1. No category

3. juni, 2015, v/Anders Austrheim, fylkesansvarleg Sogn og Fjordane
Økonominettverksamling
Agenda
KLP i dag
Offentleg tenestepensjon
420 000 aktive medlemmar
230 000 pensjonistar
Forvaltar ca 400 milliardar! (EK: 18. mrd.)
Bedriftspensjon
Innskuddspensjon
Skadeforsikring
Ulykke / yrkesskade
Tingskade
Privatforsikring
Kapitalforvalting
Billige indeksfond
Bank
Norges største
livsforsikringsselskap!
2,0% spare rente
2,8% lånerente
Det norske pensjonssystemet
Privat Sparing
Kollektiv
pensjonsforsikring
Folketrygd
”Folketrygden skal fortsatt være hovedpilaren i den norske velferdsstaten”
Ot. prop. 37 Om lov om endringer i Folketrygdloven (ny alderspensjon)
Pensjonsreform - Pensjonsdilemmaet
2010
1967
Pensjonert
Arbeid
Pensjonert
Arbeid
Forventa levealder
for ”nye” i dag?
Forventa levealder for ”nye”
i dag er ca 80 år for menn
og 84 år for kvinner
Utdanning
Utdanning
Kilde: NHO/SSB
Alderspensjon i folketrygda frå 2011
• Fleksibelt uttak folketrygdpensjon frå 62 år (til 75 år)
+ ten så mykje du vil..
• Justering i forhold til levealder (delingstall)
• Endra regulering, lågare enn tidlegare lønnsjusterte pensjon
• Alt ein har tent tel med (alleårs regel, tak 7,1G – ca 640`)
• Innfasing gradvis for årskulla 1954 – 1962.
100 %
100 %
90 %
90 %
80 %
80 %
70 %
70 %
60 %
60 %
50 %
50 %
40 %
40 %
30 %
30 %
20 %
Ny opptjeningsmodell
20 %
10 %
Dagens opptjeningsmodell
10 %
0%
1948
1951
1954Årskull
1957
1960
1963
0%
Kommunetilsette som fyller vilkåra for 100% alderspensjon
Årskull
1953
62
63
64
65
66
Kvinner
38,5 %
49,8 %
60,6 %
70,2 %
78,7 %
Menn
88,9 %
92,8 %
94,4 %
95,8 %
96,9 %
Folketrygd etter gammal modell (dei født før 1954)
”Gamle” oppteningsreglar:
Full pensjon.. :40 år i arbeidslivet, poengår, med inntekt (utover 1G – kr 90 068)
Dei 20 beste poengåra (inntekt) styrer pensjonsnivået
Opptent pensjon har fått mindre verdi som følge av levealdersjustering
62 år
64 år
65 år
67 år
Pensjon pr 31.12.10
231 097
Forholdstall
1,030
Pensjon pr 01.01.11
175 073
191 941
201 831
224 366
1949 kull- 6 G- 40 år ved 62 år
Folketrygd etter ny modell (dei født før 1954)
Oppteningsprosent på 18,1 %
Oppteninga vert samla i ei pensjonsbehaldning
Behaldninga vert fordelt på årskullet si forventa levetid
Født etter
1953
Årleg pensjon aukar ved seinare uttak
Uttaksalder
Pensjonsbehalding
Delingstall
Årlig pensjon
62 år
65 år
67 år
70 år
3 492 000
3 757 000
3 927 000
4 184 000
20,07
17,64
16,03
13,63
174 000
213 000
245 000
307 000
Kilde: AID, 63-kullet, jamn inntekt ca 482 000, 40 år i folketrygda ved 62 år
Fleire menn enn kvinner tar ut tidlegpensjon
Del som fylte vilkåra og som tok ut alderspensjon i 2013
70
65
64,1
63,2
59,2
60
50,3
50
38,4
40
38,6
37,6
32,8
30
26,4
20
10
0
62
63
64
kvinner
65
menn
66
Tenestepensjon,
Alderspensjon og AFP
Alderspensjon
Uførepensjon
Kva vert sikra gjennom den kommunale pensjonsordninga?
Alderspensjon
AFP
Uførepensjon
Ved sjukdom
Barnepensjon
Etterlattepensjon
Til gjenlevande ektefelle
Til barn
Alderspensjon
Aldersgrense:
Den alder då du har rett og
plikt til å fråtre med
alderspensjon
• 60, 65 og 70 år
Pensjonsalder:
Den alder då du tidlegast kan
fråtre med alderspensjon
• 3 år før aldersgrensa
Størrelsen på alderspensjon avheng av:
LØNN (pensjonsgrunnlag)
Sluttlønn i 100% stilling
MEDLEMSTID
30 års medlemstid = full opptening
GJENNOMSNITTLIG DELTID
Dei 30 ”beste år” (år med høgast deltid)
Inntekt ved sida av alderspensjon
Alderspensjon frå KLP vert kun begrensa/redusert ved ny
innskuddspliktig stilling i den offentlege pensjonsordninga
Inntekt frå privat sektor begrensar dermed ikkje alderspensjonen frå KLP
Inntekt frå offentleg sektor:
PENSJONISTLØNN:
Alderspensjonistar kan engasjerast på pensjonistvilkår utan å bli innmeldt og
dermed få redusert sin alderspensjon.
Timelønna er kr 186 pr time + avtalte tillegg (helg og høgtidstillegg, kvelds og natt tillegg)
Avtalefesta pensjon (AFP)
Ordning som gir dei fleste som har vore i arbeid frem til 62 år rett til pensjon.
- Må vere i lønna arbeid frem til uttakstidspunkt
- 3 års samanhengande tilsetting i offentleg sektor i minst:
- 20% stilling
- årsinntekt > 1G (90.068)
Størrelsen på AFP avheng av den enkelte si opptening i folketrygda
Ingen fribeløp
Toleransebeløp kr. 15.000,- (OBS! all pensjonsgivande inntekt i folketrygda vert
vurdert opp mot denne grensa)
Avtalefesta pensjon (AFP)
AFP = Folketrygd ved arbeid til fylte
67 år + 20.400
Lønn
400.000
60
AFP-tillegg
AFP
62
Folketrygd
65
67
70
AFP kan ikkje kombinerast med fleksibel folketrygd
Avtalefesta pensjon (AFP)
Frå 65 år: Som frå 62 år, eller
66% pensjon
Lønn
400.000
AFP-tillegg
AFP
66% AFP
60
62
65
67 Folketr. + KLP
AFP kan ikkje kombinerast med fleksibel folketrygd
Gradert AFP
92%
AFP 48 000
84%
77%
AFP
96 000
57%
AFP
148 000
Lønn
400 000
Lønn 80%
Lønn 60%
Lønn 40%
Full AFP
320 000
240 000
160 000
228 000
Inntekt ved sida av AFP
Fra 62 – 65 år kan ein kun ha årlege inntekter på kr 15 000 uavhengig av om dette
kjem frå offentleg eller privat verksemd
Frå 65 år – 67 år:
(får den høgaste AFP en..)
AFP
maks kr 15 000
66% AFP
kan ha ubegrensa
inntekter så
lenge det ikkje medfører
medlemskap i offentleg
pensjonsordning
NB
Ordninga med pensjonistlønn er frå
og med 01.05.2014 utvida og gjeld
også no for dei som har en 66% AFP
frå 65 år.
Ting å merke seg…
28
Levealdersjustering påverkar også nivå på off. tenestepensjon
66%
KLP
66 %
Forholdstall
KLP
Folketrygd
Folketrygd
Pensjon frå 67 år
Forholdstall v/67
66% /
forholdstall
1943
1948
1953
1958
1963
1968
1973
1,000
1,025
1,054
1,079
1,106
1,136
1,166
66,0 %
64,4 %
62,6 %
61,2 %
59,7 %
58,1 %
56,6 %
Individuell garanti for årskull til og med 1958 som garanterer 66% i samla yting frå 67 år.
Tidlig uttak av alderspensjon frå NAV
Ingen 66% garanti ved uttak av fleksibel
alderspensjon i folketrygda før 67 år
KLP
Folketrygd
60
62
65
67
70
Vil du vite meir om pensjon i KLP
www.klp.no logg deg inn på Min Side Pensjon
Kontakt vårt kundesenter på
telefon: 05554
e-post: kundesenter@klp.no
e-post: sognogfjordane@klp.no (arbgiver henv.)
Pensjonspremie og pensjonskostnad
Kvifor er ikke premien og kostnaden lik?
Den var det, fram til 2002…
Kvifor endring?
Store premieutfordringar i 2002 på bakgrunn av
krevande lønnsoppgjer og dårlig avkasting
Kommunane fekk ikkje bevilga meir pengar.
Fekk høve til å bokføre en lågare pensjonskostnad
enn betalt premie og begrepet premieavvik oppsto…
Intensjon?
Pensjonskostnaden skulle i større grad enn premien sikre ei meir stabil
påverknad på kommunen sitt årsresultat
Pensjonspremie vs Pensjonskostnad
Frå 2002:
Pensjons
kostnad
Pensjonspremie
Premie
avvik
Pensjonslovverk og finanstilsynet:
Kommunerekneskapsforskrifta:
Styres av definerte tariffar (levealder,
dødelighet, uførhet), demografi i
fellesskapet og pensjoneringsmønster
Styres av «bestanden» og
departementet sitt fastsatte forholdstall
Positivt premieavvik er ikke nødvendig så positivt!
Kundesida
www.klp.no
Oversikt over
kundeforholdet
Dokumentarkiv
Fakturaer
Bilag
Premieprognoser
Premieoversikt
GKRS oppgåver
Dersom du ikkje har tilgang til Kundesida, send mail til sognogfjordane@klp.no
Leveranser å merke seg…
JAN
APR
MAI
SEP
OKT
Avstemt GKRSoppgåve 2014
GKRS oppgåve oppdatert budsjett
for 2015 (15.4)
Tilbakeføring av
overskudd for
2014 til
premiefond
Premieprognose
2016 (1.9)
Foreløpig
premieoversikt
2015
Kontoutskrifter for
2014 (31.5)
Statusrapport: Kvartalsvis
Finansielle resultater : Kvartalsvis
Medlemsrapportering : Mars, Juni, September og Desember
GKRS-oppgåver,
oppdatert 2015 og
budsjett 2016
(15.9)
Les følgeskrivet!
Sjekk bestandsendringar
Kva påverkar pensjonspremien?
• Forventingar om levealder
• Pensjoneringsmønster
• Avkasting
• Rentenivået
• Kostnadar
• LØNNSOPPGJERA
Nøkkeltall Sogn og Fjordane pr 01.05.15, fellesordninga
Stabil premie….. (fellesordninga kommunar/bedrifter)
25%
20
15
Premie (inkl. AFP og bruttogaranti)
10
Reg.premie
Total premie
5
0
Reguleringspremien er det elementet som er ”ustabilt”
Pensjonskostnad - Utvikling forutsettingar
KRD. fastset forholdstallet
Kvar haust sender KRD ut et rundskriv som angir forholdstallet mellom diskonteringsrenta
og lønnsveksten som skal leggast til grunn for berekningane.
I hovedsak er det dette forholdstallet som avgjer nivået på pensjonskostnadane
1,8
1,6
1,4
1,2
1
Forholdstall
0,8
0,6
0,4
0,2
0
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Nedsetting av forholdstallet siste åra har medført en årleg vekst i pensjonskostnadene til
en gjennomsnittskommune… på i størrelsesorden 5 -10%
Korleis vil utviklinga bli framover? Antagelsar…
Framskrivinga er følsom for endringar i forutsettingar
%
18,5
18
17,5
17
16,5
16
15,5
15
14,5
14
Pensjonskostnad
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
KRD strammar inn berekningsforutsetningane for den rekneskapsmessig
pensjonskostnad:
- fører til auka rekneskapsmessige pensjonskostnadar
- amortiseringa av premieavvika tynger, og vil tynge meir framover
Premiesatser 2015 fellesordninga
% sats av
pensjons
grunnlaget
Ordinær premie
9,45
Bruttogaranti
1,27
AFP 62-64 år
1,00
AFP 65-66 år
1,06
(inkl kostnader og tilsett sin del)
% sats av
pensjons
reserven
Rentegaranti premie
0,23
Lønns- og
G regulering
3,80
2,8
Tilbakeført overskudd
0,45
0,9
Prognosar (haust 14), premie og pensjonskostnad kommune A, 2015
Forskriftsbestemt
Overskudd frå
2014 dekker
noko av
premien for
2015
Samla Pensjonskostnad
ca 29,2 mill.
Premie
ca 35,6 mill.
Premieavvik
ca 11 mill.
ca 22% av årsvekta pgrl./lønnsgrl.
ca 18,2% av årsvekta pgrl./lønnsgrl.
Oppdaterte prognosar 2015 – vesentleg lågare premie
Høgare tilbakeført overskudd enn
prognostert – god avkasting i 2014, er
tilbakeført på premiefond
+ 1,3 mill.
Estimert lågare reguleringspremie i 2015
+ 3,3 mill.
Årleg avregning viser at vi har tatt inn for
mykje reg.premie i 2014 – er tilbakeført
på premiefond
+ 3,4 mill.
Samla premiemessig lette frå september prognose til ny prognose
i april ligg med dette på rundt 10 mill. for kommune A
Oppdaterte Prognosar, premie og pensjonskostnad 2015
Forskriftsbestemt
Overskudd frå
2014 dekker
noko av
premien for
2015
Premie
ca 25 mill.
Samla Pensjonskostnad
ca 28,4 mill.
Premieavvik
1 mill.
ca 15,5% av årsvekta pgrl./lønnsgrl.
ca 17,6% av årsvekta pgrl./lønnsgrl.
Utvikling premieavvik kommune 2002 - 2015
mill.
12
10
8
6
4
2
0
2002
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
-2
-4
Premieavvik
Akkumulert premieavvik,
pr 01.01.15
ca 36 mill.
Premieutvikling Fellesordninga
Utvikling premiegrunnlag
Utvikling premie
Kommune A
mill.
350
300
30,00 %
250
200
150
25,00 %
100
50
20,00 %
0
2010
2011
2012
2013
2014
Pensjonsgrunnlag
2015
Premiereserve
10,00 %
Utvikling premiegrunnlag
Kommune B
mill.
15,00 %
5,00 %
450
400
350
300
250
200
150
100
50
0
0,00 %
2010
2011
2012
2013
2014
Ordinær premie og tilskudd
Reguleringspremie
Total premie i % av pgrl. kommune A
2010
2011
2012
2013
Pensjonsgrunnlag
2014
2015
Premiereserve
Total premie i % av pgrl. kommune B
2015
Utvikling premie og pensjonskostnad
Kommune A, fellesordninga
Pensjonskostnad: inkl. amortisert premieavvik
mill.
35
30
25
20
15
10
5
0
2010
2011
2012
Pensjonspremie
2013
2014
Pensjonskostnad
2015
KS Strategikonferanse - februar 2015
KS Strategikonferanse - februar 2015
KS Strategikonferanse - februar 2015
Takk for dykkar tid