Les meir.. - Strand kyrkjelege fellesråd

Preikestolen
Nr. 2, APRIL 2015 • 76 årg.
KYRKJEblad for HJELMELAND • STRand • forsand
Nr.2 / 2015
Hjelmeland kyrkje..................................3
Adresse:
Postboks 188,
4126 Jørpeland
Neste nummer av
Preikestolen kjem ut
ca. 17. juni.
Frist for innlevering av stoff
4.mai.
Redaksjon:
Redaktør Annbjørg Strøm Haukalid
Tlf. 99476436
ahaukali@online.no
Skifte av kyrkjetenar i Strand................4
Med tradisjonar i bagasjen....................6
Min påskesang.......................................7
Andakten................................................7
Vi er alle sendt.......................................8
Strand menighet og Mali......................9
Fekk oppleva hjelp og godhet.................10
Konfirmant 2015...................................12
Magne Nag
Åshild Hus
Elise Norland Sørheim
Liv Åse Gaard
Anita Grødem
Olav Frantzen
Siv Fossan
Yvonne Langeland Meltveit
Haldis Karine Nilsen
Kva skjer med Den norske
Kyrkja sin
kontaktperson:
Liv Åse Gaard
kyrkja@strand.kommune.no
En prat for livet skal koste lite ..........21
Om det er nokon som
ikkje får PREIKESTOLEN
i postkassa, kan ein kontakte
posten eller kyrkjekontora.
Frivilleg abonnementpris
pr. år kr. 200,Bankgiro: 3205.30.06158
Grafisk formgjeving:
Anita Grødem
anitagrdem@gmail.com
Trykk:
Gunnarshaug Trykkeri
Opplag: 6400
Framsidefoto:
Konfirmanter på tur
Side
4
kyrkja?...................................................16
Side
6
Tro og vitenskap..................................18
Undringas gåve........ ..........................20
Kirkebygg og sambruk.......................20
Side
10
Vallister til soknerådsvalet.................21
Oppslagstavla.......................................20
Slekters gang......................................23
God påsketid!
Me har hatt påskehelg og påskefeiring.
I kyrkja er det ennå påsketid i sju veker fram til pinse.
Måtte påskebodskapen nå inn til oss og visa oss
at dette har me fått som gåve:
Jesus lever, graven brast! Han stod opp med guddomsvelde.
Trøsten står som klippen fast: at hans død og blod skal gjelde.
Lynet blinker, jorden bever, graven brast, og Jesus lever!
Jeg har vunnet, Jesus vant, døden oppslukt er til seier.
Jesus mørkets fyrste bandt, jeg den kjøpte frihet eier.
Åpen har jeg himlen funnet, Jesus vant, og jeg har vunnet!
Salmeboka nr.179.
Annbjørg Strøm Haukalid
2
Hjelmeland kyrkje
I lys av klimautfordringane er analyser av risiko og sårbarheit blitt
ein sentral del av nye byggeprosjekt. Slik tenking er likevel ikkje så
ny som ein kunne tru. Bygdeboka
for Hjelmeland fortel om store utfordringar og vanskelege val i
samband med bygging av ny kyrkje
i Vågen på 1850-talet.
Tekst: Haldis Karine Nilsen
Første halvdel av 1800-talet auka folketalet i Hjelmeland kraftig – frå rundt 2500
til nær 4500! Bygdesoga fortel at det var
trongt om plassen i kyrkja. Kyrkjebygget
var for lite og for dårleg, likevel vert det fortald at så mykje som 1100 personar klarte
å pressa seg inn der ved konfirmasjonar
og visitasar. I skipet hella veggene så
mykje som 80 cm, og «Almuen bivaanede
Gudstenesten med redsel for at den falder
ned over tilhørerne naar stormende vejr
inntræffer og rister Kirken».
I 1848 vert det rapportert at «Selv de som
har Stole, sidde saa trangt at de ofte må
staa udenfor Stolene». Etter mykje att og
fram mellom kommunen og dåverande
private kyrkjeeigar Peder Klengson Døvik,
kom partane i februar 1855 fram til ein
avtale om bygging av ny kyrkje. Den handlekraftige sokneprest Thaulow meinte at
grunnen til at det gjekk så seint, var at både
kyrkjeeigar og fleirtalet i formannskapet
var interesserte i å hala ut tida!
Det var elles nettopp sokneprest Thaulow – tremenning til Henrik Wergeland
– som verkeleg tok fatt for å få nykyrkja
på plass. Han gjekk inn i arkitektrolla, og
med utgangspunkt i hoffarkitekt Linstow
si mønsterteikning nr. 3, skisserte han ny
kyrkje. Nokre viktige omsyn måtte han
ta. Mønsterteikninga til Linstow synte eit
høgt tårn. Thaulow tok ikkje sjansen på
eit slikt tårn, i «orkanaktige østen-storme
vinterstid» var det stor fare for at tårnet
ville rase ned. Difor vart løysinga den me
ser også i dag: Eit lågt, butt tårn.
Brann var ein faktor som var heller meir
aktuell då enn no. Lovverket på den tida
kravde at kyrkja måtte liggja minst 100
alen frå næraste eldstad. Dermed kunne
ikkje nykyrkja liggja der den gamle låg,
men måtte flyttast over på Storåkeren til
Prestegarden på oppsida av elva.
Sokneprest Thaulow
Nykyrkja var ikkje heilt ferdig då ho vart
vigsla i 1858. Det var vanleg å la tømmerbygg stå eit års tid før bordkledninga
kom på. Kyrkjeeigar Per Døvik hadde heller ikkje sytt for å få kyrkjegarden ferdig
opparbeidd. Det drog ut; så seint som i
1869 vert det klaga over mykje stein og
ikkje minst dårleg grøfting. Det førte til
at gravene vart fylte med vatn i regnver.
Ved gravferda til Hallvor Hundsnes i november 1869 var det så gale at folk måtte
stå på kista for å halda ho nede. Dermed
måtte dei få løyve til å nytta den gamle
kyrkjegarden ei stund til.
Private kyrkjer
Flaumfare er elles ikkje nemnd i vurderingane som er gjengjevne i bygdeboka. Men
det var nok klokt å flytte både kyrkje og
kyrkjegard til andre sida av elva; storflaumen i Vågen hausten 1940 tok med seg
store delar av den gamle kyrkjegarden
ut på fjorden.
At også sjølve prestegjerninga ikkje var
heilt ufarleg, kan også nemnast. Sokneprest Thaulow fekk ikkje vera med på
opninga av Hjelmelandskyrkja i september
1858. Han døydde nokre månadar før, som
følgje av eit fall frå hesten på preikereis til
Årdal 2. påskedag.
Johan Gottlieb Thaulow (1797—
1858), sokneprest i Hjelmeland
1829—1858. Han engasjerte seg i
det meste av samfunnsliv, og rapporterte elles til biskop og departement om stoda i Hjelmeland. Særleg
omfattande er rapporten frå 1840.
Etter reformasjonen i 1537 vart
kongen eigar av alle kyrkjer i landet.
Seinare, då kongen trong pengar,
vart brorparten av kyrkjene selde
til private. Dette skjedde for alle dei
tre kyrkjene i Hjelmeland i 1725.
Kyrkjene var investeringsobjekt,
eigarane fekk inntekt av kyrkjetiende
og landskyld frå jordegods som
høyrte til. Dei dreiv kyrkjene for
eiga rekning og risiko. Til gjengjeld
skulle dei stå for vedlikehaldet. Per
Klengson Døvik kjøpte Hjelmeland
kyrkje i 1819 for 200 spesidaler.
Han var kyrkjeeigar heilt fram til
1872 då kommunen overtok for 1100
spesidaler. Årdal kjøpte attende si
kyrkje i 1851, og Fister så tidleg
som i 1844.
Kjelde: BRANDAL TRYGVE: Hjelmeland
Bygdesoge 2 1800—1990, Hjelmeland kommune 1994
3
Skifte av kyrkjetenar i Strand
- Jan Guttorm går, Inge Andre kjem
Preikestolen har hatt ein prat med
både avtroppande og påtroppande
kyrkjetenar.
Jan Guttorm Sædberg er ekte
strandbu, fødd og oppvaksen på
Heia, kor han budde til for om lag
åtte—ti år sidan. Då flytta han til
Alsvik der kona er frå, og dei overtok
ein eigedom i hennar familie. Jan
Guttorm er eit kjent ansikt både
i Strandakyrkja og i Jørpeland
kyrkje, men nå sluttar han av etter
om lag 20 års teneste som kyrkjetenar i Strand.
Tekst: Magne Nag
Bilete: Trond Hjorteland
Før han tok til som kyrkjetenar, arbeidde
han som mange strandbuar, fleire år på
Stålverket. I tillegg har han vore innom eit
par andre bedrifter i Strand.
Kvifor søkte du i si tid stillinga som
kyrkjetenar?
På det tidspunktet då stillinga vart lyst
ut, var eg ledig på arbeidsmarknaden og
på utkikk etter noko nytt. Det var nok litt
tilfeldig at eg søkte, og eg hadde ikkje
heilt oversyn over kva arbeidsoppgåver
som låg til stillinga.
Kva har arbeidsoppgåvene dine vore?
Å vera kyrkjetenar er ein svært allsidig
jobb. Arbeidsoppgåvene er varierte, og
det fører til at arbeidet vert interessant,
og dagane går fort. For å nemna nokre av
oppgåvene, så er vedlikehald og stell av
begge kyrkjene og andre bygningar tilknytt
kyrkja ein del av stillinga. Det same gjeld
reinhald, skifting av lyspærer og liknande.
I det heile teke er det mi oppgåve å gjera
det triveleg både rundt og i kyrkjene.
Me skal og sørgja for at gravplassane er i
orden, og at det nødvendige arbeidet der
vert utført. Ein skal og vera til stades ved
gudstenester, i bryllaup og i gravferder.
4
Jan Guttorm Sædberg går, Inge Andre Langsholt kjem.
Me skal då vera med i praktiske gjeremål
og sjå til at alt er i orden i kyrkja.
Når du nå ser tilbake, kva har du sett
mest pris på i arbeidet?
Det er vanskeleg å plukka ut ei eller
fleire enkeltoppgåver. Eg har trivst godt
og tykkjer det har vore svært gjevande.
Men dersom eg skal trekkja fram noko,
så har det å møta menneske i ulike livssituasjonar, i glede og i sorg, betydd mykje
for meg både når det gjeld liv og tru. Det
å vera til stades og kanskje kunna vera til
hjelp for nokon i ein vanskeleg situasjon,
har vore viktig for meg.
Det har ennå ikkje heilt gått opp for meg
at eg har slutta, for eg har ennå nokre
oppdrag, og det er knapt ei veke eg ikkje
har vore innom arbeidet etter at eg vart
pensjonist.
Kva skal du fylla dagane med når du
ikkje lenger går på arbeid?
Eg har ingen frykt for at eg skal bli arbeidslaus og gå rundt og kjeda meg. Me
har hus og hage, og ei relativt stor tomt,
så det er nok å hengja fingrane i. I tillegg
har me båt som treng stell og som kanskje
kan verta meir brukt nå som eg får meir
ledig tid. Det er og kjekt å ha tid til overs,
slik at eg kan gi ei hjelpande hand når
borna treng det.
Me takkar Jan Guttorm for praten, og
ynskjer han ei god pensjonisttid.
Den nye kyrkjetenaren heiter Inge Andre
Langsholt. Inge Andre er frå Sarpsborg
og flytta til Jørpeland i slutten av 2014.
Han er eigentleg kunstutdanna, men har
allsidig arbeidserfaring både frå landbruk,
byggebransjen og omsorgsarbeid. Den
siste tida før han flytta til Jørpeland, var
han kombinert vaktmeister og miljøarbeidar ved Varmestova i Sarpsborg, eit
felleskyrkjeleg tiltak for personar med
rusproblem. Frå årsskiftet er han tilsett
som kyrkjetenar i Strand.
Kva fekk deg til å søkja denne stillinga?
Då eg flytta til Jørpeland, var eg samstundes på utkikk etter arbeid. Eg er sterkt
engasjert i kristent arbeid, og då eg såg
utlysinga, tenkte eg at dette var noko
for meg. Her kan eg få vera med i det
kyrkjelege livet samstundes som eg får
mange praktiske oppgåver.
Har du fått oversyn over arbeidsoppgåvene dine?
Etter så kort tid i stillinga kan eg ikkje seia
at eg har det heile og fulle oversynet, men
eg har fått god innføring og opplæring av
dei andre tilsette og av Jan Guttorm, som
nå sluttar.
Arbeidsoppgåvene verkar spanande og
utfordrande. Eg likar allsidig praktisk
arbeid, og eg trivst svært godt med å
arbeida med menneske, så her ser eg at
eg har fått eit arbeid der desse tinga kan
kombinerast.
Kva ynskje og forventningar har du
til jobben?
I tillegg til det som ligg til stillinga i dag,
er det jo spanande prosjekt på gang. Eg
tenkjer då på pilotprosjektet med solcellepanel på Strandakyrkja, og arbeidet
med ny kyrkje på Tau. Eg håpar å bidra i
desse prosjekta.
Mitt ynskje er at kyrkja skal bli eit naturleg
samlingspunkt for heile bygda, og at
kyrkjetenaren skal bli ein slags «offentleg
hjelpar». Eg ser for meg at han kan
møta born og unge og fungera slik som
vaktmeisteren på skulen gjorde i «gamle
dagar».
Pensjonisten Jan Guttorm Sædberg
Er du blitt inkludert på Jørpeland?
Ja, eg har vorte godt motteken, alle er
positive og greie. Men eg har valt ikkje
å engasjere meg i så mykje ennå. Eg vil
nytta tida til å orientere meg litt, bli kjend
og få oversyn over arbeidet.
Kva fyller du fritida di med?
No i starten har det vorte litt tilfeldig. Har
nytta det meste av tida til å bli kjend. Med
min kunstutdanning er eg ute etter eit
lokale der eg kan drive med kreativt arbeid.
Det kan vera ein låve, eller eit uthus, der
eg kan ha ein verkstad, ein stad der eg
kan driva med både maling og keramikk.
Dette er noko eg drøymer om.
Me ynskjer Inge Andre lukke til og Guds
velsigning i arbeidet.
Avtroppande og påtroppande kyrkjetenar.
5
Med tradisjonar i bagasjen
Rasa Paskeviciute frå Kaunas i Litauen har etablert seg med familien
på Melandsmoen i Jøsenfjorden.
I den nye heimen tek ho vare på
nokre av tradisjonane heimanfrå,
og har mykje å fortelja.
Tekst og foto: Haldis Karine Nilsen
Både Rasa og mannen Tomas jobbar på
Gullingen leirskule, og har travle dagar
i sesongen. På leirskulen har dei som
regel ein fast meny med mellom anna
komle på torsdag. Heime hjå Rasa vert
menyen annleis, men potetrettar er ho
van med. – Mykje av tradisjonsmaten i
Litauen er laga av poteter, fortel ho, og
byr gjesten på ein heimelaga potetgrateng
som smakar himmelsk. Ho supplerer med
eit lite fat med oppskore, røykt ribbefett,
vårlauk, rugbrød og salte agurkar. Uvant,
men godt det og.
Litauen er eit katolsk land. Ein reknar med
at rundt 80 % er katolikkar. – Mange eldre
går til messe nesten kvar søndag. Men dei
unge er ikkje så ivrige, fortel Rasa. Familien var heime i Litauen i fjor sommar for å
feira dåp av vesleguten som var fødd året
før. Ho viser fram ein album med bilete frå
ein flott og høgtidleg dåpsfest, med foto
tekne av ein profesjonell fotograf. Kjekke
og gode minne å ha!
Jul og påske er elles – som hjå oss – sentrale familiehøgtider. Ein spesiell, vakker
juletradisjon er skikken med å dela juleoblat julekvelden. Ein juleoblat er eit tynt og
dekorert «flatbrød» i form som ein goro,
bakt av kveitemjøl og vatn. På grunn av
sein postgang, fekk familien i Jøsenfjorden
ikkje julekortet med innlagde juleoblatar
før januar dette året. Men heldigvis hadde
Mørkt rugbrød ,oppskore røykt ribbefett,
vårlauk og salte agurker smakte godt.
«Småsnacks» frå Litauen
6
Rasa Paskeviciute med vesleguten Mykolas tek vare på tradisjonar frå Litauen.
dei litt att frå året før, så julekvelden kunne
gå som planlagd. Julaftan vert det servert
12 retter – noko som markerer enden på
advent som fastetid.
På seinvinteren, på tysdag etter fastelavnssøndag – det me kallar feitetysdag,
feirar folk i Litauen at vinteren er på
hell. «Winter go away» kallar Rasa den
dagen. Dette vert markert med eit slags
karneval med opptog, litt skumle masker,
og brenning av store høydokker. Og så et
alle lappar: Mange nydelege gode lappar
med smør og gjerne sirup. At karneval
betyr «farvel til kjøt» og har sin plass
før askeonsdag og fastetid, er noko me
helst har gløymt i vår kvardag. Rasa er litt
overraska når det er invitert til karneval på
Fjordahuset lengst ut i mars…
Februar byr elles på Litauen sin nasjonaldag, som er 16. februar. Det var då landet
fekk att sitt sjølvstende etter 1.verdskrigen.
Rasa planlegg påsken når me har denne
praten, og førebur det som må til ved
koking og dekorasjon av egg. Dette krev
mykje laukblad, og mønsteret er anten
påført med voks, eller ved å feste blomeblad og liknande til egget. Egget vert
pakka inn i laukblad og trekt over med ein
strømpe. Og deretter hardkokt. Dette gjer
dei påskeaftan. Så er egga klare til fyrste
påskedag. I Litauen tyder påskemorgon
tidleg messe, og aktivitetar med familien.
Til dømes skal ein finna ut kven som har
det sterkaste egget, eller kva for eit som
trillar lengst.
Palmesøndag byr også på vakre skikker.
Det er vanleg å ta med seg til messe grøn
pynt og fine «bukettar» med strå og turka
blomar. «Verba» vert desse greinene kalla.
Rasa fortel at ein kan få kjøpa slike på
«easter bazar», ein «påskebasar» som
har eit litt anna konsept enn den som finn
stad i Jøsenfjorden.
Ho fortel også om andre merkedagar
gjennom året, nokre av dei kjenner me frå
før, andre er meir framande. Spennande
er det i alle fall å høyra. Me har noko å
læra me og!
Les meir:
http://no.wikipedia.org/wiki/Juleoblat).
http://www.misjonsselskap.no/sider/tekst.
asp?side=2800
ht tp:// w w w.ausrasfoto.c om /
blogg/2014/04/11/dap-i-litauen/
Fakta om Litauen:
Hovudstad: Vilnius
2,9 mill innbyggjarar, flateinnhald
65 300km2
86% kristne (80% romersk-katolsk,
5% russisk-ortodoks, 1% andre)
Offisielt språk er litausk, men ein
del er russisk- og polskspråklege.
Andakt
Min påskesang
Av Mona Bjerga
Påskens budskap har gjennom tusener av år blitt formidlet
gjennom sang og musikk. For
mange, inkludert meg selv, er
salmer og sanger et enormt viktig verktøy i tilbedelsen av Gud.
I bønn og samtale med Gud kan
våre egne ord ofte føles knappe
eller utilstrekkelige. Da er det
fantastisk å ha en skattkiste av
sanger skrevet av andre kristne
som på sin måte har uttrykt sin
bønn, takk og lovsang til Gud.
En av de sangene som nærmest
står på «repeat» hjemme hos
meg for tiden, er «Fullkommen
majestet» sunget og skrevet av
lovsangslederen David André
Østby. Denne tar oss med rett
inn i påskens kjernebudskap og
feirer Jesus’ fantastiske seier på
korset:
Av Ole Wollert Meyer
Redningsaksjon i Hunnedalen
Påskeaftan 2008 skjedde det noko eg
aldri vil gløyme.
På veg heim, etter ein flott dag i Sirdalen.
Det begynte å skumre og det blei kaldare.
Vi passerte rødekors-hytta, men etter
nokre kilometer måtte vi stoppe.
Treåringen i bilen måtte tisse. Og då
hastar det …
Eg stoppa på ein stad eg elles ikkje ville
ha stoppa. Der var nokre slake kurver
på vegen, med midtstripe – ein stad der
bilane held god fart. Men må ein stoppe,
så må ein.
Då vi var ute av bilen, høyrde eg ein lyd.
Fugl? Her, no? Stussa litt og høyrde meir
etter.
Nei, det var ei som ropte. Eg såg meg
rundt, men no var det blitt endå mørkare.
Ingen å sjå.
Etter kvart kom folk frå rødekors-hytta.
Dei prøvde ved hjelp av lys å finne dei
to i fjellsida, men lykkast ikkje. Å komme
opp til dei var heller ikkje mogleg.
Så kom helikopteret. Redninga var nær.
Med varmesøkande kamera vart først
den eine funnen. Eit kraftig lys frå helikopteret gjorde at vi såg den eine oppi
fjellsida. Redningsmannen vart firt ned
frå helikopteret, fekk tak i den eine, for så
å bli heist opp og inn i helikopteret.
Nytt funn med varmesøkande kamera,
og vi såg den andre redninga.
Begge vart berga, og helikopteret drog.
Sterke augneblink!
Og det vart endå meir forsterka då ein av
dei to berga etter eit par dagar ringjer oss
for å takke og fortelje.
Dei var forslåtte og kalde, og sa at vi var
med å berge livet deira.
Død, hvor er din brodd
Kristus har stått opp!
Dødens makt er brutt
Jesus lever!
Fullkommen majestet
Du er kongen som ble skyldig i
vårt sted
I naken skam du led
Din er æren i all evighet
Resten av sangen kan høres på
David André Østbys siste soloalbum «eksplosjon».
Mona Bjerga
Eit nytt rop, tydelegare: «Hjelp!»
Eg skjøna at ropa kom oppe frå fjellsida.
Etter kvart forsto eg at dei var to som sat
fast i fjellsida. Dei var på skitur. Mørkret
var på veg og det vart kaldare. Dei ville
komme seg ned til vegen, men sklei høgt
oppe i fjellsida. Heldigvis klarte dei å
halde seg fast i nokre tre. Ingen returmoglegheit. Dei sa dei ikkje var skada, men
dei kom ingen veg. Svarte fjellsida lengre
ned, med kvite snøflekker rundt om.
Eg ringte politiet, som sette meg over til
redningssentralen. Eg fekk forklart situasjonen og kvar dette var. Dei skulle komme
etter 20—30 minutt. Det var lange minutt
for oss, og heilt sikkert endå lengre for dei
som sat fast oppe i fjellsida. Eg fekk ropt
til dei to, utan å sjå dei: «Helikopter er på
veg». Med to små gutar i bilen ville eg
setje meg inni til dei. «Ikkje dra!», høyrde
eg med intens stemme frå fjellsida.
1.påskedag er eg i Forsand kyrkje, for å
feire Jesu oppstode saman med mange
andre.
Hendinga påskeaftan i Hunnedalen blir
ei sterk påminning om den store redningsaksjonen som hende, då Jesus kom
til jord for å berge oss menneske. Guds
hjarte banka og bankar så uendeleg for
deg og meg, så han gjer det han kan for
å oppsøke deg og meg.
Jesus kom til jord for å berge oss, for å
redde oss som var fortapt.
«For så elska Gud verda at han gav Son
sin, den einborne, så kvar den som trur
på han, ikkje skal gå fortapt, men ha evig
liv.» Johannes 3,16.
«Så vil ved korset eg standa. Med undring eg ser: Eg er fri!
Eg skal ikkje døy, eg skal leva med Jesus
til æveleg tid!»
Fortsatt god påsketid!
7
Vi er alle sendt
Halvparten av verdas befolkning lever på mindre
enn 15 kroner dagen. Om
lag 30 000 menneske døyr
av svolt kvar einaste dag!
Preikestolen er på besøk
heime på kjøkkenet til
Gunn Magret Skjørestad
på Jørpeland.
Av Åshild Hus
Samedy har mange gode forretningsidear og er på jakt etter partnarar.
– Eg har den siste tida fått møte fleire
inspirerande personar som mellom anna
har starta mikrokreditt i Aserbajdsjan
og bank i Columbia. Det er fantastisk
å sjå korleis ein med små middel, i vår
målestokk, kan vere med å gi håp og
fridom til dei som har lite.
– Det byrja med at det gjekk opp for meg
at «vi alle er sendt», og at vi frimodig skal
få lov til å gå med det vi har fått, seier
Gunn Magret.
Ho kom i kontakt med fleire frå regionen
som brann for det same, og etter kvart har
desse danna eit nettverk som foreløpig
har arbeidstittelen Investeringsnettverket.
– I investeringsnettverket får eg bruke min
faglege kompetanse innan økonomi. Eg
trur Gud kan bruke oss uansett kva evner
og utdanning vi har. Det er ikkje berre
åndelege oppgåver i Guds rike.
Gunn Magret Skjørestad er med
i Investeringsnettverket.
– I investeringsnettverket ynskjer vi å knytte til oss menneske med ulik kompetanse,
og som er villig til å bruke den for å skape
ei betre framtid for menneske som lever
i fattigdom.
Etablere berekraftige verksemder
– Målet er å etablere berekraftige verksemder som hjelper folk ut av fattigdom. Ein
driv ikkje med bistand, men ynskjer å finne
8
talent som treng hjelp til å komme i gong.
I februar var tre stykke frå nettverket i
Kambodsja. Det vart då sett på fleire ulike
forretningsidear som ein no er i gong med
å utarbeide forretningsplanar for. Vi er
ikkje givarar. Vi involverer oss i prosjekt
som partnarar.
– Hjelp trengst på så mange nivå. Menneske som lever i fattigdom, lever frå hand
til munn, og har ikkje det privilegiet å kunne
tenkje langsiktig. I mange land er det svært
mykje korrupsjon, og folk er ikkje vane med
å kunne stole på kvarandre. I dette bildet
vil vi prøve å gå inn og bistå med fagleg
kompetanse, og å lære dei korleis dei ved
å samarbeide, kan få til meir.
Ynskjer du å engasjere deg, eller vite meir
om prosjektet?
Ta kontakt med Gunn Magret Skjørestad:
gunn.skjorestad@gmail.com.
Investeringsnettverket:
Etablert juni 2014
17 medlemmer
Styret:
Dag Kjosavik , styreledar
Ståle Halsne, sekretær
Erik Gjerdahl, markedsføring
Gunn Magret Skjørestad, økonomi
Strand menighet og Mali
Ved radiostasjonen i Koro har fulanien Ali Barry ansvar
for programmene som sendes på fulani.
Strand menighet har to misjonsprosjekt
i Mali, både i regi av Normisjon og Det
Norske Misjonsselskap (NMS). Begge
prosjektene dreier seg om evangelisering
blant fulanerbefolkningen.
Prosjektet som er formidlet av Normisjon
i vestre del av landet, gjelder fulanersenteret med fulanien Adama Ba i spissen. Der
er det et litterært senter, det produseres
radioprogram, og det drives alfabetisering,
evangelisering og undervisning.
Fulanerne er et nomadefolk. Mye av året er
de på vandring med dyrene sine. Derfor er
radioen et viktig kommunikasjonsredskap
for det kristne budskapet.
I østre del av landet, i Mopti-regionen,
har ”SørSør-misjon” sitt virkeområde. Det
er vårt andre misjonsprosjekt. SørSørmisjon betyr at misjonærene er utsendt
fra kirker i nabolandene Kamerun, Benin,
Nigeria m.fl. med økonomisk bistand fra
Kirka i Sevare er åttekantet og skal få stråtak, etter
modell av fulanerhytten.
NMS. Evangelisering og menighetsbygging er sentrale oppgaver. Det er også
radioarbeid.
Det knyttes stadig nye avtaler med radiostasjoner i området, mens programmene
blir produsert der misjonærene er. Mange
av disse SørSør-misjonærene er kjent
med fulanerkulturen og språket fra sine
hjemland, men de fleste må ha språkkurs
likevel, for å lette den nære kontakten
med fulanerfolket.
For et par år siden var det krise i Mali
med opprør, krig og hungersnød. Mange
var drevet på flukt. Misjonærene måtte
evakueres fra de østlige områder, delvis til
sine hjemland, delvis inn til hovedstaden
Bamako.
Heldigvis klarte utenlandske styrker
sammen med den maliske hær, samt
et vellykket valg i landet, å snu dette til
noe positivt. Nå er misjonærene tilbake
i Øst-Mali, og misjonsvirksomheten i
gjenge igjen.
Den siste rapporten fra Mopti-regionen
i øst, der NMS har sitt felt, forteller om
flere og flere misjonærer, og at bygging
av ny kirke i Sevare er godt i gang.
Stadig nye radiostasjoner blir innlemmet i stasjonsnettverket som de kristne
programmene blir sendt fra. Når kvelden
siger på, og mørket senker seg etter
kveldsmåltidet, sitter fulaneren ved bålet
og lytter til radio. Spesielt populært er
innringningsprogram der de som ringer
til radiostasjonen blir satt i forbindelse
med personer som kan svare og veilede
videre.
Det er mye positivt og spennende for
misjonsvirksomheten i Mali for tiden!
La oss være med i en bønnering for
misjonsarbeidet i Mali, for at Ordet må
finne godt jordsmonn i hjertene og troen
bli skapt!
For Strand menighet, Harald Nesvåg
9
Fekk oppleva hjelp og godhet
Anna Ødegård Andersen vil gjerne ha
hjelp dette året også.
Anna Ødegård Andersen og Edna
Røyrvik var mellom dei som fekk
hjelp gjennom Godhetsveka 2014 i
Strand. Begge bur i eigne bustader
på Tau.
vart ikkje realiserte før for eit par år sidan.
«Eg ønskjer å ha ein open heim», fortel
Edna. Og heimen ber preg av å vera
open, både ute og inne. Her finn born
og unge sin plass.
Av Martin Ivar Arnesen
«Det var Randi Anita som ringde meg om
Godhetsveka. Eg trudde det var eg som
skulle vera med å hjelpa», seier Edna.
«Nei, det er du som skal få hjelp, var svaret
eg fekk frå Randi Anita. Eg måtte gråta
ein skvett. Tenk at eg skulle få hjelp!»
Og Edna fekk hjelp med å mala nybygget
ferdig og leggja stein og grus rundt huset.
Edna fortel at det var flott å få hjelp i ein
travel kvardag. «Det var noko av det beste
som eg kunne få der og då! Eg hadde
nettopp blitt beredskapsmor for ein liten
gut som trong meg, og eg rakk ikkje alt
eg skulle gjera sjølv».
Anna vart enke for om lag fem år sidan.
Men hus og eigedom krev mykje. «Det
er ikkje alt det er så enkelt å få gjort når
eg er avhengig av stokk når eg går»,
fortel Anna. Hos Anna vart det hjelp med
beising, reparasjon av trapp og arbeid i
hagen. Anna fortel at hjelpa ho fekk, var
overveldande. Det var mange og flittige
hender som jobba saman. Og det vart
gjort med glede. Og medan dei heldt på,
kom det til og med nokon som hadde med
kaffi og mat. Då vart det og fellesskap
rundt hagebordet. «Og eg vil gjerna melda
meg for å få hjelp med hagen i år også»,
avsluttar Anna.
Også Edna vart enke for om lag fem år
sidan. Allereie før mannen døydde, la dei
planar om å utvida huset. Men planane
Edna avsluttar: «Alle kan få hjelp. Du
treng ikkje vera «hjelpetrengjande». Eg
utfordrar til å seie ja til å ta imot hjelp.
Godhetsveka gir gode ringverknader.
Neste gong blir gjerne eg med og jobbar
hos andre!»
Edna Røyrvik vil gjerne vere med å
hjelpe andre dette året.
Mange hjelpsomme hender var med på Godhetsveka på Tau i 2014, og her er nokre av dei..
10
Godhetsveka i Strand
1.—5.juni 2015
Eit av dei tydelegaste kjenneteikna på
Jesu liv, var godheten. Der kor han gjekk,
blei menneske møtt av denne godheten,
og møtet med Jesus førte ofte til varige
endringar. Jesus gav disiplane sine eit
bilde på korleis kyrkja skulle vere og dei
kristne skulle leva. Kyrkjehistoria fortel
at nettopp Godheten var eit kjenneteikn
på den første kristne kyrkja og ein viktig
faktor for korleis kristendommen blei
spreidd i oldkyrkja. Godheten var ikkje
berre eit kjenneteikn ved disiplane og
den første kyrkja, men også ved kyrkja i
dag. Godhet er ikkje berre ein happening,
men ein kultur som skal prega heile det
kristne livet og dei kristne fellesskapa. Då
blir Godhetsveka også ei øving i Godhet.
“Små ting gjort i kjærleik kan forandre
verda”.
Den første Godhetsfestivalen blei arrangert av IMI Kirken i Stavanger i 2006, og
Godhet Norge blei oppretta i mai 2012.
Målet for Godhet Norge er å hjelpe fleire
kyrkjelydar til å arrangere Godhetsveke
og å vise at «små ting gjort i kjærleik kan
forandre verda». I Strand blei den første
Godhetsveka arrangert i 2013. I 2014
blei det arrangert Godhetsveker i over
15 byar og tettstader i Noreg.
Gjennom ei veke får medmenneske
hjelp med alt frå husmaling og hagestell
til garasjerydding og bilvask. Gjennom
praktisk nestekjærleik peikar vi på Guds
godhet og kjærleik. Godhet er kjekt
og meiningsfullt, kontaktskapande og
fellesskapsbyggjande.
Her er Randi Anita Helvig og Edna Røyrvik i gang med maling av huset til Edna.
TRENG DU HJELP?
VIL DU HJELPE?
Vi treng både oppdrag og medarbeidarar!
Registreringa av forespørslar på oppdrag og
deltakarar opnar på www.godhet.no i mai 2015,
eller du kan kontakte oss på telefon eller e-post.
Kontakt Jørpeland: Olav Vestbøstad – 916 27 768
/ olav.vestbostad@gmail.com
Kontakt Strand: Randi Anita Helvig – 51 74 51 30
/ 947 91 554
Les meir om Godhet på: www.godhet.no/ eller
på Facebook.
11
Konfirmant 2015
Fister kyrkje
Søndag 3. mai
Hanne Christine Nordahl Dalaker
Tobias Bjørkeland
Åke Sjursen Hauge
Ida Kvernstrøm
Hans Hetland
Jarand Sørreime Verpe
Årdal kyrkje
Laurdag 9. mai
Laura Sypalyte
Jesper Bjerga
Goda Sypalyte
Lorna Marie Stenberg
Ole Kristoffer Albretsen Tufte
Aleksander Bergeland
Håvard Skår
Henny Jordal Breivik
Bjørn Olsen
Vegard Hiim
Vegard Bø
Hjelmeland kyrkje
Søndag 10. mai
Gunbjørg Hetlesæter
Maria Laugaland
Bernt Olav Tuntland
Sebastian Vanvik
Tarald Hagalid
Trine Moen Hausken
Anne Kari Ramen Breiland
Amalie Olsen
Tina Ramsland
Eirikur Poulsen
Cathrine Kvame
Hannah Chaplin Laugaland
Olav Espeland Halsne
Rebekka Helen Bjelland
Andrine Hetland
Renate Håland
Madelen Wåland Langvik
Casper Rørheim Larsen
Alexander Laugaland Munthe
Lene Kvame
Renate Åsland Håland
Daniel Nordbø
Jakob Hjorteland Gbada
Martin Ødegård Jørmeland
12
Kjære konfirma
ntar i Fister, Ård
al og Hjelmelan
To ord kom til os
s med tildeling
av trusopplærin
året:
gsmiddel til Ryf
ylke det siste
LIVSTOLKING
OG LIVSMEIS
TRING
Desse to orda
har inspirert m
eg i
Korleis forstår
du din plass i de møtet med dykk konfirmanta
r spesielt:
nne verda? Og
Og ikkje minst:
kva hjelper deg
Kva lærer du av
i kvardagen?
meg og andre
deg, prioriterer
vaksne? Kva m
?
e gjer, svarar
Eg håpar du og
alle ser at eg er
ei som vil følgje
om å prøve og
mindre om å få
Jesus. At det ha
det til. Og at i de
ndlar mest
livstolking og liv
sse to setninga
smeistring.
ne ligg nettopp
Jesus er ein so
m går med. Ein
som går føre. E
ventar på deg.
in som reiser de
Jesus går også
g opp. Ein som
med i kampane
stormar.
i livet, og vik ik
kje unna når de
Ikkje eingong dø
t
den kunne hald
e på Jesus!
Kven er det då
att å vere redd
for?
Til lukke med ko
nfirmasjonen og
lukke til vidare!
Ingebjørg Vik La
ugaland
Barne- og ungd
omsprest i Hje
lmeland, Årdal
og Fister
d!
Strand kyrkje
Laurdag 2. mai
Aspelund, Sondre Kleppe
Bergeland, Baard
Birkelid, Astrid Viktoria
Bjørheim, Marius
Eie, Anna
Eie, Joakim Austbø
Eie, Martin Jekteberg
Førland, Stine
Grødem, Oda
Hagen, Julia Madeleine Serina
Hatteland, Magnus
Haugvaldstad, Jone
Heggland ,Daniel
Heidema, Jonathan Siemen
Særvoll
Helland, Synne
Haaland, Tobias Tvedt
Johannessen, Karine Aakre
Johannessen, Regine Strand
Knudsen, Thea Borgen
Larsen, Kristine Jahren
Melberg, Kaisa Strand
Middelthon, Sondre Westersjø
Norgren, Aleksander Vermedal
Schmidt, Sander
Skårland, Simon
Steinsland, Erik
Stople, Endre Johan
Stålesen, Ruben Nordbøe
Veland, Jon Gerhard
Vik, Lise Marie
Voster, Kristoffer
Walaunet, Emma Heng
Walde, Tine Lendengen
Woie, Brage
Søndag 10.mai
Amdal, Sanna
Berge, Hannah
Erland, Vilde
Fiskå, Zander Særvoll
Halsne, Jonas
Hatleskog, Tobias Gundersen
Havn, Markus Nåden
Hegna, Ingebjørg Nessa
Jensen, Kevin
Karender, Eric Alexander
Krumsvik, Fredrik
Krumsvik, Julie Rebekka
Moen, Ida
Nesvåg, Daniel
Riveland, Frank
Rypestøl, Stine Sigrun Fiskå
Rødne, Markus Jonsson
Samuelsen, Bjørnar
Skjold, Celine Meidell
Skjold, Nathalie Meidell
Svensen, Even
Sørhaug, Idunn Skogerbø
Tungland, Synne
Ullestad, Andre Moen
Voster, Sofie
Voster, Kari
Østerhus, Tobias Benjaminsen
Kjære konfirma
ntar i
Strand kyrkjely
d!
M
e har det siste
år
firmantar eit lite et gått saman med dykk konstykke på livsv
egen. Vårt ynsk
er at de har fått
je
lærdom og er fa
rin
vidare om Jesu
s, han som ynsk gar å ta med
je
med deg heile
livsvegen. Ikkje r å gå saman
fordi du fortener
det, men på gr
unn av nåde!
Lukke til!
Bodil Sande Tu
røy
13
Konfirmant 2015
Jørpeland kyrkje
Laurdag 2.mai Bakke, Lars
Bakken, Jone Vidar
Barka, Sofie Rygh
Berntsen, Vetle
Braseth, Nora
Efteland, Daniel Nemeth
Fjelde, Bjørnar
Fjelde, Simen
Haugan, Solveig
Hauge, Matias Joa
Haukelid, Andreas
Hausken, Martin Sagberg
Helgeland, Daniel
Hølleslid, Linn Therese
Hølsbø, Maren Jee Eun
Idsø, Martin
Idsø, Preben Nordahl
Johannesen, Marius Andre Kloster
Johansson, Kristoffer
Kjellevold, Katrine
Klausen, Ingrid
Knudsen, David
Kokaas, Emilie Brekke
Langeland, Cecilie
Livastøl, Håvard
Melberg, Kaja
Trelvik, Marthine
Vargervik, Ole Jørgen
Vistnes, Leon Amir Rajabalinya
Ødegård, Ida Austigard
Årvik, Josef Abinet
14
Søndag 3.mai Amdal, Olina Barka
Andersen, Allysse Pacana
Erland, Georg
Fosse, Lillian
Grammeltvedt, Morgun Henninge
Harestad, Tim
Hognestad, Elise
Johnsen, Martine Idsøe
Jøssang, Tore Nordbø
Lillesund, Markus Mannes
Monte, Samuel De
Olsen, Lilie Nygaard
Risa, Renè Notvik
Rørheim, Aleksander Sandvik
Seljeskog, Amalie
Vetrhus, Kaisa Stangvik
Våge, Andreas
Østerhus, Per
Sigmundstad, Therese
(Sjømannskrk. i Singapore)
Laurdag 9.mai
Alsvik, Mathias
Bang, Fredrik
Barka, Eirin
Bjørheim, Kristoffer
Bolsøy, Sander
Bowitz, Rasmus Rygh
Bratthammer, Anne Langeland
Dyrdal, David
Finnebråten, Silje Cathrine
Fjelde, Ola Vestbø
Gulestøl, Frida Helland
Hansen, Håvard Steen
Hansen, Jonas Steen
Heggland, Eline
Helland, Andreas
Henriksen, Jonas Sæbø
Hovland, Sander
Håvardsen, Tina Kristin Meltveit
Johansen, Sondre
Larsen, Emanuel Eie
Lekvam, Arild
Lura-Wiik, Sebastian
Løvås, Fredrik
Moorgas, Tia Bjørlo
Norland, Filip
Orre, Siri Erga
Risa, Markus Eie
Rosså, Sander
Sandal, Ruben Antonesen
Sedberg, Eira
Sjøberg, Silje Cathrine
Skjelsbæk, Ellen Margrethe Fossdal
Steinsvåg, Torry
Søiland, Tale Isabell
Tungland, Anders Josef Drønen
Vathne, Thor Magnus
Volkova, Olga
Aakre, Maria
Aarskog, Ine Agnethe
Forsand kyrkje
laurdag 30. mai
Aline Høie
Even Thorbjørnsen Harboe
Ingrid Haukalid
Karianne Alveskjær Lerang
Lars Jørgen Mæle
Renate Knudsen
Sander Nysted Erevik
Silje Berge
Susanne Meling
Toralf Fundingsland
Kjære Forsand
Kjære konfirma
nter på Jørpela
konfirmanter!
nd!
Det har vært et
kjek
men. Vi har blan t år med mange gode stunde
r samt annet vært på
leir, hatt Roads
konser t og sam
er vicelinger i kirken,
natt-cup på Fo
mye annet. Det
rsand og
gode fellesska
pet som vi har,
ikke å slutte nå
trenger
. Jeg ønsker at
dere vil fortsette
gruppene dere
i de
har valgt å være
en del av nå i vå
at valgene du gj
r.
ør i dag – og hv
em du er samm Husk
– vil følge deg
en med
resten av livet.
Uansett hva so
kan du være si
m skjer,
kker på at Gud
alltid og i alt øn
dere FREMTID
sker å gi
OG HÅP.
«For jeg vet hv
ilke tanker jeg
har
med dere, sier
Herren,
fredstanker og
ikke ulykkestan
ker.
Jeg vil gi dere
fremtid og håp»
(Jer.29,11).
Takk for at jeg
har fått blitt kjen
tm
som har gått.
Jeg håper at de ed dere gjennom året
t dere har oppl
nom konfirman
evd gjentåret, har gjor t
dere sterkere i
fellesskapet vi
troen, og at
har hatt, har gi
tt dere noe. Vid
jeg at konfirman
ere hå
ttiden ikke bare
slutter her, men per
fine fellesskape
t vi har fått kan
at det
fortsette.
Lykke til med ko
nfirmasjonen,
og de beste øn
sker for fremtid
en.
“Den gavmilde
får gode dager,
den som øser
ut til andre,
får rikelig tilbake
”
(Ordspr. 11, 25
).
Natalie Bjørkel
and
Hilsen Mia Rau
stein, kateket
15
Kva skjer med Den norske kyrkja?
Av Olav Frantzen
Mange har heilt sikkert registrert at det
skjer endringar i kyrkja vår. Me er midt
inne i ei reformtid der grunnlovsendringa
i 2012 er det viktigaste som har skjedd
– og der den framtidige organiseringa
av kyrkja er det viktigaste som skal skje
på det organisatoriske planet. Me får ei
ny kyrkjelov, og midt oppi alt dette er
me inne i ei trusopplæringsreform og
ei gudstenestereform, altså endringar
som dreiar seg om det indre livet i kyrkja.
Reformarbeidet har starta, men det er
mykje som står att.
dette er at kyrkja skal vera landsdekkande, tilgjengeleg i alle lokalsamfunn
med presteteneste og gudstenestetilbod,
slik at barn kan bli døypte, at barn og
unge får opplæring i den kristne trua, og
at kyrkjelege vigsler og gravferder kan
skje i alle lokalsamfunn.
Omgrepet folkekyrkje rommar mange
dimensjonar. Kyrkjemøtet 2004 sa mellom
anna om dette:
•
Grunnlovsendringa i 2012
I 2012 vedtok Stortinget endringar i
Grunnlova. Med desse endringane vart
kyrkja skilt frå staten. Formålet var at
kyrkja skulle vera herre i eige hus, at
kyrkja skulle ha eit større sjølvstyre,
og at staten ikkje lenger skulle halda
seg med ein bestemt religion. Men om
kyrkja nå langt på veg er lausrive frå
staten, så er ikkje kyrkja lausrive frå
samfunnet. I kyrkjeforliket frå 2008 ligg
det eit krav om auka demokratisering i
kyrkja, noko som m.a. har resultert i at
soknerådsval og bispedømmerådsval
nå skjer samstundes med kommune- og
fylkestingsval, i same lokale, men i kvar
sine rom. Stortinget har gjennom grunnlovsendringane uttrykt eit ønskje om at
Den norske kyrkja framleis skal vera ei
folkekyrkje, og staten forpliktar seg til å
støtta denne kyrkja økonomisk, omtrent
på same nivå som før.
Folkekyrkje
Nå skal kyrkja bli ei meir sjølvstendig
folkekyrkje. Dette er til og med nedfelt i §
16 i grunnlova, der det står: «... forbliver
Norges folkekirke.» Staten sitt mål med
16
•
•
•
•
•
•
Nå ut til heile folket med evangeliet i
ord og handling. Kyrkja sitt oppdrag
er retta mot alle menneske, og kyrkja
er såleis ei kyrkje for folket.
Kyrkja vedkjenner trua på den treeinige Gud.
Kyrkja er landsdekkande og lokalt
forankra.
Dåpen er einaste medlemskriterium.
Kyrkja har ei brei kontaktflate, er
nærverande og tilgjengeleg for alle
sine medlemer.
Kyrkja gjev rom for ulike grader av
deltaking, ulike kulturar og tradisjonar, og ulike teologiske retningar.
Kyrkja er bygd opp som ein demokratisk organisasjon.
Kyrkja sitt oppdrag og verksemd er
forankra i kyrkja si tru og lære, og har ein
identitet som er skilt frå statleg og kommunal verksemd. Kyrkja er der evangeliet om
Jesus Kristus vert forkynt og sakramenta
vert forvalta. Difor er det rett at kyrkja skal
fastsetja sine eigne ordningar og tilsetja
sine eigne biskopar, prostar og prestar.
Rettsordninga
Når Staten (Kongen i statsråd) ikkje lenger
skal fungera som eit nasjonalt kyrkjestyre,
så må kyrkja etablera eit nytt rettssubjekt,
altså eit organ som har det overordna
ansvaret for kyrkja, også juridisk. Til nå
har soknet vore det einaste rettssubjektet i kyrkja. Soknet skal framleis vera
eit sjølvstendig rettssubjekt og eigar av
kyrkjebygg, men frå 1. januar 2017 må
eit nytt rettssubjekt vera på plass. Om
det blir Kyrkjerådet eller eit anna sentralt
organ, veit me ikkje ennå.
Ny kyrkjeordning
Den nye kyrkjeordninga må formulera
kyrkja sine oppgåver lokalt: Forkynning
av evangeliet, forvaltning av sakramenta
i gudstenestefeiringa og kyrkjelege handlingar, trusopplæring, sjelesorg, diakoni,
kyrkjemusikk, misjon og kyrkjeleg kulturarbeid. Alle kyrkjelege strukturar skal støtta opp om desse oppgåvene. Bispedømmeråd, kyrkjeråd og kyrkjemøtet er til for å
støtta opp om arbeidet i det enkelte sokn
og i den enkelte kyrkjelyd. Alle tilsette og
tillitsvalde i kyrkja har i grunnen berre ei
oppgåve; å arbeida for at det er levande
lokale kyrkjelydar. Den lokale verksemda
er livsnerven i kyrkja.
Korleis skal kyrkja organiserast i framtida?
I dag er kyrkja organisert på ulike nivå, frå
det enkelte sokn og den enkelte kyrkjelyd,
til det nasjonale nivået. Imellom er det
regionale nivå, som prosti og bispedøme.
Det kommunale nivået – med kyrkjeleg
fellesråd – er også eit mellomnivå når det
omfattar meir enn eitt sokn. Spørsmålet
framover blir om dette skal vera som før
eller om det skal endrast?
Det er det ingen som veit ennå, men dette
er spørsmål som sokneråda og fellesråda
kan vera med å påverka utfallet av, mel-
lom anna gjennom ein høyringsrunde
som nå er i gang. Det som er ganske
sikkert, er at soknet framleis skal vera
den grunnleggjande eininga i Den norske
kyrkja. Alt anna ville vore meiningslaust.
Kyrkjemøtet 2007 sa at «Kirkeordningen
må understreke og styrke soknenes
betydning og innflytelse i hele kirkens
organisasjon.»
Det som derimot kan komma til å bli
endra, er talet på sokn og talet på fellesråd. Om bispedømmeråda skal endrast,
om biskopen sin rolle skal endrast, eller
om prostia skal vera som før, er også
spørsmål som nå vil komma opp. Det
same gjeld spørsmålet om det skal vera
ein eller to arbeidsgjevarar i kyrkja. I dag
har dei fleste prestar bispedømmerådet
som sin arbeidsgjevar, med prost eller
biskop som næraste overordna, medan
dei andre tilsette i kyrkja har fellesrådet
som arbeidsgjevar med kyrkjeverja som
næraste overordna.
Kommunereformen
Som alle veit, føregår det samtalar og
drøftingar om samanslåing av Forsand,
Strand og Hjelmeland kommunar. Dersom
dette vert ein realitet, så vil det nærast
automatisk også føra til at dei kyrkjelege
fellesråda må slå seg saman. Det kan
ikkje vera fleire fellesråd i same kommune. Kommunereformen skjer altså
samstundes med store reformar i kyrkja.
Om ganske kort tid har me kanskje berre
eitt fellesråd, ei kyrkjeverje, ein felles stab.
Dette treng absolutt ikkje vera negativt.
Å samla kreftene, organisera arbeidet på
ein betre måte, utnytta dei sterke sidene
til den enkelte medarbeidar på ein betre
måte, og å utnytta dei økonomiske ressursane smartare, kan vera positive gevinstar
av ei samanslåing. Også uavhengig av ei
kommunesamanslåing, kan dette realiserast dersom alle nåverande fellesråd og
sokneråd ønskjer det. Det er heller ikkje
usannsynleg at resultatet kan bli at det
berre skal vera eitt fellesråd i kvart prosti.
Kanskje blir det då Ryfylke fellesråd i
Ryfylke prosti, med like mange sokn som
nå, eller med færre sokn dersom nokon
ønskjer å slå seg saman.
Tida og vegen
Reformane skjer nå. Det er nå grunnlaget
skal leggjast for den framtidige kyrkjeordninga. Då er det viktig med eit breitt
engasjement på lokalt plan, med mange
innspel til dei som skal bestemma. Det vil
ennå ta mange år før reformperioden er
over for denne gong, og det er både rett
og nødvendig at dette tar tid, men når det
siste vedtaket er gjort i denne prosessen,
så har Den norske kyrkja gjennomlevd
ein aldri så liten reformasjon. Alle som
arbeider i kyrkja, vil merka det. Alle
sokneråd vil merka det, og dei som går
meir eller mindre regelmessig i kyrkja vil
merka det. La oss be om, og arbeida for,
at dei endringane som nå skal skje, vert
til det beste for alle.
TRO OG VITENSKAP
Av Bård Boye
Min viktigste og fineste oppgave som prest, er å hjelpe mennesker til
en trygg tro på Gud. Og jeg snakker med mange ulike personligheter
om tro. Jeg har merket meg at en av de tingene som gjør at mange
synes det er vanskelig å tro, er at de har en tanke om at tro og vitenskap motsier hverandre. ”Nei, jeg tror på vitenskapen”, er svaret jeg
ofte hører. Her er noen tanker som kan være en hjelp til å forstå forholdet mellom tro og vitenskap.
For det første:
Det kan være en hjelp å vite at det er
tusenvis av vitenskapsfolk som er mer
intelligente og velstuderte enn de fleste
av oss, også de som gir det overnevnte
svar, som tror. Flere er foregangsmennesker innen vitenskapelige oppdagelser
både i fortid og nåtid. De ser ikke denne
motsetningen, men tvert imot mener de at
tro og vitenskap utfyller hverandre. Mange
av dem vil til og med hevde at hele vår
virkelighet er så avansert og intelligent satt
sammen at det er vanskelig å tenke seg
at det ikke står noe intelligent bak. Det er
rett og slett vanskelig å tro at alt er blitt til
ved en tilfeldighet; av ingenting.
Eks.: Newton, Galilei og Kopernikus er
kristne naturvitere. Darwin, Einstein og
Niels Bohr hadde ulike livsanskuelser, men
det er neppe rett å si at de var ateister.
Av aktuelle norske kristne naturvitere kan
nevnes Johan E. Moan, professor i fysikk,
Ola Didrik Saugstad, professor i medisin,
Katarina Pajchel, nonne og forsker på
Higgspartikkelen; ”Gudspartikkelen”.
For det andre:
Jeg har merket meg at dette svaret
ofte bygger på en karikatur av og liten
kjennskap til hva vanlig kristentro er. Det
er hverken særlig pent eller konstruktivt å
basere sine slutninger på de mest enøyde
18
og bastante meningene i en gruppe mennesker.
Eks.: Noen kan hevde litt for skråsikkert en
bokstavelig forståelse av skapelsesfortellingene i Bibelen. Men det kan være meget
mulig at det er fortellinger om jordens
tilblivelse og grunnvilkår fortalt i bilder;
slik de pleide å gjøre det på den tiden.
Det kan være at historien om Adam (som
betyr ”mann”) og Eva (som betyr ”livgiver/
kvinne”) er historien om mannen og kvinnen. Det kan være at de to trærne i hagen
ikke var noen helt spesielle frukttrær den
gang, men bilder på to måter å leve på (etter sin egen kunnskap om godt og vondt,
eller bare å ta imot livet fra Gud). Det kan
være at talen om de 7 dagene bare er en
måte å fremheve betydningen av hviledagen som en god og viktig skaperordning.
For det tredje:
Jeg har merket meg at de som hevder at
de tror på vitenskapen, ofte selv går langt
utover vitenskapens grenser.
Eks.: Vitenskapen bygger på empiri,
sanseerfaring. Og en går langt utover
vitenskapens grenser når en hevder at det
ikke kan finnes noe utover det empiriske,
det sansbare.
Eks.: Vitenskapen bygger på loven om årsak og virkning. Dermed kan vitenskapen
aldri si noe om hvordan alt er blitt til. En kan
spole bakover i tid med større eller mindre
sikkerhet, men opphavet (den første årsak)
vil alltid bli utenfor vitenskapens grense.
Jeg har forståelse for at mennesker har
mange spørsmål om tro, bibel og liknende.
Jeg har det selv! I rom og tid er vi uhyggelig
små! Vi vil aldri helt forstå. Og en må i alle
fall være veldig intelligent for å hevde at
tro og vitenskap utelukker hverandre. Mitt
svar er: Ja, jeg tror på vitenskapen! Og
ja, jeg tror på Gud!
Lille Anne
En søt historie om forholdet mellom tro
og vitenskap:
En dag kom lille Anne hjem fra skolen, og
til sin store forbauselse så hun en kake
på kjøkkenbordet. “Til lille Anne” stod det
på et fint kort.
“Jippi, jippi” sa lille Anne og hoppet av
glede! Men så tenkte hun: “Hmm! Denne
kaken må jeg finne ut mer av!”
Hun ringte til universitetet. Ikke lenge etterpå banket det på døren. Utenfor stod
flere av universitetets professorer. De
hadde med seg kofferter fulle av instrumenter. De satte straks i gang. De målte
og veide. De analyserte og kalkulerte.
Etter en stund sa fysikkprofessor Unni
Vers: «Kjære lille Anne, jeg har funnet ut
For spesielt interesserte
Mer avansert om forholdet
mellom tro og vitenskap
Tekst: Biolog dr.philos. Jon Guldbrandsen
Det er ingen motsetning, men heller ikke noe absolutt skille, mellom tro og
vitenskap. Det er heller et litt diffust område hvor disse to verdenene går litt
over i hverandre.
I klassisk 3-dimensjonal naturvitenskap er det derfor utenfor rekkevidde både
å avvise og påvise eksistensen av Gud, fordi det er her de fem sansene våre
(som for øvrig er mange flere) opererer. Og med disse som verktøy, er det
ikke mulig å gjøre annet enn å undre seg iblant, for eksempel over underlige
sammentreff i tid og rom av forskjellige begivenheter (undere, profeti og andre
åndelige erfaringer). Men i dag tror vitenskapen at verden består av flere enn
tre dimensjoner, og i kvantemekanikken regner vi foreløpig med 11. Vi lever
altså høyst sannsynlig i et multidimensjonalt hypervolum hvor de registrerte
sansene våre bare opererer i tre dimensjoner. Kanskje er disse verdenene
skilt ved at de befinner seg på såkalte ’braner’. Og kanskje befinner de seg i
mange uendelig små områder både i oss og rundt oss, som betyr at vi også
er en del av en slik verden. Sanser, språk og vitenskap er imidlertid utviklet
i tre dimensjoner, fordi disse er lettest tilgjengelig for oss, og fungerer derfor
foreløpig svært dårlig når vi skal beskrive disse nye verdenene.
at denne kaken bør oppbevares ved 4
graders Celsius”.
Ernæringsprofessor dr. Erna Ring var
meget bekymret idet hun sa: «Kjære deg,
denne kaken består av store mengder
mettede fettsyrer og trege karbohydrater.
Den er svært usunn å spise for meget av».
Slik kom de med sine resultater, den
ene etter den andre. Lille Anne var både
imponert og forundret over alt de hadde
funnet ut.
Men da de alle var gått, utbrøt hun:
“Men det var ikke dette jeg ville finne ut
aller mest! Jeg ville finne ut hvem som
har gitt meg kaken og hvorfor!”. Plutselig
hørte hun skritt i entreen.
“Pappa, pappa!” ropte hun. «Jeg finner
ikke ut hvem som har gitt meg denne kaken
og hvorfor jeg har fått den!”
«Men kjære lille Anne. Det er jeg som
har gitt deg kaken. Fordi jeg er så glad i
deg,» sa pappaen idet lille Anne kastet seg
om halsen på ham i bare glede.
Vi kan være glade for at vitenskapen gir oss
svaret på mange viktige ting om hvordan
dette livet er og hvordan det virker. Men
de viktigste spørsmålene: Hvem som har
gitt oss livet, og hvorfor vi har fått det,
kan vitenskapen aldri si noe om. Det går
langt utover vitenskapens grenser. Tro
og vitenskap motsier ikke hverandre. De
svarer på to forskjellige spørsmål.
Dersom Gud finnes og er allmektig:
Men dersom Gud finnes og virkelig er allmektig, må vi anta at han kan flytte seg
relativt uanstrengt i et slikt multivers. Dersom da Gud (i et multidimensjonalt
hypervolum) henvender seg til oss (i et 3-D sanseunivers), kan vi nødvendigvis
bare definere uttrykket for dette i tre dimensjoner, i alle fall språklig. Uttrykket
for Gud vil i vår verden bare være et 3-dimensjonalt symptom på hva som
egentlig skjer i et multivers. En analogi som er brukt av både meg og andre,
er en 3-dimensjonal person som forsøker å henvende seg til en 2-dimensjonal
person i f. eks. en tegneserie: Du kan gå gjennom arket, men 2-D-personen i
tegneserien vil bare se omrisset av deg forandre seg i form og størrelse over
tid, og må ut fra dette forsøke å utlede hvem du er, hva du er og hva du har
gjort. Slik vil også en multidimensjonal Gud, som i tillegg antakelig beveger
seg fritt i tidsdimensjonen, være umulig å beskrive med annet enn språklige
metaforer (billedlige uttrykk). Derfor tror jeg Bibelen inneholder mange metaforer, men fordi metaforer mangler noe, bør de ikke leses bokstavelig. Det er
når en leser disse direkte, og sammenholder dem med vitenskapen, at Gud
og vitenskapen ser ut til å være på kollisjonskurs.
Vær våkne
Trøsten er at vitenskapen i dag tror at vi lever i et multivers, selv om en slik
verden foreløpig bare eksisterer som matematiske likninger. Og dermed vil det
også være et sted for Gud å være og å operere ut fra, uten at vi ser det. Slik
jeg forstår fysikken, kan en slik verden bestå av flere universer med planeter,
soler og galakser, og at alt dette kan eksistere bare n-tusendels millimetere
fra oss, og i oss, uten at vi registrerer det. Men det betyr at vi også må være
en del av en slik verden, og kanskje er det hva som skjer når noen av oss blir
fylt av den Hellige Ånd, blir klarsynte, eller i verste fall besatte. Uansett tror
jeg det er mulig å fange opp noe av det som skjer i en slik verden, ved å være
mer våkne for begivenheter som vanskelig passer inn i en klassisk 3-D-verden,
eller de ’små undrene’ blant oss, om du vil.
Men å navigere i en slik verden er en kunst, og det krever en form for årvåkenhet som mange av oss gjennom tidens løp har rasjonalisert bort, dessverre.
Derfor trenger vi mennesker og kirkeledere som har denne årvåkenheten og
som har utviklet kunsten å bruke den, og det vet jeg at noen mennesker har.
Lykke til!
19
Arbeidsgruppe ser på
kyrkjebygg og sambruk
Av Trond Hjorteland
Strand kommunestyre vedtok før jul i fjor
å løyva kr 0,5 mill. til planlegging av ny
kyrkje på Tau, i tillegg til at det blei sett
av kr 1,5 mill. i økonomiplanen for 2016 til
same føremål. Samstundes vedtok kommunestyret å setja ned ei arbeidsgruppe
beståande av ordførar, rådmann, ein
representant frå opposisjonen, kommunalleiar for oppvekst, leiar i fellesrådet,
leiar for plankomiteen for ny kyrkje og
kyrkjeverja. Arbeidsgruppa sitt oppdrag
og mandat er å vurdera fire punkt med
tanke på sambruk med andre aktivitetar:
UNDRINGAS
GÅVE
a) Innhald/funksjonar – også mulegheit
for livssynsnøytralt rom
b) Fleirbruk – samlokalisering med andre
aktivitetar/føremål som for eksempel
kulturskule/bibliotek
c) Plassering
d) Kostnadsoverslag og finansiering, også
behov for kommunal medfinansiering
Det første møtet i arbeidsgruppa blei halde
13. februar, og den 6. mars drog gruppa på
synfaring til kyrkjene Bogafjell (frå 2012),
Ålgård (2015) og Frøyland/Orstad (2008)
for å hausta erfaringar derifrå.
Bestillinga frå kommunestyret er at arbeidsgruppa skal komma med ei tilråding
til rådmannen på bakgrunn av dei fire
områda som er skissert over. Deretter
skal rådmannen ta med seg tilrådingane
frå arbeidsgruppa og leggja fram ei sak
om kyrkjeprosjektet for kommunestyret.
Truleg vil kommunestyret få saka på sitt
bord i september.
Av Jon V. Engeland
Det som undrar meg mest, er at
me kan undrast. At eg, som
biologisk er ei samanhoping av
molekyl, får blåse inn i meg
– ikkje berre liv, men òg evna til å
undrast over nett det.
Utviklingslæra kan gjerne forklare
det fyrste. Men det andre? Heller
ikkje trua kan forklara det, men ho
lyfter spørsmålet høgt opp over
dei svara snusfornuft og ukritisk
vitskapstilbeding byr fram.
Ein gong fylte røysta di
gåver, tankar, tru og medvit
inn i tome molekyl
Ved din vilje fengde livet
flamma opp som eg i meg
Ein gong skal du kalla inn
alt eg var og alt eg valde,
att ligg tome molekyl
Gåver, tankar, tru og medvit
evig eig eg dei i deg.
Ein gong røysta ropar fram
alt som var eit eg i meg,
alt du veit om liv som brann
Ved din nåde fyller lyset
evig opp kvart molekyl
20
Arbeidsgruppa på synfaring ved Bogafjell kyrkje i Sandnes. Frå venstre: Laila Steinsvik
(leiar i fellesrådet), Tore Voster (leiar i plankomiteen), Marianne Skogerbø (kommunalleiar for oppvekst), Helge Steinsvåg (ordførar), Kristoffer Amdal (opposisjonen sin
representant, Høgre) og Hans Egil Hansen (dagleg leiar i Bogafjell menighet).
En prat for livet skal koste lite
Vallister til
soknerådsvalet
Av Olav Frantzen
Den 14. september er det soknerådsval. I kvart sokn er det soknerådet
som er valstyre, og leiaren i soknerådet er vanlegvis leiar i valstyret.
Sokneråda har sett ned ein nominasjonskomité, som legg fram ei liste
som soknerådet skal godkjenna.
Det er også høve for andre å levera
alternative lister, og då gjeld desse
reglane (Valreglementet § 7-1):
Leif Jarle Theis er generalsekretær for Kirkens SOS i Norge
Av Leif Jarle Theis
Kirkens SOS i Norge bytter telefonnummer. Fra og med 3.mars er det
nye nummeret 22 40 00 40. Det er
kun en grunn til dette skifte: de som
trenger Kirkens SOS skal slippe å
telle på kronene. Med det nye nummeret, koster en samtale kun det en
samtale til en fasttelefon ville kostet.
For mange betyr det at samtalen er
gratis, mens andre må betale noe.
Det avhenger av den enkeltes telefonabonnement. Det kan koste en del
å ringe, - men det skal ikke koste mye
i kroner og øre.
Hvorfor?
Jo, for denne samtalen kan være en
prat for livet.
Årlig besvarer Kirkens SOS mer
enn 177.000 telefoner og til sammen
ca 14.000 chat og sos-meldinger
(anonymisert e-post). Med ca 900
frivillige og over 30 ansatte, gjør
Kirkens SOS gjennom sine 12 lokale
sentre,
denne
telefontjenesten
tilgjengelig for mennesker som
opplever å være i krise. Mange er
mennesker som kjenner at livet er
i ferd med å gå i svart. I fjor handlet
ca 50% av alle chat-samtaler
om selvmord og 30% av SOSmeldingene. På telefonen snakket
ca 15% av innringerne om tanker de
hadde om ikke lenger å ville leve. Det
er over 500 mennesker som tar sitt
eget liv i Norge hvert år, og rundt 10
ganger så mange som forsøker, og
enda mange flere som tenker på å
gjøre det. Dette er høye tall og temaet
er vanskelig å snakke om.
Kirkens SOS vil derfor være et
lavterskel samtaletilbud for dem
som opplever at livet er utfordrende
og særlig dem som går med
selvmordtanker.
Telefonen
skal
være en åpen linje der det er lov å
snakke om alt, og der de som tar imot
samtalene tåler å høre om livet slik
det egentlig er for den som ringer inn.
Kirkens SOS er et nasjonalt nettverk
av frivillige som tilbyr et lyttende øre
og bankende hjerte. Vi vil lytte og være
tilstede og gi rom for de unevnelige
tanker og planer og samtidige lete
frem livsmot og håp. Derfor skal det
nye Kirkens SOS-nummeret finnes
overalt. Det skal være lett å finne og
koste lite å ringe. For det kan handle
om en prat for livet.
Lister med framlegg til kandidatar:
a. skal vera komne inn til leiaren av
valstyret seinast 1. mai,
b. skal vera eigenhendig underskrivne av minst ti røysteføre forslagsstillarar,
c. skal oppgje tydeleg:
• kva val det gjeld, med namn på
sokn og aktuell valdag,
• namna på forslagsstillarane,
d. skal oppgje ein tillitsvald/kontaktperson blant forslagsstillarane,
e. skal ha kandidatar som er oppførte
med heile namnet og alder. Kandidatane skal vere spurde på førehand,
f. bør ha minst 40 prosent representasjon av kvart kjønn,
g. skal ha kandidatane sette opp i
prioritert rekkefølgje,
h. bør ha minst 20 prosent representasjon av kandidatar under 30 år.
Alle kandidatlister må ha minst så
mange ulike kandidatar som talet
på faste medlemer som skal veljast.
Ta kontakt med soknerådsleiar eller
kyrkjeverje for å få dette talet.
Som vedlegg til kandidatlista skal det
følgja ei liste over fødselsdatoen til
kandidatane, og kontaktinformasjon
til kandidatane. Dersom ein kandidat ikkje er ført inn i manntalet som
busett i soknet, må det liggja ved dokumentasjon om at personen vil fylla
kravet til røysterett og vera valbar på
valdagen. Forslagsstillarar kan og stå
oppført som kandidat på same lista.
For ev. utfyllande informasjon, ta
kontakt med kyrkjeverja. Du finn tlf.
og e-post på side 26 i dette bladet.
Her finn du og namn på soknerådsleiarane.
21
OPPSLAGSTAVLA
Familiedag i
Fossanhagen
Etter gudstenesta i Forsand kyrkje søndag
19. april
blir det FAMILIEDAG i
Fossanhagen frå kl. 13
m/mat og aktivitetar.
Betal etter evne.
Inntekta går til kyrkjetilbygget.
Ta med deg nokon og kom!
Populært med
babysong
Forsand bedehus
17.april: KRIK
17.-19.april: Møtehelg NLM
25.april: Laurdagskafe kl.20.
26.april: Konfirmantfest.
3.mai kl.11: Familiesøndag
7.mai: Nattverdsmøte
8.mai: KRIK
14. mai: Høgsfjordsstevne
22.mai: Ungdomsforening
4.juni: Nattverdsmøte
5.juni: Ungdomsforening
6.juni: Laurdagskafe
14.juni: Familiesøndag
Solceller på taket
av Strand kyrkje
Kyrkjelydane på Jørpeland og Strand tilbyr
nå babysong kvar veke. Om måndagane
er det “drop in”-babysong i Jørpeland
kyrkje kl 1030-12 og kvar onsdag i Strand
kyrkje kl 1030-12. Begge stader er det
medbragt lunsj kl 1130-12, medan kyrkja
spanderer kaffi. Babysong-tilbodet har
vore populært begge stader, med eit
oppmøte på mellom 7 og 11 deltakarar i
Strand kyrkje kvar gong, og på Jørpeland
er det i snitt 13 babyar (pluss mor eller far)
som deltar. Sjå på nettsidene våre, eller
ta kontakt med kyrkjekontoret, om du vil
ha meir informasjon om babysong på Tau
og Jørpeland.
Voster gravplass
får parkering
Kirkelig arbeidsgiver- og interesseorganisasjon (KA) har plukka ut Strand kyrkje
som nasjonal pilotkyrkje i Norge for å
prøva ut solcellepanel på taket. Nå er KA i
dialog med Riksantikvaren for å sjå korleis
dette kan gjerast på ein best muleg måte.
Kyrkja, som er frå 1874, er listeført (verna)
av Riksantikvaren, og han har uttalerett i
saka. Dersom planane som ligg føre blir
godkjende, vil kyrkjetaket (sørsida) produsera inntil 30 000 kWh i året. Saman
med ulike ENØK-tiltak, mellom anna betre
isolering av vegger, er målet at kyrkja skal
vera sjølvforsynt med energi. Dersom det
blir eit ja frå Riksantikvaren nå i vår, ligg
det an til byggjestart til hausten.
22
Det har lenge vore eit ønske å få betre parkeringstilhøve i samband med
gravferder til Voster gravplass. Nå ser
dette endeleg ut til å få ei løysing. Strand
kommune har nyleg utarbeida eit forslag til
opparbeiding av parkeringsplass som skal
opp i formannskapet 18. mars. Dersom
politikarane godkjenner forslaget, vil det
i løpet av 2015 bli laga til ca. 30 parkeringsplassar til ein kostnad på 600 000
kroner. Parkeringsarealet ligg på andre
sida av vegen i forhold til gravplassen.
Fjerning av tre og buskar
frå kyrkjegardane
Det siste året har det gått ut melding til
ein del festarar av graver i Strand om
at ein må fjerna buskar og tre som står
utanfor bedet og ved sida av gravstøtta.
I vedtektene for kyrkjegardane i Strand
står det at: “I plantefeltet kan det ikkje
plantast buskar eller tre som er (vert)
høgare enn høgda på gravminnet, eller
går ut over plantefeltet. Det er ikkje lov å
planta noko på sidene av gravsteinen, eller
på baksida.” Bakgrunnen for dette er at
grasklypparar og anna utstyr skal komma
greitt til, og fordi ein vil at kyrkjegardane
skal sjå fine og stelte ut. Dei aller fleste
festarane har respondert positivt på dette,
og dei resterande buskane og trea vil bli
fjerna i løpet av våren.
Pyntegjenstandar
på gravene
Det nærmar seg vekstsesong med klypping som ein viktig del av vedlikehaldet
av kyrkjegardane. For at klypparane skal
komme greitt til rundt gravene, vil me
minna om reglane for pyntegjenstandar
for kyrkjegardane i Strand: Det er høve
til å bruka lause dekorting, som blomsterurner, lykter og anna i plantefeltet.
Dekorting skal ikkje setjast i ytterkanten
av plantefeltet slik at dei står i fare for
å øydeleggjast av maskinar og anna
utstyr. I Strand skal det vera klypping av
kyrkjegardane minst ein gong per veke i
vekstsesongen.
Slekters gang
Hjelmeland
25.02. Jakob Hjorteland Gbada
06.02. Inger Beate Sæbø
17.02. Magne Olaus Meltveit
Årdal
25.01.
15.02.
01.03.
Jonas Mæhle Krag
(døypt Hjelmeland kyrkje)
Thor Erik Egeland
(døypt Hjelmeland kyrkje)
Emma Sie
Strand
08.02. Lias Gutubakken Brekke
Elling Bruntveit
Tiril Bøe Leikarnes
(døypt Høle krk.)
22.02. Nicklas Alsvik
Sander Tjeltveit Bjørkli
Elander Valheim Bjørlo
01.03. Storm Matheo Berge
Noah Fjelde
Aron Kvalvåg
Johannes Notvik Sædberg
Sigurd Dishington Torkelsen
08.03. Aurora Isabella Karender
Sørheim
22.03. Malin Holthe
Daniel Kvame
29.01. Olianna Elisabeth Vestersjø
18.02. Louis Tjøstheim
20.02. Michael Rydz
Forsand
Fister
15.03.
Daniela Ravnås
Miguel Ravnås
Juan Pablo Ravnås
Estefania Ravnås
08.02. Merete Stokka Olsen
01.03 Markus Sørskår Røssevold
Jørpeland
15.02.
08.03.
Eliah Hauge Førland
Rita Helen Øvstebø Helmikstøl
Iver Nag
Maria Olsson
Simen Hatleskog Rostøl
Filip Stangeland
Kaela Barka Stangvik
Leo Alsvik Frøiland
Sander Breivik Kristiansen
Erik Fritz Emilian Rosså
09.08.14 Therese Fondenes
og Magne Thomas Lyse
Tungland (vigde Austevoll krk.)
30.01. 31.01. 31.01. 02.02. 03.02. 09.02. 10.02. 13.02. 15.02. 04.03. 17.03. Thorborg Josefa Eriksen
Irina Konstantinovna Helgøy
Anne Hildegunn Hus
Gerd Karoline Skaar
Bjarne Tjøstheim
Erna Nora Barka
Fritz Petter Hansen
Klara Berg
Eli Norland
(gravlagd Strand kyrkje)
Sveinung Fossdal
Kåre Auglænd
10.02. Odd Øyvind Erevik
20.01. Marta Hauge
23
JØRPELAND
Jørpeland
Åpningstider: 8-22 (9-20)
Alt innen elektroarbeid - Varmepumper
Eltervaag Elektro as
Tungland, 4100 Jørpeland
tel. 51 74 83 70 - 918 60 895 - fax. 51 74 91 91
Vi er til hjelp ved gravferd og minnestund. Vi har utstilling av
gravsteiner i kontoret. Audun Ingvaldstad og Berit Nag.
Ryfylkeveien 1986, 4120 TAU. Tlf.51 74 87 00
Vi har kun én, vi skal gøre glad...
www.revisjonryfylke.no
Tlf 51 74 90 40
Hos AutoMester har vi kun én, vi skal gøre glad. Dig. Derfor har vi lavet AutoMester
ServiceSikring i samarbejde med forsikringsselskabet Lloyd’s of London.
Hvis du har spørgsmål om AutoMester ServiceSikring, er du velkommen til at ringe til
AutoMester’s hovedkontor på tlf. 63 41 89 88. Du kan også besøge vores homepage på
Internet. Adressen er www.automester.dk.
Gaver til alle anledninger
Vi glæder os til at gøre dig til en gladere bilist. Velkommen.
Årdalstunet
Telefon: 51 75 11 50
AutoMester
Flere glade bilister
Tlf. 51 74 14 40 - www.jorpelandservice.no Ryfylkevegen 953 (v/Esso)
24
Horvath
Piano Service
SCHWEITZER · LARSEN & KNUDSEN 01.02
Istvan Horvath
Tlf. 51 74 73 58
®
Allsidig byggefirma med lange og
gode tradisjoner. Vi har eget
materialutsalg med stort utvalg.
Tlf. 51 70 31 12
www.forsand-byggservice.no
-Pianostemmer
-Tekniker
-Pianoentertainer
Hjelmeland Tlf. 924 24 098
Stein mek.
verksted as
Tlf. 51 70 38 55
Fax 51 70 39 52
Tlf. 51 74 72 04
• Maling • Tepper • Tapeter •
• Verktøy • Maskiner •
• Gardiner • Kjøkkenutstyr •
mob. 917 68 710
LANDBRUK
MURAR
Vikaneset Sør
Opningstider:
Kvardagar
8.00 - 16.30
Laurdag
9.00 - 13.00
4130 Hjelmeland
Tlf./Fax.: 51 75 03 65
Mobil: 992 40 907
Avdeling Årdal
Tlf. 51 75 42 30 - Fax 51 75 42 40
Tannlege
Finn Middelthon
MØBLER/TREVARE
Tlf: 51 74 33 00
Tlf 51 74 77 45
Kraftfôr – tilskuddsfôr – gjødsel
– såvarer – ensilering - plantevern
Trodla-Tysdal Turiststasjon
HAGEMØBLER
HEILTREPLATER
LANDBRUK
tlf. 51 75 01 51 / mobil.
959 90 867
OVERNATTING
web: www.trodla-tysdal.no e-post: post@trodla-tysdal.no
Traktorspesialisten
• SELSKAPSLOKALER•
Salg: Roald Schmidt
mob. 91 54 22 91
e-post: roald.schmidt@valtra.no
• KURS/KONFERANSE •
RING 51 75 27 75
Service: Ingolf Ullestad
• Regnskap • Firmaregistrring
mob. 90 91 70 83
• Årsoppgjør • Datatilkobling
e-post: ingolf.ullestad@valtra.no
• Scanning av bilag
LÅSESMED
Jørpeland - 51 74 14 00
Årdal - 51 75 42 50
HAR DU
LÅSE-PROBLEMER?
REGNSKAP, LØNN
og rehabilitering av
STRAND / HJELMELAND
• Bulktransport
• Kranbil •
OG
4120 Tau,
Mob.IT-LØSNINGER
907 34 039
boliger, samt
oppføring
Tlf. 51 74 98 61
• Langtransport •
Tlf. 51 74 20 40 fax. 51 75 20 41
Mob. 98 26 77 46av industrihaller og
- ALT PÅ ETT STED
Brensel,
skog- &
landbruk
Ryfylkevegen 1950, 4120 Tau
Telefon 51 96 31 60
husholdnings-
Transport av
og industriavfall.
Strand og Hjelmeland
RØRLEGGERMESTER
REKNESKAP
LEIF
Regnskap - Firmaregistrering
Sandnes
Obed
Årsoppgjør - Datatilkobling
ANDREASSEN
Scanning av bilag
Tlf. 408 53 157 - Hjelmeland - 916 88 348
e-post: jmhovda@start.no
tlf: 51 68 MASKINELL
13 00
0410
11:00:46
0410Visittkort
VisittkortJorunn.pdf
Jorunn.pdf 20-04-10
20-04-10HOGST/FRAMKJØRING.
11:00:46
- ditt lokale regnskapskontor
STØLANE • 4233 ERFJORD
MOB 995 83 445
FAX 52 79 70 23
TRANSPORT AV:
• TØMMER • RUNDBALLER
• TRELAST M.M.
TANGO HÅR OG TERAPI
TØMMERMENN
TANGO
TANGO
HÅR
OGTERAPI
TERAPI
OsaHÅR
bru
- 4130OG
Hjelmeland
Osa
Hjelmeland
Osabru
bru- 4230
- 4230
Hjelmeland
Jorunn
Alvær
Hauge
Alvær
Hauge
Jorunn
Alvær
Hauge
TlfJorunn
51752210
- mob
90571332
VELKOMMEN
EDB REGNSKAP as
Aut. regnskapsførerselskap
Refleksolog
Refleksolog
4130 Hjelmeland
SB Rørleggerservice
Tlf.:
Tlf.:51
5175
7522
2210
10
tlf/fax. 51 75 11 50 / 51 75 11 51
51 75 00 99 /
Healer
Mob.:
Healer
Mob.:905
90571
71332
332Tlf.980
TJÆRALIN
www.hjelmeland-bygg.no
67 352
Kontonr.:
kan beises/males hele
Kontonr.:
Sandetorjå,
tlf. 51 75 0632111001471
2832111001471
Mobiltlf.
977 05 jorunaha@online.no
270
året! Ingen grunning! www.mesterhus.no
Frisør
E-post:
SERVICE
Frisør
E-post:
jorunaha@online.no
Tåler lagring på hytta!
SJØTRANSPORT
• Solskjerming
Alt innen
SKYSSBÅT
AS Tlf. 51 75 95 00• Gardin • Voksduk
elektroinstallasjon
post@hjelmeland.com
• Tapet • Maling • Gulvbelegg
Jon ArneBrannvarsling
Helgøy
Sivilingeniør
4167 Helgøy
Tlf. 90 10 35 55
Tlf. 51750345
www.pgi.no
Oveoljeprodukter
Breiland
Alt iTerje
olje og
tlf 51 75 11 21/ mob 920 51 661
e-post: tebreila@online.no
Ove Breiland
SKTerje
Langeland
as
Alt51
i olje
og 21
oljeprodukter
Tlf.
75 11
- 920 51 661
Telefon 51 75 26 40
tebreila@online.no
Bygdaposten a.s.
4130 Hjelmeland
Tlf. 51 75 07 03 / 51 75 07 44
Helge Barka
Barka, Jørpeland
Tlf. 51 74 71 70/975 38 175
– dine muligheter
Kontor Forsand og Tau
Telefon: 51 74 48 80
post@tf-regnskap.no
www.tf-regnskap.no
Stihl-butikken
regnskapskontor
SkogAutorisert
og hagebruk
Jørpeland Servicenter as
Tlf 51 74 14 40 - www.hagia.no
Jørpeland Bilverksted as
4100 Jørpeland
Tlf 51 74 08 80
Ditt lokale sagbruk
Bilverksted - bildeler - rekvisita
Preikestolvn. 7
Jørpeland
TLF 51 74 02 40
www.hjelmeland.com
Telefon 51 75 26 40
Spesialsag som tilbyr
trelast i de fleste
dimmensjoner
VI STÅR TIL TJENESTE
Godkjent teleinstallatør
Opningstider:
Traktorer, redskaper,
m-f: 08.00-16.00Ring
l:10.00-13.00
verksteder, motorsager m.m.
Ryfylke Malerservice
4137 Årdal
4137 Årdal
telefon 957 93 757
• disel • fyringsolje
• parafin
• koks
Vår kunnskap
• smøringsolje
• reperasjoner
• plast• båtlagring
TUR OG RUTEKJØRING
www.jdbygg.no
Begravelsesbyrå
Mob. 913 47 764
Leirstad - utleige for
Er tanken tom?
Trenger du
maler?
Tlf. 51 75 29 35
Mob. 932 99 880
VVS-arbeid innan nybygg,
reparasjonar, driftsbygningar,
rehabilitering.
Kort/Langtidsutleie
Tlf. 51 75 42 30weekends og leirar
INTERNATER • STORKJØKKEN
MØTESAL • KONFERANSEROM
Vi bringer - ring
51 74 99 10
OLJE
4110 FORSAND
BUSS AS
Tlf.: 51 70 38 10
Boks 36, 4130 Hjelmeland
Dataplan Ryfylke AS
Avd. Årdal • Tlf. 51 75 42 30
JørpelandTLF
- 5151 74
99 10
75 28 27
Mand.-fred. 08.00-16.30. 4137 Årdal
Tlf. 51 75 24 06
Tau
51
74
68
35
FAX
51
75
00
85
Lørd.
09.00-13.00
Tlf. 51 74 83 71
Mob. 416 23 896
Mob.
901og99
055
Salg
av traktor
redskaper:
Sven Lenaal • 991 68 MALER
435
landbruksbygg
Ring gjerne og avtal tid for et møte,
GAUTHUNS
så finner vi sammen gode løsninger!
CONTAINERUTLEIE
OG TRANSPORT AS
HJELMELAND
Jeg tilbyr alt innen låse-systemer. Filing av nøkler. ÅRDAL:
Levende opptatt av det
Vi utfører arbeid i
Jørpeland tlf. 51 74 14 00
Hjelmeland tlf. 51 75 45 00
Årdal
tlf. 51 75 42 50
FURUTANGEN
MISJONSSENTER
TRANSPORT
Rørlegger • VVS • Varme
& badnybygg, MOB.
40 41 11 15
fbm.
påbygg
Jørpeland 51 74 98 10
Hjelmeland 51 75 05 49
E-post: post@ardal-landbruk.no
RØYRLEGGJAR
Utleige for kortere eller
lengre tidsrom.
- Godt gjort er bedre enn godt sagt!
Tlf. 51 75 26 40
Fax. 51 75 27 11
Tlf. 91 53 97 03
Tlf. 90 94 49 59
BOSSCONTAINERE
Jan E. Bjørnstad
Kvalitetssikring
Sentralgodkjenning
4120 Tau, tlf. 51 74 07 90
www.dataplan.no
RENOVASJON
MURMESTER
Velkommen til ein god handel og personleg service!
Meieribygget
4137 Årdal
TLF. 51 75 04 40 - FAX 51 75 04 74
Tlf. 51 75 17 14
Mob. 975 26 085
Rådhusgt., 4100 Jørpeland • Tlf. 51 74 90 55
E-post: post@centruminterior.no
www.centruminterior.no
Vakttelefon: 99 55 50 65
E-post: bp@bygdaposten.no
Finn ein skatt
PÅ NMS GJENBRUK
Pynteting, bruksting,
bilder m.m.
Varer kan leverast i butikken
Opningstider på TAU:
måndag - fredag 10.00-17.00 laurdag 10.00 - 14.00
25
PrOSt
Sigrid Sigmundstad
Telefon kontor: 40439245.
Mobil: 90871457.
Kontor: Hjelmeland kyrkjekontor Epost: prost@hjelmeland.kyrkja.no
Hjelmeland KYRKJEKONTOR
Hjelmeland, Fister og Årdal sokn
Kyrkjeverje:
Kontor:
Kontortider: Olav Frantzen
Bankbygg 2, 2. etasje
Tysdag-fredag 09.00 – 14.00
Telefon: e-post: Nettside:
404 39 240
kyrkjeverje@hjelmeland.kyrkja.no
www.hjelmeland.kyrkja.no
Sokneprest:
Sigrunn Hagen Arnesen
Kantor: Anne-Berit Rinde Bjelland
Barne-og ungdomsprest: Ingebjørg Vik Laugaland Gravplassarbeidarar: Ola Mjølhus og Sven Valheim
Kyrkjetenar Hjelmeland: Ola Dale
Kyrkjetenar Årdal: John Leikvar Nessa
Kyrkjetenar Fister: Åsmund Thomsen
Kyrkjetenar Jøsenfjorden: Bente Tednes Gjil
Soknerådsleiar Hjelmeland: Trygve Brandal
Soknerådsleiar Fister:
Anne Berit Verpe
Soknerådsleiar Årdal: Janfrid Frantzen
Strand KYRKJEKONTOR
Strand og Jørpeland sokn
Kyrkjeverje:
Trond Hjorteland
Kontortider: Måndag - fredag
09.30-14.00
Telefon: 51 74 11 30
e-post: kyrkja@strand.kommune.no
Nettside:www.strand.kyrkja.no
Strand kyrkjelyd
Sokneprest: Adm.leiar: Organist: Kateket: Menighetspedagog:
Ungdomsarbeidar: Kyrkjetenarar: Soknerådsleiar: Martin Ivar Arnesen
Liv Åse Gaard
Geir Arve Helvig
Bodil Sande Turøy
Anita Grødem
Richard Andrè Helvig og
Åsa Lindeflaten-Fiskå
Inge Andre Langsholt og
Wenche Krogevoll
Harald Nesvåg
Jørpeland kyrkjelyd
Sokneprest: Menighetsforvaltar: Organist: Kateket:
Ungdomsarbeider:
Trusopplærarar:
Kyrkjetenarar Soknerådsleiar: Bård Boye
Gro Wersland Nag
Ragnvald Kristian Sørensen
Mia Christina Raustein
Natalie Bjørkeland
Elin F. Skårland
Mette E. Boye
Inge Andre Langsholt
og Tord Meihack
Jon Vogt Engeland
For å få kontakt med prest mellom kl.17.00-08.00:
FORSAND KYRKJEKONTOR
Beredskapstelefon 948 32 880
Forsand sokn
Kyrkjeverje: Kontortider: Telefon: Telefaks: e-post:
Nettside: Siv Fossan
Månd. - fred. 09.00-14.00
51 70 01 70
51 70 00 06
kyrkjekontoret@forsand.kommune.no
www.forsand.kyrkja.no
Forsand kyrkjelyd
Sokneprest: Kyrkjelydsarbeider: Organist: Ungdomsarbeider:
Kyrkjetenar: Soknerådsleiar: Ole Wollert Meyer,
mob. 415 61 737
Irene Idland Thu
Hege Tungland Langbakk
Natalie Bjørkeland
Bodil Rettedal
Ragnhild Rettedal
Kyrkjeskyss: Ring Per Hagen tlf. 99513384
26
Preiketekstar
Søndag 22. feb – 1.s.i fastetida: Matt 16,21–23
Søndag 1. mars – 2.s.i fastetida: Luk 7,36–50
Søndag 8. mars – 3.s.i fastetida: Mark 9,17–29
Søndag 15. mars – 4.s.i fastetida: Joh 3,11–16
Søndag 22. mars – Maria bodsk.d: Luk 1,46–55
Søndag 29. mars – Palmesøndag: Matt 26,6–13
Torsdag 1. apr – Skjærtorsdag: Luk 22,14–23
Fredag 2. apr– Langfredag: Matt 26,30–27,50
Søndag 5. apr – Påskedag: Matt 28,1–10
Måndag 6. apr – 2.påskedag: Luk 24,36–45
Søndag 12. apr – 2.s.i påsketida: Joh 21,15–19
Søndag 19. apr – 3.s.i påsketida: Joh 10,1–10
Søndag 26. apr – 4.s.i påsketida: Joh 13,30–35
Gudstenester i Hjelmeland
HJELMELAND KYRKJE
ÅRDAL KYRKJE
FISTER KYRKJE
Søndag 19. april kl. 11
Gudsteneste v/S. Sigmundstad.
Nattverd. Offer til skulelaget (NKSS).
Søndag 26. april kl. 11
Gudsteneste v/ I.V. Laugaland.
Nattverd. Offer til skulelaget (NKSS/
ÅKUS)
Søndag 3. mai kl. 11
Konfirmasjonsgudsteneste v/ S.H.
Arnesen og I.V.Laugaland.
Offer til kyrkjelydsarbeidet
Laurdag 9. mai kl. 11
Konfirmasjonsgudsteneste v/ S.H.
Arnesen og I.V.Laugaland.
Offer til kyrkjelydsarbeidet
Kristi himmelfartsdag 14. mai kl.
11.15
Misjonsgudsteneste Furutangen
misjonssenter
v/ Arnesen og Sigmundstad.
Nattverd.
Offer til NMS
Søndag 10. mai kl. 11
Konfirmasjonsgudsteneste v/ S.H.
Arnesen og I.V.Laugaland.
Offer til kyrkjelydsarbeidet
Søndag 17. mai kl. 09.30
Familiegudsteneste v/ S.H. Arnesen.
Offer til Stefanusalliansen
Pinsedag 24. mai kl. 11
Høgtidsgudsteneste v/ S. Sigmundstad.
Nattverd. Offer til Sjømannskyrkja
Søndag 17. mai kl. 11
Familiegudsteneste v/ S.H. Arnesen.
Offer til Opne dører
Søndag 31. mai kl. 11
Gudsteneste v/ S.H. Arnesen.
Nattverd. Offer til Misjonsalliansen
Søndag 17. mai kl. 11
Familiegudsteneste v/ S. Sigmundstad.
Offer til Amnesty
Søndag 7. juni kl. 11
Gudsteneste v/ S.H. Arnesen.
Nattverd. Offer til Institutt for
sjelesorg
Søndag 14. juni kl. 11
Gudsteneste v/ S. Sigmundstad.
Nattverd. Offer til misjonsprosjektet
JØSENFJORDEN
BEDEHUSKAPELL
Søndag 31. mai kl. 16.30
Gudsteneste v/ S.H. Arnesen.
Nattverd. Offer til kyrkjelydsarbeidet
Med atterhald om endringar
Sjå også våre heimesider: www.hjelmeland.kyrkja.no
Full distribusjon
Returadresse:
Preikestolen
Pb. 188
4126 Jørpeland
Gudstenester i Strand og Forsand
STRAND KYRKJE
JØRPELAND KYRKJE
FORSAND KYRKJE
Søndag 19. april kl. 11:
Gudsteneste v/ Turøy.
Dåpsskolen deltar.
Søndag 19. april kl. 11:
Familiegudsteneste v/Boye.
4-årsbok. Jørpeland barnekor deltar.
Søndag 26. april kl. 11:
Familiegudsteneste v/Arnesen.
Dåp. Barnekoret Tryfena deltar.
Søndag 26. april kl. 11:
Gudsteneste v/Sigmundstad.
Dåp. Søndagsskole.
Søndag 19. april kl. 11
Gudsteneste v/ Meyer.
Søndagsskule/søndagsgjengen.
Nattverd. Offer til kyrkjetilbygget.
Etter gudstenesta blir det familiedag i Fossanhagen kl. 13
Laurdag 2. mai kl. 11 og kl. 13:
Konfirmasjonsgudstenester
v/Arnesen og Turøy.
Laurdag 2. mai kl. 11 og kl. 13:
Konfirmasjonsgudstenester
v/Boye.
Søndag 10. mai kl. 11 og kl. 13:
Konfirmasjonsgudstenester
v/Arnesen og Turøy.
Søndag 3. mai kl. 11:
Konfirmasjonsgudsteneste
v/Boye.
Søndag 17. mai kl. 11:
Familiegudsteneste v/Arnesen.
Laurdag 9. mai kl. 11 og kl. 13:
Konfirmasjonsgudstenester
v/Boye.
Søndag 24. mai kl. 11:
Gudsteneste v/Malvin Tomren.
Dåp, nattverd.
Søndag 31. mai TØGJEVÅGEN
Natursti og friluftsgudsteneste.
Søndag 7.juni kl. 11:
Gudsteneste v/Arnesen.
Dåp. Søndagsskole.
Søndag 14.juni kl. 13.30
i MØLLEPARKEN:
Gudsteneste v/Boye
Søndag 21.juni kl. 11:
Gudsteneste v/Sigmundstad
Dåp, nattverd.
Søndag 24. mai kl. 11:
Gudsteneste v/Boye.
Dåp, nattverd. Søndagsskole.
Søndag 26. april kl. 18.30
Deltakingsgudsteneste v/ Meyer
og konfirmantane. Offer til NKSS.
Konfirmantfest på bedehuset etterpå.
Søndag 10. mai kl.12
Familiegudsteneste.
Skulehuset i Øvre Espedal v/
Meyer. Offer til IKO. Etter gudstenesta blir det sal av mat.
Søndag 17. mai ca. kl. 11
Festgudsteneste v/Meyer.
Offer til Kirkens Nødhjelp
Søndag 31. mai kl. 11.30
på Idse og Idsal bedehus:
Gudsteneste v/Boye.
1.pinsedag, 24. mai kl. 11 Høgtidsgudsteneste v/ Meyer.
Nattverd. Offer til misjonsprosjekta i Etiopia og Bangladesh
Søndag 7. juni kl. 11:
Gudsteneste v/Boye. Dåp.
Søndagsskole.
Lørdag 30.mai kl. 12 Konfirmasjonsgudsteneste v/
Meyer. Offer til Kyrkjelydsarbeidet
Søndag 14. juni kl. 11:
Gudsteneste v/Boye. Dåp.
Søndag 14. juni
Gudsteneste i Lyse kapell v/
Meyer. Offer til misjonsprosjekta i
Etiopia og Bangladesh.
Nærare info om tidspunkt kjem.
Søndag 21. juni kl. 11:
Gudsteneste v/Boye.
Dåp, nattverd.
Med atterhald om endringar Sjå også våre heimesider:
www.strand-kirke.no, jørpeland-menighet.no og www.forsand.kyrkja.no
Søndag 21. juni kl. 11
Gudsteneste v/Meyer.
Nattverd. Offer til Misjonshøgskolen