B.Ed. - המכללה האקדמית הערבית לחינוך בישראל

‫המכללה האקדמית הערבית לחינוך‬
‫בישראל – חיפה (ע"ר)‬
‫الكلية األكاديمية العربية للتربية في إسرائيل‪ -‬حيفا‬
‫(ج‪.‬م)‬
‫ידיעון ללימודי תואר ראשון ‪B.Ed.‬‬
‫תשע"ג ‪2102-2102‬‬
‫الدليل األكاديمي للقب األ ّول ‪B.Ed.‬‬
‫السنة الدراسية ‪١٠٢٣-١٠٢١‬‬
‫המכללה האקדמית הערבית לחינוך בישראל – חיפה‪,‬‬
‫ת"ד ‪ ,9438‬רח' החשמל ‪,22‬‬
‫חיפה ‪44133‬‬
‫טל' ‪43-9444344 ,43-9422433‬‬
‫פקס ‪43-9244318‬‬
‫‪www.arabcol.ac.il‬‬
‫כל הנאמר בלשון זכר‪ ,‬הכוונה היא גם לנקבה‬
‫המידע בידיעון זה הוא כללי והמכללה שומרת לעצמה את הזכות להוסיף ולגרוע‬
‫ממנו‪ ,‬לערוך שינויים ועדכונים בתכנית הלימודים‪ ,‬בסגל ההוראה‪ ,‬במועדי‬
‫הקורסים ובעלותם‬
‫תוכן העניינים‬
‫דבר יושב ראש ההנהלה וחבר הנאמנים ‪1.................. ................................‬‬
‫דבר מנהל המכללה ‪2.............. ................................ ................................‬‬
‫מידע כללי ‪3........................... ................................ ................................‬‬
‫לימודים לתואר ראשון ותעודת הוראה )‪5......................................... (B.Ed.‬‬
‫מבנה הלימודים ‪3................ ................................ ................................‬‬
‫תוכנית המצויינים ‪8.............. ................................ ................................‬‬
‫מסלול גן (לידה ‪8.......................................... ................................ )6 -‬‬
‫מסלול לחינוך מיוחד ‪14........................................ ................................‬‬
‫מסלול לביה"ס היסודי ‪12...................................... ................................‬‬
‫מסלול על יסודי (חט"ב) ‪( -‬ז'‪-‬י') ‪13......................... ................................‬‬
‫תנאי קבלה לתואר ראשון ותעודת הוראה )‪18................................ (B.Ed.‬‬
‫לימודי המשך והסבת אקדמאים ‪22............................ ................................‬‬
‫לימודי המשך לקראת תואר "בוגר בהוראה" (‪23............................. )B.Ed.‬‬
‫לימודים לקראת הרחבת הסמכה ‪23........................ ................................‬‬
‫לימודי הסבת אקדמאים להוראה ‪26........................ ................................‬‬
‫פיתוח פרופסיונאלי ולימודי תעודה ‪28...................... ................................‬‬
‫שירותים לסטודנט ‪33.............. ................................ ................................‬‬
‫אתר המכללה ‪44................ ................................ ................................‬‬
‫דיקאן הסטודנטים ‪44........... ................................ ................................‬‬
‫אגודת הסטודנטים ‪44.......................................... ................................‬‬
‫הספריה ‪44........................ ................................ ................................‬‬
‫שירותים נוספים ‪44............. ................................ ................................‬‬
‫שכר לימוד והסדרי תשלום ‪31.................................. ................................‬‬
‫הסדרי תשלום ‪41................ ................................ ................................‬‬
‫החזר כספי במקרה של הפסקת לימודים ‪41............. ................................‬‬
‫ביטוח לאומי ‪41.................. ................................ ................................‬‬
‫المحتويات‬
‫كلمة رئيس مجلس اإلدارة ولجنة األمناء ‪32................................. ................................‬‬
‫كلمة مدير الكليّة ‪33....................... ................................ ................................‬‬
‫معلومات عامة ‪32.......................... ................................ ................................‬‬
‫حمطّات رئيسيّة ‪43 ...................... ................................ ................................‬‬
‫أطر تعليمية‪ ،‬مسارات واختصاصات‪43 .................................. ................................ .‬‬
‫التعلّم للّقب األول وشهادة التدريس (‪33........................... ................................ )B.Ed.‬‬
‫مبىن التعليم ‪43 ......................... ................................ ................................‬‬
‫برنامج املمتازين ‪43 ..................... ................................ ................................‬‬
‫مسار الروضة (منذ الوالدة ‪43 ...................................... ................................ )٦ -‬‬
‫مسار الرتبية اخلاصة ‪34 ................. ................................ ................................‬‬
‫مسار املدرسة االبتدائية ‪34 .............. ................................ ................................‬‬
‫املسار فوق االبتدائي (اإلعداي)‪( :‬السابع ‪ -‬العاشر) ‪33 .................... ................................‬‬
‫االختصاص يف التدريس (الستاج) ‪34 ..................................... ................................‬‬
‫شروط القبول للّقب األول ولشهادة التدريس (‪33 ................ ................................ )B.Ed.‬‬
‫مسارات التعليم يف السنة الدراسيّة (‪25 ................... ................................ )١١٢١-١١٢٢‬‬
‫التعليم المستمر وتحويل مسار أكاديمي ‪52.................................. ................................‬‬
‫التعليم املستمر للقب ‪ B.Ed.‬يف التدريس ‪23 ............................ ................................‬‬
‫التعلم من أجل حتويل مسار وتأهيل ‪22 ................................... ................................‬‬
‫حتويل مسار أكادميي يف التدريس ‪23 ...................................... ................................‬‬
‫التطوير املهين والتعلّم من أجل شهادة ‪23 .................................. ................................‬‬
‫خدمات للطالب ‪33........................ ................................ ................................‬‬
‫موقع الكليّة ‪34 ........................ ................................ ................................‬‬
‫عميد الطلبة ‪34 ........................ ................................ ................................‬‬
‫جلنة الطالب ‪34 ....................... ................................ ................................‬‬
‫املكتبة ‪34 ............................. ................................ ................................‬‬
‫خدمات إضافية ‪34 ..................... ................................ ................................‬‬
‫قسط التعليم وترتيبات الدفع ‪31............ ................................ ................................‬‬
‫ترتيبات الدفع ‪34 ....................... ................................ ................................‬‬
‫اسرتجاع املستحقات يف حالة توقيف الدراسة ‪34 ........................... ................................‬‬
‫التأمني الوطين ‪34 ...................... ................................ ................................‬‬
‫דבר יושב ראש ההנהלה וחבר הנאמנים‬
‫המכללה האקדמית הערבית לחינוך בישראל ‪ -‬חיפה‪ ,‬עברה כברת דרך ארוכה‬
‫מאז היתה סמינר למורים‪ ,‬התפתחה לבית מדרש‪ ,‬למכללה לא אקדמית‪ ,‬וכעת‬
‫הינה מכללה אקדמית לחינוך‪ ,‬המעניקה תארים אקדמיים במספר מקצועות‬
‫ותחומים‪ ,‬ומוכרת ע"י המועצה להשכלה גבוהה בישראל‪ ,‬תוך שאיפה ונחישות‬
‫להיות האוניברסיטה הערבית הישראלית הראשונה במדינת ישראל‪ ,‬אשר בה‬
‫ילמדו סטודנטים מכל המגזרים והעדות במקצועות‪ ,‬ובפקולטות בתחומים שונים‪.‬‬
‫המכללה מנוהלת על ידי הנהלה ציבורית וחבר נאמנים‪ ,‬אשר חבריו עושים את‬
‫עבודתם ללא שכר ותמורה כספית‪ ,‬ומתוך אחריות ונאמנות למסר‪ ,‬כי החינוך‬
‫וההשכלה הינם היסוד לכל חברה מתקדמת ומתפתחת‪.‬‬
‫המכללה האקדמית הערבית מיוחדת ובעלת ייחוד‪ ,‬לא רק מבחינת ההרכב‬
‫האנושי אשר מאכלס אותה‪ ,‬מרצים מכל הרבדים של החברה הישראלית‪,‬‬
‫מוסלמים‪ ,‬נוצרים‪ ,‬יהודים ודרוזים‪ ,‬אשר עושים את המיטב והחשוב למען החברה‬
‫בהקניית ערכים של חינוך וקיום יחדיו‪ ,‬מתוך כבוד הדדי ושמירה על האמונה של‬
‫כל אחד ואחת ללא פגיעה בזולת ומהווה כור היתוך של החברה על כל גווניה‪,‬‬
‫זרמיה ועדותיה‪.‬‬
‫המכללה עושה כמיטב יכולתה לבניית האדם עם הערכים הנשגבים של אהבת‬
‫הזולת כאדם אשר נברא בצלמו של אלוהים‪.‬‬
‫המכללה רואה את החינוך לא רק כמטרה אלא כערך אשר יש להעניקו לכל מי‬
‫שידו משגת ומי שידו אינה משגת‪ ,‬לשם בניית חברה בעלת יכולת להתמודד עם‬
‫האתגרים של המאה ה‪ .21-‬משמעות הדבר היא פתיחת חוגים‪ ,‬מקצועות‬
‫ופקולטות בתחומים שונים כדי לענות על צרכיה של החברה הערבית הישראלית‪.‬‬
‫אין כל ספק‪ ,‬כי במכללה מערך אקדמי מן הטובים ביותר של מרצים וסטודנטים‪,‬‬
‫אשר שמם יצא לתפארת לא רק בארצנו אלא גם במדינות שונות‪ ,‬לרבות באזורנו‪.‬‬
‫השנתון אינו יכול מקיף את כל פעולות המכללה‪ ,‬מאחר שהיא איננה עוסקת רק‬
‫בתחום הכשרת מורים‪ ,‬אלא מעמידה את כל משאביה לבניית האדם עם הערכים‬
‫האנושיים‪ ,‬החברתיים וההשכלתיים‪ ,‬אשר חייב לתרום לחברה בכל כוחו ויכולתו‪.‬‬
‫אני מאמין כי המכללה האקדמית הערבית בישראל ‪ -‬חיפה תהיה האוניברסיטה‬
‫הערבית הראשונה‪ ,‬ובה נוכל לתת ביטוי השכלתי ערכי‪-‬חינוכי בכל תחומי החיים‪,‬‬
‫המדע‪ ,‬החינוך וההשכלה‪.‬‬
‫כל מי שבא בשעריה של המכללה או נמצא בין כתליה יודע כי תנופת הפיתוח בכל‬
‫מישורי ההשכלה נמצאת בראש מעייניהם של כל האחראים במכללה‪ ,‬הנהלה‪,‬‬
‫מורים ועובדים מסורים לערכים אלה וכל זאת תוך הפגנת יצירתיות מיוחדת‬
‫וראויה לשמה‪ ,‬הן מבחינת הפרסומים‪ ,‬כתבי העת והמכונים למחקר ומדע‬
‫בתחומים רבים‪ ,‬לרבות פריצת דרך בספרות לילדים ועוד‪.‬‬
‫יהי רצון ונזכה לשלום בארצנו ובעולם כולו ונוכל לקדם את ההשכלה והחינוך‪.‬‬
‫בהוקרה ובכבוד רב‪,‬‬
‫זכי כמאל‪ ,‬עו"ד‬
‫יו"ר ההנהלה וחבר הנאמנים‬
‫‪1‬‬
‫דבר מנהל המכללה‬
‫ייחודה של המכללה הוא בשילוב שבין ההוראה הדיסציפלינארית‪-‬אקדמית לבין‬
‫ההתנסות בהוראה בגני הילדים‪ ,‬בבתי הספר היסודיים‪ ,‬בחטיבות הביניים ובחינוך‬
‫המיוחד‪ ,‬במגזר הערבי והיא שואפת להכשיר מורה משכיל‪ ,‬סקרן ופרופסיונאלי‪.‬‬
‫הלומדים במכללה מרחיבים את השכלתם ורוכשים את מקצועם ע"י קריאה‪ ,‬התנסות‪,‬‬
‫מחקר ועבודה יצירתית‪ .‬במסגרת הלימודים‪ ,‬הם מתוודעים לאסטרטגיות לימודיות‬
‫חדשניות‪ ,‬ומתנסים בשיטות הוראה מגוונות‪ ,‬הכוללות שימוש בטכנולוגיות עדכניות‬
‫והתנסות בסביבות למידה חדשות כגון‪ :‬הוראת עמיתים ושילוב של הוראה מתוקשבת‬
‫ולמידה מרחוק‪ )Distance Learning( .‬הסטודנטים זוכים להדרכה אישית‪ ,‬המשולבת‬
‫בפעילות מעבדתית וסדנאות‪.‬‬
‫תפישת העולם של המכללה היא פלורליסטית והומניסטית‪ ,‬ומשלבת ערכים חינוכיים‬
‫של המזרח והמערב‪ ,‬והיא זוכה להכרה בקרב הציבור הערבי והיהודי בישראל ובעולם‪,‬‬
‫כמוסד המדגיש את הזיקה לתרבות הערבית‪.‬‬
‫תוכנית ההכשרה המקצועית מכוונת להגשים את המטרות הבאות‪:‬‬
‫א‪ .‬הבנ ה ביסודות המתודולוגיה של החינוך‪ :‬הכרת עקרונות יסוד של מדעי החברה‬
‫וההתנהגות‪ ,‬שיש להם נגיעה ליסודות החינוך‪ ,‬לפילוסופיה‪ ,‬לפסיכולוגיה‬
‫וסוציולוגיה; פיתוח גישה מדעית למטרות החינוך‪ ,‬דרכיו ומגבלותיו‪.‬‬
‫ב‪ .‬העמקת הידיעה בתחומי דעת דיסציפלינאריים ברמה אקדמית במקצועות‬
‫הנלמדים במערכת החינוך הישראלית‪.‬‬
‫ג‪ .‬פיתוח נרחב של מיומנויות דידקטיות הנדרשות לביצוע תפקידי הוראה‪ ,‬בהדגשה‬
‫מיוחדת על דרכים יישומיות של מדעי החינוך וההוראה‪ ,‬המשולבת באימון‪,‬‬
‫בהיכרות ובהתנסות שדה‪.‬‬
‫החיים במכללה מושתתים על מערכת יחסי אנוש ואווירה טובה בין הסטודנטים‪,‬‬
‫המורים והעובדים‪ ,‬המהווים דוגמא לחיים משותפים בישראל‪ ,‬ויעידו על כך ארבעה‬
‫עיטורי אות האיכות והמצוינות ‪ 2443-1888‬מטעם המרכז הארצי לסקרי דעת קהל‪,‬‬
‫בהם זכתה המכללה‪.‬‬
‫המכללה מטפחת את קשריה עם הקהילה והסביבה הקרובים והבינלאומיים ומקיימת‬
‫ימי עיון‪ ,‬השתלמויות ופעולות אחרות המכוונות לשיפור החינוך בקהילה הערבית‬
‫בישראל ולקידום המעמד המקצועי שלה ושל חברי הסגל‪.‬‬
‫המכללה מאמינה‪ ,‬כי השתלמותם של בוגריה נמשכת לאורך כל חייהם המקצועיים‬
‫כחלק מתפיסת הפרופסיה של מקצוע ההוראה‪ ,‬ובהיותה קשובה לצרכים הדינאמיים‬
‫והמתפתחים בהוראה ובחינוך ‪ -‬היא מקיימת תוכניות מגוונות לפיתוח המקצועי של‬
‫המורים ע"י לימודי המשך‪ ,‬השתלמויות‪ ,‬כנסים וימי עיון‪.‬‬
‫אנו שמחים על כי המועצה להשכלה גבוהה אשרה למכללה לקיים ‪ 4‬תכניות לתואר‬
‫שני בחינוך מדעי ובחינוך לשוני עברית‪/‬ערבית ובהוראה ולמידה‪.‬‬
‫בחינוך מדעי יש שלושה מוקדי התמחות (מוקד מדעי החומר‪ ,‬מוקד מדעי החיים‪,‬‬
‫ומוקד מתמטיקה)‪ ,‬ובהוראה ולמידה יש ארבעה מוקדי התמחות (מוקד גיל רך‪ ,‬מוקד‬
‫שפות‪ ,‬מוקד מדעים ומוקד מתמטיקה)‪ ,‬המתקיימות בשנת הלימודים הנוכחית (מתן‬
‫התואר מותנה באישור המל"ג)‪ .‬ואנו משוכנעים שיש בהן כדי לקדם את מערך‬
‫ההשכלה הגבוהה וההתפתחות המקצועית של ציבור הלומדים והעובדים במסגרות‬
‫החינוך השונות‪.‬‬
‫בברכה‬
‫ד"ר סלמאן עליאן‬
‫מנהל המכללה‬
‫‪2‬‬
‫מידע כללי‬
‫ציוני דרך‬
‫המכללה האקדמית הערבית לחינוך בישראל ‪ -‬חיפה‪ ,‬היא מוסד להכשרת מורים‬
‫וגננות לבתי הספר במגזר הערבי במגוון רחב של מסלולים והתמחויות והינה‬
‫המוסד הערבי הראשון שזכה להכרה אקדמית‪.‬‬
‫‪ - 1838‬ייסוד המכללה כמוסד להשתלמות מורים בפועל‪.‬‬
‫‪ - 1839‬סמינר דו‪-‬שנתי להכשרה ולהשתלמות מורים (מורה מוסמך)‪.‬‬
‫‪ - 1888‬מוסד תלת‪-‬שנתי‪ ,‬המכשיר מורים וגננות לתואר מורה מוסמך בכיר‪.‬‬
‫‪ - 1883‬קבלת היתר מהמועצה להשכלה גבוהה להעניק תואר ראשון בהוראה‬
‫)‪.(B.Ed.‬‬
‫‪ - 1886‬קבלת הכרה מהמועצה להשכלה גבוהה להעניק תואר ראשון בהוראה‬
‫(‪.(B.Ed.‬‬
‫‪ - 2449‬קבלת אישור מהמועצה להשכלה גבוהה בדבר היערכות המכללה‬
‫בהתאם למתווה החדש בהכשרה להוראה‪.‬‬
‫‪ - 2414‬קבלת אישור מהמועצה להשכלה גבוהה לפרסם‪ ,‬לרשום ולקיים‬
‫תוכניות לימודים לתואר שני ‪ ,M.Ed.‬בחינוך לשוני‪ :‬עברית‪/‬ערבית‬
‫ובחינוך מדעי‪ .‬מתן התארים טעון אישור של המועצה להשכלה גבוהה‪.‬‬
‫‪ - 2411‬קבלת אישור מהמועצה להשכלה גבוהה לפרסם‪ ,‬לרשום ולקיים‬
‫תוכניות לימודים לתואר שני ‪ ,M.Ed.‬בהוראה ולמידה‪ .‬מתן התארים‬
‫טעון אישור של המועצה להשכלה גבוהה‪.‬‬
‫במכללה לומדים כ‪ 2344 -‬סטודנטים‪ ,‬ומועסקים בה כ‪ 243 -‬חברי סגל וכ‪82 -‬‬
‫עובדי מינהל ושירותים‪.‬‬
‫בוגרי המכללה מהווים כ‪ 63% -‬מכלל עובדי ההוראה במגזר הערבי‪ ,‬וחלק ניכר‬
‫מהם ממלאים תפקידים ניהוליים בבתי הספר‪ ,‬נושאים בתפקידי פיקוח והדרכה‬
‫ומלמדים באוניברסיטאות ובמכללות‪.‬‬
‫מסגרות לימוד‪ ,‬מסלולים והתמחויות‬
‫המכללה מהווה מערכת בית למורה מתחילת דרכו כפרח הוראה ולכל אורך חייו‬
‫המקצועיים בהשתלמויות שונות‪.‬‬
‫מסגרות לימוד‬
‫במכללה מתקיימות מסגרות הלימוד הבאות‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.3‬‬
‫לימודים לתואר ראשון "בוגר בהוראה" )‪ (B.Ed.‬כולל הסמכה להוראה‪,‬‬
‫במסלול ארבע שנתי‪.‬‬
‫לימודי המשך לתואר "בוגר בהוראה" )‪.(B.Ed.‬‬
‫לימודי הרחבת הסמכה‪.‬‬
‫לימודי הסבת אקדמאים להוראה‪.‬‬
‫השתלמויות ופיתוח פרופסיונאלי‪.‬‬
‫‪3‬‬
‫מסלולי הלימוד‬
‫המכללה מקיימת את מסלולי הלימוד הבאים‪:‬‬
‫‪ ‬מסלול גן (לידה‪ )6-‬כולל תוכנית הרחבה לתעודת הוראה נוספת להוראת‬
‫כיתות א'‪-‬ב'‪.‬‬
‫‪ ‬מסלול חינוך מיוחד לגיל ביה"ס (‪ ,)6-21‬וחינוך מיוחד לגיל הגן‪.‬‬
‫‪ ‬מסלול יסודי (א'‪-‬ו')‪.‬‬
‫‪ ‬מסלול על יסודי (ז'‪-‬י')‪.‬‬
‫התמחויות‬
‫במכללה ניתן להתמחות בהתמחויות הבאות‪ :‬ערבית‪ ,‬עברית‪ ,‬אנגלית‪ ,‬כימיה‪-‬‬
‫ביולוגיה‪ ,‬כימיה‪-‬פיזיקה‪ ,‬מתמטיקה‪ ,‬הוראת מדעי המחשב‪ ,‬גיל רך‪ ,‬חינוך מיוחד‪.‬‬
‫‪4‬‬
‫לימודים לתואר ראשון ותעודת הוראה )‪(B.Ed.‬‬
‫מבנה הלימודים‬
‫לימודי הכשרה להוראה (חינוך ופסיכולוגיה)‬
‫בהכשרה להוראה (חינוך ופסיכולוגיה) מודעים לתהליכי שינוי עולמיים ומקומיים‬
‫בתחומי החברה‪ ,‬הכלכלה והחינוך‪ .‬לתהליכים אלה השפעה רבה על מערכת‬
‫החינוך בכיוון של דמוקרטיזציה וביזור של סמכויות‪ ,‬ובמציאות שנוצרה הופך בית‬
‫הספר להיות מושא התעניינות והתערבות של גורמים רבים בעלי ציפיות מפליגות‬
‫וסותרות‪.‬‬
‫שינויים מקיפים אלה מחייבים את הכשרתם של פרחי הוראה בכל התחומים‬
‫הארגוניים‪ ,‬המנהליים‪ ,‬החברתיים והחינוכיים‪ ,‬ולהבין את הגורמים השונים‬
‫המשפיעים על התפתחות הילד והתנהגותו‪.‬‬
‫בלימודי ההכשרה להוראה מעוניינים להכשיר ולטפח פרחי הוראה‪ ,‬שיהיו בעלי‬
‫ראיית עולם רחבה ומודעות עצמית וחברתית גבוהה‪ ,‬אשר יכולים להתמודד עם‬
‫השינויים המבניים‪ ,‬הארגוניים והתוכניים הפוקדים את מערכת החינוך‪ ,‬ואשר‬
‫שמים להם כמטרה לקדם את מערכות החינוך והחברה בישראל תוך שימת דגש‬
‫על הזיקה בין הידע הנלמד בתחומי החינוך‪ ,‬הפדגוגיה והפסיכולוגיה‪ ,‬לבין השדה‬
‫החינוכי בכלל ולפרקטיקה הבית‪-‬ספרית בפרט‪.‬‬
‫החוגים ללימודי חינוך ופסיכולוגיה מעניקים לסטודנט סביבת לימודים‬
‫אופטימאלית‪ ,‬הכוללת קורסי לימוד מגוונים‪ ,‬סגל אקדמי מובחר‪ ,‬יחס אישי וקשר‬
‫ישיר בין הסטודנטים לבין המרצים וההנהלה‪ .‬הקורסים נוגעים הן בפאן התיאורטי‬
‫והן בפאן היישומי‪ ,‬והם נגזרים מתחומי הפסיכולוגיה‪ ,‬הפילוסופיה‪ ,‬הסוציולוגיה‪,‬‬
‫החינוך מיוחד‪ ,‬הפדגוגיה והמתודיקה‪ ,‬דרכי הוראת המקצוע‪ ,‬אוריינות מחקר‬
‫בחינוך ובהוראה‪ .‬בתוכנית הלימודים קיימת ליבת לימודים משותפת‪ ,‬החוצה‬
‫מסלולי גיל ומקצועות הוראה‪ .‬כמו כן מתקיימים לימודים תלויי חטיבת גיל ותלויי‬
‫התמחות‪.‬‬
‫לימודי התמחות‬
‫לימודי ההתמחות מהווים את בסיס הידע הדיסציפלינארי של המורה‬
‫הפרופסיונאלי‪ .‬הסטודנט בוחר את מסלול ההכשרה ואת ההתמחויות‪.‬‬
‫במסלול גן ‪ -‬הסטודנט בוחר בשתי התמחויות ‪ -‬התמחות בגיל הרך‬
‫וערבית‪/‬התמחות בגיל הרך והתמחות כוללת‪.‬‬
‫במסלול יסודי ‪ -‬הסטודנט בוחר בשתי התמחויות מבין ההתמחויות הבאות‪:‬‬
‫התמחות ערבית‪-‬עברית‪ /‬התמחות מתמטיקה‪-‬ערבית‪ /‬התמחות מתמטיקה‪-‬‬
‫עברית‪.‬‬
‫במסלול על יסודי (חט"ב) ‪ -‬הסטודנט בוחר בשתי התמחויות מבין ההתמחויות‬
‫הבאות‪ :‬התמחות ערבית‪-‬עברית‪ /‬מתמטיקה‪-‬פיסיקה‪ /‬התמחות מתמטיקה‪-‬מדעי‬
‫מחשב‪ /‬התמחות ביולוגיה‪-‬כימיה‪ /‬כימיה‪ -‬פיזיקה או בהתמחות אחת ‪ -‬אנגלית‪.‬‬
‫במסלול חינוך מיוחד ‪ -‬במסלול זה יכול הלומד לבחור בהתמחות חינוך מיוחד‬
‫ובשתי חטיבות‪ :‬ערבית ומתמטיקה או בהתמחות חינוך מיוחד ובהתמחות לבית‬
‫הספר היסודי א'‪-‬ו' ‪ -‬ערבית‪/‬מתמטיקה‪ ,‬או התמחות בחינוך מיוחד והתמחות לבית‬
‫הספר העל יסודי (ז'‪-‬ט') ‪ -‬ערבית‪/‬מתמטיקה‪.‬‬
‫‪5‬‬
‫במסלול חינוך מיוחד לגיל הגן ‪ -‬הסטודנט לומד התמחות בחינוך מיוחד לגיל הגן‬
‫והתמחות בחינוך לגיל הרך‪.‬‬
‫התנסות בהוראה‬
‫ההתנסות המעשית נחשבת לעמוד השדרה של תוכנית הכנת והכשרת סטודנטים‬
‫לעולם הפ רופסיונאלי של מורים לעתיד‪ ,‬ומשמשת במה ליישום הנלמד במסגרת‬
‫תחומי הדעת הדיסציפלינאריים והפדגוגיים‪.‬‬
‫מטרת ההתנסות היא‪ ,‬להכשיר מורה בעל זהות פרופסיונאלית הכוללת אחריות‪,‬‬
‫מחוייבות‪ ,‬אוטונומיה וזיקה לעמיתים למקצוע‪ .‬במהלך ההתנסות‪ ,‬ובעזרת תנאים‬
‫המאפשרים התפתחות אישית ומקצועית‪ ,‬הסטודנט עושה את צעדיו הראשונים‬
‫בהוראה כמורה‪ ,‬ונחשף הלכה למעשה למפגש ראשוני עם ביה"ס‪ ,‬הכיתה ועולם‬
‫התלמידים‪ .‬הסטודנט מקבל תמיכה‪ ,‬השגחה‪ ,‬שיקוף‪ ,‬עידוד‪ ,‬הדרכה ועזרה‬
‫מהמדריך הפדגוגי ומהמורה החונך‪ ,‬כדי להקל ולייעל את התפתחותו האישית‬
‫והמקצועית‪.‬‬
‫במסגרת ההתנסות‪ ,‬נדרש הסטודנט ליישם ידע תיאורטי וידע פרקטי‪ ,‬תוך קישור‬
‫ואינטגרציה ביניהם‪ ,‬וכדי לעמוד בכך‪ ,‬עליו להיות בעל ידע כללי ומקצועי רחב‪ ,‬בעל‬
‫יכולת להפעיל שיקול דעת חינוכי‪-‬דידקטי באופן רציונאלי וליישם את רעיונותיו‬
‫הדידקטיים במרכיבי ההוראה השונים‪ :‬אבחון‪ ,‬תכנון‪ ,‬ביצוע והערכה רפלקטיבית‪,‬‬
‫ובעל נכונות להמשיך ללמוד ולהתפתח בעבודתו‪.‬‬
‫ההתנסות בהוראה במכללה מתקיימת במשך שלוש שנים ובכל שנה משתנים‬
‫ההדגשים‪ ,‬ההולכים מעמיקים ומתרחבים בשיטה הספיראלית‪ .‬חשוב לציין‬
‫שהקורסים העיונים הנלמדים באותה שנה מרחיבים ותומכים במעשה החינוכי‪.‬‬
‫לימודי יסוד‬
‫לימודי יסוד‪ ,‬הם לימודי חובה‪ :‬ערבית‪ ,‬ערבית לפטור‪ ,‬עברית‪ ,‬אנגלית לפטור‪,‬‬
‫מבוא לאוריינות התקשוב‪ ,‬תרבות ומורשת ערבית וחינוך לדמוקרטיה‪ .‬כמו כן‪,‬‬
‫נלמדים לימודי יסוד ללא אקרדיטציה‪ :‬עזרה ראשונה‪ ,‬בטיחות‪ ,‬זהירות בדרכים‪,‬‬
‫סיור אינטגרטיבי‪ ,‬הדרכה בספריה והדרכה ביבליוגרפית‪.‬‬
‫‪6‬‬
‫תוכנית המצויינים‬
‫תוכנית המצויינים במכללה‪ ,‬שוקדת על הכשרת מורים ומחנכים בעלי פוטנציאל‬
‫גבוה להוראה‪ ,‬פיתוח השכלה רחבה‪ ,‬מודעות מוגברת לעבודתם החינוכית‬
‫והפדגוגית‪ ,‬וטיפוחם כמורים יצירתיים "לא שגרתיים"‪ .‬כמו כן‪ ,‬התוכנית שואפת‬
‫לפיתוח יכולת מנהיגות חינוכית וחברתית מובילה שבעתיד תתפוס מקום מרכזי‬
‫בקידום מערכת החינוך בכלל‪ ,‬ובמגזר הערבי בפרט‪.‬‬
‫בהתאם לכך‪ ,‬התוכנית שמה לה למטרה לטפח סטודנטים בעלי כישורים והישגים‬
‫לימודיים גבוהים‪ ,‬להכשירם בצורה ייחודית‪ ,‬לפתח אצלם חשיבה אנליטית‪,‬‬
‫ביקורתית‪ ,‬ויכולת הוראה בסביבה עתירת טכנולוגיה‪ ,‬ואוכלוסייה חוקרת‪ ,‬כך שיהוו‬
‫למנהיגים חינוכיים עתידים המאופיינים כדינאמיים‪ ,‬בעלי יוזמה‪ ,‬יצירתיות ושליחות‬
‫חינוכית וחברתית ערכית‪.‬‬
‫תנאי קבלה‬
‫לתוכנית זו מתקבלים סטודנטים בעלי ציון משולב (פסיכומטרי ובגרות) ‪,644‬‬
‫לאחר ראיון קבלה לבדיקת התאמתם לתכנית מבחינת אישיותם ונכונותם לקבל‬
‫על עצמם את המחוייבויות לאתגרי התכנית‪.‬‬
‫במקרים ייחודיים יכולים להתקבל לתוכנית סטודנטים המוכיחים הצטיינות ערכית‪-‬‬
‫חברתית מיוחדת‪ ,‬בעלי ציון משולב (פסיכומטרי ובגרות) ‪ 613‬ומעלה‪ ,‬לאחר ראיון‬
‫קבלה‪.‬‬
‫תכנית הלימודים‬
‫במסגרת תוכנית הלימודים המואצת‪ ,‬משתתפים הלומדים בתוכנית ייחודית‪,‬‬
‫המהווה כ‪ 23%-24%-‬מתכנית הלימודים כולה‪ .‬תוכנית זאת מתמקדת בטיפוח‬
‫המצויינות של הסטודנטים כפרטים וכצוות‪ .‬היא מכוונת לענות על צורכיהם‬
‫המיוחדים כסטודנטים מצויינים ולהכשירם להיות מורים ואנשי חינוך מצויינים‪,‬‬
‫בעלי מעוף וחזון חינוכי‪ ,‬תפיסה חינוכית רחבת אופקים‪ ,‬ידע אקדמי ממסגרת‬
‫הלמידה הייחודית‪ .‬התכנית כוללת גם הכשרה לתפקיד חינוכי מרכזי בבית הספר‬
‫כגון‪ :‬ריכוז חברתי‪ ,‬ריכוז מקצוע או ריכוז שכבה‪.‬‬
‫הטבות לסטודנטים וחובותיהם‬
‫‪ ‬סיום הלימודים בשלוש שנים (במקום בארבע שנים)‪.‬‬
‫‪ ‬מדי שנה ולאורך שלוש שנים ‪ -‬קבלת הלוואה מותנית בגובה שכר לימוד‬
‫(‪ 3,344‬ש"ח ממשרד החינוך והיתרה מהמכללה)‪.‬‬
‫‪ ‬קבלת מלגה (מענק) של ‪ 3,444‬ש"ח לכל שנת לימודים (ובסה"כ ‪13,444‬‬
‫‪ ₪‬לשלוש שנים)‪.‬‬
‫‪ ‬הכשרה לתפקיד חינוכי מרכזי בבית הספר‪.‬‬
‫‪ ‬תכנית הכשרה ייחודית (בהיקף של ‪ )23%-24%‬מכלל שעות ההכשרה‬
‫במכללה‪.‬‬
‫‪ ‬תואר ראשון ‪ B.Ed.‬ותעודת הוראה בתום שלוש שנות לימוד‪.‬‬
‫‪ ‬תעודת תכנית מצויינים‪.‬‬
‫‪ ‬רישיון לעיסוק בהוראה בתום הסטאז'‪.‬‬
‫‪ ‬שכר בדירוג של בעל תואר ‪ B.Ed.‬ותעודת הוראה ‪ -‬בשנת הסטאז'‪.‬‬
‫‪ ‬העדפה בשיבוץ לעבודה‪.‬‬
‫‪7‬‬
‫חובות במהלך הלימודים‬
‫‪ ‬ציון ממוצע של ‪ 84‬ומעלה‪.‬‬
‫‪ ‬ציון ‪ 84‬ומעלה בהתמחות‪ ,‬בסמינריון ובהתנסות מעשית‪.‬‬
‫‪ ‬פעילות למען הקהילה‪.‬‬
‫‪ ‬פעילות במכללה (כגון‪ :‬עזרה לסטודנטים מתקשים‪ ,‬קיום ימי עיון וכנסים)‪.‬‬
‫‪ ‬השתתפות בכנסים בין‪-‬מכללתיים ואחרים לפי קביעת המוסד‪.‬‬
‫‪ ‬למידה רצופה של שלוש שנים (ללא הפסקות)‪.‬‬
‫חובות לאחר תום הלימודים‬
‫התחייבות לעבוד בחינוך ובהוראה לפחות שלוש שנים ‪ -‬שנת עבודה (‪ 2/4‬משרה‬
‫לפחות) לכל שנת מלגה מותנית‪.‬‬
‫‪8‬‬
‫מסלול גן (לידה ‪)6 -‬‬
‫כולל תוכנית הרחבה לתעודת הוראה נוספת להוראת כיתות א'‪-‬ב'‬
‫תוכנית ההכשרה במסלול מדגישה תהליכי הוראה הקשורים לעולמם‬
‫ולהתפתחותם של הילדים בגיל הרך מחד גיסא‪ ,‬ותכנים פדגוגיים‪-‬מקצועיים‬
‫הקשורים לעבודתה של הגננת‪ ,‬מאידך גיסא‪.‬‬
‫תוכנית הלימודים בנויה באופן היררכי‪ ,‬ספיראלי ומתפתח לאורך ארבע שנות‬
‫לימוד‪ ,‬ומקנה בסיס איתן להתנסות מעשית בשטח‪ .‬כמו כן‪ ,‬התוכנית מציעה‬
‫קורסים מגוונים המספקים תשתית בתחומים שונים כגון‪ :‬טיפוח וארגון סביבה‬
‫חינוכית התואמת את התפתחותו של הילד‪ ,‬שיתוף ההורים בעבודת המחנכת‪,‬‬
‫איתור מאפיינים ייחודים בכל שכבת גיל‪ ,‬שילוב אומנות בלמידה ועוד‪.‬‬
‫תוכנית ההכשרה מאפשרת שתי מתכונות התמחות‪:‬‬
‫‪ .0‬גננות ומחנכות לגילאי לידה עד שש‪.‬‬
‫‪ .2‬גננות ומחנכות לגילאי לידה עד שש והרחבת ההסמכה לכיתות א'‪-‬ב'‪.‬‬
‫התמחות בגיל הרך‬
‫במסגרת ההכשרה הסטודנטים יתעמקו וירחיבו את הידע שלהם במאפייני‬
‫ההתפתחות והלמידה בגיל הרך‪ ,‬המקנים תשתית תיאורטית ומושגי יסוד להכרת‬
‫עו למו‪ ,‬צרכיו והתפתחותו של הילד‪ ,‬אשר יסייעו להם להבין את חשיבות תפקידו‬
‫של המבוגר כמתווך בסביבתו של הילד‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התמחות חינוך בגיל הרך‬
‫ניצני אוריינות בגן‪ ,‬המשחק והתפתחות בגיל הרך‪ ,‬התפתחות מוטורית וסנסו‪-‬‬
‫מוטורית‪ ,‬התפתחות שפה תקינה ובלתי תקינה‪ ,‬תנועה לפעוטות ולילדים‪ ,‬חינוך‬
‫מוסיקלי‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך תוכנית ההרחבה לכיתות א'‪-‬ב' (הכשרה להוראה)‪.‬‬
‫דרכי הוראת השפה הערבית בכיתות א'‪-‬ב'‪ ,‬אלטרנטיבות בהוראה‪ ,‬פעילות חקר‬
‫בשדה‪ ,‬דרכי הוראת המתמטיקה לכיתות א'‪-‬ב'‪.‬‬
‫התמחות בשפה וספרות ערבית בגיל רך‬
‫הערבית כשפת אם של האוכלוסייה הערבית‪ ,‬כוללת תחומי תוכן וכללים המחייבים‬
‫לימוד והתמחות ברמותיה השונות‪ .‬לכן יש להקנות את הידע החל מהגיל הרך‪.‬‬
‫החוג לערבית בגיל הרך שואף להכשיר בוגרים‪ ,‬בעלי ידע מעמיק בתחום השפה‬
‫והספרות הערבית‪ ,‬ובמיוחד במקצועות הנוגעים לשכבת גיל זו‪ ,‬המתאפיינת‬
‫בשילוב בין רכישה ולמידה‪ ,‬ולכן מודגש הקשר בין ערבית מדוברת (שפת האם)‬
‫לבין ערבית ספרותית סטנדרטית (שפת האומה)‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התוכנית‬
‫הוראת הערבית במציאות דיגלוסית‪ .‬תורת ההגה‪ :‬פונטיקה ופונולוגיה ערבית‪,‬‬
‫מורפולוגיה‪ ,‬תחביר השפה הערבית‪ ,‬ספרות ילדים‪ ,‬ספרות עממית‪ ,‬תרבות‬
‫ערבית‪ ,‬סיפור קצר‪ ,‬מחזה ערבי‪ ,‬כתיבה יוצרת‪ ,‬שירה ופרוזה מודרנית‪ ,‬שירה‬
‫ופרוזה קלאסית‪ ,‬סמינריון בתחום הלשון או הספרות‪.‬‬
‫‪9‬‬
‫מסלול לחינוך מיוחד‬
‫ייעודו של המסלול הוא להכשיר מורים‪-‬מחנכים לתלמידים בעלי צרכים מיוחדים‬
‫בכל המסגרות החינוכיות (גיל הגן‪ ,‬בתי ספר יסודיים וחטיבות ביניים) במערכת‬
‫החינוך הערבית‪.‬‬
‫בתהליך ההכשרה מושם דגש על הידע הנרכש בלימודים העיוניים ובהתנסות‬
‫המעשית‪ .‬הלימודים מבוססים על תפיסת עולם המכירה בזכות הטבעית‬
‫והבסיסית של ילדים ללימודים‪ ,‬אך מניחה שילדים‪ ,‬כתלמידים וכבני אדם‪ ,‬שונים‬
‫זה מזה‪ ,‬ושומה על המורה להכיר בשונות זו ואף לחנך את תלמידיו להכיר בה‬
‫ולהוקירה‪.‬‬
‫במסגרת הכשרתו של פרח ההוראה במסלול הנידון‪ ,‬ייחשף למגוון רחב של‬
‫תחומים אקדמיים במטרה להקנות לו עומק עיוני‪ ,‬גישה אינטגרטיבית ואוריינטציה‬
‫יישומית‪.‬‬
‫הקורסים להכשרה להוראה במסלול מהווים תשתית עיונית למגוון רחב של‬
‫תיאוריות וגישות בהוראה ולמידה‪ ,‬ומאפשרים לסטודנט לפתח הבנה על‬
‫מורכבותם של תהליכי התחנכות במסגרות חינוכיות שונות‪.‬‬
‫תהליך ההתפתחות הפרופסיונאלית של הסטודנט כולל התנסות בהוראה בכל‬
‫המסגרות החינוכיות הרגילות והמיוחדות‪ ,‬והיא מאפשרת שילוב בין התיאוריה‬
‫למעשה‪ ,‬וחושפת אותו למימדים מרכזיים של עבודת המורה בפועל ולמורכבות‬
‫תפקידו‪.‬‬
‫הלימודים במסלול מפתחים ומעצימים מורה חוקר‪ ,‬דעתן‪ ,‬בעל ידע מקצועי וכישורי‬
‫הוראה‪ ,‬המודע לאחריותו החינוכית‪ ,‬מתעדכן ומתחדש לאורך זמן‪ ,‬יוזם ומיישם‬
‫חידושים בחינוך לשיפור העשייה החינוכית בחברה הערבית‪.‬‬
‫תוכניות ההתמחות במסלול‬
‫ההכשרה במסלול החינוך המיוחד מציעה ארבע תוכניות התמחות‪:‬‬
‫תוכנית א' ‪-‬‬
‫תוכנית משולבת להכשרת גננות לחינוך המיוחד ולחינוך‬
‫הרגיל‪ -‬גיל גן (לידה‪ 6-‬שנים)‪.‬‬
‫תוכנית ב' ‪-‬‬
‫תוכנית להכשרת מורים לחינוך המיוחד (בתי ספר לחינוך‬
‫המיוחד‪ ,‬כיתות חינוך מיוחד וכיתות שילוב במסגרות חינוך‬
‫רגילות)‪.‬‬
‫תוכנית ג' ‪-‬‬
‫תוכנית משולבת להכשרת מורים לחינוך המיוחד ולבית הספר‬
‫היסודי ‪ -‬הסמכה להוראה לבית הספר היסודי (כיתות א'‪-‬ו')‬
‫בהתמחות דיסציפלינארית‪.‬‬
‫תוכנית ד' ‪-‬‬
‫תוכנית משולבת להכשרת מורים לחינוך המיוחד ולחט"ב ‪-‬‬
‫בהתמחות‬
‫הסמכה להוראה לחט"ב (כיתות ז'‪-‬י')‬
‫דיסציפלינארית‪.‬‬
‫לימודי התמחות בחינוך המיוחד‬
‫הלימודים מיועדים להכשיר מורים לכל סוגי האוכלוסייה בחינוך המיוחד ולהתמקד‬
‫באחד משלושת המוקדים המוצעים בחוג‪ :‬מוקד לקות למידה‪ ,‬מוקד תקשורתיות‬
‫ומוקד מוגבלויות התנהגותיות‪ ,‬בהתאם למסגרת החינוכית (בתי ספר לחינוך‬
‫המיוחד‪ ,‬כיתות מקדמות וכיתות שילוב במסגרות חינוך רגילות) ולשכבת הגיל‬
‫(מסגרות הגיל הרך‪ ,‬בתי ספר יסודיים וחטיבות ביניים)‪.‬‬
‫‪11‬‬
‫הלימודים מכוונים לתת מענה לצרכים המיוחדים של לומדים בכיתה ההטרוגנית‬
‫ולקידום ילדים בעלי צרכים מיוחדים בכיתות המקדמות ובבתי ספר מיוחדים‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התוכנית‬
‫לימודי החינוך המיוחד מציעים קורסים מתחומי הליבה של החינוך המיוחד כמו‪:‬‬
‫שילוב הילד בעל הצרכים המיוחדים בכיתה ההטרוגנית‪ ,‬תוכניות אישיות בכיתות‬
‫לחי נוך המיוחד ובכיתות הרגילות‪ ,‬הוראה מתקנת בקריאה ובכתיבה‪ ,‬מבוא לחינוך‬
‫המיוחד‪ ,‬מדיניות החינוך המיוחד‪ ,‬פיגור שכלי‪ ,‬לקות למידה‪ ,‬לקויי ראיה‪ ,‬בנוסף‪,‬‬
‫ומציעים קורסים ממוקדי הבחירה כמו‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫מוקד לקויות למידה‪ :‬אבחון מיומנויות יסוד‪ ,‬כלים קוגניטיביים‪ ,‬עולמו‬
‫הרגשי של ילד לקוי למידה‪.‬‬
‫מוקד מוגבלויות תקשורתיות‪ :‬מבוא לבעיות שמיעה‪ ,‬חינוך תלמידים‬
‫לקויי שמיעה‪ :‬הלכה למעשה‪ ,‬קשיי דיבור‪ ,‬לקויי תקשורת‪.‬‬
‫מוקד מוגבלויות התנהגותיות‪ :‬הפרעות קשב‪ ,‬ריכוז והיפראקטיביות‪,‬‬
‫ביבליותרפיה‪ ,‬תרפיה במוסיקה וכד'‪.‬‬
‫לימודי התמחות נוספים‬
‫בנוסף ללימודים בתחום החינוך המיוחד על הסטודנט ללמוד בהתאם למסלול‬
‫הגילאי את לימודי ההתמחות הבאים‪:‬‬
‫התמחות בגיל הרך‪ .‬הסטודנט בגיל הרך נדרש לידע רחב של‬
‫תוכנית א' ‪-‬‬
‫תחומי דעת‪ .‬הסטודנט יתמקד בתוכני הליבה של החוג לגיל‬
‫הרך‪ ,‬הכוללים את ההיבטים הפילוסופיים של החינוך לגיל הרך‪,‬‬
‫ההיבטים של התפתחות פסיכולוגית (רגשית‪ ,‬מוטורית‪,‬‬
‫חברתית וקוגניטיבית)‪ ,‬היבטים חברתיים בגיל הרך והיבטים‬
‫פדגוגיים‪.‬‬
‫ההתמחות הכוללת למידה של שתי חטיבות דיסציפלינאריות‬
‫תוכנית ב' ‪-‬‬
‫במסלול לחינוך היסודי (ערבית ומתמטיקה) ולמידה של סוגיות‬
‫הקשורות בהוראת המקצוע‪ ,‬בתהליך הלמידה ובתהליך‬
‫ההערכה ותכנון לימודים ואסטרטגיות הוראה מגוונות‪.‬‬
‫התמחות דיסציפלינארית לבית‪ -‬הספר היסודי – כיתות (א'‪-‬ו')‪.‬‬
‫תוכנית ג' ‪-‬‬
‫התוכנית מאפשרת בחירה על פי נטיה אישית באחד מתחומי‬
‫הדעת‪ :‬ערבית או מתמטיקה‪ .‬ההתמחות כוללת למידה של‬
‫תחום דעת ולמידה מעמיקה בהכשרה להוראה של סוגיות‬
‫הקשורות בהוראת המקצוע בהתאם לשכבה הגילאית‪.‬‬
‫התמחות דיסציפלינארית בחטיבת הביניים ‪ -‬כיתות (ז'‪-‬י')‪.‬‬
‫תוכנית ד' ‪-‬‬
‫התוכנית מאפשרת בחירה על פי נטיה אישית באחד מתחומי‬
‫הדעת‪ :‬ערבית או מתמטיקה‪ .‬ההתמחות כוללת למידה של‬
‫תחום דעת ולמידה מעמיקה בהכשרה להוראה של סוגיות‬
‫הקשורות בהוראת המקצוע בהתאם לשכבה הגילאית‪.‬‬
‫‪11‬‬
‫מסלול לביה"ס היסודי‬
‫ייעודו של המסלול הוא להכשיר מורים‪-‬מחנכים לכיתות א'‪-‬ו'‪ ,‬בזיקה לתפיסת‬
‫ההוראה כשליחות חינוכית וחברתית בחברה הערבית‪ .‬המסלול שואף לטפח מורה‬
‫בעל גישה הומניסטית‪ ,‬המודע לאחריותו ולמחוייבותו החינוכית ולתפקודו כמנהיג‬
‫חינוכי בחברה הערבית‪ ,‬המצויה בעידן של תמורות חברתיות ותרבותיות‪,‬‬
‫והשואפת להיות חברה דמוקרטית‪.‬‬
‫תוכנית ההכשרה מבוססת על מאפייניו הייחודים של ביה"ס היסודי‪ ,‬מורכבותו‬
‫כמוסד חינוכי אינטגרטיבי‪ ,‬המפגיש קהילת ילדים הטרוגנית‪ ,‬בשלבי התפתחות‬
‫משמעותיים‪ .‬מערכת החינוך היסודי נדרשת למורים בעלי גישה דינאמית לתהליכי‬
‫הוראה‪-‬למידה ובעלי כישוריות לפתוח תהליכי למידה סקרנית ויצירתית בקרב‬
‫הילדים‪.‬‬
‫תוכנית ההכשרה לבית הספר היסודי תדגיש תהליכי הוראה המשלבים את הידע‬
‫הדיסציפלינארי עם ההיבט הפדגוגי – דידקטי‪ ,‬וההיבט הערכי‪ .‬הדבר יבוא לידי‬
‫ביטוי הן ברמת תכני התוכנית והן ברמת תהליכי ההוראה‪ .‬דגש מיוחד יושם על‬
‫ההתנסות בהוראה בביה"ס המאמן‪.‬‬
‫ההכשרה במסלול היסודי שואפת להגביר את השפעת ביה"ס היסודי על טיפוח‬
‫אישיותו של הילד ומימוש הפוטנציאל הטמון בו כלומד וכאדם‪ ,‬באמצעות הכשרה‬
‫ופתוח של פרחי הוראה‪ ,‬מורים – מחנכים ראויים‪.‬‬
‫ההתמחות במסלול‪:‬‬
‫‪ ‬התמחות ערבית ‪ -‬עברית‬
‫‪ ‬התמחות מתמטיקה ‪ -‬ערבית‬
‫‪ ‬התמחות מתמטיקה ‪ -‬עברית‬
‫התמחות בשפה וספרות ערבית‬
‫הערבית כשפת אם של האוכלוסייה הערבית‪ ,‬כוללת תחומי תוכן וכללים המחייבים‬
‫לימוד והתמחות ברמותיה השונות‪ .‬נוכח העובדה שישנה בעיה בשליטה בשפה‬
‫הערבית‪ ,‬יש להקנות ולבסס את ידע השפה בבית הספר היסודי‪ .‬החוג מקנה‬
‫ללומדים ידע מעמיק בתחום השפה והספרות הערבית‪ ,‬ועושה לפיתוח היכולת של‬
‫הקריאה והחשיבה הביקורתית אצל הלומד‪ ,‬כדי שיפתח ראייה והתייחסות‬
‫אובייקטיביות למורשת הערבית ושייכותו אליה‪ ,‬בנוסף להבלטת הרב‪-‬תרבותיות‬
‫האנושית באמצעות הוראת השפות והתרבויות השונות‪.‬‬
‫בחוג מכשירים ומטפחים מורים‪-‬מחנכים‪ ,‬מורים‪-‬לומדים‪ ,‬ומורים‪-‬חוקרים‪ ,‬מודעים‬
‫לצרכים הדינמיים של התלמיד‪ ,‬ולשונות בין התלמידים‪ ,‬בעלי יכולת ללמידה‬
‫אינטגרטיבית עצמית‪ ,‬וליזמות פדגוגית‪ ,‬המשרות אווירה לחקר וגלוי‪ ,‬ללמידה‬
‫מתוך סקרנות ושמחה‪ ,‬לשאילת שאלות ולחשיבה ביקורתית‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התוכנית‬
‫דקדוק ערבי ‪ -‬מורפולוגיה ותחביר‪ ,‬פרגמטיזם בלשון‪ ,‬תורת ההגה‪ :‬פונטיקה‬
‫ופונולוגיה‪ ,‬לקסיקולוגיה וסמנטיקה‪ ,‬הבעה בעל פה‪ ,‬הבעה בכתב‪ ,‬כתיבה יוצרת‪,‬‬
‫ביקורת ספרותית קלאסית ומודרנית‪ ,‬רטוריקה קלאסית ומודרנית‪ ,‬ספרות עממית‪,‬‬
‫ספרות ילדים‪ ,‬תרבות ערבית‪ ,‬תולדות הספרות הערבית‪ ,‬סמינריון בלשון‬
‫ערבית‪/‬ספרות ערבית‪ ,‬שירה קלאסית ומודרנית‪.‬‬
‫‪12‬‬
‫התמחות בלשון ובספרות עברית‬
‫החוג מציע תכנית לימודים להכשרת מורים לבית הספר היסודי‪ .‬התכנית משלבת‬
‫קורסים מן הלשון ומן הספרות‪ ,‬הכוללים קורסים בהבנת הנקרא ובהבעה‪ ,‬קורסים‬
‫בלשון‪ ,‬המיצגים את רובדי הלשון העברית הקלאסיים והמודרניים‪ ,‬בנוסף לקורסים‬
‫בבלשנות‪ .‬הקורסים בלשון תורמים להעמקת הידע הלשוני‪ ,‬משפרים את רכישת‬
‫השפה ומיטיבים את השליטה בּה‪ .‬כמו‪-‬כן‪ ,‬הם מעניקים ללומד כלים לחקר הלשון‬
‫העברית ולהתפתחותּה לאור תיאוריות בלשניות מודרניות‪.‬‬
‫הקורסים בספרות מותאמים לשכבת הגיל‪-‬יסודי‪ ,‬והם קרובים לעולמם הרגשי‬
‫והקוגניטיבי של הילדים‪ .‬השיעורים כוללים‪ :‬ספרות ילדים ונוער‪ ,‬אגדות ומעשיות‬
‫לילדים‪ ,‬שירים ופזמונים לילדים בנוסף לקורסים להעמקה ולהעשרה‪ :‬נובלה‪,‬‬
‫בלדה‪ ,‬אגדה‪ ,‬רומן ושירה‪.‬‬
‫הלימודים מקנים ללומד ידיעה בסיסית ומעמיקה בספרות העברית לדורותיה‪ .‬כמו‪-‬‬
‫כן‪ ,‬מכשירים את הלומד להוראת העברית כשפה שנייה בית‪-‬הספר היסודי‬
‫ומסייעים להתמודד באופן עצמאי עם ז'אנרים שונים של יצירות ספרותיות במגוון‬
‫צורותיה של הספרות היפה והעממית‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התוכנית‬
‫תחביר העברית החדשה‪ ,‬השירה העברית בספרד בימי הביניים‪ ,‬אגדות ומעשיות‬
‫לילדים‪ ,‬כתיבת סוגות טקסט בהבעה‪ ,‬שירים ופזמונים לילדים‪ ,‬לשון העברית בת‪-‬‬
‫ימינו‪ ,‬הרומן העברי במאה ה‪ ,21/24-‬סיפורים מקראיים וזיקתם לילדים‪ ,‬טקסטים‬
‫בביקורת הספרות‪ ,‬לשון העיתונות‪.‬‬
‫התמחות במתמטיקה‬
‫החוג מתבסס על העצמת הפאן הפרופסיונאלי של המורה על‪-‬ידי העמקת הידע‬
‫התוכני בתחום המתמטיקה של פרחי ההוראה‪ ,‬ועל‪-‬ידי הרחבת הידע הפדגוגי‬
‫דידקטי להוראת הדיסציפלינה‪.‬‬
‫בתוכנית מושם דגש על לימודי חובה מתחום המתמטיקה‪ ,‬יחד עם סל בחירה‬
‫הכולל מגוון של מקצועות מתמטיים‪ ,‬דבר שעשוי להרחיב את הידע המתמטי של‬
‫הסטודנט ללימודי המתמטיקה במסלול היסודי‪ ,‬באופן שהוא יוכל לבחור מקצועות‬
‫המחזקים את הידע שלו בענף הגיאומטריה‪ ,‬החשבון או אנליזה‪.‬‬
‫לימודי החינוך כוללים מקצועות חובה העוסקים בהוראת המתמטיקה בבית הספר‬
‫היסודי כגון‪ ,‬דרכי הוראת החשבון ודרכי הוראת הגיאומטריה בבית הספר היסודי‬
‫נוסף לשילוב מחשב בהוראת המתמטיקה‪ ,‬וכן מקצועות בחירה בתחום החינוך‬
‫המתמטי העוזרים ללומדים להשקיף על אוכלוסיה מסוימת מהתלמידים כגון‬
‫הקורס הוראת מתמטיקה למחוננים‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התוכנית‬
‫יסודות הגיאומטריה‪ ,‬גיאומטריה אוקלידית‪ ,‬הנדסת המרחב‪ ,‬אסטרטגיות לפתרון‬
‫בעיות במתמטיקה ומערכות מספרים‪ ,‬מבוא לטופולוגיה‪ ,‬פרקים נבחרים‬
‫באלגברה מודרנית ומתמטיקה בחיי יומיום‪.‬‬
‫‪13‬‬
‫מסלול על יסודי (חט"ב) ‪( -‬ז'‪-‬י')‬
‫התמורות המהירות והגידול הרב בידע האנושי מחייבים הכנת מערכת חינוך‬
‫המכשירה לומדים‪ ,‬המצוידים בכלים אשר יאפשרו להם להתמודד בהצלחה עם‬
‫האתגרים והצרכים המוצבים על ידי החברה המודרנית‪ .‬במסגרת הכשרתו של‬
‫פרח ההוראה במסלול הנדון הוא ייחשף למגוון רחב של תחומים אקדמיים במטרה‬
‫להקנות לו עומק עיוני‪ ,‬גישה אינטגרטיבית ואוריינטציה יישומית‪.‬‬
‫במסלול מושם הדגש על למידה המשלבת הבנה ופיתוח כישורי מיומנויות חשיבה‬
‫ברמה מורכבת‪.‬‬
‫פרחי ההוראה רוכשים השכלה והכשרה מקצועית בה יוצרים סביבות חברתיות‬
‫שבהן מתהווים ומתגבשים ערכים ועמדות חינוכיות‪.‬‬
‫לימודי המסלול מעודדים דרכי הוראה וחשיבה המקדמים את תהליך התפתחותם‬
‫הפרופסיונאלית של פרחי ההוראה‪ .‬תהליך זה כולל התנסות בהוראה בבתי הספר‬
‫מכיתות ז'‪-‬י'‪ .‬התנסות זו מאפשרת שילוב בין התיאוריה למעשה ומזמנת לפרח‬
‫ההוראה חשיפה למימדים מרכזים של עבודת המורה בפועל‪ ,‬למורכבות תפקידו‬
‫ולהוויה הבית ספרית על כל היבטיה‪ .‬הלימודים במסלול מעצימים מורה חוקר‪,‬‬
‫דעתן‪ ,‬ובעל ידע וכישורי הוראה המודע לאחריותו החינוכית‪ ,‬מתעדכן ומתחדש‬
‫לאורך זמן‪ ,‬יוזם ומיישם חידושים בחינוך לשיפור העשייה החינוכית בחברה‬
‫הערבית‪.‬‬
‫ההתמחויות במסלול‪:‬‬
‫‪ ‬התמחות אנגלית‬
‫‪ ‬התמחות ערבית‪-‬עברית‬
‫‪ ‬התמחות מתמטיקה‪-‬פיזיקה‬
‫‪ ‬התמחות מתמטיקה‪-‬הוראת מדעי המחשב‬
‫‪ ‬התמחות ביולוגיה‪-‬כימיה‬
‫‪ ‬התמחות פיזיקה‪-‬כימיה‬
‫התמחות באנגלית‬
‫החוג לשפה וספרות אנגלית הוא חוג חד‪-‬חוגי‪ ,‬המיועד להתמחות מורים לאנגלית‬
‫לחטיבת הביניים‪ .‬המטרות העיקריות של החוג הן להעניק ידע מעמיק ורחב‬
‫בתחומי התפתחות השפה והספרות האנגלית‪ ,‬והוראת השפה‪.‬‬
‫תחום השפה יעסוק בהתהוות השפה‪ ,‬מקורותיה והענפים השונים שלה‪ :‬בלשנות‬
‫כללית‪ ,‬פסיכו‪-‬בלשנות‪ ,‬סוציולינגויסטיקה‪ ,‬אטימולוגיה‪ ,‬פרגמאטיקה‪ ,‬ניתוח שיח‪,‬‬
‫סמנטיקה‪ ,‬סינטקס‪ ,‬לקסיקולוגיה‪ ,‬לקסיקוגרפיה‪ ,‬פונטיקה‪ ,‬ומורפולוגיה‪.‬‬
‫החוג שם דגש על הוראת המקצועות הקשורים להוראת השפה בביה"ס כמו‪:‬‬
‫רכישת קריאה‪ ,‬כתיבה‪ ,‬שמיעה‪ ,‬רכישת מילים‪ ,‬מבנה המשפט‪ ,‬דקדוק‪ ,‬הבעה‬
‫בע"פ והבעה בכתב‪.‬‬
‫תחום הספרות כולל קורסים על התרבות והספרות האנגלית והאמריקאית בכל‬
‫התקופות ומתקיימים קורסים בתחום השירה‪ ,‬המחזה והרומן‪.‬‬
‫החוג מעניק לסטודנט ידע בתחום הביקורת הספרותית והאסכולות השונות שלה‪,‬‬
‫והסטודנט מקבל הדרכה בכתיבה אקדמאית‪ ,‬כתיבת עבודות של ניתוח ספרותי‪.‬‬
‫בנוסף‪ ,‬החוג מקנה ידע‪ ,‬הדרכה והכשרה מקצועית בתחום רכישת האנגלית‬
‫כשפה ראשונה ושנייה‪ ,‬התיאוריות השונות במתודיקה‪ ,‬שיטות הוראה‪ ,‬דיסלקציה‬
‫וניתוח שגיאות‪ .‬בנוסף‪ ,‬הסטודנט מקבל הדרכה והכשרה מעשית עם לווי של‬
‫מדריך אישי בבית ספר יסודי וחטיבת הביניים‪.‬‬
‫‪14‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התוכנית‬
‫רכישת שפה שנייה‪ ,‬מבוא לבלשנות‪ ,‬סמנטיקה‪ ,‬ניתוח שיח‪ ,‬לקסיקולוגיה‪ ,‬מבוא‬
‫לשירה אנגלית‪ ,‬מבוא לסיפורת‪ ,‬מבוא לתרבות אמריקאית‪ ,‬שקספיר דרך ההצגה‪,‬‬
‫הבעה בע"פ‪ ,‬הבעה בכתב‪.‬‬
‫התמחות בשפה וספרות ערבית‬
‫החוג פועל לטפח ולהכשיר מורה‪-‬מחנך המודע לצורכי התלמיד הדינאמיים‬
‫ולשונות בין התלמידים‪ ,‬מורה בעל ראיה הומניסטית חברתית‪ ,‬הרואה את מערכת‬
‫ביה"ס בראי יחסי הגומלין עם הקהילה והחברה הערבית ומורשתה מחד גיסא‪,‬‬
‫ועם פסיפס התרבויות במדינה ‪ -‬מאידך גיסא‪ .‬החוג מכוון להכשרת מורה בעל ידע‬
‫דיסציפלינארי רחב ומעמיק ובעל ידע פדגוגי‪-‬דידקטי עדכני‪ ,‬הנשען על תיאוריות‬
‫וגישות חינוכיות‪ ,‬בעל יכולת ללמידה אינטגרטיבית עצמית ובעל יכולת ליזמות‬
‫פדגוגית‪ ,‬כמו גם מורה לומד עצמאי‪ ,‬המעודד את תלמידיו לחקר ולגלוי‪ ,‬ללמידה‬
‫מתוך סקרנות ושמחה‪ ,‬לשאילת שאלות ולחשיבה ביקורתית‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התוכנית‬
‫דקדוק ערבי‪ :‬מורפולוגיה ותחביר‪ ,‬פרגמטיזם בלשון‪ ,‬תורת ההגה‪ :‬פונטיקה‬
‫ופונולוגיה‪ ,‬הבעה בעל פה‪ ,‬הבעה בכתב‪ ,‬כתיבה יוצרת‪ ,‬ביקורת ספרותית‬
‫קלאסית ומודרנית‪ ,‬רטוריקה קלאסית ומודרנית‪ ,‬פרוזודיה‪ ,‬תולדות הספרות‬
‫הערבית‪ ,‬סמינריון בלשון ערבית‪/‬ספרות ערבית‪ ,‬שירה קלאסית ומודרנית‪.‬‬
‫התמחות בלשון וספרות עברית‬
‫החוג מציע תכנית לימודים להכשרת מורים במסלול על‪-‬יסודי בשתי‬
‫הדיסציפלינות‪ :‬לשון וספרות עברית‪ .‬התכנית משלבת קורסים מן הלשון ומן‬
‫הספרות והלימודים כוללים קורסים בהבנת הנקרא‪ ,‬בהבעה בכתב ובעל‪-‬פה‬
‫וקורסים מרובדי הלשון העברית הקלאסיים והמודרניים‪ ,‬בנוסף לקורסים‬
‫בבלשנות‪.‬‬
‫הקורסים בלשון תורמים להעמקת הידע הלשוני‪ ,‬משפרים את רכישת השפה‬
‫ומיטיבים את השליטה בּה‪ .‬כמו‪-‬כן‪ ,‬הם מעניקים ללומד כלים לחקר הלשון‬
‫העברית ולהתפתחותּה לאור תיאוריות בלשניות מודרניות‪.‬‬
‫הקורסים בספרות מייצגים את תרבות ישראל ואת הספרות העברית ומקנים‬
‫ללומד ידיעה בסיסית ומעמיקה בספרות המקרא‪ ,‬בספרות ימי‪-‬הביניים ובספרות‬
‫העת החדשה‪ .‬כמו‪-‬כן‪ ,‬הם מכשירים את הלומד להתמודד באופן עצמאי עם‬
‫ז'אנרים שונים של יצירות ספרותיות במגוון צורותיה של הספרות היפה והעממית‪:‬‬
‫סיפורת‪ ,‬נובלה‪ ,‬בלדה‪ ,‬אגדה‪ ,‬רומן ושירה‪.‬‬
‫השילוב בין קורסים מן הלשון ומן הספרות מקנים ללומד כישורים הנדרשים‬
‫בניתוח הספרותי ומעניקים לו כלים לניתוח לשוני‪ .‬וגם מכשירים אותו להוראת‬
‫הלשון העברית וספרותה בבית הספר‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התוכנית‬
‫תורת ההגה‪ ,‬תורת הצורות‪ ,‬היבטים מעשיים בתורת הפועל (גזרות)‪ ,‬היבטים‬
‫מעשיים בתורת השם (נטייה)‪ ,‬ספרות ילדים ונוער‪ ,‬מבוא לשירה העברית‬
‫החדשה‪ ,‬סמנטיקה‪ ,‬העברית והלשונות השמיות‪ ,‬ספרות המקאמה‪ ,‬יסודות‬
‫הסיפור המקראי‪ ,‬הסיפור העברי הקצר‪ ,‬טקסטים בביקורת הספרות‪ ,‬לשון‬
‫העיתונות‪.‬‬
‫‪15‬‬
‫התמחות במתמטיקה‬
‫החוג מתבסס על העצמת הפאן הפרופסיונאלי של המורה‪ ,‬על‪-‬ידי העמקת הידע‬
‫התוכני בתחום המתמטיקה של פרחי ההוראה ועל‪-‬ידי הרחבת הידע הפדגוגי‬
‫דידקטי להוראת הדיסציפלינה‪.‬‬
‫בתוכנית מושם דגש על לימודי חובה מתחום המתמטיקה‪ ,‬יחד עם סל בחירה‬
‫הכולל מגוון של מקצועות מתמטיים‪ ,‬דבר שעשוי להרחיב את הידע המתמטי של‬
‫הסטודנט ללימודי המתמטיקה במסלול העל‪-‬יסודי‪ ,‬באופן שהוא יוכל לבחור‬
‫מקצועות המחזקים את הידע שלו בענף הגיאומטריה‪ ,‬החשבון או אנליזה‪.‬‬
‫לימודי החינוך כוללים מקצועות חובה העוסקים בהוראת המתמטיקה בבית הספר‬
‫העל‪-‬יסודי כגון‪ :‬דרכי הוראת החשבון ודרכי הוראת הגיאומטריה בבית הספר‬
‫היסודי נוסף לשילוב מחשב בהוראת המתמטיקה‪ ,‬וכן מקצועות בחירה בתחום‬
‫החינוך המתמטי העוזרים ללומדים להשקיף על אוכלוסיה מסוימת מהתלמידים‬
‫כגון הקורס הוראת מתמטיקה למחוננים‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התוכנית‬
‫חשבון דיפרנציאלי ואינטגראלי‪ ,‬תורת הקבוצות‪ ,‬גיאומטריה אוקלידית ותורת‬
‫המספרים‪ ,‬יסודות הגיאומטריה‪ ,‬אלגברה מודרנית‪ ,‬תולדות המתמטיקה‪.‬‬
‫התמחות בפיסיקה‬
‫במסגרת הלימודים‪ ,‬לומדים הסטודנטים להכיר מודלים מדעיים ותיאוריות שונות‪,‬‬
‫לבחון את התפתחותם‪ ,‬להבין באמצעותם תופעות פיזיקאליות שונות‪ ,‬לעסוק‬
‫בהיבטים של תיאוריה וניסוי ובקשרי הגומלין שביניהם‪ .‬כמו כן‪ ,‬נלמדים מושגי יסוד‬
‫בענפי פיסיקה מרכזיים וקשרי הגומלין עם מדעים אחרים‪.‬‬
‫תוכנית הלימודים מדגישה את חשיבות טיפוחו של מורה "דור שלישי" עצמאי‬
‫דינאמי‪ ,‬רחב אופקים‪ ,‬נאור וידען‪ ,‬הבקי בדיסציפלינה של הפיזיקה‪ ,‬ער‬
‫להתפתחויות הפדגוגיות ומכיר את הטכנולוגיות המודרניות המשמשות כעזר‬
‫במעשה החינוכי‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התוכנית‬
‫מכניקה של מסה נקודתית‪ ,‬חשמל ומגנטיות‪ ,‬פרקים בפיזיקה של המאה ה‪,24-‬‬
‫תורת החום‪ ,‬גזים ונוזלים‪ ,‬אופטיקה גיאומטרית ואופטיקה פיזיקאלית‪ ,‬תורת‬
‫היחסות הפרטית‪ ,‬מעבדה פיזיקאלית‪ ,‬אסטרונומיה מול הבית‪ ,‬האטום והגרעין‪.‬‬
‫התמחות בהוראת מדעי המחשב‬
‫מטרת הלימודים היא להקנות אסטרטגיות הוראה מודרניות להוראת מדעי‬
‫המחשב‪ ,‬המידענות ואוריינות התקשוב; חשיפה‪ ,‬ניתוח והערכה של תוכניות‬
‫לימודים קיימות ועתידיות במדעי המחשב‪ ,‬בתקשוב ובמידענות; פיתוח מיומנות‬
‫טכנולוגית להוראת ולשילוב התקשוב בלמידה ובהוראה בדיסציפלינות השונות;‬
‫פיתוח וטיפוח מיומנות לבניית פרוייקטים מתוקשבים בין‪-‬תחומיים תוך כדי‬
‫אינטגרציה בין מגוון הכלים המתוקשבים בהם מתאמנים הסטודנטים במהלך‬
‫הכשרתם‪.‬‬
‫הלימודים מיועדים להקנות לסטודנטים ידע בסיסי ומתקדם בתחומי מדעי‬
‫המחשב‪ ,‬אוריינות התקשוב והמידענות‪ ,‬עם דגש על פיתוח מיומנויות חשיבה‬
‫וחקר‪ ,‬ושימוש מושכל בטכנולוגיית המידע וסביבות הוראה מתוקשבות והוראתם‪.‬‬
‫התוכנית אינה מסתפקת בהכשרה לשימוש בטכנולוגיות התקשוב הקיימות‪ ,‬אלא‬
‫מדגישה את השימוש בטכנולוגיות חדשניות אשר טרם השתלבו בבתי‪-‬הספר‪,‬‬
‫והציפייה היא כי ימצאו את מקומן במערכת החינוך בעתיד‪.‬‬
‫‪16‬‬
‫התוכנית מכוונת להקנות כלים הנחוצים להוראת מקצוע מדעי המחשב‪ ,‬הן ברמה‬
‫הרגילה והן ברמה המוגברת‪ ,‬בבתי הספר העל‪-‬יסודיים‪ ,‬ומכשירה בוגרים בעלי‬
‫רקע מקצועי רחב באוריינות התקשוב ובמידענות‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התוכנית‬
‫קורסי תכנות למיניהם‪ ,‬תכנות מונחה עצמים‪ ,‬אלגוריתמיקה‪ ,‬גרפיקה ממוחשבת‪,‬‬
‫מבוא לאוריינות התקשוב והמידענות‪ ,‬מערכות מידע‪ ,‬תכנות בסביבת האינטרנט‪,‬‬
‫פיתוח סימולציות בפלאש‪ ,‬עיצוב תוכנה ופרוייקטים‪.‬‬
‫התמחות בביולוגיה‬
‫החוג מכשיר את הסטודנטים להוראת מקצועות הביולוגיה בכיתות ז'‪-‬י' לפי‬
‫תוכניות הלימוד החדשות‪.‬‬
‫ההכשרה כוללת לימודים עיוניים‪ ,‬עבודה במעבדה‪ ,‬שילוב מחשב ואינטרנט‬
‫במחקר ובהוראה והתנסות בהוראה בבתי הספר‪.‬‬
‫הלימודים מדגישים את הטיפוח של מורים עצמאיים‪ ,‬בעלי יכולת מנהיגות חינוכית‬
‫בתחום המדע‪ ,‬היכולים להתמודד עם השינויים הרבים בתוכניות הלימוד‪ ,‬כמו גם‬
‫לתכנן ולבצע פרוייקטים מחקרים מדעיים‪ ,‬לפתח מיומנויות חקר אצל תלמידיהם‬
‫ולפתח חשיבה מדעית‪.‬‬
‫התוכנית מכוונת להוביל את הלומדים לעצמאות בלמידה‪ ,‬לבעלי יכולת הוראת‬
‫נושאים אינטגרטיביים‪ ,‬המתמודדים עם החידושים בטכנולוגיה החינוכית‪ ,‬כדי‬
‫להפוך את בית הספר לסביבת חקר מדעית‪.‬‬
‫התוכנית מציגה קורסים במגוון מדעי רחב‪ ,‬המכוונים לקשר בין התעשיה‪ ,‬הרפואה‬
‫והחקלאות לבין החומר הנלמד בבית הספר‪ ,‬ושואפת להכשיר מורים היכולים‬
‫לעניין את תלמידיהם לאהבת המדע‪ ,‬המחקר המדעי והחידושים המתרחשים בו‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התוכנית‬
‫ביולוגיה של התא‪ ,‬פיזיולוגיה של הצמח‪ ,‬מיקרוביולוגיה כללית‪ ,‬פרקים ברבייה‬
‫בבעלי חיים ובאדם‪ ,‬זואולוגיה חסרי חוליות‪ ,‬פרקים באקולוגיה‪ ,‬תזונה‪ ,‬גנטיקה‪,‬‬
‫מבוא לביולוגיה מולקולארית‪ ,‬סמינריון בביולוגיה‪.‬‬
‫התמחות בכימיה‬
‫החוג מציג את המקצוע בפני הלומד כחלק מהמדעים הניסויים וחושפת בפניו את‬
‫הרעיונות המרכזיים שבהם עוסק מדע זה‪ ,‬כמו גם את מקומה של הכימיה בין‬
‫תחומי דעת אחרים‪ ,‬את תרומתה בהסברת תופעות בטבע ובחיי היומיום‪ ,‬ואת‬
‫השפעתה על איכות החיים והתרבות האנושית‪ .‬הלימוד נעשה בדרכי הוראה‬
‫מגוונות ‪ -‬מאמרים‪ ,‬ניסויים‪ ,‬הדגמות ומעבדות חקר ‪ -‬תוך שימת לב למחקרים‪,‬‬
‫לחידושים ולהיבטים של איכות הסביבה‪.‬‬
‫קורסים לדוגמה מתוך התוכנית‬
‫כימיה כללית‪ ,‬כימיה אורגנית‪ ,‬כימיה אנליטית‪ ,‬פרקים בכימיה מודרנית‪ ,‬כימיה‬
‫פיזיקלית‪ ,‬סמינריון בכימיה‪ ,‬היבטים כימים ופיזיקליים בנושא האנרגיה‪ ,‬כימיה‬
‫בתעשיה‪ ,‬כימיה פורנסית (זיהוי פלילי)‪ ,‬מעבדה בכימיה‪ ,‬פולימרים ביו‪-‬רפואיים‬
‫וחומרים פלסטיים‪ ,‬כימיה אי‪-‬אורגנית‪.‬‬
‫ההתמחות בהוראה (הסטאז')‬
‫ההתמחות בהוראה הינה השלב המאחד את סיום הלימודים האקדמאים ע"י‬
‫פתיחת מעגל החיים המקצועיים של מורה בתנאי אמת‪.‬‬
‫‪17‬‬
‫סופו של שלב זה הוא במתן רישיון לעיסוק בהוראה‪ ,‬ובדומה לפרופסיות‬
‫המסורתיות כגון עריכת דין או ראיית חשבון‪ ,‬כך גם בהוראה‪ ,‬הרישוי תקף רק אם‬
‫קדם לו תהליך של התמחות‪.‬‬
‫משך ההתמחות הוא שנת לימודים‪ ,‬ולא פחות מששה חודשי עבודה בשכר באותה‬
‫שנה‪ .‬היקף המשרה המינימאלי הנדרש הוא לפחות שליש משרה (גם שני פרקי‬
‫זמן של שלושה חודשים רצופים לפחות במשך שנת הלימודים מובאים בחשבון)‪.‬‬
‫במהלך שנת ההתמחות‪ ,‬חובה על המתמחה להשתתף בסדנת סטאז' שבועית‬
‫במכללה‪.‬‬
‫המתמחה מלווה ע"י חונך מצוות בית הספר‪ ,‬ובמקרה של עבודה בגנים ‪ -‬ליווי של‬
‫גננת חונכת ובמסגרתה מתקיימים שני תהליכים‪ :‬תמיכה והערכה‪.‬‬
‫תמיכה ‪-‬‬
‫ליווי של "מורה חונך" מצוות בית הספר בשדה וע"י המנחים‬
‫בסדנאות הסטאז' במכללה‪.‬‬
‫הערכה ‪-‬‬
‫"הערכה מעצבת" באמצע שנת ההתמחות ע"י המורה החונך‬
‫וחוות דעת של מנהל ביה"ס או ע"י מפקחת הגן בגיל הרך‬
‫ו"הערכה מסכמת" בסוף שנת התמחות ע"י וועדה‪.‬‬
‫מתמחה הממלא בהצלחה את חובות שנת ההתמחות‪ ,‬והוא בעל תואר ותעודת‬
‫הוראה‪ ,‬זכאי ל"רישיון לעיסוק בהוראה"‪ .‬קבלת הרישיון היא תנאי להמשך‬
‫העבודה במערכת החינוך‪.‬‬
‫‪18‬‬
‫תנאי קבלה לתואר ראשון ותעודת הוראה (‪)B.Ed.‬‬
‫רשאים להציג את מועמדותם ללימודים מועמדים בעלי תעודת בגרות מלאה‪,‬‬
‫שציונם במקצוע הערבית בבגרות הוא ‪ 01‬ומעלה‪.‬‬
‫יתקבלו למכללה מועמדים‪ :‬בעלי ציון משולב (בגרות ופסיכומטרי) ‪ 525‬ומעלה‬
‫כאשר רף הקבלה המינימאלי בציון הפסיכומטרי הוא ‪ 505‬ורף הקבלה המינימאלי‬
‫בציון הבגרות הוא ‪.55‬‬
‫ניתן לבדוק את ציון המשולב באתר המכללה ‪ www.arabcol.ac.il‬לאחר‬
‫שהנרשם הקליד את ציוני הבגרות ואת הציון הפסיכומטרי שלו‪.‬‬
‫למסלול מצוינים יתקבלו בעלי ציון משולב (בגרות ופסיכומטרי) ‪ 621‬ומעלה‪.‬‬
‫נרשמים להתמחויות נדרשים לציון מינימאלי בתעודת הבגרות במקצוע ההתמחות‬
‫כדלקמן‪:‬‬
‫‪ 3 ‬יחידות לפחות ציון ‪ 93‬ומעלה‪.‬‬
‫‪ 3 ‬יחידות לפחות ציון ‪ 94‬ומעלה‪.‬‬
‫‪ ‬בנוסף לתנאי הקבלה האמורים לעיל‪ ,‬על כל מועמד לעמוד בבחינת‬
‫כניסה בערבית בציון ‪.01‬‬
‫תלמידי י"ב‬
‫תלמידי י"ב שאין בידיהם אישור זכאות לתעודת בגרות‪ ,‬יוכלו להתקבל ללימודים‬
‫על פי ציון מבחן פסיכומטרי ‪ 525‬לפחות‪ .‬על תלמידים אלה להגיש להנהלת‬
‫ביה"ס בקשה לזירוז קבלת ציוני הבגרות‪ ,‬ועד סוף חודש ספטמבר עליהם להמציא‬
‫למכללה אישור על זכאותם לתעודת בגרות‪ .‬אם לא ייעשה כך ‪ -‬יופסקו לימודיהם‪.‬‬
‫בנוסף לאמור לעיל‪:‬‬
‫‪ ‬מועמד (תלמיד י"ב) שימצא בתעודת הבגרות בציון בערבית פחות מ‪84 -‬‬
‫לא יוכל להמשיך את לימודיו וכן הנ"ל חייב בממוצע בגרות בציון ‪,93‬‬
‫ובציון התאמה מ‪ 323 -‬לפחות‪.‬‬
‫‪ ‬כמו כן תלמידי י"ב שאין בידם ציון פסיכומטרי ‪ 323‬ומעלה חייבים להציג‬
‫תעודת בגרות עד ‪ ,9.9.2102‬ולעמוד בתנאי הקבלה המצוינים לעיל‪.‬‬
‫הבחינה הפסיכומטרית‬
‫מועדי הבחינה הפסיכומטרית הם‪:‬‬
‫‪ ‬אפריל ‪ - 3.3.2412 ,3.3.2412‬תאריך סיום ההרשמה לבחינה ‪.21.2.2412‬‬
‫‪ ‬יולי ‪ - 6.8.2412 ,3.8.2412‬תאריך סיום ההרשמה לבחינה ‪.22.3.2412‬‬
‫‪ ‬ניתן לקנות ערכה לבחינה פסיכומטרי בחנויות "סטימצקי" ברחבי הארץ‪.‬‬
‫‪ ‬יש לסמן בטופס הבחינה שהנבחן מעוניין שהציון המתקבל בבחינה‬
‫יישלח ישירות למכללה‪ .‬מספר המכללה בטופס הפסיכומטרי הוא ‪.20‬‬
‫‪ ‬מועמדים בעלי ציון פסיכומטרי בשש השנים האחרונות‪ ,‬יכולים להגיש את‬
‫מועמדותם‪.‬‬
‫ראיון קבלה‬
‫על המועמד לעבור בהצלחה ראיון קבלה‪ ,‬זאת לאחר בדיקת מועמדותו עפ"י ציון‬
‫המשולב שהוזכר‪.‬‬
‫המועמדים להתמחות באנגלית יחויבו בראיון באנגלית ‪ +‬מבחן בכתב ובע"פ‪.‬‬
‫‪19‬‬
‫רמת פטור בערבית ואנגלית‬
‫המתקבלים ללימודים במכללה יסווגו לרמת פטור בשפות ערבית ואנגלית עפ"י‬
‫הציון שיקבלו בבחינה פסיכומטרית‪.‬‬
‫ערבית‬
‫למתקבלים על פי ציון ברכיב הלשוני של המבחן הפסיכומטרי‪:‬‬
‫רמה‬
‫מס' שעות‬
‫ציון‬
‫מתקדמים‬
‫‪ 2‬ש"ש‬
‫‪81-124‬‬
‫בינוני‬
‫‪ 3‬ש"ש‬
‫נמוך מ‪84 -‬‬
‫בסיס‬
‫‪ 6‬ש"ש‬
‫‪ 121‬ומעלה‬
‫למתקבלים על פי ציון הלשון (לשון והבעה) במבחן הבגרות‪:‬‬
‫רמה‬
‫מס' שעות‬
‫ציון‬
‫מתקדמים‬
‫‪ 2‬ש"ש‬
‫‪91-144‬‬
‫בינוני‬
‫‪ 3‬ש"ש‬
‫נמוך מ ‪94‬‬
‫בסיס‬
‫‪ 6‬ש"ש‬
‫‪ 143‬ומעלה‬
‫אנגלית‬
‫למתקבלים על פי הציון ברכיב האנגלית של המבחן הפסיכומטרי‪.‬‬
‫אם המועמד התקבל עפ"י ציון ממוצע בגרות‪ ,‬עליו לגשת למבחן אמי"ר (פרק‬
‫הידע באנגלית במבחן פסיכומטרי)‪.‬‬
‫רמה באנגלית‬
‫מספר שעות לימוד‬
‫(בש"ש)‬
‫ציון‬
‫פסיכומטרי‬
‫מכינה‬
‫‪2-4‬‬
‫‪4-86‬‬
‫רמת בסיס‬
‫‪ 234( 9‬ש')‬
‫‪88-93‬‬
‫בינוני‬
‫‪ 194( 6‬ש')‬
‫‪93-88‬‬
‫טרום‬
‫מתקדמים‬
‫‪ 124( 3‬ש')‬
‫‪144-118‬‬
‫מתקדמים‬
‫‪ 64( 2‬ש')‬
‫‪124-144‬‬
‫פטור‬
‫פטור‬
‫‪ 025‬ומעלה‬
‫‪21‬‬
‫לסטודנטים שנבחנו במבחן אמי"ר ‪ /‬אמיר"ם (יש להתעדכן במועדים באתר המרכז‬
‫הארצי לבחינות והערכה ‪.)www.nite.org.il‬‬
‫רמה באנגלית‬
‫מספר שעות לימוד‬
‫(בש"ש)‬
‫ציון אמי"ר‬
‫מכינה‬
‫‪2-4‬‬
‫‪4-186‬‬
‫רמת בסיס‬
‫‪ 234( 9‬ש')‬
‫‪188-193‬‬
‫בינוני‬
‫‪ 194( 6‬ש')‬
‫‪193-188‬‬
‫טרום‬
‫מתקדמים‬
‫‪ 124( 3‬ש')‬
‫‪244-218‬‬
‫מתקדמים‬
‫‪ 64( 2‬ש')‬
‫‪224-144‬‬
‫פטור‬
‫פטור‬
‫‪ 225‬ומעלה‬
‫תהליך ההרשמה‬
‫‪ .1‬יש לקבל ערכת רישום ‪ -‬ניתן לקבלה במדור ההרשמה לתלמידים סדירים‬
‫במכללה‪.‬‬
‫‪ .2‬יש לשלם את דמי ההרשמה ולשמור את העתק התשלום‪.‬‬
‫‪ .4‬המצאת מסמכי הרישום‪.‬‬
‫בבואך להירשם יש להביא‪:‬‬
‫‪ ‬זכאות לתעודת בגרות בציון ‪ 84‬במקצוע בערבית‪.‬‬
‫‪ ‬תלמידי י"ב – אישור מבי"ס‪.‬‬
‫‪ ‬ציון מבחן פסיכומטרי (מקור וצילום)‪.‬‬
‫‪ ‬תמונת פספורט (יש לציין שם מאחורי התמונה)‪.‬‬
‫‪ ‬צילום תעודת זהות‪.‬‬
‫‪ ‬קבלה עבור תשלום שובר דמי הרשמה‪.‬‬
‫דמי ההרשמה בסך ‪ ,₪ 498‬נקבעים בידי משרד החינוך‪ ,‬ואינם מוחזרים גם אם‬
‫המועמד לא יתקבל ללימודים או לא יממש את זכותו ללמוד‪ .‬הסכום נכון לשנת‬
‫הלימודים תשע"ב והוא עשוי להשתנות על‪-‬פי הנחיות משרד החינוך‪.‬‬
‫‪ ‬דמי הרישום יפים להצגת המועמדות פעם אחת בלבד (תוקפם פג בתום‬
‫תקופת הרשמה אחת)‪.‬‬
‫‪ ‬יש להציג במעמד ההרשמה תעודות מקוריות ולהחתים את ההעתק‪.‬‬
‫בכל תכתובת הקשורה לרישום למכללה‪ ,‬יש לציין מס' תעודת זהות‪ ,‬שם פרטי‪,‬‬
‫שם משפחה‪ ,‬כתובת מדויקת (כולל מיקוד) ומספר טלפון‪ .‬נבקשכם להודיע למדור‬
‫הרישום על כל שינוי שחל בפרטים האישיים‪.‬‬
‫מדור ההרשמה ללימודים סדירים‪ :‬ימים א'‪-‬ה'‪5:11-05:11 ,‬‬
‫טלפון‪-‬ישיר‪ :‬גב' ורד מטינר ‪ .43-9444326‬או בדוא"ל‪veredmt@macam.ac.il :‬‬
‫מדור מידע‪ :‬המדור מספק מידע למתעניינים במגוון התחומים הנלמדים במכללה‬
‫ותנאי הקבלה אליהם‪ .‬ימים א'‪-‬ה'‪ ,9:44-13:44 ,‬טל' ‪,43-9422433‬‬
‫‪.43-9444344‬‬
‫‪21‬‬
‫מסלולי לימוד בשנה"ל תשע"ג (‪)2102-2102‬‬
‫קוד‬
‫המסלול‬
‫מסלול‬
‫חינוך מיוחד (‪)6-20‬‬
‫ולימודים כלליים‬
‫‪31‬‬
‫חינוך מיוחד (‪)6-20‬‬
‫וביה"ס היסודי א'‪-‬ו'‬
‫‪69‬‬
‫חינוך מיוחד (‪)6-20‬‬
‫וביה"ס העל‪-‬יסודי ז'‪-‬י'‬
‫‪38‬‬
‫התמחות‬
‫חינוך מיוחד‬
‫‪82‬‬
‫הוראה כוללת‬
‫‪193‬‬
‫חינוך מיוחד‬
‫‪82‬‬
‫ערבית‬
‫מתמטיקה‬
‫עברית‬
‫חינוך מיוחד‬
‫ערבית‬
‫מתמטיקה‬
‫עברית‬
‫גננות לחינוך מיוחד‬
‫ולחינוך רגיל‬
‫גננות לחינוך מיוחד‬
‫ולחינוך רגיל‬
‫גננות‪ :‬מלידה עד ‪6‬‬
‫מסלול יסודי א'‪-‬ו'‬
‫‪1‬‬
‫‪1‬‬
‫‪14‬‬
‫‪14‬‬
‫‪12‬‬
‫‪42‬‬
‫קוד‬
‫ההתמחות‬
‫בחירה של‬
‫התמחות‬
‫אחת בלבד‬
‫בחירה של‬
‫התמחות‬
‫אחת בלבד‬
‫‪69‬‬
‫‪98‬‬
‫‪623‬‬
‫‪82‬‬
‫‪69‬‬
‫‪98‬‬
‫‪623‬‬
‫חינוך מיוחד‬
‫‪82‬‬
‫החינוך בגיל הרך‬
‫ערבית‬
‫‪664‬‬
‫‪69‬‬
‫חינוך מיוחד‬
‫‪82‬‬
‫החינוך בגיל הרך‬
‫‪664‬‬
‫הוראה כוללת‬
‫‪193‬‬
‫החינוך בגיל הרך‬
‫ערבית‬
‫‪664‬‬
‫‪69‬‬
‫החינוך בגיל הרך‬
‫הוראה כוללת‬
‫‪664‬‬
‫‪193‬‬
‫עברית‬
‫‪623‬‬
‫ערבית‬
‫‪69‬‬
‫מתמטיקה‬
‫‪98‬‬
‫ערבית‬
‫‪69‬‬
‫מתמטיקה‬
‫עברית‬
‫‪98‬‬
‫‪623‬‬
‫הרחבת הסמכה לכיתות א'‪+‬ב'‪ ,‬נערכת בתום לימודי תואר ראשון ‪B.Ed.‬‬
‫‪22‬‬
‫מסלול‬
‫מסלול על‪-‬יסודי‬
‫(חט"ב) ז'‪-‬י'‬
‫קוד‬
‫המסלול‬
‫‪52‬‬
‫התמחות‬
‫קוד‬
‫ההתמחות‬
‫אנגלית‬
‫‪62‬‬
‫כימיה‬
‫ביולוגיה‬
‫‪93‬‬
‫‪91‬‬
‫פיסיקה‬
‫מתמטיקה‬
‫‪98‬‬
‫‪98‬‬
‫מדעי המחשב‬
‫מתמטיקה‬
‫‪83‬‬
‫‪98‬‬
‫פיסיקה‬
‫כימיה‬
‫‪98‬‬
‫‪93‬‬
‫עברית‬
‫ערבית‬
‫‪623‬‬
‫‪69‬‬
‫‪23‬‬
‫לימודי המשך והסבת אקדמאים‬
‫לימודי המשך לקראת תואר "בוגר בהוראה" (‪)B.Ed.‬‬
‫מטרת הלימודים‬
‫מטרת הלימודים היא לאפשר למורים להמשיך לימודיהם לתואר "בוגר בהוראה"‬
‫(‪)B.Ed.‬‬
‫קהל היעד‬
‫מורים בפועל או בשנת שבתון‪ ,‬בעלי תעודת "מורה מוסמך"‪ ,‬או "מוסמך בכיר"‪.‬‬
‫תנאי קבלה‬
‫תעודת "מורה מוסמך"‪ ,‬או תעודת "מוסמך בכיר"‪.‬‬
‫משך הלימודים‬
‫התוכנית תורכב ע"י יעוץ אישי‪ ,‬בהתאם להשכלה של המורים ועל פי הרקע של‬
‫המועמד ולדרישות ההתמחות בה הוא בוחר ללמוד‪.‬‬
‫משך הלימודים יקבע ע"פ האפשרויות לפתיחת קורסים בתחומים הרלוונטיים‪.‬‬
‫מסמכים שעל המועמד להמציא‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫צילום תעודת זהות ותמונת דרכון‪.‬‬
‫זכאות לתעודות מורה מוסמך ו‪/‬או מורה בכיר‪.‬‬
‫גילון ציונים של הלימודים בהסמכה (למועמדים שאינם בוגרי המכללה)‪.‬‬
‫תלוש שכר‪.‬‬
‫אישורים על קורסי השתלמויות אקדמאים בתחומי חינוך והתמחות כולל‬
‫ציונים (לצורך אקרדיטציה עד ‪ 9‬ש"ש)‪.‬‬
‫להסבה להתמחות‬
‫מסלול הלימוד‬
‫בי"ס יסודי (כיתות א'‪-‬ו')‬
‫עברית‪ ,‬ערבית‪ ,‬מתמטיקה‬
‫בי"ס על יסודי (כיתות ז'‪-‬י')‬
‫עברית‪ ,‬ערבית‪ ,‬אנגלית‪ ,‬מתמטיקה‪,‬‬
‫פיסיקה‪ ,‬מדעי המחשב‪ ,‬ביולוגיה‪,‬‬
‫כימיה‬
‫חינוך מיוחד בין מסלולי א'‪-‬י"ב‬
‫חינוך מיוחד‬
‫גננות מלידה עד ‪6‬‬
‫וניתן להרחיב הסמכה לכיתות א'‪-‬ב'‬
‫הוראה כוללת‬
‫לפרטים‪:‬‬
‫גב' נג'לא מג'דוב טל‪ ,43-9444344 ,43-9422433 :‬שלוחה ‪.363‬‬
‫‪E-mail: naglam@macam.ac.il‬‬
‫‪24‬‬
‫לימודים לקראת הרחבת הסמכה‬
‫מטרת הלימודים‬
‫מטרת הלימודים היא לאפשר לבעלי תואר אקדמי‪ ,‬להרחיב את ההסמכה להוראה‬
‫במסלול או בהתמחות נוספים‪.‬‬
‫התעודה הניתנת בסיום הלימודים היא תעודת "מורה מוסמך בכיר"‪.‬‬
‫קהל היעד‬
‫בעלי תואר בוגר בהוראה ‪ B.Ed.‬או לבעלי תואר ‪ + B.A.‬תעודת הוראה‪.‬‬
‫תנאי קבלה‬
‫תעודת ‪ B.Ed.‬או תעודת ‪ B.A.‬ותעודת הוראה‪.‬‬
‫משך הלימודים‬
‫התוכנית תורכב ע"י יעוץ אישי‪ ,‬בהתאם תחום ההתמחות או המסלול‪ .‬משך‬
‫הלימודים יקבע ע"פ האפשרויות לפתיחת קורסים בתחומים הרלוונטיים‪.‬‬
‫מסמכים שעל המועמד להמציא‬
‫‪ ‬צילום תעודת זהות ותמונת דרכון‪.‬‬
‫‪ ‬תעודת ‪ B.Ed.‬או תעודת ‪ B.A.‬ותעודת הוראה‪.‬‬
‫‪ ‬גילון ציונים של לימודי התואר (למועמדים שאינם בוגרי המכללה)‪.‬‬
‫להסבה להתמחות‬
‫מסלול הלימוד‬
‫בי"ס יסודי (כיתות א'‪-‬ו')‬
‫עברית‪ ,‬ערבית‪ ,‬מתמטיקה‬
‫בי"ס על יסודי (כיתות ז'‪-‬י')‬
‫עברית‪ ,‬ערבית‪ ,‬אנגלית‪ ,‬מתמטיקה‪,‬‬
‫פיסיקה‪ ,‬מדעי המחשב‪ ,‬ביולוגיה‪,‬‬
‫כימיה‬
‫חינוך מיוחד בין מסלולי א'‪-‬י"ב‬
‫חינוך מיוחד‬
‫גננות מלידה עד ‪6‬‬
‫וניתן להרחיב הסמכה לכיתות א'‪-‬ב'‬
‫הוראה כוללת‬
‫לפרטים‪:‬‬
‫גב' נג'לא מג'דוב טל‪ ,43-9444344 ,43-9422433 :‬שלוחה ‪.363‬‬
‫‪E-mail: naglam@macam.ac.il‬‬
‫‪25‬‬
‫לימודי הסבת אקדמאים להוראה‬
‫מטרת הלימודים‬
‫מטרת הלימודים היא לאפשר לבעלי תואר אקדמי‪ ,‬המעוניינים בתעודת הוראה‬
‫במסלולים ובהתמחויות הקיימים במכללה‪ ,‬שיסייעו למשתלם לממש מטרותיו‬
‫החינוכיות והמקצועיות במסגרת לימודים המותאמת לצרכיו‪ ,‬בזיקה לפיתוח עצמי‪,‬‬
‫פיתוח היכולת האישית‪ ,‬מיומנויות ההוראה‪ ,‬החשיבה הביקורתית והמדעית‪.‬‬
‫קהל היעד‬
‫בעלי תואר אקדמי המבקשים להסב עיסוקם להוראה‪ ,‬לקבלת תעודת הוראה‪.‬‬
‫תנאי קבלה‬
‫תואר אקדמי עם ממוצע ציונים ‪ 83‬לפחות (בעלי תואר אקדמי ממוסד אקדמי‬
‫בחו"ל ימציאו אישור הכרה‪/‬הערכה מהוועדה להערכת תארים במשרד החינוך)‪.‬‬
‫משך הלימודים‬
‫משך הלימודים יקבע עפ"י התוכנית האישית‪ ,‬בהתאם להשכלה האקדמית של‬
‫הלומד‪ ,‬ולדרישות ההתמחות‪.‬‬
‫להסבה להתמחות‬
‫מסלול הלימוד‬
‫בי"ס יסודי (כיתות א'‪-‬ו')‬
‫עברית‪ ,‬ערבית‪ ,‬מתמטיקה‬
‫בי"ס על יסודי (כיתות ז'‪-‬י')‬
‫עברית‪ ,‬ערבית‪ ,‬אנגלית‪ ,‬מתמטיקה‪,‬‬
‫פיסיקה‪ ,‬מדעי המחשב‪ ,‬ביולוגיה‪,‬‬
‫כימיה‬
‫חינוך מיוחד בין מסלולי א'‪-‬י"ב‬
‫חינוך מיוחד‬
‫גננות מלידה עד ‪6‬‬
‫וניתן להרחיב הסמכה לכיתות א'‪-‬ב'‬
‫הוראה כוללת‬
‫מסמכים שעל המועמד להמציא‬
‫‪ ‬צילום תעודת זהות ותמונת דרכון‪.‬‬
‫‪ ‬אישור זכאות לתואר אקדמי ‪B.A.‬‬
‫‪ ‬גיליון ציונים בממוצע של ‪ 83‬לפחות‪ ,‬המפרט את שמות הקורסים שנלמדו‬
‫והיקפם‪.‬‬
‫‪ ‬אם הלימודים האקדמיים התקיימו בחו"ל‪ ,‬יש להציג "תעודה שקילה"‬
‫ממשרד החינוך (המחלקה להערכת תארים)‪ ,‬המעידה על ההכרה‬
‫בתואר‪ ,‬ולהציג תרגום נוטריוני של הקורסים והציונים‪.‬‬
‫לפרטים‪:‬‬
‫גב' פדה קסום טל‪ ,9444344-43 ,9422433-43 :‬שלוחה ‪363‬‬
‫‪E-mail: faddah@macam.ac.il‬‬
‫‪26‬‬
‫פיתוח פרופסיונאלי ולימודי תעודה‬
‫המחלקה עוסקת בקיום‪ ,‬בארגון ובביצוע מערך של תהליכי פיתוח מקצועי‪ ,‬ע"י‬
‫מגוון של השתלמויות לעובדי הוראה‪ ,‬המבקשים להשתלם במגוון רחב של נושאים‬
‫ותחומי דעת‪ .‬הלימודים מכוונים להיכרות עם סביבות הוראה ולמידה מתקדמות‪,‬‬
‫שמטרתן פיתוח פרופסיונאלי של עובדי הוראה במגזר הערבי לפי המתווה של‬
‫אופק חדש‪.‬‬
‫המחלקה מקיימת השתלמויות בקמפוס המכללה וגם מחוצה לה‪ ,‬בשיתוף עם‬
‫מרכזי פסג"ה במחוזות הצפון וחיפה‪ .‬השתלמויות לדוגמה הן‪ :‬התמודדות עם קשיי‬
‫קשב וריכוז‪ ,‬הטמעת תוכניות לימוד במתמטיקה לשכבה היסודית‪ ,‬אוריינות‬
‫והטמ עת תוכניות לימודים חדשות לגיל הרך‪ ,‬אוריינות תקשוב‪ ,‬תקשורת ברשת‪,‬‬
‫מורה מקוון‪ ,‬למידה מרחוק ועוד‪.‬‬
‫להלן השתלמויות בתחום הפיתוח המקצועי‪:‬‬
‫פיתוח סגני מנהלים‬
‫תכנית בהיקף של ‪ 34-84‬שעות ברצף במהלך של ‪ 4‬שנים‪ ,‬לסגני מנהלים בפועל‬
‫בתכנית 'אופק חדש'‪.‬‬
‫מורי מורים להוראת השפה העברית והערבית‬
‫תהליך מקצועי להכשרת מורים ובעלי תפקידים בבתי"ס‪ ,‬כגון‪ :‬הכשרת מורי מורים‬
‫להוראת השפה הערבית והעברית (בשיתוף עם המפמ"רים בתחומים אלו)‪.‬‬
‫לימודי תעודה‬
‫התאמה להוראה למקצועות פרא‪-‬רפואיים‬
‫מטרת התכנית להקנות עקרונות עיוניים והיבטים מעשיים בחינוך המיוחד‪ ,‬כדי‬
‫להכשיר עובדים פארא‪-‬רפואיים לעבודה במוסדות החינוך המיוחד במגזר הערבי‪.‬‬
‫התכנית מיועדת לבעלי תואר ראשון במקצועות הפארא‪-‬רפואיים‪ :‬פיזיותרפיה‪,‬‬
‫ריפוי בעיסוק‪ ,‬תרפיה בדיבור ותרפיה בהבעה וביצירה‪ ,‬העובדים במערכת החינוך‪.‬‬
‫התוכנית מאושרת ע"י האגף להכשרת עובדי הוראה‪ ,‬המינהל הפדגוגי והאגף‬
‫לחינוך המיוחד‪.‬‬
‫תכנית הלימודים‪:‬‬
‫הנושאים המוצעים בקורסים השונים נקבעו בהתאם לדרישות משרד החינוך‬
‫ובתיאום האגף לחינוך מיוחד והאגף להכשרת עובדי הוראה‪.‬‬
‫נושאי הלימוד‪:‬‬
‫‪ ‬עבודה עם תלמידים בעלי ליקויי למידה‪.‬‬
‫‪ ‬עבודה עם הורים בגישה נרטיבית‪.‬‬
‫‪ ‬עבודה עם צוותים בית ספרים‪.‬‬
‫‪ ‬בניית תוכניות התערבות טיפולית בחינוך המיוחד‪.‬‬
‫‪ ‬סוגיית שילוב תכניות לימודים בחינוך המיוחד‪.‬‬
‫‪ ‬דרכי ההוראה‪ :‬שיעורים פרונטאליים‪ ,‬התנסויות‪ ,‬וסדנאות‪.‬‬
‫‪ ‬היקף הלימודים‪ :‬תכנית אקדמית שנתית‪ 134 ,‬שעות בודדות (בשלושה‬
‫סמסטרים)‪.‬‬
‫‪27‬‬
‫מורים חונכים‬
‫הכשרת מורים חונכים ומלווים למורים בשנת עבודתם הראשונה‪ ,‬במסגרתה‬
‫המורים החונכים יועשרו בכלים חינוכיים ופדגוגיים להדרכה‪ ,‬לתמיכה ולהוראה‪.‬‬
‫הקורס בן ‪ 112‬שעות‪ ,‬מוכר להחזר שעות ממשרד החינוך (מסובסד) ומתקבלים‬
‫אליו מורים וגננות בעלי וותק של לפחות ‪ 3‬שנים בהוראה‪ ,‬המועסקים בשיעור של‬
‫‪ 34%‬אחוז משרה לפחות‪.‬‬
‫התפתחות מקצועית של מורים בשנה הראשונה והשנייה לעבודתם לאחר‬
‫ההתמחות (סטאז')‬
‫הקורס מכוון להכשיר את המורים בשנת עבודתם הראשונה (לאחר סיום התואר‬
‫כולל סדנת סטאז')‪ .‬מטרת הקורס היא לסייע למורה המתחיל להשתלב במערך‬
‫הבית ספרי באמצעות סדנה מובנת ותומכת להתפתחותו המקצועית‪.‬‬
‫הקורס יסייע לטפח מורה בעל זהות אישית ומקצועית‪ ,‬העצמת מחויבותו‬
‫והמוטיבציה שלו כלפי תלמידיו ברמה הפסיכו‪-‬חברתית‪ ,‬הערכית והלימודית‪.‬‬
‫הקורס מקנה מיומנויות ארגונית ברמת הכיתה וברמת בית הספר ויעשיר את‬
‫עבודת ההוראה יגביר את היכולת השיתופית של המורה ויעצים תהליכים‬
‫רפלקטיביים וחקירה עצמית‪.‬‬
‫היקף הקורס הוא ‪ 64‬ש"ב‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪ 34‬ש"ב ‪ -‬סדנת עמיתים לפיתוח מקצועי והעצמה‪.‬‬
‫‪ 24‬ש"ב ‪ -‬ליווי אישי ע"י מורה מלווה‪.‬‬
‫מורים בשנה עבודתם השניה פטורים מחלק א'‪ ,‬וחייבים רק ב‪ 24 -‬שעות ליווי‬
‫אישי של מורה מלווה‪.‬‬
‫במכללה מתקיימים קורסים של הביסוס המקצועי המתקדם בדרגות ‪ 8-8‬לעו"ה‬
‫בפועל ברפורמת אופק החדש‪:‬‬
‫היבטים פדגוגיים ומנהליים‬
‫נתיב ההתפתחות המקצועית של המורים מצריך מתן תשובות לשינויים‬
‫המתרחשים בסביבת תפקודם‪ .‬הכרה בבסיס הידע הייחודי להם ופיתוחו לרמה‬
‫של מומחיות הם תנאים הכרחיים להצטיינותם בנתיב זה‪ .‬המורה המקצוען נתפס‬
‫כ"מומחה מסתגל" אשר שולט במכלול תפקודיו ברמה גבוהה‪ ,‬אך בה בעת הוא‬
‫נחשף לשינויים תכופים בידע‪ ,‬בסביבת ההוראה‪ ,‬בערכי החברה ובלומדים‪,‬‬
‫ומסתגל אליהם כך שתפקודו בכיתה ובבית‪-‬הספר ראוי ותורם בכל עת‪.‬‬
‫הת פתחות מקצועית היא מאד אישית ואינה ליניארית‪ .‬כדי להגיע למומחיות של‬
‫ממש דרושות למורה שנים רבות‪ .‬למידה של מורים‪ ,‬כמו כל למידה‪ ,‬נעשית‬
‫בדרכים מגוונות‪ :‬גלויות וסמויות‪ ,‬פורמאליות ובלתי‪-‬פורמאליות‪ ,‬מכוונת הסתכלות‬
‫פנימה‪ ,‬כוללות דיאלוג עם עמיתים וקשורות להתנסות מעשית‪ .‬זוהי למידה‬
‫תהליכית הדורשת זמן הבשלה עד ליישומה בעבודת ההוראה או במילוי תפקידים‬
‫אחרים ועד לזיהוי תקף של תוצאותיה‪.‬‬
‫במסגרת "רפורמת אופק חדש" מכוונות דרגות ההתפתחות ‪ 8-8‬לאפשר תהליכי‬
‫צמיחה אישית ותפקודית של עובדי ההוראה בעמדות ובתפקידים שהם ממלאים‬
‫במערכת על‪-‬מנת להשביח את עבודתם בכיתה ובבית‪-‬הספר‪.‬‬
‫‪28‬‬
‫העיקרון העומד בבסיס הפיתוח המקצועי בדרגות הגבוהות הוא לפתח בקרב‬
‫המורים התמחות בלמידה רפלקטיבית ברמה גבוהה על תהליכי הלמידה‬
‫ההוראה והיישום בכיתה ובבית‪-‬הספר‪.‬‬
‫מהלך ההתפתחות המקצועית בכל אחת מהדרגות נשען על יסודות רפלקטיביים‪,‬‬
‫על למידה בקבוצת עמיתים ועל למידה והערכה עצמית‪ .‬העיקרון המנחה הוא של‬
‫למידה זו היא בשילוב הידע והניסיון של הלומד במטרה לפתח את עוצמותיו‬
‫האישיות ואת בטחונו המקצועי‪.‬‬
‫פיתוח תכניות הלמידה לקראת כל דרגה מבוסס על התפיסה שההתפתחות‬
‫מדרגה לדרגה מעמיקה ומרחיבה את הידע והמומחיות של המורה בהבנת תהליכי‬
‫הוראה‪-‬למידה‪ .‬תהליכי הלמידה והפעילות החינוכית הנדרשים להשגת כל אחת‬
‫מהדרגות מהווים רמה נדרשת להעמקת המומחיות בדרגה שמעליה‪ .‬הם מכוונים‬
‫לשלושת תחומי ההתפתחות הנדרשים לפיתוח מומחיות של מורים ולהעצמת‬
‫הפרופסיונאליות שלהם‪ :‬תחום הדעת‪ ,‬התחום הדידקטי‪-‬חינוכי‪ ,‬והתחום הניהולי‪-‬‬
‫ארגוני‪ .‬להלן פירוט הדרגות הקיימות במכללה ‪:‬‬
‫דרגה ‪ :0‬מורה יוזם ומטמיע תוכניות חינוכיות (בהיקף של ‪ 201‬תוכנית‬
‫לימודים מותאמת לכל עו"ה בנפרד ‪ -‬לפז"מ של ‪ 2‬שנים לדרגה)‪.‬‬
‫דרגה ‪ :5‬מורה חוקר את עשייתו (בהיקף של ‪ 201‬תוכנית לימודים מותאמת‬
‫לכל עו"ה בנפרד ‪ -‬לפז"מ של ‪ 2‬שנים לדרגה)‪.‬‬
‫דרגה ‪ :9‬מורה מנחה ומלווה מורי מורים (טרם סוכם סופית)‪.‬‬
‫לפרטים נוספים‬
‫באתר המכללה ‪ - www.arabcol.ac.il‬בקטגוריה של לימודי המשך והשתלמויות‪.‬‬
‫וגם‬
‫מר סעיד עודה‪ ,‬טל‪ ,43-9444344 ,43-9422433 :‬שלוחה ‪364‬‬
‫‪E-mail: saeedod@macam.ac.il‬‬
‫או‬
‫גב' מאי פרנסיס‪ ,‬טל‪ ,43-9444344 ,43-9422433 :‬שלוחה ‪348‬‬
‫‪29‬‬
‫שירותים לסטודנט‬
‫אתר המכללה‬
‫מידע לסטודנט באמצעות האינטרנט ‪ :www.arabcol.ac.il‬ציונים‪ ,‬הודעות ושינויים‪,‬‬
‫אתרי קורסים (הנלמדים בלמידה מרחוק)‪ ,‬שירות ‪ SMS‬הודעות לסטודנט‪.‬‬
‫דיקאן הסטודנטים‬
‫דיקאן הסטודנטים משמש איש קשר בין הסטודנטים לבין הנהלת המכללה על כל‬
‫יחידותיה‪ :‬הסגל האקדמי‪ ,‬הסגל המנהלי וגורמי חוץ והוא פועל למען רווחת‬
‫הסטודנטים ומייצג אותם בפני יחידות המכללה‪.‬‬
‫דלתו של דיקאן הסטודנטים פתוחה בפני סטודנטים הנתקלים בבעיה אישית‪,‬‬
‫כלכלית‪ ,‬אקדמית ומנהלית‪ ,‬והוא מטפל בבעיה או מנחה את הסטודנטים בדרכים‬
‫המקובלות לפתרונה‪.‬‬
‫תחומי הטיפול של הדיקנאט הם‪:‬‬
‫‪ ‬קשיים בלמידה‪ ,‬קשיים ביצירת תקשורת עם מרצה וכדומה‪.‬‬
‫‪ ‬בעלי לקויות למידה‪ ,‬מתן התאמות למבחנים‪.‬‬
‫‪ ‬טיפול בסטודנטים המרגישים מצוקה אישית (מצבי משבר‪ ,‬מחלה‪,‬‬
‫תאונה‪ ,‬לחץ‪ ,‬חרדת בחינות וכדומה)‪.‬‬
‫‪ ‬הטיפול בבעיות אישיות נעשה תוך שמירה על חיסיון מלא ומטפלת בהן‬
‫יועצת לסטודנטים‪.‬‬
‫‪ ‬קשיים כלכליים‪.‬‬
‫‪ ‬קשר מתמיד עם אגודת הסטודנטים‪ ,‬ושיתוף פעולה לקידום מעמדו‬
‫ורווחתו של הסטודנט במכללה‪.‬‬
‫‪ ‬מלגות‬
‫במכללה קיים מערך מלגות לסטודנטים‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫הצטיינות בלימודים‪.‬‬
‫הנחות לסטודנטים במצבי מצוקה כלכלית‪.‬‬
‫מלגות פר"ח‪.‬‬
‫מלגות ממשרדי ממשלה שונים‪.‬‬
‫אגודת הסטודנטים‬
‫מייצגת את הסטודנטים בפני מוסדות המכללה ומארגנת פעילויות חברה ותרבות‪.‬‬
‫פורום האגודה מורכב מנציגי המסלולים והשנתונים השונים‪.‬‬
‫הספריה‬
‫בספריה מעל ‪ 114,444‬ספרים וכ‪ 134 -‬כתבי עת והיא כוללת כ‪ 124 -‬מקומות‬
‫ישיבה ו‪ 44 -‬עמדות מחשב‪ .‬הספריה פתוחה בימים א'–ו' בשבוע‪ ,‬וכוללת את‬
‫הכותרים הרלוונטיים להוראת המקצועות השונים ומנויה על כתבי העת המובילים‬
‫בתחומי הדעת הרלוונטיים‪.‬‬
‫הקטלוג בספרייה ממוחשב וכן ניתן להשתמש במאגרים שונים‪ .‬בנוסף לכך‬
‫הספרייה מקיימת שירות השאלה בין ספרייתי‪.‬‬
‫שירותים נוספים‬
‫מרכז שיכפול‪ ,‬כיתת תרגול במחשב‪ ,‬חנות ספרים וציוד לימודי‪ ,‬קפיטריה‪.‬‬
‫‪31‬‬
‫שכר לימוד והסדרי תשלום‬
‫שכר הלימוד נקבע מדי שנה על ידי משרד החינוך והוא צמוד למדד המחירים‬
‫לצרכן ומתעדכן מדי חודש בהתאם לפרסום המדד (ב‪ 13 -‬בכל חודש)‪ .‬שכר‬
‫הלימוד במכללה הוא כשכר הלימוד באוניברסיטאות‪.‬‬
‫הסדרי תשלום‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫הסדר תשלום שכר הלימוד יימסר לסטודנטים עם קבלתם ללימודים‪.‬‬
‫לשכר הלימוד מתווספות אגרות הכוללות תשלום לאגודת הסטודנטים‪,‬‬
‫ביטוח תאונות אישיות‪ ,‬שירותי ספרייה ממוחשבים וסידורי אבטחה‬
‫במכללה‪.‬‬
‫רק תשלום המקדמה והוראת קבע חתומה על ידי הבנק יבטיחו את‬
‫מקומם של הנרשמים במכללה ויאפשרו שיבוץ מערכת שעות‪.‬‬
‫לאחר תשלום המקדמה תיפרע יתרת התשלום באחת הדרכים המקובלות‬
‫במכללה‪ .‬פירוט דרכי התשלום יימסר לסטודנטים עם קבלתם ללימודים‪.‬‬
‫החזר כספי במקרה של הפסקת לימודים‬
‫דמי הרישום למכללה כוללים טיפול במועמדים עד קבלתם‪ .‬בכל מקרה לא יוחזרו‬
‫דמי רישום‪.‬‬
‫סטודנטים שנרשמו‪ ,‬התקבלו ושילמו מקדמה‪ ,‬והחליטו לא ללמוד במכללה‪ ,‬חייבים‬
‫להודיע על ביטול ההרשמה בכתב לגזברות ולמזכירויות מסגרות הלימוד השונות‪:‬‬
‫תלמידים סדירים‪ ,‬לימודי המשך‪ ,‬הסבת אקדמאים‪ ,‬לפחות שבועיים לפני תחילת‬
‫הלימודים‪ .‬התאריך הקובע הוא תאריך קבלת המכתב במדור ההרשמה ובמחלקת‬
‫הגזברות‪.‬‬
‫המקדמה תוחזר במלואה למבטלים לימודים עד שבועיים לפני תחילת שנת‬
‫הלימודים‪.‬‬
‫סטודנט שהפסיק את לימודיו ביוזמתו‪ ,‬בין יום תחילת הלימודים בפועל במכללה‬
‫ועד לתאריך ‪ 13‬במאי של אותה שנת לימודים‪ ,‬יוחזר לו הסכום ששילם‪ ,‬בקיזוז‬
‫שכר הלימוד עבור חודשי הלימוד בפועל‪ ,‬ועוד חודש לימודים נוסף‪.‬‬
‫לימודים שהופסקו ביוזמת המכללה ‪ -‬יחויב הסטודנט בשכר הלימוד יחסית למספר‬
‫חודשי לימודיו בפועל‪.‬‬
‫ביטוח לאומי‬
‫סטודנטים במוסדות להשכלה גבוהה חייבים בתשלום לביטוח הלאומי ופרטיו‬
‫האישיים של כל סטודנט המתקבל ללימודים‪ ,‬יועברו לביטוח לאומי‪ ,‬כדי לאפשר‬
‫למוסד לביטוח לאומי להפנות אליו דרישה לתשלום‪.‬‬
‫‪31‬‬
32
‫המכללה האקדמית הערבית לחינוך‬
‫בישראל – חיפה (ע"ר)‬
‫الكلية األكادميية العربية للرتبية يف إسرائيل‪ -‬حيفا (ج‪.‬م)‬
‫ידיעון תשע"ג‬
‫‪2102-2102‬‬
‫الدليل األكادميي‬
‫السنة الدراسية ‪١١٢٣-١١٢١‬‬
‫الكلية األكاديميّة العربيّة للتربية في إسرائيل‪ -‬حيفا‬
‫ص‪.‬ب ‪ ،٨۳٩٤‬شارع هحشمال ‪ ،۲۲‬حيفا ‪۳۳۳٩٤‬‬
‫هاتف‪١٩-٨۳١۳٤١١ :‬‬
‫فاكس‪١٩-٨۲۳۳٤۳٧ :‬‬
‫‪www.arabcol.ac.il‬‬
‫أيضا‬
‫املكتوب بصيغة املذ ّكر‪ ،‬لكنّه يشمل املؤنّث ً‬
‫عامة‪ ،‬والكلية حتتفظ حبقِّها يف الزيادة عليها أو احلذف منها‪ ،‬ويف إجراء تغيريات وتعديالت يف‬
‫الكراسة ّ‬
‫اإلرشادات يف هذه ّ‬
‫الربنامج الدراسي‪ ،‬يف هيئة التدريس‪ ،‬ويف مواعيد املساقات وتكلفتها‬
‫كلمة رئيس مجلس اإلدارة ولجنة األمناء‬
‫تطورت إىل‬
‫قطعت الكليّة األكادمييّة العربيّة للرتبية يف إسرائيل‪ -‬حيفا‪ ،‬شوطًا ً‬
‫مسينارا للمعلّمني‪ ،‬ثّ ّ‬
‫طويال فقد بدأت املسرية ً‬
‫معهد‪ ،‬ثّ إىل كليّة غري أكادمييّة‪ ،‬واآلن هي كليّة أكادمييّة للرتبية متنح ألقابًا أكادمييّة يف ع ّدة مواضيع واختصاصات‪،‬‬
‫ومعرتف هبا من قبل جملس التعليم العايل يف إسرائيل‪ .‬وحيدونا طموح وإصرار أن تكون كليتنا اجلامعة العربيّة األوىل يف‬
‫َ‬
‫إسرائيل‪ ،‬يدرس فيها طالب من مجيع األوساط والطوائف يف مواضيع وأقسام خمتلفة‪.‬‬
‫تدير الكليّة إدارة مجاهريية وجملس أمناء‪ .‬يعمل أعضاؤه دون أجر أو مقابل‪ .‬وذلك إميانًا منهم بالرسالة؛ أ ّن الرتبية والتعليم‬
‫ومتطور‪.‬‬
‫كل جمتمع متق ّدم ّ‬
‫مها األساس يف ّ‬
‫تعترب الكليّة األكادمييّة العربيّة فريدة ومميّزة‪ ،‬بفضل النسيج االجتماعي الذي يشكّلها‪ .‬حماضرون من مجيع أطياف اجملتمع‬
‫اإلسرائيلي‪ :‬مسلمون‪ ،‬مسيحيون‪ ،‬يهود ودروز‪ ،‬يبذلون قصارى جهدهم من أجل اجملتمع‪ ،‬يف إكساب قيم الرتبية والتعايش‬
‫خيوهلا ألن تكون بوتقة تصهر داخلها اجملتمع على شىت‬
‫املس مبعتقد اآلخر‪ ،‬مما ّ‬
‫املشرتك‪ ،‬ومن خالل االحرتام املتبادل دون ّ‬
‫أطيافه وتياراته وطوائفه‪.‬‬
‫كل ما يف وسعها من أجل بناء اإلنسان وف ًقا للقيم الراقية من حمبّة اآلخر؛ ألنّه إنسان خلق على صورة اهلل‪.‬‬
‫تبذل الكليّة ّ‬
‫وترى إىل الرتبية قيمة جيب إكساهبا ملن يستطيع وملن مل يستطع‪ .‬وذلك من أجل بناء جمتمع ذات قدرة على مواجهة‬
‫حت ّديات القرن الواحد والعشرين‪ .‬ينعكس األمر يف افتتاح أقسام‪ ،‬واختصاصات يف جماالت خمتلفة حىت تستجيب‬
‫الحتياجات اجملتمع العريب يف إسرائيل‪.‬‬
‫التطور اليت جتتاحها يف مجيع مستويات التعلّم تقف على سلّم أولويّات‬
‫كل من يزور الكليّة أو يتواجد فيها يشهد أ ّن موجة ّ‬
‫ّ‬
‫املسؤولني فيها‪ :‬اإلدارة‪ ،‬اهليئة التدريسيّة‪ ،‬املوظفني املخلصني يف عملهم‪ .‬يالحظ اإلبداع املتجلّي يف جمال النشر العلمي‪،‬‬
‫اجملالت العلميّة‪ ،‬ومراكز البحث العلمي يف جماالت خمتلفة‪.‬‬
‫قدما‪.‬‬
‫يعم السالم يف بالدنا ويف العامل أمجع‪ ،‬ولندفع بالتعليم والرتبية ً‬
‫نسأل اهلل أن ّ‬
‫بإعزاز واحرتام‬
‫زكي كمال‪ ،‬محام‬
‫رئيس مجلس اإلدارة ولجنة األمناء‬
‫‪32‬‬
‫كلمة مدير الكليّة‬
‫التدرب يف التدريس يف رياض األطفال‪ ،‬املدارس االبتدائيّة‪ ،‬يف‬
‫تتميّز الكليّة بالدمج بني التعليم االختصاصي‪ -‬األكادميي وبني ّ‬
‫وخمتص‪.‬‬
‫حمب لالستطالع‬
‫املدارس اإلعداديّة‪ ،‬ويف الرتبية ّ‬
‫ّ‬
‫اخلاصة‪ ،‬يف الوسط العريب‪ ،‬وتطمح الكليّة إىل تأهيل معلّم مث ّقف‪ّ ،‬‬
‫التدرب‪ ،‬البحث والعمل اإلبداعي‪ .‬يف إطار‬
‫ّ‬
‫ويلمون باختصاصهم من خالل القراءة‪ّ ،‬‬
‫يوسع الطالب يف الكليّة آفاقهم وثقافتهم‪ّ ،‬‬
‫ويتدربون من خالل طرائق تدريس خمتلفة تشمل استعمال التكنولوجيا‬
‫حديثة‪،‬‬
‫م‬
‫ل‬
‫تع‬
‫ات‬
‫اتيجي‬
‫رت‬
‫اس‬
‫إىل‬
‫الطالب‬
‫ينكشف‬
‫التعليم‪،‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫وتدرب يف بيئات تعليميّة جديدة مثل‪ :‬تعلّم الزمالء‪ ،‬ودمج التعليم احملوسب‪ ،‬والتعليم عن بُعد ( ‪Distance‬‬
‫احملتلنة‪ّ ،‬‬
‫شخصي‪ ،‬يشمل العمل املخربي وورشات تعلّم‪.‬‬
‫‪ .)Learning‬حيظى الطالب بإرشاد‬
‫ّ‬
‫املهين األهداف التالية‪:‬‬
‫حي ّقق برنامج التأهيل ّ‬
‫أ‪ .‬فهم يف أسس املعرفة الرتبويّة‪ :‬معرفة مبادىء أساسيّة يف علوم االجتماع والسلوكيّات‪ ،‬اليت ترتبط مببادىء الرتبية والفلسفة‬
‫توجه علمي ألهداف الرتبية‪ ،‬طرائقها وحدودها‪.‬‬
‫وعلم النفس وعلم االجتماع؛ وتطوير ّ‬
‫مهين‪ ،‬كما يتطلّب جهاز الرتبية يف إسرائيل‪.‬‬
‫التخصص على مستوى‬
‫ب‪ .‬تعميق املعرفة يف جماالت‬
‫ّ‬
‫أكادميي ّ‬
‫ّ‬
‫ج‪ .‬تطوير مضطرد ملهارات تعليميّة ضروريّة يف تنفيذ مهنة التدريس‪ ،‬والتأكيد على طرائق تطبيقيّة لعلوم الرتبية والتدريس‪،‬‬
‫املرتكزة على التدريب واالنكشاف وتطبيقات احلقل‪.‬‬
‫اجلو يف الكلية شبكة عالقات إنسانيّة جيّدة بني الطالب واحملاضرين والعاملني‪ ،‬الذين يُعتربون قدوة للعمل املشرتك يف‬
‫يسود ّ‬
‫إسرائيل‪ ،‬يشهد على ذلك شهادات االمتياز والشرف األربع ‪ ١١١٤-٢٤٤٤‬اليت حازت عليها الكليّة من املركز القطري‬
‫الستطالع الرأي العام‪.‬‬
‫اليهودي‬
‫العريب و‬
‫ّ‬
‫ترتكز رؤيا الكليّة على اإلنسانيّة والتع ّدديّة‪ ،‬تدمج ً‬
‫قيما تربويّة بني الشرق والغرب‪ ،‬وحتظى باعرتاف داخل اجملتمع ّ‬
‫يف إسرائيل والعامل‪ ،‬كمؤسسة تؤّكد االنتماء األصيل إىل الثقافة العربيّة‪.‬‬
‫أياما دراسيّة‪ ،‬استكماالت وفعاليات أخرى تؤدي إىل حتسني الرتبية‬
‫تنمي الكليّة عالقتها مع اجملتمع والبيئة القريبة والعامليّة‪ ،‬وتعقد ً‬
‫ّ‬
‫العريب يف إسرائيل ومن أجل تطوير مكانتها املهنيّة ومكانة طاقمها‪.‬‬
‫اجملتمع‬
‫يف‬
‫ّ‬
‫مستمر طيلة حياهتم املهنيّة كجزء من مفهوم مهنة التعليم‪ ،‬ويف كوهنا تصغي إىل االحتياجات‬
‫خرجييها‬
‫ّ‬
‫تؤمن الكليّة أ ّن استكمال ّ‬
‫متنوعة من أجل التطوير املهين للمعلّمني من خالل التعلّم‬
‫املتطورة يف التعليم والرتبية‪ .‬لذلك‪ ،‬فالكليّة تطرح برامج ّ‬
‫الديناميّة ّ‬
‫املستمر‪ ،‬االستكماالت‪ ،‬املؤمترات واأليام الدراسيّة‪.‬‬
‫وتسجل وتفتح برامج‬
‫يسرنا أن نعلمكم أنه يف السنة الدراسيّة ‪ ١١٢١‬قام جملس التعليم العايل باملصادقة للكليّة على أن تنشر‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫تعليميّة للقب الثاين ‪ M.Ed.‬يف الرتبية العلميّة‪ ،‬الرتبية اللغويّة‪ :‬عربي‪/‬عريب ويف التدريس والتعلّم‪.‬‬
‫املادة‪ ،‬مركز علم األحياء‪ ،‬ومركز الرياضيّات)‪ ،‬ويف التدريس والتعلّم‬
‫صص (مركز علم ّ‬
‫يف الرتبية العلميّة هنالك ثالثة مراكز خت ّ‬
‫تدرس هذه الربامج يف السنة‬
‫هنالك أربعة مراكز ّ‬
‫ختصص (مركز الطفولة املبكرة‪ ،‬مركز اللغات‪ ،‬مركز العلوم‪ ،‬ومركز الرياضيّات)‪ّ .‬‬
‫الدراسيّة احلاليّة‪ .‬منح اللقب مشروط مبصادقة جملس التعليم العايل‪ .‬وحنن على ثقة بأن الربامج ستسهم يف تطوير منظومة التعليم‬
‫التطور املهين للمتعلمني والعاملني يف أطر الرتبية املختلفة‪.‬‬
‫العايل‪ ،‬ويف ّ‬
‫التطور األكادميي‪ .‬وأن تبقى منارة للعلم يف جمتمعنا العريب‪.‬‬
‫كلّي أمل أن‬
‫تستمر كليتنا يف ّ‬
‫ّ‬
‫باحرتام‬
‫د‪ .‬سلمان عليان‬
‫مدير الكليّة‬
‫‪33‬‬
‫معلومات عامة‬
‫محطّات رئيسيّة‬
‫مؤسسة لتأهيل املعلّمني ومربيّات األطفال يف املدارس العربيّة‪ ،‬وتشمل على‬
‫الكليّة األكادمييّة العربية للرتبية يف إسرائيل‪ -‬حيفا‪ّ ،‬‬
‫أكادميي‪.‬‬
‫فضال عن كوهنا املؤسسة العربيّة األوىل اليت حصلت على اعرتاف‬
‫متنوعة ً‬
‫مسارات واختصاصات ّ‬
‫ّ‬
‫‪ - ٢٤٩٤‬تأسيس الكليّة كمؤسسة الستكماالت املعلمني يف احلقل‪.‬‬
‫‪ - ٢٤٤٨‬مسينار لسنتني لتأهيل واستكماالت املعلمني (معلم مؤهل)‪.‬‬
‫تؤهل املعلمني ومربيات األطفال للقب معلم مؤهل كبري‪.‬‬
‫‪ - ٢٤٧٧‬مؤسسة مدة التعلم فيها ثالث سنوات‪ّ ،‬‬
‫‪ - ٢٤٤٩‬احلصول على إذن من جملس التعليم العايل ملنح لقب أول يف التدريس (‪.)B.Ed.‬‬
‫‪ - ٢٤٤٦‬احلصول على اعرتاف من جملس التعليم العايل ملنح اللقب األول يف التدريس (‪.)B.Ed.‬‬
‫‪ - ١١١٨‬احلصول على مصادقة من جملس التعليم العايل من أجل استعداد الكلية للخطة اجلديدة يف تأهيل املعلمني‪.‬‬
‫وتسجل وتفتح برامج تعليميّة للقب الثاين ‪ M.Ed.‬يف الرتبية‬
‫‪ - ١١٢١‬قام جملس التعليم العايل باملصادقة للكليّة على أن تنشر ّ‬
‫اللغويّة‪ :‬عربي‪/‬عريب ويف الرتبية العلميّة‪ .‬جيدر بالذكر ‪ ،‬أن منح األلقاب مشروط مبصادقة جملس التعليم العايل‪.‬‬
‫وتسجل وتفتح برامج تعليميّة للقب الثاين ‪ M.Ed.‬يف التدريس‬
‫‪ - ١١٢٢‬قام جملس التعليم العايل باملصادقة للكليّة على أن تنشر ّ‬
‫والتعلّم‪ .‬جيدر بالذكر‪ ،‬أن منح األلقاب مشروط مبصادقة جملس التعليم العايل‪.‬‬
‫يدرس يف الكلية ما يقارب ‪ ١١١١‬طالب ويعمل ما يقارب ‪ ١٣٤‬حماضر وما يقارب ‪ ٤١‬من العاملني اإلداريني‪.‬‬
‫خرجيو الكليّة ما يقارب ‪ ٪٦٤‬من جممل العاملني يف سلك التدريس يف الوسط العريب‪ ،‬وقسم معترب منهم يشغل وظائف‬
‫يشكّل ّ‬
‫إدارية يف املدارس‪ ،‬ويف التفتيش واإلرشاد‪ ،‬ويعملون يف اجلامعات والكليّات‪.‬‬
‫أطر تعليمية‪ ،‬مسارات واختصاصات‪.‬‬
‫شىت‪.‬‬
‫تش ّكل الكليّة حاضنة للمعلم منذ بدء مسريته كطالب وعلى مدى حياته املهنية من خالل استكماالت ّ‬
‫أطر تعليم‬
‫يف الكليّة األطر التعليمية التالية‪:‬‬
‫‪ .0‬التعلّم للقب األول يف التدريس (‪ .)B.Ed.‬ويشمل التأهيل يف التدريس‪ ،‬يف مسار يستمر أربع سنوات‪.‬‬
‫‪ .2‬التعلّم املستمر للقب األول يف التدريس (‪.)B.Ed.‬‬
‫‪ .2‬التعلّم لتوسيع االختصاص‪.‬‬
‫‪ .4‬التعلّم لتحويل مسار أكادميي يف التدريس‪.‬‬
‫مهين‪.‬‬
‫وتطور ّ‬
‫‪ .5‬استكماالت ّ‬
‫مسارات التعليم‬
‫تقيم الكليّة مسارات التعليم التاليّة‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫مسار الطفولة (من الوالدة ‪ )٦ -‬يشمل برنامج توسيع لشهادة تدريس إضافية للتدريس يف الصفوف األول‪-‬‬
‫الثاين‪.‬‬
‫مسار الرتبية اخلاصة (‪ ،)١٢ - ٦‬وتربية خاصة للطفولة املبكّرة‪.‬‬
‫‪34‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫املسار االبتدائي (األول ‪ -‬السادس)‪.‬‬
‫املسار اإلعدادي (السابع ‪ -‬العاشر)‪.‬‬
‫اختصاصات‬
‫التخصص يف الكلية يف املواضيع التالية‪ :‬العربيّة‪ ،‬العربيّة‪ ،‬اإلجنليزيّة‪ ،‬الكيمياء ‪ -‬البيولوجيا‪ ،‬الكيمياء ‪ -‬الفيزياء‪ ،‬الرياضيّات‪،‬‬
‫ميكن‬
‫ّ‬
‫تدريس علوم احلاسوب‪ ،‬الطفولة املبكرة‪ ،‬الرتبية اخلاصة‪.‬‬
‫‪35‬‬
‫التعلّم للّقب األول وشهادة التدريس (‪)B.Ed.‬‬
‫مبنى التعليم‬
‫للتأهل للتدريس (التربية وعلم النفس)‬
‫التعلّم ّ‬
‫ِ‬
‫التغريات العامليّة واحملليّة يف جماالت اجملتمع واالقتصاد والرتبية‪.‬‬
‫يف عملية التأهل لتدريس (الرتبية وعلم النفس) نعي سريورات ّ‬
‫حتولت املدرسة إىل‬
‫هلذه السريورات تأثري كبري على جهاز الرتبية باجتاه الدمقرطة وتوزيع الصالحيّات‪ ،‬ويف الواقع املتبلور‪ّ ،‬‬
‫وتدخل لعوامل كثرية من ذوي التوقعات املبالغ فيها أحيانًا واملتناقضة يف أحيان أخرى‪.‬‬
‫موضوع اهتمام ّ‬
‫تلزم هذه التغريات الكبرية تأهيل الطالب يف مجيع اجملاالت التنظيميّة‪ ،‬اإلداريّة واالجتماعيّة والرتبويّة‪ ،‬وتلزم فَهم العوامل‬
‫تطور الطفل وسلوكه‪.‬‬
‫املختلفة اليت تؤثر على ّ‬
‫اجتماعي عال كي يتمكّنوا من‬
‫وعي ذاتّ و‬
‫ّ‬
‫هنتم يف التدريس بتأهيل وتنمية طالب ليصبحوا ذوي رؤية واسعة للعامل‪ ،‬وعلى ّ‬
‫مواجهة التغريات البنيَويّة اإلداريّة واملضمونيّة اليت تطرأ على جهاز الرتبية‪ .‬واليت تضع نصب أعينهم هدف تطوير املنظومات‬
‫الرتبوية‪ ،‬واجملتمع اإلسرائيلي من خالل التأكيد على العالقة بني املعرفة املكتسبة يف جماالت الرتبية والتعليم وعلم النفس‬
‫الفعلي يف املدرسة على وجه اخلصوص‪.‬‬
‫بوي عامة‪ ،‬وبني التطبيق‬
‫وبني احلقل الرت ّ‬
‫ّ‬
‫وطاقما أكادمييًّا‬
‫متنح أقسام التعليم يف الرتبية وعلم النفس الطالب بيئة تعليمية مثالية‪ ،‬تشمل مساقات تعلّم متنوعة‪،‬‬
‫ً‬
‫منتخبا‪ ،‬اهتماما شخصيًّا‪ ،‬وعالقة مباشرة بني الطالب و ِ‬
‫التطبيقي‪ ،‬وهي‬
‫النظري و‬
‫احملاضر واإلدارة‪ .‬تشمل املساقات اجلانب‬
‫ً‬
‫ً‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التنور‬
‫‪.‬‬
‫املوضوع‬
‫يس‬
‫ر‬
‫تد‬
‫ائق‬
‫ر‬
‫وط‬
‫ائقه‪،‬‬
‫ر‬
‫وط‬
‫م‬
‫ل‬
‫التع‬
‫اخلاصة‪،‬‬
‫بية‬
‫رت‬
‫ال‬
‫االجتماع‪،‬‬
‫علم‬
‫الفلسفة‬
‫النفس‪،‬‬
‫علم‬
‫جماالت‬
‫من‬
‫مستوحاة‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التخصص حبسب الفئة العمريّة ومواضيع التدريس‪.‬‬
‫البحثي يف الرتبية والتدريس‪ .‬هناك إطار مشرتك يف التعليم بني مسارات‬
‫ّ‬
‫أيضا يف مساقات متعلّقة بالفئة العمريّة وبنوع االختصاص‪.‬‬
‫كما يتمحور التعليم ً‬
‫تعلّم االختصاص‬
‫املختص‪ .‬خيتار الطالب مسار التأهيل واالختصاص‪.‬‬
‫يشكّل تعلّم االختصاص مرتكز املعرفة املوضوعاتيّة للمعلم‬
‫ّ‬
‫في مسار الطفولة المبكرة‪:‬‬
‫عاما‪.‬‬
‫اختصاصا يف الطفولة املبكرة و‬
‫اختصاصا يف الطفولة املبكرة والعربيّة‪/‬‬
‫خيتار الطالب اختصاصني‪-‬‬
‫ً‬
‫ً‬
‫ً‬
‫اختصاصا ً‬
‫في المسار االبتدائي‪:‬‬
‫خيتار الطالب اختصاصني من بني االختصاصات التالية‪ :‬اختصاص عريب ‪ -‬عربي‪ /‬اختصاص رياضيات ‪ -‬عريب‪/‬‬
‫اختصاص رياضيات ‪ -‬عربي‪.‬‬
‫في المسار اإلعدادي‪:‬‬
‫خيتار الطالب اختصاصني من بني االختصاصات التالية‪ :‬اختصاص عريب ‪ -‬عربي‪ /‬اختصاص رياضيات ‪ -‬فيزياء‪/‬‬
‫اختصاص رياضيّات ‪ -‬علوم احلاسوب‪ /‬اختصاص بيولوجيا ‪ -‬كيمياء‪/‬كيمياء ‪ -‬فيزياء أو يف اختصاص واحد اإلجنليزيّة‪.‬‬
‫في مسار التربية الخاصة‪:‬‬
‫يستطيع الطالب يف هذا املسار أن خيتار اختصاص الرتبية اخلاصة وجمموعتني من مساقات التعلّم‪ :‬العربية والرياضيات أو‬
‫اختصاص تربية خاصة واختصاص للمدرسة االبتدائية األول – السادس‪ :‬العربية‪ /‬الرياضيات‪ ،‬أو اختصاص يف الرتبية‬
‫اخلاصة‪ ،‬واختصاص يف املدرسة اإلعدادية (السابع ‪ -‬العاشر) ‪ -‬العربية‪ /‬رياضيّات‪.‬‬
‫في مسار التربية الخاصة للروضات‪:‬‬
‫‪36‬‬
‫اختصاصا يف الرتبية يف الطفولة املبكرة‪.‬‬
‫اختصاصا يف الرتبية اخلاصة للروضة و‬
‫يتعلّم الطالب‬
‫ً‬
‫ً‬
‫التطبيقات في التدريس‬
‫تعترب التطبيقات العمليّة احملور األساسي يف برنامج حتضري وتأهيل الطالب ليصبحوا معلمني مهنيّني يف املستقبل‪ .‬وتشكل‬
‫التعليمي‪.‬‬
‫املهين و‬
‫ً‬
‫ّ‬
‫مسرحا لتطبيق ما تّ تعليمه يف إطار جماالت االختصاص ّ‬
‫هتدف التطبيقات العمليّة إىل تأهيل معلّم مهين ذي مسؤولية والتزام واستقالل وارتباط مع زمالء املهنة‪.‬‬
‫الصف وعامل التالميذ‪ .‬حيصل‬
‫يقوم الطالب خبطواته األوىل يف التدريس كمعلّم‪ ،‬وينكشف عمليًّا للمرة األوىل مع املدرسة‪،‬‬
‫ّ‬
‫وينجع‬
‫الطالب على دعم‪ ،‬مراقبة‪ ،‬شفافيّة‪ ،‬تشجيع‪ ،‬إرشاد ومساعدة من املرشد التعليمي ومن املعلم املدرب‪ ،‬حىت ّ‬
‫يسهل ّ‬
‫املهين‪.‬‬
‫تطوره‬
‫ّ‬
‫الشخصي و ّ‬
‫ّ‬
‫يف إطار التطبيقات‪ ،‬يطلب من الطالب أن يطبّق املعرفة النظريّة والتطبيقيّة‪ ،‬من خالل التفاعل والربط فيما بينهما‪ ،‬وحىت‬
‫بوي ‪-‬‬
‫يتح ّقق ذلك‪ ،‬على الطالب أن يكون صاحب معرفة عامة ومهنية كبرية‪ ،‬صاحب قدرة يف توظيف االعتبار الرت ّ‬
‫التعليمي بشكل عقالينّ‪ ،‬وأن يطبق أفكاره التعليميّة يف مركبّات التدريس املختلفة‪ :‬التشخيص‪ ،‬التخطيط‪ ،‬التنفيذ والتقييم‬
‫ّ‬
‫التطور يف عمله‪.‬‬
‫و‬
‫ار‬
‫ر‬
‫لالستم‬
‫استعداد‬
‫وصاحب‬
‫التأملي‪،‬‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫اكمي‪ .‬من‬
‫ر‬
‫ت‬
‫‪/‬‬
‫لب‬
‫و‬
‫ل‬
‫بشكل‬
‫ق‬
‫تعم‬
‫اليت‬
‫التأكيدات‪،‬‬
‫سنة‬
‫كل‬
‫يف‬
‫تتغري‬
‫ات‪،‬‬
‫و‬
‫سن‬
‫ثالث‬
‫ة‬
‫الكلي‬
‫يف‬
‫ة‬
‫العملي‬
‫التطبيقات‬
‫تستمر‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫املهم التنويه إىل أ ّن املساقات النظريّة املدروسة يف السنة ذاهتا تدعم العمليّة الرتبويّة‪.‬‬
‫ّ‬
‫تعليم أساسي‬
‫التنور احلاسويب‪ ،‬احلضارة‬
‫التعليم‬
‫امي ويشمل العربيّة‪ ،‬العربيّة لإلعفاء‪ ،‬العربيّة‪ ،‬اإلجنليزيّة لإلعفاء‪ ،‬مدخل إىل ّ‬
‫األساسي إلز ّ‬
‫ّ‬
‫تدرس مواضيع أساسيّة بدون اعرتاف‪ :‬احلذر واألمان على الطرق‪ ،‬رحلة شاملة‪،‬‬
‫العريب‪ ،‬والرتبية للدميقراطيّة‪ .‬كذلك ّ‬
‫والرتاث ّ‬
‫ايف‪.‬‬
‫إرشاد يف املكتبة‪ ،‬وإرشاد بيبليوغر ّ‬
‫برنامج الممتازين‬
‫حيرص برنامج املمتازين يف الكليّة على تأهيل معلمني ومربني ذوي قدرة عالية على التعليم‪ ،‬تطوير معرفة واسعة‪ ،‬وعي عميق‬
‫التعليمي‪ ،‬وتطويرهم كمعلمني مبدعني "غري روتينيني"‪ .‬كذلك يطمح الربنامج إىل تطوير قدرة قياديّة‬
‫بوي و‬
‫بعملهم الرت ّ‬
‫ّ‬
‫العريب خاصة‪.‬‬
‫واجتماعيّة رياديّة‪ ،‬حيث تشغل يف املستقبل مكانًا مركزيًّا يف تطوير جهاز الرتبية عامة‪ ،‬ويف تطويره يف اجملتمع ّ‬
‫شروط القبول‬
‫يقبل يف هذا الربنامج طالب ذوي عالمة دمج (سيكومرتي وبـﭽـروت) ‪ ،٦٣١‬بعد مقابلة لفحص مالءمتهم للربنامج من‬
‫ناحية شخصيّة‪ ،‬واستعدادهم لاللتزام مبتطلّبات الربنامج‪.‬‬
‫خاصا‪ ،‬وذوو عالمة دمج (سيكومرتي‪ -‬وبـﭽـروت)‬
‫يف حاالت خاصة يقبل للربنامج طالب أثبتوا ً‬
‫امتيازا تربويًّا – اجتماعيًّا ً‬
‫‪ ٦٢٤‬فما فوق‪ .‬بعد إجراء مقابلة‪.‬‬
‫برنامج التعليم‬
‫خالل الربنامج املرّكز يشرتك الطالب يف برنامج خاص يشكل ‪ ٪١٤ - ٪١١‬من جممل الربنامج العام كلّه‪ .‬يرّكز هذا‬
‫متفوقني‪ .‬ومن‬
‫الربنامج على تطوير االمتياز عند الطالب كطاقم وكأفراد‪ .‬ويطمح لإلجابة عن احتياجاهتم اخلاصة كطالب ّ‬
‫بوي واسع اآلفاق‪ ،‬وذوي معرفة‬
‫ووعي تر ّ‬
‫متفوقني ذوي رؤية واستشراف تر ّ‬
‫ثّ تأهيلهم ليصبحوا معلمني ورجال تربية ّ‬
‫بوي‪ّ ،‬‬
‫أكادمييّة من خالل برنامج تعليمهم اخلاص‪ .‬يشمل الربنامج تأهيالً لوظائف تربويّة مركزيّة يف املدرسة‪ ،‬مثل الرتكيز‬
‫املهين أو تركيز الطبقة‪.‬‬
‫االجتماعي الرتكيز ّ‬
‫ّ‬
‫‪37‬‬
‫امتيازات الطالب والتزاماتهم‬
‫‪‬‬
‫إهناء التعليم يف ثالث سنوات (بدل أربع)‪.‬‬
‫‪‬‬
‫يتم إعطاء قرض مشروط مبقدار قسط تعليم (‪ ٤٩١١‬شاقل من وزارة‬
‫كل سنة ملدة ثالث سنوات ‪ّ -‬‬
‫يف ّ‬
‫الرتبية والتعليم والباقي من الكليّة)‪.‬‬
‫لكل سنة تعليميّة (واملبلغ الكلي ‪ ٢٤‬ألف شاقل خالل ثالث‬
‫احلصول على منحة مببلغ ‪ ٤١١١‬شاقل ّ‬
‫سنوات)‪.‬‬
‫تأهيل لوظيفة تربويّة مركزيّة يف املدرسة‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫املتفوقني‪.‬‬
‫شهادة برنامج ّ‬
‫إذن يف العمل يف التدريس يف هناية الستاج‪.‬‬
‫تقاضي أجر بشهادة ‪ B.Ed.‬وشهادة تدريس يف سنة الستاج‪.‬‬
‫أفضليّة يف القبول للعمل‪.‬‬
‫‪‬‬
‫عالمة ‪ ٤١‬فما فوق‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫برنامج تأهيل خاص (‪ )٪١٤ - ٪١١‬من جممل ساعات التأهيل يف الكليّة‪.‬‬
‫لقب أول ‪ B.Ed.‬وشهادة تدريس يف هناية السنوات الثالث‪.‬‬
‫التزامات خالل التعليم‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫عالمة ‪ ٤١‬فما فوق يف االختصاص‪ ،‬يف احللقة الدراسيّة ويف التطبيقات العمليّة‪.‬‬
‫تطوع للجمهور‪.‬‬
‫ّ‬
‫تطوع يف الكليّة (مثل‪ :‬مساعدة طالب حباجة لذلك‪ ،‬القيام بأيام دراسيّة ومؤمترات)‪.‬‬
‫ّ‬
‫اشرتاك يف مؤمترات بني الكليّات‪.‬‬
‫تعلّم متواصل ملدة ثالث سنوات (دون توقف)‪.‬‬
‫التزامات بعد نهاية التعليم‬
‫لكل سنة أعطيت‬
‫االلتزام للعمل يف الرتبية والتدريس ملدة ثالث سنوات على األقل ‪ -‬سنة عمل (‪ ١/٣‬وظيفة على األقل) ّ‬
‫فيها منحة مشروطة‪.‬‬
‫‪38‬‬
‫مسار الروضة (منذ الوالدة ‪)٦ -‬‬
‫الصف األول‪ -‬الثاين‪.‬‬
‫يشمل برنامج توسيع لشهادة تدريس إضافية للتدريس يف ّ‬
‫وتطور األطفال يف الطفولة املبكرة من جهة‪ ،‬ومضامني تعليميّة ‪ -‬مهنيّة‬
‫يؤّكد برنامج التأهيل سريورات تدريس متعلّقة بعامل ّ‬
‫مرتبطة بعمل مربّية األطفال من ناحية أخرى‪.‬‬
‫ويتطور على مدى السنوات األربع‪ ،‬ويكسب قاعدة ثابتة للتطبيقات العمليّة يف‬
‫لب ّ‬
‫مبين بشكل هرمي‪ ،‬لو ّ‬
‫برنامج التدريس ّ‬
‫تطور‬
‫احلقل‪ .‬كذلك يقرتح الربنامج مساقات متنوعة ّ‬
‫أسسا يف جماالت خمتلفة مثل‪ :‬تنمية وتنظيم بيئة تربويّة تالئم ّ‬
‫تزود ً‬
‫كل طبقة‪ ،‬ودمج الفن يف التعليم وغري ذلك‪.‬‬
‫الطفل‪ ،‬إشراك أولياء األمور يف عمل املريب‪ ،‬حتديد مميزات ّ‬
‫خاصة يف ّ‬
‫ميكّن الربنامج إطاري اختصاص‪:‬‬
‫‪ .0‬مربيّات أطفال ألجيال منذ الوالدة حىت ست سنوات‪.‬‬
‫للصف األول والثاين‪.‬‬
‫‪ .2‬مربيّات أطفال ألجيال منذ الوالدة حىت ست سنوات وتوسيع االختصاص ّ‬
‫اختصاص في الطفولة المبكرة‬
‫أسسا نظرية‬
‫يتعمق الطالب ّ‬
‫يف إطار التأهيل ّ‬
‫ويوسعون معرفتهم يف مميزات ّ‬
‫تطور التعليم يف الطفولة املبكرة‪ ،‬واليت تكسب ً‬
‫وتطوره‪ .‬كما وتساعد الطالب يف فهم أمهيّة وظيفة الراشد كوسيط‬
‫ومصطلحات أساسية يف معرفة علم الطفل‪ ،‬احتياجاته ّ‬
‫يف بيئة الطفل‪.‬‬
‫أمثلة لمساقات من اختصاص التربيّة في الطفولة المبكرة‪.‬‬
‫تطور اللغة املعياريّة وغري املعياريّة‪،‬‬
‫كي‪ّ ،‬‬
‫التطور يف الطفولة املبكرة‪ّ ،‬‬
‫التنور يف الروضة‪ ،‬اللّعب و ّ‬
‫براعم ّ‬
‫احلسي حر ّ‬
‫كي و ّ‬
‫التطور احلر ّ‬
‫للرضع و لألطفال‪ ،‬الرتبية املوسيقيّة‪.‬‬
‫احلركة ّ‬
‫للصف األول – الثاني (تأهيل للتدريس)‪.‬‬
‫أمثلة لمساقات من برنامج توسيع االختصاص ّ‬
‫طرائق تدريس اللغة العربية يف الصف األول والثاين‪ ،‬بدائل يف التدريس‪ ،‬نشاطات حبثيّة يف احلقل‪ ،‬طرائق تدريس الرياضيّات‬
‫الصف األول والثاين‪.‬‬
‫يف ّ‬
‫االختصاص في اللغة العربيّة في الطفولة المبكرة‬
‫العربيّة كلغة ّأم لألقليّة العربيّة‪ ،‬تشمل مضامني وقواعد تلزم التعلّم واالختصاص مبستوياهتا املختلفة‪ ،‬لذلك جيب إكساب‬
‫خرجيني ذوي معرفة عميقة يف جمال اللغة‬
‫املعرفة منذ الطفولة املبكرة‪ .‬يطمح قسم العربية يف الطفولة املبكّرة إىل تأهيل ّ‬
‫هتم الطبقة والفئة العمريّة‪ ،‬واليت تتميّز بالدمج بني االكتساب والتعلّم‪ ،‬لذلك هناك‬
‫العريب‪ ،‬وخاصة يف املواضيع اليت ّ‬
‫واألدب ّ‬
‫تأكيد على العالقة بني العربيّة احملكيّة (لغة األم) وبني العربيّة املعياريّة (لغة األمة)‪.‬‬
‫أمثلة لمساقات من البرنامج‬
‫الشعب‪،‬‬
‫تدريس العربيّة وواقع الثُنائيّة اللغوية‪ ،‬علم األصوات‪ ،‬علم الصرف‪ ،‬حنو اللغة العربية‪ ،‬أدب األطفال‪ ،‬األدب‬
‫ّ‬
‫الكالسيكي‪،‬‬
‫العريب‪ ،‬الكتابة اإلبداعيّة‪ ،‬الشعر والنثر احلديث‪ ،‬الشعر والنثر‬
‫العريب‪ ،‬القصة القصرية‪ ،‬املسرح ّ‬
‫احلضارة والرتاث ّ‬
‫ّ‬
‫حلقة دراسية يف اللغة أو األدب‪.‬‬
‫‪39‬‬
‫مسار التربية الخاصة‬
‫خاصة يف مجيع األطر الرتبويّة (الطفولة املبكرة‪ ،‬املدارس‬
‫يهدف املسار إىل تأهيل معلمني ومربني لتالميذ ذوي احتياجات ّ‬
‫العريب‪.‬‬
‫االبتدائيّة واإلعداديّة) يف جهاز الرتبية ّ‬
‫هناك تأكيد يف عملية التأهيل على املعرفة املكتسبة يف العلوم النظريّة والتطبيقات العمليّة‪ .‬يتمحور التعليم بناء على رؤية‬
‫األساسي للتالميذ يف التعليم‪ ،‬وتفرتض أ ّن التالميذ بشر ولكوهنم كذلك خيتلفون عن بعضهم البعض‪،‬‬
‫الطبيعي و‬
‫تقر باحلق‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫يريب التالميذ على اإلقرار به وتقديره‪.‬‬
‫أن‬
‫عليه‬
‫بل‬
‫االختالف‪،‬‬
‫هبذا‬
‫يعرتف‬
‫أن‬
‫م‬
‫ل‬
‫املع‬
‫وعلى‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫وتوجها تفاعليًّا ذات قدرة‬
‫ينكشف الطالب خالل تأهيله يف هذا املسار إىل جماالت أكادمييّة من أجل إكسابه عم ًقا نظريًّا‬
‫ًّ‬
‫تطبيقية‪.‬‬
‫أساسا نظريًّا لنظريّات متنوعة أكادمييّة‪ ،‬وطرائق تدريس وتعليم ومتكّن الطالب من تطوير فهم‬
‫تشكّل املساقات يف املسار ً‬
‫حول تعقيد سريورات الرتبية يف أطر الرتبية املختلفة‪.‬‬
‫التطور املهين للطالب تطبيقات علميّة يف مجيع األطر الرتبوية العادية واخلاصة‪ .‬ومتكّن دجمًا بني النظرية‬
‫تشمل عملية ّ‬
‫والتطبيق‪ ،‬وتكشفه إىل معايري مركزية لعمل املعلّم يف احلقل وإىل تعقيد عمله‪.‬‬
‫معلما باحثًا وذات معرفة مهنية وقدرات تدريسية‪ ،‬وعلى وعي ملسؤوليته الرتبوية‪" ،‬يتحتلن"‬
‫ّ‬
‫ويطور التعليم يف املسار ً‬
‫يعمق ّ‬
‫العريب‪.‬‬
‫اجملتمع‬
‫يف‬
‫بوي‬
‫رت‬
‫ال‬
‫العمل‬
‫أجل‬
‫من‬
‫بية‬
‫رت‬
‫ال‬
‫يف‬
‫جتديدات‬
‫ق‬
‫ويطب‬
‫يبادر‬
‫الوقت‪،‬‬
‫ال‬
‫و‬
‫ط‬
‫د‬
‫د‬
‫ويتج‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫برامج االختصاص في المسار‬
‫يقرتح التأهيل يف مسار الرتبية اخلاصة أربعة برامج اختصاص‪:‬‬
‫برنامج أ‪:‬‬
‫برنامج ب‪:‬‬
‫برنامج ج‪:‬‬
‫برنامج د‪:‬‬
‫برنامج دمج من أجل تأهيل مربيّات أطفال للرتبية اخلاصة وللرتبية العاديّة (من الوالدة ‪ ٦ -‬سنوات)‪.‬‬
‫برنامج تأهيل ملعلمي الرتبية اخلاصة (مدارس الرتبية اخلاصة‪ ،‬صفوف تربية خاصة وصفوف دمج يف أطر‬
‫الرتبية العاديّة)‪.‬‬
‫برنامج يدمج تأهيل معلمني للرتبية اخلاصة وللمدرسة االبتدائيّة‪ -‬تأهيل للتدريس يف املدرسة االبتدائيّة‬
‫التخصص‪.‬‬
‫(الصف األول ‪ -‬السادس) يف موضوع‬
‫ّ‬
‫برنامج دمج من أجل تأهيل املعلمني يف الرتبية اخلاصة وللمرحلة اإلعدادية ‪ -‬تأهيل للتدريس يف املرحلة‬
‫التخصص‪.‬‬
‫اإلعداديّة (الصف السابع ‪ -‬العاشر) يف موضوع‬
‫ّ‬
‫تعلّم االختصاص في التربية الخاصة‬
‫يهدف التعليم إىل تأهيل معلمني جلميع أنواع التالميذ يف الرتبية اخلاصة والرتكيز يف واحد من بني احملاور املقرتحة‪ :‬مركز‬
‫بوي (مدرسة للرتبية اخلاصة‪ ،‬صفوف تقدميّة‬
‫العسر التعليمي‪ ،‬حمور االتصال‪ ،‬وحمور اإلعاقات السلوكية وف ًقا لإلطار الرت ّ‬
‫وصفوف دمج يف أطر الرتبية العاديّة) وللفئات العمريّة (أطر الطفولة املبكرة‪ ،‬املدارس االبتدائيّة واإلعداديّة)‪.‬‬
‫الصف غري املتجانس‪ ،‬وإىل تطوير تالميذ ذوي احتياجات خاصة‬
‫يهدف التعليم إىل تلبية االحتياجات اخلاصة للتالميذ يف ّ‬
‫اخلاصة‪.‬‬
‫يف الصفوف التقدميّة ويف املدارس ّ‬
‫أمثلة لمساقات من البرنامج‬
‫يقرتح مسار الرتبية اخلاصة مساقات من جمال أساسيات الرتبية اخلاصة مثل‪ :‬دمج الطفل ذي االحتياجات اخلاصة يف‬
‫مصحح يف القراءة والكتابة‪،‬‬
‫خاصة يف صفوف الرتبية‬
‫ّ‬
‫الصف غري املتجانس‪ ،‬برامج ّ‬
‫ّ‬
‫اخلاصة والصفوف العاديّة‪ ،‬تدريس ّ‬
‫‪41‬‬
‫البصري‪ ،‬إضافة إىل اقرتاح‬
‫التعليمي‪ ،‬العسر‬
‫اخلاصة‪ ،‬التخلّف العقلي‪ ،‬العسر‬
‫مق ّدمة يف الرتبية اخلاصة‪ ،‬سياسة الرتبية‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫مساقات من حماور االختيار مثل‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫احلسي للتلميذ ذي العسر‬
‫التعليمي‪ :‬تشخيص مهارات أساسيّة‪ ،‬أدوات إدراكيّة‪ ،‬العامل‬
‫محور العسر‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التعليمي‪.‬‬
‫ّ‬
‫التعليمي‪ :‬نظرية وتطبي ًقا‪،‬‬
‫محور اإلعاقة االتصاليّة‪ :‬مقدمة يف مشاكل السمع‪ ،‬تربية التالميذ ذوي العسر‬
‫ّ‬
‫صعوبات النطق‪ ،‬إعاقات اتصاليّة‪.‬‬
‫محور اإلعاقة السلوكيّة‪ :‬مشاكل االنضباط‪ ،‬الرتكيز واحلركة الزائدة‪ ،‬العالج القصصي‪ ،‬العالج باملوسيقى اخل‪.‬‬
‫إضافي‬
‫تعلّم اختصاص‬
‫ّ‬
‫خيتص هبا‪:‬‬
‫إضافة إىل التعليم يف جمال الرتبية اخلاصة على الطالب أن يتعلم وف ًقا ملسار الفئة العمريّة اليت ّ‬
‫برنامج أ‪:‬‬
‫االختصاص يف الطفولة املبكرة‪ .‬يطلب من الطالب أن يكون على دراية واسعة يف االختصاص‪ .‬يتمحور‬
‫الطالب يف املضامني املركزيّة لقسم الطفولة املبكرة‪ ،‬اليت تشمل اجلوانب الفلسفيّة للطفولة املبكرة‪ ،‬جوانب‬
‫املعريف)‪ ،‬جوانب اجتماعية يف الطفولة املبكرة‬
‫كي‪،‬‬
‫التطور السيكولوجي (‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫االجتماعي و ّ‬
‫ّ‬
‫الشعوري‪ ،‬احلر ّ‬
‫وجوانب تعليميّة‪.‬‬
‫االبتدائي (عريب‪-‬رياضيّات)‪ ،‬وتعلّم‬
‫ختصصية يف مسار الرتبية‬
‫برنامج ب‪ :‬يشمل االختصاص تعلّم جمموعيت مساقات ّ‬
‫ّ‬
‫مواضيع تتعلّق يف تدريس املوضوع‪ ،‬يف عملية التعلّم والتقييم‪ ،‬وختطيط التعليم واسرتاتيجيات التدريس‬
‫املتنوع‪.‬‬
‫ّ‬
‫برنامج ج‪:‬‬
‫االختصاص يف املدرسة االبتدائية (الصف األول ‪ -‬السادس)‪ .‬ميكّن الربنامج االختيار وف ًقا لرغبة الطالب‬
‫برنامج د‪:‬‬
‫اختصاص يف املرحلة اإلعداديّة (الصف السابع ‪ -‬العاشر)‪ .‬ميكّن الربنامج اختيار وف ًقا لرغبة الطالب‬
‫موضوع‪ :‬العربية أو الرياضيّات‪ ،‬يشمل االختصاص تعلّ ًما يف املوضوع‪ ،‬وتعلّ ًما عمي ًقا يف جمال التأهيل‬
‫لقضايا تتعلّق يف تدريس املوضوع وف ًقا للفئات العمريّة‪.‬‬
‫يف أحد االختصاصات‪ :‬عريب أو رياضيّات‪ .‬يشمل االختصاص تعلّ ًما يف املوضوع‪ ،‬وتعلّ ًما عمي ًقا يف جمال‬
‫التأهيل لقضايا تتعلّق يف تدريس املوضوع وف ًقا للفئات العمريّة‪.‬‬
‫مسار المدرسة االبتدائية‬
‫يهدف املسار إىل تأهيل معلّمني ومربّني للصفوف األول ‪ -‬السابع‪ ،‬مع االهتمام إىل إدراك التدريس كرسالة تربويّة‬
‫بوي‪،‬‬
‫واجتماعيّة يف اجملتمع‬
‫العريب‪ .‬يطمح املسار إىل تطوير معلّم ذي ّ‬
‫توجه إنساينّ‪ ،‬وعلى وعي مبسؤوليته والتزامه الرت ّ‬
‫ّ‬
‫جمتمعا دميقراطيًّا‪.‬‬
‫مير ّ‬
‫بتغريات اجتماعيّة وحضاريّة‪ ،‬والذي يطمح أن يكون ً‬
‫ولوظيفته كقائد تر ّ‬
‫العريب‪ ،‬الذي ّ‬
‫بوي يف اجملتمع ّ‬
‫خاصة للمدرسة االبتدائيّة‪ ،‬تعقيداهتا كمؤسسة تربويّة تفاعلية‪ ،‬والذي يواجه جمتمع تالميذ غري‬
‫يرتكز الربنامج على مميّزات ّ‬
‫توجه دينامي لسريورات التدريس والتعلم‪ ،‬وذوي‬
‫تطور حامسة‪ .‬يتطلّب من جهاز الرتبية معلمني ذوي ّ‬
‫متجانس يف مراحل ّ‬
‫وحب االستطالع واإلبداع بني التالميذ‪.‬‬
‫تطور عمليّات التعلّم ّ‬
‫كفاءات ّ‬
‫مي‬
‫االختصاصي مع اجلانب‬
‫يؤّكد برنامج التأهيل يف املدرسة االبتدائيّة سريورات التدريس اليت تدمج التعليم‬
‫التعليمي والتعلّ ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫القيمي‪ .‬ينعكس األمر يف مستوى مضامني الربنامج من جهة‪ ،‬ويف مستوى عمليات التدريس من جهة أخرى‪.‬‬
‫واجلانب‬
‫ّ‬
‫املدربة‪.‬‬
‫يضاف إىل ذلك تأكيد على التطبيقات العمليّة يف التدريس يف املدرسة ّ‬
‫يطمح التأهيل يف املسار االبتدائي إىل زيادة تأثري املدرسة االبتدائيّة يف تنمية شخصيّة التلميذ‪ ،‬وتأكيد القدرة الكامنة فيه‬
‫كمتعلّم وكإنسان‪ ،‬وذلك من خالل تأهيل طالب ومعلمني ومربني يكونون أهالً لذلك‪.‬‬
‫‪41‬‬
‫االختصاص في المسار‪:‬‬
‫‪‬‬
‫اختصاص عريب ‪ -‬عربي‬
‫‪‬‬
‫اختصاص رياضيات ‪ -‬عريب‬
‫‪‬‬
‫اختصاص رياضيّات ‪ -‬عربي‬
‫اختصاص اللغة العربيّة‬
‫اختصاصا يف مستوياهتا املختلفة‪ .‬على‬
‫العريب يف إسرائيل‪ ،‬تشمل مضامني تلزم تعلّ ًما و‬
‫ً‬
‫تعترب اللغة العربية لغة ّأم يف اجملتمع ّ‬
‫يتوجب إكساب وتأسيس معرفة اللغة يف املدرسة االبتدائيّة بني التالميذ‪،‬‬
‫ضوء حقيقة أ ّن هناك مشكلة يف امتالك اللغة ّ‬
‫ِ‬
‫العريب‪ ،‬ويعمل على تطوير قدرة القراءة والتفكري الناقد‬
‫يكسب القسم الطالب معرفة عميقة يف جمال اللغة العربيّة واألدب ّ‬
‫العريب وانتمائه إليه‪ ،‬إضافة إىل إبراز التع ّدديّة احلضاريّة اإلنسانيّة‬
‫يطور رؤية‬
‫ًّ‬
‫لدى الطالب‪ ،‬حىت ّ‬
‫وتوجها موضوعيًّا للرتاث ّ‬
‫من خالل تدريس اللغات واحلضارات األخرى‪.‬‬
‫ينمي القسم معلمني‪-‬ومربّني‪ ،‬معلمني‪-‬يتعلمون‪ ،‬ومعلمني‪-‬باحثني على وعي باالحتياجات الديناميّة لدى التالميذ‪،‬‬
‫ّ‬
‫الفعال‪ ،‬للمبادرة التعليميّة‪ ،‬اليت تؤدي إىل البحث واالستكشاف‪،‬‬
‫الذات‬
‫التعلم‬
‫على‬
‫قدرة‬
‫وذوي‬
‫بينهم‪،‬‬
‫فيما‬
‫وباالختالف‬
‫ّ‬
‫حب االستطالع واملتعة‪ ،‬ومن خالل طرح األسئلة والتفكري الناقد‪.‬‬
‫وإىل التعلّم من خالل ّ‬
‫أمثلة لمساقات من البرنامج‬
‫الكتايب‪ ،‬الكتابة اإلبداعيّة‪ ،‬النقد األديب القدمي‬
‫الشفوي‪ ،‬التعبري‬
‫قواعد العربيّة‪ ،‬علم الصرف‪ ،‬علم األصوات‪ ،‬التعبري‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫العريب القدمي‬
‫العريب‪ ،‬حلقة دراسيّة يف األدب‪ /‬اللغة‪ ،‬والشعر‬
‫الشعب‪ ،‬أدب األطفال‪ ،‬تاريخ األدب‬
‫واحلديث‪ ،‬األدب‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫واحلديث‪.‬‬
‫التخصص في اللغة العبريّة وآدابها‬
‫ّ‬
‫يقرتح القسم تأهيل الطالب يف املدرسة االبتدائيّة‪ .‬يدمج الربنامج مساقات من اللغة ومن األدب‪ ،‬اليت تشمل مساقات يف‬
‫فهم املقروء والتعبري ومساقات يف اللغة‪ ،‬اليت تعرض جوانب لغويّة كالسيكية ومعاصرة‪ ،‬إضافة إىل مساقات يف اللغتني‪،‬‬
‫وحتسن من عملية إكساب اللغة‪ ،‬وتساهم يف اكتساب ملكة‬
‫تسهم املساقات يف اللغة العربيّة إىل تعميق املعرفة اللغويّة‪ّ ،‬‬
‫وتطورها على ضوء نظريات لغويّة خمتلفة معاصرة‪.‬‬
‫التح ّدث هبا‪ ،‬كذلك تكسب الطالب أدوات لبحث اللغة ّ‬
‫املعريف‪ .‬تشمل املساقات أدب‬
‫تالئم املساقات للفئة العمريّة يف املدرسة االبتدائيّة‪ ،‬وهي قريبة من عامل التالميذ‬
‫ّ‬
‫الشعوري و ّ‬
‫أطفال‪ ،‬أساطري وخرافات لألطفال‪ ،‬أغاين وأناشيد لألطفال‪ ،‬إضافة إىل مساقات لإلثراء مثل القصة والرواية‪ ،‬الباالدا‪،‬‬
‫األسطورة والشعر‪.‬‬
‫العربي على خمتلف عصوره‪ .‬كذلك تؤهل املتعلم لتدريس اللغة‬
‫يكسب التعليم الطالب معرفة أساسيّة وعميقة يف األدب‬
‫ّ‬
‫العربية كلغة ثانية يف املدرسة االبتدائيّة‪ ،‬وتساعده يف مواجهة األنواع األدبيّة األخرى وبضمنها األدب الشعب بشكل‬
‫مستقل‪.‬‬
‫أمثلة لمساقات من البرنامج‬
‫‪42‬‬
‫العربي يف األندلس يف العصور الوسطى‪ ،‬أساطري وحكايات لألطفال‪ ،‬كتابة أنواع نصوص يف‬
‫العربي اجلديد‪ ،‬الشعر‬
‫النحو‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التعبري‪ ،‬أغان وأناشيد لألطفال‪ ،‬اللغة العربية املعاصرة‪ ،‬الرواية العربيّة يف القرن العشرين‪/‬الواحد والعشرين‪ ،‬قصص توراتيّة‬
‫وصلتها باألطفال‪ ،‬نصوص يف نقد األدب‪ ،‬لغة الصحافة‪.‬‬
‫اختصاص الرياضيات‬
‫يتمحور القسم حول تعزيز اجلانب املهين للمعلم من خالل تعميق املعرفة املضمونيّة يف جمال الرياضيّات للطالب‪ ،‬ومن‬
‫خالل توسيع املعرفة التعليميّة لتدريس الرياضيّات‪.‬‬
‫يؤّكد الربنامج على تعلّم مساقات إلزاميّة من جمال الرياضيات‪ ،‬إضافة إىل مساقات اختياريّة تشمل مواضيع رياضيّة خمتلفة‪،‬‬
‫تعزز معرفته‬
‫يعزز املعرفة الرياضيّة للطالب يف تعليم الرياضيات يف املسار‬
‫االبتدائي‪ ،‬ويستطيع أن خيتار مواضيع ّ‬
‫األمر الذي ّ‬
‫ّ‬
‫ياضي‪.‬‬
‫يف اهلندسة أو احلساب أو التحليل الر ّ‬
‫يشمل التعلّم مساقات إلزاميّة تعىن بتدريس الرياضيات يف املدرسة االبتدائيّة مثل‪ :‬طرائق تدريس احلساب‪ ،‬وطرائق تدريس‬
‫اهلندسة يف املدرسة االبتدائيّة‪ ،‬إضافة إىل دمج احلاسوب يف تدريس الرياضيّات‪ ،‬وكذلك مواضيع أخرى خمتارة يف جمال‬
‫الرتبية الرياضيّة‪ ،‬اليت تساعد الطالب يف اإلشراف على جمموعة هدف معيّنة مثل تدريس الرياضيّات للموهوبني‪.‬‬
‫أمثلة لمساقات من البرنامج‬
‫حل مشاكل رياضيّة ومنظومات أعداد‪ ،‬مق ّدمة يف‬
‫أسس اهلندسة‪ ،‬اهلندسة اإلقليدية‪ ،‬اهلندسة املستوية‪ ،‬اسرتاتيجيات ّ‬
‫الطوبولوغيا‪ ،‬فصول خمتارة يف اجلرب احلديث والرياضيّات اليوميّة‪.‬‬
‫‪43‬‬
‫المسار فوق االبتدائي (اإلعدادي)‪( :‬السابع ‪ -‬العاشر)‬
‫مزودين بأدوات متكّنهم من مواجهة‬
‫تلزم ّ‬
‫التغريات الكبرية وانفجار املعرفة جتهيز واستعداد جهاز الرتبية ليؤهل متعلمني ّ‬
‫التحديات واالحتياجات اليت يفرضها اجملتمع املعاصر بنجاح‪ .‬يف إطار تأهيل الطالب يف هذا املسار‪ ،‬وينكشف إىل خمتلف‬
‫وتوجها تفاعيليًّا وقدرة تطبيقيّة‪.‬‬
‫اجملاالت الواسعة أكادمييًّا هبدف إكسابه عم ًقا نظريًّا‬
‫ًّ‬
‫فهما وتطوير قدرات ومهارات تفكري بصورة مرّكبة‪.‬‬
‫يؤّكد املسار على التعليم الذي يدمج ً‬
‫قيما ومواقف تربويّة‪.‬‬
‫يتم من خالل بناء بيئة اجتماعية تتشكّل فيها وتبلور ً‬
‫يكتسب الطالب معرفة وتأهيالً مهنيًّا ّ‬
‫تطور الطالب مهنيًّا‪ .‬تشمل هذه العمليّة التطبيقات العمليّة يف املدارس‬
‫ّ‬
‫يشجع املسار طرائق تدريس وتفكري تق ّدم عمليّة ّ‬
‫من الصفوف السابع ‪ -‬العاشر‪ .‬متكّن التطبيقات الدمج بني النظريّة والتطبيق‪ ،‬وتكشف الطالب على أبعاد مركزيّة لعمل‬
‫يعزز التعليم املعلّم وجيعله‬
‫املعلّم‬
‫اجلو السائد يف املدرسة من مجيع جوانبه‪ّ .‬‬
‫الفعلي يف احلقل‪ ،‬كما وتكشف صعوبة مهامه‪ ،‬و ّ‬
‫ّ‬
‫معلما باحثًا‪ ،‬ذا معرفة‪ ،‬وقدرات تدريس وعلى علم ملسؤوليته الرتبويّة‪ ،‬يتحتلن ويتج ّدد طوال الوقت‪ .‬يبادر ويطبّق جتديدات‬
‫ً‬
‫يف الرتبية وحتسني العمليّة الرتبويّة يف اجملتمع العريب‪.‬‬
‫االختصاصات في المسار‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫اختصاص إجنليزي‬
‫اختصاص عريب ‪ -‬عربي‬
‫اختصاص رياضيات ‪ -‬فيزياء‬
‫اختصاص رياضيات ‪ -‬تدريس علوم احلاسوب‬
‫اختصاص بيولوجيا ‪ -‬كيمياء‬
‫اختصاص فيزياء ‪ -‬كيمياء‬
‫اختصاص اإلنجليزية‬
‫أحادي املوضوع‪ ،‬يهدف إىل تأهيل معلمني باللغة اإلجنليزية يف املرحلة اإلعداديّة‪ .‬من أهداف‬
‫قسم اللغة اإلجنليزيّة هو قسم‬
‫ّ‬
‫تطور اللغة واألدب يف اإلجنليزيّة ويف تدريس اللغة‪.‬‬
‫القسم الرئيسية؛ إكساب معرفة عميقة وواسعة يف جماالت ّ‬
‫يهتم جمال اللغة يف نشأة اللغة‪ ،‬مصادرها وفروعها املختلفة‪ :‬اللسانيّات العامة‪ ،‬اللسانيّات ‪ -‬النفسيّة‪ ،‬اللسانيّات‬
‫ّ‬
‫االجتماعيّة‪ ،‬علم التأثيل‪ ،‬التداوليّة‪ ،‬حتليل اخلطاب العام‪ ،‬علم الداللة‪ ،‬علم النحو‪ ،‬املعجمية‪ ،‬التحليل النحوي‪ ،‬وعلم‬
‫الصرف‪.‬‬
‫يؤّكد القسم أمهية تدريس املواضيع املتعلّقة بتدريس اللغة يف املدرسة مثل‪ :‬اكتساب القراءة‪ ،‬الكتابة‪ ،‬االستماع‪ ،‬الثروة‬
‫الكتايب‪.‬‬
‫اللغويّة‪ ،‬مبىن اجلملة‪ ،‬القواعد‪ ،‬التعبري‬
‫ّ‬
‫الشفوي و ّ‬
‫يشمل جماالت األدب مساقات حول احلضارة واألدب اإلجنليزي واألمريكي يف مجيع العصور‪ .‬وهناك مساقات يف الشعر‪،‬‬
‫املسرح والرواية‪.‬‬
‫يكسب القسم الطالب معرفة يف جمال النقد األديب ومذاهبه املختلفة‪ ،‬كما يتعلم الطالب أصول الكتابة العلميّة‪ ،‬كتابة‬
‫الوظائف يف التحليل األديب‪ .‬إضافة إىل ذلك‪ ،‬يكسب القسم الطالب معرفة وتأهيال مهنيًّا يف جمال اكتساب اللغة اإلجنليزية‬
‫كلغة أوىل وثانية‪ ،‬والنظريّات املختلفة يف التدريس‪ ،‬طرائق التدريس‪ ،‬العسر التعليمي وحتليل األخطاء اإلمالئية‪ ،‬يكتسب‬
‫شخصي يف املدرسة االبتدائيّة واإلعداديّة‪.‬‬
‫إرشادا وتأهيالً من خالل مرشد‬
‫الطالب ً‬
‫ّ‬
‫أمثلة ملساقات من الربنامج‬
‫‪44‬‬
‫اإلجنليزي‪ ،‬مقدمة يف‬
‫اكتساب اللغة الثانيّة‪ ،‬مقدمة يف اللسانيات‪ ،‬علم الداللة‪ ،‬حتليل اخلطاب‪ ،‬املعجميّة‪ ،‬مقدمة يف الشعر‬
‫ّ‬
‫األدب‪ ،‬مقدمة يف احلضارة األمريكيّة‪ ،‬شكسبري من خالل العرض‪ ،‬التعبري الشفوي‪ ،‬والتعبري الكتايب‪.‬‬
‫اختصاص اللغة العربية وآداهبا‬
‫يعمل القسم على تنمية معلم‪-‬مرب على علم باحتياجات املتعلّم الديناميّة وباالختالف بني التالميذ‪ ،‬معلم ذي رؤية‬
‫العريب وتراثه من جهة‪ ،‬ومع‬
‫إنسانيّة اجتماعيّة‪ ،‬ينظر إىل جهاز املدرسة من خالل العالقة املتبادلة مع اجلمهور واجملتمع ّ‬
‫جممل احلضارات املختلفة يف الدولة‪ ،‬من جهة أخرى‪ .‬يسعى القسم إىل تأهيل معلّم ذي معرفة مهنية واسعة وعميقة‪ ،‬وذي‬
‫الفعال‪ ،‬وذي قدرة على طرح‬
‫وتوجهات تربويّة‪ ،‬وذي قدرة على التعلم الذات ّ‬
‫معرفة تعليمية حمتلنة تستند إىل نظريّات ّ‬
‫حب‬
‫مبادرات تعليمية‪ ،‬مثل املعلّم متعلّم مستقل ً‬
‫أيضا‪ ،‬يشجع تالميذه على البحث والكشف‪ ،‬والتعلّم من خالل ّ‬
‫االستطالع واملتعة‪ ،‬وقادر على طرح األسئلة والتفكري الناقد‪.‬‬
‫أمثلة لمساقات من البرنامج‬
‫األديب القدمي‬
‫الكتايب‪ ،‬الكتابة اإلبداعيّة‪ ،‬النقد‬
‫الشفوي‪ ،‬التعبري‬
‫قواعد العربيّة‪ ،‬علم الصرف‪ ،‬علم األصوات‪ ،‬التعبري‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫العريب‪ ،‬البالغة القدمية واحلديثة‪ ،‬حلقة دراسيّة يف األدب‪ /‬اللغة‪،‬‬
‫واحلديث‪ ،‬األدب‬
‫الشعب‪ ،‬أدب األطفال‪ ،‬تاريخ األدب ّ‬
‫ّ‬
‫العريب القدمي واحلديث‪.‬‬
‫والشعر ّ‬
‫االختصاص في اللغة واألدب العبري‬
‫يقرتح القسم برنامج تعليم يف املسار فوق االبتدائي يف اجملالني‪ :‬اللغة واألدب‪ .‬يدمج الربنامج مساقات من اللغة ومن‬
‫األدب‪ ،‬تشمل مساقات يف فهم املقروء والتعبري ومساقات يف اللغة اليت تعرض جوانب لغويّة كالسيكية ومعاصرة إضافة‬
‫وحتسن من عملية إكساب اللغة‪،‬‬
‫إىل مساقات يف اللسانيّات‪ ،‬تسهم املساقات يف اللغة العربيّة إىل تعميق املعرفة اللغويّة‪ّ ،‬‬
‫وتساهم يف اكتساب ملكة التح ّدث هبا‪ ،‬كذلك‪ ،‬تكسب الطالب أدوات لبحث اللغة وتطورها على ضوء نظريات لسانية‬
‫خمتلفة معاصرة‪.‬‬
‫العربي‪ ،‬وتكسب الطالب معرفة أساسية وعميقة يف أدب التوراة‪،‬‬
‫تالئم املساقات يف األدب احلضارة اإلسرائيليّة واألدب‬
‫ّ‬
‫وأدب العصور الوسطى والعصر احلديث‪ ،‬كذلك‪ ،‬تؤهل الطالب للتعامل الذاتّ واملستقل مع أنواع أدبية خمتلفة يف األدب‬
‫عامة واألدب الشعب‪ :‬القصة‪ ،‬الرواية‪ ،‬الباالدا‪ ،‬األسطورة والشعر‪.‬‬
‫يؤهله لتدريس اللغة‬
‫يكسب الدمج بني اللغة واألدب املتعلّم ً‬
‫لغوي‪ .‬وكذلك ّ‬
‫تأهيال يف حتليل األدب‪ ،‬ويكسبه أدوات حتليل ّ‬
‫العربيّة وآداهبا يف املدرسة‪.‬‬
‫أمثلة لمساقات من البرنامج‬
‫علم الصرف‪ ،‬علم األصوات‪ ،‬جوانب عمليّة يف تصريف الفعل‪ ،‬جوانب عمليّة يف تصريف االسم‪ ،‬أدب األطفال‪ ،‬مق ّدمة‬
‫يف الشعر العربي احلديث‪ ،‬علم الداللة‪ ،‬العربيّة واللغات الساميّة‪ ،‬أدب املقامة‪ ،‬أسس القصة التوراتية‪ ،‬القصة العربيّة‬
‫القصرية‪ ،‬نصوص يف نقد األدب‪ ،‬لغة الصحافة‪.‬‬
‫اختصاص الرياضيّات‬
‫املهين للمعلم‪ ،‬من خالل تعميق معرفته املضمونيّة يف جمال الرياضيّات وتوسيع معرفته‬
‫يعتمد القسم على تعزيز اجلانب ّ‬
‫التعليميّة يف تدريس املوضوع‪.‬‬
‫يعزز معرفة‬
‫يؤكد الربنامج مساقات إلزامية من جمال الرياضيّات إضافة إىل مساقات اختياريّة‪ ،‬األمر الذي من شأنه أن ّ‬
‫ياضي‪.‬‬
‫الطالب الرياضيّة‪ .‬ويستطيع أن خيتار مواضيع ّ‬
‫تعزز معرفته يف اهلندسة أو احلساب أو التحليل الر ّ‬
‫‪45‬‬
‫يشمل التعلم مساقات إلزاميّة تعىن بتدريس الرياضيّات يف املدرسة اإلعداديّة مثل‪ :‬طرائق تدريس احلساب وطرائق تدريس‬
‫اهلندسة يف املدرسة اإلعداديّة‪ ،‬إضافة إىل دمج احلاسوب يف تدريس الرياضيّات‪ ،‬وكذلك مواضيع أخرى خمتارة يف جمال‬
‫الرتبية الرياضيّة‪ ،‬اليت تساعد الطالب يف اإلشراف على جمموعة هدف معيّنة‪ ،‬مثل تدريس الرياضيات للموهوبني‪.‬‬
‫أمثلة لمساقات من البرنامج‬
‫التفاضل والتكامل‪ ،‬علم اجملموعات‪ ،‬اهلندسة اإلقليدية وعلم األعداد‪ ،‬أسس اهلندسة‪ ،‬اجلرب احلديث‪ ،‬تاريخ الرياضيات‪.‬‬
‫اختصاص الفيزياء‬
‫يتعلم الطالب يف إطار القسم موديالت علميّة ونظريّة خمتلفة‪ ،‬يفحص تطورها‪ ،‬ويفهم من خالهلا ظواهر فيزيائيّة خمتلفة‪،‬‬
‫عالج جوانب نظريّة وجتريبيّة والعالقة فيما بينهما‪ .‬كذلك‪ ،‬يتعلّم مصطلحات أساسيّة يف فروع الفيزياء األساسيّة وعن‬
‫عالقتها بالعلوم األخرى‪.‬‬
‫املتبحر‬
‫يؤّكد برنامج التعليم أمهيّة تنميّة معلّم "اجليل الثالث"‪ ،‬املستقل و‬
‫املتنور والباحث عن املعرفة‪ّ ،‬‬
‫الدينامي‪ ،‬واسع األفق‪ّ ،‬‬
‫ّ‬
‫بالتطورات التعليميّة‪ ،‬كما ويعرف التكنولوجيا احلديثة اليت تشكّل وسيلة مساعدة يف‬
‫يائي‪ ،‬وعلى علم‬
‫ّ‬
‫يف اختصاصه الفيز ّ‬
‫العمليّة الرتبويّة‪.‬‬
‫أمثلة لمساقات من البرنامج‬
‫مكانيكيّة األجسام النقطيّة‪ ،‬الكهرباء واملغناطيسيّة‪ ،‬فصول يف الفيزياء يف القرن العشرين‪ ،‬علم احلرارة‪ ،‬الغازات والسوائل‪،‬‬
‫الذرة والنواة‪.‬‬
‫البصريّات اهلندسيّة والبصريّات الفيزيائيّة‪ ،‬النظريّة النسبيّة ّ‬
‫اخلاصة‪ ،‬خمترب يف الفيزياء‪ ،‬علم الفلك بني يديك‪ّ ،‬‬
‫اختصاص تدريس علوم الحاسوب‬
‫التنور احلاسويب‪،‬‬
‫يهدف التعليم إىل إكساب اسرتاتيجيات تدريس حديثة يف تدريس علوم احلاسوب‪ ،‬املعلوماتيّة‪ ،‬و ّ‬
‫االنكشاف‪ ،‬حتليل وتقييم مهارات تكنولوجيّة لتدريس ودمج تعليم احلاسوب يف التعليم‪ ،‬وتدريس املواضيع املختلفة‪ ،‬تطوير‬
‫يتدرب الطالب خالهلا ضمن تأهيله‪.‬‬
‫وتنمية مهارات لبناء مشاريع حموسبة ّ‬
‫التنور احلاسويب واملعلوماتيّة ‪ ،‬مع‬
‫يهدف التعليم إىل إكساب الطالب معرفة أساسية‬
‫ومتطورة يف جمالت علم احلاسوب‪ّ ،‬‬
‫ّ‬
‫التأكيد على تطوير مهارات التفكري والبحث‪ ،‬واستعمال عقالينّ لتكنولوجيا املعلومات‪ ،‬وبيئات تدريس حموسبة وتدريسها‪.‬‬
‫ال يكتفي الربنامج بالتأهيل الستعمال تكنولوجيا احلاسوب القائمة‪ ،‬وإمنا يؤّكد استعمال تكنولوجيا جديدة مل تدمج بعد يف‬
‫املدارس‪ .‬على أمل أن تُدمج فيها مستقبالً‪.‬‬
‫العادي ومبستواه‬
‫يهدف الربنامج كذلك إىل إكساب أدوات ضروريّة يف تدريس موضوع علم احلاسوب‪ .‬وذلك مبستواه‬
‫ّ‬
‫احلاسويب واملعلوماتّ‪.‬‬
‫التنور‬
‫املكثّف يف املدارس فوق االبتدائيّة‪ّ ،‬‬
‫وتؤهل طالبًا ذوي خلفيّة مهنيّة واسعة يف ّ‬
‫ّ‬
‫أمثلة مساقات من البرنامج‬
‫احلاسويب واملعلوماتيّة‪ ،‬نظم‬
‫التنور‬
‫متنوعة‪ ،‬برجمة كائنيّة ّ‬
‫التوجه‪ ،‬اخلوارزميّات‪ ،‬الرسم احملوسب‪ ،‬مدخل إىل ّ‬
‫مساقات برجميّة ّ‬
‫ّ‬
‫معلومات‪ ،‬برجمة يف بيئة اإلنرتنت‪ ،‬تطوير حماكاة بربنامج الفالش‪ ،‬تصميم برجميّات ومشاريع‪.‬‬
‫اختصاص البيولوجيا (علم األحياء)‬
‫الصف السابع ‪ -‬العاشر وف ًقا ملنهاج التعليم اجلديد‪.‬‬
‫ّ‬
‫يؤهل القسم طالبًا لتدريس البيولوجيا يف ّ‬
‫‪46‬‬
‫املختربي‪ ،‬دمج احلاسوب واإلنرتنت يف البحث ويف التدريس ويف التطبيقات املكثّفة‬
‫النظري‪ ،‬العمل‬
‫يشمل التأهيل التعليم‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫يف املدارس‪.‬‬
‫يؤّكد الربنامج تنمية معلمني مستقلني ذوي قدرات قياديّة تربويّة يف جمال العلوم‪ ،‬يستطيعون التعامل مع التغريات الكثرية يف‬
‫علمي‪.‬‬
‫مناهج التعليم‪ ،‬كذلك ختطيط وتنفيذ مشاريع حبثية علمية‪ ،‬وتطوير مهارات حبث عند الطالب وتطوير تفكري ّ‬
‫متنوعة من علوم متنوعة‪ ،‬تربط بني الصناعة والطب والزراعة وبني املو ّاد املدروسة يف املدارس‪.‬‬
‫يعرض الربنامج مساقات ّ‬
‫العلمي والتجديدات اليت حتصل فيه‪.‬‬
‫وتطمح إىل تأهيل معلمني يستطيعون إثارة اهتمام الطالب حب العلم‪ ،‬البحث‬
‫ّ‬
‫أمثلة مساقات من البرنامج‬
‫بيولوجيا اخللية‪ ،‬فيزيولوجيا النبات‪ ،‬علم األحياء الدقيقة العام‪ ،‬فصول يف التناسل عند احليوان واإلنسان‪ ،‬الالفقاريات‪،‬‬
‫فصول يف علم البيئة‪ ،‬التغذية‪ ،‬الوراثة‪ ،‬مقدمة يف البيولوجيا اجلزيئية‪ ،‬حلقة دراسية يف البيولوجيا‪.‬‬
‫اختصاص في الكيمياء‬
‫يعرض القسم أمام الطالب املوضوع كجزء من العلوم التجريبيّة‪ ،‬ويعرض أمامه األفكار املركزيّة اليت يهتم هبا املوضوع‪.‬‬
‫كذلك التأكيد على مكانة الكيمياء بني العلوم األخرى‪ .‬وإسهامها يف شرح ظواهر يف الطبيعة ويف احلياة اليوميّة‪ ،‬وتأثريها‬
‫على جودة حياة وحضارة اإلنسان‪ .‬يعتمد التعليم على طرائق تدريس متنوعة ‪ -‬قراءة مقاالت‪ ،‬جتارب‪ ،‬متثيل وخمتربات‬
‫حبثيّة‪ ،‬مع التأكيد على األحباث والتجديدات وعلى جوانب جودة البيئة‪.‬‬
‫أمثلة مساقات من البرنامج‬
‫الكيمياء العامة‪ ،‬الكيمياء العضوية‪ ،‬الكيمياء التحليليّة‪ ،‬فصول يف الكيمياء احلديثة‪ ،‬الكيمياء الفيزيائية‪ ،‬حلقة حبثية يف‬
‫الكيمياء‪ ،‬جوانب كيميائيّة وفيزيائيّة يف موضوع الطاقة‪ ،‬كيمياء التصنيع‪ ،‬كيمياء البحث اجلنائي‪ ،‬خمترب يف الكيمياء‪،‬‬
‫بوملورات بيوطبية ومواد بالستيكية‪ ،‬كيمياء غري عضويّة‪.‬‬
‫‪47‬‬
‫االختصاص في التدريس (الستاج)‬
‫حقيقي‪.‬‬
‫األكادميي وبني بداية احلياة املهنيّة يف واقع‬
‫توحد بني إهناء التعليم‬
‫يعترب االختصاص يف التدريس مرحلة ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫عما هو يف مهنة احملاماة أو يف تدقيق‬
‫تنتهي هذه املرحلة يف إعطاء رخصة للعمل يف التدريس‪ ،‬وال خيتلف االختصاص ّ‬
‫احلسابات إذ يصبح الرتخيص ذات صالحيّة إذا سبقه فرتة تدريب‪.‬‬
‫أقل من ستة أشهر عمل مبقابل أجر يف السنة ذاهتا‪ .‬نسبة الوظيفة الدنيا املطلوبة على‬
‫م ّدة االختصاص سنة تعليميّة وليس ّ‬
‫األقل ثلث وظيفة (أيضا م ّدة ثالثة أشهر متواصلة مرتان يف السنة ذاهتا تعترب كذلك)‪.‬‬
‫التخصص أن يشرتك يف ورشة ستاج أسبوعيّة يف الكليّة‪.‬‬
‫املتدرب طوال سنة‬
‫ّ‬
‫على ّ‬
‫يتم املرافقة من قبل مربية األطفال‪ ،‬ومن خالله تنفَّذ‬
‫املتدرب ّ‬
‫يرافق ّ‬
‫مدرب من طاقم املدرسة‪ ،‬ويف حالة العمل يف الروضات ّ‬
‫عمليتان‪ :‬الدعم والتقييم‪.‬‬
‫املدرب من قِبَل طاقم املدرسة يف احلقل وبواسطة املرشدين يف ورشات الستاج يف الكليّة‪.‬‬
‫الدعم‪ :‬مرافقة ّ‬
‫املدرب‪ ،‬وتقرير مدير املدرسة أو مفتشة الروضة يف‬
‫التقييم‪" :‬تقييم تكويين‪ /‬بنائي" يف منتصف سنة‬
‫ّ‬
‫التخصص بواسطة ّ‬
‫الطفولة املبكرة و"تقييم هنائي" يف هناية السنة من قبل جلنة‪.‬‬
‫متدرب ينجح يف متطلبات سنة الستاج‪ ،‬ولديه لقب وشهادة تدريس يستحق "رخصة إذن عمل يف التدريس"‬
‫كل ّ‬
‫واحلصول على الرخصة شرط لالستمرار يف العمل يف جهاز الرتبيّة‪.‬‬
‫‪48‬‬
‫شروط القبول للّقب األول ولشهادة التدريس (‪)B.Ed.‬‬
‫لكل من حيمل شهادة بـﭽـروت كاملة‪ .‬وتكون فيها عالمة اللغة العربيّة ‪ ٧١‬فما فوق‪.‬‬
‫ّ‬
‫حيق التسجيل ّ‬
‫ويُقبل للكلية مرشحون لديهم عالمة دمج (بـﭽـروت وسيكومرتي) ‪ ٤١٤‬فما فوق‪ ،‬حيث يكون احل ّد األدىن يف عالمة‬
‫السيكومرتي ‪ ، ٩٧٤‬واحل ّد األدىن يف البـﭽـروت هو ‪.٨٤‬‬
‫املتسجل عالماته يف البـﭽـروت ‪،‬‬
‫ميكن فحص عالمة الدمج يف موقع الكليّة‪ www.arabcol.ac.il :‬بعد أن يُدخل‬
‫ّ‬
‫وعالمته يف امتحان السيكومرتي‪.‬‬
‫يف مسار املتفوقني يُقبل من حيصل على عالمة دمج (بـﭽـروت وسيكومرتي) ‪ ٦٣١‬فما فوق‪.‬‬
‫املتسجلني إىل االختصاصات عالمة ح ّد أدىن يف موضوع االختصاص‪ ،‬كما يلي‪:‬‬
‫يطلب من‬
‫ّ‬
‫‪ ٩ ‬وحدات على األقل بعالمة ‪ ٨٤‬فما فوق‪.‬‬
‫‪ ٤ ‬وحدات على األقل بعالمة ‪ ٨١‬فما فوق‪.‬‬
‫متسجل أن جيتاز امتحان دخول يف اللغة العربيّة بعالمة ‪.٧١‬‬
‫كل‬
‫ّ‬
‫باإلضافة إىل شروط القبول أعاله‪ ،‬على ّ‬
‫طالب الثاني عشر‬
‫ميكن لطالب الثاين عشر الذين مل حيصلوا بعد على استحقاق لشهادة البـﭽـروت أن يُقبلوا وفق امتحان السيكومرتي ‪٤١٤‬‬
‫يتوجهوا إىل إدارة املدرسة من أجل تسريع تسلّم عالمة‬
‫على األقل‪ .‬على الطالب الذين يتوفّر فيهم هذا الشرط أن ّ‬
‫ويتوجب عليهم حىت هناية شهر سبتمرب‪ /‬أيلول أن ُحيضروا للكلية مصادقة استحقاقهم لشهادة البـﭽـروت‪ .‬وإال‬
‫البـﭽـروت‪ّ ،‬‬
‫يتم إيقافهم عن التعليم‪.‬‬
‫باإلضافة إىل ما ذكر أعاله‪:‬‬
‫متسجل (طالب ثاين عشر) حاصل على عالمة بـﭽـروت يف اللغة العربية أقل من ‪ ٧١‬ال يستطيع إكمال‬
‫‪‬‬
‫ّ‬
‫تعليمه‪ ،‬وكذلك عليه أن حيصل على معدل شهادة بـﭽـروت ‪ ،٨٤‬وبعالمة دمج ‪ ٤١٤‬على األقل‪.‬‬
‫‪ ‬كذلك فإن طالب الثواين عشر الذين ال ميلكون عالمة ‪ ٤١٤‬يف امتحان السيكومرتي فما فوق‪ ،‬عليهم أن‬
‫ُحيضروا شهادة بـﭽـروت حىت تاريخ ‪ ، ١١٢١/٤/٤‬وتوفّر شروط القبول املذكورة أعاله فيهم‪.‬‬
‫االمتحان السيكومتري‬
‫مواعيد االمتحان السيكومتري‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫مقابلة‬
‫نيسان‪/‬إبريل يف املوعدين ‪ ،١١٢١/٩/٤ ،١١٢١/٩/٩‬هناية موعد التسجيل ‪١١٢١/١/١٢‬‬
‫متوز‪/‬يوليو ‪ ،١١٢١/٧/٤‬هناية موعد التسجيل ‪١١٢١/٤/١١‬‬
‫ميكن اقتناء منوذج التسجيل السيكومرتي يف حوانيت "ستيماتسكي" يف البالد‪.‬‬
‫جيب أن يذكر ِ‬
‫املمتحن يف منوذج التسجيل أنّه يريد إرسال عالمته إىل الكليّة مباشرة‪ .‬رقم الكليّة يف النموذج‬
‫‪.٣٨‬‬
‫الست السابقة‪.‬‬
‫كل من له عالمة امتحان سيكومرتي يف السنوات ّ‬
‫يستطيع التسجيل ّ‬
‫املتسجل أن جيتاز املقابلة بنجاح‪ ،‬وذلك بعد فحص ترشيحه وف ًقا لعالمة الدمج املذكورة‪.‬‬
‫على‬
‫ِّ‬
‫وشفوي‪.‬‬
‫كتايب‬
‫ّ‬
‫املتسجلون الختصاص اإلجنليزية ملزمون مبقابلة وامتحان ّ‬
‫‪49‬‬
‫مستويات اإلعفاء في العربيّة واإلنجليزيّة‬
‫يصنّف املقبولون يف الكليّة إىل مستويات يف اإلعفاء من العربية واإلجنليزيّة مبوجب عالمة القسم الكالمي يف امتحان‬
‫السيكومرتي‪.‬‬
‫العربية‬
‫ملن يقبل وف ًقا لعالمة المرّكب الكالمي يف االمتحان السيكومتري‪:‬‬
‫المستوى‬
‫العالمة‬
‫‪ ٢١٢‬فما فوق‬
‫املتق ّدم‬
‫أقل من‪٤١ -‬‬
‫األساسي‬
‫املتوسط‬
‫ّ‬
‫‪٢١١-٤٢‬‬
‫عدد الساعات‬
‫‪ ١‬س‪.‬س‬
‫‪ ٩‬س‪.‬س‬
‫‪ ٦‬س‪.‬س‬
‫ملن يقبل وف ًقا لعالمة اللغة في امتحان البـﭽـروت‪:‬‬
‫المستوى‬
‫العالمة‬
‫املتق ّدم‬
‫‪ ٢١٩‬فما فوق‬
‫املتوسط‬
‫ّ‬
‫‪٢١٣-٨٢‬‬
‫األساسي‬
‫أقل من ‪٨١‬‬
‫عدد الساعات‬
‫‪ ١‬س‪.‬س‬
‫‪ ٩‬س‪.‬س‬
‫‪ ٦‬س‪.‬س‬
‫اإلنجليزيّة‬
‫الطالب الذين قُبِلوا بناءً على عالمة القسم اإلنجليزي في امتحان السيكومتري‪.‬‬
‫ميتحن بامتحان "أمير" (فصل معرفة اللغة اإلجنليزية يف‬
‫إذا قُبِ َل‬
‫ّ‬
‫املتسجل وف ًقا لمع ّدل عالمته في البـﭽـروت‪ ،‬عليه أن َ‬
‫امتحان السيكومرتي)‪.‬‬
‫المستوى في اإلنجليزية‬
‫عدد ساعات التعليم‬
‫(س‪.‬س)‬
‫عالمة السيكومتري‬
‫حتضريي‬
‫‪٣-١‬‬
‫‪٧٦-١‬‬
‫أساسي‬
‫‪ ١٩١( ٨‬س)‬
‫‪٨٩-٧٧‬‬
‫متوسط‬
‫ّ‬
‫‪ ٢٨١( ٦‬س)‬
‫‪٤٤-٨٤‬‬
‫‪ ٢١١( ٩‬س)‬
‫‪٢٢٤-٢١١‬‬
‫‪ ٦١( ١‬س)‬
‫‪٢٣٣-٢١١‬‬
‫إعفاء‬
‫‪ ٤٣١‬فما فوق‬
‫قبل املتق ّدم‬
‫املتق ّدم‬
‫إعفاء‬
‫للطالب الذين امتحنوا يف امتحان "أمري ‪ /‬أمريمي" (جيب متابعة مواعيد االمتحانات يف موقع املركز القطري لالمتحانات‬
‫والتقييم ‪.)www.nite.org.il‬‬
‫المستوى في اإلنجليزية‬
‫عدد ساعات التعليم‬
‫(س‪.‬س)‬
‫‪51‬‬
‫عالمة امتحان أمير‬
‫حتضريي‬
‫‪٣-١‬‬
‫‪٢٧٦-١‬‬
‫أساسي‬
‫‪ ١٩١( ٨‬س)‬
‫‪٢٨٩-٢٧٧‬‬
‫متوسط‬
‫ّ‬
‫‪ ٢٨١( ٦‬س)‬
‫‪٢٤٤-٢٨٤‬‬
‫‪ ٢١١( ٩‬س)‬
‫‪١٢٤-١١١‬‬
‫‪ ٦١( ١‬س)‬
‫‪٢٣٣-١١١‬‬
‫إعفاء‬
‫‪ ٤٣١‬فما فوق‬
‫قبل املتق ّدم‬
‫املتق ّدم‬
‫إعفاء‬
‫نظام التسجيل‬
‫‪ .0‬جيب استالم منوذج التسجيل‪ ،‬ميكن استالمه يف قسم التسجيل للطالب العاديني يف الكليّة‪.‬‬
‫‪ .2‬جيب دفع رسوم التسجيل واحلفاظ على مستند الدفع‪.‬‬
‫‪ .2‬إحضار وثائق التسجيل‪.‬‬
‫عند قدومك للتسجيل عليك أن ترفق في الطلب‪:‬‬
‫‪ ‬شهادة بـﭽـروت كاملة وعالمة ‪ ٧١‬يف اللغة العربية‪.‬‬
‫‪ ‬إحضار مصادقة من املدرسة لطالب الثواين عشر‪.‬‬
‫‪ ‬عالمة امتحان السيكومرتي (األصل ونسخة عنه)‪.‬‬
‫‪ ‬صورة جواز سفر (تسجيل االسم خلف الصورة)‪.‬‬
‫‪ ‬صورة هوية‪.‬‬
‫‪ ‬مستند دفع رسوم التسجيل‪.‬‬
‫املتسجل أو مل ميارس‬
‫‪ ‬رسوم التسجيل ‪ ٣٨٤‬شاقل حتدَّد من قبل وزارة املعارف‪ ،‬وال تسرتد حىت وإن مل يقبل‬
‫ّ‬
‫حقَّه يف التعليم‪ .‬الرسوم حمتلنة لسنة ‪ ١١٢١‬وقد تتغّري وف ًقا لتعليمات وزارة املعارف‪.‬‬
‫‪ ‬تصلح رسوم التسجيل لفرتة تسجيل واحدة (وتنتهي صالحيتها عند انتهاء فرتة التسجيل)‪.‬‬
‫‪ ‬جيب إحضار وثائق أصليّة عند التسجيل واملصادقة على النسخ‪.‬‬
‫يدي) ورقم‬
‫رب‬
‫ال‬
‫الرمز‬
‫يشمل‬
‫(‬
‫ة‬
‫ق‬
‫بد‬
‫ان‬
‫و‬
‫العن‬
‫العائلة‪،‬‬
‫الشخصي‪ ،‬اسم‬
‫كل مراسلة للكليّة‪ ،‬جيب ذكر رقم اهلوية‪ ،‬االسم‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫يف ّ‬
‫ّ‬
‫كل تغيري يطرأ على التفاصيل الشخصية‪.‬‬
‫اهلاتف‪ .‬نطلب منكم إعالم قسم التسجيل على ّ‬
‫قسم التسجيل للتعليم العادي‪:‬‬
‫أيام األحد ‪ -‬اخلميس ‪،٢٤:١١- ٨:١١‬‬
‫السيدة ﭬـريد مطينر‬
‫هاتف مباشر ‪ ،١٩-٨٣١٣٤١٦‬أو يف الربيد اإللكرتوين ‪veredmt@macam.ac.il‬‬
‫قسم االستعالمات‪:‬‬
‫كل من يهتم بالتعرف على االختصاصات املختلفة يف الكلية وشروط القبول فيها‪.‬‬
‫ّ‬
‫يزود القسم ّ‬
‫أيام األحد ‪ -‬اخلميس‪ ،٢٩:١١ - ٨:١١ ،‬هاتف‪١٩-٨٣١٣٤١١ ،١٩-٨٣١١٣٩٩ :‬‬
‫‪51‬‬
‫مسارات التعليم في السنة الدراسيّة (‪)٤٠٤٣-٤٠٤٤‬‬
‫المسار‬
‫رمز المسار‬
‫تربية خاصة‬
‫ودراسات عامة (‪)٦-٤٤‬‬
‫تربية خاصة (‪)٦-٤٤‬‬
‫في المدرسة االبتدائية‬
‫أول ‪ -‬سادس‬
‫تربية خاصة (‪)٦-٤٤‬‬
‫في المدرسة االبتدائية‬
‫سابع ‪ -‬عاشر‬
‫طفولة مبكرة‬
‫للتربية الخاصة‬
‫طفولة مبكرة‬
‫للتربية الخاصة‬
‫‪2‬‬
‫مسار ابتدائي أول ‪ -‬سادس‬
‫‪2‬‬
‫‪١٥‬‬
‫‪٤٠‬‬
‫وللتربية العادية‬
‫من الوالدة حتى ‪٦ -‬‬
‫‪٦٦‬‬
‫‪٤٠‬‬
‫وللتربية العادية‬
‫طفولة مبكرة‬
‫‪١٤‬‬
‫‪٤٤‬‬
‫‪٣٤‬‬
‫االختصاص‬
‫رمز االختصاص‬
‫تربية خاصة‬
‫تعليم عام‬
‫‪٧١‬‬
‫‪٢٨٤‬‬
‫تربية خاصة‬
‫العربية‬
‫رياضيات‬
‫العربية‬
‫‪٧١‬‬
‫‪٦٨‬‬
‫‪٨٧‬‬
‫‪٦١٩‬‬
‫تربية خاصة‬
‫العربية‬
‫رياضيات‬
‫العربية‬
‫اختيار‬
‫اختصاص‬
‫واحد فقط‬
‫اختيار‬
‫اختصاص‬
‫واحد فقط‬
‫‪٧١‬‬
‫‪٦٨‬‬
‫‪٨٧‬‬
‫‪٦١٩‬‬
‫تربية خاصة‬
‫الرتبية يف الطفولة املبكرة‬
‫العربية‬
‫‪٧١‬‬
‫‪٦٦٣‬‬
‫‪٦٨‬‬
‫تربية خاصة‬
‫الرتبية يف الطفولة املبكرة‬
‫تدريس عام‬
‫‪٧١‬‬
‫‪٦٦٣‬‬
‫‪٢٨٤‬‬
‫الرتبية يف الطفولة املبكرة‬
‫العربية‬
‫‪٦٦٣‬‬
‫‪٦٨‬‬
‫الرتبية يف الطفولة املبكرة‬
‫تدريس عام‬
‫‪٦٦٣‬‬
‫‪٢٨٤‬‬
‫العربية‬
‫العربية‬
‫‪٦١٩‬‬
‫‪٦٨‬‬
‫رياضيات‬
‫العربية‬
‫‪٨٧‬‬
‫‪٦٨‬‬
‫رياضيات‬
‫العربية‬
‫‪٨٧‬‬
‫‪٦١٩‬‬
‫توسيع ختصص للصفوف األول ‪ +‬الثاين‪ ،‬تتم يف هناية التعلم للقب األول ‪B.Ed.‬‬
‫‪52‬‬
‫مسار فوق ابتدائي‬
‫(إعدادي) سابع ‪ -‬عاشر‬
‫‪١٤‬‬
‫االجنليزية‬
‫‪٦١‬‬
‫الكيمياء‬
‫البيولوجيا‬
‫‪٨٤‬‬
‫‪٨٢‬‬
‫الفيزياء‬
‫الرياضيات‬
‫‪٨٤‬‬
‫‪٨٧‬‬
‫علوم احلاسوب‬
‫الرياضيات‬
‫‪٤٤‬‬
‫‪٨٧‬‬
‫الفيزياء‬
‫الكيمياء‬
‫‪٨٤‬‬
‫‪٨٤‬‬
‫العربية‬
‫العربية‬
‫‪٦١٩‬‬
‫‪٦٨‬‬
‫‪53‬‬
‫التعليم المستمر وتحويل مسار أكاديمي‬
‫التعليم المستمر للقب ‪ B.Ed.‬في التدريس‬
‫هدف التعليم‪:‬‬
‫مجموعة الهدف‪:‬‬
‫شروط القبول‪:‬‬
‫يهدف التعليم إىل متكني املعلمني من إكمال دراستهم للقب ‪ B.Ed.‬يف التدريس‪.‬‬
‫التفرغ ذوو شهادة "معلم مؤهل" و "مؤهل كبري"‬
‫معلمون يف احلقل أو يف سنة ّ‬
‫شهادة "معلم مؤهل"‪ ،‬أو "مؤهل كبري"‪.‬‬
‫م ّدة التعليم‬
‫يتشكل الربنامج ضمن استشارة شخصية وف ًقا لثقافة املعلم‪ ،‬ومبوجب خلفيته ومتطلبات االختصاص اليت خيتار االختصاص‬
‫فيه‪ .‬م ّدة التعليم حت ّدد مبوجب إمكانيات فتح مساقات يف اجملاالت ذات الصلة‪.‬‬
‫وثائق على املرشح إرفاقها‬
‫‪ ‬صورة عن اهلوية وصورة جواز سفر‪.‬‬
‫‪ ‬استحقاق لشهادة معلم مؤهل أو معلم كبري‪.‬‬
‫‪ ‬كشف بعالمات التعلّم يف التأهيل (للمرشحني الذين مل يدرسوا يف الكلية)‪.‬‬
‫‪ ‬صورة عن منوذج الراتب (תלוש שכר)‪.‬‬
‫‪‬‬
‫تصديقات حول مساقات استكمال أكادمييّة يف جماالت تربوية واالختصاص تشمل معلومات (من أجل‬
‫االعرتاف حىت ‪ ٨‬س‪.‬س)‪.‬‬
‫لتحويل مسار ولالختصاص‬
‫مسار التعليم‬
‫الصف األول – السادس)‬
‫المدرسة االبتدائية ( ّ‬
‫الصف السابع ‪ -‬العاشر)‬
‫المدرسة فوق االبتدائية ( ّ‬
‫عريب‪ ،‬عربي‪ ،‬رياضيّات‬
‫عريب‪ ،‬عربي‪ ،‬إجنليزي‪ ،‬رياضيات‪ ،‬فيزياء‪ ،‬علوم‬
‫احلاسوب‪ ،‬بيولوجيا‪ ،‬كيمياء‬
‫تربية خاصة بين المسارات األول ‪ -‬الثاني عشر‬
‫تربية خاصة‬
‫طفولة مبكرة من الوالدة حتى – ‪٦‬‬
‫تعليم شامل‬
‫باإلمكان توسيع تخصص للصفوف األول ‪ +‬الثاني‬
‫للتفاصيل‪:‬‬
‫السيدة جنالء جمدوب هاتف‪ ،١٩-٨٣١٣٤١١ ،١٩-٨٣١١٣٩٩ :‬حتويلة ‪٤٦٤‬‬
‫‪E-mail: naglam@macam.ac.il‬‬
‫‪54‬‬
‫التعلم من أجل تحويل مسار وتأهيل‬
‫هدف التعليم‬
‫يهدف التعليم إىل متكني ذوي اللّقب األكادميي من أن يوسع اختصاصه للتدريس يف مسار أو اختصاصات إضافيّة‪.‬‬
‫والشهادة اليت متنح يف هناية التعليم هي شهادة "معلم مؤهل كبري"‪.‬‬
‫مجموعة الهدف‬
‫ذوو لقب يف التدريس ‪ B.Ed.‬أو ذوو لقب ‪ + B.A.‬شهادة تدريس‪.‬‬
‫شروط القبول‬
‫شهادة ‪ B.Ed.‬أو شهادة ‪ B.A.‬وشهادة تدريس‪.‬‬
‫م ّدة التعليم‬
‫يتشكّل الربنامج ضمن استشارة شخصية وف ًقا لثقافة املعلم‪ ،‬ومبوجب خلفيته ومتطلبات االختصاص اليت خيتار االختصاص‬
‫فيه‪ .‬م ّدة التعليم حت ّدد مبوجب إمكانيات فتح مساقات يف اجملاالت ذات الصلة‪.‬‬
‫وثائق على المرشح إرفاقها‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫صورة عن اهلوية وصورة جواز سفر‪.‬‬
‫شهادة ‪ B.Ed.‬أو شهادة ‪ B.A.‬وشهادة تدريس‪.‬‬
‫كشف بعالمات التعلّم يف التأهيل (للمرشحني الذين مل يدرسوا يف الكلية)‪.‬‬
‫لتحويل مسار ولالختصاص‬
‫مسار التعليم‬
‫الصف األول – السادس)‬
‫المدرسة االبتدائية ( ّ‬
‫الصف السابع ‪ -‬العاشر)‬
‫المدرسة فوق االبتدائية ( ّ‬
‫عريب‪ ،‬عربي‪ ،‬رياضيّات‬
‫عريب‪ ،‬عربي‪ ،‬إجنليزي‪ ،‬رياضيات‪ ،‬فيزياء‪ ،‬علوم‬
‫احلاسوب‪ ،‬بيولوجيا‪ ،‬كيمياء‬
‫تربية خاصة بين المسارات األول ‪ -‬الثاني عشر‬
‫تربية خاصة‬
‫طفولة مبكرة من الوالدة حتى – ‪٦‬‬
‫تعليم شامل‬
‫باإلمكان توسيع تخصص للصفوف األول ‪ +‬الثاني‬
‫للتفاصيل‪:‬‬
‫السيدة جنالء جمدوب هاتف‪ ،١٩-٨٣١٣٤١١ ،١٩-٨٣١١٣٩٩ :‬حتويلة ‪٤٦٤‬‬
‫‪E-mail: naglam@macam.ac.il‬‬
‫‪55‬‬
‫تحويل مسار أكاديمي في التدريس‬
‫هدف التعليم‬
‫يهدف التعلم إىل متكني ذوي اللقب األكادميي الذين يرغبون يف شهادة التدريس يف املسارات واالختصاصات املعتمدة يف‬
‫املهين يف إطار تعليم يالئم احتياجاته ووف ًقا لتطوره الذات‪ ،‬وتنمية‬
‫الكليّة‪ .‬ممّا يساعد املستكمل يف حتقيق هدفه الرت ّ‬
‫بوي و ّ‬
‫العلمي‪.‬‬
‫القدرة الذاتيّة‪ ،‬مهارات التدريس والتفكري الناقد و ّ‬
‫مجموعة الهدف‬
‫ذوو لقب أكادميي الذين يرغبون يف حتويل مسار عملهم إىل التدريس‪ ،‬وللحصول على شهادة تدريس‪.‬‬
‫شروط القبول‬
‫لقب أكادميي مبعدل ‪ ٧٤‬على األقل (ذوو ألقاب أكادميية من اخلارج ملزمون بإرفاق تصديق واعرتاف من جلنة تقييم‬
‫األلقاب يف وزارة املعارف)‪.‬‬
‫م ّدة التعليم‬
‫شخصي‪ ،‬ومبوجب الثقافة األكادمييّة للمتعلّم‪ ،‬ووف ًقا ملتطلّبات االختصاص‪.‬‬
‫حت ّدد م ّدة التعليم مبوجب برنامج‬
‫ّ‬
‫لتحويل مسار ولالختصاص‬
‫مسار التعليم‬
‫الصف األول – السادس)‬
‫المدرسة االبتدائية ( ّ‬
‫الصف السابع ‪ -‬العاشر)‬
‫المدرسة فوق االبتدائية ( ّ‬
‫عريب‪ ،‬عربي‪ ،‬رياضيّات‬
‫عريب‪ ،‬عربي‪ ،‬إجنليزي‪ ،‬رياضيات‪ ،‬فيزياء‪ ،‬علوم‬
‫احلاسوب‪ ،‬بيولوجيا‪ ،‬كيمياء‬
‫تربية خاصة بين المسارات األول ‪ -‬الثاني عشر‬
‫تربية خاصة‬
‫طفولة مبكرة من الوالدة حتى – ‪٦‬‬
‫تعليم شامل‬
‫باإلمكان توسيع تخصص للصفوف األول ‪ +‬الثاني‬
‫وثائق على المر ّشح إرفاقها‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫صورة عن اهلوية وصورة جواز سفر‪.‬‬
‫تصديق للقب أكادميي شهادة ‪.B.A.‬‬
‫يفصل أمساء املساقات اليت درسها ونقاط االستحقاق فيها‪.‬‬
‫كشف عالمات مبعدل ‪ ٧٤‬على األقل‪ ،‬والذي ّ‬
‫إذا كان التعليم يف اخلارج جيب إرفاق شهادة اعرتاف من قسم تقييم األلقاب يف وزارة املعارف اليت تعرتف‬
‫باللقب‪ ،‬وعرض ترمجة املساقات والعالمات من قبل كاتب عدل‪.‬‬
‫للتفاصيل‪:‬‬
‫فضة قسوم هاتف‪ ،١٩-٨٣١٣٤١١ ،١٩-٨٣١١٣٩٩ :‬حتويلة ‪٤٦٩‬‬
‫السيدة ّ‬
‫‪E-mail: faddah@macam.ac.il‬‬
‫‪56‬‬
‫التطوير المهني والتعلّم من أجل شهادة‬
‫متنوعة للعاملني يف حقل التعليم‪ ،‬الذين يرغبون‬
‫مهين من خالل استكماالت ّ‬
‫يقوم القسم يف تنظيم وتنفيذ منظومة تطوير ّ‬
‫متطورة هتدف إىل‬
‫متنوعة يف جماالت خمتلفة‪ .‬يهدف التعليم إىل االنكشاف على بيئات تعلّم ّ‬
‫يف االستكمال مبواضيع ّ‬
‫العريب ووف ًقا خلطة األفق اجلديد‪.‬‬
‫ّ‬
‫التطور املهين للعاملني يف سلك التعليم يف اجملتمع ّ‬
‫يقيم القسم استكماالت يف حرم الكليّة وخارجها باالشرتاك مع مراكز تطوير طواقم التدريس يف لواء الشمال وحيفا‪ .‬على‬
‫التنور‬
‫سبيل املثال‪ :‬التعامل مع صعوبات االنضباط واإلصغاء‪ ،‬تذويت مناهج تعليم الرياضيات يف املدرسة االبتدائيّة‪ّ ،‬‬
‫التنور احلاسويب‪ ،‬شبكات االتصال ‪ ،‬املعلم "احملوسب"‪ ،‬التعلّم‬
‫القرائي‪ ،‬وتذويت مناهج تعليميّة جديدة يف الطفولة املبكرة‪ّ ،‬‬
‫عن بُعد‪ ،‬اخل‪.‬‬
‫تطوير ّنواب مديرين‬
‫برنامج ميت ّد من ‪ ٧١-٩١‬ساعة متواصلة على مدار ثالث سنوات‪ ،‬لنواب مديرين يف احلقل ضمن برنامج "أفق جديد"‪.‬‬
‫مرشدون يف تعليم اللغة العربية والعربية‬
‫عملية مهنية لتأهيل معلمني وأصحاب وظائف يف املدارس مثل‪ :‬تأهيل مرشدين لتدريس اللغة العربية والعربية (باالشرتاك‬
‫مع املفتش املرّكز يف هذه اجملاالت)‪.‬‬
‫التعلّم من أجل شهادة‬
‫تدريس مهن الطب المرافقة‬
‫يهدف الربنامج إىل إكساب مبادىء نظريّة وجوانب عملية يف الرتبية اخلاصة‪ ،‬حىت يؤهل موظفني يف مهن الطب املرافقة‬
‫خمصص لذوي اللّقب األول يف مهن الطب املرافق‪ :‬العالج‬
‫للعمل يف مؤسسات الرتبية اخلاصة يف اجملتمع العريب‪ .‬الربنامج ّ‬
‫الوظيفي‪ ،‬العالج بالنطق‪ ،‬العالج بالتعبري واإلبداع‪ ،‬والذين يعملون يف جهاز الرتبية‪ .‬الربنامج مصادق‬
‫الطبيعي‪ ،‬العالج‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫عليه من قبل قسم تأهيل العاملني يف سلك التعليم‪ ،‬اإلدارة التعليميّة وقسم الرتبية اخلاصة‪.‬‬
‫برنامج التعليم‬
‫حت ّدد املواضيع املقرتحة يف املساقات املختلفة وف ًقا ملتطلبات وزارة الرتبيّة‪ ،‬وبالتنسيق مع قسم الرتبية اخلاصة وقسم تأهيل‬
‫العاملني يف سلك التعليم‪.‬‬
‫مواضيع التعليم‬
‫‪‬‬
‫التعليمي‪.‬‬
‫العمل مع التالميذ ذوي العسر‬
‫ّ‬
‫‪‬‬
‫العمل مع طواقم مدرسيّة‪.‬‬
‫‪‬‬
‫قصصي‪.‬‬
‫بتوجه وأسلوب‬
‫العمل مع أولياء األمور ّ‬
‫ّ‬
‫عالجي يف الرتبية اخلاصة‪.‬‬
‫‪ ‬بناء برامج تدخل‬
‫ّ‬
‫‪ ‬قضايا دمج برامج تعليميّة يف الرتبية اخلاصة‪.‬‬
‫طرائق التدريس‪ :‬الوجاهيّة‪ ،‬التجاربيّة‪ ،‬وورشات عمل‪.‬‬
‫سنوي‪،‬‬
‫م ّدة التعليم‪ :‬برنامج‬
‫أكادميي ّ‬
‫ّ‬
‫‪ ٢٤١‬ساعة يف ثالثة فصول‪.‬‬
‫‪57‬‬
‫مدربون‬
‫معلمون ِّ‬
‫املتدربني بأدوات تربويّة‬
‫يتم إثراء املعلمني ِّ‬
‫تأهيل معلمني ِّ‬
‫مدربني ومرافقني للمعلمني يف سنة عملهم األوىل‪ ،‬يف إطاره ّ‬
‫ومعرتف به الستعادة ساعات من وزارة املعارف‬
‫وتعليميّة من أجل اإلرشاد‪ ،‬الدعم والتدريس‪ .‬مدة املساق ‪ ٢٢١‬ساعة‪َ ،‬‬
‫(مدعوم)‪ .‬يقبل إليه معلمون ومربيات أطفال ذوي أقدميّة يف التدريس ‪ ٤‬سنوات على األقل‪ ،‬والذين يعملون بنسبة ‪٪٤١‬‬
‫على األقل‪.‬‬
‫التدرب (الستاج)‪.‬‬
‫مهني للمعلمين في السنة األولى والثانية من عملهم بعد ّ‬
‫ّ‬
‫تطور ّ‬
‫يهدف املساق إىل تأهيل املعلمني يف عملهم يف السنة األوىل (بعد إهناء اللقب يشمل ذلك ورشة الستاج)‪ .‬يهدف املساق‬
‫لتطوره املهين‪.‬‬
‫إىل مساعدة املعلم املبتدىء يف االندماج يف جهاز املدرسة بواسطة ورشة عمل مبنيّة وداعمة ّ‬
‫يساعد املساق يف تنمية معلم ذي هوية شخصية ومهنية‪ ،‬وتعزيز التزامه ودافعيّته جتاه تالميذه باملستوى االجتماعي ‪-‬‬
‫النفسي‪ ،‬و ِ‬
‫القيَم التعليميّة‪ .‬يُكسب املساق مهارات تنظيميّة مبستوى الصف ومبستوى املدرسة‪ ،‬ويثري العمل يف التدريس‪،‬‬
‫ّ‬
‫ويعزز القدرة على إشراك املعلم‪ ،‬ويعزز املردوديّة والنقد الذاتّ‪.‬‬
‫ّ‬
‫مدة املساق ‪ ٦١‬ساعة تعليميّة‪.‬‬
‫املهين والتعزيز‪.‬‬
‫أ‪ ٩١ .‬س ‪ -‬ورشة زمالء من أجل التطوير ّ‬
‫ب‪ ١١ .‬س ‪ -‬مرافقة شخصيّة من قبل معلّم مرافق‪.‬‬
‫أي ‪ ١١‬ساعة تعليميّة مرافقة شخصيّة من قبل‬
‫معفي من بند (أ) وملزم ببند (ب) ّ‬
‫من يعلّم يف السنة الثانيّة من عملهم ّ‬
‫معلّم مرافق‪.‬‬
‫املتطور درجة ‪ ٤-٧‬للعاملني يف سلك التعليم يف برنامج األفق اجلديد‪:‬‬
‫ّ‬
‫املهين ّ‬
‫تدرس يف الكليّة مساقات التمكني ّ‬
‫جوانب تعلّميّة وإداريّة‬
‫ختصصهم وتطويره‬
‫املهين للمعلّمني إعطاء إجابات ّ‬
‫للتغريات اجلارية يف بيئة عملهم‪ .‬االعرتاف بأساس ّ‬
‫حيتّم مسار ّ‬
‫التطور ّ‬
‫يلم مبجمل وظائفه مبستوى‬
‫إىل اختصاص شرط‬
‫املهين هو "املعلّم املتأقلم"‪ ،‬والذي ّ‬
‫أساسي لتميّزهم يف هذا املسار‪ .‬املعلّم ّ‬
‫ّ‬
‫التغريات السريعة يف املعرفة‪ ،‬يف البيئة التدريسيّة‪ ،‬يف قيم اجملتمع ويف التدريس‪،‬‬
‫عال‪ ،‬لكن يف الوقت نفسه ينكشف على ّ‬
‫كل آن‪.‬‬
‫ويتأقلم معها بشكل يناسب وظيفته الصفيّة واملدرسيّة يف ّ‬
‫يتم‬
‫شخصي وليس خطيًّا أفقيًّا‪ .‬ويتطلّب االختصاص‬
‫املهين هو‬
‫ّ‬
‫احلقيقي سنوات طويلة من التعلّم‪ ،‬ككل تعلّم ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫التطور ّ‬
‫بطرائق متع ّددة‪ :‬ظاهرة ومضمرة‪ ،‬منهجيّة وال منهجيّة‪ ،‬ذات اجتاه نظر جواينّ يشمل احلوار مع الزمالء ويتصل بالتطبيقات‬
‫تدرجيي يتطلّب هتيئة حىت تطبيقه يف العمل والتدريس أو يف إشغال وظائف أخرى إىل ملس نتائجه‪.‬‬
‫العمليّة‪ .‬إنّه تعلّم‬
‫ّ‬
‫تطور شخصيّة ووظائفيّة للعاملني يف سلك‬
‫يف إطار "الربنامج‬
‫اإلصالحي لألفق اجلديد" متكّن الدرجات ‪ ٤-٧‬عمليات ّ‬
‫ّ‬
‫الصف واملدرسة‪.‬‬
‫التعليم يف املواقع والوظائف‪ ،‬اليت يشغلوهنا يف اجلهاز التعليمي من أجل حتسني عملهم يف‬
‫ّ‬
‫التأملي مبستوى عال بني املعلمني‪ ،‬حول سريورات التعلّم والتدريس والتطبيق يف‬
‫يشكّل تطوير االختصاص يف التعلّم‬
‫ّ‬
‫املهين يف الدرجات العالية‪.‬‬
‫املدارس‪ ،‬أساس ّ‬
‫التطور ّ‬
‫كل درجة من الدرجات على أسس تأمليّة‪ ،‬على التعلّم يف جمموعات زمالء‪ ،‬وعلى التعلّم‬
‫تستند عمليّة ّ‬
‫املهين يف ّ‬
‫التطور ّ‬
‫والتقييم الذاتّ‪ .‬يكمن أساس هذا التعلّم يف دمج املعرفة والتجربة للمتعلّم من أجل تطوير قدراته الشحصيّة وقفته املهنيّة‪.‬‬
‫ويعمق املعرفة‪،‬‬
‫يستند تطوير برامج تعليميّة لنيل درجة إىل املفهوم القاضي بأ ّن االنتقال من درجة إىل أخرى ّ‬
‫يوسع ّ‬
‫كل درجة‬
‫واختصاص املعلّم يف فهم سريورات التدريس‪-‬التعلّم‪ .‬سريورات التعلّم و ّ‬
‫الفعاليّات الرتبويّة املطلوبة للحصول على ّ‬
‫التطور الثالثة املطلوبة يف تطوير‬
‫تشكّل مستوى مطلوبًا لتعميق االختصاص يف الدرجة التالية‪ّ .‬‬
‫وتوجه إىل جماالت ّ‬
‫‪58‬‬
‫التنظيمي‪ .‬فيما يلي‬
‫اإلداري_‬
‫بوي واجملال‬
‫اختصاصات املعلّمني‪ ،‬وتعزيز اختصاصهم‪ :‬اجملال‬
‫ّ‬
‫مي _ الرت ّ‬
‫ّ‬
‫ّ‬
‫املعريف‪ ،‬اجملال التعلّ ّ‬
‫الدرجات املتاحة يف الكليّة‪:‬‬
‫لكل عامل يف سلك التعليم‬
‫درجة ‪ - ٧‬معلّم مبادر ّ‬
‫ومذوت برامج تربويّة (ضمن نطاق ‪ ١٢١‬برامج تعليميّة مالئمة ّ‬
‫على حدة‪ ،‬وتفصل ‪ ٣‬سنوات بني كل درجة ودرجة)‪.‬‬
‫لكل عامل يف سلك التعليم على حدة‪،‬‬
‫درجة ‪ - ٨‬معلّم باحث لعمله (ضمن نطاق ‪ ١٢١‬برامج تعليميّة مالئمة ّ‬
‫وتفصل ‪ ٣‬سنوات بني كل درجة ودرجة)‪.‬‬
‫يبت يف األمر هنائيًّا)‪.‬‬
‫درجة ‪ - ٤‬معلّم مرشد ومرافق للمحاضرين (مل ّ‬
‫للتفاصيل اإلضافية‬
‫موقع الكليّة‪ www.arabcol.ac.il :‬يف وحدة التعليم املستمر‬
‫أيضا‬
‫و ً‬
‫السيد سعيد عودة‪ ،‬هاتف‪ ،١٩-٨٣١٣٤١١ ،١٩-٨٣١١٣٩٩ :‬حتويلة ‪٤٦٣‬‬
‫‪E-mail: saeedod@macam.ac.il‬‬
‫أو‬
‫السيدة مي فرنسيس‪ ،‬هاتف‪ ،١٩-٨٣١٣٤١١ ،١٩-٨٣١١٣٩٩ :‬حتويلة ‪٤١٧‬‬
‫‪59‬‬
‫خدمات للطالب‬
‫موقع الكليّة‬
‫تدرس عن بُعد)‪ ،‬خدمة ‪SMS‬‬
‫معلومات للطالب بواسطة اإلنرتنت‪ :‬عالمات‪ ،‬إعالن وتغيريات‪ ،‬مواقع مساقات (اليت ّ‬
‫رسائل للطالب‪.‬‬
‫عميد الطلبة‬
‫يشغل عميد الطلبة حلقة وصل بني الطالب وبني إدارة الكليّة على خمتلف وحداهتا‪ :‬طاقم احملاضرين‪ ،‬اإلدارة‪ ،‬واجلهات‬
‫اخلارجيّة‪ ،‬ويعمل على راحة الطالب وميثّلهم أمام أقسام الكليّة‪.‬‬
‫عامة‪ ،‬أكادمييّة أو إداريّة‪ .‬وهو يعاجل املشكلة‬
‫باب عميد الطلبة مفتوح أمام الطلبة الذين يواجهون مشكلة ما شخصيّة أو ّ‬
‫يوجه الطالب إىل طرق حلّها‪.‬‬
‫أو ّ‬
‫جماالت اهتمام عميد الطلبة هي‪:‬‬
‫‪ ‬صعوبات يف التعليم‪ ،‬صعوبات يف التواصل مع حماضر وما شابه‪.‬‬
‫‪ ‬ذوو العسر التعليمي‪ ،‬إعطاء مواءمات لالمتحانات‪.‬‬
‫‪ ‬االهتمام بالطالب يف ضائقة (أزمات‪ ،‬مرض‪ ،‬حادث‪ ،‬ضغط‪ ،‬رهبة امتحانات وما شابه)‪.‬‬
‫‪ ‬معاجلة املشكلة تندرج ضمن سريّة تامة‪ ،‬وتقوم هبا مستشارة للطالب‪.‬‬
‫‪ ‬صعوبات اقتصاديّة‪.‬‬
‫‪ ‬عالقة دائمة مع جلنة الطالب‪ ،‬وتعاون يف تطوير مركز ورفاهيّة الطالب يف الكليّة‪.‬‬
‫‪ِ ‬منَح‪.‬‬
‫يف الكليّة هناك ِمنَح للطالب‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫امتياز يف التعليم‪.‬‬
‫ختفيض للطالب يف حاالت الضائقة االقتصاديّة‪.‬‬
‫ِمنَح پريح (פר"ח)‬
‫ِمنَح من الوزارات املختلفة‪.‬‬
‫لجنة الطالب‬
‫تتكون اللجنة من ممثلي املسارات‬
‫متثّل الطالب أمام مؤسسات الكليّة‪ ،‬وتنظّم فعاليات اجتماعية ثقافية وال منهجية‪ّ .‬‬
‫وسنوات التعليم املختلفة‪.‬‬
‫المكتبة‬
‫مقعدا و‪ ٣١‬زاوية حاسوب‪ .‬تفتح‬
‫حتوي املكتبة يف الكلية على ‪ ٢٢١،١١١‬كتاب‪ ،‬وما يقارب ‪ ٢٩١‬جملة وتشمل ‪ً ٢١١‬‬
‫املكتبة أيام األحد ‪ -‬اجلمعة يف األسبوع‪ ،‬وتشمل العناوين املالئمة لتدريس املواضيع واالختصاصات املختلفة ومشاركة يف‬
‫جمالت علميّة رائدة يف جماالت االختصاص ذات الصلة‪.‬‬
‫جممعات معلوماتيّة خمتلفة‪ .‬إضافة لذلك ُجتري املكتبة استعارة كتب بني‬
‫فهرس كتب الكلية حموسب‪ ،‬وميكن استعمال ّ‬
‫املكتبات‪.‬‬
‫خدمات إضافية‬
‫مركز تصوير مستندات‪ ،‬قاعة خدمات حاسوبيّة‪ ،‬مكتبة وقرطاسيّة‪ ،‬ومقصف‪.‬‬
‫‪61‬‬
‫قسط التعليم وترتيبات الدفع‬
‫كل شهر وف ًقا لنشر اجلدول (يف‬
‫حي ّدد قسط التعليم وزارة املعارف‪ ،‬وهو مربوط جبدول غالء األسعار للمستهلك ويتحتلن ّ‬
‫‪ ٢٤‬من كل شهر)‪ .‬قسط التعليم يف الكلية هو ذاته يف اجلامعات‪.‬‬
‫ترتيبات الدفع‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫ترتيب دفع قسط التعليم يعطى إىل الطالب عند قبوله للتعليم‪ .‬يضاف إىل قسط التعليم رسوم دفع للجنة‬
‫الطالب‪ ،‬تأمني من احلوادث الشخصية‪ ،‬خدمات املكتبة احملوسبة وترتيبات األمن يف الكلية‪.‬‬
‫املتسجل يف الكلية‪ ،‬وميكنه من‬
‫دفع القسط األول إضافة إىل أمر بنكي للدفع خمتوم يضمن احلفاظ على مقعد‬
‫ِّ‬
‫بناء برناجمه الدراسي‪.‬‬
‫بعد دفع القسط األول يتم تقسيط باقي املبلغ بإحدى الطرق املعتمدة يف الكلية‪ .‬تفصيل طرق الدفع يعطى‬
‫للطالب عند قبوله للتعليم‪.‬‬
‫استرجاع المستحقات في حالة توقيف الدراسة‬
‫يشمل رسوم التسجيل للكلية االهتمام بطلب املرشحني حىت قبوهلم‪ .‬يف كل حالة ال تستعاد رسوم التسجيل‪.‬‬
‫تسجل وقُبل ودفع القسط األول ثّ ّقرر عدم التعلم يف الكلية‪ ،‬جيب اإلبالغ عن توقيف التسجيل بشكل خطي‬
‫طالب ّ‬
‫لقسم احملاسبة ولسكرتارية أطر التعليم املختلفة‪ :‬طالب عاديني‪ ،‬التعليم املستمر‪ ،‬حتويل مسار أكادميي‪ ،‬على األقل قبل‬
‫أسبوعني من بداية السنة التعليمية‪ .‬والتاريخ احمل ّدد هو تاريخ استالم املكتوب يف قسم التسجيل ويف قسم احلسابات‪.‬‬
‫يتم استعادة الدفعة األوىل كاملة ملن يوقف دراسته قبل بداية السنة الدراسية بأسبوعني‪.‬‬
‫طالب توقف عن الدراسة مببادرته يف أول يوم للسنة الدراسية يف الكلية وحىت تاريخ ‪ ٢٤‬أيار من السنة التعليمية ذاهتا‪ ،‬يعاد‬
‫له املبلغ مع خصم قسط التعليم املستحق مقابل أشهر الدراسة إضافة إىل شهر آخر‪.‬‬
‫طالب أوقف عن دراستهم مببادرة الكلية يُلزم بدفع املستحق من قسط التعليم نسبيًا لعدد األشهر اليت تعلّمها بالفعل يف‬
‫الكلية‪.‬‬
‫التأمين الوطني‬
‫طالب يف املؤسسات التعليم العايل ملزم بدفع للتأمني الوطين وتفاصيله الشخصية ترسل عند قبوله للتعليم إىل مؤسسة‬
‫التأمني الوطين حىت تتمكن املؤسسة من مطالبته بالدفع‪.‬‬
‫‪61‬‬