiffiit sajuppillatsitsisarluni misissuinerni pilersaarutaasuni taamaallaat 2D-imik sajuppillatsitsisarnermik atuissapput. Uuliasiorfiutileqatigiiffiit pingaartumik aqqutissani narlumuinnaq ingerlasuni ningartalersukkani, imminnut ungasissusaannut sukumiissusissaattut kissaatigineqartut apeqqutaatillugu, sajuppillatsitsisarlutik misissuinermik suliaqartarput. Uuliasiorfiutileqatigiiffiit ukioq manna misissuinerni amerlanerni pisartussatut sumiiffinni annertoorsuarni misissuinermik suliaqarneranni, narlumuinnaq aqqutissat imminnut ungasissorujussuanngorlugit inissinneqarput. Angallat sajuppillatsitsisartoq Umiarsuup nipiliortunik kiisalu streamerinik hydrofonitaqartunik ilaqartup tamakkiisumik takissusaa takisoorujussuuvoq, amerlanertigut 8-14 km-iusarluni. Paasissutissanik katersinissaq eqqarsaatigalugu umiarsuup aqqutissat aalajangersarneqareersut malillugit ingerlaartarpoq, amerlanertigut aqqutit kilometerit arlallit akuttussuseqartut narlumuinnartuullutik. Peqatigisaanik kissaatiginarpoq paasissutissanik katersinerup nalaani sukkassuseq assigiinginnartinneqassasoq. Angallat sajuppillatsitsisartoq amerlanertigut 20- 30-inik inuttaqartarpoq – aammalu angallat ulloq unnuarlu ingerlanneqartarluni Asseq saamianiittoq: Umiarsuaq igeriuttakkanik pingasunik kalittoq. sajuppillatsitsisartoq silaannarmut Nipiliortoq Nipiliortoq tassaavoq silaannarmut igeriuttakkat ataaseq arlallilluunniit (asseq talerpianiittoq), silaannaap naqitsinera atorlugu nipit maligaasaannik nassitsisartoq, immakkoorluni immap naqqanut ingerlaartarluni aammalu immap naqqata iluanut ingerlaqqittarluni. Silaannarmut ineriuttagaq wire-mi angallammit kalinneqartarpoq aammalu 10. sekundikkaartumik silaannarmi silaannartut ½ literip missaanik annertussuseqartumi pullartami igeriunneqartarluni. Igeriuttakkap silaannaq 120-inik silaannarsuarmik naqitsineqartoq igeriuttarpaa. Nipi sivikitsumik ingerlasoq sakkortuvoq (250 dB miss.) aamma nipikilluni (<100 Hz). 21 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq Streamerit aamma hydrofonit Streameri tassaavoq kabeli sullulik, tassani hydrofonit arlallit allunaasami sapakkatut tulleriiaarlutik inissisimallutik. Assimi saamiatungaaniittumi streameri takutinneqarpoq, tassani tungujortortaannit hydrofonit inissisimaffii nalunaaqutserneqarlutik. Hydrofonit mikrofonitut atorput, imaani nipimik immiussisussatut sanaajullutik. Puttaquterpassuit streameri immap qaavaniitittarpaat. Streamerip isuani puttaqut isuaniittussaq anginerusoq inissinneqarpoq. Streameri immap qaavanut qanittuaqqamiittarpoq, aammalu aporneqaruni imaluunniit qulaavaaneqaruni aserorsinnaalluni. Taamaattumik angallat sajuppillatsitsisartoq amerlanertigut umiarsuarmit malittaasumit ataatsimit arlalinnilluunniit sumiiffimmi alapernaarsuisunik aammalu umiarsuarnik allanik qanittumiittunik attaveqartussanik ingiallorteqartarpoq. Umiarsuarmit sajuppillatsitsisartumit avatangiisinut sunniinerit Sajuppillatsitsisarluni misissuinermit avatangiisinut sunniinerit annertunerpaat tassaapput nipiliortut nipitunerujussuat, imaani ungasissumut annguttartoq. Paasineqarpoq arferit 30 km-it tikillugit ungasissusilimmiittut nipiliornermut qisuariartartut. Silaannarmit igeriuttakkanit nipiliornerit sakkortoorujussuit imaani uumasunut miluumasunut, aalisakkanut, aalisakkat suaannut allanullu imaani uumassusilinnut ajoqusiisinnaasut imaluunniit akornusersuisinnaasut. Uumasunik ajoqusiinerit sumiiffimmi annikitsumi silaannarmut igeriuttakkat qanittuaniittunut taamaallaat pisinnaapput. Aalisakkat suai aamma piarai 5-10 meterit tikillugit ungasissusilimmiittut toqussutaasinnaasumik ajoquserneqartarput, aammalu imaani uumasut miluumasut 200 meterit iluanni ungasissusilimmiittut ataavartumik tusaaniarnermikkut ajoquserneqarsinnaapput. Ungasinnerusuniittunut nipiliornerit sakkortuut imaani uumasunik miluumasunik aamma aalisakkanik qimaatitsisinnaapput imaluunniit uippakajaartitsilersinnaallutik. Nalinginnaasumik uumasunut aamma uumassusillit ataqatigiinnerannut sunniutaasut annikitsuinnaasussaapput. Taamaattoq uumasorpassuit piffissami sumiiffimmilu piusarneri aammalu sajuppillatsitsisarnernit nipiliornernut qisuariartarneri suli annertoorujussuarmik Imarpimmi puisit aamma arferit qimagusimasinnaassapput aammalu sumiiffinnut allanukarsinnaallutik, kisianni pisuni immikkut ittuni eqqummaarinnissamut pissutissaqarpoq. 22 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq Assersuutigalugu sajuppillatsitsisarnermi aqqutigineqartussat sinerissamut qanittumiippata, aammalu imaani uumasut miluumasut qimagusimaniarsinnaanngippata, imaluunniit sumiiffiit arfernik qimaatitsiviusinnaasut immikkut pingaaruteqartuuppata. Tassaasinnaapput neriniartarfiit, piaqqisarfiit, ingerlaarnerminni aqqusaartagaat imaluunniit sumiiffiit nuliuffiusartut. Aamma piffissami ataatsimi sumiiffimmi ataatsimi sajuppillatsitsisarluni misissuinerit arlallit ingerlanneqarpata, ataatsimut katillugit sunniutaasut eqqumaffigineqassapput. Sajuppillatsitsisarluni misissuinerit aalisakkanut sunniisinnaapput taamaalillutillu aamma aalisarnermut pingaaruteqarsinnaallutik. Paasineqarpoq aalisakkat aalajangersimasut sumiiffinnit 3D-nnik sajuppillatsitsisarnernik ingerlatsiviusunit sapaatit akunneri arlallit tikillugit tammakarsimasinnaasartut, tamannalu aamma niuernermik tunngaveqartumik aalisarnermi pisat ikilinerinik malitseqarsinnaavoq. Kisiannili ilaatigut Norgemi aamma Canadami misissuinerit takutippaat, aalisakkat suut aalisarneqarnersut aammalu sakkut suut atorneqarnersut apeqqutaalluni pisartut assigiinngitsuusut. Kilisaammik saarullinniarluni aalisarnermi pisat ikilisartut takuneqarpoq, kisiannili qalerallit qassutinik pisarineqartut amerliartortut paasineqarluni. Ilisimaneqanngilaq sajuppillatsitsisarluni misissuinerit raajarniarnermut aamma saattuarniarnermut pisanut sunniissanersut. Aalisakkanut aamma imaani uumasunut miluumasunut najukkami aammalu qaangiuteqqittussamik sunniinerit annikillisinniarlugit piumasaqaataavoq angallatit sajuppillatsitsisartut, silaannarmut igeriuttakkat atorneqartut 20 minutsit ingerlaneranni nippakkiartuaartartut periaatsitut atussagaat. Arriitsumik nippatsikkiartuaarneranni aalisakkat aamma imaani uumasut miluumasut sumiiffimmit qimagunnissaminnut piffissaqassapput. Taamatuttaaq piumasaqaataavoq isumannaallisaanerup killeqarfiup 500 meterinik annertussuseqartup iluani imaani uumasunik miluumasunik takusaqartoqarpat, sajuppillatsitsisarluni misissuineq aallartinneqassanngitsoq. 200 meterinik ungasissusillip iluani imaani uumasunik miluumasunik takusaqartoqarpat, ataavartumik tusaaniarnermut ajoqusiisinnaanerit pinngitsoortinniarlugit silaannarmut igeriuttakkat nipiliornerat nipikillisinneqarallarsinnaavoq. Kiisalu piumasaqaataavoq alapernaarsuinerit nalorninartinneqannginnissaat eqqarsaatigalugu, angallammi arfernik alapernaarsuisussanik sungiusarsimasunik ilaasoqassasoq. Taamaalilluni aatsitassanut oqartussaasoq ingerlatseqatigiiffinnut sajuppillatsitsisarluni misissuinissamik kissaateqartunut assigiinngitsunik arlalinnik avatangiisinut tunngatillugu piumasaqaateqarpoq. Piumasaqaatit taakkua uani ”Guidelines to environmental impact assessment of seismic activities in Greenland waters” nassuiarneqarput. Allakkiaq taanna Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfiup nittartagaani takuneqarsinnaavoq. Nittartakkami www.govmin.gl Petroleum / Approval of activities / Offshore toorneqassaaq, taassumalu ataani allakkiaq pdf-nngorlugu nassaarineqarsinnaavoq. Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfiup ingerlatassanut akuersissuteqarluni allagai takuneqarsinnaapput uani på www.govmin.gl uuma ataani ”Approval of Activities”. 23 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq Qillerummit qaqitat Asimi ingerlataqarnerit suussusaat Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfiup matuma siulianiittunut nangissutigalugu paasissutissiissutigisinnaavaa, pisinnaatitsissuteqartut ingerlataat makkua Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfimmit sioqqutsisumik sukumiisumik akuersissuteqarfigineqanngitsumik, ingerlanneqarsinnaammata: Nunap sannaanik aamma nunap qanoq sananeqaateqarneranik misissuinerit kiisalu laboratoriami misissuinissat siunertaralugit atortut tigummiaannartakkat atorlugit misissugassanik tigusisarnerit, misissugassat sumiiffimmit ataatsimeersut: o aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissutinut 3 tonsinit annertunerunngippat aamma misissugassat ataatsimut katillugu oqimaassusaat o aatsitassarsiorluni misissuinissamut akuersissutinut ukiumut 10 tonsinit oqimaannerunngippata 24 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq Atortut tigummiaannartakkat atorlugit qillerinerit Qaartiterinermut atortussanik atuinani nunap misissuinerit (qaartiterutissat aamma kukutsissutit). qanoq pinngoriartuaarsimaneranik Ingerlatat allat tamarmik, ingerlatanit matuma siuliani taaneqartunit allaanerusut Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfimmit akuersissuteqarfigineqassapput, ilanngullugit: Qaartiterutissanik atuinissaq Qillerinerit, atortut tigummiaannartakkat atorlugit qillerinerit ilaatinnagit Misissugassanik tigusinissaq, matuma siuliani annertussutsinit taaneqartunit annertunerusut Qinngornernit ulorianartunik atortoqartunik misissuinermi atortussanik atuinissaq Qamutinik motoorilinnik, entreprenørit atortuinik assigisaannillu atuinissaq. Nunami nalimmassaanerit (assersuutigalugu mittarfiit, sulinermi aqqutaagallartussat) kiisalu suliffinnik aalaakkaasunik, ikkussukkanik, illunik assigisaannillu sanaartornerit. Sulluliornerit, qaarusuliornerit, majorallattarfiliornerit il.il. Allattukkat matuma siulianiittut tamakkiisuunngillat aammalu pingaarnersiorneqaratik. Akuersissuteqarnernut tunngaviusunut ilaatillugu pisinnaatitsissummik pigisaqartoq ingerlatassatut pilersaarutigineqartunut avatangiisinut sunniutaasussanik nalilersuinermik suliaqassasoq, Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfik /Aatsitassanik Suliassaqarfinnut Avatangiisinut Aqutsisoqarfik piumasaqaateqarsinnaavoq. Avatangiisinut sunniutaasussanik nalilersuineq taanna, ingerlatassat akuersissuteqarfigineqarnissaat siunertaralugu, najoqqutassanut pisinnaatitsissummik pigisaqartup aqutsisoqarfimmut nassiutassaannut ilaasussaassaaq. Aalajangersakkami tassani ingerlatassat, assersuutigalugu qanoq issusertik, annertussusertik, najukkami sumiinnertik aamma piffissaq suliarineqarfissaat pissutigalugit immikkut annertuumik avatangiisinut sunniuteqarsinnaasutut ilimagineqartut, siunnerfigineqarput. Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfimmi oqartussaasutut suliarinninnermi, ilanngullugit akuersissuteqarnerit, pisinnaatitsissummik pigisaqartut akuersissuteqarnernik imaluunniit akuersissutinik, inatsisit aatsitassanut ikummatissanullu inatsimmit allaanerusut malillugit pisariaqartunik, piniannginnissaat akuerineqanngilaq. Asimi suliaqarnermut maleruagassat Asimi suliaqarneq makkua mianeralugit ingerlanneqartassasoq, nalinginnaasumik maleruagassatut atuuppoq: Suliaqarneq isumannaallisaanikkut isumannaatsumik aammalu pissutsit aalajangersimasut eqqarsaatigalugit ingerlanneqartassaaq Uumasut pisariaqanngitsumik akornusersorneqassanngillat Nunap qaava aamma naasoqarneq pisariaqanngitsumik ajoquserneqassanngillat. Sumiiffimmi naasoqartuni misissugassanik tigusinermi taamaalilluni issoq misissugassanik tigusiffimmit piiarneqassaaq, aammalu misissugassanik tiguseriitsiarnermi putuliamut utertillugu inisseqqinneqassalluni Avatangiisinik mingutsitsisinnaanerup allatullu ajoqusiisumik sunniisinnaanerup aarlerinaateqarnera sapinngisamik annertunerpaamik killilersimaarneqassaaq 25 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq Sulineq inunnut imaluunniit inuit allat piinik navianartorsiortitseqqusaanngilaq Allat aallaaniarnerat, aalisarnerat imaluunniit allatut suliaqarnerat pisariaqanngitsumik akornuserneqassanngilaq imaluunniit ajornakusoornerulersinneqassanani Itsarnitsat, uuttortaanermi aallaaviusartut kiisalu uuttortaasarfiit allallu sanaartukkat ajoquserneqassanngillat Asimi maleruagassani allatigut qulequttat makkua maleruagassiivigineqarput: Timmisartorneq, biilerneq aamma imaatigut ingerlaarneq Itsarnitsat, itsarnisarsiornermit nassaarineqartut il.il. Nalunaarasuartaateqarneq Ikummatissat, asimi ikummatissaasiviit Asimi tammaarsimaarfik, ilanngullugit eqqagassalerineq, kiisalu saliisarneq Upalungaarsimaneq Sumiiffiit uumasunut pingaaruteqartut, kiisalu sumiiffiit eqqissisimatitaasut Qillerummit qaqitassanik qillerineq allatullu qillerinernik suliaqarneq Qamutinik motoorilinnik ingerlaarneq Qaartiterutissanik eqqussineq, assartuussineq, uninngasuuteqarneq aamma atuineq Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfimmut nalunaarusiortarneq. 2015-imut asimi pisussanut pilersaarummut nalinginnaasumik apeqqutissaqaraanni imaluunniit oqaaseqaatissaqaraanni, Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfimmut saaffiginnittoqarsinnaavoq uunga mlsa@nanoq.gl imaluunniit oqarasuaat +299 34 68 00. Annikitsumik aatsitassarsiornissamut akuersissutit Aatsitassanut ikummatissanullu inatsimmut nutaamut 1. januar 2010 aallarnerfigalugu atuutilersumut atatillugu, pitsaanerusunik sinaakkutissiisoqarpoq taamaalillunilu annikinnerusumik annertussusilimmik katersinissamut periarfissat pitsaanerulerlutik. Kikkut tamarmik Kalaallit Nunaanni aalajangersimasumik najugaqartut killilersorneqanngitsumik aatsitassanik 100.000,- inorlugu naleqartunik katersisinnaapput, taamaattoq aatsitassat akisuut aalajangersimasut pinnagit (diamant, rubin, safir…) Aatsitassanik 100.000,- sinnerlugit naleqartunik katersisoqassappat imaluunniit asimi annertunerusumik ingerlataqarnissaq kissaatigineqarpat, kisermaassisussaatitaalluni annikitsumik aatsitassarsiornissamut akuersissummik aamma kisermaassisussaatitaanani annikitsumik aatsitassarsiornissamut akuersissummik qinnuteqartoqarsinnaavoq. Annikitsumik aatsitassarsiornissamut akuersissutit aatsitassanik misissuinissamut piiaanissamullu pisinnaatitsipput. Kisermaassisussaatitaanani annikitsumik aatsitassarsiornissamut akuersissutip pisinnaatitsissummik pigisaqartoq atortunik tigummiaannartakkanik atuilluni kommunip ataatsip killeqarfiata iluani sumiluunniit – sumiiffiit akuersissuteqarfiusut ilaanatik (sumiiffiit taakkua Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfiup nittartagaani takuneqarsinnaapput) - aatsitassanik 26 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq ujarlernissamut katersinissamullu pisinnaatitaaffilertarpaa. Kommunit aggornerisa avataanni annikitsumik aatsitassarsiornissamut akuersissummik tunniussisoqassanngilaq. Kisermaassisussaatitaalluni annikitsumik aatsitassarsiornissamut akuersissut isumaqarpoq, inuit aamma ingerlatseqatigiiffiit allat sumiiffimmi akuersissuteqarfiusumi aatsitassanik katersueqqusaanngitsut. Kisermaassisussaatitaalluni annikitsumik aatsitassarsiornissamut akuersissuteqarfiusoq 1 km2-iuvoq. Inuk taanna qaammatisiutit malillugit ukiumi ataatsimi annikitsumik aatsitassarsiornissamut akuersissutinik annerpaamik tallimanik peqarsinnaavoq. Tamatuma saniatigut pisinnaatitsissummik pigisaqartoq aatsitassarsiorluni misissuinermut aamma piiaanermut atatillugu sakkunik assigiinngitsunik atuinissamut periarfissaqartinneqartarpoq. Annikitsumik aatsitassarsiornissamut suliassaqarfimmi periarfissat ilisimaneqaleriartornerat ilutingalugu, annikitsumik aatsitassarsiorluni misissuinissamut aamma piiaanissamut kisermaassusissaatitaalluni aamma kisermaassisussaatitaanani akuersissutit amerlanerusut tunniunneqartalissasut naatsorsuutigineqarpoq. Annikitsumik aatsitassarsiornissamut akuersissutinik qinnuteqaateqarnermut atatillugu ilitsersuutit aamma qinnuteqarnermi immersugassat uani www.sullissivik.gl aaneqarsinnaapput aammalu Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfimmut saaffiginninnikkut nassiunneqarsinnaallutik. Maannakkorpiaq kisermaassisussaatitaalluni annikitsumik aatsitassarsiornissamut akuersissutit 20-it tunniunneqarsimapput. Tassunga ilanngutissapput kisermaassisussaatitaanani akuersissutit 15-it. 27 2015-imi Kalaallit Nunaanni aatsitassarsiorluni aamma ikummatissiassarsiorluni misissuineq Attaveqarfissanut paasissutissat Kommune Qaasuitsup Kommunia Qeqqata Kommunia Kommuneqarfik Sermersooq Kommune Kujalleq Email qaasuitsup@qaasuitsup.gl qeqqata@qeqqata.gl kommuneqarfik@sermersooq.gl kommune@kujalleq.gl Nittartagaq www.qaasuitsup.gl www.qeqqata.gl www.sermersooq.gl www.kujalleq.gl Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfik (RS) Imaneq 1A, 201 Postboks 930 3900 Nuuk Email: mlsa@nanoq.gl Nittartagaq: www.govmin.gl Tel: +299 34 68 00 DCE - Nationalt Center for Miljø og Energi Email: dce@au.dk Nittartagaq: www.dce.au.dk Arktisk Kommando Aalisartut Aqquttaa 47 3900 Nuuk Email: ako@mil.dk Tel: +299 36 40 00 Fax: +299 36 40 99 Aatsitassanik Suliassaqarfinnut Avatangiisinut Aqutsisoqarfik (EAMRA) Imaneq 1A, 601 Postboks 909 3900 Nuuk Email: paian@nanoq.gl Nittartagaq: www.naalakkersuisut.gl Pinngortitaleriffik (GN) Postboks 570 3900 Nuuk Email: info@natur.gl Nittartagaq: www.natur.gl De Nationale Geologiske Undersøgelser for Danmark og Grønland (GEUS) Email: geus@geus.dk Nittartagaq: www.geus.dk Ingerlatseqatigiiffinnut aatsitassarsiorluni misissuinermik suliaqartunut attaveqarfissanut allattuiffik Ingerlatseqatigiiffiit aatsitassarsiorluni misissuinermik aamma piiaanermik suliaqartut, Kalaallit Nunaanni suliaqartuusut, Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfimmut toqqaannartumik saaffiginnilluni attaveqarfigineqarsinnaapput. Allattuiffik ingerlaavartumik nutarterneqartartoq Aatsitassanut Ikummatissanullu Aqutsisoqarfiup nittartagaani www.govmin.gl nassaarineqarsinnaavoq. 28
© Copyright 2025