ללימודי תואר ראשון ידיעון B.Ed. - המכללה האקדמית הערבית לחינוך בישראל

‫המכללה האקדמית הערבית לחינוך‬
‫בישראל – חיפה (ע"ר)‬
‫الكلية األكاديمية العربية للتربية في إسرائيل‪ -‬حيفا‬
‫(ج‪.‬م)‬
‫ידיעון ללימודי תואר ראשון ‪B.Ed.‬‬
‫תשע"ד ‪3102-3102‬‬
‫الدليل األكاديمي للقب األ ّول ‪B.Ed.‬‬
‫السنة الدراسية ‪١٠٢٤-١٠٢٣‬‬
‫המכללה האקדמית הערבית לחינוך בישראל – חיפה‪,‬‬
‫ת"ד ‪ ,9438‬רח' החשמל ‪,22‬‬
‫חיפה ‪44133‬‬
‫טל' ‪43-9444344 ,43-9422433‬‬
‫פקס ‪43-9244318‬‬
‫‪www.arabcol.ac.il‬‬
‫כל הנאמר בלשון זכר‪ ,‬הכוונה היא גם לנקבה‬
‫המידע בידיעון זה הוא כללי והמכללה שומרת לעצמה את הזכות להוסיף ולגרוע‬
‫ממנו‪ ,‬לערוך שינויים ועדכונים בתכנית הלימודים‪ ,‬בסגל ההוראה‪ ,‬במועדי‬
‫הקורסים ובעלותם‬
‫תוכן העניינים‬
‫דבר יושב ראש ההנהלה וחבר הנאמנים ‪1 ..............................‬‬
‫דבר מנהל המכללה ‪2 ........................ ................................‬‬
‫מידע כללי ‪4 ..................................... ................................‬‬
‫לימודים לתואר ראשון ותעודת הוראה )‪3 .................... (B.Ed.‬‬
‫מבנה הלימודים‪3 .................................................................‬‬
‫תוכנית המצויינים‪8 ...............................................................‬‬
‫מסלול גן (לידה ‪8 ........................................................... )6 -‬‬
‫מסלול לחינוך מיוחד‪14 .........................................................‬‬
‫מסלול לביה"ס היסודי‪12 .......................................................‬‬
‫מסלול על יסודי (חט"ב) ‪( -‬ז'‪-‬י') ‪13 ..........................................‬‬
‫תנאי קבלה לתואר ראשון ותעודת הוראה (‪24 ................ )B.Ed.‬‬
‫לימודי המשך והסבת אקדמאים ‪23 ......................................‬‬
‫לימודי המשך לקראת תואר "בוגר בהוראה" (‪23 ............. )B.Ed.‬‬
‫לימודים לקראת הרחבת הסמכה ‪26 ........................................‬‬
‫לימודי הסבת אקדמאים להוראה ‪28 ........................................‬‬
‫פיתוח פרופסיונאלי ולימודי תעודה ‪29 ......................................‬‬
‫שירותים לסטודנט ‪41 ........................ ................................‬‬
‫אתר המכללה ‪41 .................................................................‬‬
‫דיקאן הסטודנטים‪41 ............................................................‬‬
‫אגודת הסטודנטים ‪41 ...........................................................‬‬
‫הספריה‪41 .........................................................................‬‬
‫שירותים נוספים ‪41 ..............................................................‬‬
‫שכר לימוד והסדרי תשלום ‪42 ............. ................................‬‬
‫הסדרי תשלום‪42 .................................................................‬‬
‫החזר כספי במקרה של הפסקת לימודים ‪42 .............................‬‬
‫ביטוח לאומי ‪42 ...................................................................‬‬
‫املحتويات‬
‫كلمة رئيس مجلس اإلدارة ولجنة األمناء‪53............................................................‬‬
‫كلمة مدير ّ‬
‫الكلية‪53............................................................................................‬‬
‫معلومات عامة‪53...............................................................................................‬‬
‫ّ‬
‫التعلم ّللقب ّ‬
‫األول وشهادة التدريس (‪53.....................................................)B.Ed.‬‬
‫مبنى التعليم ‪93 ......................................................................................................................................‬‬
‫برنامج املمتازين ‪14 .................................................................................................................................‬‬
‫مسار الروضة (منذ الوالدة ‪19 ..................................................................................................... )٦ -‬‬
‫مسار التربية الخاصة ‪11 .......................................................................................................................‬‬
‫ّ‬
‫االبتدائية ‪14 ..................................................................................................................‬‬
‫مسار املدرسة‬
‫املسار فوق االبتدائي (اإلعدادي)‪( :‬السابع ‪ -‬العاشر) ‪05 ..................................................................‬‬
‫ّ‬
‫شروط القبول للقب األول ولشهادة التدريس (‪05 .................................................................)B.Ed.‬‬
‫التعليم املستمر وتحويل مسار أكاديمي ‪36............................................................‬‬
‫التعليم املستمر للقب ‪ B.Ed.‬في التدريس ‪56 ......................................................................................‬‬
‫ّ‬
‫التعلم من أجل تحويل مسار وتأهيل‪59 .............................................................................................‬‬
‫تحويل مسار أكاديمي في التدريس ‪51 ...................................................................................................‬‬
‫ّ‬
‫التطوير املنهي والتعلم من أجل شهادة‪55 ...........................................................................................‬‬
‫خدمات للطالب‪37..............................................................................................‬‬
‫موقع ّ‬
‫الكلية ‪45 .......................................................................................................................................‬‬
‫عميد الطلبة‪45 ......................................................................................................................................‬‬
‫لجنة الطالب ‪45 .....................................................................................................................................‬‬
‫املكتبة ‪44 ................................................................................................................................................‬‬
‫خدمات إضافية ‪44 ................................................................................................................................‬‬
‫قسط التعليم وترتيبات الدفع ‪36.........................................................................‬‬
‫ترتيبات الدفع‪46 ....................................................................................................................................‬‬
‫ّ‬
‫املستحقات في حالة توقيف الدراسة‪46 .............................................................................‬‬
‫استرجاع‬
‫التأمين الوطني‪46 ...................................................................................................................................‬‬
‫דבר יושב ראש ההנהלה וחבר הנאמנים‬
‫המכללה האקדמית הערבית לחינוך בישראל ‪ -‬חיפה‪ ,‬עברה כברת דרך ארוכה‬
‫מאז היתה סמינר למורים‪ ,‬התפתחה לבית מדרש‪ ,‬למכללה לא אקדמית‪ ,‬וכעת‬
‫הינה מכללה אקדמית לחינוך‪ ,‬המעניקה תארים אקדמיים במספר מקצועות‬
‫ותחומים‪ ,‬ומוכרת ע"י המועצה להשכלה גבוהה בישראל‪ ,‬תוך שאיפה ונחישות‬
‫להיות האוניברסיטה הערבית הישראלית הראשונה במדינת ישראל‪ ,‬אשר בה‬
‫ילמדו סטודנטים מכל המגזרים והעדות במקצועות‪ ,‬ובפקולטות בתחומים שונים‪.‬‬
‫המכללה מנוהלת על ידי הנהלה ציבורית וחבר נאמנים‪ ,‬אשר חבריו עושים את‬
‫עבודתם ללא שכר ותמורה כספית‪ ,‬ומתוך אחריות ונאמנות למסר‪ ,‬כי החינוך‬
‫וההשכלה הינם היסוד לכל חברה מתקדמת ומתפתחת‪.‬‬
‫המכללה האקדמית הערבית מיוחדת ובעלת ייחוד‪ ,‬לא רק מבחינת ההרכב‬
‫האנושי אשר מאכלס אותה‪ ,‬מרצים מכל הרבדים של החברה הישראלית‪,‬‬
‫מוסלמים‪ ,‬נוצרים‪ ,‬יהודים ודרוזים‪ ,‬אשר עושים את המיטב והחשוב למען החברה‬
‫בהקניית ערכים של חינוך וקיום יחדיו‪ ,‬מתוך כבוד הדדי ושמירה על האמונה של‬
‫כל אחד ואחת ללא פגיעה בזולת ומהווה כור היתוך של החברה על כל גווניה‪,‬‬
‫זרמיה ועדותיה‪.‬‬
‫המכללה עושה כמיטב יכולתה לבניית האדם עם הערכים הנשגבים של אהבת‬
‫הזולת כאדם אשר נברא בצלמו של אלוהים‪.‬‬
‫המכללה רואה את החינוך לא רק כמטרה אלא כערך אשר יש להעניקו לכל מי‬
‫שידו משגת ומי שידו אינה משגת‪ ,‬לשם בניית חברה בעלת יכולת להתמודד עם‬
‫האתגרים של המאה ה‪ .21-‬משמעות הדבר היא פתיחת חוגים‪ ,‬מקצועות‬
‫ופקולטות בתחומים שונים כדי לענות על צרכיה של החברה הערבית הישראלית‪.‬‬
‫אין כל ספק‪ ,‬כי במכללה מערך אקדמי מן הטובים ביותר של מרצים וסטודנטים‪,‬‬
‫אשר שמם יצא לתפארת לא רק בארצנו אלא גם במדינות שונות‪ ,‬לרבות באזורנו‪.‬‬
‫השנתון אינו יכול מקיף את כל פעולות המכללה‪ ,‬מאחר שהיא איננה עוסקת רק‬
‫בתחום הכשרת מורים‪ ,‬אלא מעמידה את כל משאביה לבניית האדם עם הערכים‬
‫האנושיים‪ ,‬החברתיים וההשכלתיים‪ ,‬אשר חייב לתרום לחברה בכל כוחו ויכולתו‪.‬‬
‫אני מאמין כי המכללה האקדמית הערבית בישראל ‪ -‬חיפה תהיה האוניברסיטה‬
‫הערבית הראשונה‪ ,‬ובה נוכל לתת ביטוי השכלתי ערכי‪-‬חינוכי בכל תחומי החיים‪,‬‬
‫המדע‪ ,‬החינוך וההשכלה‪.‬‬
‫כל מי שבא בשעריה של המכללה או נמצא בין כתליה יודע כי תנופת הפיתוח בכל‬
‫מישורי ההשכלה נמצאת בראש מעייניהם של כל האחראים במכללה‪ ,‬הנהלה‪,‬‬
‫מורים ועובדים מסורים לערכים אלה וכל זאת תוך הפגנת יצירתיות מיוחדת‬
‫וראויה לשמה‪ ,‬הן מבחינת הפרסומים‪ ,‬כתבי העת והמכונים למחקר ומדע‬
‫בתחומים רבים‪ ,‬לרבות פריצת דרך בספרות לילדים ועוד‪.‬‬
‫יהי רצון ונזכה לשלום בארצנו ובעולם כולו ונוכל לקדם את ההשכלה והחינוך‪.‬‬
‫בהוקרה ובכבוד רב‪,‬‬
‫זכי כמאל‪ ,‬עו"ד‬
‫יו"ר ההנהלה וחבר הנאמנים‬
‫‪1‬‬
‫דבר מנהל המכללה‬
‫ייחודה של המכללה הוא בשילוב שבין ההוראה הדיסציפלינארית‪-‬אקדמית לבין ההתנסות‬
‫בהוראה בגני הילדים‪ ,‬בבתי הספר היסודיים‪ ,‬בחטיבות הביניים ובחינוך המיוחד‪ ,‬במגזר‬
‫הערבי והיא שואפת להכשיר מורה משכיל‪ ,‬סקרן ופרופסיונאלי‪.‬‬
‫הלומדים במכללה מרחיבים את השכלתם ורוכשים את מקצועם ע"י קריאה‪ ,‬התנסות‪,‬‬
‫מחקר ועבודה יצירתית‪ .‬במסגרת הלימודים‪ ,‬הם מתוודעים לאסטרטגיות לימודיות‬
‫חדשניות‪ ,‬ומתנסים בשיטות הוראה מגוונות‪ ,‬הכוללות שימוש בטכנולוגיות עדכניות‬
‫והתנסות בסביבות למידה חדשות כגון‪ :‬הוראת עמיתים ושילוב של הוראה מתוקשבת‬
‫ולמידה מרחוק‪ ) Distance Learning( .‬הסטודנטים זוכים להדרכה אישית‪ ,‬המשולבת‬
‫בפעילות מעבדתית וסדנאות‪.‬‬
‫תפישת העולם של המכללה היא פלורליסטית והומניסטית‪ ,‬ומשלבת ערכים חינוכיים של‬
‫המזרח והמערב‪ ,‬והיא זוכה להכרה בקרב הציבור הערבי והיהודי בישראל ובעולם‪ ,‬כמוסד‬
‫המדגיש את הזיקה לתרבות הערבית‪.‬‬
‫תוכנית ההכשרה המקצועית מכוונת להגשים את המטרות הבאות‪:‬‬
‫א‪ .‬הבנ ה ביסודות המתודולוגיה של החינוך‪ :‬הכרת עקרונות יסוד של מדעי החברה‬
‫וההתנהגות‪ ,‬שיש להם נגיעה ליסודות החינוך‪ ,‬לפילוסופיה‪ ,‬לפסיכולוגיה וסוציולוגיה;‬
‫פיתוח גישה מדעית למטרות החינוך‪ ,‬דרכיו ומגבלותיו‪.‬‬
‫ב‪ .‬העמקת הידיעה בתחומי דעת דיסציפלינאריים ברמה אקדמית במקצועות הנלמדים‬
‫במערכת החינוך הישראלית‪.‬‬
‫ג‪ .‬פיתוח נרחב של מיומנויות דידקטיות הנדרשות לביצוע תפקידי הוראה‪ ,‬בהדגשה‬
‫מיוחדת על דרכים יישומיות של מדעי החינוך וההוראה‪ ,‬המשולבת באימון‪ ,‬בהיכרות‬
‫ובהתנסות שדה‪.‬‬
‫החיים במכללה מושתתים על מערכת יחסי אנוש ואווירה טובה בין הסטודנטים‪ ,‬המורים‬
‫והעובדים‪ ,‬המהווים דוגמא לחיים משותפים בישראל‪ ,‬ויעידו על כך ארבעה עיטורי אות‬
‫האיכות והמצוינות ‪ 2443-1888‬מטעם המרכז הארצי לסקרי דעת קהל‪ ,‬בהם זכתה‬
‫המכללה‪.‬‬
‫המכללה מטפחת את קשריה עם הקהילה והסביבה הקרובים והבינלאומיים ומקיימת ימי‬
‫עיון‪ ,‬השתלמויות ופעולות אחרות המכוונות לשיפור החינוך בקהילה הערבית בישראל‬
‫ולקידום המעמד המקצועי שלה ושל חברי הסגל‪.‬‬
‫המכללה מאמינה‪ ,‬כי השתלמותם של בוגריה נמשכת לאורך כל חייהם המקצועיים כחלק‬
‫מתפיסת הפרופסיה של מקצוע ההוראה‪ ,‬ובהיותה קשובה לצרכים הדינאמיים‬
‫והמתפתחים בהוראה ובחינוך ‪ -‬היא מקיימת תוכניות מגוונות לפיתוח המקצועי של‬
‫המורים ע"י לימודי המשך‪ ,‬השתלמויות‪ ,‬כנסים וימי עיון‪.‬‬
‫בתוכניות תואר שני ‪ M.Ed.‬קיימות ‪ 4‬תוכניות‪ .‬המועצה להשכלה גבוהה הסמיכה את‬
‫המכללה להעניק תואר שני ‪ M.Ed.‬לתוכניות בחינוך לשוני‪ :‬ערבית‪-‬עברית ולחינוך מדעי‪.‬‬
‫בחינוך ל שוני קיימים שני מוקדי התמחות‪ :‬ערבית‪ ,‬עברית‪ .‬בחינוך מדעי יש שלושה מוקדי‬
‫התמחות‪ :‬מדעי החומר‪ ,‬מדעי החיים‪ ,‬ומתמטיקה‪ .‬בהוראה ולמידה יש ארבעה מוקדי‬
‫התמחות‪ :‬גיל רך‪ ,‬שפות‪ ,‬מדעים ומתמטיקה‪( .‬מתן התואר מותנה באישור המל"ג) אנו‬
‫משוכנעים שיש בתוכניות אלה כדי לקדם את מערך ההשכלה הגבוהה וההתפתחות‬
‫המקצועית של ציבור הלומדים והעובדים במסגרות החינוך השונות‪.‬‬
‫בברכה‬
‫פרופ' סלמאן עליאן‬
‫מנהל המכללה‬
‫‪2‬‬
‫מידע כללי‬
‫ציוני דרך‬
‫המכללה האקדמית הערבית לחינוך בישראל ‪ -‬חיפה‪ ,‬היא מוסד להכשרת מורים‬
‫וגננות לבתי הספר במגזר הערבי במגוון רחב של מסלולים והתמחויות והינה‬
‫המוסד הערבי הראשון שזכה להכרה אקדמית‪.‬‬
‫‪ - 1838‬ייסוד המכללה כמוסד להשתלמות מורים בפועל‪.‬‬
‫‪ - 1839‬סמינר דו‪-‬שנתי להכשרה ולהשתלמות מורים (מורה מוסמך)‪.‬‬
‫‪ - 1888‬מוסד תלת‪-‬שנתי‪ ,‬המכשיר מורים וגננות לתואר מורה מוסמך בכיר‪.‬‬
‫‪ - 1883‬קבלת היתר מהמועצה להשכלה גבוהה להעניק תואר ראשון בהוראה‬
‫)‪.(B.Ed.‬‬
‫‪ - 1886‬קבלת הכרה מהמועצה להשכלה גבוהה להעניק תואר ראשון בהוראה‬
‫(‪.(B.Ed.‬‬
‫‪ - 2449‬קבלת אישור מהמועצה להשכלה גבוהה בדבר היערכות המכללה‬
‫בהתאם למתווה החדש בהכשרה להוראה‪.‬‬
‫‪ - 2414‬קבלת אישור מהמועצה להשכלה גבוהה לפרסם‪ ,‬לרשום ולקיים‬
‫תוכניות לימודים לתואר שני ‪ ,M.Ed.‬בחינוך לשוני‪ :‬עברית‪/‬ערבית‬
‫ובחינוך מדעי‪ .‬מתן התארים טעון אישור של המועצה להשכלה גבוהה‪.‬‬
‫‪ - 2411‬קבלת אישור מהמועצה להשכלה גבוהה לפרסם‪ ,‬לרשום ולקיים‬
‫תוכניות לימודים לתואר שני ‪ ,M.Ed.‬בהוראה ולמידה‪.‬‬
‫‪ - 2412‬קבלת הסמכה להענקת תארים מהמועצה להשכלה גבוהה בתוכניות‬
‫חינוך מדעי‪ ,‬וחינוך לשוני ערבית‪-‬עברית‪.‬‬
‫במכללה לומדים כ‪ 2344 -‬סטודנטים‪ ,‬ומועסקים בה כ‪ 243 -‬חברי סגל וכ‪82 -‬‬
‫עובדי מינהל ושירותים‪.‬‬
‫בוגרי המכללה מהווים כ‪ 63% -‬מכלל עובדי ההוראה במגזר הערבי‪ ,‬וחלק ניכר‬
‫מהם ממלאים תפקידים ניהוליים בבתי הספר‪ ,‬נושאים בתפקידי פיקוח והדרכה‬
‫ומלמדים באוניברסיטאות ובמכללות‪.‬‬
‫מסגרות לימוד‪ ,‬מסלולים והתמחויות‬
‫המכללה מהווה מערכת בית למורה מתחילת דרכו כפרח הוראה ולכל אורך חייו‬
‫המקצועיים בהשתלמויות שונות‪.‬‬
‫מסגרות לימוד‬
‫במכללה מתקיימות מסגרות הלימוד הבאות‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.3‬‬
‫לימודים לתואר ראשון "בוגר בהוראה" )‪ (B.Ed.‬כולל הסמכה להוראה‪,‬‬
‫במסלול ארבע שנתי‪.‬‬
‫לימודי תואר שני ‪ M.Ed.‬לימודי המשך לתואר "בוגר בהוראה" )‪.(B.Ed.‬‬
‫לימודי הרחבת הסמכה‪.‬‬
‫לימודי הסבת אקדמאים להוראה‪.‬‬
‫השתלמויות ופיתוח פרופסיונאלי‪.‬‬
‫‪3‬‬
‫מסלולי הלימוד‬
‫המכללה מקיימת את מסלולי הלימוד הבאים‪:‬‬
‫‪ ‬מסלול גן (לידה‪ )6-‬כולל תוכנית הרחבה לתעודת הוראה נוספת להוראת‬
‫כיתות א'‪-‬ב'‪.‬‬
‫‪ ‬מסלול חינוך מיוחד לגיל ביה"ס (‪ ,)6-21‬וחינוך מיוחד לגיל הגן‪.‬‬
‫‪ ‬מסלול יסודי (א'‪-‬ו')‪.‬‬
‫‪ ‬מסלול על יסודי (ז'‪-‬י')‪.‬‬
‫התמחויות‬
‫במכללה ניתן להתמחות בהתמחויות הבאות‪ :‬ערבית‪ ,‬עברית‪ ,‬אנגלית‪ ,‬כימיה‪-‬‬
‫ביולוגיה‪ ,‬כימיה‪-‬פיזיקה‪ ,‬מתמטיקה‪ ,‬הוראת מדעי המחשב‪ ,‬גיל רך‪ ,‬חינוך מיוחד‬
‫ומדעים‪.‬‬
‫‪4‬‬
‫לימודים לתואר ראשון ותעודת הוראה )‪(B.Ed.‬‬
‫מבנה הלימודים‬
‫לימודי הכשרה להוראה (חינוך ופסיכולוגיה)‬
‫בהכשרה להוראה (חינוך ופסיכולוגיה) מודעים לתהליכי שינוי עולמיים ומקומיים‬
‫בתחומי החברה‪ ,‬הכלכלה והחינוך‪ .‬לתהליכים אלה השפעה רבה על מערכת‬
‫החינוך בכיוון של דמוקרטיזציה וביזור של סמכויות‪ ,‬ובמציאות שנוצרה הופך בית‬
‫הספר להיות מושא התעניינות והתערבות של גורמים רבים בעלי ציפיות מפליגות‬
‫וסותרות‪.‬‬
‫שינויים מקיפים אלה מחייבים את הכשרתם של פרחי הוראה בכל התחומים‬
‫הארגוניים‪ ,‬המנהליים‪ ,‬החברתיים והחינוכיים‪ ,‬ולהבין את הגורמים השונים‬
‫המשפיעים על התפתחות הילד והתנהגותו‪.‬‬
‫בלימודי ההכשרה להוראה מעוניינים להכשיר ולטפח פרחי הוראה‪ ,‬שיהיו בעלי‬
‫ראיית עולם רחבה ומודעות עצמית וחברתית גבוהה‪ ,‬אשר יכולים להתמודד עם‬
‫השינויים המבניים‪ ,‬הארגוניים והתוכניים הפוקדים את מערכת החינוך‪ ,‬ואשר‬
‫שמים להם כמטרה לקדם את מערכות החינוך והחברה בישראל תוך שימת דגש‬
‫על הזיקה בין הידע הנלמד בתחומי החינוך‪ ,‬הפדגוגיה והפסיכולוגיה‪ ,‬לבין השדה‬
‫החינוכי בכלל ולפרקטיקה הבית‪-‬ספרית בפרט‪.‬‬
‫החוגים ללימודי חינוך ופסיכולוגיה מעניקים לסטודנט סביבת לימודים‬
‫אופטימאלית‪ ,‬הכוללת קורסי לימוד מגוונים‪ ,‬סגל אקדמי מובחר‪ ,‬יחס אישי וקשר‬
‫ישיר בין הסטודנטים לבין המרצים וההנהלה‪ .‬הקורסים נוגעים הן בפאן התיאורטי‬
‫והן בפאן היישומי‪ ,‬והם נגזרים מתחומי הפסיכולוגיה‪ ,‬הפילוסופיה‪ ,‬הסוציולוגיה‪,‬‬
‫החינוך מיוחד‪ ,‬הפדגוגיה והמתודיקה‪ ,‬דרכי הוראת המקצוע‪ ,‬אוריינות מחקר‬
‫בחינוך ובהוראה‪ .‬בתוכנית הלימודים קיימת ליבת לימודים משותפת‪ ,‬החוצה‬
‫מסלולי גיל ומקצועות הוראה‪ .‬כמו כן מתקיימים לימודים תלויי חטיבת גיל ותלויי‬
‫התמחות‪.‬‬
‫לימודי התמחות‬
‫לימודי ההתמחות מהווים את בסיס הידע הדיסציפלינארי של המורה‬
‫הפרופסיונאלי‪ .‬הסטודנט בוחר את מסלול ההכשרה ואת ההתמחויות‪.‬‬
‫במסלול גן ‪ -‬הסטודנט בוחר בשתי התמחויות ‪ -‬התמחות בגיל הרך‬
‫וערבית‪/‬התמחות בגיל הרך והתמחות כוללת‪.‬‬
‫במסלול יסודי ‪ -‬הסטודנט בוחר בשתי התמחויות מבין ההתמחויות הבאות‪:‬‬
‫התמחות ערבית‪-‬עברית‪ /‬התמחות מתמטיקה‪-‬ערבית‪ /‬התמחות מתמטיקה‪-‬‬
‫עברית‪ ,‬התמחות מדעים – מתמטיקה‪-‬ערבית‪-‬עברית‪.‬‬
‫במסלול על יסודי (חט"ב) ‪ -‬הסטודנט בוחר בשתי התמחויות מבין ההתמחויות‬
‫הבאות‪ :‬התמחות ערבית‪-‬עברית‪ /‬מתמטיקה‪-‬פיסיקה‪ /‬התמחות מתמטיקה‪-‬מדעי‬
‫מחשב‪ /‬התמחות ביולוגיה‪-‬כימיה‪ /‬כימיה‪ -‬פיזיקה או בהתמחות אחת ‪ -‬אנגלית‪.‬‬
‫במסלול חינוך מיוחד ‪ -‬במסלול זה יכול הלומד לבחור בהתמחות חינוך מיוחד‬
‫ובשתי חטיבות‪ :‬ערבית ומתמטיקה או בהתמחות חינוך מיוחד ובהתמחות לבית‬
‫‪5‬‬
‫הספר היסודי א'‪-‬ו' ‪ -‬ערבית‪/‬מתמטיקה‪ ,‬או התמחות בחינוך מיוחד והתמחות לבית‬
‫הספר העל יסודי (ז'‪-‬ט') ‪ -‬ערבית‪/‬מתמטיקה‪.‬‬
‫במסלול חינוך מיוחד לגיל הגן ‪ -‬הסטודנט לומד התמחות בחינוך מיוחד לגיל הגן‬
‫והתמחות בחינוך לגיל הרך‪.‬‬
‫התנסות בהוראה‬
‫ההתנסות המעשית נחשבת לעמוד השדרה של תוכנית הכנת והכשרת סטודנטים‬
‫לעולם הפרופסיונאלי של מורים לעתיד‪ ,‬ומשמשת במה ליישום הנלמד במסגרת‬
‫תחומי הדעת הדיסציפלינאריים והפדגוגיים‪.‬‬
‫מטרת ההתנסות היא‪ ,‬להכשיר מורה בעל זהות פרופסיונאלית הכוללת אחריות‪,‬‬
‫מחוייבות‪ ,‬אוטונומיה וזיקה לעמיתים למקצוע‪ .‬במהלך ההתנסות‪ ,‬ובעזרת תנאים‬
‫המאפשרים התפתחות אישית ומקצועית‪ ,‬הסטודנט עושה את צעדיו הראשונים‬
‫בהוראה כמורה‪ ,‬ונחשף הלכה למעשה למפגש ראשוני עם ביה"ס‪ ,‬הכיתה ועולם‬
‫התלמידים‪ .‬הסטודנט מקבל תמיכה‪ ,‬השגחה‪ ,‬שיקוף‪ ,‬עידוד‪ ,‬הדרכה ועזרה‬
‫מהמדריך הפדגוגי ומהמורה החונך‪ ,‬כדי להקל ולייעל את התפתחותו האישית‬
‫והמקצועית‪.‬‬
‫במסגרת ההתנסות‪ ,‬נדרש הסטודנט ליישם ידע תיאורטי וידע פרקטי‪ ,‬תוך קישור‬
‫ואינטגרציה ביניהם‪ ,‬וכדי לעמוד בכך‪ ,‬עליו להיות בעל ידע כללי ומקצועי רחב‪ ,‬בעל‬
‫יכולת להפעיל שיקול דעת חינוכי‪-‬דידקטי באופן רציונאלי וליישם את רעיונותיו‬
‫הדידקטיים במרכיבי ההוראה השונים‪ :‬אבחון‪ ,‬תכנון‪ ,‬ביצוע והערכה רפלקטיבית‪,‬‬
‫ובעל נכונות להמשיך ללמוד ולהתפתח בעבודתו‪.‬‬
‫ההתנסות בהוראה במכללה מתקיימת במשך שלוש שנים ובכל שנה משתנים‬
‫ההדגשים‪ ,‬ההולכים מעמיקים ומתרחבים בשיטה הספיראלית‪ .‬חשוב לציין‬
‫שהקורסים העיונים הנלמדים באותה שנה מרחיבים ותומכים במעשה החינוכי‪.‬‬
‫לימודי יסוד‬
‫לימודי יסוד‪ ,‬הם לימודי חובה‪ :‬ערבית‪ ,‬ערבית לפטור‪ ,‬עברית‪ ,‬אנגלית לפטור‪,‬‬
‫מבוא לאוריינות התקשוב‪ ,‬תרבות ומורשת ערבית וחינוך לדמוקרטיה‪ .‬כמו כן‪,‬‬
‫נלמדים לימודי יסוד ללא אקרדיטציה‪ :‬עזרה ראשונה‪ ,‬בטיחות‪ ,‬זהירות בדרכים‪,‬‬
‫סיור אינטגרטיבי‪ ,‬הדרכה בספריה והדרכה ביבליוגרפית‪.‬‬
‫‪6‬‬
‫תוכנית המצויינים‬
‫תוכנית המצויינים במכללה‪ ,‬שוקדת על הכשרת מורים ומחנכים בעלי פוטנציאל‬
‫גבוה להוראה‪ ,‬פיתוח השכלה רחבה‪ ,‬מודעות מוגברת לעבודתם החינוכית‬
‫והפדגוגית‪ ,‬וטיפוחם כמורים יצירתיים "לא שגרתיים"‪ .‬כמו כן‪ ,‬התוכנית שואפת‬
‫לפיתוח יכולת מנהיגות חינוכית וחברתית מובילה שבעתיד תתפוס מקום מרכזי‬
‫בקידום מערכת החינוך בכלל‪ ,‬ובמגזר הערבי בפרט‪.‬‬
‫בהתאם לכך‪ ,‬התוכנית שמה לה למטרה לטפח סטודנטים בעלי כישורים והישגים‬
‫לימודיים גבוהים‪ ,‬להכשירם בצורה ייחודית‪ ,‬לפתח אצלם חשיבה אנליטית‪,‬‬
‫ביקורתית‪ ,‬ויכולת הוראה בסביבה עתירת טכנולוגיה‪ ,‬ואוכלוסייה חוקרת‪ ,‬כך שיהוו‬
‫למנהיגים חינוכיים עתידים המאופיינים כדינאמיים‪ ,‬בעלי יוזמה‪ ,‬יצירתיות ושליחות‬
‫חינוכית וחברתית ערכית‪.‬‬
‫תנאי קבלה‬
‫לתוכנית זו מתקבלים סטודנטים בעלי ציון משולב (פסיכומטרי ובגרות) ‪,644‬‬
‫לאחר ראיון קבלה לבדיקת התאמתם לתכנית מבחינת אישיותם ונכונותם לקבל‬
‫על עצמם את המחוייבויות לאתגרי התכנית‪.‬‬
‫במקרים ייחודיים יכולים להתקבל לתוכנית סטודנטים המוכיחים הצטיינות ערכית‪-‬‬
‫חברתית מיוחדת‪ ,‬בעלי ציון משולב (פסיכומטרי ובגרות) ‪ 613‬ומעלה‪ ,‬לאחר ראיון‬
‫קבלה‪.‬‬
‫תכנית הלימודים‬
‫במסגרת תוכנית הלימודים המואצת‪ ,‬משתתפים הלומדים בתוכנית ייחודית‪,‬‬
‫המהווה כ‪ 23%-24%-‬מתכנית הלימודים כולה‪ .‬תוכנית זאת מתמקדת בטיפוח‬
‫המצויינות של הסטודנטים כפרטים וכצוות‪ .‬היא מכוונת לענות על צורכיהם‬
‫המיוחדים כסטודנטים מצויינים ולהכשירם להיות מורים ואנשי חינוך מצויינים‪,‬‬
‫בעלי מעוף וחזון חינוכי‪ ,‬תפיסה חינוכית רחבת אופקים‪ ,‬ידע אקדמי ממסגרת‬
‫הלמידה הייחודית‪ .‬התכנית כוללת גם הכשרה לתפקיד חינוכי מרכזי בבית הספר‬
‫כגון‪ :‬ריכוז חברתי‪ ,‬ריכוז מקצוע או ריכוז שכבה‪.‬‬
‫הטבות לסטודנטים וחובותיהם‬
‫‪ ‬סיום הלימודים בשלוש שנים (במקום בארבע שנים)‪.‬‬
‫‪ ‬מדי שנה ולאורך שלוש שנים ‪ -‬קבלת הלוואה מותנית בגובה שכר לימוד‬
‫(‪ 3,344‬ש"ח ממשרד החינוך והיתרה מהמכללה)‪.‬‬
‫‪ ‬קבלת מלגה (מענק) של ‪ 3,444‬ש"ח לכל שנת לימודים (ובסה"כ‬
‫‪ ₪13,444‬לשלוש שנים)‪.‬‬
‫‪ ‬הכשרה לתפקיד חינוכי מרכזי בבית הספר‪.‬‬
‫‪ ‬תכנית הכשרה ייחודית (בהיקף של ‪ )23%-24%‬מכלל שעות ההכשרה‬
‫במכללה‪.‬‬
‫‪ ‬תואר ראשון ‪ B.Ed.‬ותעודת הוראה בתום שלוש שנות לימוד‪.‬‬
‫‪ ‬תעודת תכנית מצויינים‪.‬‬
‫‪ ‬רישיון לעיסוק בהוראה בתום הסטאז'‪.‬‬
‫‪ ‬שכר בדירוג של בעל תואר ‪ B.Ed.‬ותעודת הוראה ‪ -‬בשנת הסטאז'‪.‬‬
‫‪ ‬העדפה בשיבוץ לעבודה‪.‬‬
‫‪7‬‬
‫חובות במהלך הלימודים‬
‫‪ ‬ציון ממוצע של ‪ 84‬ומעלה‪.‬‬
‫‪ ‬ציון ‪ 84‬ומעלה בהתמחות‪ ,‬בסמינריון ובהתנסות מעשית‪.‬‬
‫‪ ‬פעילות למען הקהילה‪.‬‬
‫‪ ‬פעילות במכללה (כגון‪ :‬עזרה לסטודנטים מתקשים‪ ,‬קיום ימי עיון וכנסים)‪.‬‬
‫‪ ‬השתתפות בכנסים בין‪-‬מכללתיים ואחרים לפי קביעת המוסד‪.‬‬
‫‪ ‬למידה רצופה של שלוש שנים (ללא הפסקות)‪.‬‬
‫חובות לאחר תום הלימודים‬
‫התחייבות לעבוד בחינוך ובהוראה לפחות שלוש שנים ‪ -‬שנת עבודה (‪ 2/4‬משרה‬
‫לפחות) לכל שנת מלגה מותנית‪.‬‬
‫‪8‬‬
‫מסלול גן (לידה ‪)6 -‬‬
‫כולל תוכנית הרחבה לתעודת הוראה נוספת להוראת כיתות א'‪-‬ב'‬
‫תוכנית ההכשרה במסלול מדגישה תהליכי הוראה הקשורים לעולמם‬
‫ולהתפתחותם של הילדים בגיל הרך מחד גיסא‪ ,‬ותכנים פדגוגיים‪-‬מקצועיים‬
‫הקשורים לעבודתה של הגננת‪ ,‬מאידך גיסא‪.‬‬
‫תוכנית הלימודים בנויה באופן היררכי‪ ,‬ספיראלי ומתפתח לאורך ארבע שנות‬
‫לימוד‪ ,‬ומקנה בסיס איתן להתנסות מעשית בשטח‪ .‬כמו כן‪ ,‬התוכנית מציעה‬
‫קורסים מגוונים המספקים תשתית בתחומים שונים כגון‪ :‬טיפוח וארגון סביבה‬
‫חינוכית התואמת את התפתחותו של הילד‪ ,‬שיתוף ההורים בעבודת המחנכת‪,‬‬
‫איתור מאפיינים ייחודים בכל שכבת גיל‪ ,‬שילוב אומנות בלמידה ועוד‪.‬‬
‫תוכנית ההכשרה מאפשרת שתי מתכונות התמחות‪:‬‬
‫‪ .0‬גננות ומחנכות לגילאי לידה עד שש‪.‬‬
‫‪ .3‬גננות ומחנכות לגילאי לידה עד שש והרחבת ההסמכה לכיתות א'‪-‬ב'‪.‬‬
‫התמחות בגיל הרך‬
‫במסגרת ההכשרה הסטודנטים יתעמקו וירחיבו את הידע שלהם במאפייני‬
‫ההתפתחות והלמידה בגיל הרך‪ ,‬המקנים תשתית תיאורטית ומושגי יסוד להכרת‬
‫עולמו‪ ,‬צרכיו והתפתחותו של הילד‪ ,‬אשר יסייעו להם להבין את חשיבות תפקידו‬
‫של המבוגר כמתווך בסביבתו של הילד‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התמחות חינוך בגיל הרך‬
‫ניצני אוריינות בגן‪ ,‬המשחק והתפתחות בגיל הרך‪ ,‬התפתחות מוטורית וסנסו‪-‬‬
‫מוטורית‪ ,‬התפתחות שפה תקינה ובלתי תקינה‪ ,‬תנועה לפעוטות ולילדים‪ ,‬חינוך‬
‫מוסיקלי‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך תוכנית ההרחבה לכיתות א'‪-‬ב' (הכשרה להוראה)‪.‬‬
‫דרכי הוראת השפה הערבית בכיתות א'‪-‬ב'‪ ,‬אלטרנטיבות בהוראה‪ ,‬פעילות חקר‬
‫בשדה‪ ,‬דרכי הוראת המתמטיקה לכיתות א'‪-‬ב'‪.‬‬
‫התמחות בשפה וספרות ערבית בגיל רך‬
‫הערבית כשפת אם של האוכלוסייה הערבית‪ ,‬כוללת תחומי תוכן וכללים המחייבים‬
‫לימוד והתמחות ברמותיה השונות‪ .‬לכן יש להקנות את הידע החל מהגיל הרך‪.‬‬
‫החוג לערבית בגיל הרך שואף להכשיר בוגרים‪ ,‬בעלי ידע מעמיק בתחום השפה‬
‫והספרות הערבית‪ ,‬ובמיוחד במקצועות הנוגעים לשכבת גיל זו‪ ,‬המתאפיינת‬
‫בשילוב בין רכישה ולמידה‪ ,‬ולכן מודגש הקשר בין ערבית מדוברת (שפת האם)‬
‫לבין ערבית ספרותית סטנדרטית (שפת האומה)‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התוכנית‬
‫הוראת הערבית במציאות דיגלוסית‪ .‬תורת ההגה‪ :‬פונטיקה ופונולוגיה ערבית‪,‬‬
‫מורפולוגיה‪ ,‬תחביר השפה הערבית‪ ,‬ספרות ילדים‪ ,‬ספרות עממית‪ ,‬תרבות‬
‫ערבית‪ ,‬סיפור קצר‪ ,‬מחזה ערבי‪ ,‬כתיבה יוצרת‪ ,‬שירה ופרוזה מודרנית‪ ,‬שירה‬
‫ופרוזה קלאסית‪ ,‬סמינריון בתחום הלשון או הספרות‪.‬‬
‫‪9‬‬
‫מסלול לחינוך מיוחד‬
‫ייעודו של המסלול הוא להכשיר מורים‪-‬מחנכים לתלמידים בעלי צרכים מיוחדים‬
‫בכל המסגרות החינוכיות (גיל הגן‪ ,‬בתי ספר יסודיים וחטיבות ביניים) במערכת‬
‫החינוך הערבית‪.‬‬
‫בתהליך ההכשרה מושם דגש על הידע הנרכש בלימודים העיוניים ובהתנסות‬
‫המעשית‪ .‬הלימודים מבוססים על תפיסת עולם המכירה בזכות הטבעית‬
‫והבסיסית של ילדים ללימודים‪ ,‬אך מניחה שילדים‪ ,‬כתלמידים וכבני אדם‪ ,‬שונים‬
‫זה מזה‪ ,‬ושומה על המורה להכיר בשונות זו ואף לחנך את תלמידיו להכיר בה‬
‫ולהוקירה‪.‬‬
‫במסגרת הכשרתו של פרח ההוראה במסלול הנידון‪ ,‬ייחשף למגוון רחב של‬
‫תחומים אקדמיים במטרה להקנות לו עומק עיוני‪ ,‬גישה אינטגרטיבית ואוריינטציה‬
‫יישומית‪.‬‬
‫הקורסים להכשרה להוראה במסלול מהווים תשתית עיונית למגוון רחב של‬
‫תיאוריות וגישות בהוראה ולמידה‪ ,‬ומאפשרים לסטודנט לפתח הבנה על‬
‫מורכבותם של תהליכי התחנכות במסגרות חינוכיות שונות‪.‬‬
‫תהליך ההתפתחות הפרופסיונאלית של הסטודנט כולל התנסות בהוראה בכל‬
‫המסגרות החינוכיות הרגילות והמיוחדות‪ ,‬והיא מאפשרת שילוב בין התיאוריה‬
‫למעשה‪ ,‬וחושפת אותו למימדים מרכזיים של עבודת המורה בפועל ולמורכבות‬
‫תפקידו‪.‬‬
‫הלימודים במסלול מפתחים ומעצימים מורה חוקר‪ ,‬דעתן‪ ,‬בעל ידע מקצועי וכישורי‬
‫הוראה‪ ,‬המודע לאחריותו החינוכית‪ ,‬מתעדכן ומתחדש לאורך זמן‪ ,‬יוזם ומיישם‬
‫חידושים בחינוך לשיפור העשייה החינוכית בחברה הערבית‪.‬‬
‫תוכניות ההתמחות במסלול‬
‫ההכשרה במסלול החינוך המיוחד מציעה ארבע תוכניות התמחות‪:‬‬
‫תוכנית א' ‪-‬‬
‫תוכנית משולבת להכשרת גננות לחינוך המיוחד ולחינוך‬
‫הרגיל‪ -‬גיל גן (לידה‪ 6-‬שנים)‪.‬‬
‫תוכנית ב' ‪-‬‬
‫תוכנית להכשרת מורים לחינוך המיוחד (בתי ספר לחינוך‬
‫המיוחד‪ ,‬כיתות חינוך מיוחד וכיתות שילוב במסגרות חינוך‬
‫רגילות)‪.‬‬
‫תוכנית ג' ‪-‬‬
‫תוכנית משולבת להכשרת מורים לחינוך המיוחד ולבית הספר‬
‫היסודי ‪ -‬הסמכה להוראה לבית הספר היסודי (כיתות א'‪-‬ו')‬
‫בהתמחות דיסציפלינארית‪.‬‬
‫תוכנית ד' ‪-‬‬
‫תוכנית משולבת להכשרת מורים לחינוך המיוחד ולחט"ב ‪-‬‬
‫בהתמחות‬
‫הסמכה להוראה לחט"ב (כיתות ז'‪-‬י')‬
‫דיסציפלינארית‪.‬‬
‫לימודי התמחות בחינוך המיוחד‬
‫הלימודים מיועדים להכשיר מורים לכל סוגי האוכלוסייה בחינוך המיוחד ולהתמקד‬
‫באחד משלושת המוקדים המוצעים בחוג‪ :‬מוקד לקות למידה‪ ,‬מוקד תקשורתיות‬
‫ומוקד מוגבלויות התנהגותיות‪ ,‬בהתאם למסגרת החינוכית (בתי ספר לחינוך‬
‫‪11‬‬
‫המיוחד‪ ,‬כיתות מקדמות וכיתות שילוב במסגרות חינוך רגילות) ולשכבת הגיל‬
‫(מסגרות הגיל הרך‪ ,‬בתי ספר יסודיים וחטיבות ביניים)‪.‬‬
‫הלימודים מכוונים לתת מענה לצרכים המיוחדים של לומדים בכיתה ההטרוגנית‬
‫ולקידום ילדים בעלי צרכים מיוחדים בכיתות המקדמות ובבתי ספר מיוחדים‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התוכנית‬
‫לימודי החינוך המיוחד מציעים קורסים מתחומי הליבה של החינוך המיוחד כמו‪:‬‬
‫שילוב הילד בעל הצרכים המיוחדים בכיתה ההטרוגנית‪ ,‬תוכניות אישיות בכיתות‬
‫לחינוך המיוחד ובכיתות הרגילות‪ ,‬הוראה מתקנת בקריאה ובכתיבה‪ ,‬מבוא לחינוך‬
‫המיוחד‪ ,‬מדיניות החינוך המיוחד‪ ,‬פיגור שכלי‪ ,‬לקות למידה‪ ,‬לקויי ראיה‪ ,‬בנוסף‪,‬‬
‫ומציעים קורסים ממוקדי הבחירה כמו‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫מוקד לקויות למידה‪ :‬אבחון מיומנויות יסוד‪ ,‬כלים קוגניטיביים‪ ,‬עולמו‬
‫הרגשי של ילד לקוי למידה‪.‬‬
‫מוקד מוגבלויות תקשורתיות‪ :‬מבוא לבעיות שמיעה‪ ,‬חינוך תלמידים‬
‫לקויי שמיעה‪ :‬הלכה למעשה‪ ,‬קשיי דיבור‪ ,‬לקויי תקשורת‪.‬‬
‫מוקד מוגבלויות התנהגותיות‪ :‬הפרעות קשב‪ ,‬ריכוז והיפראקטיביות‪,‬‬
‫ביבליותרפיה‪ ,‬תרפיה במוסיקה וכד'‪.‬‬
‫לימודי התמחות נוספים‬
‫בנוסף ללימודים בתחום החינוך המיוחד על הסטודנט ללמוד בהתאם למסלול‬
‫הגילאי את לימודי ההתמחות הבאים‪:‬‬
‫התמחות בגיל הרך‪ .‬הסטודנט בגיל הרך נדרש לידע רחב של‬
‫תוכנית א' ‪-‬‬
‫תחומי דעת‪ .‬הסטודנט יתמקד בתוכני הליבה של החוג לגיל‬
‫הרך‪ ,‬הכוללים את ההיבטים הפילוסופיים של החינוך לגיל הרך‪,‬‬
‫ההיבטים של התפתחות פסיכולוגית (רגשית‪ ,‬מוטורית‪,‬‬
‫חברתית וקוגניטיבית)‪ ,‬היבטים חברתיים בגיל הרך והיבטים‬
‫פדגוגיים‪.‬‬
‫ההתמחות הכוללת למידה של שתי חטיבות דיסציפלינאריות‬
‫תוכנית ב' ‪-‬‬
‫במסלול לחינוך היסודי (ערבית ומתמטיקה) ולמידה של סוגיות‬
‫הקשורות בהוראת המקצוע‪ ,‬בתהליך הלמידה ובתהליך‬
‫ההערכה ותכנון לימודים ואסטרטגיות הוראה מגוונות‪.‬‬
‫התמחות דיסציפלינארית לבית‪ -‬הספר היסודי – כיתות (א'‪-‬ו')‪.‬‬
‫תוכנית ג' ‪-‬‬
‫התוכנית מאפשרת בחירה על פי נטיה אישית באחד מתחומי‬
‫הדעת‪ :‬ערבית או מתמטיקה‪ .‬ההתמחות כוללת למידה של‬
‫תחום דעת ולמידה מעמיקה בהכשרה להוראה של סוגיות‬
‫הקשורות בהוראת המקצוע בהתאם לשכבה הגילאית‪.‬‬
‫התמחות דיסציפלינארית בחטיבת הביניים ‪ -‬כיתות (ז'‪-‬י')‪.‬‬
‫תוכנית ד' ‪-‬‬
‫התוכנית מאפשרת בחירה על פי נטיה אישית באחד מתחומי‬
‫הדעת‪ :‬ערבית או מתמטיקה‪ .‬ההתמחות כוללת למידה של‬
‫תחום דעת ולמידה מעמיקה בהכשרה להוראה של סוגיות‬
‫הקשורות בהוראת המקצוע בהתאם לשכבה הגילאית‪.‬‬
‫‪11‬‬
‫מסלול לביה"ס היסודי‬
‫ייעודו של המסלול הוא להכשיר מורים‪-‬מחנכים לכיתות א'‪-‬ו'‪ ,‬בזיקה לתפיסת‬
‫ההוראה כשליחות חינוכית וחברתית בחברה הערבית‪ .‬המסלול שואף לטפח מורה‬
‫בעל גישה הומניסטית‪ ,‬המודע לאחריותו ולמחוייבותו החינוכית ולתפקודו כמנהיג‬
‫חינוכי בחברה הערבית‪ ,‬המצויה בעידן של תמורות חברתיות ותרבותיות‪,‬‬
‫והשואפת להיות חברה דמוקרטית‪.‬‬
‫תוכנית ההכשרה מבוססת על מאפייניו הייחודים של ביה"ס היסודי‪ ,‬מורכבותו‬
‫כמוסד חינוכי אינטגרטיבי‪ ,‬המפגיש קהילת ילדים הטרוגנית‪ ,‬בשלבי התפתחות‬
‫משמעותיים‪ .‬מערכת החינוך היסודי נדרשת למורים בעלי גישה דינאמית לתהליכי‬
‫הוראה‪-‬למידה ובעלי כישוריות לפתוח תהליכי למידה סקרנית ויצירתית בקרב‬
‫הילדים‪.‬‬
‫תוכנית ההכשרה לבית הספר היסודי תדגיש תהליכי הוראה המשלבים את הידע‬
‫הדיסציפלינארי עם ההיבט הפדגוגי – דידקטי‪ ,‬וההיבט הערכי‪ .‬הדבר יבוא לידי‬
‫ביטוי הן ברמת תכני התוכנית והן ברמת תהליכי ההוראה‪ .‬דגש מיוחד יושם על‬
‫ההתנסות בהוראה בביה"ס המאמן‪.‬‬
‫ההכשרה במסלול היסודי שואפת להגביר את השפעת ביה"ס היסודי על טיפוח‬
‫אישיותו של הילד ומימוש הפוטנציאל הטמון בו כלומד וכאדם‪ ,‬באמצעות הכשרה‬
‫ופתוח של פרחי הוראה‪ ,‬מורים – מחנכים ראויים‪.‬‬
‫ההתמחות במסלול‪:‬‬
‫‪ ‬התמחות ערבית ‪ -‬עברית‬
‫‪ ‬התמחות מתמטיקה ‪ -‬ערבית ‪ /‬עברית‬
‫‪ ‬התמחות מדעים – מתמטיקה ‪ /‬ערבית ‪ /‬עברית‬
‫התמחות בשפה וספרות ערבית‬
‫הערבית כשפת אם של האוכלוסייה הערבית‪ ,‬כוללת תחומי תוכן וכללים המחייבים‬
‫לימוד והתמחות ברמותיה השונות‪ .‬נוכח העובדה שישנה בעיה בשליטה בשפה‬
‫הערבית‪ ,‬יש להקנות ולבסס את ידע השפה בבית הספר היסודי‪ .‬החוג מקנה‬
‫ללומדים ידע מעמיק בתחום השפה והספרות הערבית‪ ,‬ועושה לפיתוח היכולת של‬
‫הקריאה והחשיבה הביקורתית אצל הלומד‪ ,‬כדי שיפתח ראייה והתייחסות‬
‫אובייקטיביות למורשת הערבית ושייכותו אליה‪ ,‬בנוסף להבלטת הרב‪-‬תרבותיות‬
‫האנושית באמצעות הוראת השפות והתרבויות השונות‪.‬‬
‫בחוג מכשירים ומטפחים מורים‪-‬מחנכים‪ ,‬מורים‪-‬לומדים‪ ,‬ומורים‪-‬חוקרים‪ ,‬מודעים‬
‫לצרכים הדינמיים של התלמיד‪ ,‬ולשונות בין התלמידים‪ ,‬בעלי יכולת ללמידה‬
‫אינטגרטיבית עצמית‪ ,‬וליזמות פדגוגית‪ ,‬המשרות אווירה לחקר וגלוי‪ ,‬ללמידה‬
‫מתוך סקרנות ושמחה‪ ,‬לשאילת שאלות ולחשיבה ביקורתית‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התוכנית‬
‫דקדוק ערבי ‪ -‬מורפולוגיה ותחביר‪ ,‬פרגמטיזם בלשון‪ ,‬תורת ההגה‪ :‬פונטיקה‬
‫ופונולוגיה‪ ,‬לקסיקולוגיה וסמנטיקה‪ ,‬הבעה בעל פה‪ ,‬הבעה בכתב‪ ,‬כתיבה יוצרת‪,‬‬
‫ביקורת ספרותית קלאסית ומודרנית‪ ,‬רטוריקה קלאסית ומודרנית‪ ,‬ספרות עממית‪,‬‬
‫ספרות ילדים‪ ,‬תרבות ערבית‪ ,‬תולדות הספרות הערבית‪ ,‬סמינריון בלשון‬
‫ערבית‪/‬ספרות ערבית‪ ,‬שירה קלאסית ומודרנית‪.‬‬
‫‪12‬‬
‫התמחות במדעים‬
‫התכנית המוצעת‪ ,‬מבוססת על מאפייניו הייחודים של ביה"ס היסודי כמוסד חינוכי‬
‫אינטגרטיבי‪ ,‬המפגיש קהילת תלמידים הטרוגנית‪ ,‬בשלבי התפתחות משמעותיים‪.‬‬
‫והיא מדגישה את השילוב הנדרש בין התכנים הדיסציפלינאריים לבין לימודי‬
‫החינוך המדעי‪ ,‬הוראת המקצוע ויישומם בשדה החינוכי‪ ,‬ומכוונת לטפח מורה רחב‬
‫אופקים‪ .‬הבקי בנושאים המדעיים בהם הוא מתמחה‪ ,‬ער להתפתחויות הפדגוגיות‬
‫ומכיר את הטכנולוגיות המודרניות המשמשות כעזר במעשה החינוכי‪.‬‬
‫התכנית בנויה כתכנית אינטגרטיבית של הדיסציפלינות במדעים‪ ,‬הכוללת את‬
‫מדעי החומר וכדור הארץ‪ ,‬מדעי החיים‪ ,‬אדם ובריאותו וחינוך מדעי‪ ,‬והיא תאפשר‬
‫לבוגריה להעצים את השפעת ביה"ס היסודי על טיפוח אישיותו של הילד ומימוש‬
‫הפוטנציאל הטמון בו‪.‬‬
‫ההתנסות המעשית שבתכנית תיערך על פי שני דגמים‪ :‬הדגם המסורתי ודגם‬
‫השותפות (‪ )PDS: Professional Development School‬בין המוסד המכשיר‬
‫למוסד החינוכי‪.‬‬
‫קורסים לדוגמא מתוך התוכנית‬
‫מושגי יסוד ועקרונות בסיסיים במדעי החומר‪ ,‬מבנה האטום מבנה החומר ותכונות‬
‫חומרים‪ ,‬גלים בכל מקום‪ :‬קול‪ ,‬אור וצבע‪ ,‬מעבדה במדעים‪ :‬פיזיקה‪ ,‬פיסיולוגיה של‬
‫צמחים ובעלי חיים‪ ,‬התא מבנה ותפקוד‪ ,‬מיקרוביולוגיה וגורמי מחלות‪ ,‬מבנה‬
‫האטום מבנה החומר ותכונות חומרים‪ ,‬גלים בכל מקום‪ :‬קול‪ ,‬אור וצבע‪ ,‬מדע‬
‫בשירות האדם‪ :‬פיזיקה וטכנולוגיה בפעולה‪ ,‬רביית צמחים ובעלי חיים‪ ,‬תורשה‬
‫ומחלות‪ ,‬גוף האדם‪ :‬מבנה ותפקוד‪ ,‬מכדור הארץ אל קצה היקום‪ ,‬החי והצומח‬
‫בסביבתו הטבעית‪ ,‬מדע בשירות האדם‪ :‬כימיה וטכנולוגיה בפעולה‪.‬‬
‫התמחות בלשון ובספרות עברית‬
‫החוג מציע תכנית לימודים להכשרת מורים לבית הספר היסודי‪ .‬התכנית משלבת‬
‫קורסים מן הלשון ומן הספרות‪ ,‬הכוללים קורסים בהבנת הנקרא ובהבעה‪ ,‬קורסים‬
‫בלשון‪ ,‬המיצגים את רובדי הלשון העברית הקלאסיים והמודרניים‪ ,‬בנוסף לקורסים‬
‫בבלשנות‪ .‬הקורסים בלשון תורמים להעמקת הידע הלשוני‪ ,‬משפרים את רכישת‬
‫השפה ומיטיבים את השליטה בּה‪ .‬כמו‪-‬כן‪ ,‬הם מעניקים ללומד כלים לחקר הלשון‬
‫העברית ולהתפתחותּה לאור תיאוריות בלשניות מודרניות‪.‬‬
‫הקורסים בספרות מותאמים לשכבת הגיל‪-‬יסודי‪ ,‬והם קרובים לעולמם הרגשי‬
‫והקוגניטיבי של הילדים‪ .‬השיעורים כוללים‪ :‬ספרות ילדים ונוער‪ ,‬אגדות ומעשיות‬
‫לילדים‪ ,‬שירים ופזמונים לילדים בנוסף לקורסים להעמקה ולהעשרה‪ :‬נובלה‪,‬‬
‫בלדה‪ ,‬אגדה‪ ,‬רומן ושירה‪.‬‬
‫הלימודים מקנים ללומד ידיעה בסיסית ומעמיקה בספרות העברית לדורותיה‪ .‬כמו‪-‬‬
‫כן‪ ,‬מכשירים את הלומד להוראת העברית כשפה שנייה בית‪-‬הספר היסודי‬
‫ומסייעים להתמודד באופן עצמאי עם ז'אנרים שונים של יצירות ספרותיות במגוון‬
‫צורותיה של הספרות היפה והעממית‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התוכנית‬
‫תחביר העברית החדשה‪ ,‬השירה העברית בספרד בימי הביניים‪ ,‬אגדות ומעשיות‬
‫לילדים‪ ,‬כתיבת סוגות טקסט בהבעה‪ ,‬שירים ופזמונים לילדים‪ ,‬לשון העברית בת‪-‬‬
‫‪13‬‬
‫ימינו‪ ,‬הרומן העברי במאה ה‪ ,21/24-‬סיפורים מקראיים וזיקתם לילדים‪ ,‬טקסטים‬
‫בביקורת הספרות‪ ,‬לשון העיתונות‪.‬‬
‫התמחות במתמטיקה‬
‫החוג מתבסס על העצמת הפאן הפרופסיונאלי של המורה על‪-‬ידי העמקת הידע‬
‫התוכני בתחום המתמטיקה של פרחי ההוראה‪ ,‬ועל‪-‬ידי הרחבת הידע הפדגוגי‬
‫דידקטי להוראת הדיסציפלינה‪.‬‬
‫בתוכנית מושם דגש על לימודי חובה מתחום המתמטיקה‪ ,‬יחד עם סל בחירה‬
‫הכולל מגוון של מקצועות מתמטיים‪ ,‬דבר שעשוי להרחיב את הידע המתמטי של‬
‫הסטודנט ללימודי המתמטיקה במסלול היסודי‪ ,‬באופן שהוא יוכל לבחור מקצועות‬
‫המחזקים את הידע שלו בענף הגיאומטריה‪ ,‬החשבון או אנליזה‪.‬‬
‫לימודי החינוך כוללים מקצועות חובה העוסקים בהוראת המתמטיקה בבית הספר‬
‫היסודי כגון‪ ,‬דרכי הוראת החשבון ודרכי הוראת הגיאומטריה בבית הספר היסודי‬
‫נוסף לשילוב מחשב בהוראת המתמטיקה‪ ,‬וכן מקצועות בחירה בתחום החינוך‬
‫המתמטי העוזרים ללומדים להשקיף על אוכלוסיה מסוימת מהתלמידים כגון‬
‫הקורס הוראת מתמטיקה למחוננים‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התוכנית‬
‫יסודות הגיאומטריה‪ ,‬גיאומטריה אוקלידית‪ ,‬הנדסת המרחב‪ ,‬אסטרטגיות לפתרון‬
‫בעיות במתמטיקה ומערכות מספרים‪ ,‬מבוא לטופולוגיה‪ ,‬פרקים נבחרים‬
‫באלגברה מודרנית ומתמטיקה בחיי יומיום‪.‬‬
‫‪14‬‬
‫מסלול על יסודי (חט"ב) ‪( -‬ז'‪-‬י')‬
‫התמורות המהירות והגידול הרב בידע האנושי מחייבים הכנת מערכת חינוך‬
‫המכשירה לומדים‪ ,‬המצוידים בכלים אשר יאפשרו להם להתמודד בהצלחה עם‬
‫האתגרים והצרכים המוצבים על ידי החברה המודרנית‪ .‬במסגרת הכשרתו של‬
‫פרח ההוראה במסלול הנדון הוא ייחשף למגוון רחב של תחומים אקדמיים במטרה‬
‫להקנות לו עומק עיוני‪ ,‬גישה אינטגרטיבית ואוריינטציה יישומית‪.‬‬
‫במסלול מושם הדגש על למידה המשלבת הבנה ופיתוח כישורי מיומנויות חשיבה‬
‫ברמה מורכבת‪.‬‬
‫פרחי ההוראה רוכשים השכלה והכשרה מקצועית בה יוצרים סביבות חברתיות‬
‫שבהן מתהווים ומתגבשים ערכים ועמדות חינוכיות‪.‬‬
‫לימודי המסלול מעודדים דרכי הוראה וחשיבה המקדמים את תהליך התפתחותם‬
‫הפרופסיונאלית של פרחי ההוראה‪ .‬תהליך זה כולל התנסות בהוראה בבתי הספר‬
‫מכיתות ז'‪-‬י'‪ .‬התנסות זו מאפשרת שילוב בין התיאוריה למעשה ומזמנת לפרח‬
‫ההוראה חשיפה למימדים מרכזים של עבודת המורה בפועל‪ ,‬למורכבות תפקידו‬
‫ולהוויה הבית ספרית על כל היבטיה‪ .‬הלימודים במסלול מעצימים מורה חוקר‪,‬‬
‫דעתן‪ ,‬ובעל ידע וכישורי הוראה המודע לאחריותו החינוכית‪ ,‬מתעדכן ומתחדש‬
‫לאורך זמן‪ ,‬יוזם ומיישם חידושים בחינוך לשיפור העשייה החינוכית בחברה‬
‫הערבית‪.‬‬
‫ההתמחויות במסלול‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫התמחות אנגלית‬
‫התמחות ערבית‪-‬עברית‬
‫התמחות מתמטיקה‪-‬פיזיקה‬
‫התמחות מתמטיקה‪-‬הוראת מדעי המחשב‬
‫התמחות ביולוגיה‪-‬כימיה‬
‫התמחות פיזיקה‪-‬כימיה‬
‫התמחות באנגלית‬
‫החוג לשפה וספרות אנגלית הוא חוג חד‪-‬חוגי‪ ,‬המיועד להתמחות מורים לאנגלית‬
‫לחטיבת הביניים‪ .‬המטרות העיקריות של החוג הן להעניק ידע מעמיק ורחב‬
‫בתחומי התפתחות השפה והספרות האנגלית‪ ,‬והוראת השפה‪.‬‬
‫תחום השפה יעסוק בהתהוות השפה‪ ,‬מקורותיה והענפים השונים שלה‪ :‬בלשנות‬
‫כללית‪ ,‬פסיכו‪-‬בלשנות‪ ,‬סוציולינגויסטיקה‪ ,‬אטימולוגיה‪ ,‬פרגמאטיקה‪ ,‬ניתוח שיח‪,‬‬
‫סמנטיקה‪ ,‬סינטקס‪ ,‬לקסיקולוגיה‪ ,‬לקסיקוגרפיה‪ ,‬פונטיקה‪ ,‬ומורפולוגיה‪.‬‬
‫החוג שם דגש על הוראת המקצועות הקשורים להוראת השפה בביה"ס כמו‪:‬‬
‫רכישת קריאה‪ ,‬כתיבה‪ ,‬שמיעה‪ ,‬רכישת מילים‪ ,‬מבנה המשפט‪ ,‬דקדוק‪ ,‬הבעה‬
‫בע"פ והבעה בכתב‪.‬‬
‫תחום הספרות כולל קורסים על התרבות והספרות האנגלית והאמריקאית בכל‬
‫התקופות ומתקיימים קורסים בתחום השירה‪ ,‬המחזה והרומן‪.‬‬
‫החוג מעניק לסטודנט ידע בתחום הביקורת הספרותית והאסכולות השונות שלה‪,‬‬
‫והסטודנט מקבל הדרכה בכתיבה אקדמאית‪ ,‬כתיבת עבודות של ניתוח ספרותי‪.‬‬
‫‪15‬‬
‫בנוסף‪ ,‬החוג מקנה ידע‪ ,‬הדרכה והכשרה מקצועית בתחום רכישת האנגלית‬
‫כשפה ראשונה ושנייה‪ ,‬התיאוריות השונות במתודיקה‪ ,‬שיטות הוראה‪ ,‬דיסלקציה‬
‫וניתוח שגיאות‪ .‬בנוסף‪ ,‬הסטודנט מקבל הדרכה והכשרה מעשית עם לווי של‬
‫מדריך אישי בבית ספר יסודי וחטיבת הביניים‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התוכנית‬
‫רכישת שפה שנייה‪ ,‬מבוא לבלשנות‪ ,‬סמנטיקה‪ ,‬ניתוח שיח‪ ,‬לקסיקולוגיה‪ ,‬מבוא‬
‫לשירה אנגלית‪ ,‬מבוא לסיפורת‪ ,‬מבוא לתרבות אמריקאית‪ ,‬שקספיר דרך ההצגה‪,‬‬
‫הבעה בע"פ‪ ,‬הבעה בכתב‪.‬‬
‫התמחות בשפה וספרות ערבית‬
‫החוג פועל לטפח ולהכשיר מורה‪-‬מחנך המודע לצורכי התלמיד הדינאמיים‬
‫ולשונות בין התלמידים‪ ,‬מורה בעל ראיה הומניסטית חברתית‪ ,‬הרואה את מערכת‬
‫ביה"ס בראי יחסי הגומלין עם הקהילה והחברה הערבית ומורשתה מחד גיסא‪,‬‬
‫ועם פסיפס התרבויות במדינה ‪ -‬מאידך גיסא‪ .‬החוג מכוון להכשרת מורה בעל ידע‬
‫דיסציפלינארי רחב ומעמיק ובעל ידע פדגוגי‪-‬דידקטי עדכני‪ ,‬הנשען על תיאוריות‬
‫וגישות חינוכיות‪ ,‬בעל יכולת ללמידה אינטגרטיבית עצמית ובעל יכולת ליזמות‬
‫פדגוגית‪ ,‬כמו גם מורה לומד עצמאי‪ ,‬המעודד את תלמידיו לחקר ולגלוי‪ ,‬ללמידה‬
‫מתוך סקרנות ושמחה‪ ,‬לשאילת שאלות ולחשיבה ביקורתית‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התוכנית‬
‫דקדוק ערבי‪ :‬מורפולוגיה ותחביר‪ ,‬פרגמטיזם בלשון‪ ,‬תורת ההגה‪ :‬פונטיקה‬
‫ופונולוגיה‪ ,‬הבעה בעל פה‪ ,‬הבעה בכתב‪ ,‬כתיבה יוצרת‪ ,‬ביקורת ספרותית‬
‫קלאסית ומודרנית‪ ,‬רטוריקה קלאסית ומודרנית‪ ,‬פרוזודיה‪ ,‬תולדות הספרות‬
‫הערבית‪ ,‬סמינריון בלשון ערבית‪/‬ספרות ערבית‪ ,‬שירה קלאסית ומודרנית‪.‬‬
‫התמחות בלשון וספרות עברית‬
‫החוג מציע תכנית לימודים להכשרת מורים במסלול על‪-‬יסודי בשתי‬
‫הדיסציפלינות‪ :‬לשון וספרות עברית‪ .‬התכנית משלבת קורסים מן הלשון ומן‬
‫הספרות והלימודים כוללים קורסים בהבנת הנקרא‪ ,‬בהבעה בכתב ובעל‪-‬פה‬
‫וקורסים מרובדי הלשון העברית הקלאסיים והמודרניים‪ ,‬בנוסף לקורסים‬
‫בבלשנות‪.‬‬
‫הקורסים בלשון תורמים להעמקת הידע הלשוני‪ ,‬משפרים את רכישת השפה‬
‫ומיטיבים את השליטה בּה‪ .‬כמו‪-‬כן‪ ,‬הם מעניקים ללומד כלים לחקר הלשון‬
‫העברית ולהתפתחותּה לאור תיאוריות בלשניות מודרניות‪.‬‬
‫הקורסים בספרות מייצגים את תרבות ישראל ואת הספרות העברית ומקנים‬
‫ללומד ידיעה בסיסית ומעמיקה בספרות המקרא‪ ,‬בספרות ימי‪-‬הביניים ובספרות‬
‫העת החדשה‪ .‬כמו‪-‬כן‪ ,‬הם מכשירים את הלומד להתמודד באופן עצמאי עם‬
‫ז'אנרים שונים של יצירות ספרותיות במגוון צורותיה של הספרות היפה והעממית‪:‬‬
‫סיפורת‪ ,‬נובלה‪ ,‬בלדה‪ ,‬אגדה‪ ,‬רומן ושירה‪.‬‬
‫השילוב בין קורסים מן הלשון ומן הספרות מקנים ללומד כישורים הנדרשים‬
‫בניתוח הספרותי ומעניקים לו כלים לניתוח לשוני‪ .‬וגם מכשירים אותו להוראת‬
‫הלשון העברית וספרותה בבית הספר‪.‬‬
‫‪16‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התוכנית‬
‫תורת ההגה‪ ,‬תורת הצורות‪ ,‬היבטים מעשיים בתורת הפועל (גזרות)‪ ,‬היבטים‬
‫מעשיים בתורת השם (נטייה)‪ ,‬ספרות ילדים ונוער‪ ,‬מבוא לשירה העברית‬
‫החדשה‪ ,‬סמנטיקה‪ ,‬העברית והלשונות השמיות‪ ,‬ספרות המקאמה‪ ,‬יסודות‬
‫הסיפור המקראי‪ ,‬הסיפור העברי הקצר‪ ,‬טקסטים בביקורת הספרות‪ ,‬לשון‬
‫העיתונות‪.‬‬
‫התמחות במתמטיקה‬
‫החוג מתבסס על העצמת הפאן הפרופסיונאלי של המורה‪ ,‬על‪-‬ידי העמקת הידע‬
‫התוכני בתחום המתמטיקה של פרחי ההוראה ועל‪-‬ידי הרחבת הידע הפדגוגי‬
‫דידקטי להוראת הדיסציפלינה‪.‬‬
‫בתוכנית מושם דגש על לימודי חובה מתחום המתמטיקה‪ ,‬יחד עם סל בחירה‬
‫הכולל מגוון של מקצועות מתמטיים‪ ,‬דבר שעשוי להרחיב את הידע המתמטי של‬
‫הסטודנט ללימודי המתמטיקה במסלול העל‪-‬יסודי‪ ,‬באופן שהוא יוכל לבחור‬
‫מקצועות המחזקים את הידע שלו בענף הגיאומטריה‪ ,‬החשבון או אנליזה‪.‬‬
‫לימודי החינוך כוללים מקצועות חובה העוסקים בהוראת המתמטיקה בבית הספר‬
‫העל‪-‬יסודי כגון‪ :‬דרכי הוראת החשבון ודרכי הוראת הגיאומטריה בבית הספר‬
‫היסודי נוסף לשילוב מחשב בהוראת המתמטיקה‪ ,‬וכן מקצועות בחירה בתחום‬
‫החינוך המתמטי העוזרים ללומדים להשקיף על אוכלוסיה מסוימת מהתלמידים‬
‫כגון הקורס הוראת מתמטיקה למחוננים‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התוכנית‬
‫חשבון דיפרנציאלי ואינטגראלי‪ ,‬תורת הקבוצות‪ ,‬גיאומטריה אוקלידית ותורת‬
‫המספרים‪ ,‬יסודות הגיאומטריה‪ ,‬אלגברה מודרנית‪ ,‬תולדות המתמטיקה‪.‬‬
‫התמחות בפיסיקה‬
‫במסגרת הלימודים‪ ,‬לומדים הסטודנטים להכיר מודלים מדעיים ותיאוריות שונות‪,‬‬
‫לבחון את התפתחותם‪ ,‬להבין באמצעותם תופעות פיזיקאליות שונות‪ ,‬לעסוק‬
‫בהיבטים של תיאוריה וניסוי ובקשרי הגומלין שביניהם‪ .‬כמו כן‪ ,‬נלמדים מושגי יסוד‬
‫בענפי פיסיקה מרכזיים וקשרי הגומלין עם מדעים אחרים‪.‬‬
‫תוכנית הלימודים מדגישה את חשיבות טיפוחו של מורה "דור שלישי" עצמאי‬
‫דינאמי‪ ,‬רחב אופקים‪ ,‬נאור וידען‪ ,‬הבקי בדיסציפלינה של הפיזיקה‪ ,‬ער‬
‫להתפתחויות הפדגוגיות ומכיר את הטכנולוגיות המודרניות המשמשות כעזר‬
‫במעשה החינוכי‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התוכנית‬
‫מכניקה של מסה נקודתית‪ ,‬חשמל ומגנטיות‪ ,‬פרקים בפיזיקה של המאה ה‪,24-‬‬
‫תורת החום‪ ,‬גזים ונוזלים‪ ,‬אופטיקה גיאומטרית ואופטיקה פיזיקאלית‪ ,‬תורת‬
‫היחסות הפרטית‪ ,‬מעבדה פיזיקאלית‪ ,‬אסטרונומיה מול הבית‪ ,‬האטום והגרעין‪.‬‬
‫התמחות בהוראת מדעי המחשב‬
‫מטרת הלימודים היא להקנות אסטרטגיות הוראה מודרניות להוראת מדעי‬
‫המחשב‪ ,‬המידענות ואוריינות התקשוב; חשיפה‪ ,‬ניתוח והערכה של תוכניות‬
‫לימודים קיימות ועתידיות במדעי המחשב‪ ,‬בתקשוב ובמידענות; פיתוח מיומנות‬
‫‪17‬‬
‫טכנולוג ית להוראת ולשילוב התקשוב בלמידה ובהוראה בדיסציפלינות השונות;‬
‫פיתוח וטיפוח מיומנות לבניית פרוייקטים מתוקשבים בין‪-‬תחומיים תוך כדי‬
‫אינטגרציה בין מגוון הכלים המתוקשבים בהם מתאמנים הסטודנטים במהלך‬
‫הכשרתם‪.‬‬
‫הלימודים מיועדים להקנות לסטודנטים ידע בסיסי ומתקדם בתחומי מדעי‬
‫המחשב‪ ,‬אוריינות התקשוב והמידענות‪ ,‬עם דגש על פיתוח מיומנויות חשיבה‬
‫וחקר‪ ,‬ושימוש מושכל בטכנולוגיית המידע וסביבות הוראה מתוקשבות והוראתם‪.‬‬
‫התוכנית אינה מסתפקת בהכשרה לשימוש בטכנולוגיות התקשוב הקיימות‪ ,‬אלא‬
‫מדגישה את השימוש בטכנולוגיות חדשניות אשר טרם השתלבו בבתי‪-‬הספר‪,‬‬
‫והציפייה היא כי ימצאו את מקומן במערכת החינוך בעתיד‪.‬‬
‫התוכנית מכוונת להקנות כלים הנחוצים להוראת מקצוע מדעי המחשב‪ ,‬הן ברמה‬
‫הרגילה והן ברמה המוגברת‪ ,‬בבתי הספר העל‪-‬יסודיים‪ ,‬ומכשירה בוגרים בעלי‬
‫רקע מקצועי רחב באוריינות התקשוב ובמידענות‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התוכנית‬
‫קורסי תכנות למיניהם‪ ,‬תכנות מונחה עצמים‪ ,‬אלגוריתמיקה‪ ,‬גרפיקה ממוחשבת‪,‬‬
‫מבוא לאוריינות התקשוב והמידענות‪ ,‬מערכות מידע‪ ,‬תכנות בסביבת האינטרנט‪,‬‬
‫פיתוח סימולציות בפלאש‪ ,‬עיצוב תוכנה ופרוייקטים‪.‬‬
‫התמחות בביולוגיה‬
‫החוג מכשיר את הסטודנטים להוראת מקצועות הביולוגיה בכיתות ז'‪-‬י' לפי‬
‫תוכניות הלימוד החדשות‪.‬‬
‫ההכשרה כוללת לימודים עיוניים‪ ,‬עבודה במעבדה‪ ,‬שילוב מחשב ואינטרנט‬
‫במחקר ובהוראה והתנסות בהוראה בבתי הספר‪.‬‬
‫הלימודים מדגישים את הטיפוח של מורים עצמאיים‪ ,‬בעלי יכולת מנהיגות חינוכית‬
‫בתחום המדע‪ ,‬היכולים להתמודד עם השינויים הרבים בתוכניות הלימוד‪ ,‬כמו גם‬
‫לתכנן ולבצע פרוייקטים מחקרים מדעיים‪ ,‬לפתח מיומנויות חקר אצל תלמידיהם‬
‫ולפתח חשיבה מדעית‪.‬‬
‫התוכנית מכוונת להוביל את הלומדים לעצמאות בלמידה‪ ,‬לבעלי יכולת הוראת‬
‫נושאים אינטגרטיביים‪ ,‬המתמודדים עם החידושים בטכנולוגיה החינוכית‪ ,‬כדי‬
‫להפוך את בית הספר לסביבת חקר מדעית‪.‬‬
‫התוכנית מציגה קורסים במגוון מדעי רחב‪ ,‬המכוונים לקשר בין התעשיה‪ ,‬הרפואה‬
‫והחקלאות לבין החומר הנלמד בבית הספר‪ ,‬ושואפת להכשיר מורים היכולים‬
‫לעניין את תלמידיהם לאהבת המדע‪ ,‬המחקר המדעי והחידושים המתרחשים בו‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התוכנית‬
‫ביולוגיה של התא‪ ,‬פיזיולוגיה של הצמח‪ ,‬מיקרוביולוגיה כללית‪ ,‬פרקים ברבייה‬
‫בבעלי חיים ובאדם‪ ,‬זואולוגיה חסרי חוליות‪ ,‬פרקים באקולוגיה‪ ,‬תזונה‪ ,‬גנטיקה‪,‬‬
‫מבוא לביולוגיה מולקולארית‪ ,‬סמינריון בביולוגיה‪.‬‬
‫התמחות בכימיה‬
‫החוג מציג את המקצוע בפני הלומד כחלק מהמדעים הניסויים וחושפת בפניו את‬
‫הרעיונות המרכזיים שבהם עוסק מדע זה‪ ,‬כמו גם את מקומה של הכימיה בין‬
‫‪18‬‬
‫תחומי דעת אחרים‪ ,‬את תרומתה בהסברת תופעות בטבע ובחיי היומיום‪ ,‬ואת‬
‫השפעתה על איכות החיים והתרבות האנושית‪ .‬הלימוד נעשה בדרכי הוראה‬
‫מגוונות ‪ -‬מאמרים‪ ,‬ניסויים‪ ,‬הדגמות ומעבדות חקר ‪ -‬תוך שימת לב למחקרים‪,‬‬
‫לחידושים ולהיבטים של איכות הסביבה‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התוכנית‬
‫כימיה כללית‪ ,‬כימיה אורגנית‪ ,‬כימיה אנליטית‪ ,‬פרקים בכימיה מודרנית‪ ,‬כימיה‬
‫פיזיקלית‪ ,‬סמינריון בכימיה‪ ,‬היבטים כימים ופיזיקליים בנושא האנרגיה‪ ,‬כימיה‬
‫בתעשיה‪ ,‬כימיה פורנסית (זיהוי פלילי)‪ ,‬מעבדה בכימיה‪ ,‬פולימרים ביו‪-‬רפואיים‬
‫וחומרים פלסטיים‪ ,‬כימיה אי‪-‬אורגנית‪.‬‬
‫ההתמחות בהוראה (הסטאז')‬
‫ההתמחות בהוראה הינה השלב המאחד את סיום הלימודים האקדמאים ע"י‬
‫פתיחת מעגל החיים המקצועיים של מורה בתנאי אמת‪.‬‬
‫סופו של שלב זה הוא במתן רישיון לעיסוק בהוראה‪ ,‬ובדומה לפרופסיות‬
‫המסורתיות כגון עריכת דין או ראיית חשבון‪ ,‬כך גם בהוראה‪ ,‬הרישוי תקף רק אם‬
‫קדם לו תהליך של התמחות‪.‬‬
‫משך ההתמחות הוא שנת לימודים‪ ,‬ולא פחות מששה חודשי עבודה בשכר באותה‬
‫שנה‪ .‬היקף המשרה המינימאלי הנדרש הוא לפחות שליש משרה (גם שני פרקי‬
‫זמן של שלושה חודשים רצופים לפחות במשך שנת הלימודים מובאים בחשבון)‪.‬‬
‫במהלך שנת ההתמחות‪ ,‬חובה על המתמחה להשתתף בסדנת סטאז' שבועית‬
‫במכללה‪.‬‬
‫המתמחה מלווה ע"י חונך מצוות בית הספר‪ ,‬ובמקרה של עבודה בגנים ‪ -‬ליווי של‬
‫גננת חונכת ובמסגרתה מתקיימים שני תהליכים‪ :‬תמיכה והערכה‪.‬‬
‫תמיכה ‪-‬‬
‫ליווי של "מורה חונך" מצוות בית הספר בשדה וע"י המנחים‬
‫בסדנאות הסטאז' במכללה‪.‬‬
‫הערכה ‪-‬‬
‫"הערכה מעצבת" באמצע שנת ההתמחות ע"י המורה החונך‬
‫וחוות דעת של מנהל ביה"ס או ע"י מפקחת הגן בגיל הרך‬
‫ו"הערכה מסכמת" בסוף שנת התמחות ע"י וועדה‪.‬‬
‫מתמחה הממלא בהצלחה את חובות שנת ההתמחות‪ ,‬והוא בעל תואר ותעודת‬
‫הוראה‪ ,‬זכאי ל"רישיון לעיסוק בהוראה"‪ .‬קבלת הרישיון היא תנאי להמשך‬
‫העבודה במערכת החינוך‪.‬‬
‫‪19‬‬
‫תנאי קבלה לתואר ראשון ותעודת הוראה (‪)B.Ed.‬‬
‫רשאים להציג את מועמדותם ללימודים מועמדים בעלי תעודת בגרות מלאה‪,‬‬
‫שציונם במקצוע הערבית בבגרות הוא ‪ 01‬ומעלה‪.‬‬
‫יתקבלו למכללה מועמדים‪ :‬בעלי ציון משולב (בגרות ופסיכומטרי) ‪ 535‬ומעלה‬
‫כאשר רף הקבלה המינימאלי בציון הפסיכומטרי הוא ‪ 205‬ורף הקבלה המינימאלי‬
‫בציון הבגרות הוא ‪.55‬‬
‫ניתן לבדוק את ציון המשולב באתר המכללה ‪ www.arabcol.ac.il‬לאחר‬
‫שהנרשם הקליד את ציוני הבגרות ואת הציון הפסיכומטרי שלו‪.‬‬
‫למסלול מצוינים יתקבלו בעלי ציון משולב (בגרות ופסיכומטרי) ‪ 621‬ומעלה‪.‬‬
‫נרשמים להתמחויות נדרשים לציון מינימאלי בתעודת הבגרות במקצוע ההתמחות‬
‫כדלקמן‪:‬‬
‫‪ 3 ‬יחידות לפחות ציון ‪ 93‬ומעלה‪.‬‬
‫‪ 3 ‬יחידות לפחות ציון ‪ 94‬ומעלה‪.‬‬
‫‪ ‬בנוסף לתנאי הקבלה האמורים לעיל‪ ,‬על כל מועמד לעמוד בבחינת‬
‫כניסה בערבית בציון ‪.01‬‬
‫תלמידי י"ב‬
‫תלמידי י"ב שאין בידיהם אישור זכאות לתעודת בגרות‪ ,‬יוכלו להתקבל ללימודים‬
‫על פי ציון מבחן פסיכומטרי ‪ 535‬לפחות‪ .‬על תלמידים אלה להגיש להנהלת‬
‫ביה"ס בקשה לזירוז קבלת ציוני הבגרות‪ ,‬ועד סוף חודש ספטמבר עליהם להמציא‬
‫למכללה אישור על זכאותם לתעודת בגרות‪ .‬אם לא ייעשה כך ‪ -‬יופסקו לימודיהם‪.‬‬
‫בנוסף לאמור לעיל‪:‬‬
‫‪ ‬מועמד (תלמיד י"ב) שימצא בתעודת הבגרות בציון בערבית פחות מ‪84 -‬‬
‫לא יוכל להמשיך את לימודיו וכן הנ"ל חייב בממוצע בגרות בציון ‪,93‬‬
‫ובציון התאמה מ‪ 323 -‬לפחות‪.‬‬
‫‪ ‬כמו כן תלמידי י"ב שאין בידם ציון פסיכומטרי ‪ 323‬ומעלה חייבים להציג‬
‫תעודת בגרות עד ‪ ,3.0.3102‬ולעמוד בתנאי הקבלה המצוינים לעיל‪.‬‬
‫הבחינה הפסיכומטרית‬
‫מועדי הבחינה הפסיכומטרית הם‪:‬‬
‫‪ ‬מרץ ‪ -23.4.2414 ,21.4.14‬תאריך סיום ההרשמה לבחינה ‪.3.2.2414‬‬
‫‪ ‬יולי ‪ -3.8.2414 ,3.8.2414‬תאריך סיום ההרשמה לבחינה ‪.22.3.2414‬‬
‫‪ ‬ניתן לקנות ערכה לבחינה פסיכומטרי בחנויות "סטימצקי" ברחבי הארץ‪.‬‬
‫‪ ‬יש לסמן בטופס הבחינה שהנבחן מעוניין שהציון המתקבל בבחינה יישלח‬
‫ישירות למכללה‪ .‬מספר המכללה בטופס הפסיכומטרי הוא ‪.25‬‬
‫‪ ‬מועמדים בעלי ציון פסיכומטרי בשש השנים האחרונות‪ ,‬יכולים להגיש את‬
‫מועמדותם‪.‬‬
‫ראיון קבלה‬
‫על המועמד לעבור בהצלחה ראיון קבלה‪ ,‬זאת לאחר בדיקת מועמדותו עפ"י ציון‬
‫המשולב שהוזכר‪.‬‬
‫המועמדים להתמחות באנגלית יחויבו בראיון באנגלית ‪ +‬מבחן בכתב ובע"פ‪.‬‬
‫‪21‬‬
‫רמת פטור בערבית ואנגלית‬
‫המתקבלים ללימודים במכללה יסווגו לרמת פטור בשפות ערבית ואנגלית עפ"י‬
‫הציון שיקבלו בבחינה פסיכומטרית‪.‬‬
‫ערבית‬
‫למתקבלים על פי ציון ברכיב הלשוני של המבחן הפסיכומטרי‪:‬‬
‫רמה‬
‫מס' שעות‬
‫ציון‬
‫מתקדמים‬
‫‪ 2‬ש"ש‬
‫‪81-124‬‬
‫בינוני‬
‫‪ 3‬ש"ש‬
‫נמוך מ‪84 -‬‬
‫בסיס‬
‫‪ 6‬ש"ש‬
‫‪ 121‬ומעלה‬
‫למתקבלים על פי ציון הלשון (לשון והבעה) במבחן הבגרות‪:‬‬
‫רמה‬
‫מס' שעות‬
‫ציון‬
‫מתקדמים‬
‫‪ 2‬ש"ש‬
‫‪91-143‬‬
‫בינוני‬
‫‪ 3‬ש"ש‬
‫נמוך מ ‪94‬‬
‫בסיס‬
‫‪ 6‬ש"ש‬
‫‪ 143‬ומעלה‬
‫אנגלית‬
‫למתקבלים על פי הציון ברכיב האנגלית של המבחן הפסיכומטרי‪.‬‬
‫אם המועמד התקבל עפ"י ציון ממוצע בגרות‪ ,‬עליו לגשת למבחן אמי"ר (פרק‬
‫הידע באנגלית במבחן פסיכומטרי)‪.‬‬
‫רמה באנגלית‬
‫מספר שעות לימוד‬
‫(בש"ש)‬
‫ציון‬
‫פסיכומטרי‬
‫מכינה‬
‫‪2-4‬‬
‫‪4-86‬‬
‫רמת בסיס‬
‫‪ 234( 9‬ש')‬
‫‪88-93‬‬
‫בינוני‬
‫‪ 194( 6‬ש')‬
‫‪93-88‬‬
‫טרום‬
‫מתקדמים‬
‫‪ 124( 3‬ש')‬
‫‪144-118‬‬
‫מתקדמים‬
‫‪ 64( 2‬ש')‬
‫‪124-144‬‬
‫פטור‬
‫פטור‬
‫‪ 022‬ומעלה‬
‫‪21‬‬
‫לסטודנטים שנבחנו במבחן אמי"ר ‪ /‬אמיר"ם (יש להתעדכן במועדים באתר המרכז‬
‫הארצי לבחינות והערכה ‪.)www.nite.org.il‬‬
‫רמה באנגלית‬
‫מספר שעות לימוד‬
‫(בש"ש)‬
‫ציון אמי"ר‬
‫מכינה‬
‫‪2-4‬‬
‫‪4-186‬‬
‫רמת בסיס‬
‫‪ 234( 9‬ש')‬
‫‪188-193‬‬
‫בינוני‬
‫‪ 194( 6‬ש')‬
‫‪193-188‬‬
‫טרום‬
‫מתקדמים‬
‫‪ 124( 3‬ש')‬
‫‪244-218‬‬
‫מתקדמים‬
‫‪ 64( 2‬ש')‬
‫‪224-144‬‬
‫פטור‬
‫פטור‬
‫‪ 322‬ומעלה‬
‫תהליך ההרשמה‬
‫‪ .1‬יש לקבל ערכת רישום ‪ -‬ניתן לקבלה במדור ההרשמה לתלמידים סדירים‬
‫במכללה‪.‬‬
‫‪ .2‬יש לשלם את דמי ההרשמה ולשמור את העתק התשלום‪.‬‬
‫‪ .4‬המצאת מסמכי הרישום‪.‬‬
‫בבואך להירשם יש להביא‪:‬‬
‫‪ ‬זכאות לתעודת בגרות בציון ‪ 84‬במקצוע בערבית‪.‬‬
‫‪ ‬תלמידי י"ב – אישור מבי"ס‪.‬‬
‫‪ ‬ציון מבחן פסיכומטרי (מקור וצילום)‪.‬‬
‫‪ ‬תמונת פספורט (יש לציין שם מאחורי התמונה)‪.‬‬
‫‪ ‬צילום תעודת זהות‪.‬‬
‫‪ ‬קבלה עבור תשלום שובר דמי הרשמה‪.‬‬
‫דמי ההרשמה בסך ‪ ,₪ 344‬נקבעים בידי משרד החינוך‪ ,‬ואינם מוחזרים גם אם‬
‫המועמד לא יתקבל ללימודים או לא יממש את זכותו ללמוד‪ .‬הסכום נכון לשנת‬
‫הלימודים תשע"ג והוא עשוי להשתנות על‪-‬פי הנחיות משרד החינוך‪.‬‬
‫‪ ‬דמי הרישום יפים להצגת המועמדות פעם אחת בלבד (תוקפם פג בתום‬
‫תקופת הרשמה אחת)‪.‬‬
‫‪ ‬יש להציג במעמד ההרשמה תעודות מקוריות ולהחתים את ההעתק‪.‬‬
‫בכל תכתובת הקשורה לרישום למכללה‪ ,‬יש לציין מס' תעודת זהות‪ ,‬שם פרטי‪,‬‬
‫שם משפחה‪ ,‬כתובת מדויקת (כולל מיקוד) ומספר טלפון‪ .‬נבקשכם להודיע למדור‬
‫הרישום על כל שינוי שחל בפרטים האישיים‪.‬‬
‫מדור ההרשמה ללימודים סדירים‪ :‬ימים א'‪-‬ה'‪5:11-05:11 ,‬‬
‫טלפון‪-‬ישיר‪ :‬גב' ורד מטינר ‪ .43-9444326‬או בדוא"ל‪veredmt@macam.ac.il :‬‬
‫מדור מידע‪ :‬המדור מספק מידע למתעניינים במגוון התחומים הנלמדים במכללה‬
‫ותנאי הקבלה אליהם‪ .‬ימים א'‪-‬ה'‪,9:44-13:44 ,‬‬
‫טל' ‪.43-9444344 ,43-9422433‬‬
‫‪22‬‬
‫מסלולי לימוד בשנה"ל תשע"ד (‪)3102-3102‬‬
‫קוד‬
‫המסלול‬
‫מסלול‬
‫חינוך מיוחד (‪)6-30‬‬
‫ולימודים כלליים‬
‫חינוך מיוחד (‪)6-30‬‬
‫וביה"ס היסודי א'‪-‬ו'‬
‫חינוך מיוחד (‪)6-30‬‬
‫‪31‬‬
‫‪69‬‬
‫‪38‬‬
‫גננות לחינוך מיוחד‬
‫ולחינוך רגיל‬
‫גננות לחינוך מיוחד‬
‫ולחינוך רגיל‬
‫‪14‬‬
‫מסלול יסודי א'‪-‬ו'‬
‫‪1‬‬
‫הוראה כוללת‬
‫‪193‬‬
‫חינוך מיוחד‬
‫‪82‬‬
‫ערבית‬
‫‪69‬‬
‫מתמטיקה‬
‫‪12‬‬
‫‪42‬‬
‫בחירה של‬
‫התמחות‬
‫אחת בלבד‬
‫‪98‬‬
‫‪623‬‬
‫מדעים‬
‫‪413‬‬
‫חינוך מיוחד‬
‫ערבית‬
‫‪82‬‬
‫‪69‬‬
‫מתמטיקה‬
‫עברית‬
‫‪14‬‬
‫גננות‪ :‬מלידה עד ‪6‬‬
‫חינוך מיוחד‬
‫‪82‬‬
‫עברית‬
‫וביה"ס העל‪-‬יסודי ז'‪-‬י'‬
‫‪1‬‬
‫התמחות‬
‫קוד‬
‫ההתמחות‬
‫בחירה של‬
‫התמחות‬
‫אחת בלבד‬
‫‪98‬‬
‫‪623‬‬
‫חינוך מיוחד‬
‫החינוך בגיל הרך‬
‫‪82‬‬
‫‪664‬‬
‫ערבית‬
‫‪69‬‬
‫חינוך מיוחד‬
‫החינוך בגיל הרך‬
‫‪82‬‬
‫‪664‬‬
‫הוראה כוללת‬
‫‪193‬‬
‫החינוך בגיל הרך‬
‫ערבית‬
‫‪664‬‬
‫‪69‬‬
‫החינוך בגיל הרך‬
‫הוראה כוללת‬
‫‪664‬‬
‫‪193‬‬
‫עברית‬
‫‪623‬‬
‫ערבית‬
‫‪69‬‬
‫מתמטיקה‬
‫ערבית‬
‫‪98‬‬
‫‪69‬‬
‫הרחבת הסמכה לכיתות א'‪+‬ב'‪ ,‬נערכת בתום לימודי תואר ראשון ‪B.Ed.‬‬
‫‪23‬‬
‫מסלול על‪-‬יסודי‬
‫(חט"ב) ז'‪-‬י'‬
‫‪23‬‬
‫מתמטיקה‬
‫‪98‬‬
‫עברית‬
‫‪623‬‬
‫מדעים‬
‫‪413‬‬
‫מתמטיקה‬
‫‪98‬‬
‫מדעים‬
‫‪413‬‬
‫ערבית‬
‫‪69‬‬
‫מדעים‬
‫‪413‬‬
‫עברית‬
‫‪623‬‬
‫אנגלית‬
‫‪62‬‬
‫כימיה‬
‫ביולוגיה‬
‫‪93‬‬
‫‪91‬‬
‫פיסיקה‬
‫מתמטיקה‬
‫‪98‬‬
‫‪98‬‬
‫מדעי המחשב‬
‫מתמטיקה‬
‫‪83‬‬
‫‪98‬‬
‫פיסיקה‬
‫‪98‬‬
‫כימיה‬
‫‪93‬‬
‫עברית‬
‫ערבית‬
‫‪623‬‬
‫‪69‬‬
‫‪24‬‬
‫לימודי המשך והסבת אקדמאים‬
‫לימודי המשך לקראת תואר "בוגר בהוראה" (‪)B.Ed.‬‬
‫מטרת הלימודים‬
‫מטרת הלימודים היא לאפשר למורים להמשיך לימודיהם לתואר "בוגר בהוראה"‬
‫(‪)B.Ed.‬‬
‫קהל היעד‬
‫מורים בפועל או בשנת שבתון‪ ,‬בעלי תעודת "מורה מוסמך"‪ ,‬או "מוסמך בכיר"‪.‬‬
‫תנאי קבלה‬
‫תעודת "מורה מוסמך"‪ ,‬או תעודת "מוסמך בכיר"‪.‬‬
‫משך הלימודים‬
‫התוכנית תורכב ע"י יעוץ אישי‪ ,‬בהתאם להשכלה של המורים ועל פי הרקע של‬
‫המועמד ולדרישות ההתמחות בה הוא בוחר ללמוד‪.‬‬
‫משך הלימודים יקבע ע"פ האפשרויות לפתיחת קורסים בתחומים הרלוונטיים‪.‬‬
‫מסמכים שעל המועמד להמציא‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫צילום תעודת זהות ותמונת דרכון‪.‬‬
‫זכאות לתעודות מורה מוסמך ו‪/‬או מורה בכיר‪.‬‬
‫גילון ציונים של הלימודים בהסמכה (למועמדים שאינם בוגרי המכללה)‪.‬‬
‫תלוש שכר‪.‬‬
‫אישורים על קורסי השתלמויות אקדמאים בתחומי חינוך והתמחות כולל‬
‫ציונים (לצורך אקרדיטציה עד ‪ 9‬ש"ש)‪.‬‬
‫להסבה להתמחות‬
‫מסלול הלימוד‬
‫בי"ס יסודי (כיתות א'‪-‬ו')‬
‫עברית‪ ,‬ערבית‪ ,‬מתמטיקה‪ ,‬מדעים‬
‫בי"ס על יסודי (כיתות ז'‪-‬י')‬
‫עברית‪ ,‬ערבית‪ ,‬אנגלית‪ ,‬מתמטיקה‪,‬‬
‫פיסיקה‪ ,‬מדעי המחשב‪ ,‬ביולוגיה‪,‬‬
‫כימיה‬
‫חינוך מיוחד בין מסלולי א'‪-‬י"ב‬
‫חינוך מיוחד‬
‫גננות מלידה עד ‪6‬‬
‫וניתן להרחיב הסמכה לכיתות א'‪-‬ב'‬
‫הוראה כוללת‬
‫לפרטים‪:‬‬
‫גב' נג'לא מג'דוב טל‪ ,43-9444344 ,43-9422433 :‬שלוחה ‪.363‬‬
‫‪E-mail: naglam@macam.ac.il‬‬
‫‪25‬‬
‫לימודים לקראת הרחבת הסמכה‬
‫מטרת הלימודים‬
‫מטרת הלימודים היא לאפשר לבעלי תואר אקדמי‪ ,‬להרחיב את ההסמכה להוראה‬
‫במסלול או בהתמחות נוספים‪.‬‬
‫התעודה הניתנת בסיום הלימודים היא תעודת "מורה מוסמך בכיר"‪.‬‬
‫קהל היעד‬
‫בעלי תואר בוגר בהוראה ‪ B.Ed.‬או לבעלי תואר ‪ + B.A.‬תעודת הוראה‪.‬‬
‫תנאי קבלה‬
‫תעודת ‪ B.Ed.‬או תעודת ‪ B.A.‬ותעודת הוראה‪.‬‬
‫משך הלימודים‬
‫התוכנית תורכב ע"י יעוץ אישי‪ ,‬בהתאם תחום ההתמחות או המסלול‪ .‬משך‬
‫הלימודים יקבע ע"פ האפשרויות לפתיחת קורסים בתחומים הרלוונטיים‪.‬‬
‫מסמכים שעל המועמד להמציא‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫צילום תעודת זהות ותמונת דרכון‪.‬‬
‫תעודת ‪ B.Ed.‬או תעודת ‪ B.A.‬ותעודת הוראה‪.‬‬
‫גילון ציונים של לימודי התואר (למועמדים שאינם בוגרי המכללה)‪.‬‬
‫להסבה להתמחות‬
‫מסלול הלימוד‬
‫בי"ס יסודי (כיתות א'‪-‬ו')‬
‫עברית‪ ,‬ערבית‪ ,‬מתמטיקה‪ ,‬מדעים‬
‫בי"ס על יסודי (כיתות ז'‪-‬י')‬
‫עברית‪ ,‬ערבית‪ ,‬אנגלית‪ ,‬מתמטיקה‪,‬‬
‫פיסיקה‪ ,‬מדעי המחשב‪ ,‬ביולוגיה‪,‬‬
‫כימיה‬
‫חינוך מיוחד בין מסלולי א'‪-‬י"ב‬
‫חינוך מיוחד‬
‫גננות מלידה עד ‪6‬‬
‫וניתן להרחיב הסמכה לכיתות א'‪-‬ב'‬
‫הוראה כוללת‬
‫לפרטים‪:‬‬
‫גב' נג'לא מג'דוב טל‪ ,43-9444344 ,43-9422433 :‬שלוחה ‪.363‬‬
‫‪E-mail: naglam@macam.ac.il‬‬
‫‪26‬‬
‫לימודי הסבת אקדמאים להוראה‬
‫מטרת הלימודים‬
‫מטרת הלימודים היא לאפשר לבעלי תואר אקדמי‪ ,‬המעוניינים בתעודת הוראה‬
‫במסלולים ובהתמחויות הקיימים במכללה‪ ,‬שיסייעו למשתלם לממש מטרותיו‬
‫החינוכיות והמקצועיות במסגרת לימודים המותאמת לצרכיו‪ ,‬בזיקה לפיתוח עצמי‪,‬‬
‫פיתוח היכולת האישית‪ ,‬מיומנויות ההוראה‪ ,‬החשיבה הביקורתית והמדעית‪.‬‬
‫קהל היעד‬
‫בעלי תואר אקדמי המבקשים להסב עיסוקם להוראה‪ ,‬לקבלת תעודת הוראה‪.‬‬
‫תנאי קבלה‬
‫תואר אקדמי עם ממוצע ציונים ‪ 83‬לפחות (בעלי תואר אקדמי ממוסד אקדמי‬
‫בחו"ל ימציאו אישור הכרה‪/‬הערכה מהוועדה להערכת תארים במשרד החינוך)‪.‬‬
‫משך הלימודים‬
‫משך הלימודים יקבע עפ"י התוכנית האישית‪ ,‬בהתאם להשכלה האקדמית של‬
‫הלומד‪ ,‬ולדרישות ההתמחות‪.‬‬
‫להסבה להתמחות‬
‫מסלול הלימוד‬
‫בי"ס יסודי (כיתות א'‪-‬ו')‬
‫עברית‪ ,‬ערבית‪ ,‬מתמטיקה‪ ,‬מדעים‬
‫בי"ס על יסודי (כיתות ז'‪-‬י')‬
‫עברית‪ ,‬ערבית‪ ,‬אנגלית‪ ,‬מתמטיקה‪,‬‬
‫פיסיקה‪ ,‬מדעי המחשב‪ ,‬ביולוגיה‪,‬‬
‫כימיה‬
‫חינוך מיוחד בין מסלולי א'‪-‬י"ב‬
‫חינוך מיוחד‬
‫גננות מלידה עד ‪6‬‬
‫וניתן להרחיב הסמכה לכיתות א'‪-‬ב'‬
‫הוראה כוללת‬
‫מסמכים שעל המועמד להמציא‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫צילום תעודת זהות ותמונת דרכון‪.‬‬
‫אישור זכאות לתואר אקדמי ‪B.A.‬‬
‫גיליון ציונים בממוצע של ‪ 83‬לפחות‪ ,‬המפרט את שמות הקורסים שנלמדו‬
‫והיקפם‪.‬‬
‫אם הלימודים האקדמיים התקיימו בחו"ל‪ ,‬יש להציג "תעודה שקילה"‬
‫ממשרד החינוך (המחלקה להערכת תארים)‪ ,‬המעידה על ההכרה בתואר‪,‬‬
‫ולהציג תרגום נוטריוני של הקורסים והציונים‪.‬‬
‫לפרטים‪:‬‬
‫גב' פדה קסום טל‪ ,43-9444344 ,43-9422433 :‬שלוחה ‪363‬‬
‫‪E-mail: faddah@macam.ac.il‬‬
‫‪27‬‬
‫פיתוח פרופסיונאלי ולימודי תעודה‬
‫המחלקה עוסקת בקיום‪ ,‬בארגון ובביצוע מערך של תהליכי פיתוח מקצועי‪ ,‬ע"י‬
‫מגוון של השתלמויות לעובדי הוראה‪ ,‬המבקשים להשתלם במגוון רחב של נושאים‬
‫ותחומי דעת‪ .‬הלימודים מכוונים להיכרות עם סביבות הוראה ולמידה מתקדמות‪,‬‬
‫שמטרתן פיתוח פרופסיונאלי של עובדי הוראה במגזר הערבי לפי המתווה של‬
‫אופק חדש‪.‬‬
‫המחלקה מקיימת השתלמויות בקמפוס המכללה וגם מחוצה לה‪ ,‬בשיתוף עם‬
‫מרכזי פסג"ה במחוזות הצפון וחיפה‪ .‬השתלמויות לדוגמה הן‪ :‬התמודדות עם קשיי‬
‫קשב וריכוז‪ ,‬הטמעת תוכניות לימוד במתמטיקה לשכבה היסודית‪ ,‬אוריינות‬
‫והטמעת תוכניות לימודים חדשות לגיל הרך‪ ,‬אוריינות תקשוב‪ ,‬תקשורת ברשת‪,‬‬
‫מורה מקוון‪ ,‬למידה מרחוק ועוד‪.‬‬
‫להלן השתלמויות בתחום הפיתוח המקצועי‪:‬‬
‫פיתוח סגני מנהלים‬
‫תכנית בהיקף של ‪ 34-84‬שעות ברצף במהלך של ‪ 4‬שנים‪ ,‬לסגני מנהלים בפועל‬
‫בתכנית 'אופק חדש'‪.‬‬
‫מורי מורים להוראת השפה העברית והערבית‬
‫תהליך מקצועי להכשרת מורים ובעלי תפקידים בבתי"ס‪ ,‬כגון‪ :‬הכשרת מורי מורים‬
‫להוראת השפה הערבית והעברית (בשיתוף עם המפמ"רים בתחומים אלו)‪.‬‬
‫לימודי תעודה‬
‫התאמה להוראה למקצועות פרא‪-‬רפואיים‬
‫מטרת התכנית להקנות עקרונות עיוניים והיבטים מעשיים בחינוך המיוחד‪ ,‬כדי‬
‫להכשיר עובדים פארא‪-‬רפואיים לעבודה במוסדות החינוך המיוחד במגזר הערבי‪.‬‬
‫התכנית מיועדת לבעלי תואר ראשון במקצועות הפארא‪-‬רפואיים‪ :‬פיזיותרפיה‪,‬‬
‫ריפוי בעיסוק‪ ,‬תרפיה בדיבור ותרפיה בהבעה וביצירה‪ ,‬העובדים במערכת החינוך‪.‬‬
‫התוכנית מאושרת ע"י האגף להכשרת עובדי הוראה‪ ,‬המינהל הפדגוגי והאגף‬
‫לחינוך המיוחד‪.‬‬
‫תכנית הלימודים‪:‬‬
‫הנושאים המוצעים בקורסים השונים נקבעו בהתאם לדרישות משרד החינוך‬
‫ובתיאום האגף לחינוך מיוחד והאגף להכשרת עובדי הוראה‪.‬‬
‫נושאי הלימוד‪:‬‬
‫‪ ‬עבודה עם תלמידים בעלי ליקויי למידה‪.‬‬
‫‪ ‬עבודה עם הורים בגישה נרטיבית‪.‬‬
‫‪ ‬עבודה עם צוותים בית ספרים‪.‬‬
‫‪ ‬בניית תוכניות התערבות טיפולית בחינוך המיוחד‪.‬‬
‫‪ ‬סוגיית שילוב תכניות לימודים בחינוך המיוחד‪.‬‬
‫‪ ‬דרכי ההוראה‪ :‬שיעורים פרונטאליים‪ ,‬התנסויות‪ ,‬וסדנאות‪.‬‬
‫‪ ‬היקף הלימודים‪ :‬תכנית אקדמית שנתית‪ 134 ,‬שעות בודדות (בשלושה‬
‫סמסטרים)‪.‬‬
‫‪28‬‬
‫מורים חונכים‬
‫הכשרת מורים חונכים ומלווים למורים בשנת עבודתם הראשונה‪ ,‬במסגרתה‬
‫המורים החונכים יועשרו בכלים חינוכיים ופדגוגיים להדרכה‪ ,‬לתמיכה ולהוראה‪.‬‬
‫הקורס בן ‪ 112‬שעות‪ ,‬מוכר להחזר שעות ממשרד החינוך (מסובסד) ומתקבלים‬
‫אליו מורים וגננות בעלי וותק של לפחות ‪ 3‬שנים בהוראה‪ ,‬המועסקים בשיעור של‬
‫‪ 34%‬אחוז משרה לפחות‪.‬‬
‫התפתחות מקצועית של מורים בשנה הראשונה והשנייה לעבודתם לאחר‬
‫ההתמחות (סטאז')‬
‫הקורס מכוון להכשיר את המורים בשנת עבודתם הראשונה (לאחר סיום התואר‬
‫כולל סדנת סטאז')‪ .‬מטרת הקורס היא לסייע למורה המתחיל להשתלב במערך‬
‫הבית ספרי באמצעות סדנה מובנת ותומכת להתפתחותו המקצועית‪.‬‬
‫הקורס יסייע לטפח מורה בעל זהות אישית ומקצועית‪ ,‬העצמת מחויבותו‬
‫והמוטיבציה שלו כלפי תלמידיו ברמה הפסיכו‪-‬חברתית‪ ,‬הערכית והלימודית‪.‬‬
‫הקורס מקנה מיומנויות ארגונית ברמת הכיתה וברמת בית הספר ויעשיר את‬
‫עבודת ההוראה יגביר את היכולת השיתופית של המורה ויעצים תהליכים‬
‫רפלקטיביים וחקירה עצמית‪.‬‬
‫היקף הקורס הוא ‪ 64‬ש"ב‪:‬‬
‫‪ 34 ‬ש"ב ‪ -‬סדנת עמיתים לפיתוח מקצועי והעצמה‪.‬‬
‫‪ 24 ‬ש"ב ‪ -‬ליווי אישי ע"י מורה מלווה‪.‬‬
‫מורים בשנה עבודתם השניה פטורים מחלק א'‪ ,‬וחייבים רק ב‪ 24 -‬שעות ליווי‬
‫אישי של מורה מלווה‪.‬‬
‫במכללה מתקיימים קורסים של הביסוס המקצועי המתקדם בדרגות ‪ 8-8‬לעו"ה‬
‫בפועל ברפורמת אופק החדש‪:‬‬
‫היבטים פדגוגיים ומנהליים‬
‫נתיב ההתפתחות המקצועית של המורים מצריך מתן תשובות לשינויים‬
‫המתרחשים בסביבת תפקודם‪ .‬הכרה בבסיס הידע הייחודי להם ופיתוחו לרמה‬
‫של מומחיות הם תנאים הכרחיים להצטיינותם בנתיב זה‪ .‬המורה המקצוען נתפס‬
‫כ"מומחה מסתגל" אשר שולט במכלול תפקודיו ברמה גבוהה‪ ,‬אך בה בעת הוא‬
‫נחשף לשינויים תכופים בידע‪ ,‬בסביבת ההוראה‪ ,‬בערכי החברה ובלומדים‪,‬‬
‫ומסתגל אליהם כך שתפקודו בכיתה ובבית‪-‬הספר ראוי ותורם בכל עת‪.‬‬
‫התפתחות מקצועית היא מאד אישית ואינה ליניארית‪ .‬כדי להגיע למומחיות של‬
‫ממש דרושות למורה שנים רבות‪ .‬למידה של מורים‪ ,‬כמו כל למידה‪ ,‬נעשית‬
‫בדרכים מגוונות‪ :‬גלויות וסמויות‪ ,‬פורמאליות ובלתי‪-‬פורמאליות‪ ,‬מכוונת הסתכלות‬
‫פנימה‪ ,‬כוללות דיאלוג עם עמיתים וקשורות להתנסות מעשית‪ .‬זוהי למידה‬
‫תהליכית הדורשת זמן הבשלה עד ליישומה בעבודת ההוראה או במילוי תפקידים‬
‫אחרים ועד לזיהוי תקף של תוצאותיה‪.‬‬
‫במסגרת "רפורמת אופק חדש" מכוונות דרגות ההתפתחות ‪ 8-8‬לאפשר תהליכי‬
‫צמיחה אישית ותפקודית של עובדי ההוראה בעמדות ובתפקידים שהם ממלאים‬
‫במערכת על‪-‬מנת להשביח את עבודתם בכיתה ובבית‪-‬הספר‪.‬‬
‫‪29‬‬
‫העיקרון העומד בבסיס הפיתוח המקצועי בדרגות הגבוהות הוא לפתח בקרב‬
‫המורים התמחות בלמידה רפלקטיבית ברמה גבוהה על תהליכי הלמידה‬
‫ההוראה והיישום בכיתה ובבית‪-‬הספר‪.‬‬
‫מהלך ההתפתחות המקצועית בכל אחת מהדרגות נשען על יסודות רפלקטיביים‪,‬‬
‫על למידה בקבוצת עמיתים ועל למידה והערכה עצמית‪ .‬העיקרון המנחה הוא של‬
‫למידה זו היא בשילוב הידע והניסיון של הלומד במטרה לפתח את עוצמותיו‬
‫האישיות ואת בטחונו המקצועי‪.‬‬
‫פיתוח תכניות הלמידה לקראת כל דרגה מבוסס על התפיסה שההתפתחות‬
‫מדרגה לדרגה מעמיקה ומרחיבה את הידע והמומחיות של המורה בהבנת תהליכי‬
‫הוראה‪-‬למידה‪ .‬תהליכי הלמידה והפעילות החינוכית הנדרשים להשגת כל אחת‬
‫מהדרגות מהווים רמה נדרשת להעמקת המומחיות בדרגה שמעליה‪ .‬הם מכוונים‬
‫לשלושת תחומי ההתפתחות הנדרשים לפיתוח מומחיות של מורים ולהעצמת‬
‫הפרופסיונאליות שלהם‪ :‬תחום הדעת‪ ,‬התחום הדידקטי‪-‬חינוכי‪ ,‬והתחום הניהולי‪-‬‬
‫ארגוני‪ .‬להלן פירוט הדרגות הקיימות במכללה ‪:‬‬
‫דרגה ‪ :0‬מורה יוזם ומטמיע תוכניות חינוכיות (בהיקף של ‪ 301‬תוכנית‬
‫לימודים מותאמת לכל עו"ה בנפרד ‪ -‬לפז"מ של ‪ 2‬שנים לדרגה)‪.‬‬
‫דרגה ‪ :5‬מורה חוקר את עשייתו (בהיקף של ‪ 301‬תוכנית לימודים מותאמת‬
‫לכל עו"ה בנפרד ‪ -‬לפז"מ של ‪ 2‬שנים לדרגה)‪.‬‬
‫דרגה ‪ :0‬מורה מנחה ומלווה מורי מורים (טרם סוכם סופית)‪.‬‬
‫לפרטים נוספים‬
‫באתר המכללה ‪ - www.arabcol.ac.il‬בקטגוריה של לימודי המשך והשתלמויות‪.‬‬
‫וגם‬
‫מר סעיד עודה‪ ,‬טל‪ ,43-9444344 ,43-9422433 :‬שלוחה ‪364‬‬
‫‪E-mail: saeedod@macam.ac.il‬‬
‫או‬
‫גב' מאי פרנסיס‪ ,‬טל‪ ,43-9444344 ,43-9422433 :‬שלוחה ‪348‬‬
‫‪31‬‬
‫שירותים לסטודנט‬
‫אתר המכללה‬
‫מידע לסטודנט באמצעות האינטרנט ‪ :www.arabcol.ac.il‬ציונים‪ ,‬הודעות ושינויים‪,‬‬
‫אתרי קורסים (הנלמדים בלמידה מרחוק)‪ ,‬שירות ‪ SMS‬הודעות לסטודנט‪.‬‬
‫דיקאן הסטודנטים‬
‫דיקאן הסטודנטים משמש איש קשר בין הסטודנטים לבין הנהלת המכללה על כל‬
‫יחידותיה‪ :‬הסגל האקדמי‪ ,‬הסגל המנהלי וגורמי חוץ והוא פועל למען רווחת‬
‫הסטודנטים ומייצג אותם בפני יחידות המכללה‪.‬‬
‫דלתו של דיקאן הסטודנטים פתוחה בפני סטודנטים הנתקלים בבעיה אישית‪,‬‬
‫כלכלית‪ ,‬אקדמית ומנהלית‪ ,‬והוא מטפל בבעיה או מנחה את הסטודנטים בדרכים‬
‫המקובלות לפתרונה‪.‬‬
‫תחומי הטיפול של הדיקנאט הם‪:‬‬
‫‪ ‬קשיים בלמידה‪ ,‬קשיים ביצירת תקשורת עם מרצה וכדומה‪.‬‬
‫‪ ‬בעלי לקויות למידה‪ ,‬מתן התאמות למבחנים‪.‬‬
‫‪ ‬טיפול בסטודנטים המרגישים מצוקה אישית (מצבי משבר‪ ,‬מחלה‪ ,‬תאונה‪,‬‬
‫לחץ‪ ,‬חרדת בחינות וכדומה)‪.‬‬
‫‪ ‬הטיפול בבעיות אישיות נעשה תוך שמירה על חיסיון מלא ומטפלת בהן‬
‫יועצת לסטודנטים‪.‬‬
‫‪ ‬קשיים כלכליים‪.‬‬
‫‪ ‬קשר מתמיד עם אגודת הסטודנטים‪ ,‬ושיתוף פעולה לקידום מעמדו‬
‫ורווחתו של הסטודנט במכללה‪.‬‬
‫‪ ‬מלגות‬
‫במכללה קיים מערך מלגות לסטודנטים‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫הצטיינות בלימודים‪.‬‬
‫הנחות לסטודנטים במצבי מצוקה כלכלית‪.‬‬
‫מלגות פר"ח‪.‬‬
‫מלגות ממשרדי ממשלה שונים‪.‬‬
‫אגודת הסטודנטים‬
‫מייצגת את הסטודנטים בפני מוסדות המכללה ומארגנת פעילויות חברה ותרבות‪.‬‬
‫פורום האגודה מורכב מנציגי המסלולים והשנתונים השונים‪.‬‬
‫הספריה‬
‫בספריה מעל ‪ 114,444‬ספרים וכ‪ 134 -‬כתבי עת והיא כוללת כ‪ 124 -‬מקומות‬
‫ישיבה ו‪ 44 -‬עמדות מחשב‪ .‬הספריה פתוחה בימים א'–ו' בשבוע‪ ,‬וכוללת את‬
‫הכותרים הרלוונטיים להוראת המקצועות השונים ומנויה על כתבי העת המובילים‬
‫בתחומי הדעת הרלוונטיים‪.‬‬
‫הקטלוג בספרייה ממוחשב וכן ניתן להשתמש במאגרים שונים‪ .‬בנוסף לכך‬
‫הספרייה מקיימת שירות השאלה בין ספרייתי‪.‬‬
‫שירותים נוספים‬
‫מרכז שיכפול‪ ,‬כיתת תרגול במחשב‪ ,‬חנות ספרים וציוד לימודי וקפיטריה‪.‬‬
‫‪31‬‬
‫שכר לימוד והסדרי תשלום‬
‫שכר הלימוד נקבע מדי שנה על ידי משרד החינוך והוא צמוד למדד המחירים‬
‫לצרכן ומתעדכן מדי חודש בהתאם לפרסום המדד (ב‪ 13 -‬בכל חודש)‪ .‬שכר‬
‫הלימוד במכללה הוא כשכר הלימוד באוניברסיטאות‪.‬‬
‫הסדרי תשלום‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫הסדר תשלום שכר הלימוד יימסר לסטודנטים עם קבלתם ללימודים‪.‬‬
‫לשכר הלימוד מתווספות אגרות הכוללות תשלום לאגודת הסטודנטים‪,‬‬
‫ביטוח תאונות אישיות‪ ,‬שירותי ספרייה ממוחשבים וסידורי אבטחה‬
‫במכללה‪.‬‬
‫רק תשלום המקדמה והוראת קבע חתומה על ידי הבנק יבטיחו את‬
‫מקומם של הנרשמים במכללה ויאפשרו שיבוץ מערכת שעות‪.‬‬
‫לאחר תשלום המקדמה תיפרע יתרת התשלום באחת הדרכים המקובלות‬
‫במכללה‪ .‬פירוט דרכי התשלום יימסר לסטודנטים עם קבלתם ללימודים‪.‬‬
‫החזר כספי במקרה של הפסקת לימודים‬
‫דמי הרישום למכללה כוללים טיפול במועמדים עד קבלתם‪ .‬בכל מקרה לא יוחזרו‬
‫דמי רישום‪.‬‬
‫סטודנטים שנרשמו‪ ,‬התקבלו ושילמו מקדמה‪ ,‬והחליטו לא ללמוד במכללה‪ ,‬חייבים‬
‫להודיע על ביטול ההרשמה בכתב לגזברות ולמזכירויות מסגרות הלימוד השונות‪:‬‬
‫תלמידים סדירים‪ ,‬לימודי המשך‪ ,‬הסבת אקדמאים‪ ,‬לפחות שבועיים לפני תחילת‬
‫הלימודים‪ .‬התאריך הקובע הוא תאריך קבלת המכתב במדור ההרשמה ובמחלקת‬
‫הגזברות‪.‬‬
‫המקדמה תוחזר במלואה למבטלים לימודים עד שבועיים לפני תחילת שנת‬
‫הלימודים‪.‬‬
‫סטודנט שהפסיק את לימודיו ביוזמתו‪ ,‬בין יום תחילת הלימודים בפועל במכללה‬
‫ועד לתאריך ‪ 13‬במאי של אותה שנת לימודים‪ ,‬יוחזר לו הסכום ששילם‪ ,‬בקיזוז‬
‫שכר הלימוד עבור חודשי הלימוד בפועל‪ ,‬ועוד חודש לימודים נוסף‪.‬‬
‫לימודים שהופסקו ביוזמת המכללה ‪ -‬יחויב הסטודנט בשכר הלימוד יחסית למספר‬
‫חודשי לימודיו בפועל‪.‬‬
‫ביטוח לאומי‬
‫סטודנטים במוסדות להשכלה גבוהה חייבים בתשלום לביטוח הלאומי ופרטיו‬
‫האישיים של כל סטודנט המתקבל ללימודים‪ ,‬יועברו לביטוח לאומי‪ ,‬כדי לאפשר‬
‫למוסד לביטוח לאומי להפנות אליו דרישה לתשלום‪.‬‬
‫‪32‬‬
‫המכללה האקדמית הערבית לחינוך‬
‫בישראל – חיפה (ע"ר)‬
‫الكلية األكاديمية العربية للتربية في إسرائيل‪ -‬حيفا (ج‪.‬م)‬
‫ידיעון תשע"ג‬
‫‪2414-2413‬‬
‫الدليل األكاديمي‬
‫السنة الدراسية ‪١٠٢٤-١٠٢٣‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫العربية للتربية في إسرائيل‪ -‬حيفا‬
‫األكاديمية‬
‫الكلية‬
‫ص‪.‬ب ‪ ،٨۳٤٤‬شارع هحشمال ‪ ،۲۲‬حيفا ‪۳۳۳٤٤‬‬
‫هاتف‪٠٤-٨۳٠۳٤٠٠ :‬‬
‫فاكس‪٠٤-٨۲۳۳٤۳٧ :‬‬
‫‪www.arabcol.ac.il‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫املذكر‪ّ ،‬‬
‫املؤنث ً‬
‫أيضا‬
‫لكنه يشمل‬
‫املكتوب بصيغة‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫اإلرشادات في هذه ّ‬
‫بحقها في الزيادة عليها أو الحذف منها‪ ،‬وفي إجراء‬
‫الكراسة عامة‪ ،‬والكلية تحتفظ ِّ‬
‫تغييرات وتعديالت في البرنامج الدراس ي‪ ،‬في هيئة التدريس‪ ،‬وفي مواعيد املساقات وتكلفتها‬
‫كلمة رئيس مجلس اإلدارة ولجنة األمناء‬
‫ً‬
‫ً‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫قطعت ّ‬
‫العربية للتربية في إسرائيل‪ -‬حيفا‪ ،‬شوطا طويال فقد بدأت املسيرة على ّأنها سمينار‬
‫األكاديمية‬
‫الكلية‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫أكاديمية للتربية تمنح ً‬
‫ّ‬
‫أكاديمية‪ ،‬واآلن هي ّ‬
‫ّ‬
‫للمعلمين‪ّ ،‬ثم تطورت إلى معهد‪ّ ،‬ثم إلى ّ‬
‫أكاديمية في‬
‫ألقابا‬
‫كلية‬
‫كلية غير‬
‫ّ‬
‫َ‬
‫ومعترف بها من ِّق َبل مجلس التعليم العالي في إسرائيل‪ .‬ويحدونا طموح وإصرار أن‬
‫عدة مواضيع واختصاصات‪،‬‬
‫ّ‬
‫العربية األولى في إسرائيل‪ ،‬يدرس فيها طالب من جميع األوساط والطوائف في مواضيع‬
‫تكون كليتنا الجامعة‬
‫وأقسام مختلفة‪.‬‬
‫الكلية إدارة جماهيرية ومجلس أمناء‪ .‬يعمل أعضاؤه دون أجر أو مقابل‪ .‬وذلك ً‬
‫إيمانا منهم بالرسالة؛ أنّ‬
‫تدير ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التربية والتعليم هما األساس في ّ‬
‫ومتطور‪.‬‬
‫كل مجتمع متقدم‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫تعتبر ّ‬
‫العربية فريدة ومميزة‪ ،‬بفضل النسيج االجتماعي الذي يشكلها‪ .‬محاضرون من جميع‬
‫األكاديمية‬
‫الكلية‬
‫أطياف املجتمع اإلسرائيلي‪ :‬مسلمون‪ ،‬مسيحيون‪ ،‬يهود ودروز‪ ،‬يبذلون قصارى جهدهم من أجل املجتمع‪ ،‬في‬
‫املس بمعتقد اآلخر‪ ،‬مما ّ‬
‫إكساب قيم التربية والتعايش املشترك‪ ،‬ومن خالل االحترام املتبادل دون ّ‬
‫يخولها ألن تكون‬
‫بوتقة تصهر داخلها املجتمع على ّ‬
‫شتى أطيافه ّ‬
‫وتياراته وطوائفه‪.‬‬
‫ّ‬
‫كل ما في وسعها من أجل بناء اإلنسان ً‬
‫وفقا للق َيم الراقية من ّ‬
‫تبذل ّ‬
‫الكلية ّ‬
‫محبة اآلخر؛ ألنه إنسان خلق على صورة‬
‫ِّ‬
‫هللا‪ .‬وترى إلى التربية قيمة يجب إكسابها ملن يستطيع وملن لم يستطع‪ .‬وذلك من أجل بناء مجتمع ذات قدرة على‬
‫مواجهة ّ‬
‫تحديات القرن الواحد والعشرين‪ .‬ينعكس األمر في افتتاح أقسام‪ ،‬واختصاصات في مجاالت مختلفة حتى‬
‫تستجيب الحتياجات املجتمع العربي في إسرائيل‪.‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫الكلية أو يتواجد فيها يشهد ّ‬
‫ّ‬
‫كل من يزور ّ‬
‫ّ‬
‫أن موجة التطور التي تجتاحها في جميع مستويات التعلم تقف على سلم‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التدريسية‪ ،‬املوظفين املخلصين في عملهم‪ .‬يالحظ اإلبداع املتجلي في مجال‬
‫أولويات املسؤولين فيها‪ :‬اإلدارة‪ ،‬الهيئة‬
‫ّ‬
‫العلمية‪ ،‬ومراكز البحث العلمي في مجاالت مختلفة‪.‬‬
‫النشر العلمي‪ ،‬املجالت‬
‫ً‬
‫نسأل هللا أن ّ‬
‫يعم السالم في بالدنا وفي العالم أجمع‪ ،‬ولندفع بالتعليم والتربية قدما‪.‬‬
‫بإعزاز واحترام‬
‫زكي كمال‪ ،‬محام‬
‫رئيس مجلس اإلدارة ولجنة األمناء‬
‫‪35‬‬
‫كلمة مدير ّ‬
‫الكلية‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫تتميز ّ‬
‫الكلية بالدمج بين التعليم االختصاص ي‪ -‬األكاديمي وبين ّ‬
‫االبتدائية‪،‬‬
‫التدرب في التدريس في رياض األطفال‪ ،‬املدارس‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫الخاصة‪ ،‬في الوسط العربي‪ ،‬وتطمح ّ‬
‫الكلية إلى تأهيل معلم مثقف‪ّ ،‬‬
‫محب لالستطالع‬
‫اإلعدادية‪ ،‬وفي التربية‬
‫في املدارس‬
‫ّ‬
‫ومختص‪.‬‬
‫ّ‬
‫يوسع الطالب في ّ‬
‫الكلية آفاقهم وثقافتهم‪ّ ،‬‬
‫ويلمون باختصاصهم من خالل القراءة‪ّ ،‬‬
‫التدرب‪ ،‬البحث والعمل اإلبداعي‪ .‬في‬
‫ّ‬
‫إطار التعليم‪ ،‬ينكشف الطالب إلى استر ّ‬
‫ّ‬
‫ويتدربون من خالل طرائق تدريس مختلفة تشمل‬
‫اتيجيات تعلم حديثة‪،‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫استعمال التكنولوجيا املحتلنة‪ّ ،‬‬
‫وتدرب في بيئات تعليمية جديدة مثل‪ :‬تعلم الزمالء‪ ،‬ودمج التعليم املحوسب‪ ،‬والتعليم‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫عن ُبعد (‪ .)Distance Learning‬يحظى الطالب بإرشاد شخص ي‪ ،‬يشمل العمل املخبري وورشات تعلم‪.‬‬
‫ّ‬
‫يحقق برنامج التأهيل ّ‬
‫املنهي األهداف التالية‪:‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫والسلوكيات‪ ،‬التي ترتبط بمبادىء التربية‬
‫أساسية في علوم االجتماع‬
‫التربوية‪ :‬معرفة مبادىء‬
‫أ‪ .‬فهم في أسس املعرفة‬
‫ّ‬
‫والفلسفة وعلم النفس وعلم االجتماع؛ وتطوير توجه علمي ألهداف التربية‪ ،‬طرائقها وحدودها‪.‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫أكاديمي ّ‬
‫ّ‬
‫التخصص على مستوى‬
‫منهي‪ ،‬كما يتطلب جهاز التربية في إسرائيل‪.‬‬
‫ب‪ .‬تعميق املعرفة في مجاالت‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫تعليمية ضرورية في تنفيذ مهنة التدريس‪ ،‬والتأكيد على طرائق تطبيقية لعلوم التربية‬
‫ج‪ .‬تطوير مضطرد ملهارات‬
‫والتدريس‪ ،‬املرتكزة على التدريب واالنكشاف وتطبيقات الحقل‪.‬‬
‫ُ‬
‫يسود ّ‬
‫إنسانية ّ‬
‫ّ‬
‫جيدة بين الطالب واملحاضرين والعاملين‪ ،‬الذين يعتبرون قدوة للعمل‬
‫الجو في الكلية شبكة عالقات‬
‫ّ‬
‫املشترك في إسرائيل‪ ،‬يشهد على ذلك شهادات االمتياز والشرف األربع ‪ ١٠٠٤-٢٤٤٤‬التي حازت عليها الكلية من املركز‬
‫القطري الستطالع الرأي العام‪.‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ترتكز رؤيا ّ‬
‫ً‬
‫الكلية على اإلنسانية والتعددية‪ ،‬تدمج قيما تربوية بين الشرق والغرب‪ ،‬وتحظى باعتراف داخل املجتمع‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫واليهودي في إسرائيل والعالم‪ ،‬كمؤسسة تؤكد االنتماء األصيل إلى الثقافة العربية‪.‬‬
‫العربي‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ً‬
‫تنمي الكلية عالقتها مع املجتمع والبيئة القريبة والعاملية‪ ،‬وتعقد أياما دراسية‪ ،‬استكماالت وفعاليات أخرى تؤدي إلى‬
‫العربي في إسرائيل ومن أجل تطوير مكانتها ّ‬
‫ّ‬
‫املهنية ومكانة طاقمها‪.‬‬
‫تحسين التربية في املجتمع‬
‫الكلية ّ‬
‫ّ‬
‫تؤمن ّ‬
‫ّ‬
‫أن استكمال ّ‬
‫مستمر طيلة حياتهم املهنية كجزء من مفهوم مهنة التعليم‪ ،‬وفي كونها تصغي إلى‬
‫خريجيها‬
‫ّ‬
‫فالكلية تطرح برامج ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫متنوعة من أجل التطوير املنهي للمعلمين‬
‫املتطورة في التعليم والتربية‪ .‬لذلك‪،‬‬
‫الدينامية‬
‫االحتياجات‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫من خالل التعلم املستمر‪ ،‬االستكماالت‪ ،‬املؤتمرات واأليام الدراسية‪.‬‬
‫في اللقب الثاني ‪ M.Ed.‬ثالثة برامج‪ .‬وقد صادق مجلس التعليم العالي ا ّ‬
‫لكلية على أن تمنح اللقب الثاني في برامج‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫العلمية‪.‬‬
‫اللغوية‪ :‬عربي‪ -‬عبري‪ ،‬والتربية‬
‫التربية‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫في التربية اللغوية مركزا اختصاص‪ :‬العربية‪ ،‬والعبرية‪ .‬وفي التربية العلمية هنالك ثالثة مراكز تخصص (علم املادة‪،‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫والتعلم هنالك أربعة مراكز ّ‬
‫ّ‬
‫تخصص (الطفولة املبكرة‪ ،‬اللغات‪ ،‬العلوم‪ ،‬و‬
‫الرياضيات)‪ ،‬وفي التدريس‬
‫علم األحياء‪ ،‬و‬
‫ّ‬
‫الرياضيات)‪ ..‬منح اللقب مشروط بمصادقة مجلس التعليم العالي‪ .‬ونحن على ثقة بأن هذه البرامج ستسهم في‬
‫ّ‬
‫التطور املنهي للمتعلمين والعاملين في أطر التربية املختلفة‪.‬‬
‫تطوير منظومة التعليم العالي‪ ،‬وفي‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التطور األكاديمي‪ .‬وأن تبقى منارة للعلم في مجتمعنا العربي‪.‬‬
‫تستمر كليتنا في‬
‫كلي أمل أن‬
‫باحترام‬
‫بروفسور سلمان عليان‬
‫مدير ّ‬
‫الكلية‬
‫‪36‬‬
‫معلومات عامة‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫رئيسية‬
‫محطات‬
‫ّ‬
‫األكاديمية العربية للتربية في إسرائيل‪ -‬حيفا‪ّ ،‬‬
‫املعلمين ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ومربيات األطفال في‬
‫مؤسسة لتأهيل‬
‫الكلية‬
‫ً‬
‫العربية‪ ،‬وتشمل على مسارات واختصاصات ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫العربية‬
‫متنوعة فضال عن كونها املؤسسة‬
‫املدارس‬
‫ّ‬
‫أكاديمي‪.‬‬
‫األولى التي حصلت على اعتراف‬
‫‪ - ٢٤٤٤‬تأسيس ّ‬
‫الكلية كمؤسسة الستكماالت املعلمين في الحقل‪.‬‬
‫‪ - ٢٤٤٨‬سمينار لسنتين لتأهيل واستكماالت املعلمين (معلم مؤهل)‪.‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التعلم فيها ثالث سنوات‪ّ ،‬‬
‫تؤهل املعلمين ومربيات األطفال للقب معلم‬
‫‪ - ٢٤٧٧‬مؤسسة مدة‬
‫ّ‬
‫مؤهل كبير‪.‬‬
‫‪ - ٢٤٤٤‬الحصول على إذن من مجلس التعليم العالي ملنح لقب ّأول في ّ‬
‫التدريس (‪.)B.Ed.‬‬
‫ّ‬
‫األول في ّ‬
‫اللقب ّ‬
‫التدريس (‪.)B.Ed.‬‬
‫‪ - ٢٤٤٦‬الحصول على اعتراف من مجلس التعليم العالي ملنح‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫‪ - ١٠٠٨‬الحصول على مصادقة من مجلس التعليم العالي من أجل استعداد الكلية للخطة‬
‫ّ‬
‫الجديدة في تأهيل املعلمين‪.‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫‪ - ١٠٢٠‬قام مجلس التعليم العالي باملصادقة ّ‬
‫تعليمية‬
‫وتسجل وتفتح برامج‬
‫للكلية على أن تنشر‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫العلمية‪ .‬يجدر بالذكر‪ ،‬أن‬
‫اللغوية‪ :‬عبري‪/‬عربي وفي التربية‬
‫للقب الثاني ‪ M.Ed.‬في التربية‬
‫منح األلقاب مشروط بمصادقة مجلس التعليم العالي‪.‬‬
‫للكلية على أن تنشر ّ‬
‫وتسجل وتفتح برامج تعليميةّ‬
‫‪ - ١٠٢٢‬قام مجلس التعليم العالي باملصادقة ّ‬
‫ّ‬
‫للقب الثاني ‪ M.Ed.‬في التدريس والتعلم (הוראה ולמידה)‪ .‬يجدر بالذكر‪ ،‬أن منح‬
‫األلقاب مشروط بمصادقة مجلس التعليم العالي‪.‬‬
‫ّ‬
‫‪ - ١٠٢١‬قام مجلس التعليم العالي بتخويل ّ‬
‫العلمية والتربية‬
‫الكلية بمنح اللقب الثاني في التربية‬
‫ّ‬
‫اللغوية‪ :‬عربي‪-‬عبري‪.‬‬
‫ً‬
‫محاضرا وما يقارب ‪ ٤١‬من‬
‫يدرس في الكلية ما يقارب ‪ ١٠٠٠‬طالب ويعمل ما يقارب ‪١٣٤‬‬
‫العاملين اإلداريين‪.‬‬
‫ّ‬
‫خريجو ّ‬
‫يشكل ّ‬
‫الكلية ما يقارب ‪ ٪٦٤‬من مجمل العاملين في سلك التدريس في الوسط العربي‪،‬‬
‫وقسم معتبر منهم يشغل وظائف إدارية في املدارس‪ ،‬وفي التفتيش واإلرشاد‪ ،‬ويعمل في الجامعات‬
‫ّ‬
‫والكليات‪.‬‬
‫أطر تعليمية‪ ،‬مسارات واختصاصات‪.‬‬
‫ّ‬
‫تشكل ّ‬
‫الكلية حاضنة للمعلم منذ بدء مسيرته كطالب وعلى مدى حياته املهنية من خالل‬
‫استكماالت ّ‬
‫شتى‪.‬‬
‫‪37‬‬
‫أطر تعليم‬
‫في ّ‬
‫الكلية األطر التعليمية التالية‪:‬‬
‫ّ‬
‫التعلم ّللقب ّ‬
‫األول في التدريس (‪ .)B.Ed.‬ويشمل التأهيل في التدريس‪ ،‬في مسار يستمر أربع‬
‫‪.1‬‬
‫سنوات‪.‬‬
‫ّ ّ‬
‫‪ .2‬التعلم للقب الثاني ‪M.Ed.‬‬
‫ّ‬
‫التعلم املستمر ّللقب ّ‬
‫األول في التدريس (‪.)B.Ed.‬‬
‫‪.3‬‬
‫ّ‬
‫‪ .4‬التعلم لتوسيع االختصاص‪.‬‬
‫ّ‬
‫‪ .5‬التعلم لتحويل مسار أكاديمي في التدريس‪.‬‬
‫وتطور ّ‬
‫‪ .6‬استكماالت ّ‬
‫منهي‪.‬‬
‫مسارات التعليم‬
‫الكلية مسارات التعليم ّ‬
‫تقيم ّ‬
‫التالية‪:‬‬
‫‪ ‬مسار الطفولة (من الوالدة ‪ )٦ -‬يشمل برنامج توسيع لشهادة تدريس إضافية للتدريس‬
‫في الصفوف األول‪ -‬الثاني‪.‬‬
‫ّ‬
‫‪ ‬مسار التربية الخاصة (‪ ،)١٢ - ٦‬وتربية خاصة للطفولة املبكرة‪.‬‬
‫‪ ‬املسار االبتدائي (األول ‪ -‬السادس)‪.‬‬
‫‪ ‬املسار اإلعدادي (السابع ‪ -‬العاشر)‪.‬‬
‫اختصاصات‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫اإلنجليزية‪ ،‬الكيمياء ‪-‬‬
‫العبرية‪،‬‬
‫العربية‪،‬‬
‫التخصص في الكلية في املواضيع التالية‪:‬‬
‫يمكن‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫الرياضيات‪ ،‬تدريس علوم الحاسوب‪ ،‬الطفولة املبكرة‪ ،‬التربية‬
‫البيولوجيا‪ ،‬الكيمياء ‪ -‬الفيزياء‪،‬‬
‫الخاصة والعلوم‪.‬‬
‫‪38‬‬
‫ّ‬
‫التعلم ّللقب ّ‬
‫األول وشهادة التدريس (‪)B.Ed.‬‬
‫مبنى التعليم‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التعلم ّ‬
‫للتأهل للتدريس (التربية وعلم النفس)‬
‫في عملية التأهل لتدريس (التربية وعلم ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫واملحلية في‬
‫العاملية‬
‫التغيرات‬
‫النفس) ِّنعي سيرورات‬
‫مجاالت املجتمع واالقتصاد والتربية‪ .‬لهذه السيرورات تأثير كبير على جهاز التربية باتجاه‬
‫ّ‬
‫الصالحيات‪ ،‬وفي الواقع املتبلور‪ّ ،‬‬
‫ّ‬
‫تحولت املدرسة إلى موضوع اهتمام وتدخل‬
‫الدمقرطة وتوزيع‬
‫ً‬
‫لعوامل كثيرة من ذوي التوقعات املبالغ فيها أحيانا واملتناقضة في أحيان أخرى‪.‬‬
‫ّ‬
‫اإلدارية واالجتماعيةّ‬
‫ّ‬
‫التنظيمية‪،‬‬
‫تلزم هذه التغيرات الكبيرة تأهيل الطالب في جميع املجاالت‬
‫ّ‬
‫والتربوية‪ ،‬وتلزم َفهم العوامل املختلفة التي تؤثر على ّ‬
‫تطور الطفل وسلوكه‪.‬‬
‫نهتم في التدريس بتأهيل وتنمية طالب ليصبحوا ذوي رؤية واسعة للعالم‪ ،‬وعلى ّ‬
‫وعي ّ‬
‫ذاتي‬
‫ّ‬
‫يتمكنوا من مواجهة ّ‬
‫ّ‬
‫التغيرات َ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫واملضمونية التي تطرأ على جهاز‬
‫اإلدارية‬
‫البني ّوية‬
‫واجتماعي عال كي‬
‫التربية‪ .‬والتي تضع نصب أعينهم هدف تطوير املنظومات التربوية‪ ،‬واملجتمع اإلسرائيلي من خالل‬
‫املكتسبة في مجاالت التربية والتعليم وعلم ّ‬
‫َ‬
‫النفس وبين الحقل‬
‫التأكيد على العالقة بين املعرفة‬
‫ّ‬
‫الفعلي في املدرسة على وجه الخصوص‪.‬‬
‫التربو ّي عامة‪ ،‬وبين التطبيق‬
‫ّ‬
‫تمنح أقسام التعليم في التربية وعلم ّ‬
‫النفس الطالب بيئة تعليمية مثالية‪ ،‬تشمل مساقات تعلم‬
‫ً‬
‫ً‬
‫ًّ‬
‫ًّ‬
‫ً‬
‫واملحاضر‬
‫شخصيا‪ ،‬وعالقة مباشرة بين الطالب‬
‫اهتماما‬
‫منتخبا‪،‬‬
‫أكاديميا‬
‫وطاقما‬
‫متنوعة‪،‬‬
‫ِّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫واإلدارة‪ .‬تشمل املساقات الجانب النظري والتطبيقي‪ ،‬وهي مستوحاة من مجاالت علم النفس‪،‬‬
‫ّ‬
‫التعلم وطرائقه‪ ،‬وطرائق تدريس املوضوع‪ّ .‬‬
‫التنور‬
‫الفلسفة علم االجتماع‪ ،‬التربية الخاصة‪،‬‬
‫ّ‬
‫البحثي في التربية والتدريس‪ .‬هناك إطار مشترك في التعليم بين مسارات التخصص بحسب الفئة‬
‫ّ‬
‫العمرية ومواضيع التدريس‪ .‬كما يتمحور التعليم ً‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫العمرية وبنوع‬
‫أيضا في مساقات متعلقة بالفئة‬
‫االختصاص‪.‬‬
‫ّ‬
‫تعلم االختصاص‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫املختص‪ .‬يختار الطالب مسار‬
‫املوضوعاتية للمعلم‬
‫يشكل تعلم االختصاص مرتكز املعرفة‬
‫التأهيل واالختصاص‪.‬‬
‫ّ‬
‫في مسار الطفولة املبكرة‪:‬‬
‫ّ‬
‫ً‬
‫ّ‬
‫ً‬
‫اختصاصا في الطفولة‬
‫والعربية‪/‬‬
‫اختصاصا في الطفولة املبكرة‬
‫يختار الطالب اختصاصين‪-‬‬
‫ّ‬
‫ً‬
‫واختصاصا ً‬
‫عاما‪.‬‬
‫املبكرة‬
‫‪39‬‬
‫في املسار االبتدائي‪:‬‬
‫يختار الطالب اختصاصين من بين االختصاصات التالية‪ :‬اختصاص عربي ‪ -‬عبري‪ /‬اختصاص‬
‫ّ‬
‫رياضيات‪ -‬عربي‪ -‬عبري‪.‬‬
‫رياضيات ‪ -‬عربي‪ /‬اختصاص رياضيات – عبري‪ /‬اختصاص علوم‬
‫في املسار اإلعدادي‪:‬‬
‫يختار الطالب اختصاصين من بين االختصاصات التالية‪ :‬اختصاص عربي ‪ -‬عبري‪ /‬اختصاص‬
‫ّ‬
‫رياضيات ‪ -‬علوم الحاسوب‪ /‬اختصاص بيولوجيا ‪ -‬كيمياء‪/‬كيمياء‬
‫رياضيات ‪ -‬فيزياء‪ /‬اختصاص‬
‫ّ‬
‫اإلنجليزية‪.‬‬
‫‪ -‬فيزياء أو في اختصاص واحد‬
‫في مسار التربية الخاصة‪:‬‬
‫يستطيع الطالب في هذا املسار أن يختار اختصاص التربية الخاصة ومجموعتين من مساقات‬
‫ّ‬
‫التعلم‪ :‬العربية والرياضيات أو اختصاص تربية خاصة واختصاص للمدرسة االبتدائية األول –‬
‫السادس‪ :‬العربية‪ /‬الرياضيات‪ ،‬أو اختصاص في التربية الخاصة‪ ،‬واختصاص في املدرسة‬
‫ّ‬
‫رياضيات‪.‬‬
‫اإلعدادية (السابع ‪ -‬العاشر) ‪ -‬العربية‪/‬‬
‫في مسار التربية الخاصة للروضات‪:‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ً‬
‫ً‬
‫واختصاصا في التربية في الطفولة املبكرة‪.‬‬
‫اختصاصا في التربية الخاصة للروضة‬
‫يتعلم الطالب‬
‫التطبيقات في التدريس‬
‫ّ‬
‫العملية املحور األساس ي في برنامج تحضير وتأهيل الطالب ليصبحوا معلمين‬
‫تعتبر التطبيقات‬
‫ً‬
‫مسرحا لتطبيق ما ّ‬
‫ّ‬
‫تم تعليمه في إطار مجاالت االختصاص ّ‬
‫املنهي‬
‫مهنيين في املستقبل‪ .‬وتشكل‬
‫ّ‬
‫والتعليمي‪.‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫العملية إلى تأهيل معلم منهي ذي مسؤولية والتزام واستقالل وارتباط مع زمالء‬
‫تهدف التطبيقات‬
‫املهنة‪.‬‬
‫ّ‬
‫ًّ‬
‫يقوم الطالب بخطواته األولى في التدريس كمعلم‪ ،‬وينكشف عمليا للمرة األولى على املدرسة‪،‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫شفافية‪ ،‬تشجيع‪ ،‬إرشاد ومساعدة‬
‫الصف وعالم التالميذ‪ .‬يحصل الطالب على دعم‪ ،‬مراقبة‪،‬‬
‫يسهل ّ‬
‫وينجع ّ‬
‫ّ‬
‫من املرشد التعليمي ومن املعلم املدرب‪ ،‬حتى ّ‬
‫واملنهي‪.‬‬
‫تطوره الشخص ّي‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫في إطار التطبيقات‪ ،‬يطلب من الطالب أن ّ‬
‫والتطبيقية‪ ،‬من خالل التفاعل‬
‫النظرية‬
‫يطبق املعرفة‬
‫والربط فيما بينهما‪ ،‬وحتى ّ‬
‫يتحقق ذلك‪ ،‬على الطالب أن يكون صاحب معرفة عامة ومهنية كبيرة‪،‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التعليمية‬
‫عقالني‪ ،‬وأن يطبق أفكاره‬
‫التعليمي بشكل‬
‫صاحب قدرة في توظيف االعتبار التربو ّي ‪-‬‬
‫مركبات التدريس املختلفة‪ :‬التشخيص‪ ،‬التخطيط‪ ،‬التنفيذ والتقييم ّ‬
‫ّ‬
‫التأملي‪ ،‬وصاحب‬
‫في‬
‫ّ‬
‫والتطور في عمله‪.‬‬
‫استعداد لالستمرار‬
‫‪41‬‬
‫الكلية ثالث سنوات‪ّ ،‬‬
‫العملية في ّ‬
‫ّ‬
‫كل سنة التأكيدات‪ ،‬التي ّ‬
‫تتغير في ّ‬
‫تعمق‬
‫تستمر التطبيقات‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫بشكل ّ‬
‫لولبي‪ /‬تراكمي‪ .‬من املهم التنويه إلى أن املساقات النظرية املدروسة في السنة ذاتها تدعم‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التربوية‪.‬‬
‫العملية‬
‫تعليم أساس ي‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التعليم األساس ّي إلز ّ‬
‫اإلنجليزية لإلعفاء‪ ،‬مدخل إلى‬
‫العبرية‪،‬‬
‫العربية لإلعفاء‪،‬‬
‫العربية‪،‬‬
‫امي ويشمل‬
‫ّ‬
‫العربي‪ ،‬والتربية للديمقر ّ‬
‫اطية‪ .‬كذلك ّ‬
‫ّ‬
‫تدرس مواضيع‬
‫التنور الحاسوبي‪ ،‬الحضارة والتراث‬
‫ّ‬
‫أساسية بدون اعتراف‪ :‬الحذر واألمان على الطرق‪ ،‬رحلة شاملة‪ ،‬إرشاد في املكتبة‪ ،‬وإرشاد‬
‫بيبليوغر ّ‬
‫افي‪.‬‬
‫برنامج املمتازين‬
‫يحرص برنامج املمتازين في ّ‬
‫الكلية على تأهيل معلمين ومربين ذوي قدرة عالية على التعليم‪ ،‬تطوير‬
‫ّ‬
‫معرفة واسعة‪ ،‬وعي عميق بعملهم التربو ّي‬
‫والتعليمي‪ ،‬وتطويرهم كمعلمين مبدعين "غير‬
‫واجتماعية ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ريادية‪ ،‬حيث تشغل في‬
‫قيادية‬
‫روتينيين"‪ .‬كذلك يطمح البرنامج إلى تطوير قدرة‬
‫املستقبل ً‬
‫ًّ‬
‫ّ‬
‫مركزيا في تطوير جهاز التربية عامة‪ ،‬وفي تطويره في املجتمع العربي خاصة‪.‬‬
‫مكانا‬
‫شروط القبول‬
‫يقبل في هذا البرنامج طالب ذوي عالمة دمج (سيكومتري وبـﭽـروت) ‪ ،٦٣٠‬بعد مقابلة لفحص‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫شخصية‪ ،‬واستعدادهم لاللتزام بمتطلبات البرنامج‪.‬‬
‫مالءمتهم للبرنامج من ناحية‬
‫ً‬
‫ً‬
‫ًّ‬
‫ًّ‬
‫في حاالت خاصة يقبل للبرنامج طالب أثبتوا امتيازا تربويا ‪ -‬اجتماعيا خاصا‪ ،‬وذوو عالمة دمج‬
‫(سيكومتري‪ -‬وبـﭽـروت) ‪ ٦٢٤‬فما فوق‪ .‬بعد إجراء مقابلة‪.‬‬
‫برنامج التعليم‬
‫ّ‬
‫خالل البرنامج املركز يشترك الطالب في برنامج خاص يشكل ‪ ٪١٤ - ٪١٠‬من مجمل البرنامج العام‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫كله‪ .‬يركز هذا البرنامج على تطوير االمتياز عند الطالب كطاقم وكأفراد‪ .‬ويطمح لإلجابة عن‬
‫ثم تأهيلهم ليصبحوا معلمين ورجال تربية ّ‬
‫احتياجاتهم الخاصة كطالب ّ‬
‫متفوقين‪ .‬ومن ّ‬
‫متفوقين‬
‫ّ‬
‫ذوي رؤية واستشراف تربو ّي‪ّ ،‬‬
‫أكاديمية من خالل برنامج‬
‫ووعي تربو ّي واسع اآلفاق‪ ،‬وذوي معرفة‬
‫ً‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫مركزية في املدرسة‪ ،‬مثل التركيز‬
‫تربوية‬
‫تعليمهم الخاص‪ .‬يشمل البرنامج تأهيال لوظائف‬
‫ّ‬
‫االجتماعي التركيز ّ‬
‫املنهي أو تركيز الطبقة‪.‬‬
‫‪41‬‬
‫امتيازات الطالب والتزاماتهم‬
‫‪ ‬إنهاء التعليم في ثالث سنوات (بدل أربع)‪.‬‬
‫كل سنة ملدة ثالث سنوات ‪ّ -‬‬
‫‪ ‬في ّ‬
‫يتم إعطاء قرض مشروط بمقدار قسط تعليم (‪ ٤٤٠٠‬شاقل‬
‫من وزارة التربية والتعليم والباقي من ّ‬
‫الكلية)‪.‬‬
‫ّ‬
‫‪ ‬الحصول على منحة بمبلغ ‪ ٤٠٠٠‬شاقل ّ‬
‫تعليمية (واملبلغ الكلي ‪ ٢٤‬ألف شاقل‬
‫لكل سنة‬
‫خالل ثالث سنوات)‪.‬‬
‫ّ‬
‫‪ ‬تأهيل لوظيفة ّ‬
‫تربوية مركزية في املدرسة‪.‬‬
‫‪ ‬برنامج تأهيل خاص (‪ )٪١٤ - ٪١٠‬من مجمل ساعات التأهيل في ّ‬
‫الكلية‪.‬‬
‫‪ ‬لقب أول ‪ B.Ed.‬وشهادة تدريس في نهاية السنوات الثالث‪.‬‬
‫ّ‬
‫املتفوقين‪.‬‬
‫‪ ‬شهادة برنامج‬
‫‪ ‬إذن في العمل في التدريس في نهاية الستاج‪.‬‬
‫‪ ‬تقاض ي أجر بشهادة ‪ B.Ed.‬وشهادة تدريس في سنة الستاج‪.‬‬
‫ّ‬
‫أفضلية في القبول للعمل‪.‬‬
‫‪‬‬
‫التزامات خالل التعليم‬
‫ّ‬
‫معدل عالمات ‪ ٤٠‬فما فوق‪.‬‬
‫‪‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫‪ ‬عالمة ‪ ٤٠‬فما فوق في االختصاص‪ ،‬في الحلقة الدراسية وفي التطبيقات العملية‪.‬‬
‫ّ‬
‫تطوع للجمهور‪.‬‬
‫‪‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫‪ ‬تطوع في الكلية (مثل‪ :‬مساعدة طالب بحاجة لذلك‪ ،‬القيام بأيام دراسية ومؤتمرات)‪.‬‬
‫‪ ‬اشتراك في مؤتمرات بين ّ‬
‫الكليات‪.‬‬
‫ّ‬
‫‪ ‬تعلم متواصل ملدة ثالث سنوات (دون توقف)‪.‬‬
‫التزامات بعد نهاية التعليم‬
‫االلتزام للعمل في التربية والتدريس ملدة ثالث سنوات على األقل ‪ -‬سنة عمل (‪ ١/٣‬وظيفة على‬
‫األقل) ّ‬
‫لكل سنة أعطيت فيها منحة مشروطة‪.‬‬
‫‪42‬‬
‫مسار الروضة (منذ الوالدة ‪)٦ -‬‬
‫الصف ّ‬
‫يشمل برنامج توسيع لشهادة تدريس إضافية للتدريس في ّ‬
‫األول‪ -‬الثاني‪.‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫وتطور األطفال في الطفولة املبكرة من جهة‪،‬‬
‫يؤكد برنامج التأهيل سيرورات تدريس متعلقة بعالم‬
‫مهنية مرتبطة بعمل ّ‬
‫تعليمية ‪ّ -‬‬
‫ّ‬
‫مربية األطفال من ناحية أخرى‪.‬‬
‫ومضامين‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫برنامج التدريس مبني بشكل هرمي‪ ،‬لولبي ويتطور على مدى السنوات األربع‪ ،‬ويكسب قاعدة ثابتة‬
‫العملية في الحقل‪ .‬كذلك يقترح البرنامج مساقات متنوعة ّ‬
‫تزود ً‬
‫ّ‬
‫أسسا في مجاالت مختلفة‬
‫للتطبيقات‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫مثل‪ :‬تنمية وتنظيم بيئة تربوية تالئم تطور الطفل‪ ،‬إشراك أولياء األمور في عمل املربي‪ ،‬تحديد مميزات‬
‫ّ‬
‫خاصة في ّ‬
‫كل طبقة‪ ،‬ودمج الفن في التعليم وغير ذلك‪.‬‬
‫ّ‬
‫يمكن البرنامج إطاري اختصاص‪:‬‬
‫ّ‬
‫مربيات أطفال ألجيال منذ الوالدة حتى ‪ ٦‬سنوات‪.‬‬
‫‪.1‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫‪ .2‬مربيات أطفال ألجيال منذ الوالدة حتى ‪ ٦‬سنوات وتوسيع االختصاص للصف األول والثاني‪.‬‬
‫ّ‬
‫اختصاص في الطفولة املبكرة‬
‫ّ‬
‫ويوسعون معرفتهم في مميزات ّ‬
‫يتعمق الطالب ّ‬
‫في إطار التأهيل ّ‬
‫تطور التعليم في الطفولة املبكرة‪ ،‬والتي‬
‫ّ‬
‫تكسب ً‬
‫وتطوره‪ .‬كما وتساعد‬
‫أسسا نظرية ومصطلحات أساسية في معرفة عالم الطفل‪ ،‬احتياجاته‬
‫الطالب في فهم ّ‬
‫أهمية وظيفة الراشد كوسيط في بيئة الطفل‪.‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التربية في الطفولة املبكرة‪.‬‬
‫أمثلة ملساقات من اختصاص‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫حركي‪ّ ،‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫براعم ّ‬
‫الحركي والحس ّي ّ‬
‫ّ‬
‫التطور‬
‫تطور اللغة‬
‫والتطور في الطفولة املبكرة‪،‬‬
‫التنور في الروضة‪ ،‬اللعب‬
‫املعيارية‪ ،‬الحركة ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫املوسيقية‪.‬‬
‫للرضع و لألطفال‪ ،‬التربية‬
‫املعيارية وغير‬
‫أمثلة ملساقات من برنامج توسيع االختصاص ّ‬
‫للصف األول–الثاني (تأهيل للتدريس)‪.‬‬
‫طرائق تدريس اللغة العربية في الصف األول والثاني‪ ،‬بدائل في التدريس‪ ،‬نشاطات ّ‬
‫بحثية في الحقل‪،‬‬
‫الصف ّ‬
‫الرياضيات في ّ‬
‫ّ‬
‫األول والثاني‪.‬‬
‫طرائق تدريس‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫العربية في الطفولة املبكرة‬
‫االختصاص في اللغة‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫العربية‪ ،‬تشمل مضامين وقواعد تلزم التعلم واالختصاص بمستوياتها املختلفة‪،‬‬
‫لألقلية‬
‫العربية كلغة ّأم‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫لذلك يجب إكساب املعرفة منذ الطفولة املبكرة‪ .‬يطمح قسم العربية في الطفولة املبكرة إلى تأهيل‬
‫العربي‪ ،‬وخاصة في املواضيع التي ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫تهم الطبقة والفئة‬
‫خريجين ذوي معرفة عميقة في مجال اللغة واألدب‬
‫ّ‬
‫العمرية‪ ،‬والتي ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫املحكية‬
‫العربية‬
‫تتميز بالدمج بين االكتساب والتعلم‪ ،‬لذلك هناك تأكيد على العالقة بين‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫املعيارية (لغة األمة)‪.‬‬
‫العربية‬
‫(لغة األم) وبين‬
‫أمثلة ملساقات من البرنامج‬
‫ُ‬
‫الث ّ‬
‫ّ‬
‫نائية اللغوية‪ ،‬علم األصوات‪ ،‬علم الصرف‪ ،‬نحو اللغة العربية‪ ،‬أدب األطفال‪،‬‬
‫العربية وواقع‬
‫تدريس‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫األدب الشعبي‪ ،‬الحضارة والتراث العربي‪ ،‬القصة القصيرة‪ ،‬املسرح العربي‪ ،‬الكتابة اإلبداعية‪ ،‬الشعر‬
‫ّ‬
‫الكالسيكي‪ ،‬حلقة دراسية في اللغة أو األدب‪.‬‬
‫والنثر الحديث‪ ،‬الشعر والنثر‬
‫‪43‬‬
‫مسار التربية الخاصة‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫معلمين ّ‬
‫ّ‬
‫التربوية‬
‫خاصة في جميع األطر‬
‫ومربين لتالميذ ذوي احتياجات‬
‫يهدف املسار إلى تأهيل‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫العربي‪.‬‬
‫واإلعدادية) في جهاز التربية‬
‫االبتدائية‬
‫(الطفولة املبكرة‪ ،‬املدارس‬
‫النظرية ّ‬
‫ّ‬
‫َ‬
‫ّ‬
‫العملية‪.‬‬
‫والتطبيقات‬
‫املكتسبة في العلوم‬
‫هناك تأكيد في عملية التأهيل على املعرفة‬
‫الطبيعي واألساس ّي للتالميذ في التعليم‪ ،‬وتفترض أنّ‬
‫يتمحور التعليم ً‬
‫ّ‬
‫بناء على رؤية ّ‬
‫تقر بالحق‬
‫ّ‬
‫التالميذ بشر ولكونهم كذلك يختلفون عن بعضهم البعض‪ ،‬وعلى املعلم أن يعترف بهذا‬
‫االختالف‪ ،‬بل عليه أن ّ‬
‫يربي التالميذ على اإلقرار به وتقديره‪.‬‬
‫أكاديمية من أجل إكسابه ً‬
‫عمقا ًّ‬
‫ّ‬
‫نظريا‬
‫ينكشف الطالب خالل تأهيله في هذا املسار إلى مجاالت‬
‫ًّ‬
‫ًّ‬
‫تفاعليا ذات قدرة تطبيقية‪.‬‬
‫وتوجها‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ً‬
‫ّ‬
‫أساسا ًّ‬
‫أكاديمية‪ ،‬وطرائق تدريس وتعليم‬
‫لنظريات متنوعة‬
‫نظريا‬
‫تشكل املساقات في املسار‬
‫ّ‬
‫وتمكن الطالب من تطوير فهم حول تعقيد سيرورات التربية في أطر التربية املختلفة‪.‬‬
‫ّ‬
‫التطور املنهي للطالب تطبيقات ّ‬
‫علمية في جميع األطر التربوية العادية والخاصة‪.‬‬
‫تشمل عملية‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫وتمكن ً‬
‫دمجا بين النظرية والتطبيق‪ ،‬وتكشفه إلى معايير مركزية لعمل املعلم في الحقل وإلى‬
‫طبيعة عمله‪.‬‬
‫ّ‬
‫ً‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ً‬
‫ويطور التعليم في املسار معلما باحثا وذات معرفة مهنية وقدرات تدريسية‪ ،‬وعلى وعي‬
‫يعمق‬
‫ّ‬
‫ويتجدد طوال الوقت‪ ،‬يبادر ّ‬
‫ّ‬
‫ويطبق تجديدات في التربية من أجل‬
‫ملسؤوليته التربوية‪" ،‬يتحتلن"‬
‫ّ‬
‫العربي‪.‬‬
‫العمل التربو ّي في املجتمع‬
‫برامج االختصاص في املسار‬
‫يقترح التأهيل في مسار التربية الخاصة أربعة برامج اختصاص‪:‬‬
‫ّ‬
‫برنامج أ‪ :‬برنامج دمج من أجل تأهيل ّ‬
‫العادية (من‬
‫مربيات أطفال للتربية الخاصة وللتربية‬
‫الوالدة ‪ ٦ -‬سنوات)‪.‬‬
‫ّ‬
‫برنامج ب‪ :‬برنامج تأهيل ملعلمي التربية الخاصة (مدارس التربية الخاصة‪ ،‬صفوف تربية‬
‫ّ‬
‫العادية)‪.‬‬
‫خاصة وصفوف دمج في أطر التربية‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫برنامج ج‪ :‬برنامج يدمج تأهيل معلمين للتربية الخاصة وللمدرسة االبتدائية‪ -‬تأهيل للتدريس‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التخصص‪.‬‬
‫االبتدائية (الصف األول ‪ -‬السادس) في موضوع‬
‫في املدرسة‬
‫ّ‬
‫برنامج د‪ :‬برنامج دمج من أجل تأهيل املعلمين في التربية الخاصة وللمرحلة اإلعدادية ‪-‬‬
‫ّ‬
‫اإلعدادية (الصف السابع ‪ -‬العاشر) في موضوع‬
‫تأهيل للتدريس في املرحلة‬
‫ّ‬
‫التخصص‪.‬‬
‫‪44‬‬
‫ّ‬
‫تعلم االختصاص في التربية الخاصة‬
‫ّ‬
‫يهدف التعليم إلى تأهيل معلمين لجميع أنواع التالميذ في التربية الخاصة والتركيز في واحد من بين‬
‫السلوكية ً‬
‫ّ‬
‫وفقا لإلطار‬
‫املحاور املقترحة‪ :‬مركز العسر التعليمي‪ ،‬محور االتصال‪ ،‬ومحور اإلعاقات‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫تقدمية وصفوف دمج في أطر التربية العادية) وللفئات‬
‫الخاصة‪ ،‬صفوف‬
‫التربو ّي (مدرسة للتربية‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫واإلعدادية)‪.‬‬
‫االبتدائية‬
‫العمرية (أطر الطفولة املبكرة‪ ،‬املدارس‬
‫يهدف التعليم إلى تلبية االحتياجات الخاصة للتالميذ في ّ‬
‫الصف غير املتجانس‪ ،‬وإلى تطوير تالميذ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫الخاصة‪.‬‬
‫التقدمية وفي املدارس‬
‫ذوي احتياجات خاصة في الصفوف‬
‫أمثلة ملساقات من البرنامج‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫الخاصة مثل‪ :‬دمج الطفل ذي‬
‫أساسيات التربية‬
‫يقترح مسار التربية الخاصة مساقات من مجال‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫االحتياجات الخاصة في ّ‬
‫الصف غير املتجانس‪ ،‬برامج خاصة في صفوف التربية الخاصة‬
‫مصحح في القراءة والكتابة‪ّ ،‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫مقدمة في التربية الخاصة‪ ،‬سياسة‬
‫العادية‪ ،‬تدريس‬
‫والصفوف‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التعليمي‪ ،‬العسر البصري‪ ،‬إضافة إلى اقتراح مساقات‬
‫الخاصة‪ ،‬التخلف العقلي‪ ،‬العسر‬
‫التربية‬
‫من محاور االختيار مثل‪:‬‬
‫أساسية‪ ،‬أدوات إدر ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫اكية‪ ،‬العالم الحس ّي‬
‫التعليمي‪ :‬تشخيص مهارات‬
‫‪ ‬محور العسر‬
‫ّ‬
‫التعليمي‪.‬‬
‫للتلميذ ذي العسر‬
‫ّ‬
‫‪ ‬محور اإلعاقة االتصالية‪ :‬مقدمة في مشاكل السمع‪ ،‬تربية التالميذ ذوي العسر‬
‫ً‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫اتصالية‪.‬‬
‫وتطبيقا‪ ،‬صعوبات النطق‪ ،‬إعاقات‬
‫التعليمي‪ :‬نظرية‬
‫ّ‬
‫السلوكية‪ :‬مشاكل االنضباط‪ ،‬التركيز والحركة الزائدة‪ ،‬العالج‬
‫‪ ‬محور اإلعاقة‬
‫القصص ي‪ ،‬العالج باملوسيقى الخ‪.‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫إضافي‬
‫تعلم اختصاص‬
‫ّ‬
‫يتعلم ً‬
‫ّ‬
‫العمرية التي‬
‫وفقا ملسار الفئة‬
‫إضافة إلى التعليم في مجال التربية الخاصة على الطالب أن‬
‫ّ‬
‫يختص بها‪:‬‬
‫ّ‬
‫برنامج أ‪ :‬االختصاص في الطفولة املبكرة‪ُ .‬يطلب من الطالب أن يكون على دراية واسعة في‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫املركزية لقسم الطفولة املبكرة‪ ،‬التي‬
‫االختصاص‪ .‬يتمحور الطالب في املضامين‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫الفلسفية للطفولة املبكرة‪ ،‬جوانب التطور السيكولوجي‬
‫تشمل الجوانب‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫واملعرفي)‪ ،‬جوانب اجتماعية في الطفولة املبكرة‬
‫االجتماعي‬
‫الحركي‪،‬‬
‫الشعوري‪،‬‬
‫(‬
‫ّ‬
‫وجوانب تعليمية‪.‬‬
‫‪45‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫االبتدائي‬
‫تخصصية في مسار التربية‬
‫برنامج ب‪ :‬يشمل االختصاص تعلم مجموعتي مساقات‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫رياضيات)‪ ،‬وتعلم مواضيع تتعلق في تدريس املوضوع‪ ،‬في عملية التعلم‬
‫(عربي‪-‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫والتقييم‪ ،‬وتخطيط التعليم واستراتيجيات التدريس املتنوع‪.‬‬
‫ّ‬
‫برنامج ج‪ :‬االختصاص في املدرسة االبتدائية (الصف األول ‪ -‬السادس)‪ .‬يمكن البرنامج االختيار‬
‫ً‬
‫ّ‬
‫رياضيات‪ .‬يشمل االختصاص‬
‫وفقا لرغبة الطالب في أحد االختصاصات‪ :‬عربي أو‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫وتعل ًما ً‬
‫عميقا في مجال التأهيل لقضايا تتعلق في تدريس املوضوع‬
‫تعل ًما في املوضوع‪،‬‬
‫ً‬
‫ّ‬
‫العمرية‪.‬‬
‫وفقا للفئات‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫اإلعدادية (الصف السابع ‪ -‬العاشر)‪ .‬يمكن البرنامج اختيار‬
‫برنامج د‪ :‬اختصاص في املرحلة‬
‫ًّ‬
‫ً‬
‫ّ‬
‫وفقا لرغبة الطالب موضوع‪ :‬العربية أو الرياضيات‪ ،‬يشمل االختصاص تعلما في‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫تتعلق في تدريس املوضوع ً‬
‫ً‬
‫وفقا‬
‫عميقا في مجال التأهيل لقضايا‬
‫املوضوع‪ ،‬وتعل ًما‬
‫ّ‬
‫العمرية‪.‬‬
‫للفئات‬
‫‪46‬‬
‫ّ‬
‫االبتدائية‬
‫مسار املدرسة‬
‫ّ‬
‫معلمين ّ‬
‫ومربين للصفوف األول ‪ -‬السابع‪ ،‬مع االهتمام إلى إدراك التدريس‬
‫يهدف املسار إلى تأهيل‬
‫ّ‬
‫العربي‪ .‬يطمح املسار إلى تطوير معلم ذي ّ‬
‫كرسالة ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫إنساني‪،‬‬
‫توجه‬
‫واجتماعية في املجتمع‬
‫تربوية‬
‫العربي‪ ،‬الذي ّ‬
‫ّ‬
‫يمر‬
‫وعلى وعي بمسؤوليته والتزامه التربو ّي‪ ،‬ولوظيفته كقائد تربو ّي في املجتمع‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ً‬
‫ّ‬
‫مجتمعا ديمقر ًّ‬
‫وحضارية‪ ،‬والذي يطمح أن يكون‬
‫اطيا‪.‬‬
‫اجتماعية‬
‫بتغيرات‬
‫يرتكز البرنامج على ّ‬
‫االبتدائية‪ ،‬تعقيداتها كمؤسسة ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫تفاعلية‪،‬‬
‫تربوية‬
‫خاصة للمدرسة‬
‫مميزات‬
‫ّ‬
‫والذي يواجه مجتمع تالميذ غير متجانس في مراحل ّ‬
‫تطور حاسمة‪ .‬يتطلب من جهاز التربية‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫معلمين ذوي ّ‬
‫والتعلم‪ ،‬وذوي كفاءات ّ‬
‫تطور ّ‬
‫عمليات التعلم‬
‫توجه دينامي لسيرورات التدريس‬
‫ّ‬
‫وحب االستطالع واإلبداع بين التالميذ‪.‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫االبتدائية سيرورات التدريس التي تدمج التعليم االختصاص ّي مع‬
‫يؤكد برنامج التأهيل في املدرسة‬
‫ّ‬
‫التعليمي والتعل ّ‬
‫ّ‬
‫القيمي‪ .‬ينعكس األمر في مستوى مضامين البرنامج من جهة‪،‬‬
‫مي والجانب‬
‫الجانب‬
‫ّ‬
‫العملية في‬
‫وفي مستوى عمليات التدريس من جهة أخرى‪ .‬يضاف إلى ذلك تأكيد على التطبيقات‬
‫التدريس في املدرسة ّ‬
‫املدربة‪.‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫شخصية التلميذ‪،‬‬
‫االبتدائية في تنمية‬
‫يطمح التأهيل في املسار االبتدائي إلى زيادة تأثير املدرسة‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫وتأكيد القدرة الكامنة فيه كمتعلم وكإنسان‪ ،‬وذلك من خالل تأهيل طالب ومعلمين ومربين‬
‫ً‬
‫يكونون أهال لذلك‪.‬‬
‫االختصاص في املسار‪:‬‬
‫‪ ‬اختصاص عربي ‪ -‬عبري‬
‫‪ ‬اختصاص رياضيات – عربي‪ /‬عبري‬
‫ّ‬
‫رياضيات ‪ /‬عربي‪ /‬عبري عبري‬
‫‪ ‬اختصاص علوم‪-‬‬
‫ّ‬
‫العربية‬
‫اختصاص اللغة‬
‫ّ‬
‫ً‬
‫ّ‬
‫واختصاصا‬
‫العربي في إسرائيل‪ ،‬تشمل مضامين تلزم تعل ًما‬
‫تعتبر اللغة العربية لغة ّأم في املجتمع‬
‫في مستوياتها املختلفة‪ .‬على ضوء حقيقة ّأن هناك مشكلة في امتالك اللغة ّ‬
‫يتوجب إكساب‬
‫ّ‬
‫يكسب القسم الطالب معرفة عميقة‬
‫وتأسيس معرفة اللغة في املدرسة االبتدائية بين التالميذ‪ِّ ،‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫العربي‪ ،‬ويعمل على تطوير قدرة القراءة والتفكير الناقد لدى‬
‫العربية واألدب‬
‫في مجال اللغة‬
‫العربي وانتمائه إليه‪ ،‬إضافة إلى إبراز ّ‬
‫التعدديةّ‬
‫ّ‬
‫ًّ‬
‫ّ‬
‫ًّ‬
‫الطالب‪ ،‬حتى يطور رؤية وتوجها موضوعيا للتراث‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫اإلنسانية من خالل تدريس اللغات والحضارات األخرى‪.‬‬
‫الحضارية‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ينمي القسم معلمين‪ّ -‬‬
‫ّ‬
‫ومربين‪ ،‬معلمين‪-‬يتعلمون‪ ،‬ومعلمين‪-‬باحثين على وعي باالحتياجات‬
‫ّ ّ‬
‫الذاتي ّ‬
‫ّ‬
‫الفعال‪ ،‬للمبادرة‬
‫الدينامية لدى التالميذ‪ ،‬وباالختالف فيما بينهم‪ ،‬وذوي قدرة على التعلم‬
‫‪47‬‬
‫ّ‬
‫التعليمية‪ ،‬التي ّ‬
‫ّ‬
‫التعلم من خالل ّ‬
‫حب االستطالع واملتعة‪،‬‬
‫تؤدي إلى البحث واالستكشاف‪ ،‬وإلى‬
‫ومن خالل طرح األسئلة والتفكير الناقد‪.‬‬
‫أمثلة ملساقات من البرنامج‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫الكتابي‪ ،‬الكتابة‬
‫العربية‪ ،‬علم الصرف‪ ،‬علم األصوات‪ ،‬التعبير الشفو ّي‪ ،‬التعبير‬
‫قواعد‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫العربي‪،‬‬
‫الشعبي‪ ،‬أدب األطفال‪ ،‬تاريخ األدب‬
‫اإلبداعية‪ ،‬النقد األدبي القديم والحديث‪ ،‬األدب‬
‫حلقة در ّ‬
‫ّ‬
‫العربي القديم والحديث‪.‬‬
‫اسية في األدب‪ /‬اللغة‪ ،‬والشعر‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫العبرية وآدابها‬
‫التخصص في اللغة‬
‫ّ‬
‫االبتدائية‪ .‬يدمج البرنامج مساقات من اللغة ومن األدب‪،‬‬
‫يقترح القسم تأهيل الطالب في املدرسة‬
‫التي تشمل مساقات في فهم املقروء والتعبير ومساقات في اللغة‪ ،‬التي تعرض جوانب لغويةّ‬
‫ّ‬
‫العبرية إلى تعميق‬
‫كالسيكية ومعاصرة‪ ،‬إضافة إلى مساقات في اللغتين‪ ،‬تسهم املساقات في اللغة‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫وتحسن من عملية إكساب اللغة‪ ،‬وتساهم في اكتساب ملكة التحدث بها‪ ،‬كذلك‬
‫اللغوية‪،‬‬
‫املعرفة‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫تكسب الطالب أدوات لبحث اللغة وتطورها على ضوء نظريات لغوية مختلفة معاصرة‪.‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫الشعوري‬
‫االبتدائية‪ ،‬وهي قريبة من عالم التالميذ‬
‫العمرية في املدرسة‬
‫تالئم املساقات للفئة‬
‫ّ‬
‫واملعرفي‪ .‬تشمل املساقات أدب أطفال‪ ،‬أساطير وخرافات لألطفال‪ ،‬أغاني وأناشيد لألطفال‪،‬‬
‫إضافة إلى مساقات لإلثراء مثل القصة والرواية‪ ،‬الباالدا‪ ،‬األسطورة والشعر‪.‬‬
‫ّ‬
‫أساسية وعميقة في األدب العبر ّي على مختلف عصوره‪ .‬كذلك‬
‫يكسب التعليم الطالب معرفة‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫االبتدائية‪ ،‬وتساعده في مواجهة األنواع‬
‫تؤهل املتعلم لتدريس اللغة العبرية كلغة ثانية في املدرسة‬
‫ّ‬
‫األدبية األخرى وبضمنها األدب الشعبي بشكل مستقل‪.‬‬
‫أمثلة ملساقات من البرنامج‬
‫النحو العبر ّي الجديد‪ ،‬الشعر العبر ّي في األندلس في العصور الوسطى‪ ،‬أساطير وحكايات‬
‫لألطفال‪ ،‬كتابة أنواع نصوص في التعبير‪ ،‬أغان وأناشيد لألطفال‪ ،‬اللغة العبرية املعاصرة‪،‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫توراتية وصلتها باألطفال‪ ،‬نصوص‬
‫العبرية في القرن العشرين‪/‬الواحد والعشرين‪ ،‬قصص‬
‫الرواية‬
‫في نقد األدب‪ ،‬لغة الصحافة‪.‬‬
‫اختصاص العلوم‬
‫االبتدائية لكونها ّ‬
‫تفاعلية ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫تضم‬
‫مؤسسة‬
‫يرتكز البرنامج املقترح على امل ّميزات الخاصة للمدرسة‬
‫ّ‬
‫مجموعات من التالميذ غير متجانسة في مراحل ّ‬
‫تطور ّ‬
‫هامة‪ .‬ويؤكد كذلك على الدمج املطلوب‬
‫ّ‬
‫العلمية‪ ،‬تدريس املوضوع وتطبيقه في الحقل التربو ّي‪ .‬ويطمح‬
‫بين مضامين املوضوع والتربية‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ً‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫متعدد األفق‪ ،‬ملم في املواضيع العلمية املختص بها‪ ،‬وعلى اطالع على‬
‫أيضا إلى تنمية معلم‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التعليمية‪ ،‬وعلى دراية بالتكنولوجيا الحديثة التي تساند العمل التربو ّي‪.‬‬
‫التطورات‬
‫‪48‬‬
‫البرنامج يدمج بين املواضيع املختلفة في العلوم التي تشمل علم ّ‬
‫ّ‬
‫األرضية‪ ،‬علم‬
‫املادة والكرة‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ويمكن ّ‬
‫االبتدائية‬
‫الخريجين من تعزيز تأثير املدرسة‬
‫العلمية‪.‬‬
‫والتربية‬
‫وصحته‬
‫األحياء‪ ،‬اإلنسان‬
‫ّ‬
‫شخصية التلميذ وتحقيق قدراته الكامنة فيه‪.‬‬
‫في تنمية‬
‫ً‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫يجري التطبيق العملي في البرنامج وفقا للنموذج التقليدي ونموذج ‪PDS: Professional‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫‪ )Development School‬بين ّ‬
‫التربوية في الحقل‪.‬‬
‫واملؤسسة‬
‫الكلية‬
‫أمثلة ملساقات من البرنامج‬
‫املادة وصفات ّ‬
‫الذرة ومبنى ّ‬
‫أساسية في علم ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫املادة‪ ،‬مبنى ّ‬
‫املادة‪،‬‬
‫أساسية ومبادئ‬
‫مفاهيم‬
‫ّ‬
‫األمواج في كل مكان‪ :‬الصوت‪ ،‬الضوء واللون‪ ،‬املختبر في العلوم‪ :‬الفيزياء‪ ،‬فسيولوجيا النباتات‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ومسببات األمراض‪ ،‬العلم في خدمة‬
‫الخلية املبنى والوظيفة‪ ،‬علم األحياء الدقيقة‬
‫والحيوانات‪،‬‬
‫ّ‬
‫اإلنسان‪ :‬الفيزياء والتكنولوجيا العملية‪ ،‬تكاثر النباتات والحيوانات‪ ،‬الوراثة واألمراض‪ ،‬جسم‬
‫ّ‬
‫األرضية إلى نهاية الكون‪ ،‬الحيوان والنبات في بيئته‬
‫اإلنسان‪ :‬املبنى والوظيفة‪ ،‬من الكرة‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫الطبيعية‪ ،‬العلم في خدمة اإلنسان‪ :‬الكيمياء والتكنولوجيا العملية‪.‬‬
‫اختصاص الرياضيات‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫يتمحور القسم حول تعزيز الجانب ّ‬
‫املضمونية في مجال‬
‫املنهي للمعلم من خالل تعميق املعرفة‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫الرياضيات‪.‬‬
‫التعليمية لتدريس‬
‫الرياضيات للطالب‪ ،‬ومن خالل توسيع املعرفة‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫يؤكد البرنامج على تعلم مساقات إلز ّ‬
‫اختيارية‬
‫امية من مجال الرياضيات‪ ،‬إضافة إلى مساقات‬
‫رياضية مختلفة‪ ،‬األمر الذي ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫الرياضية للطالب في تعليم الرياضيات‬
‫يعزز املعرفة‬
‫تشمل مواضيع‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫في املسار االبتدائي‪ ،‬ويستطيع أن يختار مواضيع تعزز معرفته في الهندسة أو الحساب أو‬
‫التحليل الرياض ّي‪.‬‬
‫ّ‬
‫ّ ُ‬
‫ّ‬
‫االبتدائية مثل‪ :‬طرائق‬
‫امية تعنى بتدريس الرياضيات في املدرسة‬
‫يشمل التعلم مساقات إلز‬
‫ّ‬
‫االبتدائية‪ ،‬إضافة إلى دمج الحاسوب في‬
‫تدريس الحساب‪ ،‬وطرائق تدريس الهندسة في املدرسة‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫الرياضيات‪ ،‬وكذلك مواضيع أخرى مختارة في مجال التربية الرياضية‪ ،‬التي تساعد‬
‫تدريس‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫الطالب في اإلشراف على مجموعة هدف معينة مثل تدريس الرياضيات للموهوبين‪.‬‬
‫أمثلة ملساقات من البرنامج‬
‫ّ‬
‫أسس الهندسة‪ ،‬الهندسة اإلقليدية‪ ،‬الهندسة املستوية‪ ،‬استراتيجيات ّ‬
‫رياضية‬
‫حل مشاكل‬
‫ومنظومات أعداد‪ّ ،‬‬
‫ّ‬
‫والرياضيات‬
‫مقدمة في الطوبولوغيا‪ ،‬فصول مختارة في الجبر الحديث‬
‫ّ‬
‫اليومية‪.‬‬
‫‪49‬‬
‫املسار فوق االبتدائي (اإلعدادي)‪( :‬السابع ‪ -‬العاشر)‬
‫ّ‬
‫تلزم ّ‬
‫متعلمين ّ‬
‫مزودين‬
‫التغيرات الكبيرة وانفجار املعرفة تجهيز واستعداد جهاز التربية ليؤهل‬
‫ّ‬
‫تمكنهم من مواجهة ّ‬
‫التحديات واالحتياجات التي يفرضها املجتمع املعاصر بنجاح‪ .‬في إطار‬
‫بأدوات‬
‫ًّ‬
‫تأهيل الطالب في هذا املسار‪ ،‬وينكشف إلى مختلف املجاالت الواسعة أكاديميا بهدف إكسابه‬
‫ً‬
‫ّ‬
‫عمقا ًّ‬
‫ًّ‬
‫ًّ‬
‫تطبيقية‪.‬‬
‫تفاعيليا وقدرة‬
‫وتوجها‬
‫نظريا‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫يؤكد املسار على التعليم الذي يدمج ً‬
‫فهما وتطوير قدرات ومهارات تفكير بصورة مركبة‪.‬‬
‫ً‬
‫ّ‬
‫مهنيا ّ‬
‫وتأهيال ًّ‬
‫تتشكل فيها وتبلور ً‬
‫قيما‬
‫يتم من خالل بناء بيئة اجتماعية‬
‫يكتسب الطالب معرفة‬
‫ومواقف ّ‬
‫تربوية‪.‬‬
‫يشجع املسار طرائق تدريس وتفكير ّ‬
‫ّ‬
‫عملية ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫تطور الطالب ًّ‬
‫العملية‬
‫مهنيا‪ .‬تشمل هذه‬
‫تقدم‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫العملية في املدارس من الصفوف السابع ‪ -‬العاشر‪ .‬تمكن التطبيقات الدمج بين‬
‫التطبيقات‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫النظرية والتطبيق‪ ،‬وتكشف الطالب على أبعاد مركزية لعمل املعلم الفعلي في الحقل‪ ،‬كما‬
‫ّ‬
‫والجو السائد في املدرسة من جميع جوانبه‪ّ .‬‬
‫ّ‬
‫يعزز التعليم املعلم ويجعله‬
‫وتكشف صعوبة مهامه‪،‬‬
‫ّ‬
‫ً‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫معل ًما باحثا‪ ،‬ذا معرفة‪ ،‬وقدرات تدريس وعلى علم ملسؤوليته التربوية‪ ،‬يتحتلن ويتجدد طوال‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫الوقت‪ .‬يبادر ّ‬
‫التربوية في املجتمع العربي‪.‬‬
‫العملية‬
‫ويطبق تجديدات في التربية وتحسين‬
‫االختصاصات في املسار‪:‬‬
‫‪ ‬اختصاص إنجليزي‬
‫‪ ‬اختصاص عربي ‪ -‬عبري‬
‫‪ ‬اختصاص رياضيات ‪ -‬فيزياء‬
‫‪ ‬اختصاص رياضيات ‪ -‬تدريس علوم الحاسوب‬
‫‪ ‬اختصاص بيولوجيا ‪ -‬كيمياء‬
‫‪ ‬اختصاص فيزياء ‪ -‬كيمياء‬
‫اختصاص اإلنجليزية‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫أحادي املوضوع‪ ،‬يهدف إلى تأهيل معلمين باللغة اإلنجليزية في‬
‫اإلنجليزية هو قسم‬
‫قسم اللغة‬
‫ّ‬
‫اإلعدادية‪ .‬من أهداف القسم الرئيسية؛ إكساب معرفة عميقة وواسعة في مجاالت تطورّ‬
‫املرحلة‬
‫ّ‬
‫اإلنجليزية وفي تدريس اللغة‪.‬‬
‫اللغة واألدب في‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫يهتم مجال اللغة في نشأة اللغة‪ ،‬مصادرها وفروعها املختلفة‪ :‬اللسانيات العامة‪ ،‬اللسانيات ‪-‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التداولية‪ ،‬تحليل الخطاب العام‪ ،‬علم الداللة‪،‬‬
‫االجتماعية‪ ،‬علم التأثيل‪،‬‬
‫اللسانيات‬
‫النفسية‪،‬‬
‫علم النحو‪ ،‬املعجمية‪ ،‬التحليل النحوي‪ ،‬وعلم الصرف‪.‬‬
‫‪51‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫يؤكد القسم أهمية تدريس املواضيع املتعلقة بتدريس اللغة في املدرسة مثل‪ :‬اكتساب القراءة‪،‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫اللغوية‪ ،‬مبنى الجملة‪ ،‬القواعد‪ ،‬التعبير الشفو ّي‬
‫والكتابي‪.‬‬
‫الكتابة‪ ،‬االستماع‪ ،‬الثروة‬
‫يشمل مجاالت األدب مساقات حول الحضارة واألدب اإلنجليزي واألمريكي في جميع العصور‪.‬‬
‫وهناك مساقات في الشعر‪ ،‬املسرح والرواية‪.‬‬
‫ّ‬
‫يكسب القسم الطالب معرفة في مجال النقد األدبي ومذاهبه املختلفة‪ ،‬كما يتعلم الطالب أصول‬
‫ّ‬
‫العلمية‪ ،‬كتابة الوظائف في التحليل األدبي‪ .‬إضافة إلى ذلك‪ ،‬يكسب القسم الطالب‬
‫الكتابة‬
‫ً‬
‫ّ‬
‫معرفة وتأهيال ًّ‬
‫والنظريات املختلفة في‬
‫مهنيا في مجال اكتساب اللغة اإلنجليزية كلغة أولى وثانية‪،‬‬
‫ً‬
‫إرشادا‬
‫التدريس‪ ،‬طرائق التدريس‪ ،‬العسر التعليمي وتحليل األخطاء اإلمالئية‪ ،‬يكتسب الطالب‬
‫ً‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫واإلعدادية‪.‬‬
‫االبتدائية‬
‫وتأهيال من خالل مرشد شخص ّي في املدرسة‬
‫أمثلة ملساقات من البرنامج‬
‫ّ‬
‫اكتساب اللغة ّ‬
‫املعجمية‪ ،‬مقدمة في‬
‫الثانية‪ ،‬مقدمة في اللسانيات‪ ،‬علم الداللة‪ ،‬تحليل الخطاب‪،‬‬
‫ّ‬
‫األمريكية‪ ،‬شكسبير من خالل العرض‪،‬‬
‫الشعر اإلنجليز ّي‪ ،‬مقدمة في األدب‪ ،‬مقدمة في الحضارة‬
‫التعبير الشفوي‪ ،‬والتعبير الكتابي‪.‬‬
‫اختصاص اللغة العربية وآدابها‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫يعمل القسم على تنمية معلم‪ّ -‬‬
‫الدينامية وباالختالف بين‬
‫مرب على علم باحتياجات املتعلم‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫اجتماعية‪ ،‬ينظر إلى جهاز املدرسة من خالل العالقة املتبادلة‬
‫إنسانية‬
‫التالميذ‪ ،‬معلم ذي رؤية‬
‫ّ‬
‫العربي وتراثه من جهة‪ ،‬ومع مجمل الحضارات املختلفة في الدولة‪ ،‬من جهة‬
‫مع الجمهور واملجتمع‬
‫ّ‬
‫أخرى‪ .‬يسعى القسم إلى تأهيل معلم ذي معرفة مهنية واسعة وعميقة‪ ،‬وذي معرفة تعليمية‬
‫ّ ّ‬
‫نظريات ّ‬
‫الذاتي ّ‬
‫وتوجهات ّ‬
‫محتلنة تستند إلى ّ‬
‫الفعال‪ ،‬وذي قدرة على‬
‫تربوية‪ ،‬وذي قدرة على التعلم‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫متعلم مستقل ً‬
‫أيضا‪ّ ،‬‬
‫يشجع تالميذه على البحث والكشف‪،‬‬
‫طرح مبادرات تعليمية‪ ،‬مثل املعلم‬
‫ّ‬
‫والتعلم من خالل ّ‬
‫حب االستطالع واملتعة‪ ،‬وقادر على طرح األسئلة والتفكير الناقد‪.‬‬
‫أمثلة ملساقات من البرنامج‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫الكتابي‪ ،‬الكتابة‬
‫العربية‪ ،‬علم الصرف‪ ،‬علم األصوات‪ ،‬التعبير الشفو ّي‪ ،‬التعبير‬
‫قواعد‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫العربي‪،‬‬
‫الشعبي‪ ،‬أدب األطفال‪ ،‬تاريخ األدب‬
‫األدبي القديم والحديث‪ ،‬األدب‬
‫اإلبداعية‪ ،‬النقد‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫البالغة القديمة والحديثة‪ ،‬حلقة دراسية في األدب‪ /‬اللغة‪ ،‬والشعر العربي القديم والحديث‪.‬‬
‫االختصاص في اللغة واألدب العبري‬
‫يقترح القسم برنامج تعليم في املسار فوق االبتدائي في املجالين‪ :‬اللغة واألدب‪ .‬يدمج البرنامج‬
‫مساقات من اللغة ومن األدب‪ ،‬تشمل مساقات في فهم املقروء ّ‬
‫والتعبير ومساقات في اللغة التي‬
‫تعرض جوانب ّ‬
‫ّ‬
‫اللسانيات‪ ،‬تسهم املساقات في‬
‫لغوية كالسيكية ومعاصرة إضافة إلى مساقات في‬
‫‪51‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫وتحسن من عملية إكساب اللغة‪ ،‬وتساهم في اكتساب‬
‫اللغوية‪،‬‬
‫العبرية إلى تعميق املعرفة‬
‫اللغة‬
‫ّ‬
‫ملكة التحدث بها‪ ،‬كذلك‪ ،‬تكسب الطالب أدوات لبحث اللغة وتطورها على ضوء نظريات‬
‫لسانية مختلفة معاصرة‪.‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫تالئم املساقات في األدب الحضارة اإلسرائيلية واألدب العبري‪ ،‬وتكسب الطالب معرفة أساسية‬
‫وعميقة في أدب التوراة‪ ،‬وأدب العصور الوسطى والعصر الحديث‪ ،‬كذلك‪ّ ،‬‬
‫تؤهل الطالب‬
‫ّ‬
‫الذاتي واملستقل مع أنواع أدبية مختلفة في األدب عامة واألدب الشعبي‪ :‬القصة‪،‬‬
‫للتعامل‬
‫الرواية‪ ،‬الباالدا‪ ،‬األسطورة والشعر‪.‬‬
‫ً‬
‫ّ‬
‫تأهيال في تحليل األدب‪ ،‬ويكسبه أدوات تحليل لغوي‪ّ.‬‬
‫يكسب الدمج بين اللغة واألدب املتعلم‬
‫وكذلك ّ‬
‫ّ‬
‫العبرية وآدابها في املدرسة‪.‬‬
‫يؤهله لتدريس اللغة‬
‫أمثلة ملساقات من البرنامج‬
‫عملية في تصريف الفعل‪ ،‬جوانب ّ‬
‫علم الصرف‪ ،‬علم األصوات‪ ،‬جوانب ّ‬
‫عملية في تصريف االسم‪،‬‬
‫أدب األطفال‪ّ ،‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫السامية‪ ،‬أدب‬
‫العبرية واللغات‬
‫مقدمة في الشعر العبري الحديث‪ ،‬علم الداللة‪،‬‬
‫ّ‬
‫العبرية القصيرة‪ ،‬نصوص في نقد األدب‪ ،‬لغة الصحافة‪.‬‬
‫املقامة‪ ،‬أسس القصة التوراتية‪ ،‬القصة‬
‫ّ‬
‫الرياضيات‬
‫اختصاص‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫يعتمد القسم على تعزيز الجانب ّ‬
‫املضمونية في مجال‬
‫املنهي للمعلم‪ ،‬من خالل تعميق معرفته‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التعليمية في تدريس املوضوع‪.‬‬
‫الرياضيات وتوسيع معرفته‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫اختيارية‪ ،‬األمر الذي‬
‫الرياضيات إضافة إلى مساقات‬
‫يؤكد البرنامج مساقات إلزامية من مجال‬
‫الرياضية‪ .‬ويستطيع أن يختار مواضيع ّ‬
‫من شأنه أن ّ‬
‫ّ‬
‫تعزز معرفته في‬
‫يعزز معرفة الطالب‬
‫الهندسة أو الحساب أو التحليل الرياض ّي‪.‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التعلم مساقات إلز ّ‬
‫اإلعدادية مثل‪ :‬طرائق‬
‫الرياضيات في املدرسة‬
‫امية تعنى بتدريس‬
‫يشمل‬
‫ّ‬
‫اإلعدادية‪ ،‬إضافة إلى دمج الحاسوب في‬
‫تدريس الحساب وطرائق تدريس الهندسة في املدرسة‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫الرياضيات‪ ،‬وكذلك مواضيع أخرى مختارة في مجال التربية الرياضية‪ ،‬التي تساعد‬
‫تدريس‬
‫ّ‬
‫الطالب في اإلشراف على مجموعة هدف معينة‪ ،‬مثل تدريس الرياضيات للموهوبين‪.‬‬
‫أمثلة ملساقات من البرنامج‬
‫التفاضل والتكامل‪ ،‬علم املجموعات‪ ،‬الهندسة اإلقليدية وعلم األعداد‪ ،‬أسس الهندسة‪ ،‬الجبر‬
‫الحديث‪ ،‬تاريخ الرياضيات‪.‬‬
‫‪52‬‬
‫اختصاص الفيزياء‬
‫ّ‬
‫ونظرية مختلفة‪ ،‬يفحص ّ‬
‫يتعلم الطالب في إطار القسم موديالت ّ‬
‫تطورها‪ ،‬ويفهم من‬
‫علمية‬
‫فيزيائية مختلفة‪ ،‬عالج جوانب ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫وتجريبية والعالقة فيما بينهما‪ .‬كذلك‪،‬‬
‫نظرية‬
‫خاللها ظواهر‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫يتعلم مصطلحات أساسية في فروع الفيزياء األساسية وعن عالقتها بالعلوم األخرى‪.‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫والدينامي‪ ،‬واسع األفق‪ّ ،‬‬
‫أهمية ّ‬
‫يؤكد برنامج التعليم ّ‬
‫ّ‬
‫املتنور‬
‫تنمية معلم "الجيل الثالث"‪ ،‬املستقل‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التعليمية‪ ،‬كما‬
‫بالتطورات‬
‫الفيزيائي‪ ،‬وعلى علم‬
‫املتبحر في اختصاصه‬
‫والباحث عن املعرفة‪،‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ويعرف التكنولوجيا الحديثة التي تشكل وسيلة مساعدة في العملية التربوية‪.‬‬
‫أمثلة ملساقات من البرنامج‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫واملغناطيسية‪ ،‬فصول في الفيزياء في القرن العشرين‪ ،‬علم‬
‫النقطية‪ ،‬الكهرباء‬
‫مكانيكية األجسام‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫النسبية‬
‫النظرية‬
‫الفيزيائية‪،‬‬
‫والبصريات‬
‫الهندسية‬
‫البصريات‬
‫الحرارة‪ ،‬الغازات والسوائل‪،‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫الخاصة‪ ،‬مختبر في الفيزياء‪ ،‬علم الفلك بين يديك‪ ،‬الذرة والنواة‪.‬‬
‫اختصاص تدريس علوم الحاسوب‬
‫ّ‬
‫املعلوماتية‪،‬‬
‫يهدف التعليم إلى إكساب استراتيجيات تدريس حديثة في تدريس علوم الحاسوب‪،‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫تكنولوجية لتدريس ودمج تعليم الحاسوب‬
‫والتنور الحاسوبي‪ ،‬االنكشاف‪ ،‬تحليل وتقييم مهارات‬
‫في التعليم‪ ،‬وتدريس املواضيع املختلفة‪ ،‬تطوير وتنمية مهارات لبناء مشاريع محوسبة ّ‬
‫يتدرب‬
‫الطالب خاللها ضمن تأهيله‪.‬‬
‫ومتطورة في مجالت علم الحاسوب‪ ،‬التنورّ‬
‫ّ‬
‫يهدف التعليم إلى إكساب الطالب معرفة أساسية‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫عقالني‬
‫واملعلوماتية‪ ،‬مع التأكيد على تطوير مهارات التفكير والبحث‪ ،‬واستعمال‬
‫الحاسوبي‬
‫لتكنولوجيا املعلومات‪ ،‬وبيئات تدريس محوسبة وتدريسها‪.‬‬
‫ّ‬
‫ال يكتفي البرنامج بالتأهيل الستعمال تكنولوجيا الحاسوب القائمة‪ ،‬وإنما يؤكد استعمال‬
‫ً‬
‫ُ‬
‫تكنولوجيا جديدة لم تدمج بعد في املدارس‪ ،‬على أمل أن تدمج فيها مستقبال‪.‬‬
‫ّ‬
‫ضرورية في تدريس موضوع علم الحاسوب‪ .‬وذلك‬
‫يهدف البرنامج كذلك إلى إكساب أدوات‬
‫ّ‬
‫االبتدائية‪ّ ،‬‬
‫وتؤهل ً‬
‫خلفية مهنيةّ‬
‫طالبا ذوي ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫املكثف في املدارس فوق‬
‫العادي وبمستواه‬
‫بمستواه‬
‫واسعة في ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التنور‬
‫واملعلوماتي‪.‬‬
‫الحاسوبي‬
‫أمثلة مساقات من البرنامج‬
‫ّ‬
‫برمجية ّ‬
‫ّ‬
‫متنوعة‪ ،‬برمجة ّ‬
‫ّ‬
‫الخوارزميات‪ ،‬الرسم املحوسب‪ ،‬مدخل إلى‬
‫التوجه‪،‬‬
‫كائنية‬
‫مساقات‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التنور‬
‫الحاسوبي واملعلوماتية‪ ،‬نظم معلومات‪ ،‬برمجة في بيئة اإلنترنت‪ ،‬تطوير محاكاة ببرنامج‬
‫ّ‬
‫برمجيات ومشاريع‪.‬‬
‫الفالش‪ ،‬تصميم‬
‫‪53‬‬
‫اختصاص البيولوجيا (علم األحياء)‬
‫الصف السابع ‪ -‬العاشر ً‬
‫ّ‬
‫طالبا لتدريس البيولوجيا في ّ‬
‫يؤهل القسم ً‬
‫وفقا ملنهاج التعليم الجديد‪.‬‬
‫يشمل التأهيل التعليم النظر ّي‪ ،‬العمل املختبر ّي‪ ،‬دمج الحاسوب واإلنترنت في البحث وفي‬
‫ّ‬
‫التدريس وفي التطبيقات املكثفة في املدارس‪.‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫قيادية ّ‬
‫ّ‬
‫تربوية في مجال العلوم‪ ،‬يستطيعون‬
‫يؤكد البرنامج تنمية معلمين مستقلين ذوي قدرات‬
‫التعامل مع ّ‬
‫التغيرات الكثيرة في مناهج التعليم‪ ،‬كذلك تخطيط وتنفيذ مشاريع بحثية علمية‪،‬‬
‫وتطوير مهارات بحث عند الطالب وتطوير تفكير ّ‬
‫علمي‪.‬‬
‫يعرض البرنامج مساقات ّ‬
‫متنوعة من علوم متنوعة‪ ،‬تربط بين الصناعة والطب والزراعة وبين‬
‫ّ‬
‫املواد املدروسة في املدارس‪ .‬وتطمح إلى تأهيل معلمين يستطيعون إثارة اهتمام الطالب حب‬
‫ّ‬
‫العلمي والتجديدات التي تحصل فيه‪.‬‬
‫العلم‪ ،‬البحث‬
‫أمثلة مساقات من البرنامج‬
‫بيولوجيا الخلية‪ ،‬فيزيولوجيا النبات‪ ،‬علم األحياء الدقيقة العام‪ ،‬فصول في التناسل عند‬
‫ّ‬
‫الالفقاريات‪ ،‬فصول في علم البيئة‪ ،‬التغذية‪ ،‬الوراثة‪ ،‬مقدمة في البيولوجيا‬
‫الحيوان واإلنسان‪،‬‬
‫الجزيئية‪ ،‬حلقة دراسية في البيولوجيا‪.‬‬
‫اختصاص في الكيمياء‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫املركزية‬
‫التجريبية‪ ،‬ويعرض أمامه األفكار‬
‫يعرض القسم أمام الطالب املوضوع كجزء من العلوم‬
‫التي يهتم بها املوضوع‪ .‬كذلك التأكيد على مكانة الكيمياء بين العلوم األخرى‪ .‬وإسهامها في شرح‬
‫ّ‬
‫اليومية‪ ،‬وتأثيرها على جودة حياة وحضارة اإلنسان‪ .‬يعتمد التعليم‬
‫ظواهر في الطبيعة وفي الحياة‬
‫ّ‬
‫على طرائق تدريس متنوعة ‪ -‬قراءة مقاالت‪ ،‬تجارب‪ ،‬تمثيل ومختبرات بحثية‪ ،‬مع التأكيد على‬
‫األبحاث والتجديدات وعلى جوانب جودة البيئة‪.‬‬
‫أمثلة مساقات من البرنامج‬
‫ّ‬
‫التحليلية‪ ،‬فصول في الكيمياء الحديثة‪ ،‬الكيمياء‬
‫الكيمياء العامة‪ ،‬الكيمياء العضوية‪ ،‬الكيمياء‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫الفيزيائية‪ ،‬حلقة بحثية في الكيمياء‪ ،‬جوانب كيميائية وفيزيائية في موضوع الطاقة‪ ،‬كيمياء‬
‫التصنيع‪ ،‬كيمياء البحث الجنائي‪ ،‬مختبر في الكيمياء‪ ،‬بوملورات بيوطبية ومواد بالستيكية‪،‬‬
‫ّ‬
‫عضوية‪.‬‬
‫كيمياء غير‬
‫‪54‬‬
‫االختصاص في التدريس (الستاج)‬
‫يعتبر االختصاص في التدريس مرحلة ّ‬
‫األكاديمي وبين بداية الحياة ّ‬
‫ّ‬
‫املهنية‬
‫توحد بين إنهاء التعليم‬
‫ّ‬
‫حقيقي‪.‬‬
‫في واقع‬
‫ّ‬
‫تنتهي هذه املرحلة في إعطاء رخصة للعمل في التدريس‪ ،‬وال يختلف االختصاص عما هو في مهنة‬
‫ّ‬
‫صالحية إذا سبقه فترة تدريب‪.‬‬
‫املحاماة أو في تدقيق الحسابات إذ يصبح الترخيص ذات‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫تعليمية وليس ّ‬
‫أقل من ستة أشهر عمل بمقابل أجر في السنة ذاتها‪ .‬نسبة‬
‫مدة االختصاص سنة‬
‫الوظيفة الدنيا املطلوبة على األقل ثلث وظيفة (أيضا ّ‬
‫مدة ثالثة أشهر متواصلة مرتان في السنة‬
‫ذاتها تعتبر كذلك)‪.‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫املتدرب طوال سنة التخصص أن يشترك في ورشة ستاج أسبوعية في الكلية‪.‬‬
‫على‬
‫مدرب من طاقم املدرسة‪ ،‬وفي حالة العمل في الروضات ّ‬
‫املتدرب ّ‬
‫ّ‬
‫يتم املرافقة من ِّق َبل مربية‬
‫يرافق‬
‫َّ‬
‫ّ‬
‫األطفال‪ ،‬ومن خالله تنفذ عمليتان‪ :‬الدعم والتقييم‪.‬‬
‫الدعم‪ :‬مرافقة ّ‬
‫املدرب من ِّق َبل طاقم املدرسة في الحقل وبواسطة املرشدين في ورشات الستاج‬
‫في ّ‬
‫الكلية‪.‬‬
‫ّ‬
‫التخصص بواسطة ّ‬
‫املدرب‪ ،‬وتقرير مدير‬
‫التقييم‪" :‬تقييم تكويني‪/‬بنائي" في منتصف سنة‬
‫ّ‬
‫َ‬
‫املدرسة أو مفتشة الروضة في الطفولة املبكرة و"تقييم نهائي" في نهاية السنة من ِّقبل لجنة‪.‬‬
‫ّ‬
‫كل ّ‬
‫متدرب ينجح في متطلبات سنة الستاج‪ ،‬ولديه لقب وشهادة تدريس يستحق "رخصة إذن‬
‫عمل في التدريس" والحصول على الرخصة شرط لالستمرار في العمل في جهاز ّ‬
‫التربية‪.‬‬
‫‪55‬‬
‫ّ‬
‫شروط القبول للقب األول ولشهادة التدريس (‪)B.Ed.‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫يحق التسجيل ّ‬
‫العربية ‪ ٧٠‬فما‬
‫لكل من يحمل شهادة بـﭽـروت كاملة‪ .‬وتكون فيها عالمة اللغة‬
‫فوق‪.‬‬
‫ُويقبل للكلية مرشحون لديهم عالمة دمج (بـﭽـروت وسيكومتري) ‪ ٤١٤‬فما فوق‪ ،‬حيث يكون الحدّ‬
‫ّ‬
‫والحد األدنى في البـﭽـروت هو ‪.٨٤‬‬
‫األدنى في عالمة السيكومتري ‪،٤٧٤‬‬
‫ّ‬
‫ُ‬
‫ّ‬
‫يمكن فحص عالمة الدمج في موقع الكلية‪ www.arabcol.ac.il :‬بعد أن يدخل املتسجل عالماته‬
‫في البـﭽـروت‪ ،‬وعالمته في امتحان السيكومتري‪.‬‬
‫ّ‬
‫املتفوقين ُيقبل من يحصل على عالمة دمج (بـﭽـروت وسيكومتري) ‪ ٦٣٠‬فما فوق‪.‬‬
‫في مسار‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫يطلب من املتسجلين إلى االختصاصات عالمة حد أدنى في موضوع االختصاص‪ ،‬كما يلي‪:‬‬
‫‪ ٤ ‬وحدات على األقل بعالمة ‪ ٨٤‬فما فوق‪.‬‬
‫‪ ٤ ‬وحدات على األقل بعالمة ‪ ٨٠‬فما فوق‪.‬‬
‫ّ‬
‫متسجل أن يجتاز امتحان دخول في اللغة العربيةّ‬
‫باإلضافة إلى شروط القبول أعاله‪ ،‬على ّ‬
‫كل‬
‫بعالمة ‪.٧٠‬‬
‫طالب الثاني عشر‬
‫يمكن لطالب الثاني عشر الذين لم يحصلوا بعد على استحقاق لشهادة البـﭽـروت أن ُيقبلوا وفق‬
‫ّ‬
‫يتوفر فيهم هذا الشرط أن ّ‬
‫يتوجهوا إلى‬
‫امتحان السيكومتري ‪ ٤١٤‬على األقل‪ .‬على الطالب الذين‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ويتوجب عليهم حتى نهاية شهر سبتمبر‪/‬‬
‫إدارة املدرسة من أجل تسريع تسلم عالمة البـﭽـروت‪،‬‬
‫أيلول أن ُيحضروا للكلية مصادقة استحقاقهم لشهادة البـﭽـروت‪ .‬وإال يتم إيقافهم عن التعليم‪.‬‬
‫باإلضافة إلى ما ذكر أعاله‪:‬‬
‫ّ‬
‫متسجل (طالب ثاني عشر) حاصل على عالمة بـﭽـروت في اللغة العربية أقل من ‪ ٧٠‬ال‬
‫‪‬‬
‫يستطيع إكمال تعليمه‪ ،‬وكذلك عليه أن يحصل على معدل شهادة بـﭽـروت ‪،٨٤‬‬
‫وبعالمة دمج ‪ ٤١٤‬على األقل‪.‬‬
‫‪ ‬كذلك فإن طالب الثواني عشر الذين ال يملكون عالمة ‪ ٤١٤‬في امتحان السيكومتري‬
‫ّ‬
‫فما فوق‪ ،‬عليهم أن ُيحضروا شهادة بـﭽـروت حتى تاريخ ‪ ،١٠٢٣/٤/١‬وتوفر شروط‬
‫القبول املذكورة أعاله فيهم‪.‬‬
‫االمتحان السيكومتري‬
‫مواعيد االمتحان السيكومتري‬
‫‪ ‬نيسان‪/‬إبريل في املوعدين ‪ ،١٠٢٣/٣/١٤ ،١٠٢٣/٣/٢‬نهاية موعد التسجيل‬
‫‪١٠٢٣/١/٤‬‬
‫‪56‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫تموز‪/‬يوليو ‪ ،١٠٢٣/٧/٤‬نهاية موعد التسجيل ‪١٠٢٣/٤/١١‬‬
‫يمكن اقتناء نموذج التسجيل السيكومتري في حوانيت "ستيماتسكي" في البالد‪.‬‬
‫املمتحن في نموذج التسجيل ّأنه يريد إرسال عالمته إلى ّ‬
‫الكلية مباشرة‪.‬‬
‫يجب أن يذكر‬
‫ِّ‬
‫رقم ّ‬
‫الكلية في النموذج ‪.35‬‬
‫ّ‬
‫يستطيع التسجيل ّ‬
‫الست السابقة‪.‬‬
‫كل من له عالمة امتحان سيكومتري في السنوات‬
‫مقابلة‬
‫املتسجل أن يجتاز املقابلة بنجاح‪ ،‬وذلك بعد فحص ترشيحه ً‬
‫ّ‬
‫وفقا لعالمة الدمج املذكورة‪.‬‬
‫على‬
‫ِّ‬
‫ّ‬
‫املتسجلون الختصاص اإلنجليزية ملزمون بمقابلة وامتحان ّ‬
‫كتابي وشفو ّي‪.‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫واإلنجليزية‬
‫العربية‬
‫مستويات اإلعفاء في‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫يصنف املقبولون في ّ‬
‫واإلنجليزية بموجب عالمة القسم‬
‫الكلية إلى مستويات في اإلعفاء من العربية‬
‫الكالمي في امتحان السيكومتري‪.‬‬
‫العربية‬
‫ّ‬
‫ملن يقبل ً‬
‫وفقا لعالمة املركب الكالمي في االمتحان السيكومتري‪:‬‬
‫العالمة‬
‫‪ ٢١٢‬فما فوق‬
‫‪٢١٠-٤٢‬‬
‫أقل من‪٤٠ -‬‬
‫املستوى‬
‫ّ‬
‫املتقدم‬
‫ّ‬
‫املتوسط‬
‫األساس ي‬
‫عدد الساعات‬
‫‪ ١‬س‪.‬س‬
‫‪ ٤‬س‪ .‬س‬
‫‪ ٦‬س‪ .‬س‬
‫‪2‬‬
‫ملن يقبل ً‬
‫وفقا لعالمة اللغة في امتحان البـﭽـروت‪:‬‬
‫العالمة‬
‫‪ ٢٠٤‬فما فوق‬
‫‪٢٠٤-٨٢‬‬
‫أقل من ‪٨٠‬‬
‫‪2‬‬
‫املستوى‬
‫ّ‬
‫املتقدم‬
‫ّ‬
‫املتوسط‬
‫األساس ي‬
‫ّ‬
‫سنوية‪ .‬تقابلها (ש"ש = שעות שנתיות)‬
‫س‪.‬س = ساعات‬
‫‪57‬‬
‫عدد الساعات‬
‫‪ ١‬س‪.‬س‬
‫‪ ٤‬س‪ .‬س‬
‫‪ ٦‬س‪ .‬س‬
‫ّ‬
‫اإلنجليزية‬
‫الطالب الذين ُقبلوا ً‬
‫بناء على عالمة القسم اإلنجليزي في امتحان السيكومتري‪.‬‬
‫ِّ‬
‫ُ‬
‫ّ‬
‫ً‬
‫َ‬
‫ّ‬
‫املتسجل وفقا ملعدل عالمته في البـﭽـروت‪ ،‬عليه أن يمتحن بامتحان "أمير" (فصل‬
‫إذا ق ِّب َل‬
‫معرفة اللغة اإلنجليزية في امتحان السيكومتري)‪.‬‬
‫املستوى في‬
‫اإلنجليزية‬
‫تحضيري‬
‫أساس ي‬
‫ّ‬
‫متوسط‬
‫ّ‬
‫املتقدم‬
‫قبل‬
‫ّ‬
‫املتقدم‬
‫إعفاء‬
‫عدد ساعات التعليم‬
‫(س‪.‬س)‬
‫‪٣-١‬‬
‫‪ ١٤٠( ٨‬س)‬
‫‪ ٢٨٠( ٦‬س)‬
‫‪ ٢١٠( ٤‬س)‬
‫‪ ٦٠( ١‬س)‬
‫إعفاء‬
‫عالمة السيكومتري‬
‫‪٧٦-٠‬‬
‫‪٨٤-٧٧‬‬
‫‪٤٤-٨٤‬‬
‫‪٢٢٤-٢٠٠‬‬
‫‪٢٣٣-٢١٠‬‬
‫‪ ٤٣١‬فما فوق‬
‫للطالب الذين امتحنوا في امتحان "أمير ‪ /‬أميريم" (يجب متابعة مواعيد االمتحانات في موقع‬
‫املركز القطري لالمتحانات والتقييم ‪.)www.nite.org.il‬‬
‫املستوى في‬
‫اإلنجليزية‬
‫تحضيري‬
‫أساس ي‬
‫ّ‬
‫متوسط‬
‫ّ‬
‫املتقدم‬
‫قبل‬
‫ّ‬
‫املتقدم‬
‫إعفاء‬
‫عدد ساعات التعليم‬
‫(س‪.‬س)‬
‫‪٣-١‬‬
‫‪ ١٤٠( ٨‬س)‬
‫‪ ٢٨٠( ٦‬س)‬
‫‪ ٢١٠( ٤‬س)‬
‫‪ ٦٠( ١‬س)‬
‫إعفاء‬
‫عالمة امتحان أمير‬
‫‪٢٧٦-٠‬‬
‫‪٢٨٤-٢٧٧‬‬
‫‪٢٤٤-٢٨٤‬‬
‫‪١٢٤-١٠٠‬‬
‫‪٢٣٣-١١٠‬‬
‫‪ ٤٣١‬فما فوق‬
‫نظام التسجيل‬
‫‪ .1‬يجب استالم نموذج التسجيل‪ ،‬يمكن استالمه في قسم التسجيل للطالب العاديين في‬
‫ّ‬
‫الكلية‪.‬‬
‫‪ .2‬يجب دفع رسوم التسجيل والحفاظ على مستند الدفع‪.‬‬
‫‪ .3‬إحضار وثائق التسجيل‪.‬‬
‫‪58‬‬
‫عند قدومك للتسجيل عليك أن ترفق في الطلب‪:‬‬
‫‪ ‬شهادة بـﭽـروت كاملة وعالمة ‪ ٧٠‬في اللغة العربية‪.‬‬
‫‪ ‬إحضار مصادقة من املدرسة لطالب الثواني عشر‪.‬‬
‫‪ ‬عالمة امتحان السيكومتري (األصل ونسخة عنه)‪.‬‬
‫‪ ‬صورة جواز سفر (تسجيل االسم خلف الصورة)‪.‬‬
‫‪ ‬صورة هوية‪.‬‬
‫‪ ‬مستند دفع رسوم التسجيل‪.‬‬
‫َّ‬
‫َ‬
‫‪ ‬رسوم التسجيل ‪ 444‬شاقل تحدد من ِّقبل وزارة املعارف‪ ،‬وال تسترد حتى وإن لم يقبل‬
‫ّ‬
‫تتغير ً‬
‫املتسجل أو لم يمارس َّ‬
‫ّ‬
‫وفقا‬
‫حقه في التعليم‪ .‬الرسوم محتلنة لسنة ‪ ١٠٢٣‬وقد‬
‫لتعليمات وزارة املعارف‪.‬‬
‫‪ ‬تصلح رسوم التسجيل لفترة تسجيل واحدة (وتنتهي صالحيتها عند انتهاء فترة‬
‫التسجيل)‪.‬‬
‫‪ ‬يجب إحضار وثائق ّ‬
‫أصلية عند التسجيل واملصادقة على النسخ‪.‬‬
‫ّ‬
‫كل مراسلة ّ‬
‫في ّ‬
‫للكلية‪ ،‬يجب ذكر رقم الهوية‪ ،‬االسم الشخص ّي‪ ،‬اسم العائلة‪ ،‬العنوان بدقة‬
‫البريدي) ورقم الهاتف‪ .‬نطلب منكم إعالم قسم التسجيل على ّ‬
‫ّ‬
‫كل تغيير يطرأ على‬
‫(يشمل الرمز‬
‫التفاصيل الشخصية‪.‬‬
‫قسم التسجيل للتعليم العادي‪:‬‬
‫أيام األحد ‪ -‬الخميس ‪،٢٤:٠٠- ٨:٠٠‬‬
‫السيدة ﭬـيرد مطينر‬
‫هاتف مباشر ‪ ،٠٤-٨٣٠٣٤١٦‬أو في البريد اإللكتروني ‪veredmt@macam.ac.il‬‬
‫قسم االستعالمات‪:‬‬
‫ّ‬
‫يزود القسم ّ‬
‫كل من يهتم بالتعرف على االختصاصات املختلفة في الكلية وشروط القبول فيها‪.‬‬
‫أيام األحد ‪ -‬الخميس‪ ،٢٤:٠٠ - ٨:٠٠ ،‬هاتف‪٠٤-٨٣٠٣٤٠٠ ،٠٤-٨٣١١٣٤٤ :‬‬
‫‪59‬‬
‫ّ‬
‫الدراسية (‪)٤٠٤١-٤٠٤٣‬‬
‫مسارات التعليم في السنة‬
‫املسار‬
‫تربية خاصة‬
‫ودراسات عامة (‪)٦-٤٤‬‬
‫رمز املسار‬
‫‪١٤‬‬
‫تربية خاصة (‪)٦-٤٤‬‬
‫في املدرسة االبتدائية‬
‫أول – سادس‬
‫‪٦٦‬‬
‫تربية خاصة (‪)٦-٤٤‬‬
‫في املدرسة فوق االبتدائية‬
‫سابع ‪ -‬عاشر‬
‫‪١٥‬‬
‫طفولة مبكرة‬
‫للتربية الخاصة‬
‫وللتربية العادية‬
‫طفولة مبكرة‬
‫للتربية الخاصة‬
‫وللتربية العادية‬
‫طفولة مبكرة‬
‫من الوالدة حتى ‪٦ -‬‬
‫‪٤٠‬‬
‫‪٤٠‬‬
‫‪3‬‬
‫مسار ابتدائي أول ‪ -‬سادس‬
‫‪3‬‬
‫‪٤٤‬‬
‫‪٣٤‬‬
‫االختصاص‬
‫تربية خاصة‬
‫تدريس عام‬
‫تربية خاصة‬
‫العربية‬
‫رياضيات‬
‫العبرية‬
‫العلوم‬
‫تربية خاصة‬
‫العربية‬
‫رياضيات‬
‫العبرية‬
‫اختيار‬
‫اختصاص‬
‫واحد فقط‬
‫اختيار‬
‫اختصاص‬
‫واحد فقط‬
‫رمز االختصاص‬
‫‪٧١‬‬
‫‪٢٨٤‬‬
‫‪٧١‬‬
‫‪٦٨‬‬
‫‪٨٧‬‬
‫‪٦١٤‬‬
‫‪٣٢٤‬‬
‫‪٧١‬‬
‫‪٦٨‬‬
‫‪٨٧‬‬
‫‪٦١٤‬‬
‫تربية خاصة‬
‫ّ‬
‫التربية في الطفولة املبكرة‬
‫العربية‬
‫تربية خاصة‬
‫ّ‬
‫التربية في الطفولة املبكرة‬
‫تدريس عام‬
‫ّ‬
‫التربية في الطفولة املبكرة‬
‫العربية‬
‫ّ‬
‫التربية في الطفولة املبكرة‬
‫تدريس عام‬
‫‪٦٦٣‬‬
‫‪٦٨‬‬
‫‪٦٦٣‬‬
‫‪٢٨٤‬‬
‫العبرية‬
‫العربية‬
‫رياضيات‬
‫العربية‬
‫رياضيات‬
‫العبرية‬
‫‪٦١٤‬‬
‫‪٦٨‬‬
‫‪٨٧‬‬
‫‪٦٨‬‬
‫‪٨٧‬‬
‫‪٦١٤‬‬
‫توسيع تخصص للصفوف األول ‪ +‬الثاني‪ ،‬تتم في نهاية التعلم للقب األول ‪B.Ed.‬‬
‫‪61‬‬
‫‪٧١‬‬
‫‪٦٦٣‬‬
‫‪٦٨‬‬
‫‪٧١‬‬
‫‪٦٦٣‬‬
‫‪٢٨٤‬‬
‫(تابع)‬
‫مسار ابتدائي أول ‪ -‬سادس‬
‫مسار فوق ابتدائي‬
‫(إعدادي) سابع ‪ -‬عاشر‬
‫(تابع)‬
‫‪٣٤‬‬
‫‪١٤‬‬
‫العلوم‬
‫رياضيات‬
‫‪٨٧‬‬
‫العلوم‬
‫‪٣٢٤‬‬
‫العربية‬
‫‪٦٨‬‬
‫العلوم‬
‫‪٣٢٤‬‬
‫العبرية‬
‫‪٦١٤‬‬
‫اإلنجليزية‬
‫‪٦١‬‬
‫الكيمياء‬
‫البيولوجيا‬
‫الفيزياء‬
‫الرياضيات‬
‫علوم الحاسوب‬
‫الرياضيات‬
‫الفيزياء‬
‫الكيمياء‬
‫العبرية‬
‫العربية‬
‫‪٨٤‬‬
‫‪٨٢‬‬
‫‪٨٤‬‬
‫‪٨٧‬‬
‫‪٤٤‬‬
‫‪٨٧‬‬
‫‪٨٤‬‬
‫‪٨٤‬‬
‫‪٦١٤‬‬
‫‪٦٨‬‬
‫‪61‬‬
‫‪٣٢٤‬‬
‫التعليم املستمر وتحويل مسار أكاديمي‬
‫التعليم املستمر للقب ‪ B.Ed.‬في التدريس‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫هدف التعليم‪ :‬يهدف التعليم إلى تمكين املعلمين من إكمال دراستهم للقب ‪ B.Ed.‬في التدريس‪.‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫مؤهل" و " ّ‬
‫معلم ّ‬
‫معلمون في الحقل أو في سنة ّ‬
‫مؤهل كبير"‬
‫التفرغ ذوو شهادة "‬
‫مجموعة الهدف‪:‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫شروط القبول‪ :‬شهادة "معلم مؤهل"‪ ،‬أو "مؤهل كبير"‪.‬‬
‫ّ‬
‫مدة التعليم‬
‫ّ‬
‫يتشكل البرنامج ضمن استشارة شخصية ً‬
‫وفقا لثقافة املعلم‪ ،‬وبموجب خلفيته ومتطلبات‬
‫مدة التعليم ّ‬
‫االختصاص التي يختار االختصاص فيه‪ّ .‬‬
‫تحدد بموجب إمكانيات فتح مساقات في‬
‫املجاالت ذات الصلة‪.‬‬
‫وثائق على املرشح إرفاقها‪:‬‬
‫‪ ‬صورة عن الهوية وصورة جواز سفر‪.‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫معلم ّ‬
‫مؤهل أو معلم كبير‪.‬‬
‫‪ ‬استحقاق لشهادة‬
‫ّ‬
‫‪ ‬كشف بعالمات التعلم في التأهيل (للمرشحين الذين لم يدرسوا في الكلية)‪.‬‬
‫‪ ‬صورة عن نموذج الراتب (תלוש שכר)‪.‬‬
‫ّ‬
‫أكاديمية في مجاالت تربوية واالختصاص تشمل‬
‫‪ ‬تصديقات حول مساقات استكمال‬
‫معلومات (من أجل االعتراف حتى ‪ ٨‬س‪.‬س)‪.‬‬
‫مسار التعليم‬
‫املدرسة االبتدائية ( ّ‬
‫الصف األول – السادس)‬
‫املدرسة فوق االبتدائية ( ّ‬
‫الصف السابع ‪ -‬العاشر)‬
‫تربية خاصة بين املسارات األول ‪ -‬الثاني عشر‬
‫طفولة مبكرة من الوالدة حتى – ‪٦‬‬
‫ّ‬
‫تخصص للصفوف األول ‪ +‬الثاني‬
‫باإلمكان توسيع‬
‫لتحويل مسار ولالختصاص‬
‫ّ‬
‫رياضيات‪ ،‬العلوم‬
‫عربي‪ ،‬عبري‪،‬‬
‫عربي‪ ،‬عبري‪ ،‬إنجليزي‪ ،‬رياضيات‪ ،‬فيزياء‪ ،‬علوم‬
‫الحاسوب‪ ،‬بيولوجيا‪ ،‬كيمياء‬
‫تربية خاصة‬
‫تعليم شامل‬
‫للتفاصيل‪:‬‬
‫السيدة نجالء مجدوب هاتف‪ ،٠٤-٨٣٠٣٤٠٠ ،٠٤-٨٣١١٣٤٤ :‬تحويلة ‪٤٦٤‬‬
‫‪E-mail: naglam@macam.ac.il‬‬
‫‪62‬‬
‫ّ‬
‫التعلم من أجل تحويل مسار وتأهيل‬
‫هدف التعليم‬
‫ّ‬
‫يهدف التعليم إلى تمكين ذوي اللقب األكاديمي من أن يوسع اختصاصه للتدريس في مسار أو‬
‫ّ‬
‫إضافية‪.‬‬
‫اختصاصات‬
‫والشهادة التي تمنح في نهاية التعليم هي شهادة "معلم مؤهل كبير"‪.‬‬
‫مجموعة الهدف‬
‫ذوو لقب في التدريس ‪ B.Ed.‬أو ذوو لقب ‪ + B.A.‬شهادة تدريس‪.‬‬
‫شروط القبول‬
‫شهادة ‪ B.Ed.‬أو شهادة ‪ B.A.‬وشهادة تدريس‪.‬‬
‫ّ‬
‫مدة التعليم‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫شخصية ً‬
‫ّ‬
‫وفقا لثقافة املعلم‪ ،‬وبموجب خلفيته ومتطلبات‬
‫يتشكل البرنامج ضمن استشارة‬
‫مدة التعليم ّ‬
‫االختصاص التي يختار االختصاص فيه‪ّ .‬‬
‫تحدد بموجب إمكانيات فتح مساقات في‬
‫املجاالت ذات الصلة‪.‬‬
‫وثائق على املرشح إرفاقها‬
‫‪ ‬صورة عن الهوية وصورة جواز سفر‪.‬‬
‫‪ ‬شهادة ‪ B.Ed.‬أو شهادة ‪ B.A.‬وشهادة تدريس‪.‬‬
‫ّ‬
‫‪ ‬كشف بعالمات التعلم في التأهيل (للمرشحين الذين لم يدرسوا في الكلية)‪.‬‬
‫مسار التعليم‬
‫املدرسة االبتدائية ( ّ‬
‫الصف األول – السادس)‬
‫املدرسة فوق االبتدائية ( ّ‬
‫الصف السابع ‪ -‬العاشر)‬
‫تربية خاصة بين املسارات األول ‪ -‬الثاني عشر‬
‫طفولة مبكرة من الوالدة حتى – ‪٦‬‬
‫باإلمكان توسيع تخصص للصفوف األول ‪ +‬الثاني‬
‫لتحويل مسار ولالختصاص‬
‫ّ‬
‫رياضيات‪ ،‬العلوم‬
‫عربي‪ ،‬عبري‪،‬‬
‫عربي‪ ،‬عبري‪ ،‬إنجليزي‪ ،‬رياضيات‪ ،‬فيزياء‪ ،‬علوم‬
‫الحاسوب‪ ،‬بيولوجيا‪ ،‬كيمياء‬
‫تربية خاصة‬
‫تعليم شامل‬
‫للتفاصيل‪:‬‬
‫السيدة نجالء مجدوب هاتف‪ ،٠٤-٨٣٠٣٤٠٠ ،٠٤-٨٣١١٣٤٤ :‬تحويلة ‪٤٦٤‬‬
‫‪E-mail: naglam@macam.ac.il‬‬
‫‪63‬‬
‫تحويل مسار أكاديمي في التدريس‬
‫هدف التعليم‬
‫يهدف التعلم إلى تمكين ذوي اللقب األكاديمي الذين يرغبون في شهادة التدريس في املسارات‬
‫واالختصاصات املعتمدة في ّ‬
‫الكلية‪ّ .‬‬
‫ّ‬
‫مما يساعد املستكمل في تحقيق هدفه التربو ّي‬
‫واملنهي في إطار‬
‫تعليم يالئم احتياجاته ً‬
‫ّ‬
‫الذاتية‪ ،‬مهارات التدريس والتفكير‬
‫ووفقا لتطوره الذاتي‪ ،‬وتنمية القدرة‬
‫ّ‬
‫والعلمي‪.‬‬
‫الناقد‬
‫مجموعة الهدف‬
‫ذوو لقب أكاديمي الذين يرغبون في تحويل مسار عملهم إلى التدريس‪ ،‬وللحصول على شهادة‬
‫تدريس‪.‬‬
‫شروط القبول‬
‫لقب أكاديمي بمعدل ‪ ٧٤‬على األقل (ذوو ألقاب أكاديمية من الخارج ملزمون بإرفاق تصديق‬
‫واعتراف من لجنة تقييم األلقاب في وزارة املعارف)‪.‬‬
‫ّ‬
‫مدة التعليم‬
‫ّ‬
‫ً‬
‫تحدد ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ووفقا‬
‫األكاديمية للمتعلم‪،‬‬
‫مدة التعليم بموجب برنامج شخص ّي‪ ،‬وبموجب الثقافة‬
‫ّ‬
‫ملتطلبات االختصاص‪.‬‬
‫لتحويل مسار ولالختصاص‬
‫مسار التعليم‬
‫املدرسة االبتدائية ( ّ‬
‫ّ‬
‫الصف األول – السادس) عربي‪ ،‬عبري‪ ،‬رياضيات‪ ،‬العلوم‬
‫املدرسة فوق االبتدائية ( ّ‬
‫الصف السابع ‪ -‬عربي‪ ،‬عبري‪ ،‬إنجليزي‪ ،‬رياضيات‪ ،‬فيزياء‪،‬‬
‫علوم الحاسوب‪ ،‬بيولوجيا‪ ،‬كيمياء‬
‫العاشر)‬
‫تربية خاصة بين املسارات األول ‪ -‬الثاني عشر تربية خاصة‬
‫تعليم شامل‬
‫طفولة مبكرة من الوالدة حتى – ‪٦‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫تخصص للصفوف األول ‪+‬‬
‫باإلمكان توسيع‬
‫الثاني‬
‫ّ‬
‫وثائق على املرشح إرفاقها‬
‫‪ ‬صورة عن الهوية وصورة جواز سفر‪.‬‬
‫‪ ‬تصديق للقب أكاديمي شهادة ‪.B.A.‬‬
‫‪64‬‬
‫‪ ‬كشف عالمات بمعدل ‪ ٧٤‬على األقل‪ ،‬والذي ّ‬
‫يفصل أسماء املساقات التي درسها‬
‫ونقاط االستحقاق فيها‪.‬‬
‫‪ ‬إذا كان التعليم في الخارج يجب إرفاق شهادة اعتراف من قسم تقييم األلقاب في وزارة‬
‫ّ‬
‫املعارف التي تعترف باللقب‪ ،‬وعرض ترجمة املساقات والعالمات من ِّق َبل كاتب عدل‪.‬‬
‫للتفاصيل‪:‬‬
‫السيدة ّ‬
‫فضة قسوم هاتف‪ ،٠٤-٨٣٠٣٤٠٠ ،٠٤-٨٣١١٣٤٤ :‬تحويلة ‪٤٦٤‬‬
‫‪E-mail: faddah@macam.ac.il‬‬
‫‪65‬‬
‫ّ‬
‫التطوير املنهي والتعلم من أجل شهادة‬
‫منهي من خالل استكماالت ّ‬
‫يقوم القسم في تنظيم وتنفيذ منظومة تطوير ّ‬
‫متنوعة للعاملين في‬
‫حقل التعليم‪ ،‬الذين يرغبون في االستكمال بمواضيع ّ‬
‫متنوعة في مجاالت مختلفة‪ .‬يهدف التعليم‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التطور املنهي للعاملين في سلك التعليم في‬
‫متطورة تهدف إلى‬
‫إلى االنكشاف على بيئات تعلم‬
‫العربي ً‬
‫ّ‬
‫ووفقا لخطة األفق الجديد‪.‬‬
‫املجتمع‬
‫يقيم القسم استكماالت في حرم ّ‬
‫الكلية وخارجها باالشتراك مع مراكز تطوير طواقم التدريس في‬
‫لواء الشمال وحيفا‪ .‬على سبيل املثال‪ :‬التعامل مع صعوبات االنضباط واإلصغاء‪ ،‬تذويت مناهج‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫تعليمية جديدة في‬
‫التنور القرائي‪ ،‬وتذويت مناهج‬
‫االبتدائية‪،‬‬
‫تعليم الرياضيات في املدرسة‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ُ‬
‫املبكرة‪ّ ،‬‬
‫التنور الحاسوبي‪ ،‬شبكات االتصال‪ ،‬املعلم "املحوسب"‪ ،‬التعلم عن بعد‪ ،‬الخ‪.‬‬
‫الطفولة‬
‫تطوير ّنواب مديرين‬
‫برنامج ّ‬
‫يمتد من ‪ ٧٠-٤٠‬ساعة متواصلة على مدار ثالث سنوات‪ّ ،‬‬
‫لنواب مديرين في الحقل ضمن‬
‫برنامج "أفق جديد"‪.‬‬
‫مرشدون في تعليم اللغة العربية والعبرية‬
‫عملية مهنية لتأهيل معلمين وأصحاب وظائف في املدارس مثل‪ :‬تأهيل مرشدين لتدريس اللغة‬
‫ّ‬
‫العربية والعبرية (باالشتراك مع املفتش املركز في هذه املجاالت)‪.‬‬
‫ّ‬
‫التعلم من أجل شهادة‬
‫تدريس مهن الطب املرافقة‬
‫نظرية وجوانب عملية في التربية الخاصة‪ ،‬حتى ّ‬
‫يهدف البرنامج إلى إكساب مبادىء ّ‬
‫يؤهل موظفين في‬
‫ّ‬
‫مخصص لذوي‬
‫مهن الطب املرافقة للعمل في مؤسسات التربية الخاصة في املجتمع العربي‪ .‬البرنامج‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫الوظيفي‪ ،‬العالج بالنطق‪ ،‬العالج بالتعبير‬
‫الطبيعي‪ ،‬العالج‬
‫اللقب األول في مهن الطب املرافق‪ :‬العالج‬
‫واإلبداع‪ ،‬والذين يعملون في جهاز التربية‪ .‬البرنامج مصادق عليه من ِّق َبل قسم تأهيل العاملين في‬
‫ّ‬
‫التعليمية وقسم التربية الخاصة‪.‬‬
‫سلك التعليم‪ ،‬اإلدارة‬
‫برنامج التعليم‬
‫تحدد املواضيع املقترحة في املساقات املختلفة ً‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التربية‪ ،‬وبالتنسيق مع قسم‬
‫وفقا ملتطلبات وزارة‬
‫التربية الخاصة وقسم تأهيل العاملين في سلك التعليم‪.‬‬
‫‪66‬‬
‫مواضيع التعليم‬
‫ّ‬
‫التعليمي‪.‬‬
‫‪ ‬العمل مع التالميذ ذوي العسر‬
‫‪ ‬العمل مع أولياء األمور ّ‬
‫بتوجه وأسلوب قصص ّي‪.‬‬
‫ّ‬
‫مدرسية‪.‬‬
‫‪ ‬العمل مع طواقم‬
‫ّ‬
‫عالجي في التربية الخاصة‪.‬‬
‫‪ ‬بناء برامج تدخل‬
‫ّ‬
‫تعليمية في التربية الخاصة‪.‬‬
‫‪ ‬قضايا دمج برامج‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التجاربية‪ ،‬وورشات عمل‪.‬‬
‫الوجاهية‪،‬‬
‫طرائق التدريس‪:‬‬
‫ّ‬
‫أكاديمي سنوي‪ّ،‬‬
‫ّ‬
‫مدة التعليم‪ :‬برنامج‬
‫‪ ٢٤٠‬ساعة في ثالثة فصول‪.‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫مدربون‬
‫معلمون ِّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫للمعلمين في سنة عملهم األولى‪ ،‬في إطاره ّ‬
‫ّ‬
‫يتم إثراء املعلمين‬
‫مدربين ومرافقين‬
‫تأهيل معلمين ِّ‬
‫املتدربين بأدوات ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫وتعليمية من أجل اإلرشاد‪ ،‬الدعم والتدريس‪ .‬مدة املساق ‪ ٢٢١‬ساعة‪،‬‬
‫تربوية‬
‫ِّ‬
‫ّ‬
‫َ‬
‫ومعترف به الستعادة ساعات من وزارة املعارف (مدعوم)‪ .‬يقبل إليه معلمون ومربيات أطفال‬
‫ّ‬
‫ذوي‬
‫أقدمية في التدريس ‪ ٤‬سنوات على األقل‪ ،‬والذين يعملون بنسبة ‪ ٪٤٠‬على األقل‪.‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫تطور ّ‬
‫التدرب (الستاج)‪.‬‬
‫منهي للمعلمين في السنة األولى والثانية من عملهم بعد‬
‫ّ‬
‫يهدف املساق إلى تأهيل املعلمين في عملهم في السنة األولى (بعد إنهاء اللقب يشمل ذلك ورشة‬
‫ّ‬
‫الستاج)‪ .‬يهدف املساق إلى مساعدة املعلم املبتدىء في االندماج في جهاز املدرسة بواسطة ورشة‬
‫مبنية وداعمة ّ‬
‫عمل ّ‬
‫لتطوره املنهي‪.‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ودافعيته تجاه تالميذه‬
‫يساعد املساق في تنمية معلم ذي هوية شخصية ومهنية‪ ،‬وتعزيز التزامه‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫تنظيمية بمستوى‬
‫التعليمية‪ُ .‬يكسب املساق مهارات‬
‫والق َيم‬
‫باملستوى االجتماعي ‪ -‬النفس ّي‪ِّ ،‬‬
‫ّ‬
‫الصف وبمستوى املدرسة‪ ،‬ويثري العمل في التدريس‪ّ ،‬‬
‫ويعزز القدرة على إشراك املعلم‪ ،‬ويعزز‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫الذاتي‪.‬‬
‫املردودية والنقد‬
‫ّ‬
‫تعليمية‪.‬‬
‫مدة املساق ‪ ٦٠‬ساعة‬
‫أ‪ ٤٠ .‬س ‪ -‬ورشة زمالء من أجل التطوير ّ‬
‫املنهي والتعزيز‪.‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫شخصية من ِّق َبل معلم مرافق‪.‬‬
‫ب‪ ١٠ .‬س ‪ -‬مرافقة‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫معفي من بند (أ) وملزم ببند (ب) ّ‬
‫ّ‬
‫أي ‪ ١٠‬ساعة تعليمية مرافقة‬
‫الثانية‬
‫من يعلم في السنة‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫شخصية من ِّق َبل معلم مرافق‪.‬‬
‫‪67‬‬
‫ّ‬
‫تدرس في ّ‬
‫ّ‬
‫الكلية مساقات التمكين ّ‬
‫املتطور درجة ‪ ٤-٧‬للعاملين في سلك التعليم في برنامج‬
‫املنهي‬
‫األفق الجديد‪:‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫تعل ّ‬
‫وإدارية‬
‫مية‬
‫جوانب‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫للمعلمين إعطاء إجابات ّ‬
‫ّ‬
‫التطور ّ‬
‫للتغيرات الجارية في بيئة عملهم‪ .‬االعتراف‬
‫املنهي‬
‫يحتم مسار‬
‫ّ‬
‫تخصصهم وتطويره إلى اختصاص شرط أساس ّي ّ‬
‫ّ‬
‫املعلم ّ‬
‫املنهي‬
‫لتميزهم في هذا املسار‪.‬‬
‫بأساس‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫هو "املعلم املتأقلم"‪ ،‬والذي يلم بمجمل وظائفه بمستوى عال‪ ،‬لكن في الوقت نفسه ينكشف‬
‫على ّ‬
‫ّ‬
‫التدريسية‪ ،‬في قيم املجتمع وفي التدريس‪ ،‬ويتأقلم‬
‫التغيرات السريعة في املعرفة‪ ،‬في البيئة‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫واملدرسية في ّ‬
‫كل آن‪.‬‬
‫الصفية‬
‫معها بشكل يناسب وظيفته‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫خطيا ًّ‬
‫املنهي هو شخص ّي وليس ًّ‬
‫التطور ّ‬
‫ّ‬
‫الحقيقي سنوات طويلة من‬
‫أفقيا‪ .‬ويتطلب االختصاص‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫يتم بطرائق ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫لتعلم‪ ،‬ككل تعلم ّ‬
‫منهجية‪ ،‬ذات اتجاه نظر‬
‫منهجية وال‬
‫متعددة‪ :‬ظاهرة ومضمرة‪،‬‬
‫ا‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫تدريجي يتطلب تهيئة‬
‫العملية‪ .‬إنه تعلم‬
‫جواني يشمل الحوار مع الزمالء ويتصل بالتطبيقات‬
‫حتى تطبيقه في العمل والتدريس أو في إشغال وظائف أخرى إلى ملس نتائجه‪.‬‬
‫ّ‬
‫تمكن الدرجات ‪ ٤-٧‬عمليات ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫تطور‬
‫شخصية‬
‫اإلصالحي لألفق الجديد"‬
‫في إطار "البرنامج‬
‫ّ‬
‫ووظائفية للعاملين في سلك التعليم في املواقع والوظائف‪ ،‬التي يشغلونها في الجهاز التعليمي‬
‫ّ‬
‫من أجل تحسين عملهم في الصف واملدرسة‪.‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التأملي بمستوى عال بين املعلمين‪ ،‬حول سيرورات التعلم‬
‫يشكل تطوير االختصاص في التعلم‬
‫ّ‬
‫التطور ّ‬
‫املنهي في الدرجات العالية‪.‬‬
‫والتدريس والتطبيق في املدارس‪ ،‬أساس‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫املنهي في ّ‬
‫ّ‬
‫التطور‬
‫تأملية‪ ،‬على التعلم في‬
‫كل درجة من الدرجات على أسس‬
‫عملية‬
‫تستند‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫الذاتي‪ .‬يكمن أساس هذا التعلم في دمج املعرفة‬
‫مجموعات زمالء‪ ،‬وعلى التعلم والتقييم‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫والتجربة للمتعلم من أجل تطوير قدراته الشخصية وقفته املهنية‪.‬‬
‫تعليمية لنيل درجة إلى املفهوم القاض ي ّ‬
‫ّ‬
‫بأن االنتقال من درجة إلى أخرى‬
‫يستند تطوير برامج‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫يوسع ّ‬
‫ويعمق املعرفة‪ ،‬واختصاص املعلم في فهم سيرورات التدريس‪-‬التعلم‪ .‬سيرورات التعلم‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ً‬
‫والفع ّ‬
‫التربوية املطلوبة للحصول على ّ‬
‫كل درجة تشكل مستوى‬
‫مطلوبا لتعميق‬
‫اليات‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التطور الثالثة املطلوبة في تطوير‬
‫وتوجه إلى مجاالت‬
‫االختصاص في الدرجة التالية‪.‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫اختصاصات املعلمين‪ ،‬وتعزيز اختصاصهم‪ :‬املجال املعرفي‪ ،‬املجال التعلمي ‪ -‬التربوي واملجال‬
‫التنظيمي‪ .‬فيما يلي الدرجات املتاحة في ّ‬
‫ّ‬
‫الكلية‪:‬‬
‫اإلدار ّي ‪-‬‬
‫ّ‬
‫معلم مبادر ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫تعليمية مالئمة ّ‬
‫لكل‬
‫تربوية (ضمن نطاق ‪ ١٢٠‬برامج‬
‫ومذوت برامج‬
‫درجة ‪- ٧‬‬
‫عامل في سلك التعليم على حدة‪ ،‬وتفصل ‪ ٣‬سنوات بين كل درجة ودرجة)‪.‬‬
‫‪68‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫تعليمية مالئمة ّ‬
‫لكل عامل في سلك‬
‫درجة ‪ - ٨‬معلم باحث لعمله (ضمن نطاق ‪ ١٢٠‬برامج‬
‫التعليم على حدة‪ ،‬وتفصل ‪ ٣‬سنوات بين كل درجة ودرجة)‪.‬‬
‫ّ‬
‫معلم مرشد ومرافق للمحاضرين (لم ّ‬
‫يبت في األمر ًّ‬
‫نهائيا)‪.‬‬
‫درجة ‪- ٤‬‬
‫للتفاصيل اإلضافية‬
‫موقع ّ‬
‫الكلية‪ www.arabcol.ac.il :‬في وحدة التعليم املستمر‬
‫ً‬
‫وأيضا‬
‫السيد سعيد عودة‪ ،‬هاتف‪ ،٠٤-٨٣٠٣٤٠٠ ،٠٤-٨٣١١٣٤٤ :‬تحويلة ‪٤٦٣‬‬
‫‪E-mail: saeedod@macam.ac.il‬‬
‫أو‬
‫السيدة مي فرنسيس‪ ،‬هاتف‪ ،٠٤-٨٣٠٣٤٠٠ ،٠٤-٨٣١١٣٤٤ :‬تحويلة ‪٤٠٧‬‬
‫‪69‬‬
‫خدمات للطالب‬
‫موقع ّ‬
‫الكلية‬
‫معلومات للطالب بواسطة اإلنترنت‪ :‬عالمات‪ ،‬إعالن وتغييرات‪ ،‬مواقع مساقات (التي ّ‬
‫تدرس عن‬
‫ُبعد)‪ ،‬خدمة ‪ SMS‬رسائل للطالب‪.‬‬
‫عميد الطلبة‬
‫يشغل عميد الطلبة حلقة وصل بين الطالب وبين إدارة ّ‬
‫الكلية على مختلف وحداتها‪ :‬طاقم‬
‫ّ‬
‫ويمثلهم أمام أقسام ّ‬
‫ّ‬
‫الكلية‪.‬‬
‫الخارجية‪ ،‬ويعمل على راحة الطالب‬
‫املحاضرين‪ ،‬اإلدارة‪ ،‬والجهات‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫باب عميد الطلبة مفتوح أمام الطلبة الذين يواجهون مشكلة ما شخصية أو عامة‪ ،‬أكاديمية أو‬
‫ّ‬
‫إدارية‪ .‬وهو يعالج املشكلة أو ّ‬
‫ّ‬
‫يوجه الطالب إلى طرق حلها‪.‬‬
‫مجاالت اهتمام عميد الطلبة هي‪:‬‬
‫‪ ‬صعوبات في التعليم‪ ،‬صعوبات في التواصل مع محاضر وما شابه‪.‬‬
‫‪ ‬ذوو العسر التعليمي‪ ،‬إعطاء مواءمات لالمتحانات‪.‬‬
‫‪ ‬االهتمام بالطالب في ضائقة (أزمات‪ ،‬مرض‪ ،‬حادث‪ ،‬ضغط‪ ،‬رهبة امتحانات وما شابه)‪.‬‬
‫‪ ‬معالجة املشكلة تندرج ضمن ّ‬
‫سرية تامة‪ ،‬وتقوم بها مستشارة للطالب‪.‬‬
‫ّ‬
‫اقتصادية‪.‬‬
‫‪ ‬صعوبات‬
‫ورفاهية الطالب في ّ‬
‫ّ‬
‫الكلية‪.‬‬
‫‪ ‬عالقة دائمة مع لجنة الطالب‪ ،‬وتعاون في تطوير مركز‬
‫‪ِّ ‬م َنح‪.‬‬
‫في ّ‬
‫الكلية هناك ِّم َنح للطالب‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫امتياز في التعليم‪.‬‬
‫ّ‬
‫تخفيض للطالب في حاالت الضائقة االقتصادية‪.‬‬
‫ِّم َنح پيرح (פר"ח)‬
‫ِّم َنح من الوزارات املختلفة‪.‬‬
‫لجنة الطالب‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫تمثل الطالب أمام ّ‬
‫منهجية‪ّ .‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫مؤسسات ّ‬
‫تتكون‬
‫ثقافية وال‬
‫فعاليات اجتماعية‬
‫الكلية‪ ،‬وتنظم‬
‫اللجنة من ممثلي املسارات وسنوات التعليم املختلفة‪.‬‬
‫‪71‬‬
‫املكتبة‬
‫ً‬
‫مقعدا و‪ ٣٠‬زاوية‬
‫تحوي املكتبة في الكلية ‪ ٢٢٠،٠٠٠‬كتاب‪ ،‬وما يقارب ‪ ٢٤٠‬مجلة وتشمل ‪٢١٠‬‬
‫حاسوب‪ .‬تفتح املكتبة أيام األحد ‪ -‬الجمعة في األسبوع‪ ،‬وتشمل العناوين املالئمة لتدريس‬
‫املواضيع واالختصاصات املختلفة ومشاركة في مجالت ّ‬
‫علمية رائدة في مجاالت االختصاص ذات‬
‫الصلة‪.‬‬
‫ُ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫فهرس كتب الكلية محوسب‪ ،‬ويمكن استعمال مجمعات معلوماتية مختلفة‪ .‬إضافة لذلك تجري‬
‫املكتبة استعارة كتب بين املكتبات‪.‬‬
‫خدمات إضافية‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫وقرطاسية‪ ،‬ومقصف‪.‬‬
‫حاسوبية‪ ،‬مكتبة‬
‫مركز تصوير مستندات‪ ،‬قاعة خدمات‬
‫‪71‬‬
‫قسط التعليم وترتيبات الدفع‬
‫ّ‬
‫يحدد قسط التعليم وزارة املعارف‪ ،‬وهو مربوط بجدول غالء األسعار للمستهلك ويتحتلن ّ‬
‫كل‬
‫شهر ً‬
‫وفقا لنشر الجدول (في ‪ ٢٤‬من كل شهر)‪ .‬قسط التعليم في الكلية هو ذاته في الجامعات‪.‬‬
‫ترتيبات الدفع‬
‫‪ ‬ترتيب دفع قسط التعليم يعطى إلى الطالب عند قبوله للتعليم‪ .‬يضاف إلى قسط‬
‫التعليم رسوم دفع للجنة الطالب‪ ،‬تأمين من الحوادث الشخصية‪ ،‬خدمات املكتبة‬
‫املحوسبة وترتيبات األمن في الكلية‪.‬‬
‫‪ ‬دفع القسط األول إضافة إلى أمر بنكي للدفع مختوم يضمن الحفاظ على مقعد‬
‫ّ‬
‫املتسجل في الكلية‪ ،‬ويمكنه من بناء برنامجه الدراس ي‪.‬‬
‫ِّ‬
‫‪ ‬بعد دفع القسط األول يتم تقسيط باقي املبلغ بإحدى الطرق املعتمدة في الكلية‪.‬‬
‫تفصيل طرق الدفع يعطى للطالب عند قبوله للتعليم‪.‬‬
‫ّ‬
‫استرجاع املستحقات في حالة توقيف الدراسة‬
‫يشمل رسوم التسجيل للكلية االهتمام بطلب املرشحين حتى قبولهم‪ .‬في كل حالة ال تستعاد‬
‫رسوم التسجيل‪.‬‬
‫ُ‬
‫ّ‬
‫تسجل وقبل ودفع القسط األول ّ‬
‫ثم ّ‬
‫قرر عدم التعلم في الكلية‪ ،‬يجب اإلبالغ عن‬
‫طالب‬
‫توقيف التسجيل بشكل خطي لقسم املحاسبة ولسكرتارية أطر التعليم املختلفة‪ :‬طالب‬
‫عاديين‪ ،‬التعليم املستمر‪ ،‬تحويل مسار أكاديمي‪ ،‬على األقل قبل أسبوعين من بداية السنة‬
‫ّ‬
‫املحدد هو تاريخ استالم املكتوب في قسم التسجيل وفي قسم الحسابات‪.‬‬
‫التعليمية‪ .‬والتاريخ‬
‫يتم استعادة الدفعة األولى كاملة ملن يوقف دراسته قبل بداية السنة الدراسية بأسبوعين‪.‬‬
‫طالب توقف عن الدراسة بمبادرته في أول يوم للسنة الدراسية في الكلية وحتى تاريخ ‪ ٢٤‬أيار‬
‫من السنة التعليمية ذاتها‪ ،‬يعاد له املبلغ مع خصم قسط التعليم املستحق مقابل أشهر‬
‫الدراسة إضافة إلى شهر آخر‪.‬‬
‫ُ‬
‫ً‬
‫طالب أوقف عن دراستهم بمبادرة الكلية يلزم بدفع املستحق من قسط التعليم نسبيا لعدد‬
‫ّ‬
‫األشهر التي تعلمها بالفعل في الكلية‪.‬‬
‫التأمين الوطني‬
‫طالب في املؤسسات التعليم الع الي ملزم بدفع للتأمين الوطني وتفاصيله الشخصية ترسل‬
‫عند قبوله للتعليم إلى مؤسسة التأمين الوطني حتى تتمكن املؤسسة من مطالبته بالدفع‪.‬‬
‫‪72‬‬