מו"ה אברהם שווארטץ הי"ו
בס"ד נייעס | באריכטן | נאטיצן | מעלדונגען | הרחבת גבולי הקדושה אינערהאלב קהלתינו הקדושה "קהל יטב לב ד'סאטמאר" ערב פסח | תשע"ב קהל יטב לב קהל יטב לב וויליאמסבורג קרית יואל 2 7 קהל ויואל משה קהל יטב לב מאנסי בארא פארק 9 קהל יטב לב 18 4 קהל יטב לב בית שמש 13 אנטווערפען מאנטשעסטער דעם רבינ'ס בעקעריי 11 היסטארישע ארטיקל צו באקומען די 'בתוככי הקהלה' אויסגאבע אויף בליץ-פאסט יעדן מאנטאג נאכמיטאג ,שיקט אן אימעיל צוNEWS@CYLS.ORG : 16 וויליאמסבורג טויזנטער ערווארט אי"ה צו יערליכער 'אסיפה כללית' צו הערן צענטראלע דברות קודש פון כ"ק מרן אדמו"ר שליט"א מיטוואך ,דעם דריטן טאג חול המועד פסח ָ הקבצו ושמעו -אלפי תלמידי וחסידי סאטמאר פון איבער ניו יארק ווערן ערווארט צו דער גרויסארטיגער "אסיפה כללית", געווארן דורך רבינו הקוה"ט זי"ע ָ נאך איינגעפירט וועלכע איז ָ להורות הוראה און להודיע את הדרך אשר יעשון ,זיך מחזק צו זיין בדת תורה הברורה און פונדאסניי זיך פארשטארקן קעגן די אלע נסיונות ופגעי הזמן ,ובפרט אין די בעפארשטייענדע זומער חדשים, שפעטער ּ און אט די הייליגע הנהגה איז ווייטער אנגעהאלטן ַ געווארן דורך כ"ק מרן הגה"ק בעל ברך משה זצוק"ל ,וואס פלעגט ָ יאר נאך יאר אויפטרעטן מיט די ווארעמע דברות קודש בקול חוצב להבות לפני קהל עדת צאן מרעיתו. כ"ק מרן אדמו"ר עט"ר שליט"א האלט ווייטער אן די חזקה, און מדי שנה בשנה קומען זיך טויזנטער אידן צונויף אין די ימי חול המועד אין בית המדרש הגדול ,לשמוע את דבר ה' ,צו הערן די צענטראלע דרשה פון רבי'ן שליט"א ,וואס איז א וואונדערבארע חטיבה אחת פון פלפולא דאורייתא ,פנינים יקרים בדברי אגדה דערנאך ָ שמושכין את נפש האדם מתוקים מדבש ונופת צופים ,און איז דער רבי שליט"א משמיע ווארעמע דברי חיזוק והתעוררות, וואס איז נוגע דברים כדרבונות ,אין ַאלע ענינים הצריכין חיזוק ָ פאר'ן ציבור צוגלייך ,לגדור גדר ולעמוד בפרץ על נפש בנינו ודורותינו. דער היי יאריגער כינוס כללי וועט אי"ה פארקומען מיטוואך אווענט ,דעם דריטן טאג חול המועד ,און ווי געזאגט ווערן טויזנטער תלמידים וחסידים ערווארט צו קומען הערן דעם דבר ה' מפום ממלל רברבין כ"ק מרן רבינו שליט"א ,און זיך מחזק זיין אויף ווייטער לבלתי סור מן הדרך ימין ושמאל ,און צו קענען ווייטער מחנך זיין די קינדער בדרך ישראל סבא. שמעו את דבר ה'. ■■■ יגדיל תורה ויאדיר: העכער 50שיעורי תורה וועלן פארקומען אין די 8טעג יום טוב, צוגעשטעלט דורך התאחדות אברכים קאנט פון בא ַ וואס ווי ַ אויפ'ן קומענדיגן יום טוב פסח הבעל"טָ , חז"ל איז לא ניתנה מועדים לישראל אלא לעסוק בהן בתורה, שטארק אויפגעפרישט ַ האט די התאחדות אברכים דסאטמאר ָ די באקאנטע שיעורים אין די טעג פון יום טוב און ימי חול המועד. אינטערעסאנטע ציענדע ַ אין ַאלע בתי מדרשים וועלן פארקומען פאראויסגעשאצט ַ פארשידענע מקצועות -לויט ווי שיעורים און ַ 'אכט' טעג פסח ַאריבער 'פופציג' וועלן פארקומען אין די בלויז ַ שיעורים ודרשות ,וואו טויזנטער אידן וועלן זיך דערקוויקן מנועם זיו איבערלאזן ַא ריכטיגער השפעה פונעם ָ וואס וועט זיכער התורהָ , יו"ט אויף ַא לענגערע צייט. די 'חול המועד שיעורים' זענען פון די שענסטע אויפטוען און דער גולת הכותרת פון די גאנץ יאריגע פעולות לטובה פון התאחדות אברכים .עס איז ווירקליך נישט צו באשרייבן וויאזוי אט די אידן וועלכע זענען זוכה זיך אנצושעפן פון דעם באר מים חיים אין די ימי החג ,וואספארא כח און חיות זיי שעפן דערפון פארן ַ קלאר אויס דער "מי ָ יאר .אין אזעלכע זמנים דרוקט זיך גאנצן ָ כעמך ישראל" ,עס איז "מלאך רע בעל כרחו יענה אמן" ,אידן ווילן לערנען און מקיים זיין דעם "שבתי בבית ד' כל ימי חיי" ,נאר עס ליגט דער הכרח פון "בזיעת אפך תאכל לחם" ,מען מוז ברענגען פרנסה אין שטובָ ,אבער דער יסוד גייט שטענדיג צוריק אויפן רצון אויסצוניצן די צייט ,און זיך ָאנזאמלען די באגאזשן מיט תורה און יראת שמים. מערערע פרטים איבער די פילצאליגע קאלירפולע שיעורים געמאלדן ווערן אין די ַ ָ וועלן אי"ה טמארער בתי מדרשים אין סא ַ האפן ַאז דער שטאט אין די ימי החג הבעל"ט ,און עס איז צום ָ טאקע ציבור וועט זיך ָאנשליסן אין די שיעורים לשם ולתפארת ,און ַ זאל נתקדש ווערן שם שמים אין די הייליגע פארזיכערן ַאז עס ָ טאקע זוכה זיין צום זאלן שוין ַ זמנים פון די ימי הפסח ,און מיר ָ דעם התרוממות קרן התורה והיראה אין די טעג וועלכע זענען מסוגל אויף די גאולה העתידה אכי"ר. ■■■ 'תורה ליין' פון התאחדות אברכים דערקוויקט טויזנטער אידן טעגליך מיט שיעורים צום חג הפסח די 'תורה ליין' פון התאחדות אברכים ,וואס מ'האט דעם פארגאנגענעם אנהויב ווינטער איינגעשטעלט ,שטעלט זיך ארויס צו זיין אן אויסערגעווענליכע הצלחה ,און לויט ווי די הנהלת באנוצט התאחדות אברכים גיט איבער ווערט די תורה ליין ַ דורך טויזנטער מקשיבים טעגליך ,וועלכע דערקוויקן זיך פון די פריוועליגיע פון קענען אריינרופן סיי ווען און זיך צוהערן צו די שיעורי תורה בכל מקצועות התורה ,פון גאר א ברייטן אויסוואל פון מגידי שיעור ,און יעדער קען דערין טרעפן לויט זיין געשמאק און תכונת הנפש ,איש איש כפי ערכו. געא ּפדעיטעט ,טעגליך ווערן ָ דער ליין ווערט כסדר פריש געזאגט דורך די רבנים ָ וואס ווערן ַארויפגעלייגט די שיעורים ָ הגאונים מגידי השיעור שליט"א אין ַאלע בתי מדרשים דקהלתינו וואס ערמעגליכט פאר די משתתפי השיעור איבערצוגיין הקדושהָ , וואס זענען דעם שיעור אין ַאנדערע זמנים גרינגערהייט ,ווי אויך די ָ נישט ביכולת זיך משתתף צו זיין ביים שיעור אויפן ָארט קענען עס דארט איבערהערן. ָ ובפרט יעצט אין די טעג פון ערבי פסחים ,קען מען הערן דארט אלע סארט שיעורים כלליים בעניני פסח ,בהלכה ואגדה ,און אין בתוככי הקהלה »»2 וויליאמסבורג וואכן וועט עס אויך אויסגעברייטערט ווערן מיט די קומענדיגע ָ צענדליגער פרישע ָא ּפציעס און קנעפלעך ,לשביעת רצון הציבור. כי אם לשמוע את דבר ה'! ■■■ "דרשת פתיחת הזמן" זונטאג אסרו חג אין ביהמ"ד הגדול דורך הרה"ג ר' ישעי' ווייס שליט"א נאך יום בעפאר דעם זמן הקיץ הבעל"ט ,באלד ָ ָ שטייענדיג טוב ביום אסרו חג ,ווען אידן גרייטן זיך ָאנצוהייבן ַא פרישע סדר האבן די מסדרי השיעורים אהערגעשטעלט גאנגָ , יעדער אויף זיין ַ ספעציעלע "דרשת פתיחת הזמן" דורך דעם בארימטן מגיד ַא ּ מישרים הרב הגאון כש"ת רבי ישעי' ווייס שליט"א מגדולי המגי"ש בביהמ"ד הגדול דקהל יטב לב ,וועלכער איז בארימט מיט זיינע פייער'דיגע דרשות פאר הונדערטער אידן מידי שבוע בשבוע .און מיט זיינע רייכע טיפזיניגע און תוכנ'פולע דיבורים וועלכע זענען צוגעפאסט פאר יעדן לפי ערכו ,און נישט אומזינסט ווערן זיינע ַ ווערטער געשלינגן מיט דורשט. וואס עס באדייט ַא "פתיחת עס איז איבריג ַארויסצוברענגען ָ דאס שטעלט אראפ די יסודות פאר יעדן וואס ָ הזמן דרשה"ָ , זאל זיך קענען צוגרייטן צום זמן מיט אן הכנה איינעםַ ,אז מען ָ דרבה ,און וויסן וויאזוי אויסצונוצן די צייט ,און זיך באצייטנס מסדר גאר וויכטיג פאר זיין מיט די ריכטיגע ענינים ,און דעריבער איז ָ ָ יעדן איינעם צו קומען דעם ספעציעלן זונטאג אין אווענט צום ּ פארקומען אינעם היכל ביהמ"ד הגדול ,ווי עס וואס וועט ָ דרשהָ , וועט זיין צוגערישט פאר יעדן איינעם .מערערע פרטים וועלן אי"ה נאכפאלגן און נתפרסם ווערן על כותלי בתי מדרשינו. ָ קחו עמכם דברים! ■■■ הונדערטער בחורים באטייליגט אין ראמען פון 'ישיבות בין הזמנים' -זכרון פנחס אליעזר' אין אלע גרעסערע סאטמארער בתי מדרשים דקהלתינו אין שטאט :בית המדרש תהלות יואל ,בית המדרש קליימער סטריט, בית המדרש בית יעקב נחמי' מוירטל ,בית המדרש אהל פיגא סאוט אכט ,בית המדרש ליע גארדענס ,האט אין די לעצטערע וואך צוויי פון ר"ח ניסן ביז איצט ,געהילעכט א קול תורה אדיר וחזק פון די פילע הונדערטער בחורי חמד תלמידי ישיבותינו הקדושות ,וועלכע האבן פארשטאנען אז די טעג פון בין הזמנים, ערב דעם הייליגן יום טוב פסח ,איז נישט קיין צייט פון זיך נאכלאזן ,נאר אדרבה זיך פארשטארקן בלימוד ובהתמדת התורה, און דערמיט מאכן די בעסטע הכנה צום ליל התקדש החג. אויסער וואס די עסקנים שטעלן אהער די בין הזמנים ּפראגראמען גופא ,מיט'ן באגלייטן די סדרים ,צושטעלן אין יעדן בית המדרש באזונדער א שואל ומשיב ,אהערשטעלן גורלות ומתנות פאר די משתתפים ומצטיינים ,לייגן זיי אויך אריין גרויסע כוחות אין אנפירן א שטארקע התעוררות קאמפיין אין די טעג פון בין הזמנים אויפצוקלערן די עלטערן און די בחורים דאס שעדליכקייט פון זיך ארומדרייען ליידיג און ָא ּפטאכלעווען די הייליגע טעג מיט גארנישט ,נאר אנשטאט זאל מען קומען אין שפירן דערהויבן מיט'ן בית המדרש אריין עוסק זיין בתורה און זיך ּ לערנען תורת ה' תמימה משיבת נפש. אדאנק זייערע געטרייע פעולות ,זעט זיך ב"ה אן יאר נאך יאר ווי עס ווערן פארברייטערט די ראמען פון די ישיבות בין הזמנים ,און פילע הונדערטער בחורים נעמען אנטייל אין די טעגליכע סדרים, פארמיטאג און נאכמיטאג ,און ס'איז באמת א נחת דקדושה צו זען אלע אונזערע בתי מדרשים זענען פול-געפאקט און די בחורים זיצן און לערנען מיט גרויס התמדה ,און פארנוצן די טעג פון בין הזמנים אויפ'ן שענסטן אופן וואס נאר שייך. ■■■ גרויסע כוחות ווערן אינוועסטירט דורך התאחדות אברכים להגדיל תורה ולהאדירה צענדליגער נייע שיעורים אין ַאלֹע בתי מדרשים ַאלֹס הכנה שטאט -גבאי קודש פון ָ גאנצער צום יו"ט ציען טויזנטער פון דער ַ באגלייטן די הייליגע ַארבעט במסירות נאמנה התאחדות אברכים ַ ַאריבער 'פופציג' שיעורי תורה צום קומענדיגן יו"ט פסח אין דיטמאר .די התאחדות אברכים ד'סא ַ ַ בתי מדרשים דקהל יטב לב באוואוסט ַאוועקגעשטעלט טמאר איז ווי ַ מסא ַ ַ דרב"י געווארן דורך ָ טמאר זי"ע צו זיין ַאן ַאדרעס ַארויסצוהעלפן מסא ַ ַ רבינו הקוה"ט טמאר, ד'סא ַ ַ די יונגעלייט פון דער קהילה הקדושה ,קהל יטב לב מיט ַאלע ענינים ברוחניות ובגשמיות ,צו קענען מרחיב זיין די גבולי הקדושה ,להגדיל תורה ולהאדירה .די התאחדות אברכים באוויזן אויסצושטייגן ַאלֹס דער יארן געבליעט און ַ האט במשך די ָ ָ פאר רוקנביין פון די שיעורי תורה און פונעם מסדר זיין די חברותות ַ האלט אונטער דעם וואס ַ די אינגעלייט ,און איז דער עמוד התווך ָ טמאר. ד'סא ַ ַ רוחניות'דיגן בליה און וואוקס פון קהל יטב לב יאר איז אויף דער ּפערזענליכער אין די לעצטע עטליכע ָ וואס טמאר שליט"אָ , מסא ַ ַ אויפפאדערונג פון כ"ק מרן אדמו"ר ָ רלאנגט די התאחדות אברכים זאל ַארויפגעברענגט פא ַ האט ַ ָ רגאניזירט ,בפרט שטארק ָא ַ ַ ניווא און ווערן ָ ווערן אויף ַא הויכן ַאז די קהילה צעברייטערט זיך כסדר מיט הונדערטער אינגעלייט וואס קומען צו יעדעס ָ ָ שטאט ָ באזונדער נאכדעם ווי די יאר ,און ַ פאדערן זיך מער כוחות פארברייטערט זיך שטענדיג אויס און עס ָ ַ באזונדער. יונגערמאן ַ ַ צו קענען ָאנקומען צו יעדן צילפונקט ַאז ּ און אין דער זעלבער צייט קוקט מען כסדר צום זאל זיין דער עמוד התורה עבודה והחסד, די התאחדות אברכים ָ להגדיל תורה ולהאדירהַ ,ארויפצוברענגען דעם כח התורה אין דער האט מרן רביה"ק קאנט ָ בא ַ ווארום ווי ַ גאנצער קהילה הקדושהָ , ַ זי"ע דער מייסד הקהילה ,ביים גרינדן די התאחדות אברכים און שפעטער ביי זיינע הייליגע דרשות ,משמיע געווען דעת קדשו אויך ּ מ'זאל זיך ָ האבן בלויז איין ציל זאל ָ ַאז די התאחדות אברכים ָ מהאלטן בדרך ישראל סבא ,און אין די שווערע זמנים צוזא ַ ַ קענען האלטן אינאיינעם אויפן ָאריגינעלן וועג. זיך ַ בתוככי הקהלה »»3 בארא פארק ויסדו הבונים את ההיכל: שמחה וחדוה צווישן קהל עדתינו אין בארא פארק אז די בוי-ארבעט ביים נייעם ביהמ"ד הגדול וועט ווייטער פראגרעסירן מיטן גאנצן פלייס און טעמפא בעז"ה ''וועד קרן הבנין'' איז אנטשלאסן צו פארענדיגן דעם בנין קאמפלעט אויף קומענדיגן חודש תשרי תשע''ג הבעל''ט -תיכף נאך יו''ט נעמט מען זיך ווייטער צו די בוי ארבעט אויפן בנין החדש וועט האפענטליך פארפולקאמט ווערן אין לויף פונעם קומענדיגן זומער סעזאן סאטמארער חסידים פון אומעטום און איבערהויפט אין בארא פארק וועלן מיט א באזונדערע שמחה און פרייד צוגיין צום הייליגן יום טוב פסח מיטן אנקום פון די נארוואס פרישע נייעס אז נאך פילע אומבאשרייבליכע שוועריגקייטן וואס דער וועד קרן הבנין איז אריבער אין די לעצטערע צייטן האט מען אבער בחסדי ד' אין דעם חודש ניסן אשר ישועות בו מקיפות ענדליך באקומען די נויטיגע פערמיטן און ערלויבענישן פארצוזעצן מיט די בוי-ארבעט אן קיין באגרעניצונגן. אלץ אריינגיין אין דעם מעכטיגן זיבן שטאקיגע געביידע ,ציבורי'שע באדינונגען און רוחניות'דיגע באדערפענישן ,אא"וו ,דארונטער די אלע תפלות בכוונת הלב און מיליאנען שעות פון קביעות עתים לתורה ביז משיח'ס טאג. דאס ערשטע שטאק וועט זיין א פראכטפולע און באקוועמע גרויסע מקוה לטהרתן וקדושתן של ישראל ,מיט 3גרויסע בורות הטבילה און מערערע שויערס ,א באזונדערע כלים מקוה ,בית הכסא'ס ,א שמש שטיבל אא"וו ,פאר'ן באנוץ פון די הונדערטער חברי הקהלה; אויפ'ן זעלבן שטאק וועט אויך זיין א הערליכער רחבות'דיגער היכל התורה מיוחד ללימוד התורה פון פינעף טויזנט סקווער-פוס ,מיט א ספעציעל הויכן דאך פון 20פיס פאר'ן הרחבת הדעת פון די לומדים .דארט וועט מען מען קענען עוסק זיין בתורה בחברותא 24שעה א טאג .דער ארט וועט אויך איינגעארדענט ווערן מיט א גאר רייכן "אוצר הספרים" מיט טויזנטער ספרי קודש בכל מקצועות התורה. דער גרויסער בנין וועט באשטיין פון א פינעף שטאקיגע געביידע ,אויסער א צוויי שטאקיגער בעיסמענט ,וועלכעס וועט בסך הכל אינאיינעם זיין א קיימא לן פון ביילייפיג פערציג טויזנט קוואדראט פוס ,עס ערלויבט זיך אונטערצושטרייכן אז סאטמאר האט נאכנישט געבויט אזא ביהמ"ד די אין די לעצטע צענדליגער יארן. עס איז שווער אויסצורעכענען בפרטי פרטיות אין וואס עס גייט ´¾¸¸Ã½¯Æ´¿¸¿°°´¿¯Ç³ »·´´Å¸Æǯïǯ°Ç¸Á°È²¶³´¿¸ÈDz½É¸°¾¸¿°É° »º³»Á²¸Á¸´³¿Á¸ÂÀº³ ½¸·³È´²Æ³´¿É»¸³Æ¾»Á·ÈÆÁ´´¯¾Ã»Á³Ç¸½¾»Á´´·»Á± ·³´Æ³´¿¸°Ç¾Ç½´¿¸Á´Ç´¿¸°¯½´É²´À¸ÇȯÆǯïǯ°° É´¶ÃȽ´Å°´ÇÆÀ±¯·´Å·¿¸¸³·»¸¸ÅÀ¯´´Á¸µ dzÁ¸»° »½´¿¸Æ´»¯³É¸°¾Á ½¸·¾±¸²¿Á´Å³Á¸²»¼¸¶¯ÁÇÁµ¿´¯¾Ã»Á³Ç¸½¾Á¿ÁÆ·»Á± À¯´´ÀÆÁ»Ã½¯Æ³»³Æ¾±¸·ºÁ½¼Á¸¸¿¼Á¿´Ã¸´°Ã¸´¯À¯² ´´Áº¸»ÇÁÁ»¯Ç¯ÃÉ´¸Ã»É»É¾´¯¼ÁÇ´··º¸¸»¯¾¸¸µ·Á ¯¸Æǯïǯ°¾¸¯¾² ¼¸¿Ã»¯¼¸¿Ã¼¸½º ½¸·°´·³ÉǺ³ÇÁ±¸·¸¸µ¿±ÁƯ¾µ¸¸´´À¸´Ç¯Ç¸½¾Á¿ÁÆ·»Á± ´¿¸É´²À´½¾¸½¸»·¸¸Æ±¸Ã»¸³¸¸°ÇÁ¸¸µÇ¯ÃÆǯïǯ°Ç¯Ã ´¼²Æ½´µ¯½³¿´Á´ÉÁ»º°Æ³´¿¸É»³Æ ¡¸ »¸¶ É ÃÆ § Ã¥´²¸ ²¥´²»¥´Æ °Æ´ÀóÆÇü¸Ç¸È³Ç¸È אויפ'ן גאנצן ערשטן שטאק )סטריט לעוועל( ווערט געבויעט די 5שיינע חדרים למניני תפלה ערב ובוקר וצהרים לימות החול, און פאר שיעורי תורה ברבים ע''י מגידי שיעורים מפורסמים מיט א שיינעם גרויסן פאר-צימער )לאבי( א גרויסען באקוועמען קאוט רום מיט בית הכסא'ס. אט דער שטאק גייט ברעכן א רעקארד אינעם עולם הבתי מדרשים לתורה וחסידות ,מיט'ן האבן אויפן סטריט לעוול 5 גרויסע באקוועמע בתי מדרשים לתפילה ,וואס יעדער ביהמ''ד וועט אנטהאלטן לערך 1000 סקווער-פוס ,וואס איז זייער באקוועם און פראקטיש פאר'ן ציבור יונג און אלט אריינצוקומען דאווענען דארט די תפילות בבוקר ובערב .לעת עתה איז נאך אזוינס נישט דא אין די גאנצע שטאט .אויך וועט אויף דעם בתוככי הקהלה »»4 שטאק ווערן איננגערישט דער בית הוראה ד'קהלתינו וואו עס וועט זיצן הגה''צ דומ''ץ הקהלה ומורי צדק דקהלתינו שליט''א. פין וואו עס וועט ארויסגיין דעם דבר ד' זו הלכה לדון ולהורות בכל מקצועות התורה . אויפן צווייטן שטאק וועט זיין דער ריזיגער היכל לה' אלוקי ישראל ,דער בית מדרש הגדול וואס וועט זיין דער אבן שואבת פאר די פילע הונדערטער אנשי שלומינו וואס וועלן דארטן דאווענען אין די שבתות וימים טובים ברוב עם הדרת מלך. באזונדער וועט דער ארט דינען אלס דער מקום כינוס פאר דרשות חיזוק און שיעורים כלליים כפי הצורך להודיע ולהשמיע את הדרך אשר נלכה בו ואת המעשה אשר יעשון ,עס וועט זיין א בית גדול וקדוש שמגדלין בו תורה ויראה ,און וועט מרבה זיין דעם כבוד שמים אויף זעלטענעם אופן. אויפ'ן דריטן שטאק וועט זיין דער גאלעריע פאר די עזרת נשים, אויך דארט האט מען לעצטענס פארגרעסערט די פלענער ,עס זאל זיין גענוג און נאך ארט פאר די נשים צדקניות וועלכע קומען אין ביהמ"ד דאווענען בשבתות השנה און אין די ימים הנוראים ,און ספעציעל בעידן חדוותא שבת אויפרופן. די אויבערשטע 2שטאקן וועט ווערן איינקווארטירט פאר עטליכע קהל'ישע געברויכן ,א גרויסער היכל הכולל פון פינעף טויזנט סקווער-פוס פאר די הונדערטער בני הכולל אשר תורתם אומנתם ,וואס וועלן האבן דארט זייער אייגענעם ביהמ''ד ללימוד התורה בכל שעות היום אן קיין שטער מצד דעם ציבור מתפללי ובאי בית מדרשינו .גלייכצייטיג וועט זיך דארט געפינען די אפיסעס לצורכי הקהלה והתאחדות אברכים ,דער צענטראלער קהל'ס אפיס ,גמ"ח שטובל ,אא"וו. ווי געזאגט וועט מען תיכף נאך יו''ט מיט פלייס צוטרעטן צו די מאסיווע בוי-ווערק ,און ווי דער פלאן לויטעט וועט מען אין די קומענדיגע 2חדשים ביז שבועות פארמאכן דעם דרויסנדיגן סטרוקטאר פונעם בילדינג מיט בלאקס ,ענדיגן גיסן די צעמענטענע פלארס )קאנקריט( אויף די העכערע שטאקן ,און איבערציען דעם גאנצען בנין מיט א שיכט שיינע ציגל און טייערע שטיינער .במשך דעם צוקונפטיגן זומער סעזאן ,די חדשי תמוז אב און אלול וועט מען פארזעצן מיט אינסטאלירן די הערליכע פענסטערס ,אריינציען עלעקטריק און פלאמבינג הייצונג און די מאסיווע עיר קאנדישאן יוניטס און ָ דאקס ,און אזוי ווייטער .ערשט דערנאך וועט מען צוטרעטן צו דעזיינען און אויסצירן דאס גאנצע בנין ביהמ"ד מיט הערליכע מארבל טיילס און מיט שיינע פלארס און לעקטערס ,און אויסשטאפירן די 3גרויסע בתי מדרשים און די 5קלענערע בתי מדרשים מיט אירע אייגנארטיגע מעבל און נויטיגע איינריכטונגען ,לפאר ולרומם את בית ד' . לויטן פלאן האפט מען זיך קענען אריינציען אין דעם בית המדרש החדש אויפן קומענדיגן חודש תשרי תשע"ג הבעל"ט, פארשטייט זיך אז דאס איז געוואנדן לויט וויפיל מאראלישע און פינאנציעלע שטיצע דער ווד קרן הבנין וועט באקומען פון תלמידי וחסידי סאטמאר פון אומעטום ,כדי צו קענען קאמפלעט פארענדיגן דעם בית גדול וקדוש כלול בהדרו וביופיו. גדול יהיה כבוד הבית הזה! ■■■ בית האופה דקהל יטב לב אין פולשטענדיג איינגעריכטעט לטובת אנ"ש אין די שטאט ענגע אסיפה בבית הגה"צ הדומ"ץ שליט"א, אהערצושטעלן די העכסטע סטאנטדארט הידורים אינעם בית האופה דקהלתינו מיט גרויס צופרידנהייט איז אויפגענומען געווארן די בשורה רא בא ָ טמאר שיחיו אין ָ דסא ַ ַ טובה ביי אנ"ש חברי קהל יטב לב גאר באנוץ די ָ יאר וועט בעזה"י שטיין צום ַ ּפ ַארקַ ,אז אויך היי ָ הערליכע און מהודר'דיגע מצה בעקעריי שע"י קהלתינו הק' אין ָ רא ּפ ַארק. בא ָ געווארן ָ יארן מסודר רגאנגענע ָ פא ַ קאנט איז אין די ַ בא ַ ווי שוין ַ פאר ערב פסח מצות, דורך די הנהלת הקהלה די מצה בעקעריי ַ לאץ ַא מקום רחבת ידים ,אויף '43סטע גאר הערליכן ּפ ַ אין ַא ָ סטריט קארנער ניו יוטריקט ,וואו עס איז צוגעשטעלט א פולקאמע ַ באקוועמליכקייטן אויפן העכסטן בעקעריי מיט ַאלע ַ נדארט סטא ַ און כשרות והידורים כפי תקנת מרן רביה"ק זי"ע ,אונטער דער שטרענגער השגחה פון הגה"צ רבי חיים דוד כ"ץ שליט"א דומ"ץ דקהילתינו און חבר ביד"ץ דקהל יטב לב ,וואס שטייט על המושמר זאל זיין על צד היותר טוב בעזהשי"ת. ַאז ַאלעס ָ פארגאנגענם מוצש"ק צו-הגדול איז פארגעקומען אן ענגע אסיפה אין שטוב פון הגה"צ דער דיין שליט"א ,מיט די באטיילגונג פון אלע משגיחים וואס וועלן דינען אין אלע חבורות ביים באקן די ערב פסח מצות אין די בעקעריי קומענדיגן ערב יו"ט הבעל"ט, צווישן זיי :הרה"ג ר' שלום אליעזר כ"ץ שליט"א ,הגאון רבי אהרן שמואל פדווא שליט"א מו"ץ בקהלתינו ,הרה"ג שמואל שלמה שפיטץ שליט"א ,מביסטריץ ,הרה"ג ר' דוד ארי' באש שליט"א מו"ץ, מיט די באטייליגונג פון די הנהלת בית האופה ,און די שיבערס, ווי מ'האט איבערגעשמועסט אלע פרטי הלכות ,דקדוקים און הידורים ,אז אלעס זאל זיין אויפן שענסטן אופן אין אלע הינזיכטן. פארק, ּ ווי ס'ווערט איבערגעגעבן פון ָאפיס פון קהל אין בארא איז היי יאר געווען א דראסטיש העכערער פארלאנג פונעם ציבור וואס האט ארויסגענומען די קארטלעך פאר די ערב פסח מצות, און מ'האפט בעזהשי"ת יעדן איינעם צופרידן צושטעלן. על מצות יאכלוהו. ■■■ ורוח הקודש אומרת כן ירבה וכן יפרוץ: טמאר עפענט צום סא ַ מוסדות ַ קומענדיגן לערן-יאר ַאלע קלאסן ביז הויך-שולע בית רחל ַ אסיפת פארגעקומען בבית כ"ק מרן רבינו שליט"א פאריבער פון ווען קהל עדתינו אין בארא האלב יאר ַ קוים ַא ַ ּפ ַארק איז ַאדורך א פולשטענדיגע רוחניות'דיגע אויפוואכונג מיט דער ווידערגרינדונג פון די סאטמארער מוסדות תו"י דרבינו בתוככי הקהלה »»5 האט ַא מאל ָ ווידערא ָ ַ יואל מסאטמאר אין בארא פארק ,און כוואליע פון פרייד און התרגשות דקדושה ַארומגענומען די ַ רא בא ָ טויזנטער אנ"ש תלמידי וחסידי סאטמאר אין דער שטאט ָ טמארער חסידים פון אומעטום ,הערנדיג סא ַ ּפ ַארק ,און ווי אויך ַ דאנק די די פריידיגע מעלדונג ,די בשורה טובה ומרנינהַ ,אז ַא ַ אויסערגעווענליכע הצלחה און אין ָאנבליק פון דער אומגעהויערער לערן-יאר נעמען ַא ָ כפראגע ,וועט מען צום קומענדיגן ַ נא ָ דראסטישן שריט פאראויס ,צו עפענען אלע קלאסן אינעם בית רחל ,פון די קליינע נורסערי קלאסן ביז ארויף צו הויך-שולע. ווי נאר די הנהלת המוסדות האט עמטליך געמאלדן די פרישע אנטוויקלונג ,איז צווישן גאנצן סאטמארער ציבור אין בארא פארק דאס פארוואנדלט געווארן אין דאס געשפרעך פון טאג, איבערהויפט צווישן די הונדערטער עלטערן וואס האבן מיידלעך אין די שולע יארגענג .יעדער איז ענטוזיאסטיש און יעדער פריידט זיך אויפריכטיג מיט .מ'גיט אפ א שבח והודי' צום אויבערשטן 'שהחיינו וקיימנו והגיענו לזמן הזה' ,אז ענדליך וועט מען קענען ווייטער פארזעצן צו געבן די אייגענע קינדער דעם אריגינעלן, הייליגן און ריינעם חינוך ,פון צניעות און ערליכקייט בקדושה ובטהרה ,אזוי ווי מ'האט אלץ געשטרעבט; מ'זאל קענען שיקן די קינדע אין אין בית רחל מיט א רואיג געוויסן ,פארזיכערט בעז"ה אז די קינדער ווערן ערצויגן אויפ'ן אלטן ערליכן גייסט ,אן קיין שום נייע פרעמדע אנשויאונגען און שעדליכע איינפלוסן פון דרכים שלא שערו אבותינו ורבותינו. דעם פארגאנגענעם זונטאג זענען די חברי הנהלת המוסדות סאטמאר בארא פארק אריבערגעקומען לביתו נאוה קודש פון כ"ק מרן רבינו שליט"א אויף אן אסיפה ,איבערצוגעבן א באריכט פאר'ן רבי'ן שליט"א פון די היסטארישע אנטוויקלונגען במסגרת המוסדות ,און האבן אויך פארגעלייגט דערביי פארשידענע ספיקות און אנפראגעס בעניני המוסדות ברוחניות ובגשמיות ,אויף וואס רבינו שליט"א האט אויף אלעמען געגעבן חוות דעת קדשו לידע את המעשה אשר יעשון ,און דערנאך אנגעוואונטשן ברכת קדשו אויף ברכה והצלחה שתשרה שכינה במעשי ידם. ■■■ וואונדערבארע 'שיעורים כללים' אין הלכות ּפסח ציען הונדערטער אידן דורשי ה' ומבקשי הלכה פארגעלערנט דורך הגה"צ דומ"ץ דקהלתינו שליט"א, וחבר הביד"ץ דקהלתינו ווי אין די פארגאנגענע יארן איז אויך היי יאר פארגעקומען די וויכטיגע שיעורים כללים אין הלכות פסח וואס ווערן פארגעלערנט אין די שבתים וואס זענען אין די שלושים יום קודם החג ,דורך הגה"צ רבי חיים דוד כ"ץ שליט"א ,דומ"ץ דקהלתינו הקדושה אין בארא פארק ,די שיעורים פון הגה"צ דער דיין שליט"א ,איז פקיע שמי' ווי עס קומען זיך צוזאם הונדערטער אינגעלייט ,פון קהלתינו הקדושה פון אלע עקן פון שטאט ,לשמוע את דבר ה' זו הלכה, את המעשה אשר יעשון. די סעריע שיעורים פון הגה"צ דער דיין שליט"א ,זענען פארגעלערנט געווארן שבת קודש נאכמיטאג ,ווען א ריזן ציבור איז זיך צונויף געקומען לשמוע דברי חכמים בנחת נשמעים ,לדעת את המעשה אשר יעשון ,מיט א קלארקייט און א בהירות ,אנגעהויבן פון פ' תשא ,אין הלכות הגעלה ,וואס איז נוגע אויך אויפן גאנץ יאר ,און דערנאך האט מען ממשיך געווען אין די מנהגים פון קטניות והמסתעף ,הל' בדיקה וביטול ,און אויף שבת הגדול האט דער דיין שליט"א משמיע געווען דיני ליל התקדש חג ,מתובל בדברי אגדה וחסידות ,וואס האט אריינגעדרונגען אין הארץ פון יעדן ,און האט געגרייט צום געהויבענעם יו"ט הממשמש ובא, עס איז געווען א קידוש השם און א אמת'דיגער מחזה הוד, אריינצוקומען אינעם גרויסן ביהמ"ד אויף די '52סטע גאס ,אין די לעצטע פיר וואכן ווי וואך נאך וואך איז דער ביהמ"ד געווען אנגעפילט מקצה אל הקצה ,הונדערטער אינגעלייט ,אברכי אנשי שלומינו ,אויסצוהערן די וויכטיגע שיעורים ,באגלייט מיט דברי מוסר והתחזקות ועניני השקפה. די שיעורי תורה אין בית המדרש הגדול דקהלתינו ,וואו עס קומען זיך צוזאם הונדערטער אינגעלייט איז א שטאלץ פאר קהלתינו הקדושה אין א ריכטיגע הרמת קרן התורה ,אינערהאלב קהל יטב לב ד'סאטמאר ,אין בארא פארק. ■■■ נאבעלע 'קמחא דפסחא' הילף דורך די וואוילטעטיגער מפעל "שבת אחים" שע"י קהל יטב לב דער "מפעל שבת אחים" איז ברייט באקאנט צווישן חברי קהלתינו אין בארא פארק מיט זייערע געבענטשטע אקטיוויטעטן ארויסצוהעלפן דעם ציבור אין פארשידענע הינזיכטן ,איבער אלעם זענען זיי בארימט מיט דעם ספעציעלן "פסח פראגראם" ארויסצוהעלפן קינדער געבענטשטע משפחות זאלן זיך קענען ספראווען מיט די אומגעהויערע הוצאות פונעם קאסטבארן יום טוב ,דורכ'ן פארקויפן גרעסערע קוואנטומען פון די פונדאמענטאלע פסח פראדוקטן ווי "מצות מהודרים" פון בית האופה דקהלתינו הק'' ,גרעיפ דזשוס' ,ציצית און נאך תשמישי קדושה ,פאר שפאט ביליגע פרייזן פיל ביליגער ווי האלסעיל. דאס אלעס איז אויסער די ברייט באקאנטע קופת "מעיני הישועה" וועלכע פארטיילט שווערע טויזנטער דאלארן פאר משפחות לכבוד יום טוב און ווערט געפירט פערזענליך דורך הגה"צ רבי חיים דוד כ"ץ שליט"א ,דומ"ץ הקהלה .דאס איז חוץ די 'קמחא דפסחא' וואס ווערט אונטערגענומען דורך די צענטראלע קהלה 'קהל יטב לב ד'סאטמאר'. שוין עטליכע וואכן בעפאר'ן יום טוב פסח הבעל"ט ,האט זיך די הנהלה פון "שבת אחים" צוזאמגענומען אין די אפיסעס פון קהל יטב לב כדי צו דעבאטירן און פלאנירן דער 'פסח פראגראם' פון היי יאר לשנת תשע"ב .ביי דער אסיפה איז באשלאסן געווארן עטליכע פאזיטיווע ענדערונגען וואס מ'וועט אי"ה דורכפירן היי יאר אז דער פראגראם זאל זיך אויסארבעטן על צד היותר טוב צו יעדן איינעם'ס צופרידנהייט .איינס פון די זאכן וואס איז באשלאסן געווארן איז אז דער ציבור זאל אנהייבן אריינגעבן די נויטיגע אפליקאציעס מיט עטליכע וואכן פריער כדי מען זאל זיך ריכטיג קענען צורישן און דורכפירן דעם אויספארקויף לשביעת כל הציבור. בתוככי הקהלה »»6 די נאבעלע אקטיוויטען פון די מפעל שבת אחים ,זענען געקומען צום קלימאקס ווען פארגאנגענם זונטאג שמיני )די היינטיגע וואך פון פסח( ,איז דער גרויסער היכל פונעם ביהמ"ד הגדול אויף די '52סטע סטריט ,געווען אויסגעלייגט מיט די אלע פראדוקטן און מלבושים ,ווי א הערליכער געשעפט ,אין צו די באשטימטע צייט זענען די בארעכטיגטע משפחות געקומען איינקויפן לכבוד יו"ט מיט זייער פון פאראויס באשטימטע ארדערס ,עס האט זיך ב"ה גאר גוט אויסגעארבעט ,אויף א העכסט געלונגענעם סיסטעמאטישער אופן .און ביז א קורצע צייט האט מען געקענט צוריקשטעלן דעם ביהמ"ד על מכונו. די 'מפעל שבת אחים' צייגט ארויס די שיינקייט פון די קהלה נאה וחסידה קהל יטב לב ד'סאטמאר ,אין איר פילפארביגע גלאנץ ,עס איז יעדער מיט לויב ווערטער צו די חשובע עסקנים אין די מפעל הצדקה ,און וואונטשען זיי ווייטער מיט ברכה והצלחה וסייעתא דשמיא. קמחא דפסחא! ■■■ וואוילטעטיגע קמחא דפסחא פארטיילונג דורך התאחדות אברכים אין סיגעטער ביהמ"ד אין א גאלדענעם קייט פון נאבעלע אויפטוען פון דער התאחדות אברכים ביומי ערבי פסחים ,האבן די עסקנים צוגעשטעלט און אנגעפירט מיט א וואוילטעטיגער קמחא דפסחא פארטיילונג מיט'ן צושטעלן פילע ווערטפולע קיופאנס פאר עטליכע הונדערט יונגעלייט אברכי ק"ק סאטמאר בארא פארק, וואס מיט'ן צייגן אט די סערטיפיקאטן אין די געשעפטן האט מען באקומען הנחות פאר אזוי גרויסן סכום ווי 30פראצענט דיסקאונט אויף אלע צרכי החג ,אין עטליכע סופערמארקעטס, גראסעריס ,פיש געשעפטן ,שיך פאר עלטערן און קינדער ,דרייגודס פאר קינדער ,קליידער געשעפטן ,מענער מלבושים ,הארדוועיר, זשודעיקא אא"וו ,ווירקליך איינשפארנדיג טויזנטער דאלערן פאר די אברכים בני תורה. א באזונדערע נאבעלע אונטערנעמונג פון פארטיילן מצות 'גענצליך אומזיסט' איז ערמעגליכט געווארן ע"י נדבת לבו פון הרה"ח ר' דוד צאהלער הי"ו בהשתדלות הגה"צ אבד"ק סיגעט שליט"א וואס אזוי ארום האט מען געהאט די זכי' צו מהנה זיין פילצאליגע שטיבער פון חשוב'ע בני תורה שתורתם אומנתם ,צו קענען האבן א פרייליכן ליכטיגן יום טוב בעז"ה. ■■■ פילפארביגע שיעורי הכנה לחג אין ביהמ"ד דקהל עצי חיים סיגוט אינעם ביהמ"ד קהל עצי חיים ד'סיגוט -וואס שטייט אונטער די הנהגה פון הגה"צ רבי יעקב דוב טייטלבוים שליט"א אבד"ק סיגוט בנו יקירו פון כ"ק מרן רבינו שליט"א -האט אין די לעצטערע טעג און וואכן פון ערבי פסחים געווירבלט מיט תורה'דיגע אקטיוויטעטן אין צוגרייטונג צום געהויבענעם יום טוב .דער טעטיגער ועד מסדרי השיעורים ,וואס זענען דורכאויס'ן גאנצן יאר שטארק אקטיוו אין צושטעלן א ברייטן אויסוואל פון רייכע שיעורים ,האבן בעפאר ספעציעלע עבודה רבה אהערצושטעלן שיינע ּפסח אריינגעלייגט א ּ וויכטיגע שיעורים מיט וואס דער ציבור זאל זיך קענען צוגרייטן צום יום טוב. אין די לעצטערע וואכן האט פארגעלערנט יעדע נאכט הרה"ג ר' זלמן לייב מייזעלס שליט"א הלכות פסח ,אנגעהויבן פון די מקורות אין טור שלחן ערוך ביז הלכה למעשה אין די ספרי הפוסקים ,און הערליך צוגעשטעלט צו די היינטיגער מציאות מ'זאל וויסן גענוי את המעשה אשר יעשון; עקסטער זענען אין די לעצטערע עטליכע שבתים פארגעקומען הערליכע שיעורים כללים פארגעלערנט דורך הרה"ג ר' אברהם יקותיאל בערקאוויטש שליט"א ,בעניני החג ,און עס איז געווען ווירקליך א שיין געהויבן בילד ווי חשוב'ע בעלי בתים ואברכים זענען זיך צונויפגעקומען אין די לאנגע שבת נאכמיטאגס ,כדי אינאיינעם עוסק צו זיין בתורה ולהגות באמרי שפר ,און זיך דערמיט איינקויפן די ריכטיגע הלכה'דיגע ידיעות לקראת חג הפסח הבעל"ט. אף אתה אמר לו כהלכות הפסח. ■■■ קרית יואל איזהו בנין של שמחה -הבונה בית חתנות: לאנטע אויפבוי פון נייע געפ ַ ּ זאלן' רופט ארויס 'חתונה ַ שמחה צווישן תושבי קרית יואל חתונה-זאל אין קרית יואל צו קענען ַ וועט זיין ערשטע פאר עלעגאנטע בעל הבית'ישע שמחות ַ ַ ראווען ּפ ַ רמאט ווי די וועלט- פא ַ צוגענגליכע ּפרייזן ,אויפ'ן זעלבן ָ וויליאמסבורג ַ בארימטע "פרדס" זאלן אין ַ קול ששון וקול שמחה ,קול חתן וקול כלה -א כוואליע פון פרייד האט אדורכגעדרינגען אין די הערצער פון תושבי קרית יואל און סאטמארער חסידים אומעטום ,הערנדיג איבער די היסטאריש ּפאזיטיווער וועדפונקט פאר קרית יואל'ער איינוואוינער ,נעמליך, אז אין די ּפלענער פונעם נייעם בית רחל וואס האלט שוין פעסט אינמיטן דער אויפבוי ,איז אריינגענומען געווארן דאס אויפבויען א ּפראכפולע נייע חתונה-זאל ,וואו אנשי שלומינו תושבי קרית יואל וועלן אי"ה קענען פראווען די שמחות החתונות פון זייערע קינדער ,אויף א הערליכן מלכות'דיגן פארנעם און דערצו פאר ביליגע ּפרייזן ,מיט ַא רואיגקייט פון געוויסן און מיט א פרייליכן געמיט -א דערגרייכונג אויף וואס מ'קוקט אין קרית יואל ארויס שוין צענדליגער יארן. איבערהויפט האבן די הונדערטער איצטיגע און עווענטועלע ּ מחותנים אויפגענומען מיט גרויס סאטיספאקציע און דערלייכטערונג די פרייליכע נייעס ,אז דער נייער חתונה-זאל ווערט געבויעט אויפ'ן זעלבן הערליכן גאנג און זעלבן נאבעלען בתוככי הקהלה »»7 ארויס אויף דער שנעלער אויפבוי און באנייאונג ,וואס וועט אי"ה עפאכע אין קרית מלך רב עיר הצדק אנהייבן א פרישע גאלדענע ּ קרית יואל ,בעזרת ה'. סימן טוב ומזל טוב יהא לנו ולכל ישראל! ■■■ מדקדקים בכשרות: כאראקטער פון די באקאנטע 'פרדס זאלן' אין וויליאמסבורג ,וואס איז שוין היינט בארימט אומעטום מיט די אויפטוען פונעם זאל, וואס עס האט אויפגעבויעט דער וועלט-בארימטער תורה און חסד פילאנטראפ ,הרבני החסיד רבי אליעזר קעסטענבוים שליט"א, נשיא כוללי דמשק אליעזר ויו"ר קרית יואל משה אין ירושלים עיה"ק ,וועלכער האט בטוב לבו וברוח נדיבו ,געלאזט אויפשטעלן דעם זאל צו שפארן געלט פאר אחינו בני ישראל בעת שמחתם, און ווירקליך האט דער זאל אין א קורצן טערמין זיך איינגעקויפט רעפוטאציע ביים היימישן אידנטום, ּ אן אויסערגעווענליכע אויפטוענדיג אויף למעשה די גרעסטע פאקטישע אויפטוען אויפ'ן שפארזאמע חתונות פאר'ן היימישן ציבור. געביט פון ּ מאיעסטעטישן שיינקייט זאל ווערט אויפגעבויעט מיט ַא ַ דער ַ עלעגאנץ ,מיט אלע ּפיטשוועקעס און ַ און ַאן אריסטאקראטישן ראווען בעז"ה מלכות'דיגע אידישע צוגעהערן צו קענען דערין ּפ ַ הויפט מעלות פונעם נייעם זאל ,איז אז ס'איז ּ שמחות .איינס פון די 'וואקן איז ָ דיסטאנץ' פון קרית יואל ,און אידן וועלן קענען נאך ַ צושפאנען גראד פון בית ּ די שיעורים און תפלת מעריב ביינאכט המדרש דירעקט צום זאל אנטיילנעמען ביי די שמחות החתונות געפראוועט ווערן .ווי אויך איז עס ממש ביים ּ וואס וועלן דארטן גרעניץ צופיסנס פון קרית יואל הארט נעבן דעם גרויסן שאסיי, וואס באדייט אז די געסט וואס קומען צו פארן פון אנדערע ערטער וועלן נישט דארפן לאנג ארומפארן ביז'ן אנקומען צום זאל .לויט די ּפלענער ווערט אויך אויסגעפלאסטערט א ריזיגער ּפארקינג לאט, מיט גענוג ּפלאץ צום פארפיגן פאר עטליכע הונדערט קאר'ס צום באקוועמליכקייט פון די בעלי שמחה און געסט. ווי נאר די פרייד'יגע בשורה טובה ומרנינה האט זיך פארשפרייט פון מויל צו אויער ,האט עס באלד ארויסגערופן אויסערגעווענליכע פרייד'יגע געפילן צווישן אנשי שלומינו תושבי קרית יואל בפרט ,און שלומי אמוני ישראל תלמידי וחסידי סאטמאר איבער דער וועלט בכלל ,אז ס'ווערט שוין ב"ה ענדליך אויפגעבויעט א היימישער בית חתונות פאר'ן ציבור תלמידי וחסידי סאטמאר ,וואס וועט אי"ה אויך שאפן א קראנטע הכנסה-קוואל לטובת די קרית יואל'ער מוסדות אינעם עתיד ,און בעיקר צוליב'ן פאקט אז ס'וועט איינשפארן אזויפיל מיליאנען דאלארן פאר ּ תושבי קרית יואל מיט'ן ערמעגליכן צו פראווען די חתונות פון זייערע קינדער על טהרת הקודש ,אויפ'ן נאבעלסטן שטייגער און שפארזאמסטן אופן .תושבי קרית יואל זענען פון פארט אויפ'ן ּ טיפן הארצן דאנקבאר די געטרייע עסקנים פאר'ן אהערשטעלן דעם ּפראיעקט לטובתם ולהנאתם און יעדער קוקט געמיינזאם אומגלויבליכע פארלאנג פאר מהודר'דיגע מצות פון נייעם מצה בעקעריי דקיט"ל קרית יואל כ"ק מרן רבינו שליט"א שטאט אפ פלוצימ'דיגן באזוך און דרוקט אויס קורת רוחו פון געוואלדיגן סדר און הידורים לשם ולתפארת -שטארקע צוגרייטונגען אויף ערב פסח ווי שוין באריכטעט אין די פריער'דיגע אויסגאבעס פון 'בתוככי' האט מען היי יאר צום ערשטן מאל אנגעהויבן באקן מצות אויפ'ן גאנצן יו"ט פסח סעזאן -נישט בלויז ערב פסח -אין דעם נייעם הערליכן מצה בעקעריי דקהל יטב לב אין קרית יואל ,וואס פארנעמט א ריזיגן שטח פון העכער 7טויזנט סקווער פיס ,וואס ַ איז אויפגעשטעלט געווארן ,אויפ'ן לאט פון דער תלמוד תורה אויף לארקין דרייוו ,מיט די שענסטע איינריכטונגען אין ּפראקטיק, און מיט די גרעסטע הידורים אין הלכה ,לויט די יסודות וואס זענען אראפגעשטעלט געווארן דורך רביה"ק זי"ע ביים בית האופה אין וויליאמסבורג .דער בית האופה שטייט אונטער די שטרענגע השגחה פון הגה"צ דומ"ץ קהלתינו הק' בקרית יואל שליט"א, וועלכער איז מפקח אויף דעם גאנצן סדר פונעם אפיית המצות בעינא פקיחא ובהשגחה מעולה. און דער פארלאנג האט זיך ווירקליך ארויסגעשטעלט נאך פיל העכער די ערווארטונגען .א גוטער נאמען גייט דאך ווייט ,האט עס באלד געהאט דעם ריכטיגן אפקלאנג צווישן תושבי קרית יואל המדקדקים במצות ובכשרות .אידן וועלכע זענען אריינגעקומען האבן זיך נישט געקענט גענוג אפוואונדערן מיט וואס פאר א וואונדערבארן סיסטעם עס גייט צו דאס גאנצע מצות באקן ,און דערצו מיט די גרעסטע חומרות וזהירות וואס נאר שייך - .דאס האט אויסטערליש ארויפגעטריבן די נאכפראגע פונעם ציבור זיך איינצוהאנדלען די מצות ביי דער בעקעריי פון דער קהלה. אין א באזונדערע מעלדונג פון הנהלת בית האופה ווערט איבערגעגעבן ,אז אנדערש ווי אין די פארגאנגענע יארן ,וואס די ער"פ מצות זענען נישט אלעס אויסגעקומען אין בעסטן צושטאנד, האפט מען בעז"ה היי-יאר אהערצושטעלן פיינע מצות מצוה, ּ צוגעשטעלט פון טיכטיגע עקספיריענסד ארבעטער ,וואס מ'וועט דערמיט קענען אי"ה מקיים זיין די מצות אכילת הכזיתים בליל התקדש החג מיט די שענסטע הידורים בעז"ה .די מצה בעקעריי פארוואלטונג בעט אויך פון יעדן זיך צו האלטן צו די באשטימטע זמנים ,אזוי ארום פארזיכערן אז אלעס גייט אריבער רואיג צו יעדנס צופרידנהייט. מצות תאפו! ■■■ בתוככי הקהלה »»8 מאנסי: ברוך המקדש שמו ברבים: הילכיגער קידוש שם שמים קלינגט אפ נאך דערפאלגרייכער 'מגבית חירום' צו ראטעווען די ברכים אשר לא כרעו לבעל אין ארה"ק מיטוואך נאכט אין ביהמ"ד הגדול ויואל משה ,אויף דער פערזענליכער ָ רגאנגענעם פא ַ ָא ּפגעראכטן ַ בקשה פון כ"ק מרן גאב"ד ירושלים שליט"א צו כ"ק גאב"ד סאטמאר מאנסי שליט"א א מעכטיגער קידוש שם שמים איז ארויסגעקומען מבין כותלי' פון מבצר קהלתינו הק' אין מאנסי ,ווען הונדערטער אנשי שלומינו היקרים ההולכים בדרך הסלולה לנו תושבי מאנסי ,זענען זיך צונויפגעקומען ,על פי דיבורו פון כ"ק גאב"ד סאטמאר מאנסי שליט"א ,צו א דרינגענדן 'מגבית חירום' ארויסצוהעלפן די נקיי הדעת שבירושלים ,די יושבים באהלה של תורה פון די כוללים 'בני ירושלים' וועלכע ווערן נעבעך פארפאלגט פון די רשעי הציונים, וואס זוכן צו דערשטיקן זייער פינאנציעלע שטיצע מיט'ן גענצליך קופות צדקה וחסד פון וואס זיי פלעגן נהנה זיין ּ פארשפארן די זייער מאגערע תמיכה צו קעננען מפרנס זיין זייערע משפחות. כ"ק מרן גאב"ד ירושלים שליט"א ,דער אבוהון ורבן של בני ארץ ישראל ,האט געשיקט א ּפערזענליכן מכתב קודש צו ידידו כ"ק גאב"ד סאטמאר מאנסי שליט"א ,וואו דער מרא דארעא קדישא בעט פונעם רב שליט"א צו טוען כל מה שביכלתו ארויסצוהעלפן מיט וואס נאר מעגליך מיט פינאנציעלע שטיצע פאר די שומרי משמרת הקודש וואס זענען פארבליבן בלי משען ומשענה .על פי פקודתו פון מאנסיער רב שליט"א איז באלד פאררופן געווארן דער 'מגבית חירום' אין בית המדרש הגדול דקהל ויואל משה דסאטמאר אין מאנסי ,און אלע אנשי שלומינו זענען אויפגעפאדערט געווארן ארויסצוקומען לחזק ברכיים כושלות ,און אויספירן דעם פליכט פון 'אית מאן דפרע בגופי' ואית מאן דפרע בממוני'. טראץ די קורצע צייט פון ווען דער מעמד איז פאררופן געווארן, האט זיך צו דער באשטימטער צייט פארזאמעלט א ריזיגער ציבור מסלתה ושמנה פון קהל עדתינו בעיר התורה מאנסי; בעלי בתים וזקנים נכבדים ,אברכים ובחורי חמד ,רבנים הגאונים וראשי ישיבות ,אין ּ שפיץ פון גרויסן מנהיג העדה כ"ק מרן גאב"ד סאטמאר מאנסי שליט"א .די אטמאספערע איז געווען גאר געשפירט אין דער לופטן דאס ּ אן ערנסטע און עס האט זיך וויכטיגקייט פון איצטיגן מאמענט ,ווען מיר זיצן אינאיינעם צו שטארקן די בני ציון היקרים וואס ווערן געפייניגט און געמוטשעט דורך די פינסטערע רשעי ישראל ,פאר'ן זיך נישט אונטערברעכן צו זייערע דיקטאטן און זיך פירן בדרך הישר והמסורה. דער יושב ראש איז געווען הרה"ג הרה"ג נחום שמשון מאיער שליט"א ,וועלכער האט מיט זיין אראטארישן קראפט איינגעלייטעט און אנגעפירט דעם מעמד; הרה"ג ר' מאיר העללער שליט"א מראשי הכולל שליט"א ,האט אויפגעטרעטן און מיט זיין ווארימען ברען ארויסגעברענגט דעם צוועק צוליב וואס מ'איז זיך צונויפגעקומען און וואס פאר א קידוש שם שמים עס קומט ארויס פון אזא אסיפה יראי ה'; הרה"ג ר' מענדל געפנער שליט"א פון ירושלים האט איבערגעגעבן דעם השתלשלות הדברים ,וויאזוי די שווערע פרשה האט זיך אנטוויקלט און די צרות צרורות וואס מ'האט אויסצושטיין פון די רשעים וואס זענען מחדש זייערע גזירות בכל יום תמיד ,און אפעלירט פון הארצן טיפן צו תושבי מאנסי נאך באלדיגע פינאנציעלע הילף. א שטילקייט האט יעדן באהערשט ווען דער רב שליט"א האט אנגעהויבן משמיע זיין זיינע פייערדיגע דברות קודש ,קול ה' בכח ובהדר ,ארויסצוברענגען מיט זיינע דיבורים חוצבים דעם חובת השעה .דער רב שליט"א האט באמרותיו כי נעמו ארויסגעברענגט געוואלדיגע נקודה מיט די באקאנטע מעשה וואס ווערט פארציילט ,אז ווען דער בארימטער לוחם מלחמות ה' הרה"ג רבי עמרם בלוי ז"ל איז געזעסן אין תפיסה ,איז דער הייליגער חזון איש ארויס מגדרו קיינעם נישט צו גיין באזוכן און ערגעץ ,און געוויס נישט קיין ארעסטאנטן אין תפיסה ,און דער גרויסער גאון עולם האט זיך מטריח געווען צו גיין באזוכן ביי ר' עמרם אין דער מגרש הרוסים טורמע. האט רבי עמרם דעמאלט געפרעגט דעם הייליגן חזון איש פארוואס ער האט זיך אזוי מטריח געווען שלא כדרכו ,האט דער חזו"א געענטפערט בלשון קדשו :איך בין טאקע נישט געקומען צו אייך באזוכן ,איך בין געקומען באזוכן דעם שבת קודש! אז דער הייליגער שבת זיצט אין תפיסה ,מוז מען דאך גיין מחזק זיין! האט דער רב אויסגעפירט מנהמת לבו ,אז גענוי די זעלבע שפילט זיך אפ יעצט .מענטשן ווייסן אז דער איד זיצט ,יענער איד זיצט — ניין, נישט דאס איז די נקודה אינגאנצן ,זיי פירן נישט קיין מערכה מיט קיין אינווידועלע יחידים .דאס אידישקייט זיצט! דער קול מחאה זיצט! זיי ווילן דערשטיקן דעם קול מחאה איינמאל פאר אלעמאל, בתוככי הקהלה »»9 מ'זאל שוין נישט דארפן 'ליידן פון די קנאים' ,און מיר מוזן דעריבער זיי מחזק זיין און ראטעווען. וגבורתה פון דער קופת הצדקה והחסד וואס איז פועל גדולות ונצורות לטובת חברי קהלתינו הק'. דער רב שליט"א האט נאכגעזאגט פון צאנזער רב ,אז אליהו הנביא איז יעדעס יאר מקריב דעם קרבן פסח און ברענגט דאס פאר אלע צדיקים .האט דער צאנזער רב געפרעגט וויאזוי מעג מען עסן קדשים אין חו"ל ,נאר דער תירוץ איז אז אלי' הנביא ברענגט מיט זיך די אווירא דארץ ישראל .האט דער רב אויסגעפירט אז מיר האפן נאך צו זיין פסח אין ארץ ישראל ,אבער טאמער נישט דארפן מיר דאך דעם אווירא דארץ ישראל ,און דאס קען מען באקומען דורכן מחזק זיין די אוויר זך ,די בני הכולל ,די תורת ארץ ישראל וואס ווערט געלערט בקדושה ובטהרה ,שמן זית זך כתית למאור. דער רב שליט"א האט זיך באטייליגט און מפאר געווען בהדרתו אין שפיץ פון די מסובים ,און עס איז געווען א געלעגנהייט פאר די נדיבים בעם איבערצוגעבן זייערע סכומים לידיו פון רב שליט"א, וועלכער האט יעדן אנגעוואונטשן יעדן ובפרט דעם חשוב'ן בעל אכסני' ,מברכותיו הנאמנים נאמרים מעומק הלב ,אז דער זכות פון העלפן נצרכי עמינו זאל יעדן ביישטיין להתברך בכל מילי דמיטב מעתה ועד עולם. איבריג צו זאגן ,אז די דיבורים חוצבים יוצאים מפורש פון רב שליט"א האבן געהאט אן אומגעהויערן אפקלאנג און געלאזט אן אויסערגעווענליכן איינדרוק אויפ'ן גאנצן ציבור ,און דער עולם האט זיך געעפענט די הערצער און מ'האט געגאסן מיט געלט און שטיצע פאר די טייערע אברכי הכולל אין ירושלים זיי זאלן קענען אריינברענגען דעם יום טוב אין שטוב מיט הרחבת הדעת — עס איז אויפ'ן פלאץ אריינגעקומען אז פאנטאסטישע סומע ב"ה ,אז באלד האט עס אפגעקלונגען אומעטום ,און ספעציעל האט דאס געשאפן א שמחה דקדושה צווישן די טייערע נקיי הדעת אין ּפלטרין של מלך און אריינגעבלאזן אין זיי הויפנס חיזוק. פרייטאג ערב שבת קודש ,האט הגאון הגדול יושע ראזנבערגער שליט"א גערופן בשם די הנהלת העדה ,און געזאגט אז דער מגבית איז געווען א חיזוק פאר דאס יהדות החרדית אין ארה"ק וואס קלאמערט זיך אויפן דרך המסורה ,און ער האט שטארק באדאנקט דעם רב שליט"א ,און דער רב שליט"א האט טאקע ציטירט פון זיינע רייד ביים שבת הגדול דרשה. ■■■ לעזרת ה' בגבורים! העכסט געלונגענע מסיבה לטובת קופת "צדקה וחסד" פון כ"ק גאב"ד סאטמאר מאנסי שליט"א דעם פארגאנגענעם מיטוואך פ' צו האבן אנשי שלומינו תושבי מאנסי געשטראמט אין די מאסן צו א גאר געלונגענע מסיבה של מצוה ,לטובת די בארימטע קופת צדקה פון כ"ק גאב"ד מאנסי שליט"א 'קופת צדקה וחסד' וואס העלפט אנשי שלומינו בעת שמחתם למזל טוב ובעת צרתם ל"ע דורכאויס דעם גאנצן יאר, ובפרט ווערן די פעולות לטובה פארשטארקט איצט אין די טעג פון ערבי ּפסחים ווען די הוצאות אין יעדע אידישע שטוב זענען עולים למעלה ראש ,און גרויסע משפחות מוטשען זיך זייער אריבערצוטראגן די שווערע צייטן. די מסיבה איז פארגעקומען אין שטוב פון ידידינו הרבני הנכבד מו"ה יזחקאל שרגא אייגנער הי"ו ,וואס האט צוגעשטעלט זיין הויז אלס בית ועד לחכמים באופן נאה ויאה ,מיט א געוואלדיגע ברייטקייט און הארציגקייט אינאיינעם מיט נות ביתו החשובה שתחי' .ווי געזאגט איז געווען א הערליכע באטייליגונג פון אנשי שלומינו חברי קהלתינו וועלכע פארשטייען צו שעצן מעשי תקפה לעשות צדקה וחסד! ■■■ קול ששון וקול שמחה: הערליכע מסיבת שבע ברכות ע"י הנהלת המוסדות לכבוד הרה"ח ר' שמואל מאיר שווימער הי"ו מבריחי התיכון ועמודי התוך א הערליכע נאבעלע שמחת שבע ברכות איז צוגעשטעלט געווארן ע"י הנהלת מוסדות סאטמאר מאנסי ,לכבודו פון א חשוב'ן ידיד נאמן ,מבריחי התיכון ועמודי התוך פון די סאטמארער מוסדות אין מאנסי ,איש חי ורב פעלים לתורה ולתעודה ,המאי"ר עיני רבנן ותלמידהון ,הרבני החסיד מוה"ר שמואל מאיר שווימער הי"ו ,וועלכער שטייט לימין קדשו פון רב שליט"א ,אנצופירן מיט דער פארצווייגטער אימפעריע פונעם חינוך הבנים והבנות בדרך ישראל סבא ,און אצינד בעת שהשמחה במעונו איז עס געזען געווארן אלס די פאסיגסטע געלעגנהייט ארויסצוצייגן דעם הכרת הטוב .הרב הלל יואל קעפעטש ,מלמד תשב"ר ,האט אויפגעטרעטן מיט קונסטליכע געפלאכטענע חרוזים ארויסצוברענגען די זכותים אדירים ועצומים וואס שמואל מאיר האט זיך איינגעקויפט מיט'ן העלפן די מוסדות און עס אוועקשטעלן אויף פעסטע פונדאמענטן; הרב אורי האלבערשטאם שליט"א ,משמח אלוקים ואנשים ,האט משמח געווען מיט זיינע טרעפליכע דברי בדחנות לכבוד חתן וכלה. דערנאך האט דער רב שליט"א אויפגעטרעטן בדברות קודש, צום ערשט בדברי תורה ועניני שמחת חתן וכלה ,און דערנאך בשבחו פון דעם מחותן דנן ר' שמואל מאיר הי"ו וועלכע האט זיך אריינגעווארפן בלב ונפש ואזר כגבור חלציו ,אין א צייט ווען די מוסדות זענען געשטאנען אין זייער א געענגטע לאגע ווען מ'האט פשוט נישט געזען בדרך הטבע מאין יבוא עזרתינו ,און דאן איז עס געווען ר' שמואל מאיר דער חשוב'ער מחותן ,וועלכער האט ב"ה מיט זיין געטריישאפט באוויזן גדולות ונצורות און אויפגעהויבן דעם ניווא פון די מוסדות עד להפליא ,און דערביי ארויסגעברענגט אז אדאנק זיינע פעולות האט מען שוין ב"ה באצאלט פון פאראויס די מלמדים אויף פסח ,א זאך וואס מ'זעט נישט דאס גלייכן ביי קיין שום אנדערע מוסד ,און דאס קען צושטאנד קומען נאר אדאנק פעולותיו האדירות פונעם מחותן דנן ,און ס'איז אודאי אז דער זכות טוט אים ביישטיין להתברך בשפע עליון עם כל מילי דמיטב מעתה ועד עולם ,אמן. בתוככי הקהלה » » 10 בחורי חמד פון איבער דער גאנצער שטאט הארעווען פלייסיג אין ראמען פון 'ישיבת בין הזמנים' וועלכע לייגן זיך אריין מיט הארץ און געפיל צו דערהייבן דעם קרן הקהלה דורכ'ן מרבה זיין דעם כח התורה בקרב חברי הקהלה, איבערהויפט מיט'ן צושטעלן די שיעורי תורה בכל עת ועידן .מען באגנונגט זיך נישט קיינמאל מיט די עקזיסטירנדע שיעורים ,נאר אלעמאל זענען די עסקנים פארטוען ראשם ורובם און זענען מטכס עצה וויאזוי מ'קען נאך מער דערהייבן דעם קרן התורה, נאך מער פארשטארקערן דעם רוח התורה בקרב הקהלה ,מיט פרישע שיעורים ודרשות בכל המקצועות. ווער ס'איז אריינגעקומען אין די לעצטע וואך-צוויי זינט ראש חודש ניסן -ווען די תלמידי הישיבות באקומען דעם יערליכן בין הזמנים אורלויב און קערן זיך אום אהיים צו זייערע עלטערן אויף יום טוב -אינעם בית המדרש דקהל יטב לב אין מאנטשעסטער, איז באלד פארכאפט געווארן פון דאס הערליך בילד און אנגענעמע ערשיינונג וואס האט זיך אנטפלעקט פאר די אויגן. צענדליגער טייערע איידעלע בחורי חמד זענען געזעסן ביי די טישן איינגעזינקען אין זייערע לימודים בהוויית אביי ורבא ,אז ס'האט זיך אויסגעדוכט אז דא איז א ישיבה וואו מ'האלט אין איינס פון די ערשטע וואכן פונעם זמן .מיט אזא התחדשות און התמדה האבן די בחורי ישיבות בעיר מאנטשעסטער פארנוצט די טעג פון בין הזמנים ,אין די ראמען פון די 'ישיבת בין הזמנים' שע"י קהל יטב לב דסאטמאר. איצט ערב דעם הייליגן יום טוב פסח ,וואס איז ביי יעדן ריר מבואה ועד צאתה פארבונדן מיט אומצאליגע הלכות ,חומרות, הידורים און מנהגים האבן די עסקנים אריינגעלייגט ספעציעלע כוחות אויפצוארבעטן די שיעורים ,אז יעדער חבר הקהלה זאל זיך קענען געפינען את מה שלבו חפץ אין איינע פון די צוגעשטעלטע מקצועות .איבערהויפט האבן ארויסגעשיינט די צוויי הערליכע שיעורים פון הרה"ג ר' מרדכי מעהלער שליט"א ,דומ"ץ הקהלה, וואס ער האט אנגעהויבן פארצולערנען שוין פון ראש חודש ניסן, צווישן מנחה מעריב יעדן טאג אין הלכות פסח ,מיט א שטארקע קלארקייט כדרכו ,און תיכף נאך תפלת מעריב איז פארגעקומען נאך א טעגליכער שיעור פון הרה"ג ר' משה יצחק כהנא שליט"א בעניני 'הגדה של פסח' ,שיינע ענינים כציצים ופרחים ,ערבים ומתוקים לשומעיהם. די ישיבה בין הזמנים איז ארגאניזירט געווארן פון די געטרייע עסקני ק"ק סאטמאר וועלכע האבן זיך געזארגט פאר אלע ּפראקטישע צוגעהערן און צוגרייטונגען ,און ברוחניות איז עס אנגעפירט געווארן אונטער'ן אויפזיכט פון די חשוב'ע תלמידי חכמים ומרביצי תורה :הרה"ג ר' יוסף חיים לונצער שליט"א זון פון הרה"ג ר' משה יצחק שליט"א דומ"ץ סאטמאר לאנדאן ור"מ ישיבת מתיבתא ,און דורך הרה"ג ר' שמואל יחזקאל בלייער שליט"א -גבאי בביהמ"ד בן הרה"ג ר' מרדכי יודא שליט"א, בעמח"ס רחב ידיים פון לאנדאן ,וועלכע זענען ביידע געשטאנען צום פארפיגן אלס שואלים ומשיבים בכל המקצועות. ווי פארשטענדליך אז נאכ'ן זיך גרייטן צום יום טוב מיט אזא הערליכע הכנה גייט מען אריין בימי החג גאר אנדערש און פיל מער דערהויבן ,און די אלע חברי הקהלה זענען זייער דאנקבאר די חשוב'ע עסקנים פאר'ן זיך נעמען די מי אהערצושטעלן די שיעורים לטובתם ולהנאתם ולהגדיל תורה ולהאדירה. מאנטשעסטער די עסקנים האבן אהערגעשטעלט שיינע ּפראגראמען פון גורלות ומתנות פאר די תלמידים וואס האבן אנטיילגענומען אין די סדרים און זיך מצטיין געווען אין די לימודים ,וואס האט אויך אסאך צוגעגעבן צום הצלחה ,און פון אלע חשוב'ע עלטערן און זאגאר פון די בחורים אליינס ,האט מען געהערט אויסרימען די חשוב'ע עסקנים פאר'ן אונטערנעמען די גאלדענע אינציאטיווע ,וואס האט אזויפיל מרבה געווען דעם כח התורה ,און ס'איז זיכער אז שכרם הרבה מאוד על פי פעלם. משכהו לבית המדרש! ■■■ חברי הקהלה גרייטן זיך בהכנה דרבה צום יו"ט ,ביי די צוגעשטעלטע שיעורי תורה אין די פארלאפענע נומערן פונעם 'בתוככי' איז שוין עטליכע מאל אויסגעקומען צו באריכטן נייעס און נאטיצן מהנעשה והנשמע אין דער קהלה נאה וחסודה 'קהל יטב לב אין מאנטשעסטער' ,און עס איז מערקווירדיג ווי יעדנס מאל וועט זיין נייעס איבער די אנגייענדע פעולות לטובה פון די דארטיגע עסקנים חילם לאורייתא! ■■■ אנטווערפן ישיבת בין הזמנים אין ביהמ"ד הגדול שליסט אריין צענדליגער בחורים תלמידי הישיבות גייסטרייכע שיעורי תורה ווערן מיטגעהאלטן פון אלע שיכטן ביים ציבור הקטנים עם הגדולים טראץ וואס עס איז טאקע בין הזמנים ,ווען די תלמידי הישיבות זענען נישט אריינגעבונדן אין קיין עמטליכן סדר הלימודים ,זעט זיך דאס אבער נישט אן צווישן די בחורי חמד שע"י ק"ק סאטמאר אנטווערפען ,וועלכע זענען אין די טעג אריינגעשלאסן אין די 'ישיבת בין הזמנים' וואס די התאחדות אברכים האט צוגעשטעלט פאר תלמידי ישיבותינו הק' וועלכע קערן זיך אום פון די ישיבות אהיים, אבער ווילן ווייטער פארזעצן מיט זייער התמדה בתורה פונעם גאנצן יאר אן קיין שטער. צענדליגער בחורים טוען טאקע אנטיילנעמען אין דעם ישיבת בין הזמנים און נוצן אויס זייערע טעג און נעכט מיט פולקאמע סדרי תורה ועבודה ,גענוי ווי צווישן די ווענט פון ישיבה. בתוככי הקהלה » » 11 פארשטענדליך ,אז דאס דערהייבט דעם רוחניות'דיגן ניווא פון גאנצן ביהמ"ד ווען דורכאויס אלע טאג-שטונדן איז דער קול התורה בוקע ועולה פון די יונגע צורבי דרבנן און דאס ביהמ"ד קאכט פון א ריתחא דאורייתא .עס דארף ארויסגעהויבן ווערן די חשוב'ע ארגאניזירער פונעם התאחדות אברכים ובראשם הר"ר אהרן הערש וויינבערגער און הר"ר דוד שישא הי"ו, וועלכע האבן זיך געזארגט אהערצושטעלן אלע געברויכן און באדערפענישן מיט דער גרעסטער מאס געטריישאפט וואס נאר פארהאנען; צוגעשטעלט פרישטאג יעדען אינדערפרי כדי מ'זאל נישט דארפן אנברענגען די צייט מיט'ן אהיימגיין און צוריקקומען, שואלים ומשיבים ,און ווי אויך דאס פארטיילן גורלות ומתנות פאר די מצטיינים .זכרה להם אלוקי לטובה. ■■■ אנ"ש געניסן פון פילפארביגע אקטיוויטעטן פונעם סעד ועזר אין אנטווערפען; שטעלט צו זעלטענע סערוויסעס בעפאר פסח אויב דורכאויס דעם גאנצן יאר געניסט מען שטארק פון די שיינע פעולות לטובה פון דעם מפעל סעד ועזר שע"י התאחדות אנטווערפען ,ווי צום ביישפיל ,דאס צושטעלן שמחות, ּ אברכים אין זכרים און קידושים פאר אברכי אנשי שלומינו פאר גאר ביליגע הפסח ּ ּפרייזן איז דאך פארשטענדליך פילפאכיג מער בימי וואס דאן איז דער קלימאקס און הויכפונקט פון די גאנץ יאריגע אקטיוויטעטן .עטליכע טעג בעפאר פסח האבן די עסקנים שפאט ביליג גאר וויכטיגע ערלעדיגט צו קענען באקומען פאר ּ ארטיקלען וואס זענען בדרך כלל אין אנטווערפען זייער טייער, צוליב וואס מ'דארף עס אימפארטירן פון אמעריקא אא"וו ,און אצינד מיט זייערע קשרים און באקאנטשאפטן האבן די עסקני סעד ועזר עס באוויזן אהערצושטעלן פאר גאר צוגענגליכע ּפרייזן, וואס מ'האט דערמיט ממש אויפגעראכטן די עטליכע הונדערטער משפחות וואס האבן גענאסן פון דער נאבעלער אונטערנעמונג. סעד ותומך. ■■■ מצה בעקעריי ווידעראמאל איינגערישט צוצושטעלן מצות מצוה פאר'ן ציבור ערב פסח די בארימטע ערב פסח מצה בעקעריי שע"י קיט"ל אין אנטווערפען וועט היי יאר אויך צושטעלן מצות מצוה פאר אלע אנשי שלומינו תושבי העיר ,מיט אלע באקוועמליכקייטן און די שטארקסטע חומרות והידורים ווי ס'פאסט זיך פאר די מצה בעקעריי שע"י קהלתינו הק'. אלע טעכנישע איינצלהייטן און בכלל די גאנצע ווירטשאפט ווערט געניט אנגעפירט דורך העסקן הר"ר יואל טירנויער הי"ו חבר הנהלת הכולל וועלכע גיט זיך אוועק בלב ונפש פארן מצה בעקעריי כדי אלעס זאל קלאפן עצהיו"ט .די מצה בעקערי געפינט זיך אינעם נייעם בנין וואס איז מיט צוויי יאר צוריק נתנדב געווארן דורך הרבני הנגיד ר' יונה עסטרייכער הי"ו פון ניו יארק ,און היי- יאר איז איינגעשטעלט געווארן א ספעציעלער נייער ווירקזאמער סיסטעם ,וויאזוי עס זאל גיין דער מערכת אפיית המצות שנעל און גיך ,פראקטיש און אויסגעהאלטן ,ס'זאל זיין צו יעדנס צופרידנהייט. ■■■ בני ברק סאטמארער קהלה אין בני ברק פרייט זיך בשמחתו הרוממה פונעם יו"ר הנהלת המוסדות שמחת הנישואין פון בן הרבני הנגיד המפואר מוה"ר דוד מאיר טאהלער הי"ו מיט בת הגה"צ דומ"ץ סטראפקוב שליט"א – הויכגעשעצטע דעלעגאציע פון ניו-יארק געקומען באשיינען די שמחה – ערליכע "מסיבת שבע ברכות" אראנזשירט דורך הנהלת המוסדות והקהלה אין בני ברק בני ברק – .די פארגאנגענע האבן זיך סאטמארער חסידים אין בני ברק ,מיטגעפרייט און די געהויבענע וועלכע עס איז פארקומען במעונו פון הרבני הנגיד הנכבד מוה"ר דוד מאיר טאהלער שליט"א דער יו"ר הנהלת המוסדות דרבינו יואל דסאטמאר אין בני ברק, וועלכער האט געפירט אונטער די חופה זיין עלסטן קינד הבה"ח המופלג בתוי"ש יעקב בן ציון נ"י מתלמידי הישיבה תורה ויראה דסאטמאר וויליאמסבורג ,עב"ג שתח"י די געראטענע טאכטער פון הגה"צ רבי אהרן ראזענבערגער שליט"א דומ"ץ דק"ק סטראפקוב אין ירושלים ,א שמחה של מצוה וועלכע איז געפראוועט געווארן ברוב פאר והדר לשם ולתהלה. ביים אויפרופן וועלכע איז פארקומען אינעם פראכטפולן "גני הדקל" האל ,האבן אנטיילגענומען פילע הונדערטער אידן ,וועלכע זענען זיך געקומען מיטפרייען מיט די שמחה ,אגעבן א הערצליכן מזל טוב פאר געהויבענעם אבי החתן ,וועלכער איז שטארק געשעצט ביים גאנצן ציבור. לכבוד די שמחה הרומה זענען געקומען צו פארן פון ניו-יארק, באהערטע און הויכגעשעצטע געסט ,אישי המעש רמי מעלה קרואי מועד ,הרבני החסיד מוה"ר מעכיל שלעזינגער שליט"א ,יו"ר הנהלת מוסדות יטב לב ארה"ב ,וחבר הנהלת שיכון קרית יואל, הרבני החסיד מוה"ר שלמה ברוך וויטריאל שליט"א ,חבר הנהלת מוסדות יטב לב בארה"ב ,ויו"ר הנהלת ת"ת רבינו יואל לעדת הספרדים ,הרבני החסיד מוה"ר נחמן סטראלאוויטש שליט"א, חבר וועד קרן הבנין דקרית ויואל משה דסאטמאר בני ברק ,הרבני החסיד מוה"ר נח צבי הכהן סאנדער שליט"א ,חבר וועד ההנהלה בארה"ב דמוסדותינו הק' ,הרבני החסיד מוהר"ר אברהם יואל מענדלאוויטש שליט"א חבר וועד ההנהלה בארה"ב דמוסדותינו הק' ,וועלכע האבן באשיינט די שמחה ברוב פאר והדר ,לאות הוקרה והערכה פאר זיין איבערגעגעבענקייט בכל ימות השנה לטובת די הייליגע מוסדות פון רבי'ן זי"ע אין בני ברק. ביי די חתונה האט וועלכע איז געפייערט געווארן אינערהאב די בתוככי הקהלה » » 12 פרקאכטפולע גיגאנטישע "קינג דעוויד" האל ,האבן אנטיילגענומען פילע רבנים גדולי תורה פון אלע קרייזן אין שיכטן צווישן זיי דער פעטער הגה"צ המפורסם רבי יהושע ראזענבערגער שליט"א חבר הביד"צ דהעדה החרדית רב דקרית רמ"א בית שמש ,וועלכער איז נתכבד געווארן מיט "סידור קידושין" ,און דער פעטער כ"ק אדמו"ר מסטראפקוב שליט"א ,וועלכער איז מכובד געווארן מיט "ברכה אחריתא" ,כ"ק אדמו"ר הגה"צ מטשערנאביל שליט"א ,הגה"צ רבי חיים צבי טייטלבוים שליט"א אב"ד סאטמאר ירושלים ,און כ"ק האדמורי"ם ,מזוטשקא ,טעמעשוואר ,גארליץ שליט"א ,און פילע ראשי ישיבות גדולי התורה ,און גאר א ריזיגער ציבור אידן ,וועלכע האבן זיך מיטגעפרייט מיט די שמחה ווי אן א שמחה פון אן אייגן קינד. מיטוואך נאכט ,האט די הנהלת המוסדות והקהלה אין בני ברק אראנזשירט א הערליכע "מסיבת שבע ברכות" לכבוד דעם יו"ר הנהלת המוסדות ,וועלכע עס איז פארגעקומען אין היכל הביהמ"ד "ברך משה" דסאטמאר בני ברק אויף רח' נחמיה ,און ווי עס האבן אנטיילגענומען די בני וחברי הקהלה ,תלמידי הכוללים, רבנן ותלמידיהון ,רבני הקהלה שליט"א. בים מסיבת "שבע ברכות" האט דער חשוב'ער גאסט הרבני הנגיד מוה"ר מעכיל שלעזינגער שליט"א באהערט דעם יו"ר הנהלת המוסדות מיט גאר ווארעמע ווערטער און דברי שבח ותהלה פאר זיינע וואויל-געוואונטשענע אקטיוויטעטן יומם ולילה לטובת הקהלה והמוסדות ,שטייענדיג לימינו עוז פון כ"ק מרן אדמו"ר שליט"א. און זיינע ווערטער האט זיך הרבני ר' מעכיל באצויגן – נאכן לאז הערן טרעכפליכע דברי תורה מיט בליצענדע רעיונות -מיט א געוואלדיגע אינטרעסע איבער די פעולות וואס די בני הקהלה זעלסט טאן לחיזוק המוסדות ,און האט פארשפראכן אז די הנהלה פון אמעריקע וועט טאן כל מה שביכולתם צו העלפן אז די מוסדות זאל ווייטער וואקסן און בליאהען לטוב אונז אלע. לכבוד די שמחה איז אויך פארגעקומען א שמחת שבע ברכות אין ירושלים עיה"ק אינעם סאטמארער "יטב לב" זאל ,וועלחכע איז געווען שיין הערליך צוגערישט ,און ווי עס האבן אנטיילגענומען די פני הקהלה און חברי הנהלת המוסדות והשיכון. ביי די מסיבה של מצוה האט דער מנהל המוסדות הרה"ח ר' יוסף ראזענבערג שליט"א אויפגעטראטן מיט גאר ווארעמע ווערטער וועלחכע האט באגייסטערט דעם ציבור ,דערנאך האט מען געהערט די גאר אינהאלסטרייכע ווערטער פון הרה"ג ר' מנחם בן ציון זעגעלבוים שלט"א ר"מ בישיבה קטנה ,וואס האט געזאגט דברי תורה לכבוד די שמחה. דאן האט מען געהאט דעם כבוד צו ענטפאנגען כ"ק אדמו"ר מראכמיסטריווקא שליט"א וועלכע איז געקומען ערשיינען די שמחה ,און געטרינקען "לחיים" און געווינטשן די אנוועזענדע מיט ברכות שפע ברכה והצלחה. מיט בענטשן איז מכובד געווארן דער מנהל המוסדות הרה"ח ר' יוסף ראזענבערג שליט"א .און מיט די שבע ברכות איז נתכבד געווארן דער ראכמיסטריווקער רבי שליט"א. די געהויבענע שמחה ביים יו"ר הנהלת המוסדות אין בני ברק, האט ארויסגעברענגט די געוואלדיגע הערכה וואס עס הערשט ביים ציבור תלמידי וחסידי סאטמאר צו זיינע פעולות הנשגבות לטובת די הייליגע מוסדות און לטובת הפרט. ■■■ בית שמש ווירבלדיגע אקטיוויטעטן אין ק"ק סאטמאר 'בית שמש' צו פארשטארקן די רוחניות'דיגע ראמען פון דער קהלה בית שמש – .די ראמען פון די נייע געגרינדעטע סאטמארער קהלה אין בית שמש ,תחת נשיאות קדשו פון כ"ק מרן רבינו שליט"א ,ווערט שטארק פאברייטערט און די לעצטע וואכן מיט פרישע אונטערנעמונגען להגדיל תורה ולהאדירה ,צו פארשטארקן דעם עתיד און עקזיסטענץ פון די סאטמארער קהלה אין בית שמש .די גרינדונג פון די סאטמארער קהלה איז צושטאנד געקומען מיט באלד א האלב יאר צוריק ,מיט דער ערעפענונג פונעם נייעם סאטמארער ביהמ"ד אינעם נייעם "קנה בושם" געגנט ,אויף רח' בן איש חי ,וואס האט במשך דעם גאנצן פארלאפענעם ווינטער געדינט אלס א מקום תפילה פאר אלע אברכי הקהלה וואס האבן דארטן אפגעראכטן די תפילת השבת מיט גרויס השתפכות הנפש זיך דערהאלטנדיג בדרך הסלולה והמסורה. און די לעצטע וואכן האבן די עסקני הקהלה פאברייטערט פאר-צימערן פונעם די שערי הביהמ"ד ,און האבן רענאווירט די ָ ביהמ"ד ,כדי צו קענען ארייננעמען פרישע חסידישע מתפללים. אדאנק די ּפעולות לטובה פון די חשוב'ע עסקנים פון אנבויען און רייף מאכן דעם באדן פאר סאטמארער יונגעלייט צו קומען וואוינען קיין בית שמש ,האבנדיג אן אייגן ערליך ווינקל אין אונזער גייסט ,האבן טאקע פילצאליגע נייע יונגעלייט תלמידים נאמנים פון הגה"צ אבד"ק סאטמאר ירושלים שליט"א ,וועלכע זוכן שוין ארויסצוציען זיך לאנג פון גרויסן שטאט צוליב רענט-פרייזן, ּ די הויכע זיך אויפגעהויבן און זיך אריבערגעצויגן קיין בית שמש ,וואו זיי האבן זיך הודעה משמחת באלד קובע מקום געווען לתפלתם וללימודם אין בשמחה רבה הננו להודיע בזה דעם שיינעם צוגעשטעלטן כי בעזהשי"ת משב"ק זו ואיל מקום תורה ותפילה, יתקיימו כל תפילות השב"ק וואס איז אפן יעדן טאג בבית מדרשינו שכונת קנה בש רח' ב איש חי 38 לכל דורש ומבקש .דאס זמני התפילות עצם צוקום פון אזא מנחה ערב שב"ק :שעה אחר הדלקת הנרות סאטמארער שיינעם צאל תפלת שחרית :בשעה 8:30ברכות מנחה וס"ג :שעה אחרי הדלקת הנרות יונגעלייט יראים ושלמים בברכת שבתא טבא וואס זוכן זיך צו קלאמערן הנהלת התאחדות אברכי ביים ערליכן וועג ,איז פאר זיך זעלבסט געווען אן בס"ד בתוככי הקהלה ערש"ק ויקרא תשע"ב » » 13 אויפטו פון העכסטן קאליבער ,און האט שטארק מחזק געווען די עקזיסטירנדע תושבי בית שמש ,אברכי ק"ק סאטמאר ,וועלכע זעען פאר זיך א גאלדענעם צוקונפט פון א היימישער סביבה אין שטאט. א שטארקע פאקטאר צו דער פארברייטערונג פון די קהלה'ס ראמען ,איז די געבענטשטע השפעה עליונה פונעם 'ראש החבורה לאברכים' האי גברא רבא יקירא ,הרב הגאון ר' אברהם כהנא שליט"א דער מנהל רוחני פון די סאטמארער ישיבה לצעירים פון ירושלים ,אליינס א תושב בית שמש .פון צייט צו צייט ווערט אנגעפירט די חבורות פאר די יוגעלייט ווי ער לאזט הערן דברי מוסר והתעוררות ,הדרכה בתורה ויר"ש ,מיט א חודש צוריק ,איז טאקע געקומען באשיינען די חבורת האברכים הגה"צ דער רב שליט"א וועלכער האט זיך געפונען דאן אין בית שמש אויף א באזוך. און די קהלה האט טאקע זיך גענומען פיבערן מיט גייסטרייכע אקטיוויטעטן .דעם פארלאפענעם "שבת הגדול" איז פארגעקומען שיעורי הלכה לכבוד חג הפסח ,געזאגט געווארן דורך הרה"ג ר' נתן יהודה לייב סאבאוויטש שליט"א וועלכער האט געלאזט די הלכות החג פשוטם כמשמעם ,מיט א געוואלדיגע קלארקייט וואס האט באוואונדערט יעדן. אויך ווערט געפלאנט ביום ההילולא פון כ"ק מרן רבינו בעל ברך משה מסאטמאר זי"ע ,א "סעודת הילולא" אין היכל הביהמ"ד אין בית שמש ,ווי עס וועלן זיך משתתף כל חברי הקהלה דיירי בית שמש ,און וועלכע עס וועט דינען גלייכצייטיג פאר א כינוס כללי פאר אלע חברי הקהלה ,תחת קורת גג אחד ,בדיבוק ובאחדות חברים מקשיבים. אויך ווערט געמאלדן מטעם די עסקני הקהלה אין בית שמש אז גלייך נאך יו"ט פסח ,וועלן ארויסקומען קיין ניו-יארק שלוחים נאמנים פון די קהלה ,וועלכע וועלן מעורר זיין תלמידי וחסידי סאטמאר די בכל אתר ואתר ,צו שטיין בכל יכולתם לימין די נייע סאטמארער קהלה ,אז עס זאל זיך קענען אנטוויקלען כראוי וכנכון לשם ולתפארת ולתהלה לנח"ר פון רבינו הקדוש זי"ע און האפעטנליך וועלן סאטמארער חסידים איבער דער גארער וועלט ,פארשטיין דאס נחיצות הענין ,און זיך שטעלן לימין די שלוחי הקהלה ,מיט באדייטענדע סומעס ,צו פארזיכערן דאס רוחניות'דיגע עקזיסטענץ פון סאטמארער חסידים אין בית שמש ,וועלכע זענען יעצט אריינגעטאנצן ווי נחשונים און גאר א געוואלדיגע שווערע אונטערנעמונג ,אז זיי זאלן קענען פירן זייער לעבן בדרכו ובשיטתו פון רבינו הקדוש זי"ע ,בדרך ההתבדלות המסורה לנו מדור דור. כה לחי! ■■■ קמחא דפסחא: כ"ק מרן רבינו שליט"א שיקט ארויס הערליכע תמיכה צו אברכי בית שמש לכבוד יום טוב דעם פארגאנגענעם ערב פסח האט א שטראל פון התחזקות אויפגעשיינט ביי די צענדליגער חשוב'ע יונגעלייט ,אברכי חברי קהלתינו הק' תושבי בית שמש ,וועלכע געהערן זיך אן אין די ראמען פון שלומי אמוני ישראל אין דער קהלה קדושה ,וואס קלאמערן זיך אינעם דרך הסלולה לנו מרבינו הקוה"ט זי"ע און האלטן זיך טריי למשמעתו פון כ"ק מרן רבינו שליט"א ,ווען עס איז ביי יעדן אין שטוב ערהאלטן געווארן די הערליכע תמיכה מיוחדת וואס כ"ק מרן רבינו שליט"א האט ארויסגעשיקט לעדת צאן מרעיתו תושבי בית שמש ,ארויסצוהעלפן מיט די צוגרייטונגען ערב דעם גרויסן יום טוב. דפסחא' פאר די ארץ ישראל'דיגע בני הכולל אויב איז 'קמחא ּ אלץ א וויכטיגע מצוה בשעתה און אלעמאל קומט עס פאר די ארעמע כולל-יונגעלייט שטארק צוניץ ארויסצוהעלפן מיט די הוצאות החג ,טראגט עס אבער היי-יאר א ספעציעלן באדייט, סיי צוליב די פילע רדיפות הדת וואס די תושבי בית שמש האבן אויסצושטיין פונעם ממשלת הכופרים און אלע פיינטליכע קוילן זענען געוואנדן אהין אפצושוואכן דעם כח היהדות החרדית ,און סיי נעמענדיג אין באטראכט דעם וואוקס און בלי פון דער קהלה קדושה וואס פאדערט אויטאמאטיש אריינצובלאזן אין זיי דעם ריכטיגן חיזוק והתחזקות .אט דעריבער איז די תמיכה הגונה וואס איז אנגעקומען הארט ערב יום טוב מביתו נאוה פון כ"ק רבינו שליט"א אויפגענומען מיט אויסערגעווענליכע פרייד וברגשי הכרת הטוב און אריינגעבלאזן א ריכטיגע שמחת יום טוב אין די הייזער פון די אברכים ומשפחתותם. זמן חירותינו מקרא קודש! א גייענדיג צום דרוק: ריזן ציבור באטייליגט ביי 'שיעור כללי בהלכות פסח' פון הגה"צ רבי זלמן לייב פילאפף שליט"א ,חבר הביד"ץ א מחזה הוד איז דאס געווען ,אריינצוקומען אין ביהמ"ד הגדול און מיטהאלטן ווי דער גאנצער בית שני איז פול-געפאקט מיט הונדערטער אידן ,בעלי בתים אברכים ובחורי חמד ,וועלכע הערן זיך צו צום גייסטרייכן שיעור כללי בהלכות פסח פון הגה"צ רבי זלמן לייב פילאפף שליט"א ,חבר הביד"ץ דקהלתינו ,וואס איז געווען די צווייטע אין די סעריע פון די הערליכע בארימטע שיעורים בדבר ה' זו הלכה. בתוככי הקהלה » » 14 איש את רעהו יעזורו ולאחיו יאמר חזק: טויזנטער געניסן פון מעכטיגן סעד ועזר "פסח יריד" דורך טמאר ד'סא ַ ַ התאחדות אברכים גיגאנטישן ניו פארגקומען אינעם ַ ָ יארק סטעיט ארמארי ָ דעם יאר ווערט אפגעצייכענט 12יאר זינט דעם גאלדענעם איינפיר אין יאר תש"ס לפ"ק וויליאמסבורג - .טויזנטער וויליאמסבורגער איינוואוינער ַ האבן גענאסן פון די מעכטיגע סעד ועזר יריד אין די ארמארי געביידע .די הנהלה פון סעד ועזר ַאריין רגאנגענע פא ַ איבערמידליכע כוחות היי יאר ,מער ווי די ַ גאר ַא סך כוחות אינעם האבן אינוועסטירט ָ יארן ,און זיי ָ ָ דעטאלן איינצוריכטן דעם ַ לאנירן די ַאלע טעכנישע אויספ ַ ּ וואס איז ַא ריזן בנין פון ַא רמארי געביידעָ , גיגאנטישן ַא ָ ַ נטהאלט איבער 70טויזנט ַ בלאק ,און ַא ָ גאנצן סקווער ַ סקווער פיס ,וועט אויסגעשטעלט ווערן ווי ַא מעכטיגער לאנגע רייעס מיט גענוג ערמארקעט מיט עטליכע ַ ַ סופ ּ רומצופארן מיט ַא וועגעלע ,און ָ לאץ בהרחבה גדולה ַא ּפ ַ פאר שטוינענדע ּפרייזן. איינקויפן לויטן געברויך ַ פון איבער גאנץ וויליאמסבורג האט מען געשטראמט איינקויפן אין די מאסן ,און די זעלטענע דערפאלג איז געווען דאס געשפרעך אין שטאט .עס איז געווען שטאב מיט עסקנים, ַ לאץ ַא גרויסער צוגעשטעלט אויפן ּפ ַ וואס האבן העפליך באדינט צום צופרידנהייט פונעם ָ ציבור" .סעד ועזר טמאר" האט דערמיט סוקסעספול דסא ַ ַ יאר פון פילע לייסטונגען און אפגעצייכענט צוועלעפטע ָ פאר די ימים טובים ראיעקטן לטובת הציבור ,ובפרט ַ ּפ ָ גאר ַא גרויסן דאן ווערט עס אויסגעברייטערט אויף ָ וואס ַ ָ פארגרינגערן די שווערע הוצאות פון די ימים פארנעם ,צו ַ ַ טובים ובפרט די הוצאות פונעם יו"ט פסח ,און טויזנטער חברי קהלתינו הק' וואונטשן פון פיל הצלחה אין ַאלע ראיעקטן ,צו קענען מוסיף והולך זיין נאבעלע ּפ ָ זייערע ָ לטובת הכלל מיט זייערע פעולות לטובה. כה לחי! בתוככי הקהלה » » 15 דעם רבינ'ס בעקעריי בית האופה קהל יטב לב דסאטמאר די גרינדונג און סייעתא דשמיא פון די בארימטע מצה בעקעריי שע"י קהל יטב לב דסאטמאר ,וואס איז געגרינדעט און געפירט געווארן ע"י כ"ק מרן רבינו הקוה"ט זי"ע ,און ווערט היינט געפירט ווייטער גענוי בנשיאות כ"ק מרן רבינו שליט"א. בלויז די ווערטער "סאטמארער מצה בעקעריי" איז היינט א שם דבר ממש מסוף העולם ועד סופו .טויזנטער אידן יראים ושלמים פון איבער דער גארער וועלט זענען מקפיד איינצוקויפן זייערע מצות בלויז אין דער מצה בעקעריי וואס איז אומעטום בארימט מיט אירע אומגעהויערע חומרות והידורים ,לויט ווי עס איז איינגעשטעלט געווארן פונעם מייסד כ"ק מרן רבינו הקוה"ט מסאטמארזי"ע ,וואס האט עס במסירת נפשו ובדמי"ם תרתי משמע אויפגעבויעט ,און על כל דבר גדול וקטן האט ער אראפגעשטעלט זיינע הייליגע יסודות והוראות ,וואס ווערן גענוי אזוי אפגעהיטן ביז'ן היינטיגן טאג. עס לאזט זיך באמת נישט גלייבן וואס פאר א שוועריקייטן מען האט געדארפט אדורכגיין בימים ההם צו קענען אויפבויען און איינרישן די היינט-שוין- בארימטע 'בית האופה דקהל יטב לב' צו קענען צושטעלן כשר'ע מהודר'דיגע מצות פאר'ן ציבור אנשי שלומינו היראים והחרדים -אויפ'ן העכסטן סטאנדארט ווי אין דער אלטער היים -דא אויפ'ן הארטן אמעריקאנעם באדן' .אמעריקע'איז נאך דעמאלט געווען אן ארץ לא זרועה פון רוחניות'דיגן זין. 'גארנישט' פון די קארדינאלסטע רוחניות'דיגע באדערפענישן וואס אן ערליכער איד געברויך פאר זיין טעגליכן לעבנס-שטייגער איז נאך דעמאלט נישט געווען ,און אלעס האט מען געדארפט אנהייבן אויפבויען פונדאסניי ,ממסד עד הטפחות -אן אונטערנעמונג וואס האט דעם הייליגן רבי'ן זי"ע געקאסט דמי"ם תרתי משמע .אט דאס אייניגע איז געווען די געשיכטע מיט'ן אויפבויען די מצה בעקעריי. געוויס זענען שוין געווען בעפאר עטליכע בתי אופה וואס האבן צוגעשטעלט כשר'ע מצות אויף פסח פאר די אמעריקאנער אידן ,אבער רבינו הקוה"ט זי"ע האט זיך מיט דעם נישט באפרידיגט און באגנוגנט .ער האט נישט ּפרובירט איבערמאכן די ַ גאנצע וועלט ,אבער פאר זיין אייגענעם ציבור ,פאר זיין אייגענער קהלה ,האט ער געוואלט נאר דאס בעסטע און מהודר'דיגסטע אן קיין שוםקאמפראמיסן 'גענוי ווי אינדערהיים אין סאקמאר' ווי דער רבי שרייבט דאס פחד'דיג אויסדרוק אין א מכתב קודש אין די פריע בראשית יארן .וחפץ ה' בידיו הק' הצליח ,אהערצושטעלן א מצה בעקעריי וואס שמ'ט מיט שפעטער -נקראת על שמו הקדוש ,און אירע מעלות יתירות איבער דער גאנצער וועלט ,ובשביל שמסר נפשו עלי' איז עס נאך -ביז'ן היינטיגן טאג 50 ,יאר ּ ווערטגעפירט גענוי ווי ער האט עס אונז איבערגעלאזט. די היסטאריע פון דער מצה בעקעריי בכלל ,און דאס נאנטקייט פון רבינו הקוה"ט זי"ע בפרט ,איז גאר רייך און באלערענד ,און ס'איז פארשטענדליך, אז ס'איז נישט מעגליך אראפצוגעבן א פולקאמען בילד אין די ראמען פון בלויז איין ארטיקל .פאלגענד טוען מיר לכבוד יו"ט ּפסח פארעפענטליכן א קאנדעסירטן שילדערונג איבער 'דעם רבינ'ס בעקעריי' וויאזוי ס'האט זיך געגרינדעט במתימעט ,ביז'ן אויסשטייגן אלס די וועלט'ס גרעסטע שמורה האנט בעקעריי עבודת יד ,און אי"ה עוד חזון למועד ביי א קומענדיג'ער געלעגנהייט זיך אומצוקערן מיט א פולשטענדיגער לענגערן באריכט. מיר האפן אז איר וועט דערפון הנאה האבן. בתוככי הקהלה » » 16 מצות אין אמעריקא מ'הייבט אן צושטעלן מצ היימישע קליענטן וועלכע זענען געקומען קויפן מצות אויף פסח און צוגעשטעלט אז אלעס זאל געפירט ווערן עצהיו"ט. אין די סאמע ערשטע בראשית-יארן -א צירקע 60יאר צוריק, באלד נאכ'ן ביטערן קריג -האט אין הארץ פון וויליאמסבורג אויף ליע עוועניו פונקציאנירט א גאנץ-יאריגע בעקערייי ,אנגעפירט דורך צוויי חשוב'ע בעלי בתים ,סאטמארער חסידים ,הרה"ח ר' יוסף צימענט ע"ה און זיין שותף הרה"ח ר' שמואל וואלדמאן ע"ה ,וועלכע פלעגן באקן כשר'ע חלות און מזונות פאר'ןקליינעם ציבור היימישע אידן ,פליטי חרב וועלכע האבן זיך געצויגן קיין וויליאמסבורג אין יענע יארן. די נייע בעקעריי ,וואס האט זיך גערופן 'בית אופה דאנשי אונגארן' באשטייענדיג פון אונגארישע אידן ,איז געשטאנען אונטער דער שטרענגער השגחה פון כ"ק הגה"צ אבד"ק צעלים זצ"ל, וועלכער פלעגט רעגלמעסיג קומען באזוכן אין דער בעקעריי און באגלייטן די מערכת אפיית המצות ,צו פארזיכערן אז אלעס זאל זיין אויסגעהאלטן בתכלית ההידור והכשרות. עס איז געווען אין יאר תש"ו ,הארט בעפאר יום טוב פסח ווען מ'האט געדארפט אנהייבן צושטעלן מהודר'דיגע מצות פאר'ן היימישן ציבור ווי אין דער אלטער היים ,האבן די שותפים באשלאסן זיך אריינצולייגן אויך אין דעם הינזיכט .איינער פון די שותפים ,ר' שמואל וואלדמאן ע"ה ,האט זיך דאן געוואנדן צו זיין קרוב ,הרה"ח ר' ליפא לעווי ע"ה ראה"ק דקהלתינו בבארא פארק,וועלכער איז ממש דעמאלט ארויסגעקומען פון אייראפע קיין אמעריקע ,אז אזוי ווי זיי ווילן עפענען נאך אן אפטיילונג פון זייער בעקערייי צו באקן מצות אויף פסח ,זאל ער, ר' ליפא ע"ה ,עפענען דעם ברענטש און אנפירן מיט די גאנצע ווירטשאפט און אלע אנגעלעגנהייטן ארום צו קענען באקן די מצות אויף פסח .וכך הוה .ר' ליפא האט ,זייענדיג גאר אן ענערגישער כאראקטער ,זיךאריינגעווארפן דערין און געעפענט די מצה בעקעריי ,וואס איז געווען סטאנציאנירט אין א קעלער אויף דריגס עוועניו ,און מיט זיין טיכטיגקייט איינגעריכטעט א מהודר'דיגע מצה בעקעריי ,לויט די בעסטע אומשטענדן און מעגליכקייטן ,צו קענען צושטעלן מצות מצוה פאר'ן היימישן ציבור אויף פסח. זעענדיג דאס געטריישאפט אינאיינעם מיט דער ענערגישער טיכטיגקייט פון ר' ליפא'ן אהערצושטעלן און איינצורישן די בעקעריי מיט אלע הלכה'דיגע באדערפענישן און ּפראקטישע איינריכטונגען, האבן די צוויי שותפים-אייגענטימער איבערגעגעבן די גאנצע ווירטשאפט פון אנפירן מיט דער בעקעריי אין די הענט פון ר' ליפא שפיץ אוןאנגעפירט ע"ה ,וועלכער האט זיך טאקע געשטעלט אין ּ מיט דער גאנצער הלוך ילך זייער באגאבט און מיט גרויס נאמנות. ער פלעגט אליינס באגלייטן דאס שניידן און מאלן די ווייץ ,דאס שעפן מים שלנו ,דאס קנעטן און באקן ,און ווי אויך באדינט די פילע ּ שפעטער מיט עטליכע יאר ,האבן די צוויי אויבנדערמאנטע שותפים אויפגעלעזט זייער בעקעריי ביזנעס און אויטאמאטיש האט זיך דערמיט אויך געשלאסן די פסח'דיגע מצה בעקעריי .אזוי ווי דער צעלימער רב זצ"ל פלעגט צו געבן די השגחה אויף דעם בית האופה -ווי דערמאנט פריער -האבן די צוויי קהלות קדושות פאפא און צעלים זיך דעמאלט צוזאמגעשטעלט ,אויף דעראינציאטיווע פון צעלימער רב זצ"ל ,איבערצונעמען די בעקעריי און צושטעלן ווייטער די מצות מהודרים אויף פסח פאר די חשוב'ע מיטגלידער פון זייערע קהלות. פאר צוויי יאר האט מען געבאקן אינאיינעם מיט די 2קהלות אפא און צעלים ,און דערנאך ווען דער ציבור איז כסדר קדושות ּפ ּ ליפא'ן געוואקסן האט מרן רביה"ק זי"ע באאויפטראגט הרה"ח ר' ּ ע"ה צוצושטעלן אן אייגענע בעקעריי צו באקן פאר בני קהלתו אויף פסח .צוליב וואס עס איז שוין נישט געווען קיין צייט געהעריג ובכדי שיעשה איינצוארדענען אן אייגענעם ּפלאץ ,האט מעןדעמאלט מיט דער השתדלות פון ר' ליפא אפגעדונגען פון דער שטאט יענעם לאקאל פון די אויבנדערמאנטע בעקעריי אויף ליע עוועניו ,מ'האט שנעל זיך אריענטירט און געשאפן ארבעטער און אויף יענעם יאר האט מען צוגעשטעלט מצות פאר'ן ציבור אין דעם ּפלאץ. לשם מצות מצוה -קהל יטב לב קויפט א נייעם בעקעריי געביידע בשנת תשט"ז ,ווען די קהלה קדושה האט אנגעהויבן צו וואקסן ,און דערמיט אויטאמאטיש אויך דער געברויך צוצושטעלן מער מצות פאר'ן פארברייטערטן ציבור ,האט קהל באשלאסן מרחיב צו זיין די גבולי הקדושה ,און אפגעקויפט א גרויסן ליידיגן הויז אויף בראדוועי עוועניו ,וואו די מצה-בעקעריי געפינט זיך עד היום הזה ,צושטעלנדיג הונדערטער טויזנטער פונט מצות מצוה פאר דיטויזנטער חברי הקהלה און ערליכע ארטאדאקסישע אידן אומעטום) .דעמאלט האט מען אפגעקויפט נאר איין בילדונג ,די מיטעלסטע טייל ,און שפעטער ווען די ווירטשאפט האט זיך נאכאנאנד פארגרעסערט און דער געברויך איז געוואקסן ,האט מען אפגעקויפט עטליכע דערנעבנדיגע הייזער ,און עס באשטייט שוין היינט פון פיר באזונדערע געביידעס(. בתוככי הקהלה » » 17 כדי צו דעקן די גרויסע הוצאות אפקויף, פונעם האט קהל דעמאלט א ארויפגעשטעלט אויף באלאסטונג אלע מעמבערס פון די קהלה ,אז יעדער דארף צושטייער געבן 'פינעף דאללער' צום אפקויפן די נייע געביידע פאר דער מצה בעקעריי. אן אינטרעסאנטער אנעקדאט איז כדאי בנוגע אנצומערקן דעם אפקויף פון דער בעקעריי בילדונג ,אז בשעתו ווען מען האט אפגעקויפט דעם בנין האט דער גוי'אישער אייגענטומער עס נישט געוואלט פארקויפן פאר דער סאטמארער קהלה ,אויס מורא אז ער וועט נישט באקומען דערויף אזא גוטן פרייז פון א קהל'ישער אנשטאלט ווי פון א פריוואטן מענטש .האט ר' ליפא ע"ה דאן אפגעקויפט דעם בנין אויף זיין אייגענעם נאמען ,און שפעטער האט ער דאס איבערגעשריבן פאר קהל יטב לב. א גאנצע עבודה פאר זיך ,וואס קומט באגלייט מיט פילע הלכות און יסודות'דיגע קבלות דור אחר דור וואס פאדערן זיך נזהר צו זיין בשעת'ן שניידן די ווייץ ,כדי ס'זאל זיין ראוי צו קענען באקן דערמיט מהודר'דיגע מצות אויף פסח. אין יענע יארן פלעגט מען אנהויבן צו גיין שניידן די ווייץ תיכף נאך שבועות -דער משגיח מטעם רבינו הקוה"ט זי"ע איז געווען הגה"צ משאפראן זצ"ל ,ווי פריער דערמאנט ,און דערנאך איז געווען הגה"צ מטעמעשוואר זצ"ל ,הגה"צ אבד"ק לאנדסבערג זצ"ל ,און הגה"צ אבד"ק פריימאן זצ"ל .שפעטער מיט די יארן פלעגט פארן אלס משגיח הגה"צ ראב"ד דקהלתינו שליט"א ,אויךפלעגט פארן הגה"צ דומ"ץ דקהל יטב לב בקרית יואל שליט"א. די רבנים הגאוה"צ המשגיחים זצ"ל פלעגן באגלייטן אלע שטאפלען פונעם שניידן די ווייץ .זיי פלעגן אריינגיין איינגעבויגן אינעם גרויסן קאמביין מאשין און אויסגעווישט דאס מאשין עס זאל זיין זויבער אינגאנצן ריין פון סיי וועלכע פייכטקייט וכדו' ,אז ס'זאל זיך חלילה גארנישט אנקלעבן אין די געשניטענע ווייצלעך פון וואס מ'וועט באקן די מצות אויף פסח. עס האט דערציילט הרה"ח ר' ליפא לעווי ע"ה ,אז איין יאר איז מרן רביה"ק זי"ע אליינס געקומען בכבודו ובעצמו מיטצוהאלטן פערזענליך דאס שניידן די ווייץ ,זיך אומקוקן און משגיח זיין אויף הרה"ח ר' ליפא לאווי ע"ה ,שוין זייענדיג גוט ערפארן און אויסגעקאכט אין דעם געביט פונעם אנפירן א מצה-בעקעריי לאפיית מצות מצוה פאר עטליכע יאר ,איז דאן געשטעלט געווארן אנצופירן מיט אלע טעכנישע חלקים פון דער ניי-געגרינדעטער בית האופה דקהל יטב לב דסאטמאר ,און אלס משגיח האט מרן רבינו הקוה"ט זי"ע ממנה געווען כ"ק הגה"צ משאפראן זצ"ל, וועלכער זאל זיין דעם רבינ'ס שליח מפקח צו זיין און באגלייטן פונדערנאנט בעינא פקיחא דעם גאנצן הלוך ילך פונעם סדר אפיית המצות ,אנגעהויבן פון די סאמע ערשטע שטאפלען פונעם שניידן די ווייץ ,דערנאך ביים מאלן ,באקן ,ביז נאכ'ן פארפאקן, צו פארזיכערן אז אלעס ווערט געפירט בתכלית ההידור והכשרות, לויט די הייליגע הדרכות און שטרענגע חומרות וואס דער רבי זי"ע האטאיינגעשטעלט. שמורה משעת קצירה מ'פארט ארויס שניידן די ווייץ שטאפל פון צושטעלן כשר'ע מצות אויף פסח הייבט ּ די ערשטע זיך אן -ווי באקאנט -ביים שניידן די ווייץ .דאס קצירת החטים איז היסטארישער אנאנס איבער די עפענונג פון דער ערשטער היימישער מצה בעקעריי אין וויליאמסבורג ,אין יאר תש"ו בתוככי הקהלה » » 18 דער ארבעט צי ס'ווערט געטון טאקע מיט די ריכטיגע זהירות און חומרות .דעמאלט האט זיך אויך געפינען אויפ'ן פעלד כ"ק אדמו"ר מפאפא זצ"ל ,וואס האט משגיח געווען אויפ'ן שניידן דאסווייץ פאר דער בעקעריי פון זיין קהלה ,האט דער רבי זי"ע זיך אנגערופן ,בשעת'ן באקוקן די ווייץ פון מבוקעות ומצומחות וכדו' ,אז מען זאל צולאזן דעם פאפא רב זצ"ל ,ער זאל אויך באקוקן די ווייץ ,ווייל ער איז א גברא דמרא סייעי' און אפשר וועט ער מיט זיין סייעתא דשמיא געפינען עפעס וואס טויג נישט אין די ווייץ. איך האב מיך אויסגענומען ,אז וואס איך זאג זאלסטו איינהאלטן... עס איז אינטערסאנט אראפצוברענגן א מעשה וואס דער רבי זי"ע האט אמאל אליינס דערציילט. אינדערהיים איז דער רבי זי"ע אמאל געגאנגן באקוקן א מילנער וואס האט געמאלן ווייץ פאר די מצות, און ער האט געוואלט דער רבי זאל געבן די השגחה דערויף .האט זיך דער רבי זי"ע אויסגענומען מיט אים אז ער מוז אויספאלגן אלעס וואס ער וועט אים הייסן און נישט פרעגן קיין קשיות דערויף ,דער רבי זי"ע איז טאקע געגאנגן און מען האט גע'כשר'ט די מיל און געמאלן די ווייץ ,האט דער רבי אים געהייסן אז דאס פאסיק וואס דרייט זיך ארום מיטן רעדל פונעם מיל זאל זיין צוגעדעקט ,האט זיך דער מילנער געשטעלט דערויף פארוואס עס פעלט אויס צו זיין פארדעקט ,האט אים דער רבי זי"ע געזאגט איך האב דאך דיר פאראויס געזאגט אז דו זאלסט נישט פרעגן קיין קשיות ,נאר יעצט איינמאל אז דו האסט געפרעגט וועל איך דיר זאגן ,האט אים דער רבי זי"ע מסביר געווען אז דאס פאסיק ווערט באשמירט מיט א אויל כדי דאס זאל קענען שנעלער דרייען דעם מיל ,ממילא איז דא א חשש אז צוליבן שנעלקייט ווען עס דרייעט זיך קען ַארויפגעשפריצט ווערן פונעם אויל אויף די מעל ,האט אים דער רבי געזאגט נאכדעם "אז איך האב מיך אויסגענומען מיט דיר אז וואס איך זאג זאלסטו איינהאלטן". די טויזענטער פונט ווייץ וואס מען האט געשניטן פאר'ן ציבור האט מען געשניטן מיט'ן גרויסן קאמביין- מאשין וואס איז ארומגעפארן דעם גאנצן פעלד און אויטאמאטיש געשניטן די לאנגע שורות ווייץ. יעדעס מאל בעפאר די מאשין האט זיך פונדאסניי ארויסגעלאזט איבער'ן פעלד צום שניידן די ווייץ ,פלעגט הגה"צ משאפראן זצ"ל אליינס זיך ארויפדראפען אויפ'ן הויכן מאשין ,אנגעטאןמיט גאר א ברייטן היט צוליב די אויסערגעווענליכע היצן וואס עס הערשט אויפ'ן פעלד און די שטארקע זון-שטראלן וואס שיינען אריין אין די אויגן, און פלעגט אליינס אנצינדן די מאשין און מיטגעפארן פאר א וויילע ביים שניידן די ווייץ ,כדי עס זאל זיין די אנהייב עשי' דורך א איד. פאר די מצות פון רבי'ן זי"ע אליינס האט מען נישט גענוצט פון די אלגעמיינע ווייץ וואס זענען געשניטן געווארן מיט'ן קאמביין מאשין ,נאר דעם רבינ'ס שלוחים פלעגן דאס אליינס ארויסרייסן פון דער ערד קצירת יד ,כדי יוצא צו זיין דערמיט אויך די פוסקים וואס האלטן אז די קצירה אליינס דארף אויך זיין לשמה ,לשם מצות מצוה .אזוי האט זיך אויך געפירט כ"ק מרן רבינו הגה"קבעל ברך משה זצ"ל ,און אויך להבחל"ח כ"ק מרן רבינו שליט"א פירט זיך אזוי כמנהגם הק' ,צו נוצן נאר מצות וואס די ווייץ זענען געשניטן געווארן בקצירת יד. וואס ער פאלגענד זענען מיר מעתיק זיין ַא כתב יד פון רבי'ן זי"ע ָ ָ האט געשניטן ווייץ זומער שנת תשי"ח. האט געשריבן ווען מען ָ ָ האט געליטן אין יענעם זומער )ווי באקאנט האט דער רבי זי"ע ָ דאס רבאטן ָ פא ָ האלז ענטצינדונג ,און עס איז אים געווען ַ פון ַא ַ נאר פארבינדונגען מיט די מענטשן איז געווען ָ רעדן ,און זיינע ַ שריפטליך דורכן ּפ ַא ּפיר. יאר געווען ַא לויט ווי עס לייענט זיך פון כתי"ק איז יענעם ָ באקומען שיינע ווייץ ,ווייל מען ראבלעם צו ַ גרויסער ּפ ָ פארמערס זוכן שיינע ַ פארשידענע ַ רומגעפארן צו ָ איז ַא אומגעשפ ָאלטענע ווייץ(. ּ וזל"ק" :אבער היצט האט ער געטראפען אסאך געשפאלטינא". "אם הי' מקום שלא הי' טוב הי' צריך להניח החטים מאותו המקום מופרש מהחטים הטובים". "אפשר יש אפשרות בשעת הטחינה לבדוק כל שק ע"י בדיקה ב' של ג' אגרופות והשק שלא ימצאו כראוי ישומו מן הצד לדון עליו בפרטיות". "הרב מסאדעווען אמר לי שנוסע זה ג' שבועות ולא מצא עדיין והולך עוד לבקש ומחמת זה יראתי גם בהחיטין שלנו". באזונדער כת"י. פון דא און ווייטער איז פון ַא ַ "כפי דבריו הרבה מבוקעים ומבקש זה שלשה שבועות והי'..... אצל ....שדות ולא מצא חטים בהכשר ע"כ צריך לידע שמא אח"כ לא יכשר ומה נעשה". בתוככי הקהלה » » 19 "אפשר צריך לבודקו עכשיו בעוד מועד".... "אומרים העולם 'אז מען שערט דיא שעף ציטערן דיא לעמיר' ע"כ אני מפחד מדברי הרב מסאדין דאוונע] .אעפי"כ ישגיחו עוד על סא ָ [ ַ הדבר". עד כאן דער העתק פון כתי"ק. מ'איז מזכיר ביים רבי'ן אויף זון און אויף רעגן... א מעשה פלא האט דערציילט הרה"ח ר' אברהם הכהן כ"ץ ע"ה ,מנהל המקוה טהרה שע"י קהל יטב לב ,וואס אנבאלאנגט דאס שניידן די ווייץ. עס איז געווען ווען מ'האט געענדיגט בויען דעם מהודר'דיגן בור מי גשמים ביי דער מקוה אין וויליאמסבורג ,האט מען געווארט דער בור זאל זיך אנפולן מיט רעגן-וואסער צו קענען מכשיר זיין די מקוה. אבער ווי פון הימל וואלט מען אנדערש געוואלט ,איז אריבער א טאג נאך א טאג און קיין וואלקן האט זיך נישט באוויזן. שטארק ַ פון די כתבי יד איז קאנטַ ,אז אין בא ַ וואס עס איז ַ בולט ָ איז ר' אברהם ווי א געטרייער חסיד אריינגעגאנגען צום רבי'ן זי"ע מזכיר זיין אז דער רבי זאל מתפלל רער טמא ַ סא ַ די פון כשרות עניני ּ זיין אויף רעגן צו קענען מכשיר זיין די מקוה .אויפ'ן רבינ'ס הייליגער צורה האט זיך אויסגעשפרייט א ליכטיג נישט זיך מען ט הא ָ , בעקעריי מצה שמייכל ,זאגנדיג :ר' אלי' דוד )הרה"ח ר' אלי' דוד טירנויער ז"ל ,וועלכער איז געווען ממונה אויפ'ן שניידן די דעם ן א ָ שהוא כל זיז קיין גערירט ווייץ( איז ממש יעצט געווען ביי מיר און מזכיר געווען מ'זאלמתפלל זיין פאר דער הצלחה פונעם קצירת רבי'נס מיינונג און פסק ביי יעדער חטים אויף פסח ,אז ס'זאל זיין א פאסיגער זוניגער וועטער - .נו ,פונקט יעצט ווען מען דארף א שיינעם וואס עס איז טראץ דעם ָ זאך .און ָ ַ וועטער זאל מען בעטן אויף רעגן? "זאל דער אויבערשטער העלפן פאר דיר רעגן און פאר אים א שיינעם א ַ הקהילה מטעם געשטעלט געווען וועטער" האט דער רבי אנגעוואונטשן. ספעציעלער מורה הוראה )הגה"צ ּ ראן זצ"ל און לאחר פטירתו משא ּפ ָ ָ ווי אינטרעסאנט איז געווען ,אז צוויי טאג דערויף וואס די שלוחי מצוה פונעם ווייץ שניידן זענען מטעמעשוואר ַ איז געווען הגה"צ אהיימגעקומען האט זיך אראפגעלאזט א גאס רעגן און ס'האט אנגעפילט אלע בורות מי גשמים מיט האט ָאבער דער רבי זי"ע זצ"ל(ָ , גרויסע השפעות. נטראלירט יעדע קא ָ ָ אויך ַאליין רצון יראיו יעשה! קלייניגקייט .און מען קען אפשר באצייכענען ַאז די מצות שמורה פון ַ טמארער מצה בעקעריי איז סא ַ די ַ הרה"ח המפורסם ר' אלי' דוד טירנויער ז"ל ,ממקורבי בית רבינו דאהי אין ַאמעריקע ,דער געווען ָ האט ַאליין געגבן ַאן הקוה"ט זי"ע ,וועלכער איז נאך געווען דער ווייץ גבאי פון רבי'ן זי"ע וואס דער רבי זי"ע ָ ראדוקט אויף ָ איינציגער ּפ ָ אינדערהיים אין סאטמאר ,און האט מיט זיך שפעטער מיטגענומען "השגחה". די חזקה פון באגלייטן דאס שניידן די ווייץ אלע יארן דאהי עס האט דערציילט הגה"צ אבד"ק פאיע זצ"ל ,אז אין שנת איןאמעריקע ,און האט זיך אויך אפגעגעבן מיט די מצות פון רביה"ק ָ בראווער ע"ה ,וועלכער איז האט הרה"ח ר' שלמה ַ תש"ח ָ דעמאלט מתחילת הקצירה עד שעת האפי' .ער האט געהאט די געוואלדיגע פון כתה א ַ ריבערגעברענגט א ַ , ת"ת צעלימער די אין מלמד געווען זכי' אז רביה"ק זי"ע האט זיך אויף אים פארלאזט מיט די זהירות בית אין רבי'ן צום ישיבה צעלימער די פון בחורים יעריגע דרייצן און כשרות אויף די מצות ,עד כדי כך אז רביה"ק זי"ע האט זיך דאס ווייץ ַ האבן געקליבן ָ המדרש ,און זיי ָ פאר'ן רבי'ן .דער ּפ ַאיער רב אמאל אויסגעדריקט בזה"ל :ר' אלי' דוד איז מיין שליח און עס איז געוויזן זיי און , גבם על עומד דער רבינו פקודת פי ז"ל איז געווען על פאר )שניידן די ווייץ( - .היינט צוטאגס ווערט די אזוי ווי איך אליינס ָ . ווייץ ס דא ָ וויאזוי צו קלויבן ַ עבודת הקודש ווייטער פארגעזעצט דורך זיינע חשוב'ע קינדער און געזאגט" :אין אמת'ן ַאריין איז אייניקלעך מיט גרויס נאמנות ומסירות ,כאשר היתה באמנה אתו. ָ דעמאלט ָ האט דער רבי זי"ע ָ טאקע גוט ַארויסגעקליבן ַאלע זאגן ַאז דורכ'ן קלויבן ,ווערן ַ שווער צו ָ יא נאר אויף ַאזויפיל העלפט ָ ווייצלעך וועלכע זענען מבוקעות וכו'ָ . נאכ'ן דאס קלויבןַ ,אז אויב עס בלייבט איבער ַא חמצ'יג ווייצל שוין ָ ָ אין יאר תשי"ז ,דאס צווייטע יאר נאכן קויפן די נייע בילדונג, כאטש בטל בששים דורכ'ן קלויבן". קלויבן ,ווערט עס ָ האט רביה"ק זי"ע געלאזט רופן ר' ליפא'ן און אים געזאגט אז ער די טעכנישע אנגעלעגנהייטן פונעם שניידן די ווייץ פלעגט וויל מען זאל קויפן א אייגענעם מיל צו מאלן די ווייץ פאר די מצות. אנגעפירט ווערן מיט אויסערגעווענליכע געטריישאפט דורך אן אינטרעסאנטע באלערנדע עובדא האט פארציילט ר' דער רבי באפעלט קויפן אן אייגענעם מיל בתוככי הקהלה » » 20 מיט'ן רבי'ן :ווען דער רבי זי"ע האט ליפא ע"ה בנוגע יענעם שמועס מיט מיך געלאזט רופן און געהייסן קויפן דעם נייעם מיל ,האט איך אזוי געטראכט צו מיר הויך און זיך געגעבן אזא רוף אן אז מ'דארף דערצו האבן די ערלויבעניש פון קהל ,ווייל קהל ערלויבט מיך נישט אויסגעבן מער ווי הונדערט דאללער הוצאות אויף די אייגענעהאנט .הרבני הנגיד המפורסם הרה"ח מוה"ר געציל בערגער ז"ל פון לאנדאן ,איז דעמאלט דערביי געווען ביים רבי'ן אין שטוב ,און האט זיך אנגערופן מיט גרויס פארוואונדערונג אז כאילו רביה"ק זי"ע דארף בעטן רשות אויף א זאך וואס ער וויל האבן אין זיין אייגענע בעקעריי ,האט דער רבי זי"ע דערויף רעאגירט בזה"ל :זיי מיינען אז זיי זענען אין סאטמאר אין זיי האבן מיך געמאכטפאר רב ...זיי ווייסן נישט אז דא האב איך געמאכט קהל, און קהל דארף מיך פאלגן ...ר' ליפא האט פארציילט ווי הערנדיג די ווערטער יוצאים מפורש פון רבי'ן זי"ע ,האט ער פארשטענדליך מער נישט געטראכט קיין צוויי ,נאר תיכף ומיד איז ער באלד געגאנגען איינהאנדלען דעם גרויסן מיל אין וועלכען מען האט טאקע יארן לאנג געמאלן די ווייץ פאר די מצות. שפעטער, עס איז אינטערסאנט צו באמערקן ,אז נאך לאנגע יארן ּ ווען הרה"ח ר' יודל ראזענבערג ז"ל האט שוין אנגעפירט מיט די בעקעריי ,האט מען זיך ארומגעזען אז די מיל ארבעט שוין נישט געהעריג ,האט מען דעמאלט צוזאמגעזעצט א בי"ד ובראשם הגה"צ אבד"ק קאפיש זצ"ל כדי דן צו זיין להלכה אויב מען קען אנהויבן נוצן די נייע מיל ,און אויב יא וועט מען אריינגיין צום רבי'ןזי"ע ,שוין דאן אין די נישט געזונטע יארן ווען ס'איז געווען והוא מחולל ּפשעינו ,כדי צו הערן חות דעתו הגדולה .מען איז אריין אל הקודש פנימה אנפרעגן ביים רבי'ן זי"ע און פארגעשטעלט די שאלה במציאות ובהלכה .רביה"ק זי"ע האט דערויף געענטפערט ,אז אויב דאס ארבעט שוין נישט ווי עס דארף צו זיין זאל מען דאס אוועקשטעלן און מער נישט נוצן ,נאר אנשטאט אנהייבןמאלן מיט די נייע מילעכלעך ,מיט וואס מ'האט טאקע דעמאלט אנגעהויבן מאלן די ווייץ ,און ווערן באנוצט ביז'ן היינטיגן טאג. מיט'ן מאלן די ווייץ רחיים של יד האט יענע יארן אנגעפירט הרה"ח ר' אליעזר דוד לעבאוויטש הי"ו ,וואס פלעגט מאלן די ווייץ אין בעקעריי. שפעטער בשנת תשכ"ד האט ער דאס פארקויפט פאר קהל. דאס מאלן די ווייץ פאר'ן רבי'ן זי"ע אין די ערשטע יארן האט מען געמאלן דאס ווייץ פאר די מצות פאר'ן רבי'ן זי"ע אונטן אין בעיסמענט פון ביהמ"ד אויף 500בעדפארד עוו. דארט איז די ווייץ געליגן שמורה נאך פונעם שניידן ,און דארטן האט מען עס געקליבן ,געמאלן און צוגעגרייט צום מצות באקן .אין די שפעטערע יארן פלעגט מען שוין מאלן דעם רבינ'ס ווייצלעך אין דער בעקעריי גופא. רביה"ק זי"ע פלעגט אליינס קומען מאלן די ווייץ אין די בעקעריי. דער רבי זי"ע האט געהאט א באזונדערע בעקיטשע וואס ער האט אנגעטאן צוליב דעם וואס מען איז שטארק שטויביג געווארן פונעם מאלן ,אויף די בעקיטשע האט זיך דער רבי זי"ע נאך אנגעטאן א ברוינע אז מ'רעדט פון די עבדה פון רבינו הק' ביים מצות באקן מוז פארצייכענט ווערן דעם מורא'דיגן עפיזאד פון דעם מצות באקן בגיא צלמות ערב פסח תש"ד. עס איז אנגעקומען דער טאג פון ערב פסח ,די סכנה איז געווען גרויס ווייל מ'האט געוויסט אז זיי זיכן שטארק דעם רבי'ן ,און מען האט מורא געהאט צו שפיאנירט נישט נאך עמיצער ווי אהין דער רבי גייט .איז געבליבן אז דער רבי זאל צו גיין עטליכע הייזער אפגערוקט פון זיין וואוינונג .דארט וועט ווארטן א פיאקער ,א קאטש, און מיט די פארדעקטע פיאקער וועט דער רבי צופארן צום פלאץ ווי מען וועט באקן די מצות .די פיאקער איז אבער נישט געפארן גראד צום פלאץ פון באקן ,צוליב מורא אז טאמער קוקט איינער נאך ,נאר די פיאקער איז ארומגעפארן דורך פארשידענע זייטיגע געסלעך ,און אזוי ארום וועט מען נישט קענען נאכגיין נאך זייערע שפורן. יענעם ערב פסח איז דער רבי ז"ל געגאנגען באקן מצות אנגעטאן מיט א ווייסע בעקישע און מיט א געלן באנד אויפן ארעם .אינמיטן מצות באקן זענען די רשעים ארורים פלוצים אריינגעקומען אין די בעקעריי .עס איז געווארן א גרויסע טומעל ,דער גאנצער עולם איז זיך צעלאפן און באהאלטן ,דער רבי זי"ע איז געבליבן שטיין איינער אליין מיט דעם טייגל אין די האנט, ער האט נישט געוואלט לאזן די טייג נחמץ ווערן. די נאציס האבן ארומגעזוכט אין אלע זייטן זיי האבן געשימפט און געשריגן אבער זיי האבן נישט באמערקט דעם רבי'ן וועלכע איז געשטאנען נעבן זיי ממש ,אלע האבן געזען בחוש דעם גרויסן נס ,אז מען היט דעם רבי'ן פון הימל. עס איז כדאי צו דערמאנען ,דאס מסירות נפש פון הרב החסיד ר' לייב'עלע גליק ז"ל וואס ווען די רשעים זענען אריינגעקומען אין בעקעריי איז זיך יעדער צולאפן, זוכענדיג שוץ ,און נאר ר' לייב'עלע איז געבליבן מיטן רבי'ן, און ער האט טאקע געהאט די זכי' לכבוד דעם צו זיין יענעם יאר דער איינציגסטער אורח ביים רבי'ן צום סדר נאכט... ר' לייבעלע האט דערציילט :אז דער רבי האט געטייטשט דעמאלס ביים סדר ויענוני כמה שנאמר ,אז אין די גוטע צייטן פלעגט מען זאגן ביים סדר נאכט געדאנקען און פשטים אויף די הגדה ,אבער יעצט אין דעם ביטערן מצב פון ויענוני דארף מען זיך באגנוגען בלויז "כמה שנאמר" גלייך ווי מען וואלט ווען געזאגט תורה... בתוככי הקהלה » » 21 פאפיר צוליב זהירות ,און אזוי ההאט ער געמאלן די ווייץ .דער רבי זי"ע איז געשטאנען דערביי רב ביים מאלן .ר' אלידוד טירנויער ז"ל פל פלעגט אנהייבן קודם צו מאלן און דער ררבי זי"ע האט גענומען אין די האנט אביסל פפון די פריש אפגעמאלענע מעל און כסדר געפרעגט ר' אלי דוד'ן צו דאס מעל איז שוין גוט ,און דערנאך האט ער אליין צוגעטרעטן צום גרויסן מיל און מיט אלע כוחות געמאלן די ווייץ בערך א 15מינוט. שפעטער ביי מרן רבינו הגה"ק אויך ּ בעל ברך משה זצ"ל איז דאס מאלן ווייץ געווען א גאנצע עבודה .ביים רבי'ן דער ברך משה זי"ע איז געווארן איינגעפירט צו נעמען א ווייץ-גבאי פון די תלמידי הישיבה וועלכער איז געווען באאויפטראגט מיט'ן אחריות צו באגלייטן דאס אפהיטן און מאלן די ווייץ פאר'ן רבי'ן ז"ל .אויך ביי יבלחט"א כ"ק מרן רבינו שליט"א איז איינגעפירט דאסשטעלן א ווייץ-גבאי פון דעם רבינ'ס תלמידים אין ישיבה גדולה, וועלכער ּפארעט זיך מיט די ווייץ .רבינו שליט"א מאלט געווענליך דאס ווייץ אין איינס פון די פארלערנען צימערן אויבן אויפ'ן שטאק פון דער ישיבה, ספעציעל אויסגערייניגט וואס ווערט ּ פאר דעם צוועק ,און דער רבי שליט"א באגלייט אליינס די ארבעט צו וואס עטליכע תלמידי הישיבה העלפן ארויס אין דער עבודתהקודש פון טחינת החטים לצורך המצות מצוה. פארם ,האט ר' ליפא געטראכט אז ער וועט אראפגיין אויפזוכן אין די שטאטישע רעקארד ביכער ,צו זען אויב מען קען דארטעפעס נאכקוקן צי ס'איז פארהאן א קוואל אין די געגענט .למעשה האט מען ב"ה געטראפן א וואסער-קוואל ,וואס האט אבער געהאט איין גרויסן פראבלעם ,נעמליך ,מען האט זיך געזארגט אז דאס וואסער איז מעגליך געזאלצן ,צוליב דעם וואס וויליאמסבורג געפינט זיך נעבן דעם ים .טראץ דעם האט דער רבי זי"ע באפוילן מען זאל גראבן ,און מען האט טאקע אנגעהויבן צו גראבן. דער רבי פאדערט אן אייגענעם שליסל... עס דערציילט אונז הרה"ח ר' דוד ראזענבערג שליט"א מנהל בית האופה ,אז איינמאל איז רביה"ק זי"ע אנגעקומען אין די מצה בעקעריי פונקט ווען מען האט געהאלטן אינמיטן מאלן ווייץ אונטן אין בעיסמענט ,כידוע איז ער אייביג אנגעקומען אומגעמאלדן פון פאראויס ,און אזוי ווי די מיל מאשין האט געמאכט א גרויסן גערודער ,האט מען נישט געהערט אז מען קלאפט אויפן טיר אינדערויסן וואס איז געווען פארשפארט .יענעם אויפדערנאכט האט רביה"ק זי"ע צוזאם גערופן די גאנצע פירערשאפט פון די מצה בעקעריי און געזאגט ,אז מהיום והלאה וויל ער האבן א אייגענעם שליסל פון די טיר אין די בעקעריי ,ער זאל קענען אנקומען ווען ער וויל אין די בעקעריי. וכך הוה ,מאז והלאה האט דער רבי זי"ע באקומען א שליסל פון די מצה בעקעריי און ווען אימער 'אריינפאלן' אויף פלוצים'דיגע אומגעמאלדענע באזוכן כדי זיך אומצוקוקן אויפ'ן ַ פלעגט דער רבי זי"ע גאנצן ּפראצעדור .די הויז-בחורים פון יענע יארן פארציילן אז טיילמאל פלעגט דער רבי זי"ע אליינס ,אן קיין שום באגלייטונג ,אפשטעלן די תלמוד תורה באס וואס פלעגט פירן די תשב"ר אין חדר ,און בעטן דעם דרייווער אים אפצופירן צום מצה-בעקעריי כדי משגיח צו זיין בעינא פקיחא אויפ'ן מערכת אפיית המצות בבית האופה דקהלתינו הק'. כי על ידו המשמרת! ויחפרו ויאמרו :מצאנו מים -דעם רבינ'ס שמחה מיט'ן טרעפן דאס קוואל שעפן געווען אין די גאנץ ערשטע יארן ,איז דאס גאנצע וואסער ּ א געוואלדיגע אפקומעניש .מען האט געברויכט גיין א ווייטן וועג אנשעפן וואסער יעדן פארנאכטס ,און ּ מיט צענדליגער פעסלעך דערנאך דאס שלעפן אין די בעקעריי אריין וואו מ'האט אלעס אריבערגעגאסן אינעם גרויסן פאס וואסער אין ספעציעלן וואסער שטיבל .דאס האט פארשטענדליך גורם געווען א שטארקע פיזורהנפש און פלעגט זייער אויסמוטשען די עוסקים במלאכת הקודש ,און ווי פארשטענדליך איז דאס נישט די בעסטע אפציע הלכה'דיג ,דארפנדיג אלץ חייש זיין ס'זאל זיך חלילה נישט מאכן קיין מכשול אויפ'ן וועג. דער רבי זי"ע פלעגט כסדר זאגן ,אז ער וויל האבן אן אייגענעם מים שלנו אין די בעקעריי און האט באאויפטראגט די הנהלת בית האופה צו טוען אלעס וואס נאר מעגליך צו פרובירן געפינען אן אייגענעם קוואל .אזוי ווי וויליאמסבורג איז יארן בעפאר געווען א עס איז געווען אן עש"ק אינדערפרי ,און דער רבי זי"ע האט געהייסן אז מען זאל זען נאך פרייטאג נאכמיטאג פאר שבת קודש אויספרובירן און זען די רעזולטאטן פון די טעסטן אויב דאס ּ גיין וואסער איז גוט אן קיין זאלציגקייט און צי מ'קען עס נוצן פאר'ן באקן די מצות .וכך הוה .עש"ק שפעט נאכמיטאג איז מען געגאנגען נאכקוקן די רעזולטאטן פון דעם טעסט וואס איז צוריקגעקומען נעגאטיוו ,אז עס איז נישט פארהאן קיין שום געזאלציגקייט אינעם וואסער .עס האט זיך דעמאלט ארויסגעשטעלט די געוואלדיגע סייעתא דשמיא פונעם רבי'ן זי"ע וואס ער האט באפוילן מען זאל גראבן דאס קוואל ,טראץ וואס מען האט זיך שטארק געקווענקלט צי ס'לוינט די טירחא ,ווארום עס קען זיין אז ס'האנדעלט זיך פון געזאלצענע וואסער. דער רבי זי"ע האט געהאט יענעם שבת א אויסערגעווענליכע שמחה אז ב"ה עס איז שוין דא אייגענע מים שלנו .ר' ליפא האט דערציילט ,אז ווען מען האט געענדיגט בויען די מים שלנו איז הרה"ח ר' יואל קליין ע"ה ,דער ראש הקהל בימים ההם ,געקומען זאגן פארן רבי'ן אז מען האט שוין ב"ה פארענדיגט די מים שלנו .דער רבי זי"ע האט א כאפ געטאן דעם טילעפ און תיכף ומידגעלאפן אין דער בעקעריי .אנקומענדיג האט ער גענומען בתוככי הקהלה » » 22 אאביסל וואסער דערפון בידיו ההטהורים ,און ארויפגעגאסן אויף זיין בעקיטשע צו זען אויב אוי עס שאפט זיך א קאליר פונעם זאלץ אויפ'ן זיידענעם מאטריאל. נאך א מינוט באטראכטן דאס געגאסענע וואסער אויף דער בעקיטשע און זעענדיג אז עס דערקענט זיך גארנישט ,האט זיך דער רבי אנגערופן: אה ,ס'איז פיין וואסער ,מיינענדיגצו זאגן אז ס'איז ב"ה גוטע אומגעזאלצענע וואסער וואס מ'קען נוצן צום מצות באקן. וואסער געשעפט ַ ּ מאל האט צום ערשטן ָ ווען דער רבי זי"ע ָ געגראבן ָ האט וואס מען ָ קוואל ָ פאר "מים שלנו" ,פון דעם נייעם ַ ַ וויליאמסבורג ,איז דער רבי זי"ע געווען ַ אין די מצה בעקעריי אין האט געשיינט צוליב די גרויסע שמחה בשמחה עצומה .זיין צורה ָ וואסער פון שעפן ַ ּ האט זוכה געווען צו של מצוה ,ובפרט ַאז ער ָ רומפארן אויף ווייטע ָ דארפנדיג מער ַא קוואל ,נישט ַ ַאן אייגענע ַ וואס איז נישט וואסער ,און מיט דעם טלטול הדרךָ , שעפן ַ מקומות צו ּ דארטן געווען אין די מצה דעמאלט אויך ָ ָ לייכט ָאנגעקומען .עס איז ראנער שא ּפ ָ בעקעריי הגה"צ מו"ה שמעון ישראל ּפ ָאזען זצ"ל דער ָ ראנער רב: שא ּפ ָ האט דער רבי זי"ע זיך ָאנגערופן צום ָ רבָ . "מיר געפינען אין די גמרא פסחים )דף מ"ב ע"א( רב מתנה זאל קנעטן די געזאגט אין ַא דרשה אין פפוניאַ ,אז מען ָ ָ האט ָ רשטאנעןַ ,אז מים ַ פא האבן ַ נאר מיט מים שלנו .די צוהערער ָ מצות ָ נאר נוצן פון זיינע זאל ָ וואסער ,דהיינו ַאז מען ָ "שלנו" מיינט אונזער ַ טאג זענען זיי וואסער )פונעם בעל דרשן( .דעם ַאנדערן ָ אייגענע ַ זאל געקומען מיט זייערע קריגלעך און געבעטן פון רב מתנה ,ער ָ האט זיי אויפגעקלערטַ ,אז וואסער ,און ער ָ זיי געבן פון "זיין" ַ האבן וואס ָ וואסער ָ האבן ַא טעות ווייל מים "שלנו" מיינטַ , זיי ָ נאכט". איבערגענעכטיגט די ַ ושמחה אז זיין קהלה קדושה האט אויפגעשטעלט אזא מהודר'דיגע מצה בעקעריי ,וואו מ'קען צושטעלן די מצות מצוה פאר קהל עדת צאן מרעיתו אויף פסח מיט אזעלכע הערליכע חומרות והידורים, דא אויפ'ן הארטן אמעריקאנעם באדן וואו מ'האט געמוזט אלעס אנהייבןפונדאסניי און יעדע ריר פאר אידישקייט איז אנגעקומען אזוי ביטער שווער און איז אנגעקומען מיט אן א שיעור מאטערנישן און מיט אויסערגעווענליכע מסירות נפש .אנהויב ,אין די ערשטע יארן פון דער גרינדונג ,פלעגט דער רבי זי"ע פארבעטן יעדן רב און איש מכובד וואס איז אים געקומען באזוכן ,צו גיין באקוקן די נייע מצה בעקעריי און ווען מ'פלעגט צוריקקומען איבערגעבן אגרוס פון די בעקעריי און די גרויסע חומרות האט דער רבי געלאכטן פון שמחה דקדושה. דער גאנצער געשטעל און סיסטעם פונעם מצות באקן איז אויסגעשטעלט געווארן טריט אויף שריט לויט די הייליגע הוראות און בפירוש'ע אנווייזונגען פון רבי'ן זי"ע ,וואס האט באגלייט ממש יעדע איינציגסטע דעטאל און איינצעלהייט פונעם סדר אפיית המצות. עס איז געווען טייל מאל ווען מען האט אנגעפרעגט ביים רבי'ן אויף א געוויסע זאך האט ער תיכף גענטפערט כאשר ישאלאיש באורים ותומים; ווידעראום אין אנדערע פעלער פלעגט זיך מאכן, אז דער רבי האט געזאגט אז ער וועט דאס איבערטראכטן און האט שפעטער געגעבן זיין הוראה ודעת קדשו .יעדע זאך האט מען געפרעגט דעם רבי'ן זי"ע ,און אויב האט ער באמערקט א זאך וואס מען האט אים נישט אויסגעפאלגט ,האט ער נישט געלאזט נוצן די מצות פון יענעם טאג .דער רבי זי"ע אליין פלעגטכסדר אן קיין מעלדונגען פון פאראויס קומען באזוכן די מצה בעקעריי .עס האט געקענט פאסירן אסאך מאל צוויי מאל א טאג וואס דער רבי זי"ע איז אריבער געקומען און זיך אומגעקוקט אויפן סדר תהלוכות אין פאר אונז ַא נפקא מינה די מעשה, וואס איז דען ַ לכאורה" ָ דאס פאר וויכטיג ָ האבן איינגעזען ַ ַאזוי ווייט ַאז די חכמינו ז"ל ָ זאל ַאריינגעשטעלט ווערן אין די גמראַ ,א סיפור ַאז די מענטשן ָ דאס מיינען!". דאך ָ עפעס מוז ָ זא טעות? ּ געהאט ַא ַ ַ האבן ָ געזאגט ָ האט דער רבי זי"ע זאגן"ָ , נאר מען קען אפשר ָ " ָ דאך ראנער רב זצ"ל" ,מען זעט פון דעםַ ,אז עס איז ָ שא ּפ ָ צום ָ פאר מצות מצוה וואס מען נוצט ַ וואסער ָ דאס ַ עפעס ַאן עניןַ ,אז ָ ּ דאס איז וואסער .און ָ וואס עס איז אייגן ַ קוואל ָ זא ַ זאל זיין פון ַא ַ ָ האבן מיר וואסערַ .אצינד ָ טאקע דער טייטש "מים שלנו" ,אונזער ַ ַ שוין ב"ה "מים שלנו" לויט ביידע טייטשן .און עס קען אפשר זיין פאר ַא געהאלטן ַ ַ האבן צוליב דעם בדרך רמזַ ,אז די חכמינו ז"ל ָ זאל פאר "מים שלנו"ָ , שעפט ַ וואס מען ּ וואסער ָ דאס ַ חשיבותַ ,אז ָ דארפן מטלטל זיין זאל עס נישט ַ וואסער ,מען ָ אויך זיין אייגענע ַ זאל קענען זיין מיט מער הידורים". פון ווייטע מקומות ,און עס ָ דער אויסערגעווענליכער קשר פון רבי'ן צום בית האופה אן א שיעור קען מען רעדט איבער דאס צוגעבונדנקייט פון רבי'ן צו דער בעקעריי .רביה"ק זי"ע איז געווען מלא רגש א היסטארישע מעלדונג פונעם בית האופה אין די בראשית יארן איבער דאס אנהויב פונעם מצות באקן בתוככי הקהלה » » 23 די בעקעריי און געגעבן זיינע אנווייזונגען ,הוראות והדרכות על כל צעד ושעל. עס איז כדאי צו באמערקן אן אינטרעסאנטע עובדא ,וואס עס פארציילט הרה"ג ר' דוד ראזענבערג שליט"א מנהל בית האופה ,וואס מ'קען דערפון ארויסלערנען ועל הכלל כולו יצא ווי ווייט דער רבי זי"ע האט געהאט דעם אחריות סיי ברוחניות און סיי בגשמיות אויף די קלענסטע איינצלהייטן אין בעקעריי .דערציילט דער מנהל ווי פאלגענד :איינמאל איז דער רבי אנגעקומען אין דיבעקעריי אויף א רעגלמעסיגע באזוך צו געבן די השגחה .דעמאלט האט מען געהאלטן די ווייץ אונטן אין בעיסמענט ,און פון אויבן איז געווען געמאכט א לאך פאר א ּפראוויזארישער עלעוועיטאר אויף אראפצוגיין אונטן צום בעיסמענט ,און דאס ּפלאץ פונעם לאך איז נישט געווען ארומגענומען .דער רבי זי"ע האט זיך אפגעשטעלט דארט און געפרעגט היתכן מען לאזט דאס פלאץ אפען עסדארף דאך זיין ארומגענומען מיט א מעקה )מחמת סכנה( .מען האט זיך פרובירט צו פארענטפערן מיט פארשידענע אויסריידן אז ס'איז נאר ּפראוויזאריש אד"ג ,אבער רביה"ק זי"ע האט נישט נאכגעלאזט און זיך אנגערופן בלש"ק :דא בין איך דער בעל אחריות און איך זאג אז עפ"י הלכה דארף מען מאכן א מעקה ,און דער רבי האט געזאגט, אז ער גייט פון דאנען נישט אוועק ביז מען וועטדאס פאררעכטן און ארומנעמען דאס פלאץ ווי עס דארף צו זיין. נאך ווערט פארציילט ,אז אמאל איז געווען ווען דער רבי זי"ע איז געקומען אויף איינס פון זיינע רעגלמעסיגע באזוכן אין די בעקעריי ,און האט זיך אזוי ארומגעדרייט בצהלת פניו הק' ,ארויף די טרעפ און אראפ די שטיגן ,זיך אומקוקן אויף דער פלייסיגער ארבעט פון די עוסקים במלאכת הקודש און זיכער מאכן אז אלעס גייט כשורה .עס איז אנוועזנד געווען פונקט דעמאלט אין דיבעקעריי הרה"ח מוה"ר חיים הערש יאקאבאוויטש ז"ל מחברי הנהלת הקהלה, און האט אזוי געקרעכצט צו זיך ,אז אמת ונכון הדבר אז עס איז אהערגעשטעלט אזא שיינע בעקעריי מיט אלע חומרות והידורים, אבער עס קאסט אפ פאר קהל שווערע געלטער דאס אויפצוהאלטן. האט רביה"ק זי"ע געאנטווארט פאר ר' חיים הערש'ן ווי פאלגענד: ערשטענס האב איך נישט אויפגעבויעט דיבעקעריי פאר ביזנעס צו מאכן געלט ,נאר פשוט צו קענען צושטעלן פאר'ן עולם מהודר'דיגע מצות מיט אלע חומרות והידורים; און צווייטענס ,האט דער רבי פארגעזעצט ,וויפיל האט דען קהל איינגעשטעקט דערין? ווייל ביים אפקויפן האט דאך יעדער מעמבער צושטייער געגעבן און דאס איבעריגע האט זיך געדעקט פונעם איינאמע וואס איז אריינגעקומען ביים פארקויפן די מצות. לאמיר גיין צו דעם פון אויבן... דעם רבינ'ס גרויסע עבודה ביים מצות באקן גאר געהויבענע איבערלעבענישן זענען געווען די זמנים ערבי פסחים ,נאך ראש חודש ניסן ,ווען דער רבי זי"ע פלעגט קומען בהדרת קדשו מצות באקן אין די בעקעריי מיט זיין כיתה "דעם רבינ'ס כיתה" .אין אט די כיתה האבן געבאקן די אלעחשוב'ע אויסגערופענע אנ"ש זקני תלמידי וחסידי רביה"ק זי"ע. די מצות וואס מען האט דעמאלט געבאקן איז נישט געווען פאר'ן רבי'ןזעלבסט ,נאר פאר די וואס האבן די זכי' געהאט צו זיין ביים סדר ביים רבי'ן זי"ע .דער רבי אליינס האט געגעסן בלויז פון די ערב פסח מצות. דאס געוואלדיגע דערהויבענקייט וואס האט זיך געשפירט דעמאלט איז ממש אין לשער .ווען דער רבי איז אנגעקומען אין די בעקעריי פלעגט ער צום ערשט אריינגיסן דאס וואסער שפיץ פונעם אין די מעל ,דערנאך האט ער זיך געשטעלט ביים ּ וועלגער טישל און געטיילט טייגלעך פאר אלע וועלגערער ,און דערנאך זיך געוואשן די האנט און זיך אנגעהויבן אומקוקן אויף דער אנגייענדערארבעט אין די בעקעריי .דער רבי איז געגאנגען באקוקן די שטענגלך און וועלגער האלצלעך ,און דערנאך איז ער אריינגעגאנגען אין שטיבל ביים אויווען וואו דער שיבער האט עוסק געווען אין זיין ארבעט אריינצושטעלן און ארויסנעמען די מצות פון אויווען .כמה פעמים ,זיך ארומדרייענדיג צווישן די וועלגערער משגיח זיין אויף די ארבעט ,פלעגט דער רבי זיך אנרופן מיט זייןהייליגער מליצה ,בלש"ק "לאמיר גיין צו דעם פון אויבן". רביה"ק זי"ע פלעגט שטארק מקפיד זיין אז בחורים בלא חתימת זקן זאלן נישט וועלגערן קיין מצות .איינמאל האט ער געזען א בחור אן קיין בארד וועלגערן האט ער זיך שטארק געבייזערט ,און באפוילן ער זאל טוען אן אנדערע ארבעט ביי די שטענגלעך ,טראגן מצות צום וועלגערער וכדומה. א אינטערעסאנטער עפיזאד איז כדי צו דערציילן ,אין איינע פון בתוככי הקהלה » » 24 וואס דער רבי יארן ָ די ערשטע ָ זזי"ע איז געווען אין ַאמעריקע געבאקן ַ האט ווען דער רבי זי"ע ָ ווע האט ַא בחור די עערב פסח מצות ָ יאר געבעטן ַא טייגל פון זעכצן ָ פון זע וועלגערן. רבי'ן צו ווע האט אים ָאנגעקוקט און דער רבי זי"ע ָ געזאגט: ָ נאכנישט קיין חתימת זקן?!" דאך ָ האסט ָ "דו ָ האט ָאבער געענטפערט ,לויט די הלכה בין איך שוין דער בחור ָ האט אים געגעבן טייגלעך צו וועלגערן. ַא גדול ,און דער רבי זי"ע ָ וויאזוי דער בחור וועלגערט ,און האט צוגעקוקט ַ דער רבי זי"ע ָ געזאגט שטילערהייט: צוגעגאנגען צום שיבער און אים ָ ַ ער איז באזונדער, זאלט איר לייגן ַ וואס דער בחור וועלגערטָ , "די מצות ָ און נישט אויסמישן מיט די ַאנדערע מצות". האט געווארן דערפון ,און ָ ָ דער בחור איז ָאבער געוואויר געוואלט ָ האט אים נישט געטראכט ַאז דער רבי ָ ַ פארשעמען ברבים און ַאוועקשיקן פון וועלגערן די ַ געוואלט עסן פון די ָ האט נישט מצותָ ,אבער ער ָ האט ער צוליב האט געוועלגערטָ , וואס ער ָ מצות ָ זאל זיינע מצות פאר'ן שיבער ַאז ער ָ געזאגט ַ ָ דעם פארשטענדליך האט ַ לייגן אין ַא זייט .דער בחור ָ געהאט דערפון גרויס חלישות הדעת. ַ בעקעריי אנגעטאן בבגדי שבת און דאס פנים האט אים געשיינט פאר שמחה של מצוה .בפרט ביים זאגן די פסוקי הלל מיט דעם בענקענדן נוסח מלא געגועים פאר השי"ת .ערב פסח האט דער רבי זי"ע זיך צוגעשטעלט און געטיילט טייגלעך בייםוועלגער טיש, און די לעצטע שטיקל טייג האט ער אליין אפגעוועלגערט א מצה. די ערשטע 2מיירעס פלעגן זיין ממש פארן רבי'ן אליין וואס דאס איז געווען סגור ומסוגר פארן רבי'ן ,און נאר פון דעם האט דער רבי געגעסן א גאנץ יו"ט פסח ,די שפעטערע מיירעס האט מען צוטיילט צווישן די אלע וואס האבן מיטגעבאקן מיטן רבי'ן ביי די כיתה ,אנשים חשובים ויראי השם .דאסמתיקות פון די פסוקי ההלל וואס דער רבי האט פארגעזאגט און זיין כתה געהויבענע חסידים ואנשי מעשה האבן מיטגעזאגט מיט א פלאם און קאך בחדותא דקדושה ,קען מען מיט ווערטער גארנישט באשרייבן .עס האט דורככגעדרונגען אין אלע ביינער -אשרי עין ראתה כל אלה. אין יענע בראשית יארן איז געווען דאס מצות באקן ערב פסח זייער אנגעשטרענגט ,און אפילו די שפעטערע יארן ווען מען האט שוין געהאט די היינטיגע אייגענע מצה בעקעריי ,און דער ציבור איז נתרבה געווארן ,האט מען ערב פסח נאך אויך געבאקן אין די אלטע געדינגענע מצה בעקעריי אויף דריגס עוו ,.מען האט זיך עס זענען ַא יאר פון יענע דורכגעלאפן עטליכע ָ ָ באוויזן אין האט זיך נישט ַ געשיכטע ,יענער בחור ָ געהאלטן פאר ַ האט רבי'נס בית המדרש .ווען ער ָ ריינגעגאנגען אל הקודש ַ זיין חתונה ,איז ער ַא פנימה נעמען ברכת קדשו פון רבי'ן זי"ע. האט דער בחור געפרעגט דעם רבי'ן ,צי דער ָ רבי ווייסט ווער ער איז. האט אים דער רבי וואס הייסט צי איך ווייס? ָ - " ָ יאר צוריק ווען דו זי"ע געענטפערט -מיט דריי ָ האב איך האסט געוועלגערט די מצות ערב פסחָ , ָ זאל לייגן עקסטער די געהייסן דעם שיבער ער ָ האב האסט געוועלגערט ,ווייל איך ָ וואס דו ָ מצות ָ געזען ַאז דו ביזט זייער ַא גוטער און געשיקטער האב איך אין יענעם פסח מהדר וועלגערערָ , האסט וואס דו ָ נאר פון די מצות ָ געווען צו עסן ָ געוועלגערט". האט בארואיגט ,און ער ָ האט ער זיך ַ דעמאלט ָ ָ געהאט ַא ַ האט באשולדיגט ,היתכן ער ָ זיך זעלבסט ַ הארץ אויפ'ן רבי'ן ַאז דער רבי וויל נישט עסן שווער ַ פון זיינע מצות. גאר באזונדערס איז געווען די עבודה ביים מצות באקן 'ערב פסח' נאך חצות .דער רבי זי"ע פלעגט אנקומען נאכמיטאג נאך חצות אין די קאנטראקט צוושן די הנהלת הקהלה און הרה"ח ר' ליפא לעווי ע"ה שפיץ פונעם בית האופה דקהלתינו הק' צו שטיין אין ּ בתוככי הקהלה » » 25 זייער געמוטשעט ,עס האט זזיך געמאכט איין יאר ערב פסח איזרביה"ק זי"ע צוויי מאל פס געקומען אינעם מצה בעקעריי געק אויף דדריגס עוועניו כדי צו זען אויב אלעס גייט כשורה. עס האט אונז דדערציילט ר' ליפא ע"ה ,אז איין יאר האט דער רבי זי"ע אים צוגערופן ערב פסח נאך מצות באקן און געזאגט" ,ליפא איך וויל אז די בעקעריי זאל זיין אינגאנצן ריין" דאס מיינט פארנאכטס נאכן באקן ,האט ר' ליפא געזאגט פארן רבי'ן איך ברויך דאך אהיים גיין דאווענען אין ביהמ"ד ,האט דער רבי זי"ע אים געזאגט :דו דארפסט נישט גיין אין ביהמ"ד ,נאר איך וויל דאספלאץ זאל זיין ריין אינגאנצן אן קיין שום טייגלעך. די זהירות פונעם רבי'ן ביי די מצות באקן בכלל איז געווען אויסערגעווענליך ,דער רבי האט זיך אמאל אויסגעדריקט בזה"ל: איך האב נישט קיין השגה ווי אזוי די פריער'דיגע צדיקים האבן געבאקן מצות ,נאר אז די מלאכים האבן זיי געהיטן ,עכל"ק .כעין זה ווערט אויך געברענגט אין ספה"ק אור לשמים ,ווייל עס איז דאך נישט געווען דעמאלט די קוילן ,האלץ ,און בכלל איז נישטגעווען אזוי פארגעשריטן ווי היינט מיט פענס ,גרויסע אויווענס וכדומה. חילוף המשמורות -משמר היוצא ומשמר הנכנס פשטות און באשיידענקייט מיט וועלכן ער האט געניט אנגעפירט די מצה בעקעריי ,ולא זז מפני שום דבר שבעולם מוותר צו זיין אויף די הוראות וואס ער האט מקבל געווען פוןרביה"ק זי"ע ,און האט ריכטיג מקיים געווען דעם אין לך יפה מהצניעות ,און דאס האט אים באגלייט די אויסערגעווענליכע הצלחה זיין גאנץ לעבן. בלויז אריינקומענדיג אין בעקעריי האט געווארפן א אימה אנקוקענדיג די איידעלע אפגעמוטשעטע צורה פון הרה"ח ר' יודל רעספעקט ביי אלע שיכטן ּ ז"ל ,וואס האט געצויגן א דרך ארץ און און קרייזן וואס זענען נאר געקומען קויפן אדער באקן מצות אין די סאטמארער מצה בעקעריי ,ר' יודל ז"ל האט יעדן פערזענליך באדינט און צופרידן געשטעלט ווי ווייט מעגליך ביז מען איז ארויסמיט די מצות אין די האנט פון די בעקעריי .אומצאליגע עובדות דרייען זיך ארום ווי ר' יודל האט מיט זיין ווייך הארץ און מיט זיין קאכענדיגע מדת החסד וואס ער האט מקבל געווען פון הייליגן רבי'ן זי"ע ,אוועקגעגעבן אפילו פון זיינע אייגענע מצות פאר אידן וואס האבן נישט געהאט ,און ארויסגעהאלפן יעדן איד וואס האט נאר געבעטן פאר הילף ,אפילו אזעלכע וואס זענען געווען זייערווייט פון אונזערע קרייזן. בפרט איז אין זיינע צייטן אויסגעברייטערט געווארן די אפקויף פון די דערנעבענדיגע דריי בילדונגס נעבן די ערשטע בילדונג פון די מצה בעקעריי -ווי פריער דערמאנט -וואס בשעתו ווען מען מיט אסאך יארן שפעטער איז הרה"ח ר' ליפא לעווי ע"ה אריין אין ביזנעס מאכן געשעפטן ,האט ער איינגעמאלדן פאר קהל אז דאס איז דאס לעצטע יאר וואס ער פירט אן מיט די מצה בעקעריי ,דער רבי זי"ע איז דעמאלט געווען אין מיאמי און האט זיך דערוואוסט דערפון ,האט ער תיכף געלאזט באפעלן פאר ר' ליפא אז אויב די החלטה פון אויפגעבן די מצה בעקעריי קומט וועגן ערפארדינט ווייניג געלט ,זאל מען אים העכערן דאס געהאלט און ער זאל בלייבן ביי די מצות. ווען דער רבי זי"ע איז אהיים געקומען איז ער תיכף געקומען אין די בעקעריי און געפרעגט ר' ליפא'ן פארוואס ער וויל אויפגעבן זיין אמט .דער רבי האט אים שטארק צוגערעדט אז ער זאל בלייבן דערמיט ,און ער וועט קענען אנהאלטן מיט ביידע סיי מיט די מצות און סיי מיט די ביזנעס ,למעשהאיז ר' ליפא געבליבן נאך עטליכע יאר ,און דערנאך האט דאס איבערגענומען הרה"ח ר' משה גראס ז"ל וואס האט אנגעפירט עטליכע יאר מיט די מצה בעקעריי. בשנת תשכ"ו איז אריינגעקומען אין די בעקעריי הרה"ח כהן שדעתו יפה מוה"ר ר' יודא הכהן ראזענבערג ז"ל ,וועלכער האט שפעטער איבערגענומען די גאנצע פירערשאפט פון די מצה בעקעריי ,אריינברענגדיג אין די ארבעט א חיות דקדושה און האט דאס אנגעפירט מיטן גרעסטן מאס זהירות און מסירות נפלאה עד יומו האחרון .די מצה בעקעריי איז פיל אויסגעברייטערט געווארןאונטער די פירערשאפט פון הרה"ח ר' יודל ז"ל מיט פארשידענע זהירות חומרות און ּפראקטישקייט .די גרעסטע טיטול פון אלעם און אפשאצונג אויף אונזערע טייערען הרה"ח ר' יודל ז"ל איז געווען זיין אויפפאדערונג צו אלע חברי הקהלה איינצוקויפן דייקא אינעם בית האופה דקהלתינו הק' ,עפ"י פקודת רבינו הק' זי"ע בתוככי הקהלה » » 26 האט אפגעקויפט די מצה בעקעריי אויף בראדוועי איז דדאס באשטאנען פון בלויז איין בילדונג מיט איין אויווען צום ביל באקן ,אין די הויכע תש-כ' יארן, באקן געשטיפעניש און געדרענג ּ ווען דאס ערב פסח ההאט זיך שוין געגרעניצט מיט ממש ,האט ר' יודל פארגעשלאגן סכנות נפשות ממש אפצוקויפן די דערנעבענדיגע בילדונג ,וואס האט דעמאלט געהאט אפגעברענט .מ'האט עס ווירקליך אפגעקויפט פון די גויאישע אייגענטימער און מען האט דארט געמאכט נאך צוויי אויווען'ס צום באקן ,שפעטער בערך בשנת תשל"ה האט מען אפגעקויפט נאך א בילדונג און מ'האט אינסטאלירט נאך צווייאויווענעס. דארטן אין דעם נייעם בילדונג האט מען אויך געהאלטן די ווייץ און געמאלן די מעל ,ווייל מען האט נישט געדארפט נוצן דאס פלאץ צום באקן נאר אויף ערב פסח ,שפעטער מיט עטליכע יאר בשנת תשל"ט איז נאך מער נתרבה געווארן דער ציבור קיעה"ר ,האבן די תלמידות בית רחל אנגעהויבן צו באקן אויך אין דעם בילדונג און ס'איז דערמיט אריינגעקומען אין פולסטן באנוץ פון דערמצה בעקעריי. אויך כסדר געקומען באזוכן אין די בעקעריי ,און על כל דבר קטן וגדול איז ער געשטאנען בראש .עס פארציילט איינער פון די מיטארבעטער אין מצה בעקעריי ,אז אייינמאל ווען דער ברך משה זי"ע איז געקומען באזוכן אין דער בעקעריי ,איז ער אריינגעקומען באקוקן די ארבעט ,און האט באמערקט אויף איין שיסל פון די קנעט בעקענס פון אינדערויסן ,עפעס א קלייניגקייט ,א שטויבעלע ממש, און עס האט זיך אים נאר געדאכט אין א קליינע קריץ אז עס איז דא עפעס ,האט דאס זייער פארדראסן דעם רבי'ן אוןהאט באפוילן תיכף ומיד אלע אלטע כלים אוועקווארפן ,און מען האט געקויפט שפאגל נייע בעקענס. עס געדענקט זיך נאך גוט ביי אלע אנשי שלומינו דאס מצות באקן פון ערב פסח בצל קדשו פון מרן רבינו בעל ברך משה זצ"ל. בערך א שעה נאך חצות היום איז דער רבי ז"ל געגאנגן אין מקוה. צום מצות באקן פלעגט דער רבי ז"ל פלעגט צו קומען אנגעטון בבגדי שבת ,מיט'ן שטריימל און בעקיטשע פון דודו מרן רבינו זי"ע. אין די בחינה פון "וגילו ברעדה" איז דער רבי זצ"ל ביים מצות באקן געווען אין א יום טוב'דיגע אבער אין א גאר ערענסטע שטימונג ,און ביתר שאת ועז ווי ביים באקן די מצות אום חודש ניסן ,האט דער רבי זיך ז"ל זיך פיל מאל געקענט בייזערן ביים מצות באקן ערב פסח .די אלע מקורבים וועלכע האבן זיך געדרייט ארום דעם רבי'ן ז"ל האבן געוואוסט אז אזוי אנגעצויגן האט מען דעם רבי'ן דורכאויס דעם גאנצען יאר קיינמאל נישט געזען ,און ער איז געווען טרוד בטירדא דמצוה צו פארזיכערן אז אלעס איז על צד היותר טוב. ַא זעלטענהייט אין כשרות פון ַא מאכל... האט וואס דער רבי זי"ע ָ האט מען געשמועסט ביים רבי'ן וועגן די מצה בעקעריי ָ מאל ָ ַא ָ ביי די ערשטע מיירע האט דער געזאגט" :די הכנסות ָ האט דער רבי זי"ע אויפגעשטעלט מיט די גרעסטע הידורים .בתוך הדברים ָ רבי זצ"ל אריינגעגעסן דאס וואסער קוואליטעט פון די מצות ,און עס איז נישט קיין פארבעסערן די כשרות ַ פון די מצות גייט אויף צו ַ אינעם קנעט שיסל ,און עטליכע ריוואטע אונטערנעמונג". ּפ ַ מיירעס האט הרה"ח המרומם ר' עפעס ַא תיקון וועגן זאגן ּ נאר צו ָ האט ָ געלאזט וויסן ַאז ווער עס ָ ָ האט דער רבי זי"ע קאנטָ , בא ַ ווי ַ סענדר דייטש ראה"ק ,געהאט די דאס מתקן צו זיין, מ'האט ּפרובירט ָ ָ זאגן ,און דאס ָ זאל קומען ָ די מצה בעקעריי ,בעט ער פון אים ער ָ חזקה איינצוקנעטן ביים רבי'נס מצות נישט קוקענדיג אויף די גרויסע הוצאות. באקן .דערנאך האט זיך דער רבי ז"ל געשטעלט פארטיילן די טייגלעך אין טראגט זיך ַארום פאר'ן רבי'ןַ ,אז עס ָ געזאגט ַ ָ האט איינער פון די ָאנוועזענדע ביי יענעם שמועס ָ שפיץ פונעם טיש וואו עס זענען געווען ּ יאר ,איז גאנץ ָ ַא ווערטלַ ,אז אויב איינער וויל אין ַאמעריקע עסען ַא ריכטיג כשר שטיקל געבעקס ַא ַ אנוועזנד פילצאליגע אנשים חשובים טמארער מצות" .אויף דעם ָ סא ַ דאס כשר'סטע צו עסן " ַ ָ האט דער רבי זי"ע געענטפערט: ומכובדים ,חסידים ואנשי מעשה נישטא אין די וועלט". ָ טאקע " ַאזוינס איז ַ אברכים ובחורי חמד ,וועלכע זענען געקומען מיטבאקן אינאיינעם מיט'ן רבי'ן .דער רבי אנגעהויבן פארצוזאגן די פרקי ההלל ,מיט א דביקות און מתיקות .דער רבי האט געזאגט דעם הלל מיט א קול רגש ,וואס האט יורד וחורד געווען לחדרי בטן .צווישן די מיירעס איז דער רבי ז"ל געגאנגן צום אויוון ,און זיך אומגעקוקט אויפן גאנצען סדר האפי'. לא זזו מלחבבה -דער קשר פון כ"ק מרן רבינו הגה"ק בעל ברך משה זצ"ל, ולהבחל"ח כ"ק מרן רבינו עט"ר שליט"א ווען כ"ק מרן רבינו הגה"ק בעל ברך משה זצ"ל האט איבערגענומען דעם שרביט הנהגה פון קהל עדתינו הק' ,איז אויך הויפט זאכן וואס זענען די מצה בעקעריי שטענדיג געווען פון די ּ געווען חרות על לבו הטהור .דער רבי ז"ל דער ברך משה פלעגט פון די מצות וואס מען האט געבאקן ערב פסח ,האט דער רבי ז"ל זעלבסט געגעסן גאנץ פסח ,בעיקר פון די מצות וואס מען האט אפגעבאקן גאנץ אנהויב ,וואס איז געווען תנור ראשון. דער רבי ז"ל פלעגט זיך ממש טשאטשקען מיט די מצות .ער בתוככי הקהלה » » 27 האט באטראכט די מצות מיט א חביבות ,און איז געווען שטארק פארפארעט מיט אויסוועלן און אויסקלויבן די מצות .דער רבי זצ"ל האט דערנאך פארשלאסן די מצות אין זיין פריוואטע שאפע ,פון וואס בלויז ער אליינס האט געהאט די שליסל דערצו. עס דארף דערמאנט ווערן אז נאך זייענדיג אבד"ק סיגוט, פלעגט דער רבי דער ברך משה זצ"ל זיין שטארק אריינגעטון אינעם ענין פון אפיית המצות ,געבנדיג לאנגע יארן די השגחה אויף דער בארימטער קערעסטירער מצה-בעקעריי אין בארא שפעטער נאכ'ן איבערנעמען דעם כתר אדמורו"ת פון ּפארק ,און ּ ק"ק סאטמאר ,ווען דער רבי האט שוין געהאט זיין אייגענעם מצה בעקעריימשגיח צו זיין ,און ס'איז שוין נישט שייך געווען אנצוהאלטן די חזקה אויף דער קערעסטירער בעקעריי ,האט דער רבי זצ"ל ממנה געווען בנו יקירו מחמד נפשו כ"ק מרן רבינו שליט"א אנצופירן מיט דער השגחה אויף דער קערעסטירער מצה בעקעריי ,רבינו שליט"א האט דאס טאקע אויסגעפירט מיט גרויס נאמנות זייענדיג ממלא מקום אביו מרן רבינו ז"ל פאר לאנגע יארן כולם שויםלטובה, ביז שנת תש"ס ווען רבינו שליט"א האט איבערגענומען די הנהגה פון ק"ק סאטמאר אין וויליאמסבורג לעמוד לימין קדשו פון אביו מרן רבינו זצ"ל. אויך יבלחט"א כ"ק מרן רבינו שליט"א איז שטארק צוגעבונדן צו דער מצה-בעקעריי אויף אן אויסערגעווענליכן פארנעם ,און כאטש די אומצאליגע טירדות פון רבי'ן שליט"א בהנהגת עניני הכלל והפרט ,איז דער רבי שליט"א עומד בראש פונעם גאנצן מערכת אפיית המצות ,וכל דבר גדול וקטן יביאון אליו .פון סאמע אנהויב ווינטער נאך יו"ט סוכות ווען מ'הייבט אן באקן די מצות גייטרבינו שליט"א כסדר אראפ אין מצה בעקעריי משגיח זיין בעינא פקיחא פון דער נאנט אויף די מצות וואס ווערן געבאקן פאר די אלפי אנשי שלומינו בקצוי תבל ,און דער רבי שליט"א גיט איבער זיינע הוראות והדרכות און שטייט דערויף אז אלעס זאל ווערן אויסגעפירט הונדערט פראצענט כראוי וכיאות. מיט צוויי יאר צוריק האט כ"ק מרן רבינו שליט"א איינגעפירט די "בני תורה מצות" וואס ווערט געבאקן דורך ערליכע בני תורה כולל אינגעלייט וואס תורתם אומנתם ,און דאס האט געהאט זייער א גוטן פאזיטיוון אפקלאנג איבעראל ,און עס איז שטארק באגריסט געווארן ,אידן מדקדקים ומחמירים במצוות האבן אויסגעדרוקט זייער פארלאנג צו האבן דייקא פון די מצות און געבנדיגדערביי אויך פאר די אברכים א ּפרנסה בדרך כבוד .פילע אידן פון פרעמדע שיכטן און קרייזן קומען צו פארן צו קויפן די מצות אין סאטמארער מצה בעקעריי ,וועלנדיג געניסן פון די "בני תורה" מצות וואס יונגעלייט שתורתם אומנתם האבן געבאקן לשם מצות מצוה. עס איז כדאי ביי דער געלעגנהייט נאכצוברענגען דברים כדרבונות פון כ"ק מרן רבינו שליט"א ,ביי אן אסיפה בביתו נאוה קודש פארגאנגענעם יאר ,ווען עס איז אויסגעקומען צו רעדן פון די הוצאות וואס שטייגט און וואקסט כסדר ,האט מען פרובירט צו רעדן פון עטליכע זאכן וואס מען וואלט געקענט איינפירן וואס זאל איינשפארן געלט ,האט רבינו שליט"א זיך אנגערופן כהאי לישנא: ּ "איך וויל נישט משנה זיין קיין קוצו של יוד פון וואס דער רבי זי"ע און דער טאטע זי"ע האבן איינגעפירט ,און אזוי זאל זיך עס ווייטער פירן בלי שום שינו כל דהו ,אפילו עס וועט קאסטן מער געלט ,ווייל דאס איז אונזער הצלחה; זייער סייעתא דשמיא באגלייט אונז על כל פסיעה ופסיעה" עכל"ק. בתוככי הקהלה » » 28 תהלתה מלאה ארץ: די מצה בעקעריי כהיום הזה אין לויף פון די יארן ,מיט די אויסטערלישע סייעתא דשמיא ובכוחו ובזכותו של אי זקן מייסד הקהלה ,וואס האט באשיינפערליך באגלייט על כל פסיעה ופסיעה ,איז אותו זק מצה-בעקעריי כסדר געוואקסן און זיך פארברייטערט אויף א פענאמענאלן פארנעם, די מצה-בע כסדר דארפנדיג צושטעלן פרישע ארבייטער און פרישע מעגליכקייטן צו קענען נאכקומען דעם געברויך ,ססיי פונעםנאטירליכן וואוקס כ"י און סיי פון דעם כסדר'דיגן נאכפראגע פון אידן געוואקסענעם געברויך פון אלע שיכטן און קרייזן צו איינהאנדלען די סאטמארער מצות .ווער עס קומט נאר היינט אריין אין מצה בעקעריי איז איבערצייגט אויף די געוואלדיגע פעולות לטובה ,ווי מ'פרובירט כסדר צו גיין אינעם ריכטונג פון 'מעלין בקודש' אין אלע הינזיכטן ,סיי פראקטיש און סיי הלכה'דיג ,אבער מיט דעם הייליגןפונדאמענט פאר די אויגן נישט ּפרובירן צו זיין קלוגער פון דעם דרך שגבלו לנו הראשונים. עס איז העכסט אינטרעסאנט אנצואווייזן דעם דיפערענץ אינעם סכום פון מצות וואס מ'האט געבאקן אמאל און וויפיל מ'באקט היינט .דעם ערשטן יאר וואס ר' יודל ז"ל האט איבערגענומען די ווירטשאפט אין דער בעקעריי האט ער געהאט פארצייכענט וויפיל פונט מען האט געהאט געבאקן יענעם יאר :אינגאנצן 38,000פונט מצות א יאר. היינט צו טאג ווערט געבאקן איבער 200,000פונט מצות א יאר אינעם סאטמארער מצה בעקעריי ,כ"י ,מערסטנטייל פאר אנשי שלומינו תלמידי וחסידי סאטמאר איבער דער וועלט ,און ווי אויך פאר ערליכע ארטאדאקסישע אידן מקפיד צו עסן נאר די אומעטום ,וועלכע זענען מחמיר און ּ בארימטע 'סאטמארער מצות' וואס זענען פקיע שמם מיט די אויסערגעווענליכע חומרות וזהירות. די מצה בעקעריי ווערט היינט צו טאג געפירט אונטער די געטרייע אויפזיכט און אחריות'דיגער פירערשאפט פון די חשוב'ע קינדער פון הרה"ח ר' יודל ז"ל ,ה"ה משפחת הכהנים המעטירה,ההולכים בדרכיו ,וועלכע האבן איבערגענומען די פולע לייסטונג פון אנפירן מיט די עבודת הקשה והקודש ,ובראשם הרה"ג המפורסם ,מזה בן מזה ,צורבא מרבנן ,כהן שדעתו יפה, רבי דוד הכהןראזענבערג שליט"א צוזאמען מיט זיינע חשובע קינדער הי"ו .הרב הגאון רבי דוד שליט"א ,וועלכער איז לאנגע יארן שפיץ פון דער בעקעריי געשטאנען לימינו פון זיין גרויסן טאטן און ביי אים מקבל געווען 'שימוש' ,שטייט ברוב חכמתו וגדולת תורתו אין ּ מיט'ן באגלייטן די אלע הלכה'דיגע און ּפראקישע הידורים ,חומרות און זהירות ,צו פארזיכערן כשר'ע מצות וואס ווערט געבאקןאין דער מצה בעקעריי פון קהלתינו הק' פאר טויזענטער אידן. בפרט שטייט הרה"ג ר' דוד שליט"א איתן כחלמיש על משמרתו בקודש לימינו עוז פון כ"ק מרן רבינו שליט"א ,צו היטן אויף די דרכים שגבלו הראשונים ,די אריגינעלע הייליגע קבלות וואס זענען איינגעפירט געווארן ע"י מרן רבינו הקוה"ט זי"ע ,און מ'זאל דערפון נישט אפנויגן אפילו קיין קוצו של יוד .טראץ וואס מ'זוכט טאקע כסדר צו פארבעסערן און פארשענערן אין אלע געביטן,זאל עס זיין אין איינקלאנג נאר מיט די קבלות והוראות שקבלנו מדור אחר דור ,וואס נאר אזוי קען מען האבן הצלחה און סייעתא דשמיא שלא נכשל בדבר הלכה בעזרת השם יתברך. עס בלייבט נאר איבער אפצוגעבן א שבח והודי' פאר'ן הייליגן באשעפער פאר דער סייעתא דשמיא די אלע צענדליגער יארן צו קענען צושטעלן פאר אזויפיל רבי רבבות אחינו בני ישראל כשר'ע מהודר'דיגע מצות אויף יו"ט פסח ,ושפתותינו מרחשות בתפלה שכה יתן ה' וכה יוסיף מיט ווייטער'דיגע הצלחה און סייעתא דשמיא ,שלא יצא מכשול מתחת ידינו ,וכאשר זכינו לסדר אותו כןנזכה לעשותו, מ'זאל זוכה זיין צו ּפראווען דעם חג המצות בשמחה ודיצות ובכשרות ,און אוודאי איז אונזער תפלה צום רבונו של עולם אז נאך היי-יאר זאלן מיר זוכה זיין לאכול שם מן הזבחים ומן הפסחים ,בביאת בן דוד גואלינו ,ומלכינו כ"ק מרן רבינו שליט"א בראשינו ,במהרה בימינו אמן. את חג המצות תשמור ,שבעת ימים תאכל מצות! בתוככי הקהלה » » 29 מהנעשה והנשמע בביתו נאוה קודש של כ"ק מרן רבינו שליט"א | ערב פסח האט געבאקן מצות דעם מארגענדיגן טאג מיטוואך. מאנטאג צו רבינו שליט"א האט געדאווענט שחרית אין בית המדרש הגדול .נאכ'ן דאווענען איז פארגעקומען די הנחת תפילין צום חתן הבר מצוה נ"י בן ידידינו מוה"ר בנציון לאנדא הי"ו ,חבר הנהלת מוסדותינו הק'. אויפדערנאכט איז רבינו שליט"א געווען מסדר קידושין ביי דער שמחת נישואין פון המחותנים הרה"ח ר' יעקב אראן הי"ו און הרה"ח ר' ליפא לעפקאוויטש הי"ו וואס איז פארגעקומען אין זאל פון פרדס פיגא אין וויליאמסבורג ,און ווי אויך ביי דער שמחת נישואין פון המחותנים ,הרה"ח ר' משה שמילאוויטש הי"ו ,חבר הנהלת מוסדות יטב לב ,און הרה"ח ר' מענדל מאיר פריעדמאן הי"ו ,אין זאל פון ויואל משה אין וויליאמסבורג. ּ שפעטער איז אריבערגעקומען הגה"צ אבד"ק טשאטה שליט"א פון קרית יואל ,אויף א באזוך בבית רבינו שליט"א .עס האט זיך דערביי אנטוויקלט א שיינער תורה'דיגער שמועס ,בעניני מצות מצוה בכלל און איבער'ן סדר אפיית המצות אין אונזער מצה בעקעריי בפרט ,אויסשמועסנדיג דערביי די געוואלדיגע חומרות, ּ קפידות והידורים וואס רבינו הקוה"ט זי"ע האט איינגעשטעלט, וואס ווערט אנגעהאלטן אזוי ביז'ן היינטיגן טאג אן קיין שינויים. רבינו שליט"א איז דערנאך אריבערגעגאנגען צו א קביעת מזוזה בביתו החדש פון ידידינו הרה"ח ר' אהרן הערש בלוישטיין הי"ו .רבינו שליט"א האט געקלאפט די מזוזות על שערי ביתו, און דערנאך געטרונקען לחיים און אנגעוואונטשן דעם בעל הבית ומשפחתו בברכות קדשו ,שישמע בבית זה קול ששון וקול שמחה ,וכל מילי דמיטב .פון דארט איז רבינו שליט"א צוגעפארן צום זאל פון ויואל משה ,צו דער שמחת החתונה פון בן ידידינו הרה"ח ר' משה שמילאוויטש הי"ו ,חבר הנהלת מוסדות יטב לב ועסקן נמרץ לכל קדשי קהלתינו הק' ,לאות הוכרה פאר זיינע געטרייע עסקנות ופעולות לטובה לטובת כל קדשי בית סאטמאר. רבינו שליט"א האט געטרונקען לחיים און דערנאך געטאנצן מיט'ן חתן און די מחותנים און איבערגעלאזט ברכות קדשו לרוב. ■ דינסטאג צו שעפן מים שלנו ביי דער ּ רבינו שליט"א איז אריבערגעגאנגען מצה בעקעריי דקהלתינו הקדושה ,פאר דעם רבינ'ס כתה וואס רבינו שליט"א האט גערופן קיין בני ברק אנוואונטשן מזל טוב צו הרה"ח ר' דוד מאיר טאהלער הי"ו ,צו דער שמחת נישואין פון זיין עלטסטן זון הבה"ח המופלג בתוי"ש יעקב בן ציון נ"י מתלמידי הישיבה גדולה אין וויליאמסבורג ,עב"ג הכלה שתח"י בת הגה"צ רבי אהרן ראזענבערגער שליט"א דומ"ץ דק"ק סטראפקוב אין ירושלים ,רבינו שליט"א האט ווארעם אנגעוואונטשן ,אז דער זכות פון דעם וואס ער גיט זיך אזויפיל אוועק ,סיי בגוף און סיי בממון ,פאר די מוסדות וואס רבינו הקוה"ט זי"ע האט געגרינדעט, זאל מגין זיין אויף אים צו זען נאר שמחה ונחת אצל כל משפחתו מתוך עושר ואושר ,אמן. דערנאך איז רבינו שליט"א אריבערגעגאנגען מסדר קידושין זיין ביי דער שמחת נישואין פון המחותנים הרה"ח ר' יושע יאקאבאוויטש הי"ו און הרה"ח ר' יעקב מאיר דאסקאל הי"ו אין תקנות-זאל פון פרדס אין וויליאמסבורג. ּ שפעטער אויפדערנאכט איז רבינו שליט"א אריבערגעפארן קיין בארא פארק וואו דער רבי שליט"א איז צום ערשט צוגעפארן צו דער שמחת התנאים בבית גיסו הרה"ג ר' מיכל בראנדוויין שליט"א. דערנאך האט רבינו שליט"א זיך משתתף געווען בבגדי שבת ביי דער שמחת נישואין בבית הרה"ח ר' חיים אייזיק ב"ר וואלף רעטעק הי"ו ,א קרוב משפחה נכד מרן בעל עצי חיים זצ"ל ,וואס איז פארגעקומען אין זאל פון תורה ויראה אין בארא פארק. ■ מיטוואך צו רבינו שליט"א איז אריבערגעגאנגען מנחם אבל זיין משפחת הרה"ח ר' וואלף גליק ע"ה ,מחשובי חסידי סאטמאר ,וועלכער איז נפטר געווארן לחיי העולם הבא יענער וואך .אויך האט רבינו שליט"א מנחם אבל געווען ביי הרה"ח ר' אברהם לייב גאלד הי"ו, על פטירת אמו החשובה ע"ה. ביינאכט איז רבינו שליט"א אריבערגעגאנגען צו א סידור קידושין ביי דער שמחת נישואין פון המחותנים הרה"ח ר' אברהם יושע פריינד הי"ו מיט הרה"ח ר' דוד לייב זיכערמאן הי"ו אין תקנות-זאל פרדס פיגא אין וויליאמסבורג. בתוככי הקהלה » » 30 שפעטער אויפדערנאכט איז רבינו שליט"א אריבערגעגאנגען ּ אויף א חיזוק באזוך בבית הרה"ח המפואר ר' משה אליעזר זיגעלמאן הי"ו ,וועלכער האט געהאט דעם אויסטערלישן קוראזש און זכי' מקדש צו זיין שם שמים מסוף העולם ועד סופו מיט'ן זיך אנטזאגן פון מסר'ן אויף אנדערע אידן ,אפילו עס האט אים דערפאר געדראעט צו גיין זיצן אין טורמע ,און ליידער איז ווירקליך ארויס דער אורטייל לחוב ,און דער גויאישער ריכטער האט אים צוגעטיילט צו גיין זיצן אין תפיסה בלויז צוליב זיין מסירות נפש פאר אידישקייט .רבינו שליט"א האט אים גאר שטארק געמוטיגט און מחזק געווען צו וויסן ווי גרויס עס די זכי' און כבוד שמים וואס איז ארויסגעקומען פון זיין שריט ,איז און ס'איז זיכער אז עס ווארט אים אפ נאך אסאך שכר בזה ובבא און ּ צוגעוואונטשן פאר אים און די משפחה כל מילי דמיטב ,שמחה ונחת מעתה ועד עולם ,אמן. ■ דאנערשטאג צו דאנערשטאג נאכמיטאג איז רבינו שליט"א אריבערגעפארן קיין סיגעיט צו דער שמחת ברית מילה בבית האברך היקר מוה"ר ליפא לעפקאוויטש הי"ו ,וואס איז פארגעקומען אין ביהמ"ד דסיגעיט. רבינו שליט"א איז מכובד געווארן בסנדקאות און דערנאך מפאר געווען פאר א וויילע בראש המסובים ביי דער סעודת ברית מילה .די ארטיגע מתפללים תושבי העיר האבן אויסגענוצט די געלעגנהייט בזמן שהצדיק בעיר און מיט גרויס כבוד והערצה איז יעדער אריבערגעגאנגען לברך ולהתברך בברכת שלום עליכם וגם רבינו שליט"א לעומתם ברוך יאמר בצהלת פנים. ּ שפעטער אין טאג האט רבינו שליט"א גערופן אויפ'ן טעלעפאן קיין מאנטשעסטער ,מנחם אבל זיין הרב החסיד ר' אלימלך ראדזינסקי שליט"א ,מנהל בית רחל ויו"ר ועד קרן הבנין ביהמ"ד החדש דקהל יטב לב אין מאנטשעסטער .רבינו שליט"א האט אים ווארעם געוואונטשן שלא ישמע עוד שוד ושבר בגבולו, ובזכות פון זיינע מעשים טובים זאל ער געבענטשט ווערן בשמחה ונחת כל ימי חייו. זיין בקשה ער זאל היי-יאר ארויסגיין פון וועג און אויך שטיצן די עטליכע הונדערט יונגעלייט פונעם רשת הכוללים בירושלים, וואס זייער קוואל פון תמיכה איז ליידער אפגעהאקט געווארן דורך די ממשלת הציונים .דער חשוב'ער נגיד איז געווארן זייער איבערגענומען פון דעם ּפערזענליכן וויזיט פון מרן רבינו שליט"א און פון די הארציגע בקשה מקרב לב טהור ,און תיכף פארשפראכן א גאר הערליכע סומע צו סובסידירן די אלע אברכים נקיי הדעת יושבים באהלה של תורה מיט א הערליכע סומע קמחא ּ דפסחא. אויך האט דער נדיב אנטיילגענומען מיט א שיינע שטיצע לטובת דער פערזענליכער קמחא דפסחא חלוקה פון רבינו שליט"א. בעפאר'ן פארלאזן די שטוב האט רבינו שליט"א איבערגעלאזט זיינע ווארעמע ברכות קודש ,אז דער געוואלדיגער זכות פון החזקת לומדי תורה זאל מגין זיין אויף אים ,ועליו הכתוב אומר 'אם אתה משמח את שלי אני משמח את שלך' און דער רבונו של עולם וועט אים געוויס באצאלן בכפלי כפליים ,ויתן ויחזור ויתן ,מתוך כל מיני השפעות טובות .דער באזוך ,וואס איז געווען אין קייט פון די גרויסע פעולות פון רבינו שליט"א פאר די יקירי ירושלים ,האט ב"ה געהאט דעם געוואונטשענעם ערפאלג ,און האט אריינגעבלאזן א פרישן פינאנציעלן און מאראלישן חיזוק ביי די עסקני ירושלים. ■ שבת קודש פ' צו פרייטאג צו נאכטס ביים שלחן הטהור זענען פארגעקומען עטליכע שמחות שלום זכר ביי אברכי קהלתינו הק' ,האברך העסקן עפשטיין מוה"ר דוד יודא שווארץ הי"ו ,האברך מוה"ר שלמה זלמן ּ הי"ו ,און האברך העסקן מוה"ר יואל ברח"ש וויינשטאק הי"ו. געפראוועט געווארן די שמחות ּ שבת אינדערפרי זענען הקידושא רבא לרגל בת הנולדה למזל טוב ביי האברך מוה"ר מאיר בן הרב יחיאל לייפער הי"ו וחתן הרה"ח ר' שמואל טייטלבוים שליט"א ,משב"ק מרן רבינו שליט"א ,און ביי האברך מוה"ר אברהם יודא בן הרה"ח ר' הערשל גאלדערבערגער הי"ו, גבאי דקהלתינו הק' ,חתן הרה"ח ר' אברהם שמואל ווייס הי"ו. ■ אין די פריע אווענט שעות האט רבינו שליט"א זיך משתתף געווען ביי דער עלעגאנטער שמחת שבע ברכות לכבוד דער שמחה בבית הרה"ח ר' משה שמילאוויטש הי"ו ,וואס איז צוגעשטעלט געווארן דורך הנהלת 'מוסדות יטב לב' בירושלים עיה"ק ,לרגל שמחת נישואי בנו למזל טוב ,אין די זאלן פון די מארקיז .רבינו שליט"א האט מפאר געווען בראש המסובים און דערביי אנגעוואונטשן ברכת קדשו צו אלע נאספים אנשי שם ובפרט צום חשוב'ן בעל שמחה ער זאל קענען מוסיף והולך זיין ּ מיט זיינע עסקנות נמרצות לטובת הכלל והפרט מתוך שמחה ונחת דקדושה וכל מילי דמיטב מעתה ועד עולם. זונטאג שמיני א' אין די אווענט שטונדן איז רבינו שליט"א אריבערגעפארן קיין פלעטבוש צום שטוב פון בארימטן נגיד הרבני הטפסר מוה"ר אברהם וואלפסאן הי"ו ,וועלכער פארטיילט יערליך א גרויסע באשטימטע סומע קמחא דפסחא פאר בני תורה פון ישיבות און כוללים לכבוד יום טוב ,און רבינו שליט"א האט אויסגעדרוקט רבינו שליט"א האט געדאווענט שחרית אין ביהמ"ד בית יעקב נחמי' דקיט"ל מוירטל ,לרגל די שמחת ברית מילה בבית האברך מוה"ר יוסף לעבאוויטש הי"ו ,וואו רבינו שליט"א איז מכובד געווארן מיט סנדקאות און דערנאך מפאר געווען בראש ביי דער סעודת ברית וואו רבינו שליט"א האט איבערגעלאזט ברכות קדשו מוצש"ק צו רבינו שליט"א האט זיך באטייליגט ביי דער לוי' פון הרה"ח ר' ישראל פרנס ע"ה ,מזקני חשובי חסידי סאטמאר ,וועלכער איז נפטר געווארן אום שבת קודש. ■ בתוככי הקהלה » » 31 לרוב. נאכמיטאג זענען אריינגעקומען אל הקודש פנימה די חברי ועד קרן הבנין פון בית רחל החדש וואס ווערט אצינד אויפגעבויעט אין קרית יואל לשם ולתפארת לשמחת לב אנשי שלומינו תושבי העיר .עס האט זיך דערביי אויך באטייליגט הרה"ח ר' אברהם בער יאקאבאוויטש הי"ו ,יו"ר ועד הפועל דקהלתינו ,וועלכער האט על פי בקשתו פון כ"ק מרן רבינו שליט"א זיך שטארק אריינגעלייגט בעובי הקורה ארויסצוהעלפן דעם שנעלן אויפבוי פון דער קרית יואל'ער בית רחל. די חברי הנהלה האבן רעפערירט צו רבינו שליט"א איבער די לעצטערע אנטוויקלונגען ,ווי מ'האט ב"ה געשליכטעט די אלע ּפראבלעמען וואס זענען געשטאנען אין וועג און האבן אראפגעהאלטן דאס בויען פאר עטליכע חדשים ,און אצינד האט מען זיך שוין ווידעראמאל גענומען צו בויען מיט א פעסטקייט און מ'האפט אזוי אנצוגיין ביז צו דער ענדע בקרוב הסמוך .די חברי הנהלה האבן דערביי אויך פארגעלייגט פאר רבינו שליט"א זייערע פראגעס און ספיקות אין פארשידענע געביטן לידע את הדרך ילכו בה ,אויף וואס רבינו שליט"א האט אויף אלעמען געגעבן חות דעתו ,באגלייט בברכות קדשו מ'זאל זוכה זיין צו זען א ברכה בפרי עמלם לברך על המוגמר במהרה ,ויתקדש שם שמים על ידם. ■ מאנטאג שמיני א' רבינו שליט"א האט געדאווענט שחרית אין בית המדרש הגדול. נאכ'ן דאווענען איז פארגעקומען א שמחת ברית מילה פון האברך העסקן מוה"ר יואל ברח"ש וויינשטאק הי"ו ,וואו רבינו שליט"א איז מכובד געווארן מיט סנדקאות. נאכמיטאג זענען אריבערגעקומען פינף קלאסן פון ערוואקסענע קינדער און יונגע בחורים תלמידי כיתה ט' שע"י מוסדותינו הק' אין וויליאמסבורג ,אין דעם חלק וואס איז אונטער'ן מנהל הרה"ג ר' זונדל שפיטצער שליט"א זיך צו פארהערן אויפ'ן 'פרק המפקיד' וואס מ'האט געלערנט דורכאויס דעם פארלאפענעם זמן החורף .די פארהער איז פארגעקומען אין די דירה שע"י הבימ"ד הגדול ,און די מלמדים האבן ספעציעלן סיסטעם אז אלע תלמידים זאלן אויסגעשטעלט א ּ דורכגיין אין א מוסטערהאפטער ארדענונג ,און רבינו שליט"א האט פארהערט יעדן תלמיד פון אויסערווייניג אויף די לימודים און דערנאך אויסגעדרוקט קורת רוחו פון זייער הצטיינות בלימודם. שפעטער אין די נאכמיטאג שעות איז רבינו שליט"א ּ אריבערגעפארן צום בית האופה דקהלתינו הק' וואו די כתה פון רבי'ן שליט"א האט געבאקן די מצות אויף ּפסח .עס האבן דערביי זיך אויך באטייליגט הרבנים הגאונים בני וחתני מרן רבינו שליט"א שפיץ פון דער כתה ,פארטיילט און דער רבי איז געשטאנען אין ּ די טייגלעך ,און באגלייט אלע טיילן פון דער ארבעט לשם מצות מצוה. ■ דינסטאג שמיני א' רבינו שליט"א האט געדאווענט שחרית אין בית המדרש הגדול און דערנאך איז פארגעקומען די שמחות ברית מילה ביי בן הנולד למזל טוב ביי האברך העסקן מוה"ר דוד יודא שווארץ הי"ו ,און האברך מוה"ר שלמה זלמן עפשטיין הי"ו ,וואו רבינו שליט"א איז מכובד געווארן מיט סנדקאות. דערנאך זענען אריבערגעקומען אויף אן אסיפה א רבני'שע דעלעגאציע הרה"ג רבי הילל וויינבערגער שליט"א ,אבד"ק סערדעהעלי ,הרה"ג ר' מאיר פאטריגאל שליט"א ,בן כ"ק אדמו"ר מסקולען שליט"א ,הרה"ח ר' נחמי' גאטליב שליט"א ,און הרה"ג ר' יצחק שטערן שליט"א ,ר"מ בישיבתינו הק' אויף א וויכטיגע אסיפה בבית כ"ק מרן רבינו שליט"א ,ביי וועלכן מ'האט ארומגערעדט איבער דעם ביטערן ּפלאג פון דער פארגעשריטענער שפרינגט מיט שנעלע שריט פאראויס און זייעט טעכנעלאגיע וואס ּ ליידער אן חורבנות ביים כלל ישראל ,מ'האט דערביי באהאנדעלט די ריכטיגע שריט וואס דארפן אונטערגענומען ווערן לעצור בעד מלאך המשחית מלבוא אל תוך בתי בני ישראל. דערנאך זענען אריבערגעקומען אויף אן אסיפה די חברי ועד הנהלת מוסדות סאטמאר אין בארא פארק ,וועלכע האבן איבערגעגעבן פאר רבינו שליט"א אז מ'איז שוין ב"ה גרייט אויפ'ן קומענדיגן זמן הלימודים צו עפענען אלע קלאסן פונעם בית רחל ביז ארויף צו הויך-שולע ,וואס ווערט געזען אלס אויסערגעווענליכע דערגרייכונג פאר אנשי שלומינו תושבי בארא ּפארק .רבינו שליט"א האט דערביי געגעבן הוראות והדרכות וויאזוי זיך צו פירן כדי צו קענען האבן די ריכטיגע הצלחה ,און דערנאך געוואונטשן זיי זאלן האבן נחת דקדושה ותשרה שכינה במעשי ידם להגדיל תורה ויראה ולהאדירה ,בדרך מרן רבינו הקוה"ט זי"ע ,עד ביאת הגואל. בתוככי הקהלה » » 32 ברכת מזל טוב ברכת מזלא טבא ,מעמקי דלבבא ,לידידינו היקרים ,אנ"ש הנכבדים, מנכבדי מתפללי בתי מדרשינו המפוארים ,שמם הטוב מפוארים לרגל שהשמחה במעונם ביהמ"ד הגדול • הרב יושע ברוך ווערצבערגער שליט"א לרגל הולדות נכדו למז"ט • הרב אליעזר קעסטנבוים שליט"א לרגל הולדות נכדו למז"ט • הרב שמואל טייטלבוים )משב"ק( הי"ו לרגל הולדות נכדתו למז"ט • הרב שלמה ישראל מייזליש הי"ו לרגל הולדות נכדתו למז"ט • הרב אלי' קרויס שליט"א לרגל הולדות נכדו למז"ט • הרב פנחס מרדכי וועבער הי"ו מגי"ש בביהמ"ד לרגל אירוסי בנו למז"ט • מו"ה וואלף יאקאבאוויטש הי"ו לרגל הולדות נינו למז"ט • מו"ה אברהם בער יאקאבאוויטש הי"ו יו"ר וועד הפועל דקהילתינו לרגל הולדות נכדתו למז"ט • מו"ה משה זילבערשטיין הי"ו לרגל הולדות נכדו למז"ט • מו"ה משה אברהם גרינפעלד הי"ו לרגל הולדות נכדתו למז"ט • מו"ה יושע הענדלער הי"ו לרגל הולדות נכדתו למז"ט • מו"ה אהרן גבריאל הויער הי"ו לרגל הולדות נכדתו למז"ט • מו"ה יונה כ"ץ הי"ו לרגל הולדות נכדתו למז"ט • מו"ה משה שווימער הי"ו לרגל אירוסי בתו למז"ט • מו"ה בירך פאשקעס הי"ו לרגל אירוסי בנו למז"ט • מו"ה דוד ענגעל הי"ו לרגל אירוסי בתו למז"ט • מו"ה שלום יחזקאל ווידער הי"ו לרגל אירוסי בתו למז"ט • מו"ה יעקב שמעון כהן הי"ו לרגל אירוסי בנו למז"ט • מו"ה יעקב יושע פליישמאן הי"ו לרגל הולדות נכדו למז"ט • מו"ה אייזיק שווארטץ הי"ו לרגל נישואי בתו למז"ט • מו"ה הערשל גאלדבערגער הי"ו מגבאי ביהמ"ד לרגל הולדות נכדתו למז"ט • מו"ה אברהם שמואל ווייס הי"ו לרגל הולדות נכדתו למז"ט • מו"ה משה עפשטיין הי"ו לרגל הולדות נכדו למז"ט • מו"ה הערשל קלאר הי"ו לרגל הולדות נכדו למז"ט • מו"ה יצחק אייזיק עפשטיין הי"ו לרגל ארוסי בתו למז"ט קיט"ל קליימער סטריט • מו"ה שמואל לעווי הי"ו לרגל אירוסי בתו למז"ט • מו"ה טובי הירשפעלד הי"ו לרגל הולדות בנו למז"ט • מו"ה חיים אלעזר הירשפעלד הי"ו לרגל הולדות נכדו למז"ט • מו"ה ישעי' לאנדא הי"ו לרגל נישואי בתו למז"ט • מו"ה מנחם גרשון גראד הי"ו לרגל הולדות בנו למז"ט • מו"ה אברהם שמואל ווייס הי"ו לרגל הולדות נכדו למז"ט • מו"ה יעקב הערש אדלער הי"ו לרגל הולדות נכדו למז"ט • מו"ה יואל הענדלער הי"ו • מו"ה מענדל קרויס הי"ו לרגל הולדות בתו למז"ט לרגל הולדות בנו למז"ט • מו"ה יושע האנדלער הי"ו • מו"ה דוד יודא שווארטץ הי"ו לרגל הולדות בנו למז"ט • מו"ה שלמה זלמן עפשטיין הי"ו לרגל הולדות בנו למז"ט • מו"ה יואל וויינשטאק הי"ו לרגל הולדות בנו למז"ט • מו"ה יוסף יודא גאלדבערגער הי"ו לרגל הולדות בתו למז"ט קיט"ל סאוט 8סטריט אוהל פיגא • מו"ה בעריש לויפער הי"ו לרגל הולדות נכדו למז"ט לרגל הולדות נכדתו למז"ט • מו"ה חיים עוזר גרינפעלד הי"ו לרגל הולדות נכדו למז"ט • מו"ה חיים נחום קאהן הי"ו לרגל הולדות בנו למז"ט • מו"ה יעקב דרעזדנער הי"ו לרגל אירוסי בנו למז"ט • מו"ה רפאל ארי' סאלאף הי"ו לרגל הולדות נכדו למז"ט • מו"ה מאיר שטערן הי"ו לרגל הולדות נכדו למז"ט • הרב יושע אלכסנדר רייז הי"ו לרגל אירוסי בתו למז"ט בתוככי הקהלה » » 33 ברכת מזל טוב • מו"ה אשר בוכינגער הי"ו • מו"ה יעקב דוב אראן הי"ו לרגל נישואי בנו למז"ט לרגל נישואי בנו למז"ט לרגל נישואי נכדו למז"ט • מו"ה יעקב ציממערמאן הי"ו לרגל אירוסי נכדו למז"ט • מו"ה אלעזר ענדצווייג הי"ו לרגל נישואי בתו למז"ט • מו"ה שלמה לעפקאוויטש הי"ו לרגל הולדות נכדו למז"ט • מו"ה יעקב פיש הי"ו • מו"ה יעקב דוד ראטה הי"ו לרגל נישואי נכדתו למז"ט • מו"ה נתן אליעזר שטרויס הי"ו לרגל הולדות נכדתו למז"ט לרגל הולדות בנו למז"ט • מו"ה אהרן נאה הי"ו לרגל הולדות בנו למז"ט • מו"ה יחיאל לאנדא הי"ו • מו"ה דוד פריינד הי"ו לרגל הולדות בתו למז"ט לרגל הולדות בנו למז"ט • מו"ה יואל לעוו הי"ו לרגל הולדות בתו למז"ט • מו"ה אברהם אלפערט הי"ו לרגל נישואו למז"ט • מו"ה יושע שטיינמעטץ הי"ו לרגל בר מצוה בנו למז"ט • מו"ה סענדער פרענקל הי"ו לרגל תגלחת בנו למז"ט • מו"ה יעקב מרדכי גאלדשטיין הי"ו לרגל נישואי בתו למז"ט קיט"ל בארא פארק • הרב מענדל הערש גרינבוים הי"ו לרגל אירוסי בנו למז"ט • מו"ה אלי' שטערן הי"ו • מו"ה יוסף הערשקאוויטש הי"ו לרגל הולדות בתו למז"ט לרגל נישואי בתו למז"ט • מו"ה אברהם יצחק פראנצאז הי"ו • הרב פינחס דאכנער הי"ו לרגל הולדות נכדתו למז"ט לרגל אירוסי נכדו למז"ט • מו"ה חיים יודא פראנצאז הי"ו לרגל אירוסי בתו למז"ט • מו"ה אברהם יושע פריינד הי"ו קיט"ל קרית יואל • הרב ברוך פעקעטע שליט"א מגי"ש בקהלתינו הק' לרגל אירוסי בנו למז"ט • מו"ה יעקב וואלף לעבאוויטש הי"ו לרגל הולדות נכדו למז"ט • מו"ה אברהם נחמן מייזעלס הי"ו לרגל אירוסי בתו למז"ט • מו"ה יחיאל מיכל הכהן הערמאן הי"ו לרגל אירוסי בתו למז"ט • מו"ה חיים פריינד הי"ו לרגל הולדות נכדתו למז"ט • מו"ה יואל יאקאבאוויטש הי"ו • מו"ה יודא כהנא הי"ו לרגל אירוסי נכדתו למז"ט • מו"ה עזרא אריאל מזרחי הי"ו לרגל הולדות בנו למז"ט • מו"ה אברהם מרדכי טייטלבוים הי"ו לרגל הולדות בנו למז"ט • מו"ה יחזקאל אייזענבערג הי"ו לרגל הולדות נכדו למז"ט • מו"ה נתן יצחק שווארטץ הי"ו לרגל הולדות בתו למז"ט • מו"ה אברהם שווארטץ הי"ו לרגל הולדות נכדתו למז"ט • מו"ה יקותיאל יוסף גאלד הי"ו לרגל הולדות בתו למז"ט • מו"ה שמואל דוד פישער הי"ו לרגל הולדות נכדתו למז"ט • מו"ה יצחק סרוגא הי"ו לרגל הולדות נכדו למז"ט • מו"ה קלמן טייטלבוים הי"ו לרגל הולדות נכדו למז"ט • מו"ה ישראל ארי' גאלדבערגער הי"ו לרגל הולדות נכדתו למז"ט • מו"ה יונתן פישער הי"ו לרגל נישואי בנו למז"ט • מו"ה אברהם נחמן מייזעלס הי"ו לרגל הולדות בתו למז"ט לרגל אירוסי בתו למז"ט יהי רצון מלפני אבינו שבשמים ,שישלם להם משכורתם בכפליים ,משמחה זו ישפע שפע רב מלוא חפניים ,שפע ברכה והצלחה משמי מעונים ,רב נחת דקדושה לאורך ימים ושנות חיים ,כה יתן וכה יוסיף אלף פעמים ,חסדי ה' לעולמי עולמים . המברכים באהבה השמחים בשמחתם ועד הנהלת הקהלה • גבאי ושמשי בתי מדרשנו א הנהלת קהלתינו וואונטשט פאר אלע חשוב'ע אנשי שלומינו און גאנץ כלל ישראל :א חג כשר ושמח! Sponsored By: Project: YF MARKETING | 718.514.6717 בתוככי הקהלה » » 34
© Copyright 2024