1. No category

Selje kommune
Innkalling
Utval:
Møtestad:
Dato:
Tid:
Råd for eldre og funksjonshemma
Kommunehuset, 2. etg.
17.01.2017
Kl. 14:00
Den som har lovleg forfall, eller er ugild i nokon av sakene, må melde frå snarast råd til
tlf. 57858500 eller til post@selje.kommune.no, slik at varamedlem kan bli kalla inn.
Varamedlem møter etter nærare innkalling.
Sakliste
Sak nr.
Sakstittel
001/17
002/17
003/17
004/17
Godkjenning av møteprotokoll
Referatsaker
Ein ny kommune - Eid og Selje
Forslag til kommuneplanen sin arealdel. Utlegging til 2. gangs
høyring og offenteleg ettersyn
Eventuelt
Selje, 12.01.17
Åge Starheim
leiar
Selje kommune
Arkiv:
FE - 033
JournalpostID:
17/193
Unni Eltvik Hovden
Saksbehandlar:
Saksframlegg
Saksnr.
001/17
Utval
Råd for eldre og funksjonshemma
Godkjenning av møteprotokoll
Tilråding frå administrasjonen:
Møteprotokollen frå møte 22.11.16 vert godkjent slik den ligg føre.
Møtedato
17.01.2017
Selje kommune
Arkiv:
FE - 033
JournalpostID:
17/194
Unni Eltvik Hovden
Saksbehandlar:
Saksframlegg
Saksnr.
002/17
Utval
Råd for eldre og funksjonshemma
Referatsaker
Tilråding frå administrasjonen:
Referatsaker vert teke til etterretning slik dei ligg føre.
Som referat vert:
Orientering frå fellesmøtet med Eldreråda i Nordfjord.
Møtedato
17.01.2017
Selje kommune
Arkiv:
FE - 024, HIST 16/20158
JournalpostID:
17/158
Ørnulf Lillestøl
Saksbehandlar:
Saksframlegg
Saksnr.
001/17
003/17
Utval
Formannskapet
Kommunestyret
Råd for eldre og funksjonshemma
Møtedato
19.01.2017
17.01.2017
Ein ny kommune - Eid og Selje
Bakgrunn for saka:
Det vert vist til kommunestyresak som vart handsama i juni 2016. Denne oppsummerer bakgrunn for
reforma og prosessen frå oppstart i Nordfjord i 2014. Rådmannen tilrådde i den saka å slå saman
Vågsøy og Selje. Kommunestyret vedtok samrøystes;
«Selje kommunestyre seier nei til samanslåing med Vågsøy åleine. Dette med bakgrunn både i
folkerøystinga og det faktum at ein uansett ser dette alternativet som for lite. Samstundes ser ein dei
store økonomiske utfordringane knytta til å stå åleine.
Basert på dette ber Kommunestyret politisk og administrativ leiing om å sondere ulike alternativ for ei
framtidig samanslått kommune.
Sluttresultatet skal handsamast i Formannskapet og Kommunestyret.
Med dette opphevar ein tidlegare intensjonsavtale»
I september 2016 vart det klarlagt at Fylkesmannen til tross for eit samrøystes kommunestyrevedtak
i Selje tilrådde at Vågsøy og Selje vert ein kommune frå 01.01.20.
Selje kommunes stod då ovanfor 3 alternativ.
1. Gjere eit forsøk på å få lagt inn tilstrekkjeleg nye «fordelar» ved ei samanslåing med Vågsøy i
høve tidlegare utgangspunkt.
2. Overlate til statleg mynde å vurdere og vedta evt samanslåing
3. Gjere forsøk på å kome i dialog med andre kommunar.
Alternativ 1.
Det vart kort tid etter at Fylkesmannen si tilråding vart kjend, avhalde møte med Vågsøy. Det vart der
frå Selje si side presisert at det må tilførast nye moment og nye «fordelar» med ei slik samanslåing
dersom saka skal presenterast for kommunestyret på ny. Kommunestyret i Selje var såpass tydeleg i
juni at det må leggjast inn nye sjølvstendige funksjonar til Selje dersom saka skal opp på ny. I
drøftingane med Vågsøy kom det ikkje fram nye moment av eit slikt omfang at det skulle ha noko
hensikt.
I etterkant av dette møtet arbeida Selje med å greie ut aktuelle funksjonar som kunne vere
tilstrekkjeleg «vektige» til å kunne snu kommunestyret. Eit framlegg var å leggje kommunesenteret
til Selje. Eit anna som tidlegare er avvist frå Vågsøy si side er plan/næring/kultur/turisme.
Forhandlingar med Vågsøy vart då avslutta.
Alternativ 2.
Dette alternativet er vurdert som passivt og vil ikkje gje Selje noko forhandlingsposisjon i prosessen
fram mot 01.01.2020. Slik situasjonen framsto i haust ville det medføre at Selje enten vert ståande
aleine vidare som eigen kommune eller vert vedtatt samanslått med Vågsøy. Kommunestyret sin
intensjon har i heile prosessen vore å skape ein større kommune.
Alternativ 3
Det vart i haust også drøfta strategiar for den vidare prosessen. Formannskap og kommunestyre gav
forhandlingsutvalet mandat til å sondere og drøfte vidare med Eid og Vanylven kommunar. For
Vanylven sin del vart denne sonderinga avslutta med eit svar om at dei ynskjer ein kystkommune og
forutset at søre Sunnmøre deltek i ein ny kommune. Eid kommune er positiv til vidare drøftingar og
på eit fellesmøte i desember var det semje mellom forhandlingsutvala om å utarbeide ein
intensjonsavtale som tek sikte på å sikre tilstrekkjeleg begge kommunane sine interesser og derved
vedta ei framtidig samanslåing av Eid og Selje kommunar.
Intensjonsavtale
Forhandlingsutvala i Selje og Eid har framforhandla ein intensjonsavtale. Denne fylgjer denne saka
vedlagt.
Avtalen innheldt fylgjande hovudpunkt;
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
Mål
Nye oppgåver til ein ny kommune
Gode tenester – organisering og lokalisering
Politisk styring
Kommunenamn og kommunevåpen
Målform
Interkommunale selskap/samarbeid
Økonomi
Samordning av planverk
Arbeidsgjevarpolitikk
Samfunns- og næringsutvikling
Tilhøve til andre kommunar
Demokratisk forankring
Det er no vurdert nye undersøkingar. Ideelt sett burde det no vore gjennomført ei liknande
undersøking som den som var i 2015. Dette krev god informasjon til innbyggjarane på kva som er
realistiske alternativ og kva faktagrunnlag som fylgjer av desse alternativa. Forhandlingsutvala har
konkludert med at vi no har ein absolutt frist til årskiftet og vi har fått utsett denne til midten av
januar. Det er då ikkje praktisk mogeleg å gjennomføre ein informasjonsrunde, bearbeiding av
resultata og innarbeide desse i eit saksgrunnlag og fatte vedtak i formannskap og kommunestyre
innan dei fristane som no føreligg.
Her litt kort informasjon om resultata frå undersøkinga i 2015.
Spørjeundersøking
I perioden 04.-12.08. 2015 vart det gjennomført ei innbyggarundersøking i regi av Sentio Research.
Undersøkinga vart gjennomført på telefon, og besto av et utval på 1850 personer frå kommunane i
Nordfjord-regionen der 273 var frå Selje kommune .
Spørsmåla var forma på generell basis, og arbeidet med kommunereforma i kommunen var mindre
kjend blant innbyggarane på dette tidspunktet..
Dei kommunane som utmerka seg som alternativ for samanslåing med Selje var Vågsøy og Eid. 64%
meinte at Vågsøy var eit alternativ og 30 % meinte Eid. Vanylven var ikkje svaralternativ i denne
samanhengen. 41% av dei spurde meinte og at å sjå mot Sunnmøre var eit alternativ, mens 7%
meinte at heile Nordfjord var aktuelt.
Elles var retninga positiv i høve samanslåing av kommunar generelt.
Rådmannen sitt framlegg til vedtak:
Kommunestyret i Selje godkjenner intensjonsavtalen mellom Selje og Eid slik den ligg føre og seier
ja til samanslåing av kommunane frå 01.01.2020
Vedlegg i saka:
09.01.2017
12.01.2017
12.01.2017
Intensjonsavtale - Eid og Selje kommune
Utgreiingsdokument Selje - Eid
Vedlegg Tabellar FS sak 19.01.17
1328870
1329024
1329036
Saksopplysningar:
Aktuelle lover, forskrifter og plandokument
Kommunelova, Kommuneinndelingslova, stortingsvedtak om kommunereform
Vedlegg: Framforhandla intensjonsavtale
Utgreiingsdokument
.
SELJE KOMMUNE - VIDAREFØRING AV DAGENS KOMMUNESTRUKTUR
Dette alternativet er no mindre relevant. Det vert vist til saksutgreiing frå juni 2016 som synleggjer
desse sidene. Omtalat her nokre hovudpunkt.
Folketalsutvikling
Det hefter stor usikkerheit rundt framskriving av folketal. Det skjer ei sterk sentralisering rundt dei
store byane. Folk i aldersgruppa 20-30 år flytter frå dei små kommunane. Dette forsterkar
utfordringane inn mot den kommunale tenesteproduksjonen. Det vil krevje at ein stiller spørsmål om
kva tenestebehov som er naudsynt dei neste 10 – 20 åra.
Tabell - Sjå vedlegg
Framtidig tenestebehov
Estimert framtidig tenestebehov i årsverk per 1000 innbyggar 20 – 66 år
Selje kommune:
Tabell – Sjå vedlegg
Ein av dei største utfordringane i høve rekruttering av relevant kompetanse vil vere innafor pleie og
omsorg. Andelen eldre innbyggarar aukar dramatisk dei neste 20 - 25 åra.
Ei lita kommune vil vere svært sårbar i høve tilgangen på spesialkompetanse. Dette gjeld og andre
sektorar.
I tillegg vil kommunen som arbeidsgjevar vere i konkurranse med andre aktørar i arbeidsmarknaden,
som til dømes privat sektor.
Tilstrekkeleg-distanse
Innbyggarane og næringslivet skal ha avgjerder som bygger på lov og rettsriktig handsaming. Det
føreset upartisk og effektiv sakshandsaming. Teieplikt og anonymitet er meir krevjande i mindre
einingar. Det krev og relevant tilstrekkeleg kompetanse i kommunen. Mindre einingar har etter kvart
problem med å sikre både breidde og djupne i kompetansen og habilitet er ofte eit problem. Særleg
kan dette gjelde tenester som barnevern og omsorgstenester, men og innafor tenester som plan og
utvikling.
Det er derfor viktig å ha dette i fokus i alle samanhengar og leiarane må vere oppmerksame på at
dette kan vere ei problemstilling i små kommunar, både når det gjeld tilsette og politikarar.
Effektiv-tenesteproduksjon
I åra som kjem vil det vere stadig auka bruk av digitalisering. Dette vert krevjande å møte for små
kommunar.
Ein vil framleis oppleve krav om effektivisert offentleg tenesteproduksjonen, og at verkemidlane vil
vere konkurranseutsetting, ønskje om strukturelle endringar som for eksempel
kommunesamanslåingar og ulike former for interkommunalt samarbeid og selskapsdanningar.
I tillegg til kompetansebehovet, vil det og verte større behov for nyinvesteringar og auka bemanning.
Ein er avhengig av god kommuneøkonomi og statlege tilskot for å finansiere dette.
Årsakene til dette vil m.a. skuldast: Meir bevisste og kravstore brukarar, utvida bruk av rettigheiter
og forventningar om individuell tilpassing, statlege gode velferdsordningar som ikkje vil bli
fullfinansierte og demografisk utvikling.
Auka krav til kommunen som maktutøvar kjem med fleire lovpålagde rettar og plikter, fleire og meir
komplekse einskildvedtak og auka krav til rapportering.
Tenestene vert fleire og meir spesialiserte. Innbyggarane set høgare krav til kvalitet. Dette utfordrar
kapasitet og kompetanse. I tillegg har den statlege sektorstyringa, og særleg regelstyringa, blitt meir
detaljert.
Økonomisk-soliditet
Ei viktig føresetnad for at kommunen kan levere gode velferdstenester er god kontroll på økonomien
og kan handtere uførutsette hendingar.
Folketalsutviklinga vil gje kommunen mindre inntekter basert på inntektssystemet. Ein må pårekne å
måtte gje betre tenester med mindre økonomiske rammer på kort og lang sikt.
Område som kan ha påverknad for den framtidige kommuneøkonomien er :
·
·
Folketalsutviklinga
Nytt inntektssystem.
Dei frie inntektene til kommunen består av rammetilskot og skatteinntekter :
Tabell – Sjå vedlegg
I nytt inntektssystem er dette viktige punkt:
I dag: Full kompensasjon for smådriftsulemper. Basiskriteriet: 13,2 mill. per kommune i 2016
•To typar smådriftsulemper:
På tenestenivå
På kommunenivå
•Regjeringa sitt forslag:
•Tenestenivå: mål på busettingsmønster fangar opp smådriftsulempene, som i dag
•Kommunenivå: ufrivillige smådriftsulemper fanges opp ved å differensiere basistilskotet.
Nytt inntektssystem er i seg sjølv ikkje særleg utfordrande. Siste meldingar vi får vil medføre stabil
eller ein svak auke i samla overføringar.
Kommunar som bestemmer seg for å slå seg saman i denne stortingsperioden, får behalde
basistilskot og regionalpolitiske tilskot som i dag uavkorta i 15 år, og deretter få ei nedtrapping over
fem år.
Ved vedtak om endringar vil kommunane motta tilskot i overgangs/etableringsperioden.
Oppsummering – framleis Selje kommune.
Kommunen yter gode tenester i dag innan dei «store» tenestområda skule, pleie og omsorg og
barnehage. Det er krevjande å sikre tenester innan meir utsette områder, som legetenester,
helsestasjon, barnevern, ppt, rus, psykiatri.
Ein vil måtte møte auka trong for tenester med mindre menneskelege og økonomiske ressursar.
Dette vil sette strukturar under press og opne for auka bruk av bemanningsbyrå, interkommunale
tenester som er lokalisert andre stader og kjøp av tenester hjå andre aktørar. Den demografiske
utviklinga vil krevje auke i ressursar til eldreomsorg. Dette kan til ein viss grad dempast ved
effektivisering og digitalisering. Dette vil kunne utfordre demokratisk styring, auke trongen for
administrativ kapasitet og ressursar til utviklingsarbeid.
Det skjer ei sentralisering i samfunnet som vanskeleg let seg snu i eit omfang som påverkar
hovudtrekket i utviklinga. Dette må ein ta omsyn til når ein skal bygge framtidig kommunestruktur.
Stortinget sitt reformopplegg legg ei sterk økonomisk føring på arbeidet og grunnlaget for å drive
Selje vidare som i dag, blir vanskeleg når kommunane sine oppgåver i så stor grad er finansiert av
staten.
Isolert sett legg nytt inntekstsystem opp til å skjerme kommunar som Selje.
Vurdering / konsekvensar
Rådmannen trekkjer her fram nokre moment for nærare vurdering. Det er ei krevjande oppgåve å
omtale alle moment og spørsmål som kan ha konsekvensar for denne beslutninga.
Samfunnsutvikling
Ein større kommune vil gje betre føresetnader for å påverke faktorar som er viktige for styrking av
næringslivet. Kommunane samarbeider i dag om fleire av desse prosjekta som omhandlar både
kommunikasjon og infrastruktur. Selje kommune har dei seinare åra ikkje hatt ressursar til å vere ein
tilstrekkeleg aktiv utviklar og tilretteleggjar. Kommunen har retta forventingar mot seg innan
reiseliv, næringsutvikling elles, planlegging og evna til å bidra økonomisk. Det skapar frustrasjon når
kommunen må nytte alle ressursar på å drive tenester og sikre lovheimla service til brukarar av
tenestene våre.
Manglande ressursar har også medført for lav aktivitet på samarbeid og satsing for å auke
innbyggjartal – bustadtilrettelegging, marknadsføring av kommunen, samarbeid om etablering av
arbeidsplassar osv.
Tenesteproduksjon
Kommunen handterer i stor grad basistenestene på ein god måte. Vi opplever i periodar å vere svært
sårbar i rekruttering og utskiftingar i nokre tenester. Innan helsetenester – barnevern, ppt. Kvar
utfordringane er varierar frå tid til anna, men vi erfarer at dette er kritisk og om vi skal etablere
større grad av robustheit som liten kommune så vil dette koste såpass mykje at det vil utfordre andre
tenester negativt.
I løpet av det siste tiåret har krava til kvalitet og omfang av tenestene auka kraftig. Spesielt gjeld
dette innan helsetenestene. Om vi tek utgangspunkt i at denne utviklinga vil halde fram dei neste
tiåra så vil dette utfordre kommunen til å auke ressursbruken monaleg på dette området. Desse
tenestene er lovheimla med rettar innbyggjarane skal ha på same måte som i alle kommunar. Om vi
også ser på demografiutviklinga (befolkningsframkrivingar frå SSB) så ser vi at andelen eldre aukar
kraftig samtidig som relativ andel av befolkninga som skal finansiere og drive tenestene går ned.
Kostnadene ved tenesteproduksjon vil auke, noko som vil avgrense kommunen sitt prioriteringsrom,
krevje omprioriteringar med mindre muligheit for å utvikle kommunen og arbeide for auka
sysselsetjing og innbyggjartal.
Som eigen kommune er vi også sårbare i høve nye krav som kjem frå sentralt hald. Vi er «svakare» i
påverknad og sårbare i høve nye krav til organisering og kompetanse.
Konkurranse om arbeidskraft vil auke i dei næraste tiåra. For Selje kommune vert denne forsterka
ved auke i talet på eldre med behov for og rett på betre og meir omfattande tenester. I det neste
tiåret vil det I Selje kommune vere behov for ein netto auke i arbeidsplassar lokalt. (Reduksjon i
oppvekst og auke i helsetenester til eldre).
Økonomisk bæreevne/bærekraft
Nytt inntektssystem
Det er framleis ein del usikre moment knytta til nytt inntektssystem. Prognosane som er utarbeida
indikerar at Selje er av dei kommune som i utgangspunktet ikkje vil få reduserte overføringar. (sjå
berekningsmodell/fordeling til kommunane i sf på Fylkesmannen si side)) Dette er positive signal. Dei
ulike kriteria som er lagt til grunn i nytt inntektssystem sikrar Selje utfrå geografi og avstandar, og
struktur. Inntektssystemet slik det føreligg no vil openbart samanlikna med ein del nabokommunar,
avhjelpe utfordringane vi vil få framover som eigen kommune. Samanhalde med eks Vågsøy og Eid
kommunar er vi i utgangspunktet godt stilt.
Økonomiske utfordringar
Selje kommune har dei seinare åra hatt eit drifstnivå og kostnadsnivå som er høgare enn inntektene
gjev rom for. Vi er no inne i ei relativt kraftig omstilling som inneberer reduserte tenester. Måtet er
at vi i løpet av 2017 og 2018 skal stabilisere drifta på eit realistisk nivå. Dette arbeidet har medført
reduksjonar innan dei fleste sektorane. Vi nyttar det meste av vår leiingskapasitet og styring til å
kutte kostnader, vurdere kost/nytte, omorganisere og effektivisere. Vi har i realiteten svært lite
ressursar til å skape utvikling, læring, samarbeid og alliansar. Kontinuerleg kostnadsreduksjonsfokus
kan også skape for liten evne til å sjå nye muligheiter, vere tilstade der nye idear vert skapt. Der det
å investere 100.000,- vil ha potensiale til å gje oss det fleirdobbelte i resultat. Vi vil risikere å ikkje ha
tilstrekjkjeleg ressursar til å investere i barn og ungdom, tilsette, folkehelse, trivsel som på sikt vil gje
oss auka ressursar og reduserte kostnader.
Rådmannen sin (kanskje litt negative) analyse er at Selje kommune nok truleg på bakgrunn i nytt
inntektssystem kan halde fram slik dei komande åra. På sikt vil vi likevel vere ein kommune med for
lite ressursar til å utvikle kommunen som heilskap for å motverke redusert innbyggjartal og for liten
utvikling innan næringsliv og lokalsamfunn ellers.
Demokrati
Det er stilt ei rekkje spørsmål ved korleis kommunereforma kan oppfattast som tiltak for å styrkje
lokaldemokratiet. For å vurdere det spørsmålet må vi leggje ei heilskapleg tilnærming til grunn. I ein
meir ideell situasjon der kommunestyret kan velje og prioritere mellom barnehage, og skulesatsing,
tiltak for å utvikle folkehelse, kultursatsing og korleis utvikle lokalsamfunna våre i Selje kommune, så
kan dette vere vanskeleg å sjå. I eit meir realistisk framtidsbilete (etter rådmannen si vurdering) vil
kommunestyret verte utfordra slik vi kjenner så godt til, på spørsmål utan alternativ. Eit
kommunestyre som skal fatte vedtak utan alternativ, men vert «tvunge» utfrå lovkrav kan ikkje
oppfattast som eit velfungerande lokaldemokrati.
Folkerøysting og innbyggjarundersøking
Desse tilbakemeldingane går som råd til kommunetyret direkte. Rådmannen registrerer at det i
innbyggjarundersøkinga er eit fleirtal for å slå kommunen saman med andre kommunar. I
folkerøystinga er det fleirtal mot aktuelt alternativ som er framforhandla. Spørsmål om endra
kommunestruktur er komplisert og uoversiktleg og det er viktig at kommunestyret har ei
heilskapeleg tilnærming og vurdering av spørsmålet basert på alle moment av betydning. Det er
kommunestyret som fattar vedtak og som i ettertida må ta ansvar for denne beslutninga.
I drøftingar i kommunestyret no i haust har rådmannen antyda at det burde vore gjennomført ei ny
innbyggjarundersøking. Ny intensjonsavtale var klar no i starten av januar med frist til å sende
kommunestyrevedtak til fylkesmann og departement i midten av januar. Det er ikkje kapasitet og tid
til å gjennomføre ei ny folkerøysting basert på konkret intensjonsavtale no før endeleg vedtak. Om ei
innbyggjarundersøking skulle ha relevans, så krev dette informasjon om alternativ, om aktuell
intensjonsavtale og om dei fakrorane som styrer og påverkar val kommunestyret no må ta.
Samanslåing Selje - Eid
Intensjonsavtale og konsekvensar ved samanslåing
Vedlagt intensjonsavtale liknar på den som vart framforhandla mellom Eid og Gloppen og mellom
Eid, Vågsøy og Selje i 2015. Avtalene er intensjonar og verdiar som skal leggjast til grunn i arbeidet
med å byggje ein ny kommune. Alle kommunar kring Selje har utfordringar av ulikt slag og vil møte ei
krevjande framtid med å sikre det som er omtala over i vurderingstema her. For å sikre tenester,,
kvalitet og utvikling må kommunane rasjonalisere som del av ein samanslåingsprosess. For å sikre
grunnleggjande helsetenester, barnehage og skule så vil antalet arbeidsplassar og kostnader til
administrasjon måtte reduserast. Selje har ein god posisjon i forhandlingar om plassering av
fellestenester fordi vi kjem relativt godt ut av endringa i inntekt systemet, vi etter kvart vil ha
økonomisk balanse og fordi vil så langt i forhandlingar om intensjonsavtale har fått gjennomslag for
fordeling av arbeidsplassar i dei ulike kommunehusa. Som nemnt over, vil auken i kommunale
arbeidsplassar skje lokalt og i stor grad i helse og omsorgssektoren.
Einaste reelle alternativ no er ei samanslåing med Eid. Ei samanslåing med Eid vil skape auka tryggleik
for tenester som i dag er svært sårbare , det vil gje oss samla ei kraftig økonomisk drahjelp i form av
eingongstilskot og stimuleringstilskot til endring og utvikling. Det vil samla betre inntekstgrunnlaget
for kommunane, vi vil i felleskap kunne nytte kritisk kompetanse i heile den nye kommunen og vi vil
kunne rasjonalisere for å oppretthalde tenester direkte til innbyggjarane våre.
Vi skulle etter rådmannen sin vurdering ha slått saman fleire kommunar. Selje og Eid vil kunne danne
ein ny kommune på under 9000 innbyggjarar. Denne er liten i høve til å ta ansvar for oppgåver innan
IKT, helse som vi i dag har interkommunale ordningar for å handtere. Den kan også verte liten i høve
det å sikre krevjande nye oppgåver utan å vere avhengig av nye/utvida interkommunale
samarbeidsordningar.
Økonomi
Den nye kommunen sin økonomi
Kommuneøkonomien set grenser for kva oppgåver kommunane kan ta på seg og korleis
oppgåvene blir løyste. Det er ikkje mogleg å seie noko sikkert om korleis denne økonomien blir, men
det vi veit er følgjande:
For å legge til rette for overgang til ein ny kommune for kommunar som slår seg saman, vil regjeringa
nytte positive økonomiske verkemiddel som kan stimulere til kommunesamanslåingar i
reformperioden.
Departementet vil dekke nødvendige eingongskostnader ved samanslåinga etter ein standardisert
modell. Kommunar som slår seg i hop, vil kunne få reformstøtte for å lette overgangen til ein ny
kommune, og dagens ordning med inndelingstilskotet vert vidareført.
Inntektssystemet
I tabellane nedanfor er det gjort berekningar for verknader i inntektssystemet for samanslåing av Eid
og Selje.
Berekningane er utarbeidde basert på 2017 inntektssystemet, og grunnlaget er etter avtala om nytt
inntektssystem mellom regjeringspartia og Venstre, samt kommuneprp. 2017 og statsbudsjettet
2017. Samanlikning mellom dagens kommunar og samanslåing (tabell endring overføring
inntektssystemet) er illustrert med ei samanslåing gjeldande frå 2017. Ettersom inndelingstilskotet er
berekna slik inntektssystemet er i 2016, vil det vere endringar i inntektssystemet fram til eit ev.
tidspunkt for samanslåing som vil påverke differansar i rammetilskotet mellom dagens kommunar og
ev. ei ny kommune.
Presiserer at det ikkje er teke omsyn til at:
· Ei kommunesamanslåing vil kunne gje utslag i sone- og nabokriteriet i utgiftsutjamninga, slik at
den nye kommunens kriterieverdi ikkje er lik summen av kriterieverdiane for dagens
kommunar. Dette er eit utslag som det ikkje er mogleg å føreta berekningar for, då det vil
krevje at SSB føretek nye berekningar for ny kommune (dette er eit betalt oppdrag frå SSB). Det
er særleg utslag for sone-kriteriet som kan gje størst utslag i utgiftsutjamninga.
· Det kan ev. vere andre element enn skatt og rammetilskot som blir påverka av ein
kommunesamanslåing (t.d. arbeidsgjevaravgift, tilskot inndelt etter distriktspolitiske
verkeområde og landbruksstøtte)
Vidare må ein vere merksam på at dei berekningar som er gjort er ei isolert analyse for aktuelle
kommunar, der resten av kommune-Norge er som i dag. Blir det fleire kommunesamanslåingar i
landet vil dette påverke storleiken på samla inndelingstilskot, og finansieringsbehovet for dette.
Dette vil igjen kunne påverke rammeoverføringane til kommunane, slik at resultatet blir annleis enn i
dei vedlagte berekningane.
1. Berekning knytt til inndelingstilskot ved samanslåing Eid og Selje:
Etter 15 år blir kompensasjon ved inndelingstilskot trappa ned med 1/5 pr år og fell bort etter 20 år.
2. Utslag inntektssystemet ved samanslåing Eid og Selje:
Sum endring i inntektssystemet:
Sum vinst/tap i 20-årsperioden og vidare utover:
Gjennom inntektssystemet vil den nye kommunen (Eid-Selje) få ein berekna årleg vinst på kr 0,955
mill i 15 år frå år 2020. Dette utgjer ein samla vinst på kr 14,3 mill dei fyrste 15 åra. Frå år 16 vert
inndelingstilskotet trappa ned med 1/5 årleg i 5 år. Då får den nye kommunen eit årleg tap. Tapet i
år 16 vil vere på kr 2,0 mill som vil stige til kr 14,1 mill pr år frå år 20. Dette vil skape store
utfordringar for den nye kommunen. Med om lag 9000 innbyggjarar, vil det vere nær umuleg å
hente ut stordriftsfordelar på kr 14,1 mill årleg. Dette vil krevje store omleggingar i tenesteytinga i
kommunen. På grunn av dette må den nye kommunen alt frå fyrste år setje av midlar til
disposisjonsfond for å vere i stand til å møte nedtrappinga frå år 16.
Andre økonomiske verkemiddel
Eingongstilskot
Kommunar der det blir gjort nasjonale vedtak for samanslåing i reformperioden frå dekka
eingongskostnader og utbetalt ei reformstøtte etter standardiserte modellar.
Dekning av eingongskostnader (utbetalt etter nasjonale vedtak i 2017):
Eid – Selje: 20 mill. kroner (2 kommunar og 8 854 innb. pr. 2016)
Reformstøtte (utbetalt når det blir ein ny kommune):
Eid – Selje: 5 mill. kroner (8 854 innb. pr. 2016))
Regionsentertilskot
Frå statsbudsjettet 2017:
I kommuneproposisjonen for 2017 ble det foreslått et nytt tilskudd til mellomstore kommuner som
slår seg sammen, og som dermed vil utgjøre et sterkere tyngdepunkt i sin region. Det ble varslet at
det settes av 100 mill. kroner til ordningen i 2017 (halvårsvirkning). Fra 2018 vil tilskuddet utgjøre 200
mill. kroner. Departementet foreslår at følgende kriterier legges til grunn for regionsentertilskuddet i
2017:
– Tilskuddet går til kommuner der det fattes et nasjonalt vedtak om sammenslåing i perioden for
kommunereformen.
– Tilskuddet går til kommuner som slår seg sammen, og som etter sammenslåingen får over 9 000
innbyggere.
– Kommuner som mottar storbytilskudd kan ikke samtidig motta regionsentertilskudd.
Det foreslås at tilskuddet tildeles dels med en sats per innbygger, dels med en sats per sammenslåing.
Satsene settes slik at 40 pst. av det samlede tilskuddet fordeles med lik sats per innbygger, mens 60
pst. fordeles med lik sats per sammenslåing.
Satsene vil bli beregnet når de nasjonale vedtakene om sammenslåing er fattet i 2017.
Budsjettforslag: Det foreslås en bevilgning på 100 mill. kroner i 2017.
Det betyr at tilskot først blir kjende etter at nasjonale vedtak om samanslåing er gjort i 2017.
Tilskot infrastruktur
I framlegg til statsbudsjett vart det sett av 100 mill. kroner i 2017 til infrastrukturtiltak til kommunar
som slår seg saman. I budsjettforliket og behandling av endeleg budsjett vart denne summen auka til
150 mill. kroner. Dette er midlar kommunane må søkje på.
Overgangsordningar
I statsbudsjettet for 2017 foreslo regjeringa å innføre ei overgangsordning til kommunar som slår seg
saman, men som midlertidig vil få redusert basistilskot i perioden fram til samanslåinga trer i kraft og
dei mottek inndelingstilskot på vanlig måte. Det ble lagt til grunn at ordninga omfatta kommunar der
det blir fatta eit nasjonalt vedtak om samanslåing i reformperioden, og at disse kommunane skal få
full kompensasjon for en eventuell reduksjon i basistilskotet frå 2016 til 2017 som følgje av
innføringa av nytt inntektssystem i 2017. I beregninga av ordninga skal det takast omsyn til at delar
av denne reduksjonen blir kompensert gjennom inntektsgarantiordninga (INGAR).
Eid og Vågsøy får etter nytt inntektssystem frå 2017 reduksjonar i basistilskotet. Basistilskotet i 2017
er pr. kommune 15,2 mill. kroner. Eid får eit gradert basistilskot på 10,2 mill. kroner (15,2x0,67) og
Vågsøy 9,9 mill. kroner (15,2x0,65). Overgangsordninga kompenserer for reduksjon i basistilskot frå
2016 (13,2 mill. kroner) til det nye basistilskotet i 2017, for Eid 3 mill. kroner og Vågsøy 3,3 mill.
kroner. Begge kommunane får INGAR før finansiering (Eid kr 39 og Vågsøy kr 53 pr. innbyggjar), men
INGAR er negativ for begge kommunane etter finansiering av ordninga. Selje har ikkje gradert
basistilskot etter reduksjon i småkommunetillegget for 2017, og blir derfor ikkje omfatta av
overgangsordninga.
For våre kommunar vil det i høve til inntektssystemet på sikt vere særleg negativt at veksten i
folketalet truleg vil vere vesentleg lågare enn for landsgjennomsnitt. Verkemiddelet våre kommunar
har for ein betre vekst i folketalet vil i hovudsak vere aktiv næringsutvikling.
Innsparingspotensiale ved ei samanslåing?
Sidan det er vurdert som meir kostnadseffektivt å drive ein stor kommune enn ein liten kommune vil
inntektene gå ned frå år 15 etter samanslåing. Det vil vere fleire faktorar som avgjer kva og kor stor
effektiveringsgevinst det er mogeleg å ta ut ved ei kommunesamanslåing. Dei vala kommunane tek
med omsyn til organisering av administrative funksjonar vil mellom anna vere viktig.
Ei kommunesamanslåing kan gje grunnlag for å hente ut stordriftsfordelar ved meir effektiv
administrasjon og tenesteproduksjon. Erfaringane frå tidlegare kommunesamanslåingar viser at det
er størst effektiviseringspotensiale for ein administrativ og politisk organisasjon, og at ein unngår
doble funksjonar, oppgåver, rutinar og system på ulik område.
Dei minste kommunane har klart høgare utgifter per innbyggar, noko som gjer at det er størst
effektiviseringspotensiale i det å slå saman små kommunar. Når ein nærmar seg kommunestorleikar
på 15-20 000 tusen innbyggarar, viser det seg at stordriftsfordelane knytt til administrasjon i stor
grad er realisert. (Telemarksforskning).
I tillegg til innsparing i administrasjon vil ein samanslegen kommune også kunne hente ut
innsparingsgevinstar på tenesteområda gjennom realisering av stordriftsfordelar og harmonisering
av utgiftsnivået. Ein skal ikkje undervurdere innsparingspotensialet innan tenesteområda, men
erfaringar tilseier at det er vanskeleg å hente ut direkte økonomiske effektiviseringsgevinstar for
fyrstelineteneste, spesielt for teneste der nærleik til innbyggarane er viktig.
Og som vi ser av tabellane ovanfor, så må den nye kommunen ha oppnådd ei årleg innsparing i drifta
på kr 14,1 mill frå år 20 etter samanslåinga.
Fylkesmannen si endelege tilråding for kommunestruktur
Fylkesmannen si endelege vurdering og tilråding for kommunestrukturen
Fylkesmannen kom med si oppdaterte vurdering og tilråding for kommunestrukturen i Sogn og
Fjordane 09.01.17. «Med grunnlag i lokale prosessar med vedtak etter 01.10.2016 i
kommunereforma, kjem Fylkesmannen med følgjande oppdatering av tilrådinga: Vi tilrår
samanslåing av kommunane Selje og Eid frå 2020. Som alternativ held vi fast på tidlegare tilråding
om samanslåing av Selje og Vågsøy.» Fylkesmannen gir uttrykk for at den beste løysinga er at
kommunane Vågsøy, Selje og Eid slår seg saman til ein ny stor kommune, men sidan reforma er
basert på friviljuge løysingar, så ønskjer ikkje Fylkesmannen å tilrå dette. Det er ikkje grunnlag for å
seie at det stengjer for ei fornuftig samanslåing om ikkje Vågsøy blir med. «….. ein ny kommune
mellom Selje og Eid kan bidra til å sikre betre og likeverdige tenester til innbyggjarane. Det vert
lettare for den nye kommunen å skaffe tilstrekkeleg kapasitet og relevant kompetanse, ein meir
berekraftig økonomi og eit styrka lokaldemokrati. Gjennom intensjonsavtalen ligg det til rette for å
utvikle eit funksjonelt område for ei heilskapleg samfunnsutvikling, både lokalt og regionalt.Vidare
bygging og etablering av den nye kommunen må skje på grunnlag av intensjonsavtalen som er
inngått mellom kommunane.»
Den optimale løysinga ?
Det er no lite realistisk å dra med Vågsøy inn i ein ny kommune. Frå rådmannen sin ståstad ville ein
ny kommune med Eid, Selje og Vågsøy vore optimalt. Dette ville skapt ein kommune på kring 15.000
innbyggjarar med god balanse på næringsliv og eit tyngdepunkt på kysten. Ein slik storleik ville gitt
stabilitet og robustheit til også å ta på seg nye oppgåver.
Vi ser no stort engasjement både mellom kommunar og internt i kommunane. Det negative
engasjementet på Bryggja området og søre delar av Selje ville vore unngått i ein slik struktur. Etter
rådmannen si oppfatning er dette engasjementet følelseslada og i liten grad tufta på vurderingar av
kva kommune som vil vere best egna til å møte framtida i eit lengre perspektiv. Ein slik kommune
ville hatt ein storleik som var i tråd med reforma sin opprinnelege intensjon, den ville gjeve ein
balansert næringstruktur og vore av ein storleik som kunne vore eit tybgdepunkt i vidare
forhandlingar mot sør og nord for etablering av samarbeid langs kysten.
I møte mellm Flora, Vågsøy, Bremanger og Selje 10.01.17 kom det tydeleg fram frå dei andre
kommunane si side at den overordna målsetjinga no er å etablere og utvikle eit forpliktande
samarbeid på tenester med sikte på ein ny kommune på kysten. For Selje sin del vil det ikkje vere ein
funksjonell ny kommune. Kommunesenteret vil då naturleg verte lagt til Florø med ein reiseavstand
med bil på ca 3 timar inkludert ferje. Alternativet er også på kort sikt urealistisk med dei
vurderingane Bremanger har gjeve utrykk for.
Konklusjon
Rådmannen tilrår Selje kommunestyre å vedta å byggje ein større og meir robust kommune for
framtida saman med nabokommunar. Tilrådinga byggjer på ei heilskapeleg vurdering der føremålet
er å sikre grunnleggjande tenester til innbyggjarane og samtidig etablere ein kommune som er i
stand til å utvikle lokalsamfunna og sikre befolkningsvekst. Det er ein klar risiko for at Selje
kommune aleine i periodar i framtida ikkje klarar å gje likeverdige tenester som i større kommunar
innan ei rekkje felt som helsetenester, barnevern, rus, psykiatri. Etter rådmannen sin vurdering vil ein
ny kommune beståande av Eid, Selje og Vågsøy ha storleik og kapasitet til å sikre drift og kvalitet på
tenestene, vekst og utvikling både på kysten og mot meir sentrale delar av Nordfjord.
Slik situasjonen no framstår vil konklusjonen vere at Selje og Eid kommunar vert slått saman til ein ny
kommune.
Selje kommune
Arkiv:
FE - 140, FA - L12,
HIST - 14/427
JournalpostID:
17/44
Reidar Sandviknes
Saksbehandlar:
Saksframlegg
Saksnr.
003/17
004/17
Utval
Planutvalet
Råd for eldre og funksjonshemma
Møtedato
12.01.2017
17.01.2017
Forslag til kommuneplanen sin arealdel. Utlegging til 2. gangs høyring og
offenteleg ettersyn
Bakgrunn for saka:
I møte den 22. juni 2016, PU sak 01/16, vedtok formannskapet å legge kommuneplanen sin
arealdel ut til offentleg ettersyn, med særskilt nemnde endringar/tillegg, sjå vedlagt møtebok frå
møtet. Høyringstida vart sett til 2.7.2016 -26.08.2016.
Kommuneplanen vert no lagt fram for planutvalet for vedtak om utlegging til nytt offentleg ettersyn.
Rådmannen sitt framlegg til vedtak:
Med heimel i plan- og bygningslova § 11–14 blir forslag til kommuneplanen sin arealdel for Selje
kommune 2016–2028 lagt ut til 2. gongs offentleg ettersyn og sendt på høyring i minimum 6 veker
med endringar slik det går fram i vedlegg 1,2,3 og 4. (Vedlegg 3 og 4 vert ettersendt).
Vedlegg i saka:
06.01.2017
06.01.2017
11.01.2017
09.01.2017
09.01.2017
09.01.2017
09.01.2017
09.01.2017
12.01.2017
12.01.2017
12.01.2017
12.01.2017
12.01.2017
Arealdel - samandrag merknader versjon 12.01.17
Arealdel av kommuneplan Selje kommune, dat. 06.01.17
Reviderte føresegner arealdelen til kommuneplanen
10.01.17
Innkomne uttaler etter første gongs høyring på arealdel Selje
kommune
Merknader 14-427 nr. 65-91
Merknader 14-427 nr 92-118
Merknader 16-20008 nr 1-18
Merknader 16-20008 nr. 20-36
Vedlegg 4 Sak i Planutvalet 3/17 - Arealplankart
01 Rev.A_Selje kommune 1_20 000_A0_11.01.17
ATT00001
02 Rev.A_Selje kommune1_20 000_A0_11.01.17
ATT00002
1328840
1328842
1328979
1328874
1328875
1328876
1328877
1328878
1329011
1329010
1329012
1329013
1329014
Saksopplysningar:
Revisjon av kommuneplanen sin arealdel vart fastsett i Overordna planstrategi 2012-2016 i
kommunestyresak 083/12.
Samfunnsdelen vart vedteken 15.04.2015 i K-sak 23/15.
Planprogrammet for arealdelen vart vedteke 15.04.2015 i K-sak 22/15.
Kommuneplanen sin arealdel er den overordna planen for arealdisponering i Selje kommune.
Arealdelen skal vere tett knytt opp til kommuneplanen sin samfunnsdel, som legg føringar for
framtidig samfunnsutvikling i Selje kommune.
Kommuneplanen sin arealdel skal bestå av planomtale, plankart og føresegner. I tillegg kjem vedlegg
som konsekvensutgreiing (KU) og risiko og sårbarheitsanalyse (RO).
Ein gjer merksam på at saksutgreiinga og framlegg til vedtak i hovudsak omhandlar innspela som vi
har fått i høyringa, slik at vi i liten grad kommenterer det som ikkje vert endra i høve PU 01/16.
Kommunen ønskjer ikkje å ha meir enn to høyringar av arealdelen og det er viktig å vere klar på at
det som vert lagt ut til 2. gongs høyring, i praksis er den arealbruken de ønskjer å vedta. Ved 2.
gangs høyring av dokumenta, vil det bli presisert at det ikkje er mogleg å kome med innspel til ny
arealbruk. Det er viktig å vere merksam på at det er eit mål at kommuneplanen sin arealdel skal
rullerast jamleg framover og at det heller blir valt ut nokre tema ved kvar rullering. Det er difor ikkje
slik at det er «kroken» på døra for alltid for innspel som ikkje blir tatt inn i denne revisjonen.
Detaljane i framlegget går fram i:
Vedlegg 1:
Samandrag av alle innkomne innspel i planprosessen og rådmannen sin
vurdering av innspela, basert på KU frå Nordplan.
Vedlegg 2:
KU – tilleggsutgreiing inkl. ROS.
Vedlegg 3:
Justerte føresegner til arealdelen. Føresegnene er justerte etter
gjennomgang av motsegner og merknader frå offentlege etater.
Vedlegg 4:
Plankart
Aktuelle lover, forskrifter, avtalar m.m.:
Plan- og bygningslova § 11-14.
Medverknad før og etter utlegging til offentleg ettersyn:
Kommunen som forslagsstillar har eit særleg ansvar for å leggje til rette for medverknad i
planprosessen, mellom anna i form av elektronisk presentasjon og dialog, jf. pbl. §§ 5-1 og 5-2.
Før formelt møte i planutvalet den 22.06.16, vart det arrangert folkemøte i Grendahuset på
Stadlandet, der frammøtte hadde høve til å stille spørsmål. I høyringsperioden har administrasjonen
vore tilgjengeleg for spørsmål og drøftingar. Vi har hatt møter, samtaler med enkeltpersonar, lag og
organisasjonar når dette har vore ynskjeleg.
Kommunen har i høyringsrunden motteke 75 skriftlege innspel. Fleire av innspela, særleg frå
fylkesmannen og andre offentlege etater tek opp mange tema i sitt innspel.
Alle innspela er samordna i vedlegg 1. Vedlegget gjev ei oversikt over kven som har kome med
innspel, kva innspelet gjeld, kva eigedom innspelet gjeld for og kva som er kommunen si vurdering av
innspelet og om det vert gjort endringar i arealdelen i høve første gongs handsaming. Dokumentet
må sjåast i samanheng med KU.
Nordplan AS har gjennomført KU – tilleggsutgreiing og ROS analyse på endringane og nye areal
(Vedlegg 2 og 3). I tillegg er førsegnene justert i vedlegg 4.
Råd for eldre og funksjonshemma, gjorde i vedtak EF- 011/16 fylgjande vedtak:
·
·
Rådet tilrår at Selje kommune opparbeider adkomst til friluftsområder, serviceanlegg og
badeplassar for menneske med nedsatt funksjonsevne. Viser til skriv, dat. 23.06.16 frå
Fylkeskommunen. Rådet oppfordrar kommunen til at desse tilrettelagde plassane vert lagt inn i
fylkesatlas.
Rådet tilrår at Selje kommune vurderar nytt areal til utvidelse av kyrkjegard tilknytta Selje
kyrkje.
Lokal samfunnsutvikling
Ny arealplan gjev nye moglegheiter for grunneigarane i kommunen. Ved rulleringa av ein arealplan er
det ofte endringar i arealbruken som fører til anna bruk av landbruksjord og auka bruk av sjøområda.
Dette får mykje merksemd både lokalt og frå overordna offentlege etater. Dette er naturleg, fordi
rulleringa av ein arealplan gjev rom for å tenkje framtid som kan gje grunnlag for næringsutvikling og
vekst for kommunen.
Samstundes møter ein interessekonfliktar, og det må gjerast eit val mellom ulike brukarinteresser.
Rett nok handlar mange innkomne innspel om motstand mot planlagd arealbruk for eigen eigedom
eller for omkringliggande eigedomar.
Men vel så viktig å merke seg er det at dei fleste innspela i planprosessen handlar om tankar
og ynskjer om vidareutvikling av eigen eigedom, eller vidareutvikling av fleire eigedomar/ område i
fellesskap med andre.
Rulleringa av arealdelen gjev såleis nye moglegheiter for innbyggjarane i kommunen, då kommunen
gjer vurderingar heilt ned på detaljnivå for den enkelte eigedom når grunneigaren kjem med innspel
om dette.
Mange av innbyggjarane i kommunen bur på gardsbruk og eig store areal som er lagt ut som
landbruks-, natur- og friluftsføremål i Selje kommune.
Fleire av desse har spelt inn ynskje om å kunne dele frå bustadtomter til nær familie og andre som
ynskjer å flytte til bygda. Andre ynskjer å kunne drive ulike attåtnæringar i landbruket på garden, i
form av utleigehytter og entreprenørverksemd. Og andre ynskjer å skilje frå nokre hyttetomter.
Vi har forsøkt å etterkomme ynskja så lang råd er, ved å leggje delar av eigedomane ut til landbruks-,
natur- og friluftsføremål med høve til spreidd utbygging av bustadar, av fritidsbygg, av næringsbygg
eller ein kombinasjon av desse føremåla. Slike enkeltutbyggingar kan gjerast utan utarbeiding av
reguleringsplan, noko som gjer at mindre næringar kan starte opp utan tunge og dyre reguleringsprosessar i forkant. Vi ser likevel at Fylkesmannen tek atterhald om å krevje reguleringsplan ved
nokre høve.
Tilsvarande har det kome inn mange ynskjer om etablering av småbåtanlegg, molo, naust eller sjøhus
på eigedomar som går ned til sjø. Enkelte ynskjer å etablere næring i form av utleige av båtplassar
eller sjøhus og andre ynskjer å etablere naust og molo til eige bruk. På nokre av desse sjønære
eigedomane tilrår rådmannen utbygging i samsvar med innkomne innspel, og normalt vil slike tiltak
kunne gjennomførast utan krav om reguleringsplan frå kommunen.
I våre vurderingar må vi legge Plan og bygningslova og anna lovverk til grunn for å treffe rett vedtak.
Vi har og klare føringar frå fylkesmannen og fylkeskommunen og andre offentlege etater som
stoppar forslag dersom det ikkje ligg innafor lovlege rammer. Difor vil nok ein del oppleve at deira
krav ikkje vert innfridd.
Vurdering:
Uttaler /motsegner frå Fylkesmannen og andre offentlege etater er presentert i ein kortversjon i
vedlegg 1 under overskrifta : «Uttaler frå offentlege etater» . Her står og administrasjonen sin
vurdering eller det vert vist til konsekvensutgreiing (KU) /Nordplan.
På same måten er innspela frå privatperosonar/lag , organiasjoner etc lista opp i vedlegg 1 under
overskrifta «Uttaler frå private , lag og organisasjoner »
Vedlegg 1 og nye konsekvensutgreiingar (2 og 3) er såleis dei sentrale dokumenta for dei endringane
rådmannen vil føreslå etter 1. høyring.
I følgjande sakutgreiing vil innspela ikkje bli gjennomgått på nytt då ein finn innspela og rådmannen
sin vurdering i nemnde vedlegg. Vi vil likevel kort liste opp dei forslaga vi har til endring i høve 1.
gongs høyring. Det vil då vere lettare å finne fram til aktuelle dokument (KU), for å lese bakgrunn for
endring.
Dei største endringane er knytt motsegner frå Fylkesmannen og andre offentlege etater.
Innspel frå enkeltpersonar som gjeld enkelteigedomar eller mindre område har og ført til nokre
endringar.
Masseplassering og nye næringsareal i samband med Stad skipstunnel:
Masseplassering/næringsareal i samband med Stad skipstunnel har fått størst merksemd og har vore
det mest krevjande å få inn i plankartet.
Fylkesmannen har motsegn til fleire av næringsareala, og har stilt krav om at kommunen gjer ei
alternativ- og behovsvurdering som grunnlag for revidert planforslag. Det er er også vist til mangelfull
vurdering av alternativ på land og eventuelt sjødeponi.
Fylkesmannen har stilt spørsmål ved det store omfanget av fyllingsareal i sjø, og vist til at fleire av
områda manglar konkrete planar. Det er heller ikkje gjort nok vurderingar av forhold i sjøareal slik
som grunntilhøve, straum og kor mykje masse som må til samt konsekvensar ved å ha mange
fylllingsareal ståande ubygde over tid. Det er stilt rekkefølgekrav for utfyllingane.
Kommunen har hatt fleire møter med Fylkesmannen, der målet har vore å finne løysingar som
Fylkesmannen kan akseptere, samtidig som kommunen får tilfredstillande resultat. Dette har for
nokre områder vore ei krevjande øving. Det er viktig å vere klar over at dersom vi ikkje blir samde
med Fylkesmannen, og kommunen står på sitt, er alternativet å sende saka vidare til depertementet.
Dette kan ta tid og vi kan bli for seine i høve uttak av tunnelmassene.
Kommunal prioritering av tiltak for mottak av massar
Etter «forhandlingar» med Fylkesmannen vil rådmannen føreslå desse næringsområda som føreset
masser frå Stadskipstunnel:
Kommunen vil prioritere hutigbåtkai og næringsområde i Hamreosen, fleirbrukshamn Leikanger og
næringsområde Hatlenes. Kommunen vil sjølv stå for reguleringa og prosjektering areala i
Hamreosen.
Fleirbrukshamna i Leikanger og næringsområdet på Haleneset vil måtte utviklast og regulerast av
næringslivsinteresser i kommunen.
I Moldefjorden vil Berstad bli prioritert, då grunneigarar er i gang med planarbeid.
Kommunen vil også prioritere massar til etablerte verksemder som har behov for utvidingsareal.
Verksemdene må sjølv regulere sine areal og prosjektere tiltaka samt etablere mottaksapparat for
massane. Aktulle verksemder er Fiskevegn as på Flatraket og Pelagia Selje as i Moldefjorden.
Kommunen legg til rette for at ein kan mellombels lagre masser på Kjøde og i Gorgenesvika,
dersom det viser seg at det blir masseoverskot som følgje av at prosjekt ikkje blir realisert. Som
siste utveg opnar ein for djupvassfylling i Moldefjorden, dersom masseoverskotet blir så stort
at det ikkje er mogleg å mellomlagre for framtidige prosjekt.
Oppsummering av prioriteringane:
1. Hutigbåtkai og næringsområde i Hamreosen
2. Fleirbrukshamn Leikanger
3. Næringsområde Hatlenes
4. Fiskevegn as på Flatraket og Pelagia Selje as i Moldefjorden.
5. Næringsområde og småbåtanlegg Berstad
6. Mellombels deponiområde Kjøde og Gorgenesvika
7. Djupvassdeponi Moldefjorden
Årsheim:
Fylkesmannen ber om at føreslått næringsareal vert teke ut av planen på grunn av av stor konflikt
m.a. med natur, landskap og friluftsinteresser i eit frå før urørt natur/ strand-område (jf.
konsekvensut- greiinga). Kommunen ønskjer å legge til rette for mindre småbåtanlegg med
naustområde og hytter på Årsheim på gbnr. 11/4. Det blir foreslått å utvide område BKB5 mot nord i
sjøarealet, slik at det kan leggast til rette for småbåtanlegg.
Arealendringar pga andre motsegner KU s. 22
Kloster Ersholmen KU s. 22.
Fylkeskommunen og fylkesmannen har reist motsegn til området, og kommunen har
valt å
imøtekome denne ved å ta arealet ut av planen. Annan lokalisering event. på
fastlandet må
vurderast ved seinare revisjonar av arealplanen.
Byggeområde. KU s. 22
· Område for fritidsbustader på Otneimsneset BFR11, er endra slik at det no vert lagt ut til
LNFspreidd utbygging med inntil 2 tomter og byggegrense til sjø på 30 meter.
·
Området BFR4 Venøya, endra til LNF-spreidd utbygging med 5 tomter til fritidsbustader og krav
om byggegrense til sjø på 30 meter.
·
Årsheim BKB5 utvida og opna for småbåtanlegg, byggegrense sjø 30 meter.
·
Byggeområdet på Apalset blir endra slik at det blir lagt inn 5 tomter til utleigehytter og 5
ordinære tomter til hytter, og ei bustadtomt.
LNF – spreidd utbygging, KU s. 22
For Drage blir området kun opna for bustadbygging, det same gjeld for Hoddevik. I Hoddevik er
elles omfanget redusert til 5 bustadtomter, og området LS7 går ut medan LS8 er utvida til å
omfatte gbnr 46/13.
Massetak Sandvikeidet KU s. 22:
Området er redusert og avgrensa i tråd med tidlegare løye. Vilkår om uttak utanom
hekketida for raudlisteart,dvs perioden 1. jaunar til 1.mai. Løyve til deponering av
massar,
utanom hekketida.
Akvakultur og sjøområda KU s. 22
Eksisterande anlegg blir lagt inn i plankartet med ei sone på 200 meter rundt anlegget som
skal ivareta behovet for fortøyningar mm. Det er ikkje lagt ut nye areal.
Høvelege nye areal må vurderast i eigen kystsoneplan, event. ved neste revisjon av
arealplanen.
Ålegrasenger er vist i plankartet, og fiskerihamnene ligg inne. Fiskerihamna i Ervika var
utegløymd og er no tatt med.
Fareområder, omsynssoner m.m, KU s. 23
· Plankartet er endra i tråd med NVEs merknad med omsyn til aktsemdkart for snø- og
steinsprang, slik at område som ikkje er dekt av andre aktsemkart (NGI,jord og steinskred) kan
klippast vekk frå faresona.
· Skorgevatnet som er reguleringsmagasin er vist som bandlagt område etter vassdraglova.
· Omsynssone taretråling er tatt ut av plankartet pga motsegn og departements avgjerd i
liknande saker om at dette ikkje er lovleg.
· Seljeøya er lagt ut med omsynssone bevaring kulturmiljø. Alle fornminne som er lagt inn i
planen er vist med 5 meter sikringssone.
Endringa av føresegner, KU s. 23
I føresegnene er det gjort endringar og presiseringar knytt til arealbruksformåla. Av nye
moment som er tatt inn er det i hovudsak bestemmelser om:
· Minste uteopphaldsareal
· Byggegrense langs sjø
· Omfang av tiltak/bebyggelse og storleik på tomter
· Kulturminner
Byggeareal utan KU-vurdering, KU s. 23
Fylkesmannen har motsegn til følgjande areal som mangla KU-vurdering:
Kombinertformål, Kviekaia, KU s. 23
Kviekaia gbnr 247/166, vert vidareført som i dag til kombinert formål slik som vist i første
høyringsutkast, og i gjeldane kommunedelplan for Leikanger. Det må etablerast
parkeringsareal, og uteopphaldsareal innanfor eiga tomt. Det ligg til rette for å drive turisme
innanfor formålet.
Gang- og sykkelveg, Nollen, KU s. 26
Samla vurdering og konklusjon
Det er i dag farleg å ferdast for mjuke trafikantar langs fylkesvegen rundt Nollen.
Trafikktryggingstiltak er nødvendig for å sikre trygg ferdsel til viktige friluftsområde som
Sandesanden, småbåthamna, samt å etablere trygg skuleveg. Dagens gang- og sykkelveg
stoppar ved det gamle skulehuset, slik at foreslåtte tiltak bidreg til å utbedre eit trafikkfarleg
punkt og knyte saman busetnaden lenger søraust med Leikanger sentrum.
Det er vurdert til å vere ei betre løysing å legge gang- og sykkelvegen langs stradsona, enn å
skyte seg inn i Nollen sjølv om dette vil medføre noko meir utfylling enn i dag. Det er også
hyggelegare opplevingsmessig å gå langs sjøen enn langs ei utsprengt fjellskjering. I tillegg
unngår ein nærføringsproblem ved forsamlingshuset og får elles direkte tilgang til
badestranda
ved Sandesanden.
Det kan elles leggast til rette for parkering på nedsida av vegen. Der parkerar folk allereie i
dag. Dette kan vurderast samstundes med detaljplanlegging av gang- og sykkelvegen.
Dersom detaljplanlegging visar at gs-vegen likevel bør ligge på oppsida av vegen, for å
redusere omfang av kryssing (må uansett kryss for å nå tak i Sandesanden), kan ein evt
vurdere
å flytte FV ut på fyllinga og legge GS-veg innom.
Turistformål, Vestkapp, KU s. 28
Samla vurdering og konklusjon
Det blir foreslått å legge til rette eit mindre areal til bruk for turist/-reislivsnæring, i tilknyting
til etablert parkeringsplass. Deler av etablert parkeringsareal ligg innanfor verneområde, og i
forslaget legg ein opp til at dette arealet blir vidareført som parkeringsformål. I aust tangerer
forslaget inn på område for kystmyr, men det er heilt i utkanten og bidreg ikkje til
fragmentering eller punktering av myrarealet. Det er vidare lagt vekt på å samle inngrepa mest
mogleg. Forslaget er vurdert til å gi liten til ingen negativ verknad for naturmangfaldet. Det
girpositiv verknad for turisme, og for utøving av friluftsliv. Det kan også gi muligheit til auka
profilering av Vestkapp-platået som reiselivsmål.
Arealet er lagt ut til næringsformål, og justert i forhold til første gongs høyring.
Nye areal:
Hytteområde, Hoddevikfjellet, KU s. 31
Samla vurdering og konklusjon
Heile Hoddevika og store deler av Hoddevikdalen er reistrert som viktig nasjonalt
kulturlandskap. Dersom ein skal tillate ei viss utvikling av turisme i bygda, må ein akseptere
at deler av dette kulturlandskapet blir nedbygd. Det blir då viktig å finne område som er minst
sårbare. I og med forslag til hytteområde ligg nær fylkesvegen og i den smalere og øvre delen
av dalføret, blir areal som er mindre såbare nytta og dei meir sentrale delane av det opne
kulturlandskapet skjerma.
For å kunne dekke behovet for hyttetomter og ivareta dei viktigare areala nede i dalen, blir
området tilrådd som byggeområde for fritidsbustader . Det blir sett krav om regulering for å
avklare tilkomstveg, byggevolum og byggehøgder. God terrengtilpassing må dokumenterast i
form av snitt og illustrasjonar. Vidare må det takast omsyn til dei etablerte gardfjøsane slik at
avstanden mellom dei og ny bebyggelse ikkje blir for liten, og ein øydelegg opplevelsen av dei
som historiefortellande element. Det bør leggast til rette for felles parkering som er open for
allmen bruk m.a. turgåarar. Event. også legge til rette for stopplomme / utsiktspunkt tett ved. I
reguleringsarbeidet må det vurderast om det er behov for sikringtiltak knytt til elva, og nærare
vurdere plassering av bygningar m.o.t skredfare.
Barmen, LNF- spreiddbygd bustadområde, KU s. 34
Forslaget medfører beslaglegging av eit mindre innmarksareal, men ut over dette få negative
verknader for miljø og samfunn. Kan gi positiv verknad med omsyn til å oppretthalde
busetnaden på øya. Skredfare må nærare vurderast, før det kan bli gitt byggeløyve.
Stave - Korsen, LNF- spreiddbygd bustadområde, KU s. 36
Arealet ligg inneklemd mellom etablert bebyggelse og gir naturleg fortetting i ein etablert
struktur. Det er få negative konsekvensar utover tap av noko beiteareal og slåttemark.
Bustadområdet B6 på Stave går ut og jordbruksareala der blir i stor grad oppretthaldne.
Bustadarealet blir erstatta med LNF-spreiddbygd område for inntil 5 bustadtomter langs
dagens fylkesveg. Sum tilgang og avgang av landbruksareal blir då om lag som ved første
gongs høyring.
Ein bør prøve å samkøyre avkøyrsler for å unngå for mange direkteavkøyrsler på fylkesvegen.
høyring.
Leikanger, parkeringsareal Filadelfia, KU s. 38
Arealet ligg inntil fylkesvegen, inneklemd mellom etablert bustad og forsamlingslokalet til
Filadelfia. Det er ingen konflikt med landbruks- og naturressursar. Arealet er godt eigna til
parkeringsformål for forsamlingslokalet, og blir lagt ut til dette formålet. Parkeringsplassen
bør nytte same avkøyrsel som Filadelfia, og sikre areal til videreføring av gs-veg langs
fylkesvegen
Leikanger, utleigehytte og tursti, Blikkneset, KU s. 40
Samla vurdering og konklusjon
Området har stor verdi som mykje brukt nærfriluftsområde. Tett ved ligg skule og barnehage, i
tillegg til etablerte fritidsaktivtetar som sandvolley og fritidsklubb og større naust-/
småbåtanlegg. Ei enkel tilrettelegging med ein grusa sti rundt neset, kan gjere område meir
tilgjengeleg for alle. Det same gjeld for etablering av grill-/og rasteplass.
Hyttebygging vil derimot medføre markerte inngrep i terrenget som i dag har sin største
kvalitet som ubygd areale i eit elles tettbygd område. Saman med etablering av
bubiloppstilling
vil utbygging legge beslag på ein betydleg del av neset, og redusere kvaliteten
som
friluftsområde.
Utleigehytter og bubiloppstilling vil bidra til å stenge for /redusere allmen ferdsel og delvis
privatisere området. Utleige/bubiltrafikk tett opp til barnehage og privat bustader kan også
vere ein uheldig kombinasjon og gi kjelde til konflikt. På bakgrunn av dette blir areal for
hytteutleige og bubiloppstilling/ teltplass frårådd.
Ev hytteutleige/bubiloppstilling kan ev vurderast som ei mindre utviding i den sørvestre delen
Blautmyra/Leikanger LNF- spreiddbygd bustadområde. KU s. 42
Tomtene er frådelt til bustadformål i 2011. Tomtene har tilkomst og VA-løysing, dei
beslaglegg ikkje dyrka mark eller viktige naturressursar. Det ligg til rette for utbygging
som omsøkt. Arealet blir lagt ut til LNF- spreiddbygd bustadformål.
Næringsområde, Sandviknes, KU s. 44
Samla vurdering og konklusjon
Området er godt eigna til ulike typer næringsformål. Arealet delvis er planert med etablert kai.
Det kan også ligge til rette for å få til ei skjerma småbåthamn her, i ly for ver og vind bak
Sandvikneset. Arealet kan vere eigna som mellombels hurtigbåtterminal for rute mellom
Ålesund – Selje, før skipstunnelen blir bygd. Truleg blir dette anløpet overflødig når skipsleia
vert lagt om. Dersom ein hadde fått til ei mellombels hurtigbåttilbud kan det vere aktuelt å
opprette bussrute frå Leikanger og Selje sentrum, i tillegg til pendlerparkering knytt til haman.
Det er slik det fungerar for båten i Selje i dag, der går buss som ein kan ta frå Leikong som
korresponderar med båten og som då kunne bli ein del av eit samband Ålesund - Bergen.
Arealet blir lagt ut til næringsformål, med krav om regulering.
Massetak, Bogeskaret, KU s.47
Samla vurdering og konklusjon
Arealet ligg med god avstand til etablert bebyggelse og nær fylkesveg. Det er behov for
massetak inntil massar frå skipstunnelen blir tilgjengelege. Her er ingen natur-, kultur eller
skog/ jordbruksareale eller naturmangfald som blir råka. Før arealet kan nyttats må det gjerast
nærare vurdering av skredfaren.
Det må utarbeidast regulerings- og driftsplanar slik at det blir tatt omsyn til
landskapsutforming og konskvensar av inngrep blir vurdert. Vidare må det synleggjerast
korleis avkøyrsle frå fylkesvegen skal etablerast. Massuttaket blir tilrådd avgrensa til uttak i
hovudsak langs fylkesvegen, og å nyttast i ei kort periode fram til skipstunnelen blir
påbegynnt. Det må settast krav om istandsetting/avslutning og etterbruk av arealet. Til dømes
tilbakefylling av jordmasser, etablering av utsiktspunkt/rasteplass eller liknande.